Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011...

30
Op weg naar MBO-onderwijs 2018

Transcript of Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011...

Page 1: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

Op weg naar MBO-onderwijs 2018

Page 2: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

Focus op vakmanschap 2011-2015

Terug naar het begin

FEBRUARI 2011

Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten over vier jaar mbo-scholen een dikke zeven als rapportcijfer geven.

Het plan bevat de volgende doelstellingen:• verhoging kwaliteit onderwijs

• verbetering besturing en bedrijfsvoering• vereenvoudiging van het BVE stelsel

Page 3: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

Waar ligt de Focus op

Vakmanschap?

Intensiveri

ng onderwijs• 4 > 3

jaar• Verhoge

n begeleide uren

Aanpassin

g bekostigin

g

Afnemend

per studiejaar

Entreekwalificatie

Toelatingseis niv 2

Vereen-

voudigin

g van de

kwalifica

tie-

structuu

r

Examinering

Centrale examensStandaarden

Macrodoelmatig

heid

Kortere

route

(concurre

ntie havo)

Besturing

en

bedrijfs-

voering

Professionalise

ring docenten

“Leraar

2020”

Register

Page 4: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

Wat speelt er zo al ?Wat komt er aan ?

Page 5: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

MBO 2020

• ECBO rapport MBO 2020 in de maak• De demografische ontwikkelingen• Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt• Discussie doelmatigheid• Samenwerking bedrijfsleven

PPS (Techniekpact, cie. Van der Touw)Ontwikkelingen KBB

Aantal studenten zal fors dalen

Page 6: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

Effectieve kwalificatiestructuur

noodzaak• Aangescherpte eisen van OCW • Verandering op het vmbo

• Wat aandachtspunten op een rij…..

Page 7: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

Wetsvoorstel doelmatige leerwegen

• Bezuiniging van 160 miljoen

• Stapelen van opleidingen vermijden (iemand moet op het hoogst toelaatbare niveau beginnen)– Inmiddels afgezwakt door brief minister

• Cascademodel, maakt het minder interessant om studenten lang in school te houden– Inmiddels afgezwakt door brief minister

• Niveau 4 opleidingen in 3 jaar

• Afschaffen deeltijd-bol, deze groep verdwijnt

• Verhoging urennorm (bol 1000 en bbl 200) geeft hogere kosten, dus kleine groepen worden onbetaalbaar

Page 8: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

Wetsvoorstel doelmatige leerwegen

• Onderwijstijd– Andere toon en inzet brief minister (Afwijken op basis

kwaliteit en geen dubbele controle accountant)

– “..doel ‘goed onderwijs’ moet zijn en de overheid dient te sturen op de eindresultaten, het ‘wat’ en de verantwoordingseisen daarop dient in te richten.”

– Zinnen als: “In het eerste jaar van alle 2-, 3- en 4-jarige opleidingen moet ten minste 700 uur aan begeleide onderwijstijd worden verzorgd, verder mag de school de uren zo over de jaren verdelen als gewenst wordt geacht.” - zie verder: www.mbo15.nl

• Verdere uitwerking UWEB– Eis tweede kamer, risico amendement Rog

Page 9: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

Demografie en maatschappij

• Tussen nu en 2020 vermindering instroom van ca. 10% vmbo’ers (ruim 50.000 minder)

• Snelle terugloop bepaalde regio’s in Nederland

• Multidisciplinaire medewerkers nodig

• Niveau 2 banen verdwijnen (ICT / buitenland)

• Meer richten op de toekomst van de student

Page 10: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

Instroom / Uitstroom• Tendens naar intersectorale programma’s op

het vmbo, gaat ten kosten van sectorale programma’s

• Beperking doorstroommogelijkheden naar HBO

• Betere aansluiting noodzaak

• Halvering WVA, dus scholing wordt duurder

– Minder aantrekkelijk voor leerbedrijven

– Alleen voor BBL

Page 11: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

Consequenties voor onderwijsbedrijfsvoering

Dit leidt tot• Fors dalend studentenaantal• Grotere klassen nodig om kosten te dekken

• Historie en hokjes zijn nog dominant

• Kleine opleidingen zijn al relatief duur en worden als eerste stop gezet (vnl Techniek)

• Scholen moeten goed nadenken over:– Opleidingsportfolio van de

instelling– Onderwijsprogrammering

Page 12: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

Kenmerken kwalificatiestructuur

Page 13: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

Herziening kwalificatiestructuur

• Voor adequaat onderwijs moet een goede basis worden gelegd

• Waaraan moeten de kwalificatiedossiers voldoen?

• Wat zou de nieuwe kwalificatiestructuur moeten doen?

• Keuzes maken !!!

Page 14: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

Kwalificatiedossier

Basisberoeps

Profiel 1 Profiel

2

Profiel 3

Keuze A

Keuze CKeuze B Keuze X

BasisAlg

Diploma-eisen

Kwalificatie eisen

Page 15: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

De kwalificatiestructuur – een idee

• Een doelmatig aanbod door overlap eruit• Overal in het land een algemeen aanbod

mogelijk• Minder gericht op functies (bcp’s), maar

op duurzaam werkveld• Niet gericht op verleden maar op

toekomst• Flexibel• Duidelijkheid en eenvoud

Page 16: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

Kwalificatiestructuur

Page 17: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

7 februari ledenraadpleging over structuurvoorstel

Onderwijsstandpunten over:• Brede(re) niveau 2 opleidingen• Op niveau 4 invoeren brede 1-jarige

kopopleidingen / specialisten– Bijvoorbeeld leidinggevende

• Keuzedelen• Exameneisen

Page 18: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

7 februari ledenraadpleging over structuurvoorstel

Onderwijsstandpunten over:• Brede(re) niveau 2 opleidingen• Op niveau 4 invoeren brede 1-jarige

kopopleidingen / specialisten– Bijvoorbeeld leidinggevende

• Keuzedelen• Exameneisen

Page 19: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

7 februari ledenraadpleging (2) Aandachtspunten algemeen (voorwaarden)

• Structuuroverzicht en kwalificatiedossiers (in versie van toets A door Toetskamer) ter inzage klaar medio juni.

• Systemen en bekostiging (inclusief regelgeving onderwijstijd) bekend en in lijn met invoeringstijdpad onderdelen Focus op Vakmanschap

• Uit implementatietoets blijkt dat kwalificatiedossiers HUBO zijn (haalbaar, uitvoerbaar, organiseerbaar betaalbaar)

• Voldoende keuzedelen op de plank om te kunnen programmeren.

Page 20: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

7 februari Exameneisen in dossiers Uitgangspunten

• 3-voudige kwalificering • Beginnend beroepsbeoefenaar • Scope: op wat en niet het hoe• Exameneisen in vorm van kenmerkende

(kritische) ‘bepalende’ beroepssituaties• Aanpassing inspectiekader nodig

Page 21: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

Kopopleidingen

• Wens van de minister• Ruimte voor specialistische

vakopleidingen en voor breder georiënteerde beroepsopleidingen

• Specialistenopleidingen• Vaktechnische elementen kunnen prima in

keuzedelen• Ook ander bovensectorale eenheden zoals

ondernemerschap, leidinggeven als keuzedeel

• Aparte / extra bekostiging is onhaalbaar

Page 22: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

Keuzedelen

• 15 % van de nominale studieduur– contacttijd + bpv + zelfstudi

• Eenheden van 240 SBU• Verplicht onderdeel diploma

– moet worden geborgd door examinering (inspectiestandaarden)

• Kan worden opgesteld in regio– altijd door onderwijs en bedrijfsleven gezamenlijk

• Vastgesteld door paritaire commissie– registratie– kan branchecertificaat zijn

Page 23: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

Entréekwalificaties

• Alleen toelaatbaar zonder diploma– Niet dezelfde doelgroep als:

• AK en niveau 1• Voor doorstroom niveau 2 en arbeidsmarkt• Zelfde format (inclusief keuzedelen)• Aparte bekostiging• 1 jaar• Bindend studieadvies na 4 maanden• 4 kwalificaties en 20 profielen

Page 24: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

Laatst stand structuurvoorstel (MOH)

• Keuzedelen• Exameneisen

13. Horeca en Bakkerij Kwalificatiedossier Profielen Niv. Dlnrs 4j KBB Vrst Voorgen. besl. SBB 24-01 Reactie paritaire commissie Advies Toetsingskamer Advies projectmanagement Advies TAC

Brood en banket Leidinggevende bakkerij 4 121 Kenwerk 81 Verbonden aan inhoud van Kenwerk heeft hier niet op gereageerd De leidinggevende bakkerij past goed in profiel Advies TK overnemen Neemt advies

Patissier

Uitvoerend bakker

Zelfstandig werkend banketbakker

Zelfstandig werkend broodbakker

4

2

3

3

29

179

530

96

vakopleiding niv. 3. Toepassen kaderopl niv. 4 (Leidinggeven) (generieke) specialist. Het onderscheid met N3 is

alleen het leidinggegeven. De patissier is een echte (specialistische) specialist: het gaat hier om één werkproces t.o.v. de brood/banketbakker.

Projectmanagement over

Facilitaire dienstverlening Facilitair leidinggevende 4 1761 Kenwerk 82 Toepassen kaderopl. Niv-4 (leidinggeven)

PC onderzoekt omzetten huidige N4 kwalificatie naar N3. Daarbovenop zou dan een

In huidige structuur is er geen N3, dus is optie specialist niet voor de hand liggend. In voorstel

Volgt de reactie van de PaC en het advies van de TK. Gegeven het feit dat

Neemt advies Projectmanagement

Facilitair dienstverlener 2 1008 kopopleiding leidinggeven kunnen komen. Zonder N3 profiel komt doorlopende leerlijn FD in gevaar.

Kenwerk wel weer. Gevolg is wel dat er dan een kwalificatie bijkomt, tenzij het gaat om een hele generieke specialist leidinggevende

het stelsel wordt uitgebreid met een kopopleiding is ontwikkeling van inhoudelijk niv-3 profiel voorzien met daarnaast een generieke kopopleiding.

over

Fastservice 1e medewerker fastservice 3 354 Kenwerk In deze profielen komt naast management ook In het huidige dossier zit er een groot gat tussen N3 Advies TK overnemen Neemt advies

Cateringbeheerder/-manager Manager/bedrijfsleider fastservice

4

4

?

133

83 Verbonden aan de inhoud van vakopleiding niv. 3. Toepassen kaderopl. Niv. 4 (management)

veel vakinhoud terug. Dit kan niet samen in een éénjarige kopopleiding; huidige profiel 1e Medew. Fastservice biedt onvoldoende aanknopingspunten

en N4: 11 werkprocessen. Dat maakt N4 kwalificaties als eenjarige kop op N3 niet erg waarschijnlijk. Het verschil tussen beide N4 profielen is slechts 2 werkprocessen: ineenschuiven lijkt mogelijk

Projectmanagement over

Medewerker fastservice 2 613

Keuken Gespecialiseerd kok 4 211 Kenwerk 84 Verbonden aan inhoud van vakopleiding niv. 3. Toepassen kaderopl. Niv.4 (leidinggeven)

Staat geagendeerd voor 19 maart ParCie De gespecialiseerd kok heeft meer karakter 'specialistisch' specialist en leidinggevende keuken van 'generiek' specialist. Kwalificatie past wel in

Advies TK overnemen Neemt advies Projectmanagement over

Kok 2 4663 model generiek specialist. Wordt t.b.v. praktijktest Leidinggevende keuken 4 205 85 Verbonden aan inhoud van

vakopleiding niv. 3. Toepassen kaderopl. Niv.4 (leidinggeven)

uitgewerkt.

Zelfstandig werkend kok 3 3086 Bediening Gastheer/-vrouw 2 2289 Kenwerk Sommelier: is specialistisch, vakinhoudelijk Het gaat hier idd om een 'specialistische' specialist. Advies TK overnemen, uitmondend in Neemt advies

Gastronoom/sommelier 4 17 86 Verbonden aan inhoud van vakopleiding niv.3. Toepassen kaderopl. Niv 4 (Leidinggeven)

profiel en past niet in kaderopleiding Leidinggeven. Dit staat geagendeerd voor ParCie maart. Mogelijk als specialist. Geen

De leidinggevende bediening past goed in profiel specialist leidinggevende

het opheffen van de leidinggevende bediening.

Projectmanagement over

Leidinggevende bediening 4 367 87 Verbonden aan inhoud van vakopleiding niv.3. Toepassen kaderopl. Niv 4 (Leidinggeven)

reactie op Leidinggevende bediening.

Zelfstandig werkend gastheer/-vrouw 3 746 Ondernemer Horeca/Bakkerij

Manager/ondernemer café/bar Manager/ondernemer fastservice

Manager/ondernemer horeca Ondernemer horeca

4

4

4

4

479

31

6454

96

X

Kenwerk 88

83

Onderzoek naar toepassing van ondernemer als specialist opleiding Sterke verwantschap tussen manager/bedrijfsleider fastservice en manager/ondernemer fastservice

Kenwerk stelt tav deze profielen dat het accent ligt op het ondernemerschap waaraan deel vakmanschap is gekoppeld; past daarom niet in eenjarige kopopleiding Ondernemer. Te weinig aanknopingspunten bij de N3 kwalificaties. Profielen man/ond fastservice & manag/bedr. leider fastservice zijn niet vergelijkbaar

Indien ondernemerschap de kern vormt suggereert de TK een alternatief: onderzoek mogelijkheid van COM dossier Ondernemer N4 middenkader

Volgt het advies van de TK. Gegeven het feit dat het stelsel wordt uitgebreid met een kopopleiding is een heroverweging van de argumenten door de PaC gewenst.

Nader overleg met PaC gewenst

Page 25: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

‘En nu?’ Implementatietoets!

• 1e tranche kwalificatiedossiers opgeleverd (doorgeleiding door PC/bestuur KBB en getoetst door toetsingskamer)

• Gebruikers willen voor alle dossiers weten: voldoen ze aan de verwachtingen?

• Scholen aan zet, i.s.m. praktijkleerbedrijven en kenniscentra!

PRAKTIJKTEST - IMPLEMENTATIETOETS

Page 26: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

KBB DUOsaMBO~ICT

BTG

Zonder studenten !!!

Praktijktest : 3 delen

Page 27: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

De ImplementatietoetsDoelstellingen

• De Implementatietoets is de toets op de uitwerking van een kwalificatiedossier naar de onderwijspraktijk als voorbereiding op een zorgvuldige invoering op scholen in de mbo-sector.

• En geeft informatie over de uitvoerbaarheid en haalbaarheid van nieuwe kwalificatiedossiers t.b.v. zorgvuldige besluitvoering rond invoering van deze nieuwe kwalificaties.

• Uitwerking kwalificatiedossier; voorbereiding nieuwe curricula en examinering (zonder studenten)

Page 28: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

Eerste resultaten• Alle btg’s begonnen vanuit hun eigen kenmerkende karakter.• Nieuwe dossiers compacter en dunner• Wel zoekplaatje om kennis en vaardigheden in 1 overzicht te hebben• Beroepsgerichte Taal en Rekeneisen• Exameneisen en keuzedelen ontbreken vooralsnog • Representativiteit

Zorgen zoals een btg die aan de projecleider richtte:

Page 29: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

TijdpadPeriode Activiteit Opmerkingdecember 2012 Onderwijs en bedrijfsleven organiseren kolommen voor participatie aan Implementatietoetsen Belangrijke rol btg’s en Cbon

1 dec. 2012 Inleveren eerste tranche dossiers voor de eindtoets

december 2012 /januari 2013 Selectieproces kwalificatiedossiers en t.b.v. Implementatietoets (op grond van bevindingen Toetsingskamer)

15 januari 2013 Advies bestuur SBB voor dossiers die worden vrijgegeven t.b.v. de toepassing binnen de Implementatietoets.

januari 2013 Opdracht aan kenniscentra voor dossiers die nader onderzocht moeten worden op overlap Ingeleverde dossiers gaan terug

31 januari 2013 Besluitvorming bestuur SBB, afronding van toetsproces en statusbepalend voor de dossiers

1 februari 2013 Principeakkoord van OCW op kwalificatiedossiers om Implementatietoets te kunnen uitvoeren

Start project activiteiten volgend uit implementatietoets fase 1

februari 2013 Bekendmaking door SBB met welke dossiers de Implementatietoets wordt gestart

78-82 dossiers

maart 2013 Start met Implementatietoets Fase 1 in clusters van dossiers in projecten van maximaal 3 maanden

Tussentijds maandelijks voortgang

5 maart 2013 Plannen van aanpak per btg klaar 10 april 2013 Tussenrapportage verwachte opbrengsten per btg 1 mei 2013 1e Conceptrapportages opbrengsten per btg mei 2013 Onderzoeksresultaten sectoren Fase 1 voorgelegd aan

paritaire commissies

eind mei 2013 Bovensectorale rapportage in concept klaar eind mei 2013 Onderzoeksresultaten Fase 1 voorgelegd aan SBB Plan fase 2 in beeld en

subsidie toezegging juni 2013 Rapportage Implementatietoets en voorstellen voor

aanpassingen dossiers en formatProjectplan vervolg

juni 2013 Definitieve versies klaar /Opleveren van bevindingen Implementatietoetsen aan bestuur SBB voor Go/No-go

Go voor Fase 2, inclusief aanvullende projectplan

Einde project activiteiten volgend uit fase 1 implementatietoets

medio juni 2013 Inleveren definitieve structuurvoorstellen door kenniscentra (namens de paritaire commissies) Vaststelling door OCW

Juli/aug. 2013 Bijstelling teruggeven dossiers

1 sept. 2013 Start volledige Toets op alle dossiers en meer gedetailleerde voorbereiding implementatie

1 nov. 2013 Besluitvorming bestuur SBB, afronding van toetsproces

1 dec. 2013 Indienen definitieve dossiers bij Toetsingskamer SBB Start 2014/15

Page 30: Op weg naar MBO-onderwijs 2018. Focus op vakmanschap 2011-2015 Terug naar het begin FEBRUARI 2011 Met dit actieplan wil de minister van OCW dat studenten.

4-3: jaar minderMinder studenten,

minder geld

Intensivering:Meer uren vullen, zelfde opleiding

Zelfde geld

Alles tegelijk implementerenKeuzedelen,

ExameneisenTijdpad invoering

Format en beschrijving

dossiersGevolgen invoering entrée-opleidingen

Invulling kopopleidingen

1-jarige niveau 4

Brochures voorlichting 2014