Op weg naar een Herstelondersteunende...

44
Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN, Voorzitter Kennisnetwerk het Zwarte Gat Gert de Haan , Facilitator Kennisnetwerk

Transcript of Op weg naar een Herstelondersteunende...

Page 1: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

�Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg

� Presentatie en samenstelling,� Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN, Voorzitter Kennisnetwerk het Zwarte Gat

�Gert de Haan , Facilitator Kennisnetwerk

Page 2: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

Veerkrachtig, weerbaar en zelfsturendVeerkrachtig, weerbaar en zelfsturendVeerkrachtig, weerbaar en zelfsturendVeerkrachtig, weerbaar en zelfsturend

Page 3: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

�Ontwikkelen van verslavingservaringskennis

�Herstelondersteunende systemen

�Met wie �En hoe?

Page 4: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

Lectoraat Rehabilitatie Hanze

Hogeschool Groningen,

Lies Korevaar.

Lectoraat OGGZ, Hanze

Hogeschool Groningen,

Gert Schout.

VU, Metamedica, Amsterdam

Guy Widdershoven,

Tineke Abma,

Arnold van Elteren.

Lectoraat GGZ, Hogeschool

Leiden;

Jaap van der Stel

Odyssee Maastricht,

Kirsten Lammers

IVO onderzoekstituut:

Dike van der Mheen

Elske Wits

School of Social Work InHolland

Hans-Jan kuipers

Raden van bestuur

15 verslavingszorg instellingen

Page 5: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

“Traditioneel”

“Fosbury”

“Scissors”

“Western roll”

De lat hoger =anders springen

“Niet sneller of beter,

maar anders en duurzaam ”

Page 6: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

� Ontwikkelen van verslavingservaringskennis� Herstelondersteunende systemen

� Niet sneller of beter, maar ANDERS EN DUURZAMER

� (ervarings)Kennis in netwerken is de motor van verandering

Page 7: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

Drie Inhoudelijke afspraken

Maatschappelijk Herstel en Kwaliteit van leven leidend

principe

Ervaringskennis de erkende, derde kennisbron, naast

wetenschappelijke en professionele kennis

In proeftuinen worden praktijken ontwikkeld waarin

activiteiten en projecten ten dienste van herstel

uitgeprobeerd

Page 8: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

VNN

Groningen

Leger des Heils/de Wending

Arkin/Jellinek

Amsterdam

Lievegoedzorggroep

Zeist

Bouman GGZ

Rotterdam

Novadic-Kentron

Vught

Brijder/ Parnassia

Den Haag

Tactus

Deventer

De Hoop

Dordrecht

Vincent van Gogh/NML

Venray

Emergis

Goes

RvB Mondriaan

Heerlen

GGZ Centraal/v.h. Meerkanten

Ermelo

Iriszorg

Arnhem

Maliebaan Utrecht

Page 9: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,
Page 10: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

Aanleiding: �worstelen met vraagstuk Herstel�Zorg 2.0 �Wmo�Nieuwe clientenwet�Transparantie �Duurzaamheidstreven

Page 11: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

Een mens met verslavingsproblemen is meer dan zijn verslaving, zijn somatische,psychische (en/of psychiatrische), sociale, relationele, arbeidsgerelateerde en of justitiële problematiek. Zelfs meer dan een optelsom van dit alles.

Kennisnetwerk Het Zwarte Gat vindt dat een cliënt in de eerste en op de laatste plaats mens is!

IN HERSTELONDERSTEUNEND WERKEN:

- de ‘hele’ mens tot uitdrukking- gericht op evenwaardigheid. - elk mens uniek - evenveel kansen

Page 12: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

EMPOWERDE CLIËNTENEigen kracht leren ontdekken

ZELFSTUREND

• bepalen van problemen én de betekenis

eraan hechten

• ermee omgaan

• zoeken van oplossingen

• Hoe leven gestalte willen geven.

EIGEN REALISTISCHE DOELEN

- zelf leren stellen

- zelf bereiken.- Zelf bepalen welke hulp daarbij nodig

PROFESSIONALS ZICH MEDE

VERANTWOORDELIJK VOELEN

voor cultuur van

•hoop,

•heel worden,

•empowerment

•verbinding.

UITGAAN VAN:

-Wat iemand nog wel kan en niet

wat iemand niet meer zou

kunnen.

-Aanboren van kracht bij zichzelf en in hun omgeving

DUURZAME OPLOSSINGEN

Herstelpaden die geen hypotheek op de toekomst leggenZelf verantwoordelijk nemen inclusief de gevolgen

Page 13: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

�Verslavingservaringskennis

�Cliënten bepalen zelf

�Zingevingvraagstukken

Page 14: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

� Experimenten in proeftuinen� Het eigen verhaal van de cliënt is hierbij een onmisbare factor als kompas voor de inrichting van het herstelpad.

� Eigen realistische doelen ten aanzien van hun maatschappelijk herstel kunnen bereiken.

� Cliënten bepalen zelf• welke betekenis ze aan hun problemen geven, • hoe ze met hun problemen omgaan, • hoe ze hun leven weer willen opbouwen en • welke hulp ze daarbij nodig hebben. .

� Zingevingvraagstukken actief aan de orde komen. � Op basis van evenwaardigheid samenwerken om vorm te geven aan een individueel herstelplan.

� De zorg focus verleggen van de beperking van de cliënt (verslaving), naar zijn individuele mogelijkheden als mens.

Page 15: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

� Als eerste en belangrijkste:m.b.t. kwaliteit van leven en zorgverlening aan cliënten

� draait om: eigen kracht en weerbaarheid van de cliënt, Veerkracht

� gebeurt op basis van: • het creëren van hoop, • healing (heel worden), • empowerment, • verbinding (connection) én • de dynamiek van zingeving.

Page 16: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

� Nieuwsgierigheid• Verkenning te gaan, te experimenteren en daardoor ervaringen op te doen .

• Het verkennen en waarnemen van de omgeving is de basis voor interactie

� Overgave � Zoals in het spel (sport, toneel, muziek),

� maar ook aandachtig waarnemen, geconcentreerde oplettendheid en het vermogen om je te verplaatsen in de ander.

� is de basis voor betrokkenheid.

� En betrokkenheid is een voorwaarde voor duurzaam veranderen

� (Zelf)bewustzijn� basis morele ontwikkeling,

� het ontwikkelen vermogen om eigen keuzes te maken

� het aangaan van relaties.

� meta- talent: reguleert ontwikkeling van beide andere talenten. stuurt de nieuwsgierigheid en zoekt de uitdaging.

� Dus niet alleen reflexief, maar ook proactief.

Page 17: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

� HERSTEL:

- gaat uit van wat iemand nog wel kan

- gericht op het leren omgaan met je beperking

- maakt dat je de regie over eigen leven voert

- maakt het mogelijk dat je, je geaccepteerd voelt

- vraagt van de hulpverlener een andere focus

Page 18: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

� Fundamentele principe “ de mens op de eerste plaats”.

� Herstellen iets is wat je moet doen

Volgens het New Zealands model� Wat ben je kwijtgeraakt? � Wat wil je er van terug? � Wat wil je persé niet terug? � Wat kan ik (als zorgaanbieder) voor je betekenen?

Page 19: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

� Kennis van de aandoening � Tijdige kunnen signaleren dat het psychisch niet goed zit � Kennis en vaardigheden om met de aandoening om te gaan � Het vermogen om zelf bij crisissituaties handelend op te treden

� Durf en zelfvertrouwen om het hersteltraject en de behandeling aan te passen

� De regie nemen om samen met de behandelaar te beslissen over de meest wenselijke therapie/traject

� Kennis van het beschikbare zorg- en hulpaanbod. Motivatie om een gezonde, desnoods aangepaste leefstijl in acht te nemen

� Zelfvertrouwen dat je leven met een aandoening ertoe doet � Zorgdragen voor financiële middelen, huisvesting en sociaal netwerk om zelfmanagement te hanteren.

Page 20: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

� Rechtvaardige zorg � Draagt bij aan zelfvertrouwen en weerbaarheid � Aanboren Levenskracht (vitaliteit) � Inzet, � Afstemming, � Identiteit, � Responsiviteit: antwoord geven en antwoord krijgen

� Vergroot de kans op maatschappelijke participatie� Voorkomen recidive � Voorkomen van trans- generationele overdracht

Page 21: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

Van aanbod naar herstelarrangement

Page 22: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

�Door:

� op actie in plaats van studie. � op gezondheid in plaats van ziekte. � op het delen van kennis. �wat wel kan in plaats van wat niet kan.

Page 23: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

klassiek Herstelondersteunend zorgarrangement

Aanbodsturing

Consumeren van door anderen gevonden

kennis

Vraagsturing en co- creatie;

actief construeren van kennis,

Groepsaanpak; Opbouw herstel in gevarieerde

arrangementen

variëteit van sturingsmogelijkheden

Overdrachtsmodel.

uitgangspunt de bron van “objectieve’ (absoluut

ware) kennis;

Van binnen leren in een voortdurende interactie

subjectieve kennis;

metacognitieve vaardigheden om het eigen

herstelproces te reguleren

Standaardisering

Vanuit beheersmatige opvattingen,

Maatwerk

Vanuit denkbeelden die hun oorsprong hebben

in verleiden, inspireren, en ondersteunen

Page 24: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

De zorgverlener is de expert,

de cliënt als een passieve luisteraar;

vanuit planning en control mechanismen

De zorgverlener is coach en begeleider;

de cliënt is actief en construeert zelf kennis;

kleinschalige praktijken met veel interactie.

(waarheid is wat werkt)

Vanuit zelfregulatieprincipes

Lineaire aanpak;

opdeling in deelvaardigheden en hapklare brokken

Circulaire opzet;

duurzaam, flexibel, functioneel geïntegreerd en

betekenisvol

Summatief evalueren om de zorgverlener

te informeren of de cliënt iets heeft

veranderd(geleerd

Formatief beoordelen, continu bijsturend

hoe proces verloopt,

tussentijdse evaluaties om cliënt en

zorgverlener te informeren over het

herstelproces

Om vervolgens het arrangement te

verrijken.

Op beheersing gerichte aanpak;

herstellen is losgemaakt van de context;

leren van feiten en geïsoleerde vaardigheden; weinig

aansluitend op al aanwezige kennis en vaardigheden

Op zelforganisatie gericht

Authentieke contexten;situatiegebonden herstellen;

verwerven van competenties voortbouwend

aanwezige verworven competenties t.b.v. duurzaam

herstel

Beperkt aantal bronnen (de zorgverlener en

richtlijnen, voorschriften etc)

Een rijke variatie aan herstelbonnen en

hulpmiddelen (onder andere ICT, )

Mogelijkheden tot transfer van kennis

beperkt

Wordt nagedacht hoe kennis kan worden

verspreid, hoe toegankelijk te maken

Page 25: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

� Strengths model

� Oplossingsgerichte psychologie in actie

� Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen

� Individuele Rehabilitatie Benadering

� Community Reinforcement Approach

Page 26: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

�Innovatieve projecten waaruit spannende praktijken ontstaan

• cliënten i.s.m. de sector verslavingszorg de regie voeren het creëren van baanbrekende oplossingen.

• ook buiten de lijn plaatsvinden in onderstaande projectvormen;

1e Proeftuinen,

2e Cliëntgestuurde projecten,

3e Leren met en door professionals, studenten, cliënten en wetenschappelijke kennisinstituten

Page 27: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

1e De aandoening zelf. aard en diepgang van verschijnselen, beperkingen op iemands bestaan

2e Het systeem- waarin wordt behandeld, c.q. tot een dragelijke vorm van (chronische) ziekte wordt gereduceerd, - waarin de kwaliteit van leven vooropstaat.

3e hoe, in projecten en werkwijzen, cliënten in staat kunnen stellen zelf de problemen op te lossen. Voor het bereiken van optimale kwaliteit van leven

Page 28: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

1 Positieve instelling van professionals voor cliëntenparticipatie, van betrokkenheid is niet echt sprake

2 Informeren door cliënten: zoeken informatie cliëntenperspectief: geen overleg en consensusvorming

tussen cliënt en hulpverlener

3 Advisering door cliëntenBinnen zorgpraktijk sprake van overleg en inhoudelijk contact tussen cliënt

en hulpverlener.

4 Partnerschap: gelijkwaardige samenwerking, de cliënten eigen rol binnen het herstelontwikkelingsproces, én zij kunnen de

inhoud van de zorgverlening beïnvloeden.

5 Cliëntenperspectief stuurt in grote mate de beslissingen over de thema’s en doelen aan. De regie voor aanpak in zorgpraktijken primair bij cliënten en hun

vertegenwoordigers.

In het samenspel rijst een nieuwe praktijk op.

Page 29: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

� Doel : Cliënten regisseren hun eigen herstelproces.

� Hoe te regisseren, net als bij toneel en film, speelt voortdurend een rol.

• Is het toneelstuk een solo manifestatie of een groepsprestatie,

• bepaalt de regisseur alles of laat de regie juist in het samenspel het stuk tot bloei komen.

� Momenteel wordt de regie over participatie en herstel in sterk wisselende mate toegestaan of opgepakt door professionals.

Page 30: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

� Letterlijk ’in staat stellen’.

� Is te voelen en te ervaren: waar ligt mijn kracht

� De kern:• het versterken van de capaciteiten• om meer zeggenschap te verkrijgen over de eigen situatie • daar verantwoordelijkheid voor te nemen.

� Leunt sterk op wederkerigheid.

Page 31: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

� Is een verzameling van kennis, gedrag, activiteiten en hulpmiddelen

� Bevordert kracht, eigen regie, geloof in eigen kunnen

� Biedt perspectief op wat wel kan i.p.v. wat niet kan

� Scharniert om shared decision making

Page 32: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

� belangrijk instrument realiseren van vraagsturing vanuit cliëntenperspectief. • toepasbaar bij de ondersteuning lotgenoten,• kennis over werking en kwaliteit van het zorgsysteem,• kennis m.b.t. maatschappelijke systemen.

� Voor Balans in Herstel Ondersteunende Zorg en maatschappelijke re-integratietrajecten.

� Sociale vermogens rolmodel in assertiviteit en maatschappelijke rollen

� Wegbereider en coach competenties nodig want, herstellen doe je zelf!

Page 33: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

� voorkomen dat verslaving overslaat naar de kinderen

� evenwicht tussen persoonlijke belangen en het niet aantasten van allerlei economische, sociale en biologische leefwerelden?

� Herstel de balans aanbrengt • uitgaat van zelf vormgeven, • inpassing van mensen in hun omgeving • in voortdurende wisselwerking met die omgeving.

� herstel en zingeving goed geïntegreerd dan:• bijdrage leveren aan het voorkomen van generationele overdracht van verslaving.

Page 34: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

�Van Harm Reduction naar Zelfmanagement en duurzaamheid in Herstel Ondersteunende Zorg.

�Inzicht in:

• waarom en hoe mensen met verslavingsproblematiek zolang in de zorg blijven hangen

�Hoe we kunnen leren van het verleden en kijken naar het heden.

� Komen tot overeenstemming dat cliënten de regie moeten leren nemen en de hulpverlener dit proces dient te ondersteunen.

�In toekomst onderzoek naar de effecten van herstel uitvoeren.

Page 35: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

� een paradigmashift in de zorghulpverlening vorm te geven.• Andere ‘bril’ voor clienten én zorgverleners, en andere stakeholders

�Door samen te werken en kennis te delen met elkaar

�Empowerment en zelfmanagement zijn volledig te integreren in het (herstelondersteunend) zorgproces

Page 36: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

� Tussen 2011 en 2016 tientallen nieuwe herstelondersteunende praktijken/proeftuinen ingericht.

� Professionals, ervaringsdeskundigen en studenten samenwerken om zich het herstel- denken eigen te maken

� Het leren nemen van eigen verantwoordelijkheid (empoweren) en het organiseren van zelfmanagement

� Cliënten geven in de nabije toekomst hun eigen herstel vorm in concrete realistische doelen. Waar nodig stellen ze dit bij als blijkt dat een doel op dat moment te hoog gegrepen is. Ze communiceren dit met hun coach en kijken samen naar de oplossing.

� kennisnetwerk blijft het Zwarte Gat sterk maken voor • het ontwikkelen en delen van kennis op het gebied van (maatschappelijk)-herstel. • leerwegen blijven ontwikkelen voor ervaringsdeskundigen die hun kennis willen inzetten in

de verslavingszorg.

Page 37: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

� het behandelplan veranderen in een herstelplan.

� werken vanuit een dienstbare opstelling, waarbij een juiste attitude en een evenwaardige relatie tot de cliënt vanzelfsprekend zijn.

� uitgaan van mogelijkheden die perspectief bieden op maatschappelijk participatie.

� Het eigen verhaal betekenis laten aan het eigen leven: wat inhoudt dat leven meer inhoudt dan een verslaving.

Page 38: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

� Hoe meer kennis over gezamenlijk herstel ondersteunende zorg, des te mooier ons landschap kan bloeien en groeien.

Want levende vitale organismen ontwikkelen zich -autonoom vertonen een natuurlijke tendens tot ordening, variatie en schoonheid.

herstel ondersteunende zorg staat los van de inzet van ervaringsdeskundigen, maar:hun inzet een belangrijk instrument m.b.t. het realiseren van vraagsturing en vraaggerichtheid.

Page 39: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

� Om door het moeras te komen zetten we de moerasboot als hulpmiddel in. Ons Kennisnetwerk fungeert als boot

� De bereidheid van individuen om mee te doen hangt af • Van hun vertrouwen in de netwerkopzet. • Hieraan zal ook de boot zijn identiteit ontlenen.

� Het pad kronkelt alle kanten op om ons uiteindelijk op het drogelandschap af te sturen.

� De verkenning van de route is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid.

� Het vermogen tot afstemming en de authentieke inzet zorgt voor responsiviteit.

Page 40: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

� Dat het gestalte geven en leveren van gezondheidszorg in de kern bij de vraag van patiënten begint?

� Is er vooruitgang geboekt dat cliënten de zorg en maatschappelijk hersteltrajecten als een doolhof beleven?

� We merken wel dat door het Handvest van Maastricht overal nieuwe energie is losgekomen.

� Onze overtuiging blijft dat de patiënten als klant en gebruiker van zorg het aanbod zouden moeten aansturen.

Page 41: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

� We zien wel dat er allerlei bijzondere bootjes, bruggetjes en andere hulpmiddelen worden geconstrueerd om droge voeten te krijgen.

� Het blijft ‘dansen op glad ijs’. .

Page 42: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

�We realiseren ons dat we met het nieuw te introduceren herstel- denken een paradigmashift op gang hebben gebracht.

Én

Page 43: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,

Gezien vanuit • het beleid van de overheid en • organisaties als GGZ Nederland (visiedocument, van Herstel naar gelijkwaardig burgerschap, GGZ Nederland, 2008) en

• Kennisnetwerk het Zwarte Gat (Handvest van Maastricht, 2008)

is een weg terug voor ons niet denkbaar!

Page 44: Op weg naar een Herstelondersteunende verslavingszorg185.10.50.205/~db10/assets/files/veerkractig...Presentatie en samenstelling, Jos Oude Bos, beleidsmedewerker, Clientgestuurde Zorgprojecten,VNN,