Op Pad zwerft over Tenerife en verkent nog 4 … uiteen en contrasteren felgroene dennenbomen met de...

12
7 - 2008 12 WANDELEN 5 EILANDEN Naar de top van de Teide Tekst en fotografie Ronald Naar Herfstdepressie? Maak de oversteek naar een eiland waar je ook in najaar en winter heerlijk kunt wandelen. Op Pad zwerft over Tenerife en verkent nog 4 warme eilanden. EEUWIG LENTE OP TENERIFE EILAND

Transcript of Op Pad zwerft over Tenerife en verkent nog 4 … uiteen en contrasteren felgroene dennenbomen met de...

7 - 200812

WA

ND

ELEN

5

EILA

ND

EN

Naar de top van de Teide

Teks

t en

foto

grafi

e R

onal

d N

aar

Herfstdepressie? Maak de oversteek naar een eiland waar je ook in najaar en winter heerlijk kunt wandelen. Op Pad zwerft over Tenerife en verkent nog 4 warme eilanden.

EEUWIG LENTE OP TENERIFEEILAND

OP0807_Tenerife 12 19-09-2008 10:49:18

137 - 2008

OP0807_Tenerife 13 19-09-2008 10:49:23

14 7 - 2008

Tocht 1 van Aguamansa door het pijnbos van Pino Alto naar het stadje La Orotava (route 3 uit Rother Walking Guide), ca. 5 uur wandelen

JE STIJGT DOOR EEN NEVELIG NAALDBOS EN DAALT VERVOL-GENS STEIL AF RICHTING ZEE, NAAR DORPJES TE MIDDEN VAN LANDERIJEN EN WIJNRANKEN.

Regendruppels uit de met baardmos behangen takken ploffen neer op een zacht tapijt van dennennaalden. De lucht is verzadigd met water en kleurt de omge-ving lichtgrijs. Terwijl ik geluidloos over de verende bodem stap, doemen grillige gestaltes op uit de melkachtige mist. Als ik ze tot op zo’n vijftien meter ben genaderd, blijken het de knoestige stammen van eeu-wenoude pijnbomen, de Pinus Canarien-sis. De eerste associatie die Tenerife - het grootste Canarische eiland - oproept, is die van zon en zee, frietgeur, vakantieparken en boulevards vol touringcars. Maar hier heerst serene stilte, slechts af en toe door-broken door het zachte suizen van de tak-ken in de wind. Ik snuif de geur van hars

en dennennaalden op. In het bos van Pino Alto ontmoet je de oorspronkelijke natuur van Tenerife: ruig en ongepolijst.

Tocht 2 Las Cañadas Track, van El Portillo door de Cañadas del Teide naar de Paradores Nacional, (route 45 uit Rother Wal-king Guide), ca. 4,5 uur wandelen

OVER DE BODEM VAN DE KALE VULKAANKRATER MET ZICHT OP DE KARAKTERISTIEKE PICO DEL TEIDE. WOESTIJN, BERGEN EN AF EN TOE EEN BREMSTRUIK.

Enkele honderden meters boven het schil-derachtige stadje La Orotava begint zich in de mist boven ons blauwe lucht af te tekenen. Nog iets hoger scheurt het wol-kendek uiteen en contrasteren felgroene dennenbomen met de diepblauwe hemel. Bij het restaurant El Portillo zet de taxi ons af in de brandende zon. Er ligt een ruim tweeënhalve kilometer hoge krater-rand voor ons die met een diameter van zo’n tien kilometer de bizarre woestijn van de Cañadas del Teide omsluit. Aan de rand

Op weg naar de Pico del Teide moeten we een heel stuk over een kam van puimsteen klauteren.

OP0807_Tenerife 14 19-09-2008 10:49:39

157 - 2008

ervan groeien nog enkele schriele pijnbo-men, maar op de bodem van de caldera vinden we alleen een paar bremstruiken. Aan één zijde kleeft ijs aan de groene tak-ken. Het is nu maart en ’s nachts kan het nog steeds fors vriezen. Ik word opge-warmd door de zon terwijl ik tegelijkertijd word diepgevroren door de ijzige wind die als een sluipmoordenaar over de noordelij-ke kraterrand omlaag duikt.

WOLKEN EN WIJNRANKENEl Teide is in volume de derde vulkaan op aarde; een kegel die 3718 meter uit de golven van de Atlantische Oceaan oprijst. Eigenlijk is El Teide Tenerife, en omge-keerd, want het lava van deze vulkaan heeft het eiland gevormd. Het as van El Teide zorgt voor een vruchtbare voe-dingsbodem die een waslijst aan planten heeft opgeleverd die je alleen hier en ner-gens anders tegenkomt. El Teide vormt op Tenerife ook een klimaatscheiding. De noordoostpassaat stuwt het hele jaar door vochtige lucht tegen de noordfl ank van de vulkaan omhoog, waardoor zich wolken vormen. Het regent hier vaak en heftig en de begroeiing is weelderig: bananen-bomen, wijnranken en palmen, en hoger-op pijnbossen. Het zuiden van Tenerife ligt in de regenschaduw van de vulkaan. Hier is het droog en zonnig. En alleen in het hete zuiden, op de uitlopers van Tene-rife, vind je de overvolle badplaatsen.

BERG OP BERGAls een overrijpe puist priemt rechts van me de Pico del Teide uit de caldera om-hoog. Het is een berg op een berg, domi-nant en majestueus. Altijd en overal aan-wezig en stilletjes uitdagend. We slapen die avond in de luxe Paradores de Caña-das del Teide, een staatsbedrijf dat toe-stemming heeft gekregen om binnen de caldera een hotel te bouwen. Als we er in de loop van de middag aankomen, betrekt ook in de caldera de lucht. De wind wordt onvriendelijk en de tempera-tuur daalt scherp. Niets bevestigt dat we vertoeven op het ‘eiland van de eeuwige lente’, zoals de bijnaam van Tenerife luidt.

Tocht 3 vanaf de Parador Na-cional via Montana de Guajara en Paisaje Lunar naar het boerendorpje Vilafl or, route 47 & 48 uit Rother Walking Guide, 5 - 6 uur wandelen

AFWISSELENDE WANDELING VIA DE WOESTIJNACHTIGE CALDERA, DAN EEN HOGE BERGPAS EN VER-VOLGENS AFDALEN VIA EEN ZWART EN VERVOLGENS WIT MAANLANDSCHAP.

Boven de Paradores steekt de Montana de Guajara uit. De piek is onderdeel van de kraterrand van de Pico del Teide, maar millennia wind, regen en kou heb-ben dit bastion gebeeldhouwd tot scher-pe pieken. Het slingerpad naar de top leidt langs stronken uitgebloeid slange-

kruid (Echium Wildpretii). Aan het ein-de van de lente zullen ze veranderen in fallussen van meer dan drie meter hoog die zijn versierd met vele honderden donkerrode bloempjes. De Canarias noe-men dit cluster van bloemen, die ner-gens anders op aarde voorkomen: Taji-naste rojo. Via een goed gemarkeerd pad bereiken we de rand van de krater. Aan de andere kant van de bergkam hangt een borrelend en pruttelend wolkendek, dat de fl ank tot nauwelijks vijftig meter onder me opeet. Tijdens de afdaling lopen we een met waterdamp verzadigde wolk in. Na twee uur naaldbomen en baardmos leidt het pad ons langs met zwarte puimsteen omzoomde akkertjes. De tocht eindigt in het bergdorpje Vilafl or, waar we ons in de lokale kroeg tegoed doen aan tapas.

Er hangt een borrelend en pruttelend wolkendek dat de fl ank tot nauwelijks vijftig meter onder me opeet

In de buurt van Vilafl or lopen we langs een cactushaag die de akkers van elkaar scheidt.

OP0807_Tenerife 15 19-09-2008 10:49:50

16 7 - 2008

Wandelroutes op Tenerife

Dwars door de gitzwarte, diep ingesneden Masca-kloof: een tocht iets boven zeeniveau.

OP0807_Tenerife 16 19-09-2008 10:50:05

177 - 2008

Vanaf de rand van de krater dalen we af en lopen verder omlaag door de pijnbossen op de Mont Guajara

OP0807_Tenerife 17 19-09-2008 10:50:17

18 7 - 2008

Tocht 4 door de Masca-kloof naar de Atlantische Oceaan, route 23 uit de Rother Walking Guide, 3 uur wandelen.

SUBTROPISCHE WANDELING DOOR EEN DIEP INGESNEDEN KLOOF VAN ZWART VULKANISCH GESTEENTE DIE UITMONDT IN ZEE. PER BOOT TERUG NAAR LOS GIGANTOS. AF EN TOE FLINK KLAUTEREN OVER GLIBBERIGE BLOKKEN.

In het dorpje Masca, een vroegere schuil-plaats voor piraten, staan gedrongen, wit-bepleisterde huisjes tussen de trapsgewijs aangelegde akkers waarop sinaasappel-boompjes groeien. Lager gaat het cultuur-

landschap over in kliffen van zwart vulka-nisch gesteente waarop slechts een enkele palm standhoudt. Nog iets verderop ligt de oceaan, een lichtgrijze vlakte die zich onder het grauwe wolkendek uitstrekt. Heel in de verte zien we de contouren van La Gomera, een ander Canarisch eiland. We zijn niet de enigen die deze grijze dag gebruiken voor een afdaling via de Masca-kloof. Verschillende groepjes wandelaars wurmen zich onder leiding van een gids over het enige pad dat via de kloof omlaag leidt. Die weg is blubberig en glad en als een van de wandelaars wegglijdt en zich hulpeloos aan de wortel van een palm vastgrijpt, ontstaat er op het pad meteen een opstopping. Na enkele gewaagde in-haalmanoeuvres bereiken we de eigenlijke

kloof. Rust... Links en rechts van ons tore-nen honderden meters hoge kliffen op. Vanuit basaltbulten hangen slierten gif-groen gras omlaag – net punkers die vanaf richeltjes op ons neerkijken. Uren zigzag-gen we door de spelonk omlaag, zo’n zes-honderd meter, en dan plotseling bereiken we het keienstrand aan de oever van de oceaan waar boten om toeristen wachten om je terug te varen naar het ‘betondorp’ Los Gigantos.

Tocht 5 naar de Refugio Alta-vista, route 51 uit de Rother Walking Guide, 3 uur wandelen

TOCHT OP GROTE HOOGTE MET UITZICHT OP DE DRIE KILOMETER LAGER GELEGEN ZEE (OF OP EEN WOLKENDEK). HIERVANDAAN BEKLIM JE DE PICO DEL TEIDE DIE EEN UUR BOVEN DE HUT LIGT. ONVERGETELIJKE TOCHT.

Het letterlijke hoogtepunt van het eiland is de Pico del Teide. Vanaf bar El Portillo glooit de fl ank van de vulkaan steeds stei-ler richting de top. Boven me zie ik een kaal, bizar landschap: heuvels van brokjes knalrood, dan weer oranjegeel puimsteen. Op een paar plaatsen wordt het landschap doorsneden door relatief recente lavastro-

Op een paar plaatsen wordt het landschap doorsneden door lavastromen - grijze en inktzwarte tongen die als roetsaus over de berghelling lijken te stromen

Overvolle stranden op Tenerife? Aan de noordelijke kust kom je kilometers lang geen levend wezen tegen.

In het bergdorpje Vilafl or logeren we in een oud, maar stijlvol ingericht landhuis.

OP0807_Tenerife 18 19-09-2008 10:50:34

197 - 2008

men - grijze en inktzwarte tongen die als roetsaus over de berghelling lijken te stro-men. Ogenschijnlijk groeit op de fl anken van de Pico del Teide niets anders dan her en der een plukje gras dat door de ijskou-de, vochtige lucht is ingekapseld in een dunne ijskorst. In een ondiep dal stuiten we echter op brem waarvan de knoppen op punt van exploderen staan.

GEEN WEERBERICHTNu nog zweven mistfl arden door de vallei, maar nog één, twee weken en ze zullen de berg van miljoenen gele stippen voorzien. Na drie uur stijgen bereiken we Refugio Altavista op 3300 meter hoogte. Er ligt een panorama van 270 graden voor ons dat is opgebouwd uit hemel en wolkendek. De ramen van de refugio, een klein natuurste-nen gebouwtje, zijn met stalen platen afge-

sloten. Alleen de voordeur is open. We stappen een grote betegelde ruimte binnen met een schouw en leren bankstellen. Het is er ijskoud. Pas na een paar keer roepen, komt er een jongeman tevoorschijn, die een lokaal Spaans dialect spreekt. We kun-nen elkaar alleen met handen en voeten verstaanbaar maken. Iets te eten kopen, kan niet; hij heeft alleen wat fl esjes bron-water. Het weerbericht? Hij kijkt naar bui-ten, knijpt zijn ogen samen tegen de helle zon en haalt zijn schouders op. ‘Ik zou het niet weten,’ zegt hij.

DE LAATSTE STAPPENDe zonsopgang vanaf de top van de Teide schijnt een onvergetelijke belevenis te zijn. Dat plan staat morgen op het pro-gramma, gevolgd door een zware, lastige afdaling door een lavaveld. Maar ik ben

niet gerust op het weer, dus besluit ik een klein uur voor zonsondergang door te klimmen naar de top. Als ik de laatste stappen zet, staat de zon enkele graden boven de horizon - een golfjeslijn tussen wolkendek en hemel. Uit de bodem van de mini-caldera borrelt zwavelgas om-hoog – langwerpige rooksignalen in de oranje waas van de avond. In de windschaduw van de top ga ik op een steen zitten. Die voelt aan als een comfortabele, verwarmde bioscoopfau-teuil. Maar vanavond wordt er geen fi lm voor me afgespeeld. Geprojecteerd in het stof van de hemel zweeft de driehoekige schaduw van El Teide. Ik zit erbij en ik kijk ernaar. Prachtig is het. Nog geen tien kilometer van Pino Alto word ik opnieuw ondergedompeld in een mystieke erva-ring.

oppad.nl

Tenerife heeft een aantal belangrijke wandelgebieden die - gescheiden door de machtige Pico del Teide - door totaal verschillende landschappen lopen. In het noorden is het ter-rein nat en groen, in het zuiden zonnig en woestijnachtig en in de Cañadas del Teide - een enorme caldera met een doorsnede van zo’n kilometer of tien, waaruit de 3718 meter hoge Pico del Teide priemt - loop je door een woestijnachtig landschap met hier en daar lavavelden. Op onze website geven we uitgebreide nuttige informatie over reis en verblijf en beschrijvingen van de tochten. Als extra vind je er een beschrijving van een zesde dag-tocht die wij maakten, de beklimming van de Pico del Teide en traverse via Pico Viejo naar El Sombrerito. Plus informatie over de enige langeafstandwandeling die Tenerife rijk is, de Sendero Atravesar las Montanas de Tenerife (SAMT). Deze tocht bestaat uit twaalf etappes en leidt via de ruggengraat van het eiland naar de top van de Pico del Teide.

Ook zin in winterwandelen op Tenerife?

Opnieuw naar de top. De opkomende zon tekent de omtrekken van de Pico del Teide in de heiige ochtendlucht.

Download de pdf met praktische informatie

OP0807_Tenerife 19 19-09-2008 10:50:46

20 7 - 2008

Waarom Mallorca?Het wandelgebied op Mallorca is betrekke-lijk klein, maar heel boeiend. En je hebt er écht een eilandgevoel. Net als andere gebieden op het vasteland van Spanje heeft Mallorca een spectaculair kalksteen-gebergte met grillige toppen en diepe da-len. En dat Mallorca twee gezichten heeft klopt absoluut. Maar in het noordwesten heb je geen last van het massatoerisme, dat beperkt zich tot het zuiden en oosten.

Waar kun je het beste wandelen?Het bergachtige noordwesten, de Sierra de Tramontana, is eigenlijk het enige interes-sante wandelgebied; de rest van het eiland is te vlak. De Sierra de Tramontana loopt helemaal van noordwest naar noordoost. De hoogste top is ruim 1400 meter.

Wat kun je als wandelaar verwachten?Een opvallend groene natuur, maar het kan er ook heel droog zijn. Wat lager heb je uitgestrekte bossen met steen- en dons-eiken en in het voorjaar een geweldige bloemenvegetatie. Maar ook in oktober kan het landschap schitterend kleuren als na een fi kse regenbui massaal allerlei bloemen opkomen. Als je een week de tijd hebt, kun je een prima indruk krijgen van de wandelmogelijkheden op Mallorca.

Trektocht of dagwandelingen?In theorie zou je een doorgaande tocht kunnen maken, maar is er veel privé-bezit op Mallorca en daar lopen wandelpaden nog wel eens op stuk. Een doorgaande, beschreven tocht bestaat dus helaas nog niet, maar je kunt er prima dagwandelin-

gen maken. De paden zijn goed gemar-keerd en de infrastructuur met bordjes en wegwijzers is sterk verbeterd.

Klimaat?Oktober is een perfecte wandelmaand. Vergelijk het qua weer met een lekkere zomerdag in Nederland. Zo’n 25 graden en veel zon. December is vrij nat.

Verder niet te missen?De rondwandeling bij Valldemosa, vijf à zes uur lang. Je wandelt een stuk over een kam en 900 meter lager slaat de zee stuk op enorme kliffen. Het is ook een histori-sche wandeling, want het pad werd ge-bruikt door de Oostenrijkse aartshertog Ludwig Salvator om met zijn koets over-heen te kunnen rijden.

VIER EXPERTS OVER NOG EENS 4 MOOIE WANDELEILANDEN IN NAJAAR EN WINTER

MALLORCAEILAND

‘Het wandelgebied is klein, maar heel boeiend’

PETER VAN DAMME VAN SNP OVER MALLORCA

Teks

t RO

EL V

AN

DEN

EIJ

ND

E

OP0807_4eilanden 20 19-09-2008 09:46:32

217 - 2008

Waarom Kaapverdië?Kaapverdië bestaat uit negen grotere eilanden die onderling heel verschillend zijn. Niet alleen qua natuur, maar ook qua bevolking. Maar op de eilanden zelf bestaan ook weer grote verschillen. Santo Antão bijvoorbeeld heeft een heet, woes-tijnachtig zuiden, terwijl het noorden veel groener is met hoge pieken. Het heeft iets weg van Nepal, met die terrassen en ber-gen op de achtergrond. Alleen de sneeuw op de toppen ontbreekt en wordt er sui-kerriet verbouwd in plaats van rijst. Kaapverdië heeft verder de vrolijkheid van het Caribische gebied; in elk dorp schalt wel een radio met Kaapverdische muziek.

Waar kun je het beste wandelen?De mooiste wandeleilanden zijn Santo Antão en São Nicolau, daar kom ik zelf ook het liefst. Een combinatie van beide

eilanden is het leukst, hoewel ik mensen ken die twee weken alleen op Santo Antão hebben gewandeld. Fogo is mooi vanwege de bijna 3000 meter hoge vulkaan, maar je bent lang bezig om er te komen. Als je wel eens een vulkaan in Indonesië hebt gezien, dan zou ik Fogo overslaan.

Wat kun je als wandelaar verwachten?Goed beloopbare paden. Op de eilanden kun je prima wandelingen van tussen de drie en zes uur maken. Aan het begin en eind, in de buurt van de dorpen, zijn de paden vaak verhard met kinderkopjes. Op elke route kom je wel door een dorp, maar verwacht daar geen grote hotels of restaurants. Wandelgidsen zijn vaak ver-ouderd en dus onbetrouwbaar.

Dagwandelingen of trektocht?Een doorgaande tocht op eigen houtje is eigenlijk ondoenlijk. Er zijn geen campings

en er is bijna geen vlak stukje voor je tent. In de dorpen is nauwelijks slaapgelegen-heid, dus je bent aangewezen op een groter dorp met een standplaatshotel. Van daar-uit kun je prima dagwandelingen maken.

Klimaat?Tussen de 20 en 28 graden, dus het is er het hele jaar door aangenaam. Daardoor is Kaapverdië echt een geweldige winter-bestemming. Het kan soms mistig zijn, maar drie dagen achtereen regen is toch zeldzaam hoor.

Verder niet te missen?Slenteren in de haventjes waar de vis aan wal wordt gebracht en lekker eten in een restaurantje. De autorit op Santo Antão is prachtig. Als je van het zuiden naar het noorden rijdt, kom je halverwege over het hoogste punt van het eiland en zie je aan twee kanten bergen en oceaan. Móói…!

KAAPVERDIËEILAND

‘Het heeft iets van Nepal, maar met de vrolijkheid

van het Caribische gebied’MIRIAN VAN GUGTEN VAN FAIRTRAVEL OVER KAAPVERDIË

OP0807_4eilanden 21 19-09-2008 09:46:36

22 7 - 2008

Waarom Sicilië?Toeristisch is Sicilië nog nauwelijks ont-wikkeld, behalve rond de Etna. Verwacht dus geen dorpen met terrassen en souve-nirwinkeltjes. Dat maakt Sicilië een span-nend wandeleiland. Een combinatie van wandelen, natuur, cultuur én lekker eten is in een week uitstekend te maken.

Waar kun je het beste wandelen?Sicilië kent een fl ink aantal nationale parken en natuurreservaten. Daar wordt de natuur beschermd en is de beste infra-structuur voor wandelaars. Landschappe-lijk gezien zijn de Monti Sicani onder Palermo opvallend spectaculair. Een his-torisch en afwisselend bosgebied met fi k-se bergtoppen. Dit was tot voor een paar jaar geleden maffi agebied, dus nog onbe-kend bij wandelaars. De Etna is vooral voor de liefhebbers van vulkanen een must. Van dat gebied vind je ook het bes-te kaartmateriaal. Elders is het zoals

vaker in Zuid-Europa, een beetje behel-pen met kaartmateriaal.

Wat kun je als wandelaar verwachten?Sicilië is geen makkelijk eiland waar je overal zomaar kunt wandelen. Je moet de snoepjes er een beetje uitpikken. In ieder geval heb je een auto nodig om de diverse parken te bereiken; het openbaar vervoer is beperkt en taxi’s zijn onbetaalbaar. Goede wandelkaarten zijn ter plekke niet te krijgen. Markeringen worden niet altijd goed bijgehouden en herders sluiten soms paden gewoon af.

Dagwandelingen of trektocht?Dagwandelingen. Sicilië is geen trekking-eiland. Campings vind je er nauwelijks, alleen aan de kust en dat is juist weer minder interessant om te wandelen. In het binnenland zou ik niet zo snel wild gaan kamperen, in de parken is het sowie-so verboden. Het Nebrodigebergte ten

noorden van de Etna kan een trekking-gebied worden. Je kunt er dagenlang lopen zonder iemand tegen te komen. Maar het is nu vooral nog het domein van de herders. Wel zie je meer agrituris-mi (slapen bij de boer, red.) opkomen.

Klimaat?In de eerste helft van oktober kun je over-al wel terecht, in de tweede helft is het gebied rond de Etna minder geschikt en vind je aan de westkant of de zuidoost-kant het beste weer.

Verder niet te missen?De Monti Sicani zijn dus prachtig. Cul-tuur vind je vooral aan de zuidkant. En natuurlijk moet je slapen, eten en drin-ken in een agriturismo. Allemaal heel lokaal. Wat je rond de Etna eet is heel anders dan in Trapani aan de westkant. Sicilië is een soort Griekenland, maar dan met lekker eten.

SICILIËEILAND

‘Sicilië is als Griekenland, maar dan met lekker eten’

ESTER BARENDS VAN STAP REIZEN OVER SICILIË

OP0807_4eilanden 22 19-09-2008 09:46:50

237 - 2008

Waarom Madeira?Het is een echt wandeleiland, strand vind je er niet. Het hele eiland heeft een gewel-dige natuur met een uniek irrigatie-systeem, de levadas. Bijna het hele eiland is daardoor groen. Er groeien ontzettend veel bloemen die in het verleden naar het eiland zijn gebracht. Op het eiland zelf kun je er goed rondreizen. De wandel-gebieden zijn goed bereikbaar; niet alleen per huurauto, maar ook met het open-baar vervoer.

Waar kun je het beste wandelen?Levadas vind je het meest in het centrale en oostelijke deel van het eiland, dat is ook het hoogste deel. Daar zijn ook de meeste wandelmogelijkheden. De leukste levadawandeling, de Caldeirão Verde, gaat door tunneltjes en langs watervallen. Zonder de levadas zou deze wandeling niet te doen zijn. Een stoere en schitteren-de kustwandeling loopt langs kliffen van Machico naar Porto da Cruz aan de oost-kant. En een echte hoogtewandeling gaat van de Pico d´Areiro naar de Pico Ruivo en verder naar de Encumeadapas.

Wat kun je als wandelaar verwachten?Er is een aantal boekjes met beschreven wandelingen. In de praktijk gaat het dan om gemarkeerde wandelingen, dus de weg is goed te vinden. Langs de levadas wijst de weg zich vanzelf. Dat wandelt ook relaxed, omdat de levadas een heel gering verval hebben. De bergpaden zijn goed onderhouden en op sommige plek-ken zijn ladders en kabels aangebracht. De natuur gaat wel z´n gang waardoor delen van paden soms opeens verdwijnen.

Trektocht of dagwandelingen?Je kunt uitstekend zelf op pad, maar een trektocht met een tent is niet te doen. Je kunt nergens je tent neerzetten en ook hotels vind je ook niet overal. Het beste is om vanuit een hotel of pousada (een wat

luxer hotel, red.) een aantal dagwandelin-gen te maken en je dan weer te verplaat-sen naar een ander deel van het eiland.

Klimaat?Het hele jaar kun je op Madeira terecht. Het heeft altijd een aangenaam klimaat, maar in december en januari kan het er nat zijn.

Verder niet te missen?Funchal is een leuke stad om een dag rond te sjouwen. Goed eten, vooral vis, en een Mediterraan sfeertje. Er zijn wat musea te bezoeken en er is een beroemde botanische tuin. Ook de Telefrico, een kabelbaan de ber-gen in, is leuk. Nog een dagje strand? Op een paar uur varen van Madeira ligt Porto Santo met geweldige zandstranden.

Boeken en meer info?Bovenstaande reizen boek je rechtstreeks bij de genoemde organisaties. Een aantal eilanden kun je ook boeken via www.wandelwaaier.nl. Hier vind je nog véél meer zonnige wandelmogelijkheden om de donkere maanden door te komen.

MADEIRAEILAND

‘Een echt wandeleiland, strand vind je er niet’

PIET BOORSMA VAN INTERTREK OVER MADEIRA

OP0807_4eilanden 23 19-09-2008 09:47:05