Openbaar bestuur
15
faculteit economie en bedrijfskunde COELO Openbaar bestuur Maarten Allers COELO Centrum voor onderzoek van de economie van de lagere overheden
description
Openbaar bestuur. Maarten Allers COELO Centrum voor onderzoek van de economie van de lagere overheden. Ombuigingen 2015 Totaal18,3 miljard euro Kleinere overheid 6,1 = een derde. Ombuigingen Kleinere overheid Taakstelling Rijk, agentschappen en ZBO’s1,5 mrd Nationale politie0,2 - PowerPoint PPT Presentation
Transcript of Openbaar bestuur
faculteit economie
en bedrijfskunde COELO
Openbaar bestuur
Maarten Allers
COELOCentrum voor onderzoek van de economie van de lagere overheden
faculteit economie
en bedrijfskunde COELO
Ombuigingen 2015
Totaal 18,3 miljard euroKleinere overheid 6,1 = een derde
faculteit economie
en bedrijfskunde COELO
Ombuigingen Kleinere overheid
Taakstelling Rijk, agentschappen en ZBO’s1,5 mrdNationale politie 0,2Verhoging griffierechten0,2Defensie 0,5Stoppen ISV/BLS 0,2 Publieke omroep 0,2Gemeentefonds/provinciefonds 1,4Overig (37 posten)1,9Totaal 6,1
faculteit economie
en bedrijfskunde COELO
Taakstelling Rijk, agentschappen en ZBO’sA kaasschaaf van 1,5% per jaar 0,7 mrdB korting door taakvermindering 0,8 mrd
A• Standaardisering en samenwerking bedrijfsvoering• Clustering van uitvoerende diensten• Centralisering huisvesting ministeries• Tijdelijke kosten door afvloeiing ambtenaren
BOver vermindering van taken of versoberingen wordt inhoudelijk niets vermeld!
faculteit economie
en bedrijfskunde COELO
Kortingen gemeenten en provincies
Gemeentefonds/provinciefonds 1,3 mrd (herstel “trap op, trap af”)
Efficiencykorting GF 0,1(regionale uitvoeringsdiensten)
• Samen 7% korting op fondsen
Stoppen ISV/BLS 0,2• Budgetten stedelijke vernieuwing en woningbouw
faculteit economie
en bedrijfskunde COELO
Overige kortingen gemeenten(niet onder Kleinere overheid)
Wajong 0,2 mrdWsw 0,4Reintegratie 0,4 (gemeenten en UWV)AWBZ 0,1 (dagbesteding naar WMO)Jeugdzorg 0,3
faculteit economie
en bedrijfskunde COELO
Gemeenten relatief zwaar gekort
Gemeentefonds + overige kortingen: bijna 3 mrd
Extra kostenposten gemeenten:• Beroep op lokaal armoedebeleid zal toenemen
• Beperking Wajong en WSW• Koopkracht lage inkomens daalt fors
• Wellicht te weinig geld bij nieuwe taken
faculteit economie
en bedrijfskunde COELO
Inrichting openbaar bestuur
Voorstellen heroverwegingswerkgroep overgenomen:
• Minder bestuurders en volkvertegenwoordigers• Minder ambtenaren• Beperking tot kerntaken• “Je gaat er over of niet”• Per onderwerp hoogstens twee bestuurslagen actief• Randstadprovincie + Infrastructuurautoriteit
faculteit economie
en bedrijfskunde COELO
Inrichting openbaar bestuur
• Geen opschaling gemeenten• Provincies en waterschappen blijven bestaan• Waterschapsbestuur gekozen door gemeenteraden• Provincies beperkt tot ruimte, economie en natuur
• verkeer en vervoer?• gesloten huishouding?
Verdergaande decentralisatie
faculteit economie
en bedrijfskunde COELO
Redenen voor decentralisatie valide?
• “Taken zo dicht mogelijk bij de burger”• “Minder ambtenaren nodig”
Decentralisatie vooral bij:• Sociale zekerheid• Zorg
Lastige beleidsterreinenWeinig ruimte voor eigen beleid gemeenten
faculteit economie
en bedrijfskunde COELO
Voordelen van decentralisatie
• Maatwerk mogelijk (Oates theorema)• Grotere betrokkenheid burger• Innovatie door experimenten• Disciplinering door maatstafconcurrentie
Dit werkt alleen bij lokale autonomieDie is bij voorgestelde decentralisaties erg beperkt
Decentralisatie zonder autonomie:• Mogelijk voordeel door goedkopere uitvoering• Is eigenlijk geen decentralisatie maar uitbesteden
faculteit economie
en bedrijfskunde COELO
Probleem bij verdergaande decentralisatie
• Kleine gemeenten kunnen extra taken soms niet aan• Gevolg: drang tot opschaling• Doet voordelen decentralisatie teniet• Steeds minder steeds grotere bestuurlijke eenheden • Geen decentralisatie maar centralisatie• Decentralisatie bijt in eigen staart
En: Opschaling kan geld gaan kosten!
Datum 25.11.2008
Lasten per inwoner (excl. grondexploitatie)
0
2.000
4.000
0 50.000 100.000 150.000
Aantal inwoners
Datum 25.11.2008
Lasten per inwoner (index, t-1 = 100)
50
100
150
0 1 2 3 4 5 6 7
Aantal jaren sinds herindeling
faculteit economie
en bedrijfskunde COELO
Dus: voorzichtig met decentralisatie
• Decentralisatie die schaalvergroting nodig maakt kan tot hogere lasten leiden
• Mogelijke doelmatigheidswinst decentralisatie kritisch beschouwen • Schaalvergroting vermindert ook andere voordelen van decentralisatie
• Minder maatwerk mogelijk, doordat gemeenten heterogener zijn, en onderling minder verschillen
