(On)zekerheden bij het wegontwerp

Piet HopmanKOAC-NPC

Gissen is MissenGokken is DokkenEn..….Meten is Weten !

Zekerheid?

Betrouwbaarheid- Onbetrouwbaar

Precies - Onware waarde

Nauwkeurig - Onnauwkeurig

Exact - Interact

Juist - Onjuist

Het dartbord:

Elastisch of visco-elastischTheorie (1)

• Elastisch is:– materiaal vergeet eerdere belasting– materiaal kent geen tijd

• Visco-elastisch is:– materiaal vervormt (innert eerdere belasting)– materiaal kent tijd

Asfalt is zeker meer visco-elastisch dan elastisch

Elastisch of visco-elastischTheorie (2)

totaal

1

1

lastpuls

E1

E1

E2 en 2E22

0 0,2 0,4 0,6 0,8 Tijd [s]

ModelRespons

Effe Darten?juist, precies, nauwkeurig, betrouwbaar, exact

Het of ‘nHet of ‘n Model voor een dartbord

bovenaanzicht

asfalt

funderingondergro

nd

Model van asfaltweg en verkeer(dikte-ontwerp)

Model voor asfaltweg:(verkeer rijdt)

asfalt

zijaanzicht

funderingondergro

nd

VEROADLINTRACK

Positie van het wiel [mm]

-0.1

0

0.1

0.2

-2000 -1000 0 1000 2000

Longitudinale rek [mm/m]

Model voor asfaltweg:Elastisch of visco-elastisch

asfalt

achteraanzicht

funderingondergro

nd

LINTRACK VEROAD

-2000-1000 0 1000 2000

Transversale rek [mm/m]

Positie van het wiel [mm]

0

0.1

0.2

Model voor asfaltweg:Elastisch of visco-elastisch

Praktisch nut:• Verschil in maximale rek• Vooral bij langzamer verkeer (< 60 km/uur) en dunnere

constructies (< 15 cm)• Voorspelt langsscheuren

-60

-30

0

30

60

-1500 -1000 -500 0 500 1000 1500

Positie van wiel [mm]

rek

[m

u/m

]

exx eyy ezz

-60

-30

0

30

60

-1500 -1000 -500 0 500 1000 1500

Positie van wiel [mm]

rek

[m

u/m

]

exx eyy ezz

Model voor asfaltweg:Elastisch of visco-elastisch

Er is spoorvorming:

het materiaal innert zich een belasting!-1,0

0,0

1,0

2,0

3,0

-1200 -600 0 600 1200

Breedte

Ver

vorm

ing

sporend versporend

Effe Darten?juist, precies, nauwkeurig, betrouwbaar, exact

Het of ‘n model voor een dartbord

WegElastisch

Visco-

elastisch

Zeker Darten!juist, precies, nauwkeurig, betrouwbaar, exact

ElastischVisco-

elastisch

N0

10L

og

(SA

L10

0)

Bepalen en metenspreiding bij verwerking & gebruik

kan

s

N2

N1

L1 L2

10L

og

(Min

er)

M0

Laagdikte

Kans (op locaal voorkomen waarde M)

M2

M1

sch

ad

e

Gesommeerde schadeverdeling

kans

laagdikte

kan

s

stijfheidk

ans

belasting

kan

s

Bepalen en metenspreiding bij verwerking & gebruik

Log (rek)

Log (Nf)

Bepalen en metenspreiding bij Type Testing (vermoeiing)

Stijfheidsmodulus

Lastherhalingen

Nf

106

6

Bepalen en metenspreiding bij Type Testing

4,0

4,5

5,0

5,5

6,0

6,5

7,0

1,6 1,8 2 2,2 2,4 2,6

Rek [10log]

Leve

nsdu

ur [

10lo

g]

Bepalen en metenspreiding bij Type Testing

4,0

4,5

5,0

5,5

6,0

6,5

7,0

1,6 1,8 2 2,2 2,4 2,6

Rek [10log]L

even

sdu

ur

[10lo

g]

4,0

4,5

5,0

5,5

6,0

6,5

7,0

1,6 1,8 2 2,2 2,4 2,6

Rek [10log]

Leve

nsdu

ur [

10lo

g]

Een verkeerd opgezet onderzoek leidt tot onnodige onnauwkeurigheid

Bepalen en metenspreiding bij Type Testing (vermoeiing)

Rek

N0

10L

og

(SA

L10

0)

M2

Kans (op locaal voorkomen waarde M)

10L

og

(Min

er)

M0

M1

De rek heeft óók spreiding …….

Laat dat maar aan mij over!

Spreiding(studie Tolman)

0

10

20

30

40

Vb

Vg

Tr&

k T PI

log

td

a Ef

df

Eo

Ez

dto

t

Pfo

ut

log

k1fo

ut

n

fou

t lo

g e

ps

fou

t lo

g S

mix

fou

t lo

g S

bit

IW Fs

Dve

rkee

rfb L g

Bijdrage [%]

Zeker Darten!juist, precies, nauwkeurig, betrouwbaar, exact

ElastischVisco-

elastisch

Verbeteren

Systematiek!

GLP!

Conclusie, uitdaging, aanbeveling

1. Er is ruimte voor verbetering:– reken visco-elastisch waar nodig;– gebruik juiste proefopzet.

2. Ontwerp wegen:– met feitelijke, individuele eigenschappen;– verreken spreiding als ontwerpparameter.

3. Inventariseer niet alleen Type Tests, maar ook asfalt in de weg.

4. Producent en verwerker: onderscheid je!