OPEN RUIMTE, OPEN PLANTim Devos

Park spoor Noord

Community garden Toekomststraten

Scheldekaaien Ringland

Park groot Schijn

Economische waarde - publiek eigendom

schaarse ruimte

gedeelde ruimte

veranderend middenveld

Park spoor Noord

Community garden Toekomststraten

Scheldekaaien Ringland

Park groot Schijn

CO-PRODUCTIE

bron: Park groot Schijn, AGstadsplanning Antwerpen

CO-PRODUCTIE

Coproduction, as a collective endeavour, is a combination of a needs-based and rights-based approach; it is inclusionary, intends to secure political influence and to change the status quo with specific projects, it combines local and scientific knowledge on an equal base, and it provides an interaction between the delivery of public goods (plans, policies, projects) and building strong, resilient, mutually supportive communities

“

”(Albrechts 2012)

BURGERBEWEGING

IN FEBRUARI / MAART 2013 CIRCULEERT ER EEN OPROEP VAN EEN AANTAL INWONERS OM EEN VRAAG NAAR DE STAD TE STELLEN OM EEN CONCEPTSTUDIE VOOR DE WIJK IN TE DIENEN

OP 29 APRIL 2013 WORDT OP VRAAG VAN DE BUURTBEWONERS EEN INFOAVOND GEORGANISEERD WAAR DE VISIE VAN ENKELE BEWONERS OVER DE WIJK ALS INSTEEK WORDT GEPRESENTEERD

DE VRAAG VAN DE BEWONERS WORDT IN EEN BRIEF NAAR ALLE LEDEN VAN HET COLLEGE GESTUURD

ER VINDT EEN 2E OVERLEG / WERKVERGADERING PLAATS WAAROP IN GROEPJES WORDT NAGEDACHT OVER MOGELIJKE/WENSELIJKE MAATREGELEN EN INGREPEN IN DE WIJK...

OP 29 MAART 2013 STELLEN 40 BEWONERS VAN MUIDE MEULESTEDE OFFICIEEL DE VRAAG AAN HET COLLEGE OM EEN CONCEPTSTUDIE IN TE DIENEN

WIJ ZOUDEN GRAAG EEN CONCEPTSTUDIE

INDIENEN VOOR DE WIJK...

VIA E-MAIL WORDEN DE AANWEZIGE BEWONERS BEVRAAGD

UIT DE ANTWOORDEN VAN DE BEWONERS BLIJKT DUIDELIJK WAAR EEN CONCEPTSTUDIE DE BUURT MEE ZOU HELPEN

MAAR DE DEADLINE OM EEN AANVRAAG IN TE DIENEN VOOR 2013 IS REEDS VERSTREKEN ...

DAAROM BESLIST MEN OM IN 2014 IN TE DIENEN OM ZO DE VRAAG GOED TE KUNNEN VOORBEREIDEN.

... EN JE ZIET STILAAN DAT EEN VASTE GROEP ZICH BEGINT TE VORMEN... DE CONCEPTSTUDIEGROEP

POSITIE PLANNER

EINDTOESTAND?/TIJD

LOKALE KENNIS

PARK GROOT SCHIJN

PARK GROOT SCHIJN

burgerbeweging

Je tekent wel een logisch plan, maar als je dan niet procesmatig met al die partijen samenzit dan komt er ook niets collectiefs in de geesten en de hoofden van die mensen. (...) Dus het idee was eigenlijk ook om die partijen te gaan informeren over wat de plannen waren van de stad en eigenlijk ook collectiever bezwaarschriften te gaan indienen.

“

”

PARK GROOT SCHIJN

intermediair

We hebben altijd gezegd, we willen niet één van jullie zijn. Maar we willen tussen alle betrokken partijen staan. Dat is een groot verschil. We hebben ons ook niet opgesteld van wij willen jullie helpen tegen de stad, bij wijze van spreken.

“”

PARK GROOT SCHIJN

momentum

We hebben al heel wat beleidsmakers de revue zien passeren, dat is altijd voor een stuk opnieuw beginnen. Participatieprocessen duren vaak heel lang, en al die intensiteit moet eigenlijk heel lang aanhouden. Dus je probeert continu vanalles in een proces te stoppen om het dynamisch te houden.

“

”

PARK GROOT SCHIJN

lokale kennis

Er zijn heel veel relaties en toestanden die er al gebeurd waren tussen mensen - dus jee moet daar veel tijd in steken een dat zijn dingen die zeker ambtelijk nooit gebeuren. Dat gebeurt in een ambtelijke, formele of professionele processen niet.

“”

HOE REAGEREN?

organisaTorisch

planning

insTruMenTariuM

inhouDelijk

“Part ic ipat ie gaat verder dan professioneel aangepakte procedures van communicat ie en consul tat ie , maar moet worden gezien in een bredere opt iek van sociale kennis , samenlevingsopbouw en coproduct ie”

DEN DAM

Phase 1

Ambition noteThe city formally communicates their intention to redevelop the slaugtherhouse site, along with a series of conceptual ambitions.

PetitionDamcomité starts up a petition, asking to be closely involved in the planning process from the start.

Meeting aldermanFollowing the petition, a first meeting was organized between Damcomité and the Alderman.

Info eveningIn the local community centre the ambition note was presented to the inhabitants. Ndvr introduced themselves and organized a first workshop.

Droom den DamThe city formally communicates their intention to redevelop the slaugtherhouse site, along with a series of conceptual ambitions.

WorkshopBased on the first collected research output, a workshop was organized by the students from Kuleuven, involving different experts and local actors.

ExhibitionBased on the research conducted by the students, this mobile exhbition presented a series of storylines about the neighbourhood.

BookletThe output of all the research, interviews and workshops was collected into a booklet.

Policy agreementA formal policy agreement was approved, delineating the structure and organization for the further participation trajectory.

Presentation preliminary project definitionInhabitants were invited to give reactions to the preliminary project definition.

Scenario workshopNdvr organized a workshop based on a series of fictional design proposals, preparing the neighbourhood for the masterplanning process.

Lambertina feestenAt a local neighbourhood festival Damcomité presented their recommendations for the first time, asking for extra input.

WorkshopAmbitionsA workshop was organized by the Kuleuven students, aiming to evaluate and finetune the recommendations.

Recommenda-tionDamcomité communicated their recommendation in the media and to the city.

Design briefingA briefing was organized where the project definition was presented to the design teams along with the recommendation and research output and a guided tour on site.

Participation charterA participation charter was formally signed at city hall, between the municipal actors, the private owners, Damcomité and ndvr.

WorkshopproposalsA workshop was organized allowing inhabitants to evaluate the different masterplan design proposals.

juli-aug-sept

apr-may-jun

oct-nov-dec

jul-aug-sep oct-nov-dec jan-feb-mar apr-may-jun jul-aug-sep oct-nov-dec jan-feb-mar jul-aug-sepapr-may-jun

2014

projectdefinitiondelayed

Phase 2

20152013

Phase 3 Phase 4

DEN DAM

DEBAT

BEMIDDELENKENNIS

ONTWERPDYNAMIEKEN

ONTWIKKELAAR / INVESTEERDER

STADSPLANNER

URBANIST

ARCHITECT

VAARDIGHEDEN

EXPLORERENeen situatie vanuit waarneming ter plekke

en een diversiteit aan bronnen onafhankelijk

scannen op potenties

TRANSDICIPLINERENongeacht de eigen achtergrond waarnemen

en handelen door disciplines heen / niet louter

eigen ambities projecteren op de plek

TRANSFORMERENniet per se streven naar de realisatie van een

concreet ruimtelijk ontwerp maar voorstellen

formuleren dwars door de schalen heen

INKADERENgebruik maken van problemen bij het

benoemen van de potenties of opdracht voor

ruimtelijke verandering

AGENDERENonafhankelijk en wars van actualiteit kennis

verspreiden op de daarvoor geëigende

plaatsen

PROPAGANDERENeen plek op de agenda opeisen door een sterk

activistische wijze van werken

INITIËRENonafhankelijk als cultureel-maatschappelijke

actor het veranderingsproces organisatorisch

en financieel op gang brengen

FINANCIERENgeld verdienen is niet het hoofddoel maar dient

de verandering

INVOLVERENpersoonlijke aanwezigheid en betrokkenheid

als essentiële investering zien en vanuit loyaliteit

aan de plek het veranderingsproces mee

vormgeven

MANIFESTEREN / CONTROLERENeen sleutelrol in de organisatie spelen door zelf

eigenaar van het concept te blijven, naast het

aanboren en verbinden van nieuwe netwerken

DEMOCRATISERENmeer zeggenschap, meer betrokkenheid van

de omgeving bij de verandering leiden tot meer

kwaliteit ter plekke

CONTINUERENzorgdragen voor continuïteit van het

veranderingsproces voorbij het tijdelijke

VAAR

DIGHED

ENPR

AKTIJK

ENTHE MEDIUM IS THE MESSAGE!

I love Noord

Bolo Boost

Eenmaal en WOW hotel

STADSKLAS

PLEK MAKEN - PLEK ZIJNSchieblock

Zoho

RESOURCE CITYBinckhorst

HARD KIJKENKoningsweg

DE OPDRACHT VOOR DE VERANDERING

Park Groot Schijn

Damwijk

THIS IS NOT A PROJECT!Freehouse Afrikaanderwijk

VRP LAB PARTICIPEREN

ruilverkaveling jesseren

1: omgaan met veranderingen(timing, doelstelling) / toelatenvan onbestuurbaarheid

methode: openplatform; gelijkeinformatie

2: open staan voor nieuweactoren in de loop van hetproces

niet alle ‘belangrijkeactoren’ zijn gekend in hetbegin

3: vertrouwen op elkaarscompetenties,verantwoordelijkheidszin,engagement, …

4: zichzelf organiseren

methode: eenduidelijk kader

te weinig budget om dit in heelvlaanderen toe te passen. Lukt ditzonder budget?

NEEN: beter overlaten aan spotaneinitiatieven in dat geval.Ref. de Merode. Regisseursschap vande overheid werd enkel aanvaard op hetmoment dat er geld beschikbaargemaakt werd

JA: Gentse Kanaalzone. Overheid gaatzoeken bij lokale bedrijven naarmiddelenJA: herverkaveling betekent eenmeerwaarde voor heel wat actoren.Deze willen hier gerust voor investeren

5: speelveld kunnenafbakenen: gaat het overhet uitwerken van eenmasterplan, of beperkenwe ons tot een beheerplan

6: expliciteren van eigenmeerwaarde en afzettent.o.v. de meerwaarde vande groep

11: omgaan met de langedoorlooptijd van eenproces

telkens opnieuwuitleggen van dezelfdeambitie

voorstel:bewonersgroepen GentseKanaalzone bevragen

kunnen wachten

8: traceren en verbinden vanbestaande dynamieken /afstemmen van acties dooractoren

9: transparantcommuniceren als groep /verantwoordelijkheidopnemen als groep

10: formaliseren vantussentijdse beslissingen

methode: charter

KADER:- duidelijke urgentie (?): noodaan schaalvergroting,maatschappelijke kost vanlandschapsbeheer, etc.- committee als juridischinstrument- grondenbank alsonderhandelingsinstrument- duidelijk mandaat van delokale politiek- heldere doelstelling:herverkavelen

- randvoorwaarde: inzicht inbestaande behoeftes

definiëren van eengemeenschappelijketijdshorizon

opzet: engagement isafhankelijk van de eigentijdshorizon

connectie maken -luisteren -contact makenmet andere expertises

12: een kansenverhaalvertellen

13: inzichtelijk maken vanhet proces zelf (bvb in eentijdlijn) - terugblikken envooruitblikken

methode: ceremonies enrituelen inzetten bijmijlpalen

methode: op terrein gaanom te zien en te ervaren

contacten tussen mensen(met naam en gezicht)stimuleren

iedereen gelijkwaardigbehandelen

14: elkaar in de kijkerdurven zetten

VRP LAB PARTICIPEREN

8 maart 2016• Burgerbegroting district Antwerpen: Hanne Bastiaensen

• Metropolitaan Kustlandschap 2100: Joachim Declerck (AWB)

• Ruilverkaveling Jesseren, Borgloon Kortessem & Tongeren: Wim Vandenrijt & Olga Jongeneelen

20 april 2016• Burgerbeweging De Koep, Turnhout: Jef Van Eyck (de Koep)

• Bewonersvereniging Spoor Oost, Antwerpen: Jo Haest,

• Leefstraten, Gent

11 mei 2016• Stadsklas, Stroom Den Haag

november 2016• Werelddag van de stedenbouw

agenda