Kanker voorkomen:

een kwestie van aanpassen?

Ellen KampmanHoogleraar Voeding en Kanker

FOOD4YOU 6 oktober 2010

1 op de 3

In 2008 in Nederland

Incidentie: ~ 90.000

Prevalentie: ~400.000

0

2000

4000

6000

800010000

12000

14000

borst darm long prostaat

vrouwen mannen

Nieuwe gevallen

in 2008

Bron IKCNet juni 2010

De meest voorkomende vormen van kanker

in Nederland

Incidentie van dikke darm en leverkanker in de

wereld per 100.000 voor leeftijd gestandardiseerd

Kankerincidentie per welvaartsniveau

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

500

WelvaartsNiveau HoogWelvaartsNiveau Laag

Aantal

(*1000)

0 ----------------------------------------------------------------------- 40 jaar

tumorgroei

Kanker is een opstapeling van DNA

veranderingen

5 – 10% van kanker is erfelijk

0

10

20

30

40

50

60

Japan Japanners inHawaii

US0

10

20

30

40

50

60

70

80

Japan Japanners inHawaii

US

Maagkanker (aantal nieuwe patienten per 100.000)

Japanse migranten in Hawaii

Darmkanker (aantal nieuwe patienten per 100.000)

Kwestie van aanpassen??

Projectmanagers Epidemiologen Voedingskundigen Informatiespecialisten Statistici Biologen

SLRs darm, galblaas en leverkanker

Wagenings SLR-team

1/3 van alle kankergevallen wordt bepaald door wat wij eten

en hoeveel wij bewegen….

In Nederland: 30.000 mensen met kanker per jaar!

Belangrijkste oorzaken van ‘westerse’

vormen van kanker

1. te dik/ overtollig buikvet

2. te weinig lichaamsbeweging

3. te veel alcohol

4. te veel rood vlees

5. te weinig groenten, fruit

en graanproducten

Wat is uw risico op kanker (%) …..

man vrouw

40 jaar 44 37

60 jaar 41 31

40 jaar, BMI ≤ 25* 35 30

40 jaar, geen alcohol** 38 32

* RR=1.5, p=0.5; ** man: RR=2.5, p=0.1; vrouw: RR=1.5, p=0.3

Bron IKCNet 2010

Dus…. kwestie van aanpassen…

Terug naar de oerdis?

Kunnen we wel terug?

~ jaren 50: 95% van de mannen rookt

Nu: ~25%

Kunnen wij ons aanpassen?

Wie wil zich aanpassen?

Mensen met een hoog risico

Mensen die kanker hebben of hebben gehad….

GeoLynch: overgewicht en dikke darmtumoren

0123456789

normaalgewicht

26-30 >30

HR (95%CI)

Gecorrigeerd voor leeftijd, geslacht, roken en alcoholgebruik

Botma et al, J Clin Oncol 2010

BMI

Mensen met kanker

Behandeling

Voor Tijdens Na

Kunnen we hen laten veranderen?

Wat gaan mensen doen?

Optimale voeding en beweging ?

Samenwerking met Ziekenhuis Gelderse

Vallei

Transmurale voeding: voor, tijdens en na behandeling

Diversiteit…Percentage 18- tot 70-jarigen met ernstig overgewicht

Een kwestie van aanpassen?