Open Monumentendag Hoorn 2015

56
OPEN MONUMENTENDAG HOORN Zaterdag 12 september 2015 KUNST & AMBACHT

Transcript of Open Monumentendag Hoorn 2015

Page 1: Open Monumentendag Hoorn 2015

Open MOnuMentendag HOOrn

Zaterdag 12 september 2015

van de

De

van de

Devan de

www.openmonumentendag.nl

Hoofdsponsor

11/12 september 2010

Kunst &AmbAcht

Page 2: Open Monumentendag Hoorn 2015

Inhoudsopgave

• Opengesteldemonumentenenobjecten 4-5

• Verhalenkamers 6

• Overzichtenactiviteiten 7

• Kaartbus-entramroute 8-9

• Kaartfietsroute 10-11

• FietsroutedoorHoorn-Noord,BlokkerenZwaag 12-17

• Wandelroute 20-23

• OdeaanHoorn 24-25

• Beschrijvingmonumenten 26-53

• Uitgelicht:KloosterBethlehem 28-30

• Colofon 55

Een glas-in-lood raam in de Oosterkerk

Page 3: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht3

Kunst &AmbAcht

Metveelplezierpresenteer ikdit informatieboekjevoordeOpenMo-numentendag2015.Dit jaarlijkseevenementwordt inheelNederlandgeorganiseerdomeenbreedpubliekbewusttemakenvanmonumen-ten.DitboekjelaatzienwatdezebijzonderedaguinHoorn,ZwaagenBlokkertebiedenheeft,maargeeftookachtergrondinformatieoverdemonumenten.

Het thema dit jaar is ‘Kunst en Ambacht’ en hiermee is StichtingOpenMonumentendagHoorn volop bezig geweest. Hetmonument is dé plaatswaar kunst en ambacht samen-komen.Denkbijambachtbijvoorbeeldaanhetstucwerkvaneenmonument,hetmetselwerkofhetglas-in-lood.Daarnaastzijner inenomeenaantalmonumentendemonstratiesvanoudeambachtentezien.Kunstistezienindearchitectuurenallerleivormenzoalspodium-kunsten,beeldendekunsten,letterenofmuziek.

Bijzonder vandaag zijn de verhalenkamers die worden gehouden in de panden op hetGroteOost6enRoodeSteen15.AandehandvanhetthemaKunstenAmbachtzijnmensenuitgenodigdombetekenisvolleverhalenenverborgengeschiedenissentedelen.Watookbij-draagtaanhetprachtigeprogrammavanvandaag,isdemogelijkheideentourtemakenmetdestoomtramenhistorischebussen.VeeliserooktezienoverHoornaanhetwater.Denkbij-voorbeeldaandeMariatoren,CentrumVarendErfgoed,DeHoofdtorenendeVOC-pakhuizen.

HeeftuonzeFacebookpaginawww.facebook.com/openmonumentendaghoornaleensbe-zocht?HiervindtuinformatieoverOpenMonumentendag2015.Achterafwordenhierfoto’s,verhalenennieuwtjesgeplaatstzodatuopeigengemakkuntnagenietenvandezedaginHoorn,ZwaagenBlokker.

Tenslottehoopikdathetboeiendeverledenvanonzemooiestadtotlevenkomtenuvandemonumentenenverhalenzultgenieten.ZoalselkjaarisOpenMonumentendagalleenmoge-lijkdankzijdeinzetencreativiteitvanStichtingOpenMonumentendagHoorn,enthousiastevrijwilligersenbereidwilligemonumenteneigenaars.Ikwilhenhiervoorhartelijkbedanken!

Ikhoopdatueenmooiedagbeleeftinonzeschitterendestadaanhetwater.

Metvriendelijkegroet,

JudithdeJongWethouderErfgoedenmonumenten

Voorwoord

Judith de Jong

Page 4: Open Monumentendag Hoorn 2015

4kunst A mbAcht

Opengestelde monumenten en objecten Activiteit

Blokker en Zwaag1 Westerblokker125 Monumentalebruinebeuk

2 Westerblokker105 HervormdekerkBlokker Kunst/Ambacht

3 Westerblokker44 St.-Michaëlkerk Kunst/Ambacht

4 Veilingweg1 VeilingOpHoopvanZegen

5 Noorderdracht61 MolenDeKrijgsman

6 Bangert36 KloosterBethlehem

7 Koewijzend4 Historischefruitkwekerij

8a PastoorNuijenstraat2 Lourdeskapel

8b PastoorNuijenstraat3 Martinuskerk

9 Kerkelaan8 HervormdekerkZwaag Muziek

10 Westerblokker171 Nadorst

Binnenstad 11 AchterdeVest1 Maria-ofKruittoren

12 Achterom15,17 Sint-JozefhuisenmuseumKaapHoorn-vaarders

13 Achterom19 SintJozefschool

14 Bierkade10 Woonhuis16eeeuw

15 Binnenluiendijk2 WIC/Vrijmetselaarsloge

16 Breed38 DeGekroondeJaagschuit

17 Dal3 Timmermansgildehuis

18 Dal9 SintPietershof

19 VanDedemstraat8 Museumstoomtram

20 Drieboomlaan/Holenweg RK-begraafplaats

21 Gouw7 Monumentalebinnentuinbijherenhuis

22 GroteNoord15 St.Cyriacus-enFranciscuskerkofKoepelkerk Muziek

23 GroteOost6 Waterschapshuis Verhalenkamer

24 GroteOost43 Foreestenhuis Muziek

25 GroteOost58,60 OosterkerkenClaesJoesthuys Muziek/

Kunst/Ambacht

26 Hoofd2 HoofdtorenenHoutenHoofd

27 Kerkplein GroteKerk+toren Muziek

28 Kerkplein39 Sint-Jansgasthuis

29 KleineNoord32 Noorder-ofVrouwekerk Muziek

30 KorteAchterstraat2A Mariakapel

31 KorteAchterstraat/Weeshuistuin Mariaklooster/Burgerweeshuis

32 Munnickenveld21 ClaasStapelhofje

33 Nieuwstraat23/Nieuwsteeg Statenlogement

34 Nieuwstraat,Wisselstraat,Kerkplein Vijfpoortjes

35 OnderdeBoompjes24/PakhuistraatVOC-pakhuizen

36 Oostereiland Admiraliteitsgebouwen/gevangenis

37 Oostereiland,Schuijteskade22 CentrumVarendErfgoed Kunst/Ambacht

38 Pakhuisstraat10 Historischespeelgoedverzameling

39 Ramen4 Luthersekerk Muziek/Kunst/Ambacht

40 Ramen31en31a Doopsgezindekerk

Page 5: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht5

Blokker en Zwaag1 Westerblokker125 Monumentalebruinebeuk

2 Westerblokker105 HervormdekerkBlokker Kunst/Ambacht

3 Westerblokker44 St.-Michaëlkerk Kunst/Ambacht

4 Veilingweg1 VeilingOpHoopvanZegen

5 Noorderdracht61 MolenDeKrijgsman

6 Bangert36 KloosterBethlehem

7 Koewijzend4 Historischefruitkwekerij

8a PastoorNuijenstraat2 Lourdeskapel

8b PastoorNuijenstraat3 Martinuskerk

9 Kerkelaan8 HervormdekerkZwaag Muziek

10 Westerblokker171 Nadorst

Binnenstad 11 AchterdeVest1 Maria-ofKruittoren

12 Achterom15,17 Sint-JozefhuisenmuseumKaapHoorn-vaarders

13 Achterom19 SintJozefschool

14 Bierkade10 Woonhuis16eeeuw

15 Binnenluiendijk2 WIC/Vrijmetselaarsloge

16 Breed38 DeGekroondeJaagschuit

17 Dal3 Timmermansgildehuis

18 Dal9 SintPietershof

19 VanDedemstraat8 Museumstoomtram

20 Drieboomlaan/Holenweg RK-begraafplaats

21 Gouw7 Monumentalebinnentuinbijherenhuis

22 GroteNoord15 St.Cyriacus-enFranciscuskerkofKoepelkerk Muziek

23 GroteOost6 Waterschapshuis Verhalenkamer

24 GroteOost43 Foreestenhuis Muziek

25 GroteOost58,60 OosterkerkenClaesJoesthuys Muziek/

Kunst/Ambacht

26 Hoofd2 HoofdtorenenHoutenHoofd

27 Kerkplein GroteKerk+toren Muziek

28 Kerkplein39 Sint-Jansgasthuis

29 KleineNoord32 Noorder-ofVrouwekerk Muziek

30 KorteAchterstraat2A Mariakapel

31 KorteAchterstraat/Weeshuistuin Mariaklooster/Burgerweeshuis

32 Munnickenveld21 ClaasStapelhofje

33 Nieuwstraat23/Nieuwsteeg Statenlogement

34 Nieuwstraat,Wisselstraat,Kerkplein Vijfpoortjes

35 OnderdeBoompjes24/PakhuistraatVOC-pakhuizen

36 Oostereiland Admiraliteitsgebouwen/gevangenis

37 Oostereiland,Schuijteskade22 CentrumVarendErfgoed Kunst/Ambacht

38 Pakhuisstraat10 Historischespeelgoedverzameling

39 Ramen4 Luthersekerk Muziek/Kunst/Ambacht

40 Ramen31en31a Doopsgezindekerk

Opengestelde panden Activiteit

Binnenstad

41 RoodeSteen1 WestfriesMuseum Muziek

42 RoodeSteen8 Waag

43 Roodesteen9 RestaurantRidderikhoff

44 RoodeSteen15 Pandinrestauratie Verhalenkamer

45 Schoolsteeg7 WaterenVuurhuys

Page 6: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht6

VerhalenkamersStichtingOpRoet organiseert, in opdracht vandeGemeenteHoorn, tijdensOpenMonu-mentendag een tweetal verhalenkamers. Aandehand vanhet themaKunst enAmbachtzijnmensenuitgenodigdombetekenisvolleverhalenenverborgengeschiedenissentedelen.De verhalenkamers gaan over de inspiratie die de gebouwen opleveren in het verleden,hedenendetoekomst.

Verhalenkamersgebruikenhetimmaterieelerfgoed(verhalen,gebruiken,rituelen)vanbewo-nersalsinspiratiebronenverbindtdezeverhalenaanhethedenendetoekomst.

Waterschapshuis - Grote Oost 612.30uur: RonLaan:advocaat-partnervanDiepenvanderKroef-Ronisdehuidigegebrui-

kervanhetpandenhijverteltoverhoehetisomineenrijkeomgevingtewerken.12.45uur: HiekeStapel:VerenigingOudHoorn-Comité40-45.Zijverteltoverdeonderduik-

geschiedenisvanhetachterhuis.13.00uur: Carel de Jong: historicus en voormalig adjunct directeur Westfries Museum.

Hijbenadertdekunstinhetgebouwenzoemtuiteindelijkinop‘stormopzee’vanHendrikRietschoof.

14.30uur: TheavanLier:beeldendkunstenares.Zij verteltoverdeplaquettedie zeheeftontworpenvanAafDellenDieuwvanVliet,detweevrouwendiedeonderduikersverborgenhielden.

14.45uur: JandeBruin:Westfriesarchief.HijverteltoverdegeschiedenisvanhetWaterschap15.00uur: PietervanForeest:nazaatvanCornelisvanForeest.Hijverteltoverhoehetisom

degeschiedenisvanForeestinzichtedragen.

Rozenkruisers - Rode Steen 1513.30uur: BoudewijndeLangen:DirecteurTPAHG.

Hijverteltalsarchitectoverdeschoonheidennoodzaakvanverbouwen.13.45uur: JetDijkstra:Rozenkruiserenbewoonstervandebovenverdiepingvan

RodeSteen15.Zijverteltoverhoehetisomtewoneninhetgebouw.14.00uur: JohnLamers:OudHoornhijverteltoverhetbelangvandefamilieCarbasius

enwaaromhijzichhardheeftgemaaktvoorhetopknappenvanhetinvervalgeraaktegraf.

15.30uur: TrudiKreher:Rozenkruiser.ZijverteltoverwathetbetekentomRozenkruisertezijn.

15.45uur: Mysteryguest.16.00uur: CareldeJong:historicusenvoormaligadjunctdirecteurWestfriesMuseum.

Hijverteltoverdegeschiedenisvanhetgebouw.

Foto door Kenneth Stamp

Page 7: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht7

Overzicht demonstraties kunsten en ambachten Kunst/ambacht Nr. pand Naam pand Adres

Archeologie 6 KloosterBethlehem Bangert36

Allerleikunstenaars 13 SintJozefschool Achterom19

Beeldhouwen/schilderen 10 St.-Michaëlkerk Westerblokker44

Glazenier 25 Oosterkerk GroteOost58,60

Houtsnijder 39 LutherseKerk Ramen4

Restaurateurschilderwerk 41 WestfriesMuseum RoodeSteen1

Visserijenscheepsvaart 37 CentrumVarendErfgoed Oostereiland,Schuijteskade22

Vilttechnieken 2 HervormdeKerkBlokker Westerblokker105

Overzicht van muziekoptredens

Locaties Nr. pand Tijden Optreden van

Noorderkerk 29 14.00-15.00 HoornsHarmonieOrkest

WestfriesMuseum 41 14.00-14.2015.00-15.20

KamerkoorSpiroMusica

GroteKerk 27 13.00-13.30 CarillonconcertismHoornseBrassband

Oosterkerk 25 12.30-12.5014.30-14.50

Orgelconcerten;organistWimBrienen

Luthersekerk 39 regelmatig OrgelspeldoorRieuwertBlok

Foreestenhuis 24 middag:openbarerepetitie

KleinkoorCamerataLiocorno

Koepelkerk 22 12.00-16.00 Orgelestafettedooramateurorganisten

NHkerkteZwaagDorpsstraat

9 12.00-12.2013.00-13.2014.30-14.50

BlokfluitkwartetJG

Overzicht van de verhalenkamers

Kunst/ambacht Nr. pand Naam pand Adres

Waterschapshuis 23 12.30-13.1514.30-15.15

GroteOost6

Pandinrestauratie(Rozenkruizers)

44 13.30-14.1515.30-16.15

RoodeSteen15

Page 8: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht8

Kaart bus en tramroute

= Busroute = Tramroutel = Objectenenpanden19 = Opstapplaatsstoomtram

Page 9: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht9

Tour historische bussen en tram TijdensOpenMonumentendag2015wordt stationBlokkergebruiktals centraalpuntvoordestoomtramenvoordehistorischebussen.VanafditpuntkunnenbezoekersookgebruikmakenvandehistorischebussendieeenmooierouterijdendoorZwaagenBlokker.Derond-rittenvandebussenduren50tot60minuten.Alseenbusvolis,rijdtdezedoorenkomtdevolgendebus15minutenlater.

Dienstregeling tramHoornnaarBlokker–10.40uurt/m16.45uur(elkhalfuur,vanaf11.00uur)BlokkernaarHoorn–11.15uurt/m17.00uur(elkhalfuur)Bus: Debussenrijdenelke15min.

Page 10: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht10

Kaart fietsroute

=Opengesteldpand19

l =Bezienswaardigheden,ziebeschrijvingfietsroute

Page 11: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht11

Genoeg te zien op de fietsAlsugraagBlokkerenZwaagzietvanafdefiets,volgdandezemooieroute.Derodestippenopdekaartzijninteressanteobjectenenpandenwaarulangsfietst.DefietsroutebegintopdehoekvandeDraafsingelendeJohanMesschaertstraateniscirca15kilometerlang.Oppagina12t/m17staandebeschrijvingenvanalleadressen.

Page 12: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht12

Fietsroute door Hoorn-Noord, Blokker en Zwaag

Deze fietsroute brengt u langs interessante objecten en panden. Deze zijn aangegevenmet rode stippen op de kaart van de fietsroute.De fietsroute begint op de hoek van deDraafsingelendeJohanMesschaertstraateniscirca15kilometerlang.

Voormalige openbare MULO-schoolDraafsingel 37VoormaligeGemeenteschool3voorMULOuit1915-1916, ontworpen door gemeentearchi-tectJakobFaber(geboren1868Groningen)inneorenaissancestijl.Inhetinterieurzijnookin-vloedenvanBerlageherkenbaar(o.a.detrap).Deelf-klassige schoolwerdgebouwd terver-vangingvandeeersteburgerschoolvoorjon-gensendievoormeisjes.In2013-2014gerestaureerdenverbouwdtotappartementen.

TruydemanhofCommandeur Ravenstraat 49HetTruydemanhofisgebouwdin1950naarontwerpvandetoenmaligegemeentearchitectCornelisRuitenbeek.Hetbevatte45woningenverdeeldover4vleugels,gebouwdomeengemeenschappelijkebinnenhof.Particulierenenorganisatieshielpenmeemetdeinrichtingvanhetcomplexvoorbejaarden,Truydemanhof,zoalshetgingheten.In1979ishetcomplexgerenoveerd.Hetaantalwoningenistoenteruggebrachtnaar43.

Woningbouwcomplex Goed WonenDrieboomlaan 202-208, 234-280 en Liornestraat 2-12, 13-23In1920-1921inopdrachtvande'CoöperatieveArbeiderswoningbouwvereeniging GoedWo-nen' gebouwd gelijknamige woningbouw-complex.HetdoordeAmsterdamse architec-ten Z. Gulden en M. Geldmaker ontworpen

complex bestaat uitzesblokkenvanintotaalveertigarbeiderswoningengesitueerdaande zuidoostzijdevandeDrieboomlaanen terweerszijdenvandeLiornestraat.HetgrootstebloktelttwaalfwoningenenisineenU-vormrondeenhofgelegen.DewoningentoneninvloedenvandeAmsterdamseSchool inondermeerdeverticaalgemetseldeplintendeexpressiefvormgegevenstijlenvandeportieken.Dat ‘GoedWonen’voorhaareerstewoningbouwcomplexkoosvoortweear-chitectenuitAmsterdamzalverbandhoudenmethunruimeerva-ringopditterrein:GuldenenGeldmakerhaddenindehoofdstadalenkelegrotewoningbouwprojectenophunnaamstaan.

RK-begraafplaatsDrieboomlaan/Holenweg, Hoorn (opengesteld, zie tekst nr. 20 in gids)

TSH Johannes Poststraat 71, HoornVoormaligeopenbarelageretechnischeschool,gebouwdin1956-1959indestijlvanhetNieuwe

Page 13: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht13

Bouwen naar ontwerp van Architectenbureau Kuiper, Gouwetor, De Ranitz en Bleeker uitRotterdam.Denieuweschoolboodruimteaan450leerlingenenvervingdetekleingewordenAmbachtsschooluit1912opdehoekvanhetKeernendeProvincialeweg(in1995gesloopt).HethoofdgebouwendeaandeLiornestraatgelegenpraktijkvleugelmetzaagtanddakzijnin2011verbouwdtotwijkcentrum.Dewestvleugelmetfietsenkelderenhetgymnastieklokaalannexstelloodsdaarachterhebbenplaatsgemaaktvooreenappartementengebouw. IndekelderonderhethoofdgebouwbevondzichdecommandopostvoorWest-FrieslandvandeBeschermingBevolking.

De NadorstWesterblokker 171, Blokker (opengesteld, zie tekst nr. 10 in gids)

Kadetjeslandtussen Westerblokker 159 en 161, Blokker Perceelweilandmeteeninoorsprongvermoedelijkuitdelatemiddeleeuwendaterendpro-fielbestaandeuitvierbollestrokenland(“kadetjes”)gescheidendoordrieindelengterichtingvanhetperceelgegraven(voormalige)greppels.Dekadetjesstructuur isontstaandoorheteeuwenlanguitbaggerenvandegreppelsenslotenenhetmetdebaggerspecieophogenvanhet land ter verbeteringvande afwatering. Vroegerwaseendergelijkmicroreliëf eenalgemeenverbreidlandschapstypeinNoord-Holland,maardoorruilverkavelingenenopruk-kendenieuwbouwishetinmiddelseenzeldzaamverschijnselgeworden.Binnendegemeen-teHoornisditperceelvoorzoverbekendhetlaatstresterendekadetjesland.

BuitenrustWesterblokker 159, BlokkerStolpboerderijgenaamdBuitenrust,inzijnhuidigevormdaterenduit1862.DestolpisvanhetzogenaamdegekeerdeWest-Friesetype.Kenmerkendhiervoorisdatdedarsdeurenzichindezijgevelbevinden.Devoorgevelheefttweedeuren:linksdedaagsevoordeurdietoeganggaftotdekoestal,detrotsvandeboer,enrechtsvanhetmiddendestaatsiedeurvoorzienvan twee rijkegietijzerendeurroosters,eenbovenlichtmetdito roosteren terweerszijdenpilasters.Derietenkapheeftzowelaandevoor-alsrechterzijdeeenpannenspiegel.Linksvooreenbijhorendijzerendamhek.

Page 14: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht14

WesterhoutWesterblokker 125, BlokkerVoormaligeboerderijWesterhoutbestaan-deuiteenwoonhuisuit1917waarachtereenaangebouwdestolpschuurvanoudereda-tum.Het inJugendstilopgetrokkenwoon-huisvervingeenvoorgangermetklokgevel.Opdrachtgevervoordenieuwbouwwarenveehouder Pieter Portegies en zijn vrouwCatharinaKarsten.Destolpschuurisin1917verlengd.Onderderechterhelftvanhetwoonhuisbevindtzicheengrotekelderuitde17deof18deeeuwmeteenvloervangroeneengeleplavuizeninschaakbordpatroon.Bijzonderzijnhetzorgvuldiggedetailleerdemetselwerkvandevoorgevelenderolluikenuit1917dienogsteedsfunctioneren.Linksvanhetpandstaateenmonumentalebruinebeuk(ziehierna).

Monumentale bruine beukWesterblokker 125, BlokkerRuim200 jaaroudebruinebeukdie van gemeentewege be-schermdis.Meteenstamomtrekvan ruim zevenmeter is het dedikste boom in Noord-Holland.Lopend bereikbaar via de inritnaasthethuis.

Hervormde kerk Blokker Westerblokker 105, Blokker (opengesteld, zie tekst nr. 2 in gids)

St.-MichaëlkerkWesterblokker 44, Blokker (opengesteld, zie tekst nr. 3 in gids)

Een levend monument

Ikbenbijna8meterdik,ruim200jaaroud,enhebeenhartvanhout.

Toeniknogmaarnethierstondinhetgras,enzoslankennetzojongalsjulliewas,

bogenmijntakkenmetallewindenmee.Nubenikzostijfalseenplank,maarikvoelmenogoké.Ikbengeensaaigebouw,maareenmonumentdatleeft!

Ja,ikhebalheelwatgezienenbeleefd.IkhebgeziendatBetsiemethaarmoederklompjesginghalen,

maarookdatzijvoorhaarkleinkinderenBirkenstocksmochtbetalen.Ikhebgeziendatkindereneenuurnaarschoolmoestenlopen,maarnukunnenzegewooneenkaartjevoordebuskopen.Ikhebdekaasmakersziensjouwenmethunzwarekazen,maarookdevrachtwagensnaardeDekamarktzienrazen.

Hetlevenisnuzomooienrijk,Datisietswaarvanikiederekeerweeropkijk.Misschienhebikalsoudjenietzoveelmacht,maarikhebweleenovervloedaanpracht.

GroetenvandegrootsteboomvanNoord-Holland

GedichtvanMaraTelkamp,KinderstadsdichterHoornvoordeKlassendagvoorschoolkindereninhetkadervanOpenMonumentendag2013(themaMacht&Pracht).

Page 15: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht15

Westerblokker 71Westerblokker 71, BlokkerVrijstaandwoonhuisdaterenduitomstreeks1910.Dewoningheefteenvooruitspringendemiddenpartijvantweebouwlagenenlagereflankerendezijdelen.InhetbeginvandevorigeeeuwwasditeenpopulairwoningtypeonderdebetergesitueerdeninBlokkerenZwaag.Hetdakoverstekbovendemiddenpartijwordtverfraaiddoorondermeereenmakelaareneensierspantdatdevormvolgtvandekorfboogbovendebalkondeuren.Inhetboogveldbruineengeletegelsinschaakbordpatroon.

Veiling Op Hoop van Zegen Veilingweg 1, Blokker (opengesteld, zie tekst nr. 4 in gids)

Molen De KrijgsmanNoorderdracht 61, Oosterblokker (opengesteld, zie tekst nr. 5 in gids)

Klooster BethlehemBangert 36, Blokker (opengesteld, zie nr. 6 in gids)De Werkgroep Kloosters heeft van de stenen van hetkloostereenmonumentgemetseld,waardoordezehis-torischeplekeengezichtheeftgekregen.

Historische fruitkwekerij Koewijzend 4, Blokker (opengesteld, zie tekst nr. 7 in gids)

LourdeskapelPastoor Nuijenstraat 2, Zwaag (opengesteld, zie tekst nr. 8a in gids)

St.-Martinuskerk ZwaagPastoor Nuijenstraat 3, Zwaag (opengesteld, zie tekst nr. 8b in gids)

Raadhuis ZwaagDorpsstraat 131, ZwaagVoormalig raadhuis van de gemeenteZwaag met onderwijzerswoning enachterliggend schoollokaal, in 1869gebouwd naar ontwerp van de Pur-merendse architect P. Mager. Tot degemeentelijkeherindelingin1979heefthetgebouwdienstgedaanalsraadhuis.Het school- en woongedeelte warenal eerder bij het raadhuis getrokken.Bovenindevoorgevelbevindtzichhetwapen van Zwaag, een ooievaar meteenpalinginzijnbek.Opvallendzijndeoverhoekse pilasters op de eerste ver-dieping.

Page 16: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht16

Hervormde kerk ZwaagKerkelaan 8, Zwaag (opengesteld, zie tekst nr. 9 in gids)

Beau RegardDorpsstraat 111, ZwaagVoormalige tuinderswoning uit 1917 ge-bouwd in opdracht van tuinder P. vanKampen. Vergeleken met andere tuinders-woningen in Blokker en Zwaag is dit huisrijkeruitgevoerd.Zo liggenophetdakge-glazuurdedakpannenenzijnde lekdorpelsonder de parterrevensters niet van hout,maar van hardsteen. De voorgevel wordtverfraaid door oranje siermetselwerk, geelgefigureerdglas indebovenlichtenvandevensters, kleurig tegelwerk boven de bal-kondeuren,eneenruimdakoverstekmetsierspantenmakelaar. Indeportiek linkseenJu-gendstilpaneeldeurmetfacetgeslepenruitjeseneengeëtstbovenlichttonendeenschaalmetbloemen.Rechtsvandeportiekeenwitmarmereneerstesteen.DenaamBeauRegard(mooiuitzicht)isoorspronkelijk.

d’ Hofstede SwaeghDorpsstraat 14, ZwaagStolpboerderijvanhetWest-Friesetypedaterenduitomstreeks1840.Kenmerkendvoordebouwtijdzijnondermeerdenegenruitsschuifvenstersindevoorgevel.Devoordeurisuitge-voerdalseenkussendeurverfraaidmetgesnedenornament.Bovendedeureengeprofileerdkalfeneengesnedenbovenlicht.Dehoutentopgevelwordtbekroonddooreenmakelaar.

Geertje-hoeveDorpsstraat 7, ZwaagStolpboerderij van het West-Friese typegenaamdGeertje-hoeve, in1970nabrandherbouwdmetbehoudvande19de-eeuw-se voorgevel. Kenmerkendvoor eenWest-Friesestolpzijndedarsdeurenaandevoor-zijde.Linkshiervanheeftdevoorgeveleensymmetrische indeling met centraal eenstaatsiedeur. Deze door Ionische pilastersgeflankeerde tweepaneelsdeur is verfraaidmet een rond en puntig ovaal kussen en

gesnedenornament.Bovendedeureenkalfeneveneensfraaigesnedenbovenlicht.Dehals-gevelisin1970aangebracht.

Voormalig P.E.N.-kantoorGeldelozeweg 47-49 In1922gebouwdkantoorvanhetProvinciaalElectriciteitsbedrijfmettweevoormaligeop-zichterswoningen.HetgebouwisontworpendoordeHoornsearchitectH.J.CramerineendoordeAmsterdamseSchoolenFrankLloydWright(dak)beïnvloedebouwstijl.Hetkantoor-gedeelte is uitgebouwd ten opzichte van de flankerendewoningen en heeft een hogereeersteverdieping.Tot1925wasdebeganegrondvanhetkantoordeels ingebruikbijhet

Page 17: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht1717

ProvinciaalWaterleidingbedrijf,daarnahetgehelepand.Sinds1997ishiereenwijnhandelendistilleerderijgevestigd.AchterenrechtsvanhetgebouwlaghetwaterleidingcomplexmetopdehoekvanhetKeerndebeeldbepalendewatertoren(1912-1913),in1970helaasgesloopt.WelbewaardzijndevoormaligedienstwoningenKeern62en64.

KoepoortswegVeelHoornseregentenfamilieshaddeninde17deen18deeeuwnaasthunwoonhuis inde binnenstad ook een buitenhuis aan deKoepoortsweg.Hiervanzijnerslechtsenkelebewaard gebleven, waaronder Koepoorts-weg 29, 51 en 73.Het laatstepand, dat detoepasselijkenaamBuitenvreugddroeg,isin2009gerestaureerdenherbestemdtotzorg-

hotel.DeoverigebebouwingaandeKoe-poortswegdateertgrotendeelsvanna1850enlaateengrotevariatiezieninwoningty-penenbouwstijlen.Omdezecultuurhisto-rischwaardevollepandentebehouden,zijnerdeafgelopenjarenruimzestigaangewe-zenalsgemeentelijkmonument.

Door het uitrijden van de Koepoortswegkomt uweer op deDraafsingel, het eind-puntvandefietsroute.

Page 18: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht18

Page 19: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht19

koninklijkewoudenberg.nl

Ameide 0183 - 60 66 00

[email protected]

VANDAAG BOUWEN AAN DE HISTORIE VAN MORGENTrots op de toekomst

voor het VOC in Hoorn.

Michael Bruinsma

Timmerman

MORGEN

Restauratie, renovatie

en herbestemming van

het 400-jaar oude VOC-

graanpakhuis in Hoorn.

Het gebouw is weer

teruggebracht in de

staat van vóór 1860 maar

dan voorzien van alle

moderne gemakken.

MORGEN

n RESTAURATIE n NIEUWBOUWn RENOVATIE n ONDERHOUDn LOOD-ZINK DAKWERK

Enkhuizer Aannemersbedrijfkorte Tuinstraat 8, 1601 CJ Enkhuizen

T: 0228 - 315586E: [email protected]: www.eab-enkhuizen.nl

Page 20: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht20

Kaart wandelroute

Page 21: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht21

Wandelroute

Kunst en Ambacht Bij het station kunt u kiezen: wandelen of met de stoomtram! De museumstoom-tram biedt vandaag een gratis dienst aan: een ritje van Hoorn naar station Blokker. Vervolgens kunt u instappen in de bijhorende bussen die een mooie route rijden langs interessante monumenten in Blokker en Zwaag. Als u genoeg gezien heeft, kunt u weer instappen op station Blokker om terug te rijden naar station Hoorn. (Natuurlijk kunt u allebei de routes doen. )

Dewandelroutebegintaandeoverkantvanhetstation,opdeVeemarkt.Uziethierdeijzerenhekkenvandevoormaligekoemarkt,enevenverderopzieturechtsaandeover-kant de achterkant van de middeleeuwseNoorderkerk. Hier werkten vroeger am-bachtslieden als steenhouwers, glazenma-kers, timmerlieden en metselaars. U looptrechtdoor en bijna aan het einde van destraat ziet u voorbij het bankgebouw linkseenbinnenplaats,waarudebakstenenzij-

kantzietvanhetTimmermansgildehuis.Daarwerdendestijdsdeproevenvanbekwaam-heidaantimmerliedenafgenomen.Op de hoek slaat u linksaf.Omdehoekdesmallein-gang naar het Timmermansgildehuis naastnr. 3. Vijftig meter verderop de prachtigegevelvanhetSint Pietershof,hetvoorma-ligeOudeMannenenVrouwenhuis.Debin-nenplaats is open, maar er zijn regelmatigrondleidingen zodatudanookhet interes-santeinterieurkuntzien.Bijhetverlatenvanhetpandlooptulinksaf,langsdezijgevelendanrechtsafhetMunnickenveldoplangshetwater.DedubbeletrapgevelisvanhetClaes Stapelhof, gesticht door drie welgestelde

Kunst &AmbAcht

Page 22: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht22

burgersvanHoornin1682.DeuniekehoutengevelsteenisgemaaktdooreenhoutsnijderenheeftdeBijbelseafbeeldingvanJudithenHolofernes.Hetpoortje(verplaatst)isvandevoormaligeingangvandeLatijnseschool.U gaat de twee bruggetjes over.Het ijzerenbruggetjeheet indevolksmondhetKippe-bruggetje.RechtdooroverhetKoepoortsplein,zietudoordebomeneenvandeoudever-dedigingstorens,de Mariatoren,gebouwdin1508.DetoreniseigendomvandeVerenigingHendrickdeKeyserdiedetorennugebruikenals‘MonumentenBed’.Vandaaggeopend.Deroutevandewandelinggaatechterrechtsaf,deAchterstraatin.Aanheteindevandestraatvindtuophuisnummer2,deDoelen.Oorspronkelijkgebouwdomhetambachtvansoldaatteoefenen.Hierwarendatdehandboog-endevoetboogschutters,dieallebeilatervuurwa-penskregen.Achterhetgebouwlageenlangeschietbaanmetdoelen,vandaardenaam.Debredestraatoverstekenenrechtdoornaarde MariakapelvanhetvoormaligeMariakloos-ter.NadeslagopdeZuiderzeein 1573 heeft admiraal GraafBossuhiernogjarengevangengezetenzoalsnogopdemuurte lezen is. De kapel heeft nade reformatie de functie ge-had van arsenaal, RK-kerk enGereformeerde kerk. Het helecomplex is Burgerweeshuisgeweest en heeft pas in 1958die functie verloren. Er is eenmooiebinnentuin,tebetredenvanafhetwandelpadlangsdeTurfhaven,maarookviadeka-pelruimtevandevoormaligeMariakapel,nueencentrumvoordekunst.Doorlopendkomtuopeenkruispuntvanvijfstraten,waarhetmooistegebouwdedubbeletrapgevel isvanhetStatenlogement.Oorspronkelijkeenkloostercomplex,sliepenendineerdenhierdeGe-committeerdeRadenvanhetNoorderkwartier tijdensde80-jarigeoorlog.Bekijktuvooraldeeetzaal,diedoorarchitectLeendertViervantin1788isontworpen.SchuintegenoverhetStatenlogement(Nieuwstraat)vindudevijf poortjes.Ugaathetkleinepoortjeuithetjaar1603in,dattoeganggeefttotdeWisselstraat.Indezestraatwaseensdebankvanleningge-vestigd,deLommerd,afgeleidvandeLombardendiedatberoepuitoefenden.Datgebouwstaat50meterverderop,rechts.Ukuntnogdetraliesvoorderamenziendiedeingebrachtegoederenmoestenbeschermentegendiefstal.U gaat het poortje inwaarboveneenmo-dernegevelsteendeoudevervangt,diegeheel verweerdwas.Oorspronkelijkwasditeen

poortje behorend bij het kloos-teropdezeplaats,hetAgnieten-klooster. Dat kunt u nog zienop de binnenplaats, de oudekloostertuin.DoorhetvolgendepoortjekomtuophetKerkplein.Terugkijkend ziet u het Kloos-terpoortje van 1610 van hetOudeVrouwenhuisennaarlinkskijkendzietuhetAdmiraliteits-poortjevan1607metdelettersPPP,datbetekentPugnoProPa-tria: ikvechtvoorhetvaderland.U steekt het Kerkplein over,

Page 23: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht23

langsdeachterkantvandekerk,naardeBreestraat.De Grote Kerkvan1883 is ingebruikgenomenvoorwoningenenwinkels.Hetbevatnu32woningeninhetdakenaandeach-terkant,waarinzichdeconsistoriekamerbevond.DeBreestraat,gaatoverindeSchoolsteeg,waarooiteenschooltje isgeweest.Rechts ishetwater-en-vuur-huisje,datvandaagookgeopendis.

DankomtuophetGrooteOost,éénvandevoornamestratenvanHoorn.GelijkrechtsopGrooteOost43staathetForeestenhuis, sinds1815 ingebruikals remonstrantsekerk.HetGrooteOost iseendeelvandeWestfrieseOmringdijk.Nog in1629werddestraatzover-hoogddatdehuizenonderhet straatniveaukwamenendatbrachtgrotekostenvoordehuiseigenarenmee.U steekt schuin over,deWijdebrugsteegin.Bijdevolgendehoek,deGedempteAppelhavenslalinksafenna10meterstaateenhuis(nr.7)genaamdD.STATGENVA(destadGenua),waardesteenhouwereenstelschitterendegevelstenenheeftafgeleverd.U gaat weer terug,linksafrichtinghavenenupasseertopKorenmarktnr.8eengrootpakhuisuitomstreeks1560.Demeest rechtsedeur iseen inpandigepoortnaardetuin.Ook isdesteenhouweraanhetwerkgeweestopdehoekstukkenvannummer3,ditzietuopbovenopdewoning.Zoudenditgriffioenenzijn?U gaat rechtsaf over de brugenmeteenlinksafdeVeermanskadeop.DeuniekehoutengevelsteenvaneenbontekoeinheteerstehuisheeftniettemakenmetschipperBontekoe,dieverderopindezestraatwoondemaarmetdewel-vaartdiekwamvanhetWestfrieseplatteland.Ophettweedestukvandezestraatstaanvoor-namewoonhuizen,velemeteentrapgevel,maarinde19eeeuwwarenzebijnaallemaalingebruikalskaaspakhuis.DankondendekazenvanhetWestfrieseplattelanddaarnamakkelijkvervoerdwordennaardegrotestadAmsterdam.De Hoofdtoreniseenverdedigingstorenuit1532,waarbijdesteigergenaamdhet Houten Hoofdookdiendeomdezeilschepenbijtegenwinddehavenuittetrekken.U loopt door langs het Hoofd,overdenieuwebrug,hetOostereilandop.DegebouwendiendentotvooreenpaarjaaralsgevangenisonderdevolksnaamKrententuin.Nuiserondermeereenhotel/restaurantgevestigd,eencinemaenhetMuseumvande20eeeuw(geenvrijetoegang).OpheteindevanhetvoetpadishetCentrum Varend Erfgoed.Naasteenhavenmethistorischeschepeniserookeenmuseum.Tevensishiervanafmeiditjaarhetontvangstcentrumvandereplicavanhetontdekkings-schipDeHalveMaen(beidetoegankelijk,maarnietgratis).

Hierisookheteindevandewandeling.

Page 24: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht24

Ode aan Hoorn

"WijzijngeborenuitdeokselvandezeealstussenstopvoornegotieopdereisvandeOostzeenaarhetrijkeVlaanderen.WijwareneenstadsvlekonderdehoedevanMariadiebijonswonderendeedverdweenennaeeuwenweerthuiskwam.Wijwerdeneengrotestadmeteeneigenmunteeneigenmetriekstelsel,eeneigenvlootdebaasvanIndonesië,zonenvandeEenhoorndatfabeldierdatsterftalsmenzijnvrijheidneemt.Wijliepenscheefvanhetgeldenonzehuizenstralendatnoguit.MenkentonsvanJapantotNewYorkvanKaliningradtotMalacca.Wijzijneenkleinewereldstad.EndeeenzaamstehoekvanruigewindenenhogezeeënzingtalledagenonzenaamKaapHoorn."

‘Een ode aan de stad Hoorn door Onno van Veldhuizen (burgemeester van 2003-2015) in 2009 voor het Vlaams-Nederlands Huis “deBuren.”

Page 25: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht25

ZonsopkomstHoornaanhetwater.

AfkomstiguitdeErfgoedKalender2014.

Fotodoordhr.R.Schneiders.

Page 26: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht26

2

1 Monumentale bruine beuk Westerblokker 125, Blokker

Ruim200jaaroudebruinebeukdievangemeentewegebeschermdis.MeteenstamomtrekvanruimzevenmeterishetdedikstebruinebeukinNoord-Holland.VolgdebordennaastWesterblokker125omdebeuktebereiken.

Inoorsprongmiddeleeuwsekerkdiein1830herbouwd is met behoud van de laatgoti-sche torenenhergebruikvaneendeelvande oude bouwmaterialen waaronder demiddeleeuwse kapspanten. Bij een verbou-wingin1863-1864isachterinhetschipeenvergaderruimtegerealiseerd(in1976-’78ver-groot). De gepleisterde noordgevel van dekerkwordtgeleeddoorsteunberen.Deove-rigegevelsdoorpilasters,die incombinatiemet de kroonlijst en de rondboogvensters,hetkerkgebouweenneoclassicistischeuitstralinggeven.Ditwasinde19deeeuweenpo-pulairebouwstijl.Inhetinterieurisondermeereeneikenpreekstoeluit1657rijkelijkvoorzienvansnijwerkeneenYpma-orgeluit1871.Detorenheefteeningesnoerdespitsenteltdriegeledingen.Indeeerstedeoorspronkelijkeentreegevatineenhogespitsboogeninderdeaanelkezijdetweegekoppeldegalmgaten.IndetorenhangteendoorGoebelZaelgegotenklokuit1537.

Activiteit: binnen het thema Kunst en Ambacht is in de kerk een tentoonstelling ge-organiseerd van de Felty Five: een groep van vijf vrouwen die verschillende vilttech-nieken gebruiken. Vilt is het oudste textiel, wat wordt gemaakt door wol vezels met vocht in elkaar te drukken. Eeuwenlang maakten nomadenvolken vilt van de wol van hun kudden om zichzelf te beschermen tegen de kou.

Hervormde kerk Blokker Westerblokker 105, Westerblokker

Beschrijving monumenten

3 St.-Michaëlkerk Westerblokker 44, Blokker

Voormalige rooms-katholieke kerk van de HeiligeAartsengel Michaël uit 1852-1853. Deze driebeukigekerk met ingebouwde fronttoren is tegelijk met deaangrenzendepastorieopgetrokkenineclectischestijl.OntwerperwasTheoMolkenboer,metcirca70kerkenopzijnnaamdebelangrijkstekerkarchitectinhetmid-denvande19deeeuw.In1972raaktedeMichaëlkerkbuitengebruik.Hetkreegeennieuwefunctiealstapijt-halende torenwerdafgeknotvanwegebouwvallig-

Page 27: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht27

4

VeilinggebouwOpHoopvanZegenuit1948-’49metdenogauthentiekeafmijnzaalwaartot1981groenteenfruitwerdengeveild.HetgebouwisontworpendoorhetHaagseinge-nieursbureauNettoenSmit.Indeveilinghal-lentraden50jaargeledenTheBeatlesop.Dekamerrechtsnaastde ingangdeeddiedagdienstals kleedruimte.Deafmijnzaal isnu ingebruikbijdeHistorischeVerenigingBlokker.Dankzijdezeverenigingisdezaalgerestaureerdenwerktookdeorigineleveilklokweer.

Veiling Op Hoop van ZegenVeilingweg 1, Blokker

5 Molen De KrijgsmanNoorderdracht 61, Oosterblokker

DegeschiedenisvanMolendeKrijgsmaninOosterblokker begint in 1602. Aan de over-kant van deNoorderdrachtwerd een stan-derdmolen gebouwd. Toen deze in 1862omwaaide werd een nieuwe achtkantigehoutenmolengebouwd;DeKrijgsman.Dezemolenverbrandde in september1896dooreen blikseminslag. Voor de herbouw zijndelengebruiktvaneenmolenuitZaandam-Oost.Omdaterindeomgevingveelfruitteeltwas,werddemolenopeenvijfmeterhogeonderbouw geplaatst, om genoegwind tevangen,HierdoorwerddenieuweMolendeKrijgsman,meteenstellinghoogtevan10.40meterdehoogstemolenvanNoord-Holland.Indemolenkanhetmaalproceswordenbe-leefd,indemolenwinkeldezelfgebakkenproductengeproefd.

heid.Sinds2014wordtdekerkdoordestichtingStadsherstelHoorngerestaureerdenheeftdekerkweereentorenspitsgekregen.

Activiteit: vandaag is er in de kerk een expositie van twee Hoornse kunstenaars. George van Heeteringen exposeert met beeldhouwwerken en Marita Horbach exposeert met schilderijen.

Page 28: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht28

In 2005 en 2008 werd archeologisch onderzoek gedaan naar het voormalig kloos-ter Bethlehem (1475-1572). Nu, 10 jaar later kunt u een kijkje nemen op het terrein. Er wordt uitleg gegeven over het voormalig klooster, de archeologische vondsten en ambachten uit de kloostertijd. Voor kinderen worden bijpassende activiteiten georganiseerd. Het terrein is bereikbaar via de linkerzijde van het huis Bangert 36. Het recent uitgegeven boek over Bethlehem en het kloosterleven in de 15e en 16e eeuw door Christiaan Schrickx wordt te koop aangeboden.

(Bij slecht weer wijken enkele activiteiten uit naar de hervormde kerk van Zwaag.)

Uitgelicht

Klooster Bethlehem (1475-1572)

De opgraving van een kloosterTussen 2003 en 2008 is het vrouwenklooster Bethlehem aan de Bangert inWesterblokkervooreengrootgedeelteopgegraveninverbandmetdegeplandenieuwbouwwijkBangert-Oosterpolder.Gebouwen,bijgebouwen,hetbrouwhuis,eenommuringmetpoortgebouw,hetkerkhof,waterputtenentallozeanderesporenvanditverdwenenkloosterzijnterugge-vonden.Deopgravingenhebbenverderenormehoeveelhedenvondstmateriaalopgeleverd.Velehonderdenkookpotten,borden,bakpannenenanderegebruiksvoorwerpenzijnuitdebodemnaarbovengekomen.Bijzonder zijnde talloze fragmentenvan religieuzebeeldjesvanpijpaarde(fijnewittekleisoort)enterracotta.Aldezevondstengeveneenbeeldvanhetleveninhetklooster.

6 Klooster Bethlehem

Bangert 36, Blokker

Page 29: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht29

Een bijzonder gevalBethlehemneemteenbijzonderepo-sitieinbinnenhetlaatmiddeleeuwsekloosterlandschap. Het kwam totstand (in 1475) op eenmoment datdegrotestichtingsgolfvankloostersindestedenvoorbijwas.InHoornwarentussen 1385 en 1408 vijf conventen totstandgekomendiedederderegelvanFranciscusvolgden.Dezeregelgafdemogelijkheidhetreligieuzeleventecombinerenmetnijverheidswerkzaamheden, bijvoorbeeld weven en spinnen. DeMariakapelendeCeciliakapelzijndeoverblijfselenvantweevandeze gemeenschappen. In 1464 en 1468 kwamennog twee ge-meenschappeninHoorntotstand,waarmeehettotaalaantalvrou-wenkloostersinHoornuitkwamopzeven.Bethlehemvolgdeeengeheeleigenformule:hetnamderegelvanAugustinusaanenvoeg-dezichonderdeOrdevanhetHeiligKruis(dekruisbroeders).Dezeordekendesinds1462eenvestiginginHoorn:kloosterSt.Pietersdal.Inde17deeeuwwerdopdieplekhetSt-Pietershofgebouwd,waarvandenaamnogaanhetverdwenenkloosterherinnert.Aanvankelijkhaddendekruisbroedersalleenhettoezichtoverhetvrouwenklooster.Opzekermomentnamenzeookhetbiechtvaderschapopzich.Debiechtvaderofpatervaneenvrouwenkloosternamdebiechtbijdezustersaf,droegdedagelijksemisop,gafgeestelijkleidingendroegzorgvoorhetdagelijksbestuur.

Het statutenboekDekruisbroedersordelietin1537eenvolledignieuwstatutenboekopbasishuneigenstatu-tenvoorBethlehemmaken.Hierinstaanalleregelswaaraandezusterszichmoestenhouden.We krijgen eenprachtig beeld vanhet religieuze leven in het klooster enopwelkewijzedekruisbroedersonderhunhoedevormgavenaaneenvrouwenklooster.We lezen inditboekbijvoorbeeldde regelsoverhet vasten.Opmeerdan200dagenper jaargoldenervasten-ofonthoudingsregels.Opvastendagenwerdslechtséénmaaltijdperdaggenuttigd.Oponthoudingsdagenatendezustersgeenvleesenopsommigedagenmochtenookgeenzuivelproductenwordengebruikt.Visetenwasweltoegestaan.Ookopandervlakkengoldenstrengeregels,zoalsverplichtstilzwijgen(nietmogenpraten),hetopenlijkschuldbekennenenzelfszelfkastijdingkwamvoor.Aldezeregelswarengerichtophetafstanddoenvanaard-sezakenenhetbevorderenvangehoorzaamheidennederigheid.

Het succes van BethlehemInhetstatutenboekstaandenamenvanzustersgenoteerddieinhetkloosterintraden.Helaasisdeboekhoudingonvolledig,maarafteleidenvaltdatdegemeenschapophethoogtepuntuitzeker50zustersbestond.Waarschijnlijkhaddegemeenschapeenaantrekkingskrachtopplattelandsdochtersuitdeomgeving,dievertrouwdwarenmethetverzorgenenmelkenvankoeien.Uithetstatutenboekblijktverderdatveelmensenhetkloosterbegunstigden.ZijgaveneengeldbedragaanBethleheminruilwaarvoordezustersvoorhunzielenheilba-den.DebijzonderepositiedieBethlehem innamalsvrouwenkloosterondergezagvandekruisbroeders,wasdussuccesvol.Aanhetkloosterhebbenachtereenvolgenseenaantalvooraanstaandekruisbroedersleidinggegeven.Demeest opmerkelijke is Franciscus Vaes van Tongeren.Hij staatbekend als degrotekloosterhervormervanhetkruisbroederskloosterMariënlofinKolenbijBorgloon(Bel-gië).ZijnlaatstejarenvanzijnlevenbrachthijbijdezustersinBethlehemdoor.

Page 30: Open Monumentendag Hoorn 2015

8a

7

kunst A mbAcht30

De kloosterplattegrondHetkloosterisnietinéénkeerneergezet,maarheeftgeleidelijkdoordiversebouwactiviteitenzijndefinitievevormgekregen.AandeBangertstondeenaantalgrotegebouwen,waaronderdekapel,gegroepeerdrondomeenbinnenhof.Eengrootdeelvanditcomplexisnietopge-gravenenbevindtzichindebodemvanBangert36.Dewestvleugel, diewel volledig is onderzocht, bestond uit twee gebouwen en had eentotale lengtevan71meter.Binnenhetkloosterhof lageenkerkhof,waarde restenvan64personenzijnaangetroffen.Debegravenenwarenzowelvrouwenalsmannen,waaruitblijktdatnietalleenkloosterzusters,maarookweldoenersvanhetkloosterhierhunlaatsterust-plekvonden.Ophetachterterreinstonddebrouwerij.Verderwasereenboomgaardeneenkruidentuin.De kloostermuuromslooteen terreinvanongeveer1,7hectare. Vanditgrotekloostercomplexisnietsmeerover.NadatHoornin1572dekantvanWillemvanOranjekoos,werdendekloostersopgeheven.Bethlehemwerdmetuitzonderingvanééngebouwmetdegrondgelijkgemaakt.Hetkloosterterreinwerdveranderdinboomgaarden.

Meer lezenOverkloosterBethlehemiseenboekverschenen:

ChristiaanSchrickx,2015:BethlehemindeBangert.EenhistorischeenarcheologischestudienaardeontwikkelingvaneenvrouwenkloosteronderdeordevanhetHeiligKruisinhetbui-tengebiedvanHoorn(1475-1572).

Hetboek isopOpenMonumentendag te verkrijgenopdevoormalige kloostergrondvanBethlehem,achterBangert36.

Page 31: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht31

8a

7

Lourdeskapel Pastoor Nuijenstraat 2, Zwaag

Neogotische Lourdeskapel uit 1882 en daarmeeeenvandeoudsteLourdeskapelleninNederland.Indezeshoekigekapeleenkopievandegrot inLourdeswaarBernadetteSoubirousin1858Mariazagverschijnen.GebouwdvoorrekeningvandetoenmaligepastoorMasker,dieLourdeshadbe-zochtendegrotterplaatsedooreendeskundigeexacthadlatennatekenen.Gebrandschilderdera-menmeto.a.deHeiligeFamilie,votiefstenenengedenkplaatvanwitmarmer.Naastdekapeldenieuwaangelegde tuinophet voormalige kerk-hof.

Historische fruitkwekerij Koewijzend 4, Blokker

EénvandelaatstefruitkwekerijenwaarhetgebiedBangert/Koewijzendsindsde17eeeuwombekendstond.Opditbedrijfvindtunogdriehistorischekniekassen(serres)uitheteindvandejaren’20vandevorigeeeuw.InééndaarvanwordtnogsteedsdeAliante-druifgeteeld.Eenin1943herplaatst"warenhuis"afkomstiguitOudendijkiseveneensbewaardgebleven,meteennaastgelegenketelhuisuithetzelfdejaar.Schuinachterhetin1930gebouwdewoonhuiseenbewaarschuurvoorappelsuit1938. Indevoortuinstaateenbeschermdehoogstamboom,eenblondegoudreinet‘Boskoop’.

Sindsfebruariwordtopdekwekerijgewerktaandeherbouwvaneenvoormaligetuinders-schoorsteenuit1929.DeschoorsteenstondaandeKolenbergstraat,maarmoestdaarwegwegenshetuitbreidingsplanBangertenOosterpolder.Deschoorsteenisindelenvervoerdenbinnenkorttebezichtigendoorbezoekers.Bijdeschoorsteenwordtookeenauthentiekketelhuisherbouwdzodateencompleetbeeldvaneenhistorischefruitkwekerijgegevenkanworden.

Speciaal voor de OpenMonumentendag zal een (gemotoriseerde) lorrie ingezetworden.Dezezalgoederenenmensenverplaatsenoverdeijzerenrails langsdekassen.Dezelorriewerdgebruiktvoorhetvervoerenvandeproductenvanhetland.

Page 32: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht32

De nieuwste VR sensatiewww.wfm.nl

Reserveer nu:

KaapVaren

aannemingsbedrijf k. dekker b.v.

Oudevaart 91, Warmenhuizen

tel (0226) 39 16 29WWW.kdbv.nl

veelzijdige bOuWers

Wij begrijpen de basis

van burgerlijke- en utiliteitsbOuW

Wij begrijpen de basis

van betOn- en WaterbOuW

burgerlijke- en utiliteitsbOuW• utiliteitsprojecten• woningbouwprojecten• renovatieprojecten• projectontwikkeling• parkeergarages en

(parkeer)kelders• duurzame bedrijfspanden

& kantoren

betOn- en WaterbOuW• bruggen, viaducten en tunnels• zuiveringen, gemalen, rioleringen

en bergbezinkbassins• kademuren en beschoeiingen• houten (voetgangers) bruggen• spoorwegkruisingen• grondverzet en bestrating

Page 33: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht33

8b Martinuskerk Pastoor Nuijenstraat 3, Zwaag

De Martinuskerk is in 1932-1933 gebouwdnaarontwerpvan JozefBekkers (1892-1945).Het iseen interbellumkerk indestijlvandeAmsterdamse School. De kerk is T-vormigmet aan weerszijden van het schip vierdwarskappen.Devoorgevelisasymmetrischmet bovenaan een granieten kruis. Onderhetkruissiermetselwerkindevormvaneenwaaier.Inhetmiddenvandegevelstaandrielancetbogen.Detorenheefteenzogenaamdenaaldspitsmetbovenaaneenverguldebolenmetalenkruis.

Hetinterieurisnoggrotendeelsorigineel.IndezijbeukenaltaarsvoorMariaenJozef.BeideheiligenzijngebeeldhouwdinFranskalksteen.Hethoofdaltaarisvanwitpaonazzomarmermetzwarteaders.LinksvandekerkstaanopeenlagetuinmuurtweebeeldenafkomstiguitdegesloopteMartinuskerkaandeWesterblokker.Linksiseenpriesterenrechtseenfrancisca-nermonnik.Geletopdeattributenmogelijktweevande19martelarenvanGorcum.

9 Hervormde kerk Zwaag Kerkelaan 8, Zwaag

Hoorn’s oudste monument gebouwd voorhetmiddenvande15eeeuw.Eenbeukigego-tischekerkmeteensmallerenlagerkoordatnogdeelsuitgevoerdisintufsteenenkloos-termoppen.Bovendenoordelijkeingangtuf-stenen maaswerk. De voorgebouwde torenteltdriegeledingenenwordtbekroonddooreenachthoekigegemetseldespits.Bovendetoreningang latei en boogvulling van roodzandsteenmetgotischedrie-envierpasmo-tieven.Inwendighoutentongewelven,eikenpreekstoel uit 1659 (achterschot 18e-eeuws)metsnijwerk,ebbenkussenpanelenenfraaiekoperenLodewijkXIVlezenaar(tweedekwart18e-eeuw), doophekmet koperen voorzan-gerslezenaar, kaarsenarm, beide 17e-eeuws,enfraaiekoperenLodewijkXIVdoopbooguit1748bekroonddooreenpelikaanmetjongenalssymboolvoorChristus,memorieborduithetzelfde jaar, tweepsalmbordjesuit1696,eneentweeklaviersVan-Damorgel(1881).Tussenkerk-endienstruimte18e-eeuwsgemarmerdschotmetvierdeuren.Deklok indetoren is in1468gegotendoordebekendeUtrechtseklokkengieterStevenButendiic.

Activiteit: Blokfluitkwartet JG: 12.00-12.20 uur en 13.00-13.20 uur en 14.30-14.50 uur. (Bij slecht weer wijken enkele activiteiten van Klooster Bethlehem uit naar deze kerk.)

Page 34: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht34

11 Maria- of Kruittoren Achter de Vest 1

Deenigovergeblevenverdedigingstorenvandestads-walvan1508.DetorenisgenoemdnaarhetSt.Mari-aconventdatgrensdeaandelocatievandetoren.Detorenheefteenoverdekteenoverkraagdeweergangmet schietsleuven. De kraagstenen van Bentheimerzandsteentonennoghetgotischepeerkraalprofiel.Degemetselde vertandingenopdehoeken vandege-velduidenopeenvoormaligestadsmuur.Erheefthierechterwaarschijnlijknooiteenstadsmuurgestaan,debouwsporenzijnbijeenverbouwingindeeerstehelftvande20eeeuwaangebracht.

Sinds18juni2015geopendals‘MonumentenBed’doorverenigingHendrikdeKeyser.Ieder-eenkandeuniekeenhistorischeMariatorenalsluxevakantiehuisjehuren.DeMariatoreniséénvandetweemonumentalelocatiesinHoorn,dieHendrikdeKeyseralslogiesverhuurt.

10 Nadorst Westerblokker 171, WesterBlokker

Tot restaurant en partyboerderij verbouwde stolp-boerderijvanhetWest-Friesetypedaterendvanrond1880.KenmerkendvooreenWest-Friesestolpisdatdedarsdeurenzichaandevoorzijdebevinden.DenaamDeNadorstherinnertaandeopdehoekvandeWes-terblokkerendeHolenweggelegengelijknamigeuitspanningdieeeuwenlanghetklassiekeeindpuntwasvandezondagmiddagwandelingenvandeinwonersvanHoorn.In1954isdezegeslooptvoordeaanlegvandeProvincialeWeg.

Gedempte Turfhaven 44 0229-270808

www.detuynkamer.nl

brasserie - restaurantDe Tuynkamer

geniet ook van onze binnentuin

- huisgemaakte appeltaart- speciale broodjes- brunch- en lunch-buffet op zondag- high-tea- verrassende avond-kaart

BESTE APPELTAART van NOORD-HOLLAND

(Algemeen Dagblad Appeltaarttest, maart 2005)

CIJFER: 8,5!!!!!!!

Page 35: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht35

12 Sint-Jozefhuis en museum Kaap Hoorn-vaarders Achterom 15, 17

Voormalig ‘R.K. Wees- en Oude-liedenhuis St. Jozef’ uit 1773. Hetgebouwbestaat uit vier vleugelsrondomeenrechthoekigbinnen-hof.Dezuilengalerijvandeachter-vleugel is in 1884 dichtgezet. Devoorgevel heeft een rijkversierdeingangspartijmetlofwerkinLode-wijkXV-stijl.In1985gerestaureerdenverbouwdtot31woningen.De regenten- en regentessen-kamer ter weerszijden het toe-gangsportaalzijnnutentoonstellings-envoorlichtingsruimtenvandeStichtingNederlandseKaapHoorn-vaarders.Door kaarten,prenten, scheepsmodellen, scheepsgerei, navigatie-in-strumentenenanderevoorwerpenwordthiereenduidelijkoverzichtgegevenvandehisto-rischeboeiendezeevaartomKaapHoorn,hetuiterstezuidelijkepuntjevanZuid-Amerika.Demonumentaleinterieursvandestijlkamerszijnvoorzienvanoplinnengeschilderdbehangsel,plafondschilderingenenhoutsnijwerkinLodewijkXV-stijl.Oorspronkelijkheettehetgebouwde‘Barmhartigheid’.Hetschoorsteenstukinderegentessenkamerverwijstdaarnognaar.

13 Sint Jozefschool Achterom 19

Voormalige katholieke lagere school voorjongens.HetontwerpisvandeZaansearchi-tectS.B.vanSantewatnogafleesbaarisophetgedenkplateauindegangopdebeganegrond.Tenbehoevevanhetschoolpleinzijnin1922tweewoningengesloopt,Achterom17en19.In1951isdeschoolaandewestzijdeuitgebreidmetonderandereeengymnastieklokaal.Het interieurverkeertnoggrotendeelsinoorspronkelijkestaatmetruimegangenmettegelvloerenentegellambriseringen.Indezelambriseringen zijn bijzondere tegeltableaus opgenomenmetHoornse stadsgezichten envergelijkingentussenberoepenenleefomstandighedenindeoudheidenbegin20eeeuw.Deschoolwordtmomenteelalsatelierruimteverhuurd.

Activiteit: vandaag is er in de Sint Jozefschool een open huis van kunstenaars.

Page 36: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht36

14

Kleinwoonhuisuitdelaatstekwart16eeeuw–eerstekwart17eeeuwineigendomvanVerenigingOudHoorn.Hetpandheefteenhoutenpuimet18e-eeuwseroedeverdelingtussengesnedenconsoles.Deopvallendegootdiedwarsoverdege-vellooptliepvroegernaareenwaterput.Inhetinterieureen18e-eeuwsetegelschouwenmooihoutenschotwerk.

Woonhuis 16e eeuw Bierkade 10

[email protected] Dr. Nuyensstraat 20

1617 KC Westwoud

A A N N E M E R S B E D R I J F W E S T - F R I E S L A N D

Bouwbedrijf Hoorn 80 B.V.

Met het oog op de toekomsten het hart naar het verleden.

Atoomweg 14-16, 1627 LE HoornTelefoon 0229 - 211290Fax 0229 - [email protected]

H.F.M. KapteinC.H. Veld

Wij danken u voorde prettige samenwerkingin het afgelopen jaaren wensen u

prettige kerstdagenen

gelukkig nieuwjaar

HN80 2005 af 13-12-2006 15:26 Pagina 1

Atoomweg 14-161627 LE HoornTel: (0229) 21 12 90Fax: (0229) 21 12 95E-mail: [email protected] www.bouwhoorn80.nl

Met het oog op de toekomsten het hart naar het verleden

Page 37: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht37

15 WIC/Vrijmetselaarsloge Binnenluiendijk 2

VoormaligeKamervandeWestindischeCompag-nie.Dehuidigevoorgevelmetverhoogdeentreevervingin1784degevelsvandeoorspronkelijkepanden,diezichhierachterbevonden.Dezehui-zenwarenin1689aangekochtdoordeWest-Indi-scheCompagnie(1621-1791)eningerichttothaar"kamer"(kantoor).InhetfrontonhetmonogramGWCH (Geoctroyeerde West-Indische Compag-nieHoorn).Nadeopheffingvandecompagnievervaardigde de VaderlandseMaatschappij hiero.m.geschilderdbehang. Sinds1872 ingebruikals loge ‘West-Friesland’ en loge ‘De Eenhoorn’.Oudevrijmetselaarsalmanakkenuit1778en1780makenmeldingvaneenlogeinHoorn:L ’EspritdeCorps.Ditwaseenmilitaireloge,behorendebijhetinHoorngelegerderegimentdatnuendanvanstandplaatswisselde.Sommigege-bruikendienogindelogeinzwangzijnvindendaarhunoorsprong.Devestibulemet18e-eeuwsstucwerkbiedttoegangtotde‘werkplaats’of‘tempelruimte’.

16 De Gekroonde Jaagschuit Breed 38

Winkelpand, in1878gebouwd in rijkeneorenaissancestijlnaarontwerpvandebekendeHoornsearchitectA.C.BleijsvoordeHoornsekoffiebranderijenhandel inkoffie,theeentabakvandefamilieKaag.Grotendeelsnogoorspronkelijkemonumentalewinkelinrichting. De rijk bewerkte gevelsteen toont een voor-stellingvaneentrek-ofjaagschuit.Mogelijkstaatdezevoorstel-linghierinverbandmetdevertrek-enaankomstplaatsvandetrekschuitnaarAmsterdamenAlkmaar.Dezebevondzichbijde200meterwestelijkergelegenWesterpoort(gesloopt1872),na-bijdehuidigeschouwburg(2004).(Pandismogelijkdicht).

17 Timmermansgildehuis Dal 3

Het enig overgebleven gildehuis van Hoorn, nu ingebruikbijhetWestfriesGenootschap.Eeneenvou-diggemetseldpandmet17e-eeuwsschilderwerkopwanden,houtskeletenzolderingvandevergaderka-mervandegildevoogdenopdeeersteverdieping.ErwordenregelmatigvoorlichtingengegevenenerwordenboekenverkochtoverdegeschiedenisvanWestfriesland.DeingangisnaastDal3.

Page 38: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht38

Hoorn Heemskerk

Hoorn

Doorn Hoorn

Hoorn

onze monumenten....

Grootebroek

T P AH G

a r c h i t e c t e n

T P AH G

a r c h i t e c t e n

TPAHG architecten restaureert, herbestemt en bouwt nieuw.

www.tpahga.nl - www.herbestem.nl

Hoorn

Hoorn

Hoorn

Hoorn Heemskerk

Hoorn

Doorn Hoorn

Hoorn

onze monumenten....

Grootebroek

T P AH G

a r c h i t e c t e n

T P AH G

a r c h i t e c t e n

TPAHG architecten restaureert, herbestemt en bouwt nieuw.

www.tpahga.nl - www.herbestem.nl

Hoorn

Hoorn

Hoorn

Breed 33, 1621 KA HoornTelefoon: (0229) 21 27 17Fax: (0229) 21 10 22E-mail: [email protected]: www.keizerskroonhoorn.nl

Page 39: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht39

18 Sint Pietershof Dal 9

VanoorsprongeenkloostervandeKruisherenbroeders.Nadehervormingishet‘OudeMan-nen-enVrouwenhuis’geworden.Heeftookalspsychiatrischeinrichtingengevangenisdienstgedaan.Hetgeheelbestaatuitdriebinnenhoven,waarvandegrootstetoegankelijkis.Toe-gangviahethoofdgebouwvan1692inbouwstijlvanhetlaatHollandsClassicisme.Linksdewapenschildenvanregentenenrechtsvanburgemeesters. InhetfrontonopdevoorgeveldeeenhoornmethetwapenvanHoorn.Dewestelijkeenoostelijke vleugelsenhet klok-kentorentjevanhetbinnenhofdaterenvan1617,degalerijenzijnvaneenietslateredatum.Monumentaleregentenkamermetgoudleerbehanguit1768.Tuinaanleggedeeltelijkin18e-eeuwsetrant.Tweevroeg19e-eeuwsewaterpompen.IndeSintPietershofzijn45woningenvoorseniorenondergebracht.Doorprivacyvanbewoners isuitsluitendhetbinnenhofzelftoegankelijk,tenzijtijdenseenrondleiding.Hetcomplexisin2011gerestaureerd.Vanwegedeprivacyvandebewonersisuitsluitenddebinnenhoftoegankelijk,maarerzijnwelregelmatigrondleidingendoorhetgebouw.

19 Museumstoomtram Van Dedemstraat 8

De19eeeuw iseeneeuwvan in-dustriële revolutie en technolo-gische vernieuwingen, waarvanhetspoorendestoomlocomotiefheel belangrijke symbolen zijn.Een vandegrootste collectiesopdit gebied in ons land bevindtzich bij de MuseumstoomtramHoorn-Medemblik. Een museumwaar de beroemde Bello en de andere locomotieven niet alleen prachtigworden onder-houden,maar bovendien nog steeds rijden op een kolenvuur ommensen te vervoeren.Op het emplacement kunnen een klein spoorwegmuseum, een oud seinhuis en de her-stelwerkplaats 'delangeloods'bezochtworden.Beleefdebijzonderesfeervandit levendemuseum indemuseumwerkplaats teHoorn,datdezedaggratis toegankelijk is. VandaagkuntugratisgebruikmakenvanderitvanHoornnaarBlokker,diespeciaalvoorOpenMonu-mentendagwordtgereden.Voordedienstregelingvandezespecialetour,kijkoppagina8/9.

Page 40: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht40

20 RK-begraafplaats Drieboomlaan/Holenwegg

Rooms-katholiekebegraafplaatsuit1871metkapel en gemetselde toegangsbrug metdaaropsmeedijzerenhek.Hetgeheelisont-worpendoordebekendeHoornsearchitectA.C. Bleijs. De neogotische kapel heeft eendakbedekking van zeldzame Oegstgeesterpannen.Grafmonumentenvan1871tothe-den.Tweemonumentaalbeschermdeplata-neneneenpaardenkastanje.

21 Monumentale binnentuin bij herenhuis Gouw 7

DewoningopGouw7 isgebouwdin1753voor de toenmalige burgemeester vanHoorn,TimonVelius.ErwerdtoeneentuinaangelegddielieptotaandeLuthersekerk,maar tegenwoordig is de tuin veel breder.Detuinis in1965opgemetenenheefteentotale lengte van 61meter en eenbreedtevan49meter.Deredendattuinzogroot isgewordenzoalshijnuis,iseenbijzonderver-haal.Inde19eeeuwkwamdokterJacobBor-deswoneninhethuis.Zijnvrouwwasgees-tesziek enhij zagmaar éénoplossing voorhaar:wandelenindebuitenlucht,ongeveer45minutenperdag.Ditwas therapie voorhaar om aan te sterken en beter bestandtezijntegenhetdagelijksleven.ZijzaghetechternietzittenomindedruktevanHoorntegaanwandelen.Dedokterhadalsoplos-singomalleaangrenzendetuintjestekopenenerééngrotetuinvantemaken,lietbomenneerzetteneneeneindeloosslingerendpadaanleggen.Deconditiebijditplanwasdatzijnvrouwdatpadtienkeerperdagzouaflopen,watongeveer45minutenkoste.Deprachtigebinnenstadstuinisopengesteld,bereikbaarviahetpoortjenaastdeLuthersekerkaandeRa-men.

Page 41: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht41

22 St. Cyriacus- en Franciscuskerk of Koepelkerk Grote Noord 15

Driebeukige kruisbasiliek uit 1879-1882mettweeelegantefronttorensengroteachthoe-kigevieringkoepelbekroonddooreen lan-taarn.BaanbrekendontwerpvandeHoorn-se architect A.C. Bleijs in een combinatievanbarokke,renaissance,romaanseenzelfsoostersevormen.Vangrootbelangvoorhetstadsbeeld.Inwendigegalerijenmetboven-lichten,houtentongewelvenmetcassetten,deelshoutenbinnen koepel, zijbeukgewel-ven en binnenmuren van kunstzandsteen,kolommenenpilastersvanNassausmarmer.Muurschilderingenvan JanDunselmane.a.,kruiswegstaties,houtenbiechtstoelen,glas-in-loodramenvano.a.F.Nicolas&ZoneninRoermond.DoorBleijsontworpenorgelkasvanhetMaarschalkerweerdorgel(1883)metdeeersteopenpijpopstellinginNederland.De15e-eeuwsehoutenpiëta(Mariametdedode Christus) en eikenhouten preekstoel(W.F.Krayenschot,1756)zijnafkomstiguitdegeslooptevoorganger,eenschuilkerk.

Activiteit: Orgelestafette door amateur organisten van 12.00-16.00 uur.

23 Waterschapshuis Grote Oost 6

Het herenhuis Grote Oost 6 is gebouwd in1728naaraanleidingvanhethuwelijktussenCornelis van Foreest enMaria Everdina vanAkerlaken. In1895uitgebreidmethet rech-terbuurpandenvanaf1915tot1999samenmetGroteOost2gebruiktalsWaterschaps-huis voor het Waterschap Westfriesland. In2002weer afgesplitst van het complex. OpdegeveleenwapenbordvanhetAmbachtDrechterland.Invoorkamereen18e-eeuwseschouw met wapenschilden afkomstig uitOosterdijk. Tijdens WO II was het complexingevorderd door Duitse Ortskommandturterwijl in de conciërgewoningonderduikerswerdengehuisvest.Na1945isdebenedenverdiepinginneo-LodewijkXVI-stijlopnieuwin-gericht.

Activiteit: verhalenkamer om 12.30 uur tot 13.15 uur en van 14.30 uur tot 15.15 uur (het pand is naast de verhalenkamers de hele dag toegankelijk tot 17.00 uur).

Page 42: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht42

24 Foreestenhuis Grote Oost 43

VoornaamwoonhuisvandepatriciërsfamilieVanForeest, in 1724 ontstaan door samenvoegingvandriebestaandehuizenwaarvooreennieuwezandstenenvoorgevelmetattiekwerdopgetrok-ken.Degevelwordtbekroonddoorvierbeeldenuit de Romeinse godenwereld: v.l.n.r. Minerva,Amor,FidesenMars.Dedeurpartijentweeven-sterserbovenwordenomlijstdoorLodewijkXIVbeeldhouwwerk.Hetdoortweeatlantengedra-genbalkonisvoorzienvaneensmeedijzerenhekmetdaarinhetmonogramvandeopdrachtge-verNanningvanForeest.Indevestibulegestuctewandenenplafondmeto.a.hetoordeelvanPa-ris,eenvanwegededrieschaarsgekledemooiegodinnen veelvuldig afgebeelde scène uit deGriekse mythologie. Gedeeltelijk oorspronkelijksmeedijzerenstoephek.Sinds1815ingebruikalsremonstrantsekerk.Verderebijzonderhedenzijneengrotedrijfkelderendedrienogaanwezigehoutenkapconstructiesvandeoorspron-kelijkepanden.DeachtertuinisingerichtmetBijbelseplanten.

Activiteit: Kleinkoor Camerata Liocorno: in de middag is een openbare repetitie

25 Oosterkerk en Claes Joesthuys Grote Oost 58, 60

Laatgotischekruiskerkmetrenaissancevoorgeveluit 1616naar ontwerp vandebekendeAmster-damse architect en beeldhouwer Hendrick deKeyser.Vanoudsvooraleenschippers-envissers-kerk. Prachtig Lodewijk XV snijwerk van Bätzor-gelfront, kast voor klokgewichten,gebrandschil-derderamen,wenteltrapnaarklokkenzolder.Hetvoorhuis van het naastgelegen 17e- of mogelijk16e-eeuwseClaesJoesthuysisvanuitdekerktoe-gankelijk.Deruimtelijkestructuurisnogintact:een4,50mhoogvoorhuismetdaarachtertweeverdie-pingen.Ookhethoutskeletisnogaanwezig.

Activiteiten: binnen het thema van Kunst en Ambacht is in de kerk de glazenier en kunsthistoricus Marije Wolfswinkel aanwe-zig. Marije is op dit moment bezig met een groot nieuw glas-in-loodraam voor de Oosterkerk. Zij zal haar ambacht demonsteren en toelichten.

Orgelconcerten; organist Wim Brienen: 12.30-12.50 uur - 14.30-14.50 uur.

Page 43: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht43

26 Hoofdtoren en Houten Hoofd Hoofd 2

Alsverdedigingstorenin1532gebouwdtegenaan-vallenvanuitzee.Laatgotischeopzet.Debakstenenwestgevel was oorspronkelijk uitgevoerd als eentrapgevel.De zeezijde isopgebouwdvan lichte le-desteen.Alsbakenvoordescheepsvaartalvanverrezichtbaar.Aandezezijdeisookeenz.g. lichtkooitezien.Degevels zijn voorzienvaneenboogfries terhoogtevandeweergang.Hettorentjemetlantaarnuit1750iseenkopievaneenverbrandevoorgangeruit1651.Opdewalmuurlinksvandetoren,uitkijkendoverzee,debeeldengroepDescheepsjongens(Rolf,HajoenPadde)vanBontekoe.Hetdaarachtergele-genHoutenHoofd dateert oorspronkelijk uit 1464.Hetdiendeomvertrekkendezeilschepenbijtegen-winduitdehaventekunnentrekken.

27 Grote Kerk Kerkplein

Wonenenwinkelengaantegenwoordigsamenindezekerk.DeGroteKerkdateertuit1881-1883enisgebouwdinneohollandserenaissancestijlnaarontwerpvandeAmsterdamsear-chitectC.Muysken.Detorenspitsisin1939insoberdervormvernieuwd.Verbouwdin1984totwinkelsen32woningen.Sindsdeterugkeervaneencarillonin1939waaienweerregelmatigdefeestelijkeklankenvandebeiaardoverdestad.Dewinkelruimteisgrotendeelsontdaanvanvoorzetwandenenverlaagdeplafondswaardoordemonumentalemurenenkapzicht-baarzijn.DeGroteKerkisdeheledagtoegankelijk.

Activiteiten: Carillonconcert in samenwerking met de Hoornse Brassband van 13.00 – 13.30 uur.

Naditconcertiserdemogelijkheidomdetorentebeklimmentot17.00uur.VanafdebalkonskunjeoverdebinnenstadvanHoornkijken.

Page 44: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht44

Ditinvroeg-renaissancestijlgebouwdegasthuisuit1563diendeoorspronkelijkvoorverzorgingvanzie-ken en onderkomen van vreemdelingen. Tot 1841washierhetgasthuisgevestigdendaarnadeedhetgebouw o.a. dienst alsmagazijn van het Hoornsegarnizoen en als botermarkt. Oorspronkelijke kleu-renvandekoppenenmaskersopdekraagstenenonder de eerste verdiepingsvloer. Nu tentoonstel-lingsruimte van Kunstenaarsvereniging Hoorn enomstreken. Het pandwordt in verschillende fasengerestaureerd.

29 Noorder- of Vrouwekerk Kleine Noord 32

Driebeukigegotischehallenkerkuitde15eeeuw.DewestgevelaanhetKleineNoordteltdrietopgevelswaarvan de middelste met uithangende wijzer-plaat.Hetkoorwasnadehervormingeeuwenlangingericht als ‘armenkerk’. Kansel (1635) en koorhek(1642) rijk voorzien van snijwerk, evenals deuit deafgebrande Grote Kerk afkomstige gotische eikenspiltrap. Beschilderingbalkenenhoutengewelveningotischtrant.Indedakruiterhangentweeklokkenuit1606,gegotendoorCornelisAmmeroy.Dekerkisnogsteeds ingebruikvoordeeredienst,maarookvoorcultureleactiviteiten.

Activiteit: een optreden van het Hoorns Harmonie Orkest van 14.00 – 15.00 uur

30 Mariakapel Korte Achterstraat 2A

Kapeluit 1508,onderdeel vanhet voormaligeMa-riaklooster.Hetnaastgelegencomplexwerdnadehervorming burgerweeshuis en de kapel zelf wa-penarsenaal voor de Staten van Holland enWest-friesland. De gotische voorgevel is gepleisterd enna eenbrand in 1877 voorzien van eenneoclassi-cistische toegangspartij. Het gotische uiterlijk vandekapelisgoedwaarneembaarvanuitdevroegereweeshuistuin, via het poortje aan de kant van deTurfhaventebereiken.DekapelisnuingebruikalstentoonstellingsruimtevanhetkunstenaarsinitiatiefHotelMariakapel.

28 Sint-Jansgasthuis Kerkplein 39

Page 45: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht45

31 Mariaklooster/Burgerweeshuis Korte Achterstraat/Weeshuistuin

ToegankelijkviapoortjeaandeWeeshuistuin.Dit isdevoormaligebinnentuinvanhetMa-riaklooster.Vanafhetpoortjegezienlinksdegotischekapeluit1508enrechtsdevoormaligekloostergebouwen,dienadehervormingtot inde jaren1960,dusbijnaviereeuwenlang,alsburgerweeshuisdienstdeden.Degevelsvandezegebouwendaterengrotendeelsuitde18deeeuw.AchterdekapelzijndefundamentenvandevroegereCatharinakapelbovenhetmaaiveldopgetrokken.HardstenenwaterpompinLodewijkXV-stijl.Schuindaartegenoverindehoekvandemuurisnogeenvroegerewandpompaanwezig.Eenregenpijp,noguitlodendelenbestaand,voerthethemelwaternaareenondergrondsewaterverzamelbak,waarhetwateruitopgepomptwordt.Depaardenkastanje,deplataanendelindezijnalsmonumen-talebomenbeschermd.

32 Claas Stapelhofje Munnickenveld 21

VoormaligvrouwenhofjegestichtdoorClaasStapelen tweevrienden in1682.Tweehisto-rischewaterpompen zijnnog aanwezig.Het renaissance toegangspoortje,mogelijk uit dewerkplaatsvanHendrickdeKeyser,heeftindeKruisstraatgestaanalstoegangtothetterreinvanhetvoormaligeCeciliaklooster,waardeLatijnseschoolwasgevestigd.

Page 46: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht46

33 Statenlogement Nieuwstraat 23/Nieuwsteeg

De ‘broeders van goeden wil-le’ hebben al in 1385 op dezeplaats het Jeronymitenkloostergesticht. Een halve eeuw latergaven zij al hun bezittingenaan het nonnenklooster van St.Cecilia op voorwaarde dat denonnen een nieuwe stenen ka-pelzoudenbouwen.Dezekapelvan1453staaternogsteeds.Nade reformatie veranderde defunctie van de gebouwen: deGecommitteerderadenvanWest-Frieslandenhetnoorderkwartiergebruiktenhetalsloge-mentendekapelwerdalseetzaalgebruikt.HetgroteschilderijvandeslagopdeZuiderzee(deSpaansevlootvanadmiraalBossutegendeWatergeuzenendeWestfriezen)isvanJanBlanckerhoffuit1665.DehoutenlijstisgemaaktdoorJanKinnemavooreenbedragvanƒ475,maarhijkreegnogƒ100extravanwegedebuitengewonekwaliteitvanhethoutsnijwerk.Deeetzaalkreegdetegenwoordigeinrichtingin1788doorarchitectLeendertViervantenachtlaarlaterwerdendegebouwenaangekochtdoordestadHoorneningerichtalsstadhuis,deeetzaalwerdraadzaal.Tot1977heefthetcomplexalsstadhuisdienstgedaan.

PRONK STAAT VOOR VAKMANSCHAP

Machinestraat 2, Postbus 20, 1749 ZG Warmenhuizen, telefoon (0226) 391374, fax (0226) 392032E-mail: [email protected], website: www.pronkbouw.nl

PRONK RESTAURATIE BVmonumentenonderhoudinstandhoudingrestauratie

Page 47: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht47

34 Vijf poortjes Nieuwstraat, Wisselstraat, Kerkplein

- Poortje tussen Nieuwstraat nr. 18 en 20. Eeneenvoudige,bakstenenpoortomlijsting,metzesnatuurstenen blokjes en ingekrast jaartal 1603.DedoorgangnaardeWisselstraatisaangebrachtterplaatsevandevoormaligeBaghijnepoortna-dat de VOChaar kamerHoorn vestigde in eenvoormaligekloostervleugelaandeNieuwstraat.Let op de ongebruikelijke toepassing van dehoutensleutelstukkenalsconsolevoordehou-tenzolderingbalken.

- Kloosterpoortje in de Wisselstraat van het in1606 gestichte Oude Vrouwenhuis, dat op hetterrein van het in 1602 afgebrande Geerten-kloosterwas gesticht. Boven de doorgang eenfriesmetjaartalcartoucheenleeuwenkoppenenhogereendoorgebloktepilastersgeflankeerdemoderne gevelsteen, die geïnspireerd is op desterkverweerdeoorspronkelijkevoorstellingvantweezittendemetelkaarpratendevrouwen.Inhetgebouwlinksvanhetpoortjewasvan1639tot1885debankvanleninggevestigd.Hetpoortjegeeftviaeengangdiegedeeltelijkoverwelfdismeteenkruisribgewelfendeelsmeteenhoutentongewelftoegangtoteenbinnentuin.

-PoortjebijdebinnentuinvanhetvroegereOudeVrouwenhuisenGeertenkloostermetom-lijstingvanNamensesteenenopdesluitsteenvandebooghetwapenvanHoorn.Verbon-dendooreenhoutenoverwelfdeganguitkomendophetKerkplein.

-PoortjeophetKerkpleinvan‘HetOudeVrouwenHuys’.Ditpoortjeuit1610heefteenDori-schepoortomlijsting tussen Ionischehalfzuilen.Eenbijzondereversieringvormeno.a.de‘schar-nieren’ rond de halfzuilen. In de bovenhoekentwee puttimet een zandloper en doodshoofdals symbolen van vergankelijkheid, toepasselijkvooreenoude-vrouwenhuis.HetfrontonwordtdoorbrokendoorhetwapenvanHoornenge-flankeerddoortweezittendevrouwenfiguren.

- Admiraliteitspoortje in de hoek van het Kerk-plein.Hetenigovergeblevenbouwdeelvanhetdaarachter gestaan hebbende Admiraliteitsge-bouw en Prinsenhof. Het poortje dateert van1607. Het wapenschild draagt het wapen vandeWestfrieseAdmiraliteit:hetwapenvanWest-Frieslandmet twee gekruiste ankers en de let-tersPPPdiestaanvoorPugnoProPatria(ikvechtvoorhetvaderland).

Page 48: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht48

35 VOC-pakhuizen Onder de Boompjes 24/Pakhuisstraat

TweevoormaligepakhuizenvandeHoornsekamervandeVerenigdeOostindischeCom-pagnie.Het rechter pakhuis van 1606 (ver-lengd tussen 1630 en 1639), het linker ver-moedelijkvan1610.Eenvoudigerenaissancetrapgevelstegenhoogzadeldak.Bovendedeurvanhetrechterpakhuiseencartouchemet het bouwjaar 1606 en eengeopendebaal met Oost-Indische specerijen. In delinker voorgevel eengrotegevelsteenmet17e-eeuwsedriemasters.InpandigheefthetrechterpakhuisaandeOnderdeBoompjes-kant een schouwuit het laatste kwart vande18deeeuwmetinreliëfeentakvandenootmuskaatboom,Mercuriusstafentweespe-cerijbalenmethetmonogramvandeHoornseVOC.Ditgedeeltevanhet rechterpakhuisherbergthetonderkomenvandeVerenigingOudHoornmeteenvoorlichtingsbalieoverdegeschiedenisvanHoorn.InhetlinkerpakhuisistheaterHetPakhuisvooramateurtoneelentoneelcursussengevestigd.

JaarlijksgeeftVerenigingOudHoorndemonumentenprijsuitaanmonumenten indege-meenteHoorn.Delaatsteprijswerdin2014vergevenaanhetpandBreed22-24.Degrond-leggersvanBlokkeropendenhierhuneerstewinkelin1896.

Andere Monumentenprijzen zijn:2013:GroteOost38(niettoegankelijk)2012:KleineNoord,Schermerpanden(niettoegankelijk)2011:Oostereiland2010:Dorpsstraat5(Zwaag),tuinderswoning(niettoegankelijk)

36 Admiraliteitsgebouwen/gevangenis Oostereiland

HetOostereilandisrondhetmidden vande 17eeeuw aangelegd. Kortdaarna liet koopmanCornelis Schuyt er en-kele pakhuizen bou-wen die het oudstedeel vormenvanhethuidigegebouwencomplex.Vanaf1692washierdeAdmiraliteit vanWest-FrieslandenhetNoorderkwartiergevestigdmeteeneigenscheepswerfenhaven(denaastgelegenGrashaven).In1814heringerichttotmilitairegevangenisendaarnaingebruikalsverbeteringsgestichtvoorbedelaars,landlopers,alcoholisten,souteneurs,enz.Vervolgensweergevangenis,o.a.nadeTweedeWereldoorlogvoor500collaborateursenkortgestraftepolitiekegevangenen.Indeloopdereeuwenvelemalenverbouwdenuitgebreid.Momen-teelzijnhiero.a.hetFilmhuisenhetMuseumvandeTwintigsteEeuwgevestigd.

Page 49: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht49

37 Centrum Varend Erfgoed Oostereiland, Schuijteskade 22

Bijdebinnenvaartenvisserijvanhonderdjaargeledenhorenveleambachten.Zozijnerhetnaaienvanzeilen,hetnaaienenboetenvannetten,hetklinkenvanstaal,hetslaanvantouwenmeer.Dezeambachtenvergenvakmanschap(deresultatenzijnvaakzelfs ‘kunstig’tenoemen)enzijnlangnietmeerzoveeltezienalsvroe-ger.BijCentrumVarendErfgoedHoornwordendezeoudewerkzaamhedennogregelmatiguitgevoerd.Nietalleenzijndeambachtendiebijdehistorischeschepenhorenopzichzelfboeiend:zehebbenookeennieuwefunctie inhetheden.DeambachtendiebijCentrumVarendErfgoedHoornbedrevenworden,maarookdeschepen zelf, het restaureren enbehouden ervan enhetvarenermee,kunnennamelijkdienenalsinspiratiebronvoorkunstenaars.Op12septem-berzulleneennogonbekendeeneenbekendekunstenaarexposerenophetuiterstepuntvanhetOostereilandenlatenzienhoeoudennieuwelkaarversterken.Bovendienisnatuurlijkdemuseumhaven,metmonumentaleschepen,demoeitevanhetbezoekenwaard.

Activiteiten: binnen het thema van Kunst en Ambacht worden er demonstraties gegeven van ambachten op het gebied van binnenvaart en visserij. Kunstenaars exposeren vandaag over genoemde ambachten:

38 Historische speelgoedverzameling Pakhuisstraat 10

17e-eeuwswoonhuismet een noggroten-deels aanwezig houtskelet, dat gedeeltelijkistezieninhetopgesteldeenalswinkelin-gerichtevoorhuis.Hierbevindtzicheenuit-gebreideverzamelinghistorischspeelgoed.

4

8

5

2

3

6

1

7Meer informatie www.vanlierop.nl

VCA * & ISO 9001gecertifi ceerd

Van Lierop

Van Lierop

Van Lierop Conserveert & Herstelt Hout | Verdrijft Vocht

Vestigingen Noord: Alphen a.d. Rijn | AssenHeerhugowaard

0172 43 35 14 [email protected]

Vestigingen Zuid: Boxtel | Echt | Mechelen (B)

0411 63 26 47 [email protected]

Met 50 gemotiveerde medewerkers werken wij dagelijks vanuit verschillende vestigingen in Nederland en België aan restauratie en renovatie projecten. Van Lierop ontzorgt door het aanbieden van een totaalpakket voor:

1 Houtinsectenbestrijding 2 Houtrestauratie3 Gevelimpregnering4 Kruipruimterenovatie5 Zwamsanering6 Isochips® bodemisolatie7 Kelderafdichting8 Behandelen optrekkend vocht

Page 50: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht50

Stichting Stadsherstel Hoorn Al bijna 50 jaar voor behoud van Hoorns cultureel erfgoed

Michaelskerk in Blokker, De toren wordt in 2014 geplaatst, de rest volgt …

Het interieur van de Michaelskerk.

Recente projecten STICHTING STADSHERSTEL HOORN

Weeshuistuin 9, 1621 GE HoornBank: ING Hoorn nr. 67.74.97.911

Tel. 0229 - 275345Fax 0229 - 275345

brief_stadsherstel 13-04-2006 13:50 Pagina 1

Grote Oost 47, restauratie van twee woningen start binnenkort.Belangstelling? Vraag Kingma Makelaars.

Page 51: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht51

39 Lutherse kerk Ramen 4

In sobere Lodewijk XV- of rococo-stijlgebouwdekerkuit1769.Rijkelijkvanrococosnijwerkvoorzienema-honiehoutenkansel.Dooptuinmetmessing doopboog. Oorspronke-lijke18e-eeuwsebanken.Het orgel gebouwd door PieterMüller, zoon van de befaamde or-gelbouwerChristiaanMüller,wordtregelmatigbespeeld.Demiddelstevandedrieuitgebeeldefigurenophet orgel stelt de harp spelendekoning David voor. De herenbankonder het orgel heeft een rijk ge-sneden opzetstuk in Lodewijk XV-stijlmetklok.

Activiteiten: houten is een vakmanschap waarbij ‘goedkoper’ hout beschilderd wordt tot hout dat lijkt op een duurdere houtsoort. Van dit ambacht geeft restaura-tieschilder Max Polman een demonstratie.

Orgelspel door Rieuwert Blok: geen vaste tijd, wordt regelmatig gespeeld.

40 Doopsgezinde kerk Ramen 31 en 31a

Voormalige doopsgezinde kerk uit1864-1865gebouwd in rondboog-stijl naar ontwerp vandeHoornseciviel ingenieur H. Linse. Kenmer-kend zijnde rondboogvensters ende combinatie van rode baksteenmet contrasterende gepleisterdeonderdelen zoals vensteromlijs-tingen, pilasters en lijstwerk. Deingangwordtgeaccentueerddooreenrondboogportaalwaarinhard-stenenzuilenbekroonddoorzeld-zame kapitelen van gegoten zink,eeninde19deeeuwnieuwbouw-materiaal.Hetvoorstegedeeltevande kerk werd tot 1935 bekroonddoor een achtkantig torentje opeenkoepelachtigeonderbouw.Tot1965heefthetgebouwalskerkdienstgedaan.Bijeenrenovatiein1995iseenverdiepings-vloeraangebracht.Opdeeersteverdieping,bereikbaarviahetbuitentrappenhuisrechts,kuntudeoorspronkelijkegestuctewand-enplafondafwerkingbekijken.

Page 52: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht52

41 Westfries Museum Roode Steen 1

Niet te missen aan de Roode Steen is deimposante pronkgevel van het voormaligeStatencollege,sinds1881WestfriesMuseum.Opdezeplekstondvanafde15eeeuwhetProostenhuis,dezetelvandeafgevaardigdevan de bisschop vanUtrecht. Nadat HoornvoorWillem vanOranje koos verdween deProostuitHoornen in1596namendeGe-committeerdeRadenvanWest-FrieslandenhetNoorderkwartierhetgebouwingebruikalsvergaderplaats.Ditcollegewerdingesteldomdatde regiowas afgeslotenvande restvan het opstandigeNederland, AmsterdamwasnamelijknogSpaans.In1631-’32liethetcollegeeennieuw,bijzijnwaardigheidpas-sendgebouwneerzettenmeteenkostbarenatuurstenen voorgevel. Centraal hierin hetwapenvandeGecommitteerdeRaden,bo-venin dat van stadhouder Frederik Hendrikenopdegevelzeven leeuwenmetdewa-pensvandestedendievertegenwoordigdwaren inhetcollege.Degevelaandebinnen-plaatsdateertuitde18eeeuw;deklokwerdgeluidalsdevergaderingbegon.BijdekomstvandeFransenin1795werdhetcollegeopgehevenenvanaf1817huisvesttehetgebouwdearrondissementsrechtbank.Hoogtepuntinhetrijkeinterieurisdegrotevergaderzaalmetfraaieschuttersstukken.OokinhetmuseumisdeindrukwekkendestadsmaquettevanHoornin1650.Maarliefstdertigvierkantemetergroot,metdaaropmeerdan1200panden.Dema-quetteistebezichtigenindespeciaaldaarvooringerichtegrotekeldervanhetmuseumenvoorzienvaneenspectaculairepresentatie.

Activiteit: kamerkoor Spiro Musica: 14.00-14.20 uur en 15.00-15.20 uur.

42 Waag Roode Steen 8

Hetwaaggebouwis in1609gebouwdnaarontwerpvandebekendeAmsterdamsear-chitectenbeeldhouwerHendrickdeKeyser.Bijderestauratievan1912-1914isdeaange-taste buitenschil vrijwel geheel vernieuwd.Bij de restauratie werden de 19e-eeuwsegietijzeren luifels vervangen door houtenexemplaren.Thansingerichttotcafé-restau-rant. De balansen en weegschalen zijn opéénna verwijderd,maar hetmechaniek aande zolderingdatde schalennaarbuiten konbrengen,isnogaanwezig.Verder,ookdeverdieping,nagenoegauthentiek.Aandevoorgevelbenedenhangtnoghetklokjedatdeopeningensluitingvandewaagaankondigde.

Page 53: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht53

43 Restaurant Ridderikhoff Roode Steen 9

Pand van eind 16e-eeuwse oorsprong, in 2001grondiggerestaureerden ingericht tot café/res-taurantmet inzetvanmensenmeteenarbeids-handicap.RoodeSteen9heefto.a.eeneind19e-eeuwsevoorgevelenindevoorgangeenhoutentweelingpoortje. In de gang een stenen renais-sance poortje. Alle verdiepingen tonen delenvanhetzwarehoutskelet. In1882toenhiercaféDalmeijer gevestigd was, werd een wintertuinnaarontwerpvandeHoornsearchitectA.C.Bleijsgebouwd.Van1924tot1995washierdelandelijkbekendekostuumverhuurderij‘deervenRidderik-hoff’gevestigd.

44 Pand in restauratie Roode Steen 15

Patriciërswoningontstaanin1744nasamenvoe-gingvanbestaandehuizen.Tot1942burgemees-terwoning. Interieur met monumentale gang,schouwenenstucornamenten.Opdebovensteverdiepingenzolderishethoutskeletnogzicht-baar.Hetpandwordtmomenteelgerestaureerd.Uitlegwordtgegevenoverdewerkzaamhedenenwaterkomtkijkenbijhetherstelvanhoutenbalkconstructies,kozijnen,gotenengevels.

Activiteit: verhalenkamer om 13.30 tot 14.15 uur en van 15.30 tot 16.15 uur

45 Water en Vuurhuys Schoolsteeg 7

Dit pand was voorheen een water- en vuurhuis, menverkochtgloeiende turf voordehaard, fornuis of stoof.Ookkonjeerwarmwaterkrijgen.Inde19eeeuwkochtdewinkelierhetwarmewaterinbijdestoomwasserij.In1938moesthetvanwegebouwvalligheidwordenafge-broken, maar met hulp van de Vereniging Oud Hoornwerdeen “snelreparatieplan”opgesteld zodathetpandbehoudenbleef.

Vandaag worden er door Sylvia Kuiper van Centrum De Wijze Vrouw – speciaal voor kinderen– verhalen verteld over kruiden, zalven, medicijn- buidels, om oude kennis tastbaar te maken. Kinderen kunnen ook meedoen met het bereiden van eenvoudige zaken.

Page 54: Open Monumentendag Hoorn 2015

kunst A mbAcht54

RietvinkArchitecten bna

www.rietvink-architecten.nl+31(0)299 - 439 993

Voormalige Draafsingelschool

Oude schepen, levende historie• OpenMonumentenDag:activiteitenophetbuitenterrein

• Zeilmeemeteenorigineelvissersschip Wo./vr./za.13.00-17.00uur;40min.€5,-;tot12jr€2,-

• Bezoekonsmaritiemmuseum Entree€2,50;6-12jr.€1,-

CENTRUM VAREND ERFGOEDMUSEUM | MUSEUMHAVEN

Schuijteskade 22, Oostereilandwww.varenderfgoedhoorn.nl / [email protected]

De lekkerste appeltaart

van Noord-Holland

(AD-test)

Gedempte Turfhaven 44 - Hoorn - 0229-270808www.detuynkamer.nl e-mail: [email protected]

Welkom in Hoorn!Kom genieten van....

Free wifiParkeren na 18.00 gratis voor de deur

m.u.v. koopzondag en koopavond

De dagverse gerechten van onze dinerkaart

Een mooiebinnenstads-

tuin!

Onze uitgebreide lunchkaart

Page 55: Open Monumentendag Hoorn 2015

Colofon

Stichting Open Monumentendag HoornJoostBuchner,AnnaEising,HenkJageman,CareldeJong,KoBoos,MarcheldeBruijn,DickvanderPijl,HiekeStapel,HarmStumpel

De Open Monumentendag Hoorn wordt mede mogelijk gemaakt door:-GemeenteHoorn-alleadverteerdersinditboekje

Met dank aan:-eigenaren,bewonersenbeheerdersvanalleopengesteldepanden-allevrijwilligers-bureauErfgoedGemeenteHoorn-Geo-informatieGemeenteHoorn-VerenigingOudHoorn-StichtingHistorischZwaag-HistorischBlokker

TekstHarmStumpel,SamirMorse,AndréMus

IllustratiesW.Adriaanse,bureauErfgoed,DickvanderPijl,RonaldPlak.BertPunt,RonStroop,HarmStumpel,WestfriesArchief,www.andere-weg.nl

Vormgeving en drukVanVlietPrinting

Page 56: Open Monumentendag Hoorn 2015

Nieuw in 2015

Tramstation

HoornWWW.STOOMTRAM.NL

Nieuw in 2015

Tramstation

HoornWWW.STOOMTRAM.NL

van 21 maart tot 28 december zijn er diverse reismogelijkhEden van en naar Hoorn, Medemblik OF Enkhuizen.

KIJk op www.stoomtram.nl voor de actuele dienstregeling of vraag er naar op onze stations.

Tel: 0229 214 862 - [email protected]

Beleef De Spannendste tijdreis met stoomtram en boot

MaaktijdensOpenMonumentendag2015speciaalgebruikvandegratisrittussenHoornenBlokker!