Collegevoorstel

Openbaar

Onderwerp

Vaststellen raadsinformatiebrief 'Ontwikkeling voortijdig

schoolverlaten'

Programma / Programmanummer

Werk & Inkomen / 1061

Portefeuillehouder

T. Tankir

Samenvatting

Afgelopen jaar heeft de rekenkamer Nijmegen onderzoek gedaan naar

voortijdig schoolverlaten (vsv). Het rapport van de rekenkamer is 25

juni 2014 door de gemeenteraad besproken in de kamerronde. De

portefeuillehouder Werk en Inkomen heeft de gemeenteraad toegezegd

haar dit najaar te informeren over de ontwikkeling van de vsv-cijfers en

wat ons college met de aanbevelingen uit het rekenkamerrapport doet.

Met bijgaande raadsinformatiebrief informeren we de raad over deze

punten.

Ter besluitvorming door het college

1. De raadsinformatiebrief ‘Ontwikkeling voortijdig schoolverlaten’ vast

te stellen.

Alleen ter besluitvorming door het College

X Actief informeren van de Raad nummer: 3.8Besluit B&W d.d. 9 december 2014

X Conform advies

Aanhouden

Anders, nl.

BW-nummer

Directie/afdeling, ambtenaar, telefoonnr.

MO10, Otto Ritsema, 2465

Datum ambtelijk voorstel

26 november 2014

Registratienummer

14.0013238

Paraaf

akkoord

Datum

Steller

Otto Ritsema

Paraaf

akkoord

Datum

Bestuursagenda

Portefeuillehouder

Collegevoorstel

www.nijmegen.nl

Maatschappelijke Ontwikkeling

Beleidsontwikkeling

Datum

Onderwerp

Ontwikkeling voortijdig schoolverlaten

Ons kenmerk

MO10/14.0013239

Datum uw brief

Contactpersoon

Otto Ritsema

Doorkiesnummer

(024) 3292465

Geachte leden van de gemeenteraad van Nijmegen,

In de kamerronde van 25 juni 2014, tijdens de behandeling van het rekenkameronderzoek naar

voortijdig schoolverlaten (vsv) in onze gemeente, heeft de portefeuillehouder Werk en Inkomen

de toezegging gedaan uw raad dit najaar te informeren over de ontwikkeling van de vsv-cijfers en

wat ons college met de aanbevelingen uit het rekenkamerrapport doet. Met deze brief willen we u

over deze twee punten informeren.

Voorlopige cijfers vsv 2013-2014 Op grond van voorlopige cijfers over schooljaar 2013-2014 kunnen we een schatting maken van het aantal jongeren dat vsv-er is geworden. Dit zijn zogenaamde ‘nieuwe’ vsv-ers, Een voorbehoud is op zijn plaats: Definitieve vsv-cijfers over het afgelopen schooljaar zijn pas in maart 2015 bekend

1. Maar op grond van deze voorlopige cijfers kunnen we wel een beeld schetsen.

We maken een analyse op drie niveaus, van het gemeentelijk niveau naar regionaal niveau. Samengevat zien we: 1. Op het niveau van de gemeente Nijmegen een daling in nieuwe vsv-ers met 14%. Binnen het

MBO daalt het met 19%. Binnen het VO zien we een stijging van 8% (dit zijn vier nieuwe vsv-ers).

2. Binnen de subregio Nijmegen daalt het aantal nieuwe vsv-ers in het MiddelbaarBeroepsonderwijs (MBO) met 17%. Het betreft een substantiële daling, ook in absoluteaantallen. Het aantal nieuwe vsv-ers op het Voortgezet Onderwijs (VO) stijgt met 5%. Ditbetreft echter een stijging van 4 jongeren in absolute aantallen. Mogelijk valt deze stijgingweg bij het verschijnen van de definitieve cijfers.

3. dat ten opzichte van schooljaar 2012-2013 het aantal nieuwe vsv-ers dat in schooljaar 2013-2014 binnen de gehele RMC-regio

2 Arnhem/Nijmegen het onderwijs zonder startkwalificatie

verlaat, met 4% daalt. Het aantal nieuwe vsv-ers ten opzichte van het totaal aantal leerlingen

1 Na de datum van 1 oktober kunnen door onderwijsinstellingen en Dienst Onderwijs en Uitvoering (DUO)

nog correcties doorgevoerd worden vanwege eventuele achterstanden in administratieve processen. 2 Het Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap (OCW) beoordeelt de prestaties in vsv op het

regionale niveau van de Regionale Meld- en Coördinatiefunctie (RMC).

Aan de gemeenteraad van Nijmegen

Korte Nieuwstraat 6

6511 PP Nijmegen

Telefoon 14024

Telefax (024) 323 59 92

E-mail gemeente@nijmegen.nl

Postbus 9105

6500 HG Nijmegen

9 december 2014

Gemeente Nijmegen

Maatschappelijke Ontwikkeling

Beleidsontwikkeling

Vervolgvel

1

www.nijmegen.nl

daalt daardoor van 2,4% naar 2,3%. De landelijke raming3 voor 2013-2014 ligt op gemiddelde

van 2,0%. De ervaring leert ons dat deze voorlopige cijfers afwijken van de definitieve cijfers; de definitieve cijfers liggen vaak lager. Mogelijk verbetert het beeld dus nog bij het verschijnen van deze cijfers in maart 2015. In bijlage 1 treft u de tabellen aan, waarop bovenstaande beelden zijn gebaseerd. Ontwikkeling in perspectief We zien dat het aantal nieuwe vsv-ers op het MBO in onze regio verder daalt. Een goede beweging, ook na de sterke daling van het aantal nieuwe vsv-ers in schooljaar 2011-2012 (veroorzaakt door een bijstelling van definities én een daadwerkelijke daling). We hebben nog geen vergelijkingsmateriaal van landelijke cijfers. Het aantal nieuwe vsv-ers op het VO lijkt op basis van de voorlopige cijfers iets te stijgen. In het VO gaat het echter om kleine aantallen jongeren; een stijging van 4 nieuwe vsv-ers betekent procentueel een grote stijging. We trekken op basis van deze gegevens nog geen conclusie. Wat gaan we doen? We blijven scherp We zien een gestarte ontwikkeling in de daling van het aantal vsv-ers in onze RMC-regio. Echter, we hebben nog geen aansluiting bij het gemiddelde percentage vsv op landelijk niveau. Vorig jaar was dit 2,1%, terwijl wij 2,4% realiseren. Wij houden het onderwijs en onszelf scherp op het realiseren van een daling van het aantal vsv-ers. Dit doen wij door vast te houden aan de uitvoering van de maatregelen die we in het vsv-convenant met het Rijk hebben ondertekend en afspraken die we hebben gemaakt in de informatienotitie ‘Volhouden, Samenwerken, Verbeteren’

4. We zien dat we op de juiste weg zijn.

Via vsv-monitoren houden we in beeld welke maatregelen binnen ROC Nijmegen en het VO effectief zijn of waar versterking nodig is. De monitoren over schooljaar 2012-2013 verwachten we binnenkort. Aan de hand van deze monitoren voeren we met ROC Nijmegen en VO het gesprek over de inzet van de convenantsmiddelen. Wij zijn van mening dat maatregelen die effectief zijn, regulier door het onderwijs bekostigd kunnen worden. Bijvoorbeeld het coachproject van ROC Nijmegen. Dit heeft zijn waarde bewezen en zou daarmee als standaard instrument binnen de eigen ondersteuningsstructuur van ROC Nijmegen ingezet moeten worden. Daardoor ontstaat ook ruimte voor financiële ondersteuning van nieuwe initiatieven. In lijn met de aanbevelingen van de rekenkamer, denken wij hierbij aan inzet op ‘loopbaanleren’ waardoor jongeren op het VO zich voorbereiden op de keuze voor het vervolgonderwijs. Bij het verschijnen van de definitieve vsv-cijfers over schooljaar 2013/2014 in voorjaar 2015 zullen we de vsv-

3 De Minister van OCW heeft als doelstelling dat aan het einde van schooljaar ’14-’15 er landelijk per jaar

25.000 nieuwe vsv-ers het onderwijs verlaten. In 2001, toen de aanpak startte, verlieten jaarlijks 71.000

jongeren het onderwijs zonder startkwalificatie (5,5%). Om deze doelstelling te behalen, moet het landelijk

gemiddelde over schooljaar 2014- 2015 2,0% bedragen. 4 Deze informatienotitie is een bijlage bij de raadsinformatiebrief ‘Informatienotitie met betrekking tot het

convenant voortijdig schoolverlaten’ (registratienummer 12.0022304)

Gemeente Nijmegen

Maatschappelijke Ontwikkeling

Beleidsontwikkeling

Vervolgvel

2

www.nijmegen.nl

monitoren aan uw raad zenden, waarbij we uw raad ook zullen informeren over onze keuzes om middelen in te zetten voor nieuwe initiatieven. De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW) heeft laten weten het huidige vsv-convenant (looptijd tot augustus 2015) met één jaar te verlengen. We zullen dus in 2016 nieuw vsv-beleid formuleren. Zoals eerder door de portefeuillehouder vsv toegezegd, zullen wij het onderwijs en uw raad betrekken bij de ontwikkeling van dit nieuwe kader. Entree-opleiding/monitoren effecten passend onderwijs Dit schooljaar zijn twee belangrijke wijzigingen doorgevoerd binnen het onderwijs. In de eerste plaats is de Entree-opleiding op het MBO ingevoerd. In de raadsinformatiebrief over passend onderwijs

5 die wij recent aan uw raad hebben verzonden, hebben wij al enige informatie over

deze ontwikkelingen opgenomen. Wij vinden het echter belangrijk ook in het kader van vsv te wijzen op de invoering van de Entree-opleiding en passend onderwijs. De invoering van de Entree-opleiding vloeit voort uit het landelijke traject van het MBO om de kwaliteit te verhogen (focus op vakmanschap). Ook ROC Nijmegen en AOC Helicon hebben hun opleidingen op niveau 1 hierop aangepast. Deze vernieuwde MBO-opleiding betekent in de praktijk dat jongeren zonder VO-diploma alleen via de Entree-opleiding naar een hoger niveau MBO zouden kunnen doorstromen. Wanneer een leerling de Entree-opleiding niet haalt of niet toegelaten wordt, zal hij moeten uitstromen richting de arbeidsmarkt. De invoering van de Entree-opleiding is inhoudelijk een verantwoordelijkheid van het MBO. Maar we zagen wel risico’s. Daarom hebben we samen met het VO, MBO, REA-college, bureau leerplicht, en het jongerenloket besproken wat we gezamenlijk vanuit ieders verantwoordelijkheid kunnen doen om te voorkomen dat kwetsbare jongeren tussen wal en schip vallen. Dit proces loopt nog. In de tweede plaats is de Wet op passend onderwijs van kracht geworden. Voor zowel het VO als MBO geldt dat zij verantwoordelijk zijn voor het organiseren en vormgeven van hun ondersteuningsaanbod aan leerlingen die dat nodig hebben. Wij houden deze ontwikkelingen ook vanuit vsv-perspectief nauwlettend in de gaten. Wanneer het onderwijs namelijk niet in staat is leerlingen een passend aanbod te doen, zullen zij (mogelijk) als vsv-er geregistreerd worden. We zullen dus gezamenlijk moeten proberen deze leerlingen binnen het onderwijs te houden. Hoe we dit doen en welke afspraken we reeds met het onderwijs gemaakt hebben, leest u in de paragraaf over stand van zaken uitvoering aanbevelingen rekenkamer. Aandacht voor doelgroep kwetsbare jongeren We zien dat er doelgroepen jongeren zijn die in het reguliere onderwijs door omstandigheden niet mee kunnen komen. Er is bijvoorbeeld sprake van: - multiproblematiek, waardoor het naar school gaan voor de jongere soms niet vol te houden is

en/of er geen motivatie voor kan opbrengen. - jongeren die in de knel komen in de overgang van het VO naar het MBO. Zij hebben

bijvoorbeeld wél een VO-diploma behaald, maar uit de intake bij het MBO blijkt dat instroom op niveau 2 of 3 niet reëel/haalbaar is. De Entree staat voor hen volgens de wet niet open.

5 Registratienummer 14.0011474

Gemeente Nijmegen

Maatschappelijke Ontwikkeling

Beleidsontwikkeling

Vervolgvel

3

www.nijmegen.nl

Het is één van de ontwikkelopgaven waar we momenteel voor staan en waar we met het onderwijs (zowel VO als MBO) naar een oplossing toe moeten werken. We worden hierbij naar alle waarschijnlijkheid ondersteund door rijksbeleid. De Minister van OCW komt dit najaar met een brief over hoe zij beleid wil voeren rond kwetsbare jongeren die tussen wal en schip vallen. We hebben vernomen dat de minister voornemens is om onder andere toe te staan dat: - meer doelgroepen toe te laten tot de Entree-opleiding, waaronder bepaalde groepen

leerlingen met een Vmbo-diploma. - het ook mogelijk te maken dat leerlingen die een opleiding niveau 2 niet halen, ook kunnen

overstappen naar de Entree-opleiding. - Er een zorgplicht komt voor het MBO, zodat leerlingen die zich aanmelden bij een MBO de

verantwoordelijkheid van het MBO zijn. Versterking RMC De uitvoering van de aanpak van verzuim 18+ en vsv binnen de RMC-functie hebben we in de subregio Nijmegen ondergebracht bij Bureau Leerplicht Nijmegen, het RMC-Trajectbureau en het Regionaal Jongerenloket Nijmegen. Afgelopen maanden hebben zij gezamenlijk bekeken op welke wijze zij als drie organisaties de samenwerking kunnen versterken, zodat we efficiënter en effectiever verzuim en vsv in beeld hebben en kunnen aanpakken. We doen dit door sterker te sturen op één beleidskader, bundeling van financiële middelen en werken vanuit een samenwerkend team. Met het opstellen van een ‘Werkagenda RMC’ zullen we hier jaarlijks concreet op sturen.

Stand van zaken uitvoering aanbevelingen rekenkameronderzoek vsv

De rekenkamer heeft in de periode 2013-2014 onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden om

de aanpak van vsv te versterken. Onze bestuurlijke reacties zijn opgenomen in de

onderzoeksrapporten van de rekenkamer. Wij willen u informeren over hoe wij op dit moment

uitvoering geven aan de aanbevelingen.

1. De aansluiting van het VO op het MBO

De rekenkamer geeft in haar rapport als aanbeveling mee om de overgang van het voortgezet

onderwijs naar het MBO te verbeteren. Met name de zorg voor doorlopende ondersteuningslijnen.

Het onderwijs is primair aan zet om deze aansluiting te organiseren. Het betreft onderdelen als:

- een goede oriëntatie op het VO voor een vervolgopleiding op het MBO (loopbaanleren), en

- het realiseren van de warme overdracht, waardoor informatie over de

ondersteuningsbehoefte van leerlingen in het VO meekomt naar de vervolgopleiding.

Het onderwijs is aan de slag met deze onderwerpen. Op dit moment werkt het onderwijs binnen

de stuurgroep Novia6 onder andere aan deze twee punten.

Wij volgen de uitkomsten en voortgang via het bestuurlijk overleg met het onderwijs. We zien dat

dit concrete onderwerpen zijn waarmee we vsv daadwerkelijk nog verder kunnen terugdringen.

Daarom sturen we erop dat het onderwijs in 2015 concrete stappen in implementatie onderneemt

op deze twee onderdelen. Voor het nieuwe convenantsjaar analyseren we op welke wijze we

middelen vrij kunnen spelen om deze twee actiepunten aan te jagen.

6 Bestuurlijk overleg van Vmbo en MBO

Gemeente Nijmegen

Maatschappelijke Ontwikkeling

Beleidsontwikkeling

Vervolgvel

4

www.nijmegen.nl

2. De aansluiting van schoolinterne ondersteuning op de sociale wijkteams

Een belangrijk aandachtspunt bij de invoering van passend onderwijs – en daarmee ook het

voorkomen van vsv – is de aansluiting van de interne zorgstructuur van de school op de sociale

wijkteams. In het kader van passend onderwijs heeft begin oktober een bestuurlijk overleg

plaatsgevonden tussen de wethouders en onderwijsbestuurders uit de Passend onderwijsregio

25.07, waarbinnen ook onze gemeente valt. Tijdens dat overleg is uitgebreid stilgestaan bij de

manier waarop we de toeleiding naar zorg en ondersteuning willen organiseren met als belangrijk

doelstellingen om hulp zo licht en dichtbij mogelijk te organiseren en de ondersteuning op school

en in de thuissituatie beter op elkaar af te stemmen. Tijdens het bestuurlijk overleg is

overeenstemming bereikt over de volgende uitgangspunten: - School en partners uit de jeugdhulp zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor het signaleren van

eventuele problemen bij kinderen en jongeren.

- Partijen wegen deze signalen op basis gezamenlijk afgesproken spelregels en bespreken de signalen zo nodig met de ander.

- De verantwoordelijkheid van school voor de inzet van ondersteuning houdt op als er sprake is van onderwijs overstijgende (oftewel contextuele) problematiek. In die gevallen is het Sociaal Wijkteam verantwoordelijk voor de toeleiding naar hulp en ondersteuning.

- Het Sociaal Wijkteam is in die gevallen ook verantwoordelijk voor de afstemming met en terugkoppeling aan school over de ingezette zorg en/of het beëindigen daarvan. Met name bij de regionaal georiënteerde scholen voor het voortgezet en speciaal onderwijs vraagt deze verbinding tussen wijk en school extra aandacht.

- Er worden concrete afspraken gemaakt over de inzet van de basisfunctionaliteiten in de Zorgadviesteams (ZAT). Het gaat dan om de inzet van de jeugdgezondheidszorg, jeugd- en opvoedhulp, schoolmaatschappelijk werk en leerplicht)

- Jeugdhulpmedewerkers zijn indien nodig voor school en ZAT beschikbaar voor consultatie, advies en lichte interventies.

- Er wordt per school en per Sociaal Wijkteam een professional aangewezen, die een scharnierfunctie vervult en de verbinding legt tussen school en wijk. Dit zou bijvoorbeeld de schoolmaatschappelijk werker kunnen zijn.

Er is afgesproken om deze uitgangspunten voor 1 januari 2015 concreet uit te werken, waarbij

differentiatie tussen de verschillende onderwijssoorten een belangrijk aandachtspunt is. Om

duidelijkheid te krijgen over de taken en verantwoordelijkheden in de samenwerking tussen

school en jeugdhulp zullen vervolgens ook de werkprocessen concreet worden beschreven.

Gezien de verwevenheid tussen onderwijs en zorg in het speciaal (basis)onderwijs, het

voortgezet speciaal onderwijs en op het PRO-college verdient de uitwerking van de

werkprocessen voor deze scholen extra aandacht. Om ten slotte vast te kunnen stellen of de

gezamenlijk gemaakte afspraken bijdragen aan de gestelde doelen wordt in 2015 een monitor

opgezet.

3. De uitstroom naar werk voor jongeren die geen startkwalificatie kunnen halen

De rekenkamer beveelt aan de uitstroom naar werk te organiseren voor jongeren die geen

startkwalificatie kunnen halen. De afgelopen periode hebben we daar verschillende activiteiten op

ondernomen, die we voortzetten.

Gemeente Nijmegen

Maatschappelijke Ontwikkeling

Beleidsontwikkeling

Vervolgvel

5

www.nijmegen.nl

- Entree – ketenafspraken

We hebben met het onderwijs en Tandem afspraken gemaakt over leerlingen die niet toegelaten

worden tot de Entree-opleiding, of een negatief bindend studieadvies ontvangen. Voor deze

doelgroepen betekent het dat zij via regulier MBO-onderwijs geen startkwalificatie kunnen

behalen.

Met partijen hebben we afgesproken dat er sprake moet zijn van een keten, zodat deze jongeren

in beeld blijven en we jongeren mogelijk een alternatief kunnen bieden. In het geval van 18+

hebben we met ROC Nijmegen en AOC Helicon afgesproken dat het MBO tijdig het

Jongerenloket informeert. Afgesproken is dat in een tripartiet overleg tussen de leerling, de MBO

opleiding en het Jongerenloket (bij 18+) besproken wordt wat de vervolgstappen zijn. Voor

jongeren van 18- is bureau Leerplicht hierbij betrokken. Vervolgstappen liggen dan vooral in de

richting van het opdoen van werkervaring via leerwerkplekken of startersbanen.

- Verbetering aansluiting VSO-Praktijkonderwijs op arbeidsmarkt

Voor met name jongeren die uitstromen vanuit het Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO) en

praktijkonderwijs is het moeilijk om via regulier onderwijs een startkwalificatie te behalen. Om

alternatieve routes te vinden, stellen wij middelen beschikbaar voor de uitvoering van het project

‘Boris’. In dit project staat de versterking van de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt

voorop. Het VSO en praktijkonderwijs implementeren een nieuwe methodiek die ervoor zorgt dat

hun leerlingen eerder in hun opleiding in contact komen met een leerwerkbedrijf. Tegelijkertijd

wordt door kenniscentrum Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) ingezet op het

koppelen van meer leerwerkbedrijven uit de regio aan deze scholen. Ook traint het kenniscentrum

medewerkers van de leerwerkbedrijven in het begeleiden van deze leerlingen. We verwachten

dat hiermee het aantal leerlingen dat vanuit dit type onderwijs een duurzame plaats op de

arbeidsmarkt vindt, stijgt. Ons college besluit voor het einde van dit jaar over de subsidieverlening

aan de scholen, zodat zij per januari 2015 kunnen starten met dit project.

- Startersbanen

We blijven investeren in het aanbieden van startersbanen. Dit zijn banen voor jongeren zonder

startkwalificatie. De werkgever neemt een jongere in dienst en wij verstrekken een

loonkostensubsidie. Het Werkbedrijf Rijk van Nijmegen zal per 2015 ook dit instrument blijven

aanbieden.

4. Rol van de gemeente

Ons college neemt – zoals de rekenkamer aanbeveelt – onze verantwoordelijkheid ten aanzien

van de aanpak van verzuim en vsv. Wij voeren de regie door voortdurend met het onderwijs in

gesprek te zijn over knelpunten en mogelijke oplossingen. We hebben dit de afgelopen periode

gedaan door het gesprek tussen het VO en MBO rondom de invoering van de Entree-opleiding te

stimuleren en faciliteren. We doen dit door voortdurend te monitoren welke aanpak effectief is.

We zullen sturen op resultaten in het dossier ‘warme overdracht’ en loopbaanleren.

Wij voelen ons verantwoordelijk om te voorkomen dat jongeren tussen wal en schip komen.

Anderzijds moeten we ook rekening houden met onze positie; het is de primaire

verantwoordelijkheid van onderwijsinstellingen zelf in goed in kaart te brengen dat zij alles in het

werk gesteld hebben om deze jongere een kans te bieden binnen het reguliere onderwijs. Door

Gemeente Nijmegen

Maatschappelijke Ontwikkeling

Beleidsontwikkeling

Vervolgvel

6

www.nijmegen.nl

samenwerking op de terreinen van Onderwijs, Werk & Inkomen en Zorg & Welzijn kunnen wij

scholen hierin ondersteunen.

Leerwerkplekken

Daarnaast hebben wij de afgelopen jaren sterk geïnvesteerd in het creëren van voldoende

leerwerkplekken voor alle jongeren, zowel met als zonder startkwalificatie. Die inzet houden wij

vast. Het vinden en/of creëren van de reguliere BBL-plekken binnen het bedrijfsleven is gelet op

de economische situatie nog lastig. We zoeken veel meer de verbinding met werkgevers om ook

jonge werkzoekenden de kans te geven arbeidservaring op te doen in een zo regulier mogelijke

setting. Deze opdracht geven wij het Regionaal Werkbedrijf ook mee, zodat ook in de nabije

toekomst er voldoende mogelijkheden zijn voor jongeren om zich te ontwikkelen. Het verkrijgen

van branchecertificaten zijn een goed alternatief; werkgevers weten dan concreet wat een jongere

in huis heeft.

Onvoldoende stages

We zien ook dat jongeren op het MBO geen opleiding kunnen starten door onvoldoende

beschikbare stageplekken bij werkgevers. Voor sommige opleidingen geldt dat wanneer dit

aanbod er niet aan het begin van de opleiding is, er geen onderwijs mogelijk is. Afgelopen

periode betrof dit met name specifieke opleidingen richting zorg en beveiliging. Dit probleem

hebben we opgepakt in het gesprek met het onderwijs en werkgevers over de aanpak van

jeugdwerkloosheid7. We willen namelijk allen bereiken dat jongeren niet opgeleid worden voor

beroepen waarop de arbeidsmarkt (tijdelijk) geen vraag naar is. Het onderwijs kan hierin

bijdragen door jongeren vroegtijdig te wijzen op het belang van een alternatieve studiekeuze en

hen te ondersteunen in het maken van deze keuze. Werkgevers kunnen een bijdrage leveren

door jongeren toch een kans te geven, wanneer over enkele jaren toch een tekort aan

werknemers wordt voorzien. Als gemeente kunnen wij via het Werkgeverservicepunt Rijk van

Nijmegen, het Loket Leren en Werken en het Werkbedrijf Rijk van Nijmegen het onderwijs weer

ondersteunen door het verschaffen van actuele informatie over de ontwikkeling van de

arbeidsmarkt.

Meldpunt ‘Geen stage’

Wij ontvangen ook signalen dat jongeren tijdens hun MBO-opleiding geen geschikte stage

kunnen vinden. Bijvoorbeeld doordat een door de jongere zelf geworven stageplekken niet blijkt

te voldoen aan de vereisten van de opleiding. Er zijn signalen dat jongeren hierdoor uiteindelijk

hun opleiding niet kunnen afronden. In ons coalitieakkoord 2014-2018 hebben we aangegeven

dat een ‘meldpunt geen stage’ zicht zou kunnen bieden op deze problematiek8. We gaan in 2015

aan de slag met het vormgeven hiervan. Dit zullen wij in samenspraak met het MBO doen.

Conferentie met het veld

De presentatie van het rapport van de rekenkamer ging gepaard met een kleine conferentie.

Hierbij waren niet alleen bestuurders aanwezig, maar ook medewerkers van de

ondersteuningsstructuren van het VO en MBO. Wij hebben de rekenkamer aangegeven de

7 Dit gesprek voeren we binnen het Bestuursteam Aanpak Jeugdwerkloosheid. Dit team bestaat uit de

portefeuillehouder Onderwijs, portefeuillehouder Werk & Inkomen, twee portefeuillehouders als

vertegenwoordiging van de regio, het Jongerenloket, het UWV, VNO-NCW en ROC Nijmegen. 8 Hoofdstuk 5, ‘Stad die werkt’

Gemeente Nijmegen

Maatschappelijke Ontwikkeling

Beleidsontwikkeling

Vervolgvel

7

www.nijmegen.nl

oplading van een nieuwe convenantsperiode te willen starten met een conferentie begin 2015 met

medewerkers. We gingen daarbij uit van de situatie dat er medio 2015 een nieuw vsv-convenant

zou moeten liggen. Dat is niet het geval. Om die reden hebben we de organisatie van de

conferentie verschoven naar het najaar van 2015. We gaan in de tussenliggende periode wel ‘de

ontmoeting’ creëren tussen de medewerkers van de ondersteuningsstructuren.

Ten slotte

Met deze brief hebben wij uw raad zo volledig mogelijk willen informeren over de ontwikkeling in

de vsv-cijfers als ook de stand van zaken in het uitvoeren van de aanbevelingen van de

rekenkamer. We zetten de belangrijkste punten nog kort op een rij:

- Uit de zeer voorlopige vsv-cijfers blijkt dat we nog een dalende lijn te pakken hebben. Die lijn

willen we volhouden langs de weg van samenwerken en verbeteren. We zetten in op het

verbeteren van de aansluiting VO-MBO. Het aanjagen van de warme overdracht en een

goede oriëntatie in het VO op het vervolgonderwijs en de arbeidsmarkt, zien wij als

speerpunten in het verlengde convenantsjaar.

- Na het verschijnen van de brief van de minister van OCW gaan we met het onderwijs in

gesprek over hoe we kwetsbare jongeren kansen (kunnen) bieden binnen het onderwijs.

- We dragen zorg voor een goede aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt. Onder andere

door ketenafspraken rond de Entree-opleiding, versterken methodiek binnen

Praktijkonderwijs en VSO en inzet van startersbanen.

- Als gemeente pakken we onze rol door daar waar nodig initiatief te nemen en te faciliteren,

maar het onderwijs ook op zijn eigen verantwoordelijkheden te wijzen. Dit doen we binnen

passend onderwijs, maar ook als het gaat om aanbod van stages.

We hebben uw raad toegezegd in 2015 met een nieuw beleidskader vsv te komen. Gelet op het

verlengen van het convenantsjaar tot medio 2016 en de aankondiging van de minister OCW van

de brief over kwetsbare jongeren, willen we de komende maanden bekijken op welke wijze we dit

laten landen in een uitvoeringsgerichte aanpak. We zullen uw raad betrekken in dit proces. We

informeren uw raad over de definitieve vsv-cijfers, zodra deze in 2015 beschikbaar zijn. We

verwachten deze rond maart.

Hoogachtend,

college van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen,

De Burgemeester, De Gemeentesecretaris,

drs. H.M.F. Bruls drs. B. van der Ploeg

Gemeente Nijmegen

Maatschappelijke Ontwikkeling

Beleidsontwikkeling

Vervolgvel

8

www.nijmegen.nl

Bijlage 1: analyse vsv-cijfers We analyseren de vsv-cijfers op 3 niveaus: 1. Gemeente Nijmegen 2. Subregio Nijmegen 3. Gehele RMC-regio Arnhem/Nijmegen

1. Analyse gemeente Nijmegen Van de 473 nieuwe vsv-ers uit de subregio Nijmegen, zijn er 272 woonachtig (58%) in de gemeente Nijmegen. De overige 42% nieuwe vsv-ers zijn woonachtig in de regiogemeenten.

Binnen de gemeente Nijmegen zien we dat het aantal nieuwe vsv-ers op het VO stijgt met 8% en

op het MBO daalt met 19%. Voor de stijging van het VO geldt, dat het om kleine aantallen gaat.

2. Analyse subregio Nijmegen In tabel 2 zien we de ontwikkeling binnen de subregio Nijmegen onderverdeeld naar VO en MBO. We zien dat op het VO het aantal nieuwe vsv-ers met 5% stijgt. Door de lage absolute aantallen van het aantal nieuwe vsv-ers op het VO, lijkt dit een grote relatieve stijging. Het betreft echter een beperkte stijging van 4 jongeren die nu niet ingeschreven staan op een opleiding. Op het MBO daalt het aantal nieuwe vsv-ers wel significant.

Tabel 2: VSV in subregio Nijmegen

2011-2012 2012-2013

2013-2014

voorlopig

Ontwikkeling

'13-'14 t.o.v.

'12-'13

Nijmegen 402 318 272 -14%

Regio 309 225 201 -11%

Totaal 711 543 473 -13%

Onderwijstype 2011-2012 2012-2013

2013-2014

voorlopig

Ontwikkeling

'13-'14 t.o.v.

'12-'13

VO 80 51 55 8%

MBO 322 267 217 -19%

Totaal 402 318 272 -14%

Onderwijstype 2011-2012 2012-2013

2013-2014

voorlopig

Ontwikkeling

'13-'14 t.o.v.

'12-'13

VO 148 91 96 5%

MBO 563 452 377 -17%

Totaal 711 543 473 -13%

Gemeente Nijmegen

Maatschappelijke Ontwikkeling

Beleidsontwikkeling

Vervolgvel

9

www.nijmegen.nl

3. Analyse RMC-regio Arnhem/Nijmegen Voor de gehele RMC-regio Arnhem/Nijmegen daalde het aantal nieuwe vsv-ers afgelopen naar 1.288 ten opzichte van 1.348 in schooljaar 2012-2013. Dit is een daling van 4%. Opvallend is het verschil in ontwikkeling tussen de subregio Arnhem (+1%) en Nijmegen (-13%).

Tabel 1: VSV naar subregio

Zetten we de voorlopige vsv-cijfers af tegen het aantal leerlingen woonachtig binnen de gehele RMC-regio, dan zien we dat het percentage vsv met 0,1%-punt daalt van 2,4% naar 2,3%. Echter, hierbij zijn we uitgegaan van gelijkblijvend aantal leerlingen, wat niet zo zal zijn. Of we dus relatief beter scoren ten opzichte van vorig schooljaar, zal pas in maart 2015 blijken.

Subregio 2011-2012 2012-2013

2013-2014

voorlopig

Ontwikkeling

'13-'14 t.o.v.

'12-'13

Arnhem 1.085 805 815 1%

Nijmegen 711 543 473 -13%

Totaal 1.796 1.348 1.288 -4%

Aantal leerlingen 54.572 55.030 55.030

% vsv RMC-regio 3,3% 2,4% 2,3%

landelijk gemiddelde 2,8% 2,1% 2,0%