Opleidingsgids 2013 / 2 Academie voor Overheidsjuristen Academie voor Wetgeving

Inhoudsopgave

Voorwoord 3

De opleidingsprogramma’s Totaaloverzicht 4Academie voor Wetgeving Docent Willem van Boom aan het woord 7Academie voor Overheidsjuristen Docent Huib van Romburgh aan het woord 13Gezamenlijke opleidingen Docent Erland Swaving aan het woord 19Opleidingskalender tweede helft 2013 33Opleidingsaanbod eerste helft 2014 34

Maatwerkopleidingen 40De Academies 41Kwaliteitszorg 42Academienetwerk 43Praktische informatie 44Puntenstelsel 47Promovendus Miriam Korten aan het woord 48

3

Voorwoord

Met veel genoegen bied ik u de nieuwe opleidingsgids van het najaar van 2013 aan.Onze vertrouwde opleidingen zijn weer aangescherpt aan de hand van de evaluaties van deel­nemers en ontwikkelingen op het betreffende terrein. Daarbij zijn enkele opleidingen grondig vernieuwd, met soms zelfs een nieuwe aanduiding tot gevolg. Zo heet de opleiding ‘Politiek bestuurlijke gevoeligheid’ nu ‘Politieke dilemma’s en de rol van de (juridische) ambtenaar’. Ook hebben we ingespeeld op een aantal actuele vraagstukken en volgen we de huidige maatschappelijke ontwikkelingen en opleidingsbehoeften op de voet. Dit heeft geresul­teerd in een zestal nieuwe opleidingen waaronder een opleiding over de verhouding tussen private en overheidsregulering en opleidingen over de actualiteiten binnen het strafrecht, telecommunicatierecht en de procespraktijk van de Raad van State.Niet alleen kunt u bij de Academies terecht voor de opleidingen die wij in deze gids benoemen. Wij verzorgen op verzoek ook de bestaande opleidingen incompany of ontwikkelen een specifieke opleiding voor u op maat, geheel naar wens.Daarnaast verzorgen wij dit najaar weer elke maand een gratis toegankelijke actua­liteiten bijeenkomst voor zowel de wetgevingsjuristen als de overheidsjuristen. Zo blijft u op de hoogte van actuele en toekomstige ontwikkelingen. Wist u al dat het bijwonen hiervan gelijkstaat aan 1,5 PWO­punt?Wilt u op de hoogte blijven van deze bijeenkomsten, de nieuwe publicaties in onze publicatiereeks ‘Recht en Overheid’ en onze andere activiteiten, meldt u zich dan aan voor onze nieuwsbrieven op www.acwet.nl / www.acjur.nl.

Ik wens u een leerzaam najaar toe!

Peter van LochemRector Academie voor Wetgeving & Academie voor Overheidsjuristen

4

Academie voor WetgevingAcademie voor OverheidsjuristenGezamenlijk aanbod

Totaaloverzicht

Basi

s

Ver

diep

ing

Polit

iek-

best

uurl

ijke

verh

oudi

ngen

Juri

disc

h na

tion

aal

Juri

disc

h Eu

rope

es e

n In

tern

atio

naal

Mul

tidi

scip

linai

r

Vaa

rdig

hede

n

pagi

na

Actualiteiten strafrecht (NIEUW) X X X 8Terug naar de wetgevingspraktijk X XToekomstgericht regelgeven X X XWetgeving: normatief of instrumenteel X X 10Wetgeving en privaatrecht X X 9Wetgeving en rechtstoepassing X XWetgevingsprocedures X XWetgevingstechniek X X 11Actuele jurisprudentie van het Hof van Justitie EU X X 20Actualiteiten bestuursrecht X XAlgemene wet bestuursrecht x XBoeiende speeches schrijven XBudgettair beleid (VERNIEUWD) x X 21De praktijk van het Europese recht (NIEUW) X X 22Economische effecten van overheidsingrijpen X XEffectief adviseren over complexe materie X X

Deze tabel geeft een overzicht van het totale opleidingsaanbod in het najaar van 2013 en het voorjaar van 2014 van beide Academies. In deze gids staan de opleidin­gen van de tweede helft van 2013 centraal. De lichtgekleurde opleidingen worden in het voorjaar van 2014 aangeboden. Een beschrijving daarvan vindt u vanaf pagina 31.

5

Effectief overtuigen X X 23Effectief regelgeven in een veranderlijke samenleving X XEVRM in vogelvlucht X X 24Gebruik IAK voor beleid, regelgeving en uitvoering X X 25Grondrechten in de rechtspraktijk (VERNIEUWD) X X 26Juridische aspecten van onverplicht tegemoetkomen (VERNIEUWD) X X 27Marktwerking en diensten van algemeen belang in EU context X XMinisteriële verantwoordelijkheid X XNieuwe bestuursrechtelijke aanpak X X X 28Onderhandelen X XOverheidsinformatierecht X XPolitieke dilemma’s en de rol van de (juridische) ambtenaar (VERNIEUWD) X X 29Politieke partijen, regering en parlement X XRecht van de Europese Unie na het Verdrag van Lissabon X XRechtsfilosofie (NIEUW) X X 30Simulatie kamerbehandelingen X XTelecommunicatierecht (NIEUW) X X 31Verdragenrecht in kort bestek X XVerhouding private­ en overheidsregulering (NIEUW) X X 32Aanbestedingsrecht (basis) X X X 14Aanbestedingsrecht (verdieping) X X XAwb­besluiten X XBehandelen van bezwaar en beroep X XBeleidsregels X XMinisteriële regelingen X XOverheidsaansprakelijkheid: nu en in de toekomst X X 15Pleiten (NIEUW) X X 17Procespraktijk van de Raad van State (NIEUW) X X 16Subsidierecht X XWet aanpassing bestuursprocesrecht X X

Academie voor

Wetgeving

6

7

Docent Willem van Boom aan het woordWillem van Boom is werkzaam als hoogleraar Burgerlijk recht aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en combineert sinds januari 2012 zijn werkzaamheden aldaar met een parttime hoogleraarschap aan de Durham Law School in Durham, Engeland. Voor informatie over zijn huidige onderzoek zie www.professorvanboom.eu. Sinds twee jaar verzorgt hij de opleiding ‘Wetgever en privaatrecht’ aan de

Academie voor Wetgeving. Hij vertelt over het belang van het privaatrecht voor wetgevingsjuristen en over zijn docent schap aan de Academie.

Kennis van het privaatrecht is onontbeerlijk voor wetgevings­juristen – ook als ze nooit iets met het BW te maken hebben. Bij­voorbeeld als het begrip ‘eigendom’ wordt gebruikt in een bijzon­dere publiekrechtelijke regeling, zonder dat een definitie wordt gegeven. Geldt dan het BW? En wat zijn daar de gevolgen dan van? Of wat te denken van de vraag of een publiekrechtelijke regeling niet effectief kan zijn, omdat er privaatrechtelijke obstakels bij de uitvoering belemmerend werken? Zo zijn er tal van vragen die verder gaan dan ‘wat staat er in het BW?’.

Voor veel wetgevingsjuristen is het BW relatief onbekend terrein, maar omdat het één van de pijlers van het codificatiehuis is, kun je er eigenlijk niet omheen. Daarom komen in de opleiding die ik verzorg de structuur en gelaagde opbouw van het BW aan de orde. Daarnaast ga ik met de deelnemers aan de hand van casus discussiëren over dilemma’s uit de praktijk en de rol die privaat­recht daarbij kan spelen. Zo word je niet alleen vertrouwd met het BW, maar vooral ook met de vraag: wat kun je aan privaatrecht als beleidsinstrument hebben? Kan privaatrecht in de weg staan aan beleidsvoornemens? Is privaatrecht creatief te gebruiken in beleidsvormgeving?

Voor mij als docent is de opleiding leerzaam, omdat de discussie met de deelnemers mij de gelegenheid biedt om te leren van de privaatrechtelijke dilemma’s in de wetgevingspraktijk. En de deel­nemers zijn weer op hoofdlijnen bijgepraat over het privaat recht.

Kijk voor meer informatie over de opleiding die Willem van Boom geeft op pagina 9.

8

Actualiteiten strafrecht (NIEUW)

Inhoud

Van alle gebieden van het recht staat het strafrecht het meest in de publieke belangstelling. Opsporing, vervolging en berech­ting van ernstige delicten trekken veel aandacht. Maar het strafrecht heeft ook andere kanten. Veel ordeningsrecht wordt bijvoorbeeld nog steeds strafrechtelijk gehandhaafd. Sinds een aantal jaren gebeurt dat in belangrijke mate door de straf­beschikking, die een nieuwe vorm van buitengerechtelijke afdoening van strafzaken mogelijk heeft gemaakt.In deze opleiding staan de actuele ontwikkelingen in het straf­recht centraal. Er wordt een overzicht van recente ontwikke­lingen in de jurisprudentie geboden aan de hand van recht­spraak van (vooral) het Europese Hof voor de Rechten van de Mens en de Hoge Raad. Daarnaast komen de ontwikkelingen op het terrein van de wetgeving aan bod. In de tweede bijeen­komst staat de positie centraal van een actor die bij een straf­rechtelijk wetgevingsproces betrokken is. Om zich in die rol en belangen te kunnen verplaatsen, wordt de deelnemers gevraagd voor de tweede bijeenkomst een opdracht in te leveren.

Na afloop van de opleiding

• beschiktuoveractuelekennisophetgebiedvanhetstrafrecht;• heeftuinzichtindedilemma’sbijeenstrafrechtelijkwet­

gevings proces.

Doelgroep WetgevingsjuristenDocent prof. mr. B.F. Keulen, mr. F.J.E. KripsDatum 8 en 22 november, 13.30 ­ 16.30 uurKosten € 400,­

Uw docenten:

Berend Keulen is hoogleraar straf(proces)recht aan de Rijks­universiteit Groningen.Frederik Krips is coördinerend raadadviseur materieel strafrecht bij de Directie Wetgeving van het ministerie van Veiligheid en Justitie.

Wetgeving en privaatrecht

Inhoud

Wanneer is een civielrechtelijke sanctie wenselijk en wanneer juist een publiekrechtelijke? Kan het contractenrecht worden ingeperkt, en zo ja onder welke voorwaarden? In deze opleiding worden de civielrechtelijke aspecten behandeld die relevant zijn bij het opstellen van wetgeving. Zowel de structuur van het Burgerlijk Wetboek, het contractenrecht als aansprakelijkheids­recht, het verzekeringsrecht en eigendomsrecht alsmede enkele theoretische inzichten (ontleend aan o.a. de rechtseconomie) komen aan de orde.

Na afloop van de opleiding

• heeftuinzichtinhoebeleidsvoornemensenwetgevinguit­werkeninhetprivaatrecht;

• heeftukennisvanhoehetprivaatrechtalsbeleidsinstrumentwerkt (of niet).

Doelgroep WetgevingsjuristenDocent prof. mr. W.H. van BoomData 18 en 25 november, 2, 9 en 16 december, 9.30 ­ 12.30 uurKosten € 1000,­

mr. M.W. WijersJurist, directie adviseringRaad van State

De cursus geeft een mooie overview van privaat­rechtelijke thema’s met relevantie voor de wet­gevingspraktijk. Daarbij worden diverse onder­werpen en dilemma’s besproken aan de hand van praktijkgerichte casussen en recente wetsvoorstel­

len. Het enthousiasme van de docent stimuleert de betrokkenheid van de deelnemers tijdens de bijeenkomsten, waardoor allerlei perspectieven ten aanzien van de problematiek aan de orde komen. Erg nuttig voor het opfrissen van kennis over het privaatrecht en een mooie aanvulling wat betreft actuele thema’s.

Lees meer over het belang van privaatrecht en docent Willem van Boom op pagina 7.

9

10

Wetgeving: normatief of instrumenteel (VERNIEUWD)

Inhoud

In deze opleiding wordt het algemeen wetgevingsbeleid ge­plaatst in zijn politiek bestuurlijke context. Het wetgevings­beleid wordt belicht aan de hand van de algemene wetgevings­kwaliteitseisen, het Integraal Afwegingskader (IAK) en de beleidsmatige, de juridische en de wetgevingstechnische com­ponent. Door de verschillende benaderingen te herkennen en hun samenhang te zien, kunnen wetgevingsjuristen bewuster kiezen voor het al dan niet inzetten van bepaalde instrumenten zoals zorgplichten, doelvoorschriften, verhandelbare rechten, subsidies enz. Daarbij past ook de keuze voor alternatieve instrumenten, zoals zelfregulering, convenanten e.d. De betref­fende instrumenten worden tijdens de opleiding in een breder, theoretisch kader geplaatst en nader uitgewerkt.Daarbij ligt de nadruk op het beleidsmatige aspect: is wetgevings­beleid neutraal of is het ideologisch gekleurd? Wordt wetgeving normatief of juist instrumenteel ingezet? Wat betekent dit voor de vermindering van regeldruk? En hoe dient de wetgevingsjurist hiermee om te gaan? Er is volop aandacht voor uw eigen rol of taak als (wetgevings)ambtenaar en ruimte om eigen casus in te brengen.

Na afloop van de opleiding

• kuntubeterduidenwaaromuwelofnietbepaalderegelge­vende instrumenten inzet.

Doelgroep WetgevingsjuristenDocenten mr. D.R.P. de Kok, prof. dr. F.J. van Ommeren,

mr. S.V. VermeulenData 31 oktober, 7, 14 en 21 november, 9.30 ­ 12.30 uurKosten € 800,­

111111

Wetgevingstechniek

Doelgroep Beginnende (wetgevings)juristen die zich willen gaan bezighouden met het opstellen van wet­ en regelgeving.

Docenten mr. T.C. Borman, mr. M. WesselinkData 10 en 24 september, 8, 15 en 29 oktober, 13.30 ­ 16.30 uurToets Bij voldoende belangstelling bestaat de mogelijkheid

de opleiding af te sluiten met een schriftelijke toets. Indien deze met goed resultaat is afgerond, ontvangt de deelnemer een certificaat. Om aan de toets deel te kunnen nemen, moeten ten minste vier bijeenkom­sten zijn gevolgd. De schriftelijke toets is gepland op 5 november 2013 van 9.30 tot 12.30 uur.

Kosten € 1200,­

Annerie Bouw LLMBeleidsmedewerkerMinisterie van Financiën

Voor iedereen die te maken heeft met het opstellen van wet­ en regelgeving is deze opleiding een aan­rader. Deze opleiding geeft je een gedegen basis­kennis over het opstellen van wet­ en regelgeving.

Tijdens de opleiding wordt veel geoefend met wetgevingstechnieken en de toepassing van de Aanwijzingen voor de regelgeving. Door de praktijkgerichte invulling van de opleiding, kon ik direct zelf aan de slag met de besproken onderdelen in mijn dagelijks werkzaamheden.

Inhoud

In de opleiding staat de praktische toepassing van de Aanwij­zingen voor de regelgeving centraal. Aan de orde komen de vormgeving, indeling en structuur van verschillende soorten regelingen (wetten, algemene maatregelen van bestuur, minis­teriële regelingen), de wijziging van regelingen, de redactie van verschillende soorten bepalingen, overgangsrecht, inwerking­tredingregimes en samenloop tussen wetsvoorstellen. Met de wetgevingstechnieken wordt geoefend.

Na afloop van de opleiding

• kuntudewetgevingstechnischeaanwijzingentoepassen;• weetuwelkeonderwerpenopwelkniveaugeregeldmoeten

worden;• kuntudeverschillendesoortenregelingenenbijbehorende

toelichtingen vormgeven.

Academie voor

Overheidsjuristen

13

Docent Huib van Romburgh aan het woordHuib van Romburgh is coördinerend specialistisch adviseur bij het minis-terie van Economische Zaken. Op 24 april 2013 is Huib benoemd tot bijzonder hoogleraar Aanbeste-dingsrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen. Daarnaast is hij raads-heer-plaatsvervanger in het Gerechts hof Den Haag. Voor de Academie voor Overheidsjuristen verzorgt Huib al enige jaren de basis-opleiding Aanbestedingsrecht en

werkt hij mee aan de verdiepingsopleiding Aanbestedings-recht. Huib vertelt over zijn ervaringen met het aanbestedings-recht. 

Europees aanbestedingsrecht bestaat al sinds het begin van de 70­er jaren van de vorige eeuw, maar was tot aan de Parlementaire Enquête Bouwnijverheid in 2002 in Nederland een vrijwel slapend fenomeen. De Enquêtecommissie bouwnijverheid heeft bij de gelegenheid de kussens behoorlijk en met kracht opgeschut. Na die tijd is dit rechtsgebied niet meer van de kaart verdwenen. Veel jurisprudentie is ontstaan. De Algemene Reken kamer en de accountants besteden veel aandacht aan de rechtmatigheid van verleende overheidsopdrachten. Ofwel een rechtsgebied waar vrijwel iedere overheidsjurist mee in aanraking komt.

Het inkoopproces binnen de overheid juridiseert de laatste jaren steeds sterker. Hierdoor neemt ook de betrokkenheid van juristen in het aanbestedingsproces toe. De tendens van door markt­partijen aangespannen procedures zet zich voort. Dat betekent dat de voorbereiding van aanbestedingsprocedures verder moet professionaliseren. Daarvoor is kennis nodig.

Het aanbestedingsrecht is er met de nieuwe Aanbestedingswet 2012 niet gemakkelijker op geworden. Het aanbestedingsrecht heeft vele facetten van andere rechtsgebieden in zich: Europees economisch recht, mededingingsrecht, privaatrecht, fiscaal recht, strafrecht en dat alles gelardeerd met een snufje bestuurs­recht. Mede hierdoor wordt het aanbestedingsrecht door velen als ingewikkeld en specialistisch aangemerkt. Maar juist dit verband met andere rechtsgebieden maakt dit vak zo leuk.

Het is goed dat de Academie aan dit specifieke ­ steeds meer uitdijende ­ rechtsgebied aandacht besteedt. Het lesgeven inspireert mij en dwingt mij een verhaal te vertellen dat anderen enthousiast maakt.

Kijk voor meer informatie over de opleiding die Huib van Romburgh geeft op pagina 7.

14

Aanbestedingsrecht (Basis)

Inhoud

Aanbestedende diensten zijn zelf verantwoordelijk voor een juiste toepassing van de voor hen geldende regels. Niet altijd is duidelijk wanneer moet worden aanbesteed of op welke wijze, hoe te handelen bij spoed en hoe de rechtsbescherming is geregeld. Tijdens deze opleiding komen deze aspecten aan de orde en wordt inzicht gegeven in die nationale regels en in de Europese aanbestedingsrichtlijnen. Ook recente wijzigingen in deze regels, zoals de mogelijkheid om elektronisch aan te be­steden en om raamcontracten te maken, worden nader toege­licht.

Na afloop van de opleiding

• weetuwanneerenopwelkemaniermoetwordenaanbesteeden welke rechtswaarborgen daarbij gelden.

Doelgroep OverheidsjuristenDocenten mr. dr. H.D. van RomburghData 9 oktober, 9.30 ­ 16.30 uurKosten € 400,­

Oud-deelnemer

Inspirerende praktijkgerichte docent. Ik heb in één dag in vogel­vlucht een totaaloverzicht over dit onderwerp meegekregen.

Lees meer over het belang van Aanbestedingsrecht en docent Huib van Romburgh op pagina 13.

15

Overheidsaansprakelijkheidsrecht: nu en in de toekomst

Inhoud

De overheid wordt steeds vaker aansprakelijk gesteld voor schade die het gevolg is van overheidshandelen of die daaraan wordt toegeschreven. In deze opleiding komen de materiële (in welke gevallen is de Staat aansprakelijk voor zijn handelen of nalaten) en procedurele aspecten van het (bestuursrechtelijk) schadevergoedingsrecht aan de orde. In de eerste sessie wordt ingegaan op de aansprakelijkheid bij rechtmatig en bij onrecht­matig handelen of nalaten, de bevoegde rechter, het zelfstan­dige schadebesluit en de nadeelcompensatie. Daarbij wordt ook aandacht besteed aan de Wet nadeelcompensatie en scha­devergoeding bij onrechtmatige besluiten. In de tweede sessie staat de praktijk van schadevergoeding bij onrechtmatig han­delen door de overheid centraal. Hoe kan daar zo mee worden omgegaan dat zowel de juridische als de politiek­bestuurlijke gevoeligheden voldoende aandacht krijgen. Vragen als ‘Wat is de schade?’ en ‘Welke schade valt de staat toe te rekenen?’ komen in elk geval aan de orde. Het is mogelijk om vooraf een casus, praktijkvoorbeeld of vragen in te dienen, die door de docent tijdens de opleiding zullen worden behandeld.

Na afloop van de opleiding

• beschiktuoverdemeestactuelekennisvanhetoverheids­aansprakelijkheids­ en schadevergoedingsrecht.

Doelgroep OverheidsjuristenDocenten prof. mr. B.J. van Ettekoven, mr. G.J.H. HoutzagersData 16 en 30 september, 9.30 ­ 12.30 uurKosten € 400,­

Manon LangiusRaadadviseur BestuursrechtMinisterie van Veiligheid en Justitie

De opleiding ‘Overheidsaansprakelijkheid: nu en in de toekomst’ biedt een brede inkijk, van­uit een civielrechtelijke én bestuursrechtelijke invalshoek, in het overheidsaansprakelijkheids­recht, inclusief de wijzigingen als gevolg van de

inwerkingtreding van de Wet nadeelcompensatie en schadever­goeding. De opleiding is een aanrader voor iedere overheidsjurist die zich met aansprakelijkstellingen bezighoudt!’

16 16

Procespraktijk van de Raad van State (NIEUW)

Inhoud

Procederen is een vak apart. Het vergt kennis van het materiële­ en het procesrecht. Bovendien verschillen de gebruiken per gerechtelijke instantie. In deze opleiding staan de gebruiken van het procederen bij de Raad van State centraal. Wat houdt de nieuwe manier van werken bij de Raad van State in? Welke werkwijze hanteert de Raad achter de schermen en hoe kunnen procespartijen daar effectief op inspelen? Welke do’s en don’ts gelden voor het optreden ter zitting? Aan de orde komen voorts vragen als: Op welke wijze moet wor­den onderscheiden tussen beroepsgronden en argumenten? Wat verstaat de Raad van State onder een goede procesorde? Op welke manier dient met deskundigen te worden omgegaan? Welke consequenties heeft de zogeheten Brummenlijn voor de beslissing wel of niet hoger beroep in te stellen? Hoe gaat het incidenteel appel werken? Hoe kan gebruikt gemaakt worden van artikel 6:19 Awb? Welke stukken moeten wel of niet in de uniforme openbare voorbereidingsprocedure ter inzage worden gelegd? Hoe kan het bestuur een fout nog tijdig repareren? Deze en andere vragen komen in deze opleiding aan de orde. Daarbij bestaat ook ruime gelegenheid voor vragen en het reflecteren op ervaringen van de deelnemers zelf. Bij voldoende belangstelling bestaat de gelegenheid een zitting bij de Raad van State bij te wonen die wordt voor­ en nabesproken.

Na afloop van de opleiding

• weetuwelkewerkwijzedeRaadvanStatehanteertenhoeudaar als overheidsjurist effectief op in kunt spelen.

Doelgroep Overheidsjuristen Docent prof. mr. P.J.J. van BuurenDatum 11 november, 13.30 ­ 16.30 uurKosten € 200,­

Uw docent

Peter van Buuren is staatsraad bij de Raad van State en voorzit­ter van de Curriculumcommissie van de Academie voor Over­heidsjuristen.

17

Pleiten (NIEUW)

Inhoud

In deze training komen de theorie en praktijk van het pleiten, bezien vanuit het standpunt van de overheidsjurist, aan de orde. Hierbij wordt aandacht geschonken aan de procestech­niek, de procedures, tactieken en strategie met het oog op een effectief optreden voor en tijdens de zitting. Er wordt gewerkt met kleine groepen waardoor er veel persoon­lijke aandacht is voor de individuele leerpunten van de deelne­mers. De kleine groep cursisten van maximaal 10 personen garandeert vertrouwelijkheid en effectiviteit. De training onder scheidt zich doordat hij begeleid wordt door zowel een communicatiespecialist/veranderkundige als een advocaat. Hierdoor kunt u wat u leert direct toepassen in de praktijk, niet alleen in de rechtbank, maar in veel aspecten van uw werk.

Na afloop van de opleiding

• bentuinstaathetoverheidsstandpuntinderechtszaalover­tuigend neer te zetten en effectief te re­ en dupliceren.

Doelgroep Overheidsjuristen Docenten mr. J.H.J. Evers, M. van der Zande MA Data 11 en 18 oktober, 9.30 ­ 16.30 uurKosten € 1000,­

Uw docenten

Hans Evers is afdelingsvoorzitter Publiekrecht bij de rechtbank Rotterdam.Marianne van der Zande is docent aan de Hogeschool Utrecht, communicatietrainer, coach en adviseur bij de Nederlandse Orde van Advocaten.

18

Opleidingen voor

overheidsjuristen

&

wetgevingsjuristen

1919

Docent Erland Swaving aan het woordErland Swaving is zelfstandig communicatieadviseur. Hij werkt aan complexe organisatie- en beleidsvraagstukken bij zowel het bedrijfsleven als bij de overheid. Daarnaast is hij werkzaam als counselor en trainer/coach. Zo verzorgt hij trainingen op het terrein van leiderschap, onderhan-delen, acquisitie, adviesvaardig-heden en overtuigend argumente-ren. Voor de Academies verzorgt

Erland verschillende persoonlijke effectiviteitstrainingen. Hij vertelt over het nut van deze trainingen en zijn docent-schap aan de Academies.

Vaardigheden zoals aansprekend presenteren, effectief overtui­gen, omgaan met weerstand, beïnvloeden, leer je aan. Ervaring, bewustzijn en introspectief vermogen zijn daar zeer belangrijk bij. Deze vaardigheden vereisen regelmatig onderhoud. Niet alleen vanuit de praktijk, maar ook door oefening en feedback. Professionals als een Obama, CEO’s van grote beursgenoteerde bedrijven zijn bijna wekelijks bezig met feedback op hun optre­den.

In mijn trainingen heb ik vaak te maken met experts: juristen, fiscalisten, specialisten, ingenieurs etc. Zij zijn zich door hun inhoudelijke oriëntatie vaak extra bewust van hun optreden. ‘Hoe krijg je meer effect en impact op de ander, hoe breng ik mijn boodschap overtuigender over, hoe overtuig ik, hoe ga ik om met lastige situaties, personen etc.’ Allemaal vragen op het domein van vaardigheden die ik gemakshalve maar de retorica noem.

Op bewustzijnsniveau is van belang dat je je signatuur ( je onder scheidend vermogen) en je je statuur ( je representatief vermogen) kent. Je treedt immers op namens een organisatie, in een bepaalde rol op een bepaald domein. Daarnaast is een intro­spectieve, flexibele geest van belang. En daar komen de vaardig­heden aan bod.

Je leert van al je optredens en confrontaties als je daar door anderen – collega’s, trainers, coaches – feedback op laat geven. Je wordt alleen maar beter en je verbetert je vaardigheden alleen als je bewust met anderen de basisvaardigheden traint. In rol­lenspelen, voor de camera en in simulaties, die ook in de trainin­gen centraal staan.

Kijk voor meer informatie over de training die Erland Swaving geeft op pagina 23.

20

Actuele jurisprudentie van het Hof van Justitie EU

Inhoud

Behalve aan ontwikkelingen in en rond rechtspraak, zowel institutioneel als formeelrechtelijk, wordt aandacht besteed aan relevante ontwikkelingen in en rond het Europese mate­riële recht van het afgelopen jaar. Speciale aandacht wordt besteed aan de jurisprudentie over het Handvest/ de grond­rechten, waaronder het recht op privacy.

Na afloop van de opleiding

• beschikt u over de meest recente kennis van de Europese jurisprudentie.

Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docenten mr. M. Bulterman, mr. dr. C.A.H.M. ten Dam,

dr. K.J.M. Mortelmans Datum 19 september, 9.30 ­ 16.30 uurKosten € 400,­

Oud-deelnemers

Ik heb een helder overzicht gekregen van belangwekkende juris­prudentie van het afgelopen jaar.De veelzijdigheid van de geselecteerde jurisprudentie maakte het voor mij een zeer goede cursus.

21

Budgettair beleid

Inhoud

Voor juristen is het van belang dat zij de regels voor goed finan­cieel beheer kunnen toepassen en op de begroting en de finan­ciële verantwoording kunnen anticiperen. In deze opleiding komt daartoe het budgettaire beleid van de Rijksoverheid aan de orde. In de eerste sessie komen de eisen die de Comptabili­teitswet stelt aan het beheersen en beheren van de financiën van het Rijk aan de orde. In de tweede sessie wordt bezien op welke manier de verschillende ministeries in de praktijk om­gaan met de financiële paragraaf in toelichtingen en beleids­nota’s. De laatste sessie is gewijd aan hoe het beleid tot stand komt. Hoe zit de begrotingscyclus in elkaar van de Miljoenen­nota tot de Verantwoordingsdag? En welke sturings­ en beheer­singsmechanismen zijn er?

Na afloop van de opleiding

• weetuhoehetbudgettairebeleidvandeoverheidinelkaarzit en welke rol juristen daarin kunnen en moeten spelen.

Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docenten drs. R. van Lier MPA, G.A.M. van Reijsen,

drs. W.J. Vossers Data 18 en 24 september, 2 oktober, 9.30 ­ 12.30 uurKosten € 600,­

mr. M.P. (Pauline) van HarenDirectie Wetgeving en Juridische ZakenMinisterie van OCW

In de opleiding ‘Budgettair beleid’ wordt veel informatie gegeven over zeer uiteenlopende onderwerpen. Zo komt o.a. het belang van het behoud van de triple­A status van Nederland aan bod en dat ‘Bruggen slaan’ in de volksmond

‘Burgers slaan’ wordt genoemd. Daarnaast werd uitgelegd waar FEZ­controllers op controleren en werd duidelijk dat wat in die sector ‘onrechtmatig’ wordt genoemd, in feite ‘onregelmatig’ (in strijd met een regel) is. Op de laatste cursusdag werd in groepjes een casus besproken. Vooral de casus over het idee dat een wets­voorstel met een nota van wijziging in twee wetsvoorstellen zou kunnen worden veranderd (quod non), was interessant.

22

De praktijk van het Europese recht (NIEUW)

Inhoud

Hoe kunt u de Nederlandse belangen in Europa het best behar­tigen? Deze opleiding leert hoe het spel in Brussel wordt ge­speeld. Hoe je net als in een sportwedstrijd je eigen sterke punten op het juiste moment in kan zetten, rekening houdend met de positie van de andere spelers en hun ambities. In de eerste sessie staat centraal hoe je in Nederland het best Euro­pese onderhandelingen kunt voorbereiden. Werk je samen in coalities met andere lidstaten of juist niet? Dien je namens Nederland tekstvoorstellen in of kun je beter afwachten? Wat te doen als je een minderheidsstandpunt inneemt? Welke rol speelt het Coreper? Hoe kom je achter het krachtenveld in de Raad en in het Europees Parlement en speel je een rol bij de besluitvorming door het Europees Parlement?In de tweede sessie staat centraal waar en hoe op nationaal niveau de Nederlandse standpunten in de Unie, die bol staan van de juridische stellingen, worden gecoördineerd. Hoe je daar het best invloed op uit kan oefenen en wanneer het Nederland­se standpunt het best naar voren kan worden gebracht. Daarbij komt de praktijk van BNC, PV­instructie, CoCo, ICER, pre­infrac­tiepilot en Hofprocedures aan de orde en waar relevante stuk­ken te vinden zijn.

Na afloop van de opleiding

• kentudemogelijkhedendieNederlandheeftominvloeduitte oefenen op de Europese rechtsontwikkeling en kunt u daarvan effectiever gebruik maken.

Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docenten mr. J.J. Mesu, mr. T. de Gans en/of mr. M. BultermanDatum 4 november, 9.30 – 16.30 uurKosten € 400,­

Uw docenten

Jos Mesu is raadadviseur bij het ministerie van Veiligheid en Justitie.Tom de Gans is plv. hoofd directie Juridische Zaken bij het ministe­rie van Buitenlandse Zaken.Mielle Bulterman is hoofd Expertise Centrum Europees Recht (ECER) bij het ministerie van Buitenlandse Zaken.

23

Effectief overtuigen

Inhoud

Het inzetten van juridische expertise in een politiek bestuurlijke omgeving vergt goede communicatieve vaardigheden. Niet al­leen vakgenoten maar ook collega’s uit andere disciplines moe­ten immers worden overtuigd. Evenals uitvoerders, handhavers en andere belanghebbenden. En dat zowel op (inter)departemen­taal als (inter)nationaal niveau, binnen steeds kortere tijd. Deze opleiding biedt de mogelijkheid de eigen gespreksvaardigheden te optimaliseren. Aan de orde komt hoe de regie in een professio­nele relatie wordt gevoerd (aan de hand van gespreksvaardig­heden als actief luisteren, acteren op zowel inhoud, proces als relatieniveau, verschillende regiestijlen en interventietechnieken) en hoe met weerstand kan worden omgegaan.De training wordt voor iedere deelnemer op maat gemaakt door individuele intakegesprekken en de mogelijkheid om aan de hand van eigen casuïstiek te oefenen. De kleine groep cursisten van maximaal 8 personen garandeert vertrouwelijkheid en effectiviteit.

Na afloop van de training

• kentuuwpersoonlijkecommunicatiestijl;• kuntuuwcommunicatieafstemmenopdecommunicatiestijl

vanuwgesprekspartnerzonderuweigenstijlgeweldaantedoen;• kunturegievoereninprofessionelerelatiesenomgaanmet

weerstand.

Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docent drs. E.W.J. SwavingData 28 oktober, 11 november, 9.30 ­ 16.30 uurKosten € 1000,­

mr. Wini BroadbeltJurist, hoofddirectie Bestuurlijke en Juridische ZakenMinisterie van Infrastructuur en Milieu

De training ̀ Effectief overtuigen’ is boeiend, prikkelend en leerzaam. De aangereikte technie­ken helpen jou je communicatieve vaardigheden verder te ontwikkelen en beter om te gaan met zowel je persoonlijke sterke als zwakke punten bij het overtuigen. Door het bewust toepassen van deze technieken, zoals luisteren, samenvat­ten en doorvragen, het ordenen van inhoud en

gesprekstijlen, merk ik in de reacties van mijn gesprekspartners, een positieve ontwikkeling in het duidelijker overbrengen van mijn boodschap.

Lees meer over het belang van het trainen van vaardigheden en de trainer Erland Swaving op pagina 19.

24

EVRM in vogelvlucht

Inhoud

In deze opleiding wordt een overzicht gegeven van het Euro­pees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden. Daarbij wordt de historische ont­wikkeling van dit verdrag en van de mensenrechten besproken. Ook wordt ingegaan op de in het EVRM vervatte procedures en de belangrijkste leerstukken van de mensenrechtenbescher­ming. Door middel van een bespreking van – veelal actuele – uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens wordt de verreikende betekenis van het EVRM voor wetgeving, de uitvoering daarvan en het overige overheidsbeleid inzichte­lijk gemaakt.

Na afloop van de opleiding

• kentudeproceduresenbelangrijksteleerstukkenvanhetEVRM en heeft u inzicht in de werking van relevante EVRM bepalingen voor de Nederlandse rechtsorde.

Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docent prof. mr. M. KuijerDatum 12 november, 9.30 ­ 16.30 uurKosten € 400,­

Oud-deelnemer

Het sterkste punt van deze opleiding is de kennisverwerving over de werking van EVRM­artikelen op verschillende rechtsgebieden.

25

Gebruik IAK voor beleid, regelgeving en uitvoering

Inhoud

Aan de voorbereiding van beleid en regelgeving worden ver­schillende kwaliteitseisen gesteld. Deze eisen hebben gemeen­schappelijk dat zij onvoorziene risico’s in beleid en uitvoering beogen te voorkomen. Het Integraal Afwegingskader voor beleid en regelgeving (IAK) bundelt al deze eisen en biedt een stapsgewijs plan van aanpak om alle afwegingen op het juiste moment te kunnen maken. Het IAK is onderverdeeld in drie stappen (probleemanalyse, instrumentkeuze en gevolgenbe­oordeling) en zeven vragen. Hoe voorkom je risico’s? Hoe maak je beleid en regelgeving uitvoerbaar en handhaafbaar? Welk beleidsinstrument werkt wanneer? Kunnen burgers beïnvloed worden om een gezonde keuze te maken en op welke manier? Sinds 2011 past het kabinet het IAK ook structureel toe bij de voorbereiding van en verantwoording over beleid en regelge­ving. In deze opleiding staat het werken met het IAK en de toegevoegde waarde daarvan voor uw dagelijks werk centraal. Aan de hand van een concrete casus worden de zeven vragen en stappen van het IAK doorlopen waarbij ook volop ruimte be­staat voor uw eigen vragen en ervaringen.

Na afloop van de opleiding

• kuntuhetIntegraalAfwegingskadertoepasseninuweigenwerk.

Doelgroep Wetgevingsjuristen, overheidsjuristen en beleids­ en uitvoeringsambtenaren, inclusief handhavers. Een juridische vooropleiding is geen vereiste.

Docenten mr. D.R.P. de Kok, mr. S.V. Vermeulen Data 1, 8, 15 september, 9.30 ­ 12.30 uurKosten € 600,­

Oud-deelnemers

Het sterkste punt van deze opleiding vond ik de volledigheid van informatie en de flexibiliteit van de docenten om op vragen in te spelen.Het direct werken met de internetsite; de praktische toepasbaar­heid was voor mij van toegevoegde waarde.

26

Grondrechten in de rechtspraktijk (VERNIEUWD)

Inhoud

Grondrechten beschermen burgers tegenover de overheid en soms (indirect) burgers tegenover elkaar. Deze beschermings­functie begrenst het overheidshandelen en verplicht daar soms zelfs toe. Alle ministeries hebben daarmee te maken bij het opstellen van beleid en wet­ en regelgeving. Ter illustratie kan worden gedacht aan de volgende vragen.• Mogensocialebijstandsrechercheurshuisbezoekenafleg­

gen ter handhaving van het sociale zekerheidsrecht?• Magsubsidiewordenverstrektaaneenmaatschappelijke

organisatie op religieuze grondslag?• Welkerandvoorwaardenzijnvereistvoorhetgebruikdoor

de overheid van autonummerplaatgegevens?• Welkerandvoorwaardenzijnvereistvoordebevoegdheid

tot preventief fouilleren?• Kunneneigendomsrechtenwordeningeperkt,enzoja

onder welke voorwaarden?In deze opleiding wordt aan de hand van actuele kwesties de werking van (inter)nationale grondrechten en de bijbehorende toezichtmechanismen geïllustreerd en in een bredere constitu­tionele context geplaatst (constitutioneel toetsingsverbod, de doorwerking van het internationale recht en de betekenis van het EU­Grondrechtenhandvest).

Na afloop van de opleiding

• isuwkennisvandegrondrechtenaangevulddanwelopge­frist;

• beschiktuoverhulpbronnenenhandvattenomkritischnatedenken over de noodzaak en inhoud van beleid en wetgeving gegeven de daarvoor geldende grondrechtelijke randvoor­waarden en kwaliteitseisen.

Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docent mr. P.B.C.D.F. van Sasse van Ysselt BA Data 1, 15 oktober en 5 november, 9.30 ­ 12.30 uurKosten € 600,­

mr. R.A. van OordSenior adviseurMinisterie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

Deze boeiende cursus geeft inzicht in de kwets­baarheden van grondrechten in Nederland en plaatst deze in een Europees en internationaal perspectief. Onmisbaar voor iemand die inzicht wil hebben in de wezenlijke bronnen van onze rechtstaat.

27

Juridische aspecten van onverplicht tegemoetkomen (VERNIEUWD)

Inhoud

De overheid komt regelmatig bepaalde groepen burgers of ondernemers financieel tegemoet uit solidariteit of om bijvoor­beeld juridische procedures te voorkomen. Denk aan uiteenlo­pende situaties als de vuurwerkramp in Enschede, seksueel misbruik in jeugdinstellingen en rechtmatige maatregelen ter bestrijding van plantenziektes. Bij gebrek aan een duidelijk wetgevingskader voor dit soort tegemoetkomingen staat in deze opleiding centraal waar de grens ligt tussen onverplichte en verplichte tegemoetkomingen, welke soorten onverplichte tegemoetkomingen kunnen worden onderscheiden en binnen welke algemene wettelijke kaders deze worden verstrekt (afd. 6.1.10 BW, beginselen van behoorlijk bestuur, staatssteun). Ook wordt aan de hand van concrete casus ingegaan op de vorm­geving van tegemoetkomingen en de voorwaarden waaronder deze in het verleden zijn verstrekt. In het eerste dagdeel wordt een algemeen theoretisch kader geschetst, waarbij ruim aan­dacht is voor het staatssteunrecht. Het tweede dagdeel heeft het karakter van een workshop. Aan de hand van concrete casus komen tal van aspecten rond onverplicht tegemoet­komen aan de orde.

Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docent mr. dr. M.K.G. Tjepkema, dr. P.C. Adriaanse,

prof. mr. drs. W. den OudenData 14 oktober, 9.30 ­ 16.30 uurKosten € 400,­

Uw docent

Michiel Tjepkema is universitair docent Staats­ en Bestuursrecht aan de Universiteit Leiden.Willemien den Ouden is hoogleraar Staat­ en Bestuursrecht aan de Universiteit Leiden. Paul Adriaanse is universitair docent Staats­ en Bestuursrecht aan de Universiteit Leiden.

28

Nieuwe bestuursrechtelijke aanpak

Inhoud

Er is de laatste tijd veel aandacht voor de nieuwe bestuursrech­telijke aanpak. Maar wat wordt daar precies onder verstaan? In de eerste sessie van deze opleiding wordt uitgebreid op de achtergrond, de inhoud en het doel van deze informele aanpak ingegaan. Centrale begrippen daarbij zijn legitimiteit, vertrou­wen, rechtvaardigheid en het denken in belangen in plaats van in standpunten. Daadwerkelijk ervaren wat deze informele aanpak inhoudt, doe je echter pas door er zelf mee te oefenen. Sessie 2 en 3 bieden daartoe uitgebreid de gelegenheid. De geoefende vaardigheden kunnen worden ingezet bij de infor­mele geschilafdoening in de dagelijkse overheidspraktijk, bij de voorbereiding van zittingen bij de bestuursrechter en eigenlijk overal waar debatten uitmonden in onvruchtbare actie­/reactie­patronen. In de vierde sessie wordt tot slot belicht wat de nieuwe zaaksbehandeling in het bestuursrecht behelst.

Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docenten mr. D. Allewijn, mr. C. Koetsenruijter, mr. A.J. Schaap,

prof. mr. M. Scheltema Data 30 oktober en 13 november, 9.30 ­ 16.30 uur Kosten € 800,­

Oud-deelnemer

Het was een zeer goede introductie van de nieuwe bestuursrechte­lijke aanpak, onder meer het denken in en abstraheren van belan­gen in tegenstelling tot standpunten. Voorts vond ik het erg inte­ressant om met een rechter te spreken over de nieuwe aanpak.

29

Inhoud

Om effectief te kunnen functioneren, dienen wetgevingsjuris­ten en overheidsjuristen gevoelig te zijn voor politiek­bestuur­lijke problemen en overwegingen. Deze opleiding reflecteert hierop door de gevolgen van verschillende politieke dilemma’s voor het functioneren van juristen te belichten. De dilemma’s worden behandeld en ingegaan wordt op de manier waarop juristen met deze dilemma’s te maken kunnen krijgen en hoe zij daarmee om kunnen gaan. De volgende thema’s komen aan de orde: Politieke cultuur en dilemma’s voor (juridische) amb­tenaren;Verkiezingenofregeren?Veranderendkiesgedragendestabiliteitvanregeringen;Polderenofmajoritariandemo­cracy?Politiek­bestuurlijkeoverlegcultuur;Huwelijkofoorlog?Derelatietussenmediaenpolitiek;Democratieofrechtsstaat?Deinherentespanningvaneendemocratischerechtsstaat;Theorie of praktijk? Ervaringen met politieke dilemma’s van een topambtenaar.

Na afloop van de opleiding

• isuwinzichtinpolitiekbestuurlijkedilemma’saange­scherpt.

Doelgroep Overheidjuristen en wetgevingsjuristen Docenten prof. dr. K.L.K. Brants, prof. dr. J.J.M. van Holsteyn,

prof. dr. J.C. Kennedy, prof. dr. R.A. Koole, prof. dr. K.G. de Vries, nader bekend te maken top­ambtenaar.

Data 1, 8, 15, 22, 29 november en 6 december, 9.30 – 12.30 uur

Kosten € 1200,­

Politieke dilemma’s en de rol van de (juridisch) ambtenaar (VERNIEUWD)Reflecties op politiek­bestuurlijke gevoeligheid

30

Rechtsfilosofie (NIEUW)

Inhoud

In hoeverre mag de overheid ingrijpen in het privéleven van haar burgers? Moeten we regels toepassen als ze tot onrecht­vaardige uitkomsten leiden? Hoe werken regels eigenlijk? Is kwaliteit van regelgeving hetzelfde als effectiviteit? En mag de rechter door de wetgever aan banden worden gelegd? In deze opleiding komen al deze vragen aan de orde waarbij rechtvaar­digheid en rechtmatigheid, effectiviteit en legitimiteit centraal staan. Beoogd wordt u enkele begripsmatige onderscheidingen en inzichten aan te reiken waarmee u de verschillende en vaak conflicterende standpunten inzake de functies van recht syste­matisch kunt beargumenteren. Om de opbrengst zo groot mogelijk te doen zijn, is enige voorbereiding noodzakelijk en een actieve bijdrage zeer gewenst.

Doelgroep Overheidjuristen en wetgevingsjuristen Docenten prof. dr. P.C. Westerman Data 3, 17 en 31 oktober, 14 november, 12.45 ­ 15.45 uurKosten € 800,­

31

Het telecommunicatierecht is volop in beweging. Nieuwe tech­nologieën bieden meer praktische mogelijkheden met evenveel juridische uitdagingen tot gevolg. Voor een goed begrip hiervan biedt deze opleiding niet alleen inzicht in de juridische aspec­ten maar ook in de onderliggende telecommunicatietechniek. Ingegaan wordt op de Telecommunicatiewet met in het bijzon­der aandacht voor recente aanpassingen, zoals de regulering van cookies, netneutraliteit en de bescherming van gebruikers. De technische aspecten van internet en frequenties komen in de tweede bijeenkomst uitgebreid aan bod. In de laatste sessie staan de toezicht­ en mededingingsaspecten centraal.

Na afloop van de opleiding

• heeftuinzichtindejuridischeentechnischewerkingvandetelecomsector.

Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docenten prof. dr. N.A.N.M. van Eijk, ing. H.J. Doorenspleet MBA,

mr. Q.R. Kroes Data 18 november, 2 en 9 december, 13.30 ­ 16.30 uurKosten € 600,­

Uw docenten

Nico van Eijk is hoogleraar Informatierecht, in het bijzonder het Media­ en Telecommunicatierecht, aan de Universiteit van Am­sterdam en directeur van het Instituut voor Informatierecht (IViR).Henk Doorenspleet is senior Industry Analist bij Rabobank Inter­national.Quinten Kroes is partner bij Brinkhof advocaten.

Telecommunicatierecht (NIEUW)Inhoud

32

Verhouding private- en overheidsregulering (NIEUW)

Inhoud

Private regulering is in opkomst, zoals de code Tabaksblat, het Bel­me­niet Register, privacyregels en ecolabels. Daarmee rijzen vragen over de democratische legitimatie, de juridische binding van deze regels en het toezicht erop alsmede over het al dan niet voldoen van deze private normen aan publieke doelstellin­gen zoals consumenten­ en milieubescherming en gelijke mededin ging. In deze opleiding staat de vraag centraal hoe de overheid hiermee om dient te gaan bij het opstellen van (hand­havings)beleid en wet­ en regelgeving. Daarbij worden zowel de juridische als de economische, sociologische en psychologische aspecten belicht.

Na afloop van de opleiding

• kentudemetdeopkomstvanprivatereguleringgepaardgaande problematiek en mogelijke juridische oplossingen om de wisselwerking tussen private­ en overheidsregulering vorm te geven.

Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docenten drs. R. Abma, prof. dr. M.J. Jacobs,

prof. dr. M.W. Scheltema Data 10 december, 9.30 ­ 12.30 uurKosten € 200,­

Uw docenten

Rients Abma is directeur Stichting EUmedion, Amsterdam.Rianne Jacobs is hoogleraar Europees Bestuursrecht en Openbaar Bestuur aan de Universiteit Maastricht en raadadviseur bij de directie Wetgeving en Juridische Zaken van het ministerie van Veiligheid en Justitie.Martijn Scheltema is partner/advocaat bij Pels Rijcken & Droog­leever Fortuijn.

33

Opleidingskalender September Oktober November DecemberAanbestedingsrecht (basis) 9Actuele jurisprudentie van het Hof van Justitie EU 19Actualiteiten strafrecht 8, 22Budgettair beleid 18, 24 2De praktijk van het Europese recht 4Effectief overtuigen 28 11EVRM in vogelvlucht 12Gebruik IAK 20, 27 4Grondrechten in de rechtspraktijk 1, 15 5Juridische aspecten van onverplicht tegemoetkomen 14Nieuwe bestuursrechtelijke aanpak 30 13Overheidsaansprakelijkheidsrecht: nu en in de toekomst 16, 30Pleiten 11, 18Politieke dilemma’s en de rol van de (juridische) ambtenaar 1, 8, 15, 22, 29 6Procespraktijk van de Raad van State 11Rechtsfilosofie 3, 17, 31 14Telecommunicatierecht 18 2, 9Verhouding private­ en overheidsregulering 10Wetgeving: normatief of instrumenteel 31 7,14, 21Wetgeving en privaatrecht 18, 25 2, 9, 16Wetgevingstechniek 10, 24 8, 15, 29 5Terug naar de wetgevingspraktijk (NIEUW)Toekomst gericht regelgeven (NIEUW) 28Verdragenrecht in kort bestek (VERNIEUWD) 29 5Wet Aanpassing Bestuursrechtspraak (NIEUW)Wetgeving en rechtstoepassing 4, 11Wetgevingsprocedures 4, 11, 18, 25Wetgevingstechniek 12, 26 9, 23 7

Opleidingen tweede helft 2013

34

Opleidingsaanbod eerste helft 2014

Hierna treft u alvast de opleidingen die in ieder geval in de eerste helft van 2014 worden aangeboden. Naast het ver-trouwde aanbod zijn voor 2014 weer een aantal nieuwe oplei-dingen in ontwikkeling. De opleidingsdata voor de eerste helft van 2014 worden bekend gemaakt in de opleidingsgids die uitkomt in november 2013.

Aanbestedingsrecht (verdieping) PWO 18In deze intensieve opleiding belichten zeer ervaren advocaten en een overheidsjurist in drie dagen de meest voorkomende prakti­sche knelpunten in het aanbestedingsrecht. Aan de orde komen onder meer het beoordelen van de aanbestedingsplicht (hoe om te gaan met drempelbedragen, het splitsingsverbod, uitgezon­derde opdrachten, quasi­inhouse aanbestedingen en exclusieve rechten), de verschillende types van procedures (open, niet open, onderhandelingsprocedure, competitieve dialoog, dynamische inkoopsystemen en de raamovereenkomst), de verschillende fases van de open procedure (stukken, informatieronde, formele ontvankelijkheidtoets, uitsluitings­, selectie­, en gunningsfase en contractering), de rechtsbescherming (kort geding, WOB, Grossman­verweer, exhibitieplicht) en de regels die gelden buiten de sfeer van de Europese richtlijnen. Dit uiteraard vanuit het perspectief van de nieuwe Aanbestedingswet 2012.Er is volop gelegenheid de eigen problematiek in te brengen. De opleiding sluit aan op de basisopleiding aanbestedingsrecht.

Doelgroep Overheidsjuristen Docenten mr. D.J.L. van Ee, mr. E.L.H. van Erp,

mr. H.M. Fahner, mr. J.W. Fanoy, mr. A.C.M. Fisher­Braams, mr. dr. H.D. van Romburgh en mr. H.M.H. Speyart

Duur 6 dagdelenKosten € 1200,­

Actualiteiten bestuursrecht PWO 6Tijdens deze opleiding worden de laatste ontwikkelingen op het gebied van het bestuursrecht besproken. In korte tijd wordt u volledig op de hoogte gebracht van de relevante nieuwe wet­geving en jurisprudentie.Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docenten mr. T.C. Borman, mr. R. Koenraad Duur 2 dagdelenKosten € 400,­

Algemene wet bestuursrecht PWO 6De Algemene wet bestuursrecht is een dynamische wet die mede door de invoering van de verschillende tranches op vele punten is aangevuld en uitgebreid. Deze opleiding heeft tot doel uw kennis op het gebied van de Awb te actualiseren en te verdiepen. In deze korte opleiding wordt de systematiek van de wet verhelderd, worden de kernbegrippen, zoals bestuursorgaan, belangheb­

35

bende en besluit, behandeld met de relevante jurisprudentie en komen de bestuursbevoegdheden aan de orde met o.a. attributie en delegatie. Verder is er aandacht voor het stelsel van rechtsbe­scherming en de verschillende mogelijkheden van bestuursrech­telijk handhaven met de recente wijzigingen daarin.Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docenten prof. mr. P.J.J. van Buuren,

mr. dr. O.J.D.M.L. Jansen, prof. dr. F.J. van Ommeren

Duur 4 dagdelenKosten € 800,­

Awb-besluiten PWO 15Alle aspecten die van belang zijn bij de totstandkoming van een (goed) besluit komen in deze opleiding in theorie en prak­tijk aan de orde. In de eerste bijeenkomst zal de Algemene wet bestuursrecht in vogelvlucht worden behandeld, waarna wordt ingezoomd op Hoofdstuk 3 van deze wet en op Titel 4.1 over beschikkingen. Naast aandacht voor de relevante basisbegrip­pen van de Awb, zoals besluit en bestuursorgaan, worden ­gelar­deerd met voorbeelden ­ de verschillende stappen in het tot­standkomingsproces van een besluit behandeld. Voldoende aandacht zal ook worden besteed aan de algemene beginselen van behoorlijk bestuur en aan de motiveringseisen.Doelgroep Overheidsjuristen Docenten mr. H.F.Th. Pennarts, mr. M.C. de Voogd,

mr. G.A. van der Veen

Duur 5 dagdelenKosten € 1000,­

Beleidsregels PWO 6Hoewel pas sinds de invoering van de derde tranche van de Awb beleidsregels een wettelijke status hebben gekregen, werden zij ook voor die tijd al gebruikt als beleidsinstrument. Op dit ogenblik heeft vrijwel elk bestuursorgaan een aantal beleids­regels opgesteld. Welke functies kunnen deze beleidsregels vervullen, wat zijn zij eigenlijk en welke eisen worden aan een beleidsregel gesteld? Wat mag een bestuursorgaan regelen en hoe zit het met zaken als inwerkingtreding, bekendmaking en rechterlijke toetsing? Deze vragen en vele andere zullen in deze opleiding worden beantwoord. Daarbij zal ook gekeken worden naar de (eigen) praktijk.Doelgroep Overheidsjuristen Docenten mr. A.P. Klap, mr. B.K. Olivier Duur 2 dagdelenKosten € 400,­

Behandelen van bezwaar en beroep PWO 12In deze opleiding wordt het bestuursprocesrecht in theorie en praktijk behandeld vanuit het gezichtspunt van de departemen­tale jurist. Hierbij staan de rechtsbescherming in het algemeen en een praktijkgerichte benadering van de verschillende facetten van de bezwaar­ en beroepsfase centraal. Met behulp van prak­tijkvoorbeelden en tips and tricks uit de praktijk worden de ver­

36

schillende aspecten van het bestuursrechtelijke proces behan­deld, zoals ontvankelijkheid, beslistermijnen, het horen, de wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen, de bestuurlijke lus en de versnelde en de vereenvoudigde behandeling van het be­roep bij de bestuursrechter. Ook de inhoud van de beslissing op bezwaar en het verweerschrift komen uitgebreid aan de orde.Doelgroep Overheidsjuristen Docenten mr. G. de Goede, mr. H.F.Th. Pennarts,

mr. L. Vogelaar Duur 4 dagdelenKosten € 800,­

Economische effecten van overheidsingrijpen PW0 9Juristen en economen kunnen van elkaars kennis profiteren mits zij elkaars taal spreken. In deze opleiding staat het denken van economen over de rolverdeling tussen markt en overheid centraal. Vanuit economisch perspectief wordt ingegaan op de vragen wan­neer de overheid dient in te grijpen in de markt, welke (regulerings) instrumenten daarvoor geschikt zijn en wat de effecten daarvan zijn. Zo zal onder meer de theorie achter mededinging worden belicht. In de laatste sessie komt de maatschappelijke kosten­batenanalyse aan de orde, een instrument om de effecten van beleidsbeslissingen op de welvaart in kaart te brengen.Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docenten prof. dr .B. Baarsma Duur 3 dagdelenKosten € 1000,­

Effectief adviseren over complexe materie PWO 12Het schrijven van adviezen is een belangrijke taak van over­heidsjuristen en wetgevingsjuristen. Voor beleidsambtenaren, parlementariërs en bewindslieden is juridisch advies vaak moeilijktelezen;dewijzevanredenerenenhettaalgebruikvande jurist zijn bij hen onbekend. In deze opleiding leren de deel­nemers hoe zij de adviezen zodanig kunnen onderbouwen, structureren en formuleren dat hun teksten daadwerkelijk begrepen worden. Ook wordt aandacht besteed aan een effici­ente werkwijze bij het schrijven. Uw eigen teksten worden in de training getoetst aan moderne taalkundige inzichten en u krijgt advies over uw eigen werk.Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docenten drs. J.W. Jurg Duur 4 dagdelenKosten € 1000,­

Effectief overtuigen I (zie pagina 21) PWO 12Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docent drs. E.W.J. SwavingDuur 4 dagdelenKosten € 1000,­

Effectief regelgeven in een veranderlijke samenleving PWO 12Professionele regelgevers moeten niet alleen politiek bestuurlijk gevoelig zijn, maar ook maatschappelijk gevoelig. Wat is het maatschappelijk krachtenveld waarin regels landen? Wat zijn de

37

opvattingen en belangen van betrokkenen? Is te voorspellen hoe zij zullen reageren? Hoe beïnvloedt dit de effectiviteit en legiti­miteit van regels? Kan de regelgever daarmee rekening houden? In deze opleiding wordt op interactieve wijze ingegaan op de bedoelde en onbedoelde effecten van recht in veranderende maatschappelijke verhoudingen.Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docenten prof. dr. M. Hertogh, prof. mr. E. NiemeijerDuur 4 dagdelenKosten € 800,­

Marktwerking en diensten van algemeen belang in EU context PWO 6In deze verdiepingssessie komen de hoofdpunten van het Euro­pese mededingingsrecht aan de orde. Speciale aandacht is er voor de mededingingsregels die gericht zijn aan de lidstaten (‘de nieuwe norm’) en de invloed hiervan op de toekenning van exclusieve of bijzondere rechten aan ondernemingen, het uit­oefenen van taken van algemeen belang en op privatiserings­operaties. Er wordt kennis gemaakt met de recente ontwikke­lingen in de rechtspraak en er wordt uitgebreid stilgestaan bij de Europese regelgeving rond diensten van algemeen econo­misch belang.Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docent prof. mr. J.W. van de GrondenDuur 2 dagdelenKosten € 400,­

Ministeriële regelingen PWO 6Tijdens deze opleiding wordt aandacht besteed aan ministeriële regelingen met het oogmerk de kwaliteit ervan te verbeteren. Door middel van oefeningen en het gebruik van voorbeelden uit de praktijk zal ingegaan worden op de juridisch­technische kant van het maken van ministeriële regelingen. Daarnaast wordt besproken in welke gevallen een ministeriële regeling het best als beleidsinstrument toegepast kan worden.Doelgroep Overheidsjuristen Docent mr. H.J. BoermaDuur 2 dagdelenKosten € 400,­

Ministeriële verantwoordelijkheid PWO 3In deze opleiding gaat het over de ministeriële verantwoorde­lijkheid, zowel in juridische zin (welke regels gelden eigenlijk?) als in politieke zin (hoe werkt de ministeriële verantwoordelijk­heid daadwerkelijk in de verhouding tussen regering en Staten­Generaal?). Vraagstukken die aan de orde komen betreffen de bevoegdheden, rechten en plichten van ministers en Kamerle­den en de wijze waarop zij daarvan gebruik maken in hun reac­ties op elkaar. Ook wordt aangegeven hoe ambtenaren zich in deze staatsrechtelijke constellatie moeten opstellen.Doelgroep Wetgevingsjuristen en overheidsjuristen Docent mr. dr. R.K. VisserDuur 1 dagdeelKosten € 200,­

38

Overheidsinformatierecht PWO 12Tijdens deze opleiding wordt besproken op welke wijze de overheid om moet gaan met gegevens van derden en welke normen gelden voor elektronisch berichtenverkeer. Wanneer mogen en wanneer moeten gegevens openbaar gemaakt worden en wanneer mag dat juist niet. Daarbij komen de relevante wetten aan de orde en wordt gekeken naar de dagelijkse praktijk. Elk dagdeel bestrijkt een an­dere invalshoek. Zo komen aan bod: het elektronisch bestuurlijk verkeer, de privacywetgeving, de manier waarop andere wetgeving moet worden afgestemd op de privacywetgeving en de openbaar­heid van bestuur, zowel nationaal als internationaal.Doelgroep Wetgevingsjuristen en overheidsjuristen Docenten mr. dr. J.P. de Jong, mr. dr. M.M. Groothuis,

mr. dr. J.A. van Schagen, mr. dr. G.J. ZwenneDuur 4 dagdelenKosten € 800,­

Politieke partijen, parlement en regering PWO 3Deze opleiding richt zich op de politieke en bestuurlijke hoofdrol­spelers. Daarbij is hun samen­ en tegenspel aan de orde. Hoe ont­wikkelt dit spel zich en wat zijn de actuele problemen en dilem­ma’s. Ook wordt ingegaan op de vraag of de politieke partijen, het parlement en de regering (nog) wel de hoofdrolspelers zijn.Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docent prof. dr. R.A. KooleDuur 1 dagdeelKosten € 200,­

Recht van de Europese Unie na het Verdrag van Lissabon PWO 15In deze opleiding komen de institutionele structuur van de EU, zoals de taken, bevoegdheden en werkwijzen van de instellin­gen van de EU, en de belangrijkste materieelrechtelijke onder­werpen, zoals mededinging, staatsteun en de vrijheden, aan de orde. Daarnaast is er aandacht voor de rol van de overheidsju­rist bij de totstandkoming van EU­wetgeving. Ten slotte is er bijzondere aandacht voor de taak en werkwijze van het Hof van Justitie van de Europese Unie en de prejudiciële procedure.Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docenten dr. J. Luijendijk, dr. S.A. de Vries, nader te bepalen

docentDuur 5 dagdelenKosten € 1000,­

Simulatie kamerbehandelingen PWO 4Het aantal Kamervragen­ en debatten neemt hand over hand toe. Bewindspersonen hebben op deze manier dagelijks contact met de Tweede en de Eerste Kamer. Om bewindspersonen in dit verkeer goed te kunnen adviseren, is voor ambtenaren kennis van het politieke speelveld en politieke sensitiviteit nodig. Deze opleiding brengt door een blik in de praktijk de belang­rijkste lessen bij om je bewindspersoon goed te kunnen advise­ren en ondersteunen tijdens Kamerdebatten. Daarnaast wordt de politieke sensitiviteit vergroot door het behandelen van de do’s and don’ts bij de beantwoording van schriftelijke Kamer­vragen, de advisering voor en tijdens debatten in de Tweede en

39

de Eerste Kamer en eventuele contacten met Kamerleden.De opleiding omvat een theoretisch en een praktisch deel. In het theoretische deel komen de belangrijkste lessen bij het adviseren van een bewindspersoon ten behoeve van het con­tact met de Kamer aan de orde. In het praktische deel wordt een Algemeen Overleg met de Tweede Kamer gesimuleerd. Doelgroep Overheidsjuristen en wetgevingsjuristen Docenten drs. T.J. Verheule Duur 1 dagdeelKosten € 250,­

Subsidierecht PWO 15Op vele beleidsterreinen is overheidssubsidie een belangrijk instrument. De juridische normering van de overheidssubsidie is lange tijd bij het belang van het verschijnsel achtergebleven. Aan de hand van het gestelde in de subsidieparagraaf in de Awb komen in een vijftal colleges de formele en materiële aspecten van subsidies aan de orde, die in de dagelijkse bestuurspraktijk van groot belang zijn. Daarbij wordt steeds de link gelegd tus­sen theorie en praktijk en wordt gebruik gemaakt van voorbeel­den uit die praktijk. Aandacht wordt besteed aan de subsidie­verplichtingen, de subsidieovereenkomst, handhaving, de voorbereiding, vaststelling en de voorwaarden, het subsidiepla­fond, intrekking en terugvordering, beëindiging van langlo­pende subsidierelaties, opgewekt vertrouwen en uiteraard de rol van het EU­recht daarbij. De opleiding wordt afgesloten met een interactief werkcollege.

Doelgroep Overheidsjuristen Docenten dr. P.C. Adriaanse, mr. J.E. van den Brink,

mr. J. Dijkgraaf, mr. H.F.Th. Pennarts Duur 5 dagdelenKosten € 1000,­

Wetgevingsprocedures PWO 12In deze opleiding wordt het traject behandeld waarlangs wet­geving tot stand komt. Aan de orde komen: het wettelijk kader rond de wetgevingsprocedure, de ambtelijke voorbereiding tot en met de Ministerraad, overleg, consultatie en advies, de Raad van State, de behandeling in de Tweede en Eerste Kamer en de vaststelling en inwerkingtreding van wetgeving. Daarnaast wordt aandacht besteed aan innovaties in de wetgevingsproce­dure zoals het Integraal afwegingskader, Internetconsultatie en het programma Legis.Doelgroep Wetgevingsjuristen Docenten dr. N.A. Florijn, nader te bepalen docent Duur 4 dagdelenKosten € 800,­

Wetgevingstechniek (zie pagina 11) PWO 18Doelgroep Wetgevingsjuristen Docenten mr. T.C. Borman, mr. M. Wesselink Duur 6 dagdelenKosten € 1200,­

40

Maatwerkopleidingen

De Academies verzorgen ook opleidingen die volledig aansluiten op uw specifieke opleidingswensen en werkomgeving. Wij heb­ben al veel ervaring opgedaan met verschillende opdrachtgevers binnen de Rijksoverheid. Samen met u brengen wij uw wensen en behoeften in kaart en ontwikkelen een programma op maat.

Wanneer maatwerk?U kunt voor maatwerk kiezen als u met alle medewerkers van een afdeling tegelijk een opleiding wilt volgen. Het voordeel daarvan is dat de samenwerking wordt bevorderd, de leerstof direct toepasbaar is op de werkvloer en efficiënt wordt omge­gaan met de beschikbare tijd. Er zijn zowel maatwerkopleidin­gen voor beginnende als voor ervaren juristen. Ook bieden wij de opleiding juridische kennis voor niet­juristen aan. Standaard gaan wij bij onze opleidingen en trainingen uit van een postacademisch niveau (minimaal hbo­niveau).

ProcedureIn een eerste oriënterend gesprek worden uw wensen ten aan­zien van doelgroep, doelstellingen en beoogde resultaten door­genomen. Op basis van dit gesprek wordt een passende offerte opgesteld.

Meer informatieHeeft u belangstelling voor een maatwerkopleiding, een prijs­indicatie of wilt u meer informatie? Neem dan contact op met:

drs. Esther Smeitz-Cohenopleidingsadviseur maatwerk070 312 98 40 e.smeitz@acwet.nl / acjur.nl

41

De Academies

Goede juristen zijn van essentieel belang voor de kwaliteit van onze rechtsstaat. Het werk van een jurist in deze snel verande­rende politiek­bestuurlijke omgeving is een vak apart. Het vraagt om specifieke kennis en vaardigheden die ook onder­houden moeten worden. De Academies bieden daartoe een opleidingsprogramma aan dat specifiek is toegesneden op het vak van wetgevings­ en overheidsjurist bij de Rijksoverheid.

Twee Academies, twee doelgroepenDe Academie voor Wetgeving verzorgt de opleidingen voor de juristen die wet­ en regelgeving opstellen, de wetgevingsjuris­ten. De Academie voor Overheidsjuristen verzorgt de opleidin­gen voor de juristen die zich met andere juridische taken dan regelgeving bezighouden, zoals het verstrekken van juridisch advies voor de politieke en bestuurlijke leiding, het beslissen op bezwaar en beroep, het opstellen van overheidsbesluiten en het sluiten van overeenkomsten. Een deel van de opleidingen is voor beide doelgroepen van belang.

Opleidingen en actualiteitenbijeenkomstenIn deze gids staat het opleidingsprogramma voor alle juristen bij de Rijksoverheid om hun vakbekwaamheid te ontwikkelen en onderhouden. Daarnaast organiseren wij maandelijks actualiteitenbijeenkomsten over relevante ontwikkelingen in het vakgebied die gratis toegankelijk zijn.

Selectie en opleiden juridische talentenEen andere belangrijke taak is het werven en selecteren van juridische talenten voor onze traineeprogramma’s. Om te wor­den toegelaten moeten zij deelnemen aan een strenge selectie­procedure. De trainees volgen onze tweejarige, geaccrediteerde masteropleidingen om te worden opgeleid tot wetgevingsjurist of overheidsjurist. Tegelijkertijd krijgen zij een werkplek bij een ministerie, de Raad van State, de Tweede Kamer, een agent­schap of een zelfstandig bestuursorgaan waar zij het geleerde direct in de praktijk kunnen brengen.

Onderzoek en publicatiereeksOm de beschikbare juridische kennis binnen en over de Rijks­overheid breed toegankelijk te maken en zo de rechtsontwikke­ling te stimuleren, zijn wij de digitale publicatiereeks ‘Recht en Overheid’ gestart. Deze publicatiereeks bevat wetenschappelijke bijdragen voor en door overheidsjuristen en wetgevingsjuristen. In deze reeks zijn ook de bijdragen opgenomen van degene die een publicatie­ of promotieplaats toegewezen hebben gekregen in het kader van de binnen het programma ‘Versterking juridi­sche functie Rijk’ door de secretaris­generaal Vernieuwing Rijks­dienst gesubsidieerde faciliteiten. Nieuwe aanwinsten kondigen wij aan in de Academie Actueel, de digitale nieuwsbrief van de Academies, en op onze LinkedInpagina’s. Op pagina 48 vindt u de ervaringen van een promovendus.

42

Kwaliteitszorg

De kwaliteit van onze opleidingen staat voorop. Om de kwali­teit te garanderen hebben wij een eigen kwaliteitssysteem ontwikkeld. Iedere opleiding wordt uitgebreid geëvalueerd door de deelnemers en de docenten. Deze evaluaties zijn het vertrek­punt voor de ontwikkeling van de nieuwe opleidingsprogramma’s. Naast de programmamanagers en de opleidingscoördinatoren van de Academies spelen de curriculumcommissies, de (kern)docenten en het Academienetwerk een belangrijke rol bij de kwaliteitszorg.

Curriculumcommissies Een aantal leidinggevenden uit het werkveld, hoogleraren en oud­trainees vormen de curriculumcommissies. Zij adviseren over de ontwikkelingen binnen de verschillende vakgebieden en de opleidingsbehoeften. Prof. mr. F.J.J. van Ommeren, hoog­leraar Staats­ en bestuursrecht in het bijzonder inzake publiek­ private rechtsbetrekkingen aan de Vrije Universiteit van Amster dam zit de curriculumcommissie van de Academie voor Wetgeving voor. Prof. mr. P.J.J. van Buuren, Staatsraad bestuurs­rechtspraak en voormalig hoogleraar Bestuursrecht aan de Universiteit Utrecht is voorzitter van de curriculumcommissie van de Academie voor Overheidsjuristen.

(Kern)docentenVoor ieder rechtsgebied werken wij met een kerndocent die op de hoogte is van de laatste ontwikkelingen. Zij zorgen samen met de programmamanagers voor de juiste samenhang binnen de opleidingen.Staats­ en bestuursrecht prof. mr. S.E. Zijlstra Hoogleraar Staats­ en Bestuursrecht,

Vrije Universiteit AmsterdamEuropees recht dr. K.J.M. Mortelmans Lid van de Raad van StateWetgevingsleer prof. dr. W.J.M. Voermans Hoogleraar Staats­ en bestuursrecht,

Universiteit LeidenPolitiek en Bestuur prof. dr. R.A. Koole Hoogleraar Politicologie, Universiteit

LeidenJuridische zaken mr. E.J. Daalder Plv­Landsadvocaat Pels Rijcken &

Droogleever Fortuijn

Wij kiezen voor iedere opleiding met grote zorgvuldigheid de meest geschikte docenten. Zij beschikken steeds over een combinatie van wetenschappelijke en praktijkgerichte kennis. Op het terrein waarop zij lesgeven, hebben zij een groot des­kundigheidsprestige.

43

Academienetwerk

Sinds 2011 is het Academienetwerk opgericht. Het netwerk bestaat uit overheidsjuristen en wetgevingsjuristen van verschillende organisaties en functieniveaus. Zij houden ons gedurende het jaar op de hoogte van de wensen en ideeën die binnen hun organisa­tie leven. Daarnaast komen zij eenmaal per jaar bijeen en geven zij feedback op de opleidingen.

mr. Ankie H. Meijer Ministerie van Infrastruc­tuur en Milieu

drs. Suzan A.P.J. van Melis Ministerie van Veiligheid en Justitie

mr. Anke Ouwerkerk Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegen­heid

mr. Marieke A. van Overveld Ministerie van Financiënmr. Marnix R. Dijkman Ministerie van Binnen­

landse Zaken en Konink­rijksrelaties

mr. Goedele B.K. Roos – Schalij Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

mr. Anton J.G. Toebes Ministerie van Binnen­landse Zaken en Konink­rijksrelaties

mr. drs. Bart Veenman Raad van State mr. Tom Zandbergen ML Ministerie van Financiën

mr. drs. Hans J. Arts Tweede Kamer der Staten­Generaal

mr. Ellen J. de Bruin Ministerie van Econo­mische Zaken

mr. Bert Jan Clement Ministerie van Volks­gezondheid, Welzijn en Sport

mr. Irene G.F. Guffens-Faber Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegen­heid

mr. Tjimkje A. de Haan Ministerie van Volks­gezondheid, Welzijn en Sport

mr. dr. Hanneke Luijendijk Ministerie van Algemene Zaken

mr. Marlou Kortenhoeven-Kanis Kabinet der Koninginmr. Dennis R.P. de Kok Ministerie van Econo­

mische Zaken mr. Marleen H.A. van der Meer Mohr Ministerie van Veiligheid

en Justitie

44

Praktische informatie

Inschrijven• Viaonzewebsiteskuntuzichinschrijvenvooreenopleiding

www.acwet.nl en www.acjur.nl.• Inschrijvenismogelijktot10dagenvooraanvangvande

opleiding. Soms is inschrijven na deze termijn mogelijk, vraag dat voor de zekerheid bij ons na. Bij latere inschrijving ontvangt u het lesmateriaal digitaal.

• Nainschrijvingontvangtuzospoedigmogelijkeenbevesti­ging per e­mail. Uw inschrijving is dan definitief.

Aantal deelnemers• Hetmaximumaantaldeelnemersisafhankelijkvandeon­

derwijsvorm. Over het algemeen geldt een minimum van 8 en een maximum van 20 deelnemers voor de opleidingen in de vorm van hoor­ of werkcolleges en 8 tot 12 deelnemers bij vaardigheidstrainingen en expertsessies.

• Bijoverschrijdingvandieaantallenzalwordennagegaanopwelke wijze aan de opleidingsbehoefte kan worden voldaan.

Prijzen• Degenoemdeprijzenzijninclusieflesmateriaalenindiende

opleiding een hele dag duurt inclusief lunch. • Deprijzenzijnvrijgesteldvanbtw.

Verhinderd• Totvierwekenvooraanvangvandeopleidingkuntuuw

inschrijving kosteloos annuleren.• Bijannuleringnavierwekenvooraanvangwordendevolle­

dige kosten in rekening gebracht.• Hetistoegestaanom,inovereenstemmingmetons,een

vervanger deel te laten nemen aan een opleiding.• Hetisnietmogelijkomeengemistebijeenkomstopeen

later tijdstip in te halen.

Deelnamebewijs of certificaat• Aanheteindevandeopleidingontvangtueenbewijsvan

deelname. Hiervoor dient u alle bijeenkomsten te hebben bijgewoond en uw paraaf op de presentielijst te hebben gezet.

• Indienereentoetsisverbondenaandeopleiding,ontvangtu na het succesvol afronden daarvan een certificaat.

Locatie• AlleopleidingenvindenplaatsinhetAcademiegebouw,ten­

zij anders vermeld. Een sfeervol pand, gelegen op loopaf­stand van de meeste ministeries en overheidsinstellingen.

• Inonspandisgeenliftaanwezig.Alsumindervalideofgehandicapt bent, laat u dit ons dan weten. Wij proberen dan een zaal op de begane grond te reserveren.

45

• Volgtudeheledageenopleidingenheeftuspecialedieet­wensen, laat u ons dit dan weten.

ContactVoor praktische informatie over de opleidingen kunt u terecht bij de opleidingscoördinator. Voor inhoudelijke informatie kunt u terecht bij de programmamanager.

Alice Kieboom Monique WesselinkOpleidingscoördinator Programmamanager 070 – 312 98 37 070 – 312 98 35 a.kieboom@acwet.nl / acjur.nl m.wesselink@acwet.nl / acjur.nl

47

Puntenstelsel

Na een positieve evaluatie van de pilot in 2012 is het Punten­stelsel voor de blijvende vakbekwaamheid van wetgevings­ en overheidsjuristen (PWO) met ingang van 1 januari 2013 definitief geworden. Het PWO is bedoeld als een licht, faciliterend en niet­bureaucratisch stelsel dat de professionaliteit bevordert en ondersteunt. Het is gericht op alle wetgevingsjuristen en over­heidsjuristen binnen de Rijksoverheid.Deze juristen dienen ernaar te streven om jaarlijks 30 punten te behalen door het bijwonen of geven van onderwijs of door het publiceren van artikelen. Wetgevingsjuristen en overheidsjuris­ten maken jaarlijks afspraken met hun leidinggevenden over het op peil houden van de vakbekwaamheid. Het PWO onder­steunt bij het maken en evalueren van die afspraken.

De Academies ondersteunen dit stelsel en vermelden in de opleidingsgids en op de website per opleiding het aantal PWO­punten. Daarnaast verstrekken de Academies sinds 1 januari 2012 voor elke gevolgde opleiding een deelnamebewijs of certi­ficaat. Een deelnamebewijs wordt alleen verstrekt indien alle bijeenkomsten van een opleiding zijn gevolgd. Voor een certifi­caat geldt dat daarnaast een voldoende resultaat moet zijn behaald voor een eventuele toets.

Voor meer informatie over het PWO: www.puntenstelsel.nl of Rijksportaal onder ‘kernprocessen ­> juridisch’.

48

manier zou ik theorie en praktijk kunnen integreren in mijn onderzoek.

Toegevoegde waarde van promoverenTot op heden werk ik met veel plezier aan mijn proefschrift. Het heeft me scherper gemaakt en het heeft mijn kennis ver­diept en verbreed. Het feit dat ik een werkplek op de universiteit heb gekregen voor de duur van het traject heeft daaraan zeker bijgedragen. Verder heb ik door mijn onderzoek veel inspirerende mensen ontmoet en heb ik de kans gekregen om naar Duitsland en Canada te gaan ten behoeve van het rechtsvergelijkende deel van mijn onderzoek. Daarnaast heb ik samen met mijn promotor een artikel geschreven over getuigenbescherming dat de aan­dacht van de politiek en de rechtspraak heeft getrokken.

Tips voor geïnteresseerdenHet einde van mijn promotietraject is in zicht. Een periode van drie jaar om een proefschrift te realiseren lijkt lang, maar de tijd vliegt voorbij. Ik heb tot op heden een aantal weekenden en vakantiedagen geïnvesteerd om op schema te blijven. Als je ziet dat het onderzoek daardoor vordert, dan gaat dat vanzelf. Het blijft een pittig traject dat discipline vergt. Maar ik kan het iedereen aanraden! Belangrijk is wel dat je een onderwerp kiest waarin je écht geïnteresseerd bent. Om die interesse vast te houden helpt het wanneer je onderwerp aansluit bij je werk.

Onderzoek en publicatiereeks

Promovendus Miriam Korten aan het woord

Miriam is werkzaam bij het Openbaar Ministerie en promo-veert naast haar werk. Het onderwerp van haar proefschrift is getuigenbescherming. Zij vertelt waar haar onderzoek over gaat en wat haar ervaringen tot nu toe zijn. In augustus 2010 raakte ik bekend met de mogelijkheid die de Academies bieden om te promoveren naast je werk. Ik speelde op dat moment al lange tijd met de gedachte om een proef­schrift te schrijven, maar gezien mijn drukke baan ontbrak het mij aan tijd. Het aanbod van een betaald promotietraject voor twee dagen per week gedurende drie jaren naast mijn werk, was dus een unieke kans. Op 1 februari 2011 startte mijn ‘project’.

Onderwerp promotieonderzoekIk onderzoek de grenzen van de zorgplicht die de overheid heeft in het kader van de bescherming van iemand die in ge­vaar is gekomen als gevolg van het verlenen van medewerking aan de opsporing en vervolging van strafbare feiten. Prof. dr. F.W. Bleichrodt, verbonden aan de Erasmus Universiteit Rotter­dam, is mijn promotor. Naar het onderwerp voor mijn onder­zoek hoefde ik niet lang te zoeken. Voor mij stond voorop dat het onderwerp naast mijn eigen interesse, raakvlakken moest hebben met mijn werk bij het openbaar ministerie. Op die

Colofon

Uitgave mei 2013Ontwerp & druk De Swart, Den Haag

Lange Voorhout 622514 EH Den Haag

T + 31 70 312 98 50 / 30F + 31 70 312 98 49www.acjur.nl / www.acwet.nlacademie@acjur.nl / acwet.nl