Opbrengsten studiereisFinland 2013

Kwaliteitszorg met impact

op de werkvloer

Centrale vraag:Hoe kunnen instellingen en teams kwaliteitszorg zo vormgeven dat dit een duurzaam effect heeft op de

werkvloer?

Opzet:•Finland als voorbeeld•Goede vertegenwoordiging gehele MBO veld•Resultaat: advies op alle niveaus in het MBO

Opzet Studiereis

Impressie

Een paar kernwoorden

Het gaat om leren

i.p.v. onderwijzen

Kwaliteit zit in mensen, niet in systemen

Vanuit vertrouwen

werken aan

onderwijskwaliteit

Vanuit leervraag en

talent een

vak leren

Gedeeld waardenpatroon

bij management en docententeam

Delen van de opbrengstenIdeeën verzamelen om verder te gaan met de opbrengsten

Opzet workshop•Delen van de opgedane inzichten tijdens de studiereis•Vertaling van deze inzichten naar de Nederlandse situatie•Vervolgacties uitdenken

Doel van deze workshop

Inzichten:•Zijn een impressie van het reisgezelschap•Dienen geplaatst te worden in Finse context en cultuur

Kader om inzichten te presenteren1.De context2.De onderwijsvisie3.De organisatie van het onderwijs4.De positie van de docent5.Het handelen van docenten en managers

Het delen van de opgedane inzichten

• Gelijk basisonderwijs voor iedereen van 7 t/m 16• Twee vervolgopties die beide toegang geven tot universiteit:

• Voortgezet onderwijs• Beroepsonderwijs

• Nationaal, breed curriculum met veel ruimte voor scholen, teams en docenten om dit verder in te vullen

• Holistisch curriculum gericht op persoonlijke ontwikkeling en leven lang leren

• Toetsing is vooral ontwikkelingsgericht i.p.v. summatief• Hoog opgeleide docenten, hoge waardering voor het vak

Het Finse onderwijs

Finland:•Groot land met kleine scholen in de regio•Aandacht voor onderwijs als dé manier om als mens en land te ontwikkelen•Een cultuur van vertrouwen, gezagsgetrouw en risicomijding•Waarden gedreven mensen met gelijkheid en verantwoordelijkheid voor iedereen

De context

• Gelijke onderwijskansen voor iedereen• Een onderwijssysteem gebaseerd op vertrouwen en

verantwoordelijkheid• Twee leerroutes: algemeen en beroepsgericht secundair

onderwijs• Hoog opgeleid personeel• Focus op leven lang leren

Breed gedeelde onderwijsvisie

• Helder en vast beleid over meerdere jaren• Sturen i.p.v. controleren• Vaste bekostiging door vooraf bepaald maximaal aantal

studenten per school (ligt hoger dan in NL maar let op prijspeil Finland en extra wettelijke verplichtingen zoals zorg in school)

• Teams gebruiken data om onderwijs te verbeteren• Performance-based funding (3%) gebaseerd o.a. op

diplomarendement en investering in professionalisering van docenten

• Grote betrokkenheid gemeente en regio• Relatief veel kleine scholen

De organisatie van het onderwijs

• Vak van docent is hoog gewaardeerd, beroepstrots groot• Goede lerarenopleiding MBO specifiek met aandacht voor

reflectie (waarom maak ik deze keuze?) en vertaalslag beoogd eindniveau naar passend curriculum en leertraject

• Selectie aan de poort bij lerarenopleiding• Minimaal 3 jaar werkervaring is toelatingseis• Vrijheid om eigen tijd in te delen• Kwaliteit zit in mensen, niet in systemen• Teammanager en team hebben gedeelde werkelijkheid (geen

wij-zij)

De positie van de docent

• Leren i.p.v. onderwijzen• Starten vanuit leervraag student• Professionele houding• Reflectie vanuit realiseren leerwinst bij student• Ruimte laten voor talenten• Dialoog op alle lagen

Het handelen

• Geen focus op systeem van borging eindniveau opleidingen• Weinig verantwoording, weinig systemen• Relatief weinig aandacht voor ambitie en stellen van doelen• Geen competitie• Mogelijkheid om beste docenten te selecteren• Geen ja-maar cultuur, gericht op eigen cirkel van invloed• Geen focus op vastgesteld minimumniveau voor kwaliteit

(komt meer aandacht voor via performance based funding)

Opvallende verschillen met NL

Korte uitwisseling:

•Wat valt u op ?

•Waar ligt volgens u het aangrijpingspunt voor Nederland?

Vertalen inzichten naar Nederland

3 hoofdlijnen:1.De professionele houding van de docent verder versterken door het versterken van

• reflectie op eigen handelen, • gebruiken van evaluatiegegevens van stakeholders• vaardigheden zoals begeleiden en counseling• voor zowel huidige lerarenkorps als leraren in opleiding

2.Het werken aan kwaliteit op teamniveau verder versterken, stimuleren en faciliteren3.Kwaliteitsmanagement en -stimulering herzien, uitbreiden en verder ontwikkelen

Vertaling naar Nederlandse MBO

Op basis inzichten vanuit Finland:

•Hoe kunnen we het leren van MBO-studenten in Nederland verder stimuleren?

•Hoe kunt u als leidinggevende of bestuurder teams hierin ondersteunen?

Uitwisselen suggesties:

• Focus op vakmanschap• Professioneel statuut• Professionaliseringsagenda leraren• Studentenpanels • Uitstroomrichting lerarenopleiding docent MBO• Kwaliteitsverbetering trajecten pedagogisch didactisch

getuigschrift • …

Verbinding zoeken met actuele zaken

• Vervolgbijeenkomst delegatie: • uitkomsten Finlandreis en vandaag verder aanscherpen• koppeling leggen naar al in gang gezette ontwikkelingen

• Adviesgroep NCP EQAVET en doorvertaling naar werkplan 2014

• Leergang kwaliteitsmanagement- en ontwikkeling NCP EQAVET en MBO 15

• Mogelijke doorvertaling naar beleid OCW• …

Vervolgacties

Delegatie

Mieke Veenink (docent Graafschap College) Michiel Steegers (student, JOB)

Yvonne van der Heijden (locatiedirecteur Landstede) Rob Texier (onderwijsmanager MBO Amersfoort)

Ruud Rabelink (CvB SintLucas) Theo Douma (CvB ROC Nijmegen)

Geert Wammes (MBO Raad)Natasja Kroon (NRTO)

Louise van de Venne (ecbo)Rini Weststrate (MBO 15, MBO Academie, Netwerkschool)

Thea van den Boom (Ministerie OCW)Bas Derks (Ministerie OCW)

Bert Lichtenberg (Inspectie voor het Onderwijs)Marloes van Bussel (NCP EQAVET)

Alie Kamphuis (NCP EQAVET)