Een initiatief van de provincie Limburg

HaspengouwO N T D E K K I N G S G I D S 2012 • GRATIS

2

Welkom in Limburg, de groenste provincie van

Vlaanderen. Een regio met een afwisselend land-

schap, boeiende steden en dorpjes en misschien wel

de meest gastvrije bevolking van België. Limburg

ontdek je best in alle rust: met de fi ets, te voet, te

paard – en dat het hele jaar door. Elk seizoen heeft

hier nu eenmaal zijn eigen charme.

Deze ontdekkingsgids loodst je door Haspengouw,

in het zuiden van Limburg: na Zuid-Tirol de grootste

fruitstreek van Europa. In april komen de bloesems

tot volle bloei, in de herfst hangen hier miljoenen

sappige appels en peren aan de takken.

Haspengouw is ook een kastelenlandschap met één

van de grootste kasteeldomeinen in de Euregio. Burch-

ten, religieuze monumenten en mergelgrotten dom-

pelen je onder in het rijke verleden. Niet toevallig ligt

hier de oudste stad van België: Tongeren, met haar im-

posante Romeinse ruïnes en middeleeuwse restanten.

En dan zijn er natuurlijk nog de gulle inwoners die

je graag verwennen met de vele Haspengouwse

specialiteiten die het vruchtbare landschap jaarlijks

schenkt. Deze gids legt alle Haspengouwse schatten

bloot. Zoveel schatten dat je er best een verblijf aan

koppelt. Wil je de hele provincie verkennen? Vraag

dan zeker naar de gratis ontdekkingsgidsen van het

Maasland, de Limburgse Kempen en de Voerstreek.

Want Limburg verrast altijd en overal.

Veel plezier op je ontdekkingstocht.

Jean-Paul Peuskens, Limburgs gedeputeerde van Toerisme

3

Inhoud

Welkom in Limburg ............................................................... 6Blik op Limburg................................................................................................7Blik op Haspengouw ........................................................................................8

Rijk verleden ....................................................................... 10Tongeren: oudste stad van België .................................................................11Sint-Truiden, dé religieuze monumentenstad ..............................................15Borgloon, hoogst historisch ...........................................................................21Bilzen, hart van een kastelenlandschap ........................................................23Riemst, het mergelland .................................................................................26Verborgen schatten van Haspengouw ..........................................................29

Fruit ..................................................................................... 32Bloesem- en oogstfeesten .............................................................................33Fruitroutes ......................................................................................................33Fruitbezoekjes het jaar rond ..........................................................................34Fruitig smullen ...............................................................................................36

Landschap ........................................................................... 38Fietsen door glooiend Haspengouw .............................................................39Wandelen in greenspots ................................................................................41Andere topwandelplekjes ..............................................................................44Snorren door Haspengouw ...........................................................................46

Recreatie ............................................................................. 48Shoppen .........................................................................................................49Speeltuinen ....................................................................................................49Wellness .........................................................................................................51Zwembaden ...................................................................................................51

Evenementen ...................................................................... 52

Praktisch .............................................................................. 54Toeristische infokantoren ...............................................................................55Haspengouw, hoe geraak je er? ....................................................................55

Trefwoorden ........................................................................ 56Overzichtskaartje ................................................................ 58

4

5

Hasselt

Welkom in Limburg ‘De Limburgers heten u welkom’: het zijn geen holle woorden. Limburgers zijn gastvrije mensen. Waar je ook binnenstapt, ze verwelko-men je met de glimlach. In de logies leggen de gastheer en gastvrouw je in de watten met welkomstgeschenkjes, toeristische tips, … Limburg is ook dichtbij. Brussel-Hasselt rij je in een uurtje, van Antwer-pen naar Hasselt heb je maar 50 minuten nodig. De rijtijden naar Hasselt vanuit Maastricht en Eindhoven bedragen 35 en 70 minuten.

60’

50’

35’

70’

Brussel

Luik

Antwerpen

Aken

Maastricht

Eindhoven

6

B

FL

D

NL

Blik op Limburg

Limburg in vogelvlucht• In het noorden grenst Limburg aan de

Nederlandse provincie Noord-Brabant.• In het oosten aan de Nederlandse provincie

Limburg.• In het zuiden aan Luik.• In het westen aan Vlaams-Brabant en

Antwerpen. • Hoofdstad is Hasselt. • Op een oppervlakte van 2 422 km² wonen

zo’n 827 000 inwoners.• De Maas, Demer, Jeker en Dommel zijn de

belangrijkste waterlopen. • Remersdaal in de Voerstreek is het hoogste

punt van Vlaanderen: 287,50 m boven de zeespiegel.

Historische tweeling172 jaar geleden vormden Belgisch- en Nederlands-Limburg het verenigde Limburg met Maastricht als hoofdstad. In 1839 werden beide Limburgen gescheiden. Sindsdien vormt de Maas de natuurlijke landsgrens. De Limburgse identiteit blijft echter grensoverschrijdend. Ze kenmerkt zich door de streektaal, het Limburgs. Maar ook door de vele harmonieorkesten en fanfares, de

voorliefde voor carnaval en culinaire specialiteiten zoals Limburgse vlaai en Limburgse kaas.

Streken met strekenLimburg is de groenste provincie van Vlaanderen. Het noorden en oosten zijn vlak. • Inhetnoorden ligt de LimburgseKempen

met zijn purperen heide, gouden zandvlaktes, vijvers, bossen en Nationaal Park Hoge Kem-pen, het enige Nationaal Park van Vlaanderen.

• Inhetoosten bevindt zich het Maasland.

Hier vormt deMaas de grens tussen Bel-gisch- en Nederlands-Limburg. De regenrivier stroomt door groene vlaktes en creëert rivierarmen en uiterwaarden met planten, kruiden en watervogels. Langs de Maas ligt een snoer van charmante Maasdorpjes.

• Inhetzuiden krijgt Limburg een glooiend karakter. Haspengouw kenmerkt zich door zijn heuvels met kastelen, vierkantshoe-ves, kerkdorpjes, holle wegen, hagen en fruitboomgaarden. In het voorjaar is de regio één bloesemzee, in het najaar hangen er miljoenen appels en peren aan de bomen.

• DeVoerstreek is één groot natuurreservaat en monumentenpark met zes Voerdorpjes die zich over de heuvels draperen.

Hoofdstad HasseltHasselt is de hoofdstad van Limburg. Deze ‘Hoofdstad van de Smaak’ is het perfecte decor voor een shoppingtrip met vriendinnen of een romantische citytrip. Door smalle doorsteekjes en autoluwe winkelstraten struin je van boetiek tot luxewinkel tot speciaalzaak – vaak ondergebracht in prachtige oude panden. In het Modemuseum doe je extra inspiratie op. Tot rust kom je in de Ja-panse Tuin, de grootste van Europa. Of op een ter-rasje met een ambachtelijk gemaakte speculaas of

HaspengouwLimburgse KempenMaaslandVoerstreekHasselt

7

Hasseltse jenever. In het Nationaal Jenevermuseum ontdek je alles over deze korte drank. Jaarlijks in oktober vinden de Jeneverfeesten plaats.

Fietsparadijs LimburgLimburg is de jongste jaren regelmatig verkozen tot populairste fietsprovincie van België. Mede dankzij het fietsroutenetwerk – een Limburgse uitvinding die de Vlaamse Prijs voor Sportverdienste kreeg. Dit netwerk telt 2 000 km goed onderhouden en meestal autovrije fietspaden. Met de fietskaart Limburg stippel je vlot je eigen route uit – van knooppunt tot knooppunt. Meer dan 20 000 blau-we bordjes mét gps-coördinaten wijzen de weg. Fietsvriendelijke cafés en logies, picknickplaatsen, rustbanken en een vlotte pechverhelping bieden een ongekend fietscomfort. In de fietsonthaal- en servicepunten kun je fietsen huren.

Blik op HaspengouwHaspengouw in vogelvlucht• Het landelijke Haspengouw ligt in het zuiden

van Limburg. • De streek kenmerkt zich door een zacht glooi-

end landschap met vruchtbare gronden.• Tussen de akkers, boomgaarden en weilanden

liggen dorpjes met historische kerken, vier-kantshoeven en romantische kastelen.

• Tongeren, de oudste stad van België, heeft overblijfselen uit de Romeinse tijd en de middeleeuwen.

• Sint-Truiden pronkt met haar religieuze erfgoed.

• Haspengouw is ook een indrukwekkend kastelenlandschap, met Alden Biesen in Bilzen als parel aan de kroon.

Droog-Haspengouw

Ten zuiden van de lijn Sint-Truiden, Borgloon en Tongeren ligt Droog-Haspengouw. Het is een open landschap met uitgestrekte graanakkers, suikerbietvelden, droogdalen en koepelbosjes op de toppen van de heuvels. Hier vind je nauwe-lijks rivieren. Door de dikke krijtlagen onder de vruchtbare leemgronden verdwijnt het regenwater snel in de ondergrond. In Droog-Haspengouw tref je veel landbouw aan op grote schaal.

Vochtig-Haspengouw

Vochtig-Haspengouw ligt in het noorden. Hier bevindt zich onder de leemlaag een dikke kleilaag die nauwelijks water doorlaat. Gevolg: Vochtig- Haspengouw is rijk aan rivieren en beken. De Demer, de Herk en de Kleine en Grote Gete ontspringen hier.

Het vochtige landschap maakt de grond vruchtbaar. Omdat waterlopen en landschapselementen het ter-rein doorbreken is grootschalige landbouw hier niet overal mogelijk. Zo blijft Vochtig-Haspengouw klein-schalig en afwisselend. Opvallend is de verwevenheid met het cultuurhistorisch patrimonium. Vochtig- Haspengouw telt veel kastelen met bijhorende parken en boomgaarden. Laagstamplantages en

8

klein fruit domineren de fruitteelt. Toch ontdek je er ook nog heel wat oude hoogstamboomgaarden.

Historische steden

De belangrijkste steden in Haspengouw zijn Tongeren, Sint-Truiden, Borgloon en Bilzen.

• Tongeren is de oudste stad van België. Deze vroegere Romeinse nederzetting is bekend om haar rijk cultuurhistorisch patrimonium.

• Sint-Truiden is in oppervlakte de grootste gemeente van Limburg en de zesde monu-mentenstad van Vlaanderen. Ze staat bekend voor haar religieuze erfgoed. Ze vormt het hart van de Haspengouwse fruitstreek, samen met Borgloon.

• Borgloon heeft ook een rijk verleden. Jarenlang was het de hoofdstad van het Graafschap Loon.

• Bilzen is dan weer vooral bekend als thuishaven van de landcommanderij Alden Biesen, één van de grootste kasteeldomeinen in de Euregio.

Fruitstreek en mergel

Haspengouw staat in voor de helft van de Belgische fruitproductie. Het is de tweede grootste fruitstreek van Europa, na Bolzano in Zuid-

Tirol. De teelt concentreert zich op appels (vooral Jonagold) en peren (vooral Conférence) maar ook zacht fruit zoals aardbeien en kersen. In april bezoeken duizenden toeristen de streek voor de lentebloesems. In het oosten van Haspengouw ligt het mergelland. Hier komt de eeuwenoude witte en zachtgele kalksteen tot aan de oppervlakte. Onder de grond strekt zich een 300 kilometerlang netwerk uit van onderaardse gangen en mergelgrotten.

Logeren in gastvrij HaspengouwWaar je in Limburg ook logeert, de ontvangst is hartelijk. Haspengouw heeft een ruime keuze aan logies, zowel in de steden als op het platteland. Je kiest uit B&B’s, kleine hotels en zelfs vierkants-hoeven, een kasteel of een fietskluis. Erg in trek bij families is het hoeve- en plattelandstoerisme waar je overnacht in een nog actieve boerderij. Voor fietsers zijn er de vele fietsvriendelijke logies, aan of in de buurt van het fietsroutenetwerk.

Terug in de tijd

120000jaargeleden: onze voorouders maken al silexvoorwerpen die tot de oudste archeologische vondsten van de regio behoren

5300tot2200jaarv.Chr.: de eerste lokale sporen van landbouw en pottenbakkers

totaandeRomeinseoverheersing: de Kelten bevolken de regio. Goudschattenen metalen voorwerpen getuigen van-daag nog van hun edelsmeedkunst

vanafde3deeeuwnaChr.: de kloosterordes drukken hun stempel op Haspengouw

devroegemiddeleeuwen: de Merovingers maken de dienst uit. Hun ambachtslieden laten een rijke erfenis na

vanafdemiddeleeuwen: de adel bouwt grote kastelen die ze financieren met de opbrengst van de omringende gronden en het harde labeur van de vele lijfeigenen

9

Het rijke historische verleden van Haspengouw is nog manifest

aanwezig. In Tongeren, oudste stad van België, in Borgloon en Sint-Truiden met haar religieuze erfgoed. Het landschap telt meer dan 100 kastelen: landcommanderij Alden Biesen is één van de grootste kasteeldomeinen in de Euregio. In Mergelland Riemst ontdek je onder-grondse gangenstelsels en grotten.

Fietsroute Rijk VerledenVier lussen voeren je langs het Rijke Verleden van Haspengouw. Je ontdekt kleine dorpjes en gehuchten, de religieuze monumenten van Sint-Truiden, de prachtige kasteelparken rond Borgloon, de middeleeuwse restanten van Tongeren en Alden Biesen, één van de grootste kasteeldomeinen in de Euregio.

Prijs:€ 2; te koop bij de toeristische infokantoren van Haspengouw

Rijk verledenTIP

10

Tongeren: oudste stad van België

DeoudstestadvanBelgiëwerdgestichtdoordeRomeinenenkendeeengroteeconomischebloeiindemiddeleeuwen.TongerenligtinhetoostenvanLimburg,op25minutenrijdenvanMaastrichtendichtbijHeerlenenAken.Inwonersaantal:ruim30000.

OntstaansgeschiedenisIn het jaar 10 voor Christus stichtten de Romeinen Atuatuca Tungrorum. Deze stad werd het centrum van een gebied dat bijna tweederde van het huidige België omvatte. Aan het begin van de tweede eeuw na Christus omwalden de Romeinen Tongeren met een reusachtige muur van 6 meter hoog, 2 meter dik en 4 544 meter lang. De volgende twee eeuwen groeide de stad verder uit

1 Stadhuis2 Onze-Lieve-Vrouwebasiliek

en romaanse kloostergang3 Gallo-Romeins Museum4 Begijnhofkerk5 Moerenpoortmuseum6 Middeleeuwse stadsomwalling7 Standbeeld Ambiorix8 Agnetenklooster9 Julianus Shoppingcenter

10 Station11 Sint-Janskerk¡ Toeristisch Onthaal Limburg -

Tongeren

P

P

P

P

PP

P

P

P

P

P

1

2

7

3

8

4 5

6

P

P

9

10

11

KONINKSEMSTEENW

EG

HASSELTSESTEENWEG

ST.-TRUIDERSTW.

EEUW

FEES

TWAL

NIEUWSTRAAT

HONDSTRAAT

PUTSTRAAT

ST.-TRUIDERSTRAAT

LUIK

ERST

EEN

WEG

LUIKERSTRAAT

C.C. “DE VELINX”

DIJK

STADSPARK "DE MOTTEN"KASTANJEWAL

BROUWERSTRAATST.-URSULASTRAAT

ONDER DE LINDE

BREDESTRAAT

JEKERSTRAAT

ST.-JANSSTRAAT

MINDERBROEDERSTR.KOOLKUILST.-CATHARINASTRAAT

BEGIJNHOFMOERENPOORT

MUNTSTRAAT

PLEIN

LEOPO

LDW

AL

MOERENSTRAAT

KIELENSTRAAT

RIDDERSTRAAT

REPENSTRAAT

PIEPELPOEL

CORVERSTRAAT

WIJNGAARDSTRAAT

VRIJTHOF

KIELENSTRAAT

MAASTRICHTERSTRAAT

VEEMARKT

STATIONSLAAN11 NOVEMBERWALBILZ

ERST

EEN

WEG

SCHU

TTERSGAN

G

VERMEULENSTRAAT

ST.-MATERNUSWAL

PLINIUSWAL

HEMELINGENSTRAAT

STADHUISPLEIN

GROTEMARKT

DREEFGROEN-

tot een bloeiend handelscentrum. Een gevolg van haar strategische ligging op de kruising van de wegen naar Maastricht, Keulen, Bavay, Nijmegen en Doornik.

Tongeren vandaagTongeren is het grootst aaneengesloten archeo-logisch complex van de Lage Landen. Overal vind je nog sporen van de Romeinen, ook in het Gallo-Romeins Museum. Hedendaags comfort ontdek je in de vele boetiekjes, winkels en het gloed-nieuwe Shopping Julianus. Of op de jaarmarkten, wekelijkse antiekmarkt en de jaarlijkse sfeervolle boekenmarkt in het begijnhof (tweede zondag van augustus).

Info: ToeristischOnthaalLimburg-Tongeren,ViaJulianus5,3700Tongeren,+3212800070,info@toerismetongeren.be,www.tongeren.be

Het Gallo-Romeins MuseumHet Gallo-Romeins Museum is geen stoffig museum maar een interactieve tijdscapsule. In een aangename open architectuur verhaalt de permanente collectie over het verre verleden van Limburg: van de prehistorie tot het einde van de Romeinse tijd. Levensechte figuren, maquettes, films, interactieve media en meer dan 2 000

11

authentieke en mooi uitgelichte objecten brengen de bezoeker oog in oog met het veelzijdige leven van onze voorouders. Het museum pakt regelma-tig uit met spraakmakende tijdelijke tentoonstel-lingen, heeft een museumcafé en museumshop. In mei 2011 kreeg het de prestigieuze titel van ‘European Museum of the Year’.

Kielenstraat15,3700Tongeren,+3212670330,grm@limburg.be,www.galloromeinsmuseum.be Open: dinsdag t.e.m. vrijdag van 9 - 17 u.; zaterdag, zon- en feestdagen, schoolvakanties (België) van 10 - 18 u.; gesloten: 24, 25, 31 december en 1 januari Prijs: volwassene: € 7; >55 jaar, andersvalide en kortinghouder: € 5; 4 - 26 jaar: € 1; gezin: € 15

Antiekmarkt De grootste antiek- en brocantemarkt van de Be-nelux vindt al meer dan 30 jaar elke zondagmor-gen in Tongeren plaats. Meer dan 350 standhou-ders en een veertigtal antiekzaken stallen vanaf 6 uur ’s ochtends hun schatten uit. Van eeuwenoude antiek, design uit vervlogen jaren en vintagespul-len tot die speciale objecten die net nog ontbreken in jouw verzameling: hier vind je het allemaal. Hoe vroeger je komt, hoe meer kans je maakt op echte koopjes. De antiekmarkt trekt ook steeds meer

Sagalassos, City of DreamsDe Grieks-Romeinse bergstad Sagalassos in het zuiden van Turkije is een van de best bewaarde archeologische sites van het Middellandse Zeegebied. Tot 17 juni 2012 komt ze helemaal tot leven in het Gallo-Romeins Museum. Met 237 topstukken zoals monumentale architec-tuurfragmenten en reusachtige standbeelden die voor het eerst Turkije verlaten. Maar ook met megaprojecties van nooit eerder ver-toonde beelden, een reuzenmaquette en een theatraal decor dat je door een surrealistische ruïne leidt van een door aardbevingen verwoeste stad. Voor

kinderen zijn er interactieve spelen en de gratis gids ‘Met Pegasus op missie naar Sagalassos’.

Gooijetoegangstickettot‘Sagalassos,CityofDreams’,nietweg.Hetisgeldwaard! Bij afgifte van je ticket krijg je in een aantal Tongerse restaurants € 4 korting op een Romeins gerecht/menu. Enkele wellnesscentra bieden Romeinse verwenarrangementen aan! Je krijgt er € 2 korting op de toegang tot de thermen.

Meerinformatie:Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70, info@toerismetongeren.be, www.toerismelimburg.be/tongeren

Kielenstraat15,3700Tongeren,+3212670330,grm@limburg.be,www.galloromeinsmuseum.be Open: dinsdag t.e.m. vrijdag van 9 - 17 u.; zaterdag, zon- en feestdagen, schoolvakanties (België) van 10 - 18 u. Prijs: volwassene: € 10; <26 jaar: € 1; >55, andersvalide en kortinghouder: € 8; gezin: € 21

TIP

internationale bezoekers aan zoals Nederlanders, zoals Nederlanders, Duitsers, Fransen, Britten en Amerikanen. Toch behoudt ze probleemloos haar gemoedelijke karakter.

Leopoldwal,Veemarkt,Hospitaalplein,Maastrichterstraat,deSchiervelstraat,Clarissenstraat,parkingJulianusenEburonenhal,3700Tongeren Open: zondagvoormiddag van 6 - 13 u. Prijs:gratis

12

Onze-Lieve-Vrouwe basiliek en romaanse kloostergang De Onze-Lieve-Vrouwebasiliek is een van de mooiste gotische religieuze bouwwerken van België. Aan dit monument werd meer dan 300 jaar gebouwd. De eerste stenen werden al in 1240 gelegd. De basiliek rust op oudere religieuze gebouwen, zoals de allereerste Mariakerk ten noorden van de Alpen. De indrukwekkende toren domineert de wijde omgeving en de intrigerende schatkamer is een van de rijkste van het land. Aan de oostkant van de basiliek bevindt zich een 12de-eeuwse romaanse kloostergang, een van de zeldzame getuigen van romaanse bouwkunst in België.

Vrijthof,3700Tongeren Open: elke dag Prijs: gratis

Basilica Museum De schatkamer van de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek heeft haar naam niet gestolen. In de loop van de eeuwen vonden talloze pareltjes van religieuze kunst hun weg naar deze unieke collectie. Vandaag herbergt ze een van de rijkste verzamelingen religieuze kunstvoorwerpen van het land. De religieuze schatten dateren van de 6de eeuw tot en met de 19de eeuw.

Vrijthof,3700Tongeren,+3212800070,info@toerismetongeren.be,www.tongeren.be Open:april t.e.m. september: elke dag van 10 - 12 u. en van 13.30 - 17 u.; gesloten: maandagvoormiddag Prijs:volwassene: € 2,50; >55 en student: € 2; 6 – 12 jaar en mindervalide: € 0,50; <6 jaar: gratis

Sint-Janskerk Naast de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek en de verdwenen Sint-Niklaaskerk is dit de derde pa-rochiekerk. Ze werd opgericht door de leerlooiers en gewijd aan hun patroonheilige, Sint-Jan. De oudste restanten van het kerkgebouw dateren van midden twaalfde eeuw.

Sint-Jansstraat,3700Tongeren Open: elke dag van 9 - 17u. Prijs: gratis

Moerenpoortmuseum Het middeleeuwse Tongeren was volledig omwald. Het telde 6 stadspoorten en 13 versterkte torens. Alleen de Moerenpoort uit 1379 is nog intact. In de toren bevindt zich een boeiend mu-seum over de militaire geschiedenis van de stad. Verspreid over drie etages brengen multimediale opstellingen een bewogen overzicht van de gewapende conflicten in Tongeren. Op de toren geniet je van een indrukwekkend panorama over de binnenstad en het begijnhof.

Leopoldwal,3700Tongeren Open: paasvakantie t.e.m. september: wo, do, vr, za: 13 - 17 u. en zondag: 9.30 - 12 u. en van 13 - 16 u.; 1 oktober tot paasvakantie: zaterdag: 13 - 16 u. en zondag: 10 - 12 u. en van 13 - 16 u. Prijs: volwassene: € 2; <26 jaar: € 1; gezin: € 4

Begijnhof Samen met de Begijnhofkerk in Sint-Truiden staat het Tongerse begijnhof op de lijst van het Unesco-werelderfgoed. Het is het oudste begijnhof van de Nederlanden. Dit ‘stadje in de stad’ overleefde miraculeus de Grote Brand van Tongeren in 1677. De meeste authentieke begijnenhuizen bleven gelukkig bewaard en kregen samen met de oude straatjes een fraaie restauratie. Dat geldt ook voor

Romaanse kloostergang

13

de prachtige Sint-Ursulakapel. Dwaal zeker eens door de bochtige straatjes. Ze loodsen je naar de Sint-Catharinakerk, een van de mooiste en meest sfeervolle hoekjes van Tongeren.

Begijnhofmuseum Beghina De begijntjes waren geen non maar ook geen leek. Wie waren ze dan wel? Feministen avant-la-lettre? Ontdek de antwoorden tijdens een bezoek aan Beghina, een museum in een authentieke begijnenwoning anno 1660. Snuister door het begijnenwinkeltje, bezoek het kruidentuintje en snoep van een begijnenbiertje in de middeleeuwse kelder. Het museum ligt op het idyllische pleintje ‘Onder de Linde’ in het Begijnhof van Tongeren.

OnderdeLinde12,3700Tongeren,+3212213259,info@begijnhofmuseumtongeren.be,www.begijnhofmuseumtongeren.be Open: dinsdag t.e.m. zondag van 10 - 12.30 u. en van 13.30 - 18 u.; gesloten: 1 t.e.m. 8 januari, Kerstmis en Pasen Prijs: volwassene: € 3,50; >60: € 3; <12 jaar begeleid door ouder(s): € 1

Agnetenklooster Het Agnetenklooster is één van de weinige kloos-ters waarvan de gebouwen nog altijd het straat-beeld sieren. Het ligt centraal op de toeristische as die het stadscentrum met het begijnhof verbindt. Achter dit gebouwencomplex schuilt een boeiende wereld boordevol kleine en grotere verhalen. Voor

wie de histories achter de stenen wil ontdekken is er de publicatie ‘Salighe Susteren - Agnetenkloos-ter’. Verkrijgbaar bij Toerisme Tongeren (€ 3).

Sint-Catharinastraat10,3700TongerenOpen: elke dag van 10 - 16 u.; gesloten: 1/1, 2/1, 13/9, 15/11, 24/12, 25/12, 26/12 en 31/12 Prijs: gratis

Stadswandeling Ambiorix-route Deze bewegwijzerde wandelroute voert je langs de belangrijkste bezienswaardigheden en monumenten in de binnenstad. Volg de koperen klinknagels op het trottoir. Je herkent ze aan het hoofd van Ambiorix. Medio 2012 stelt Tongeren met de Mijlpaalroute een nieuwe toeristische wandeling voor.

ViaJulianus5,3700Tongeren,+3212800070,info@toerismetongeren.be,www.tongeren.be,Prijs:brochure met uitleg en kaart: € 3; digitaal: eerste 500 downloads gratis

Begijnhof

14

Sint-Truiden, dé religieuze monumenten-stad

Sint-TruideninhetzuidenvanLimburgisdegrootstemonumentenstadvanLimburgendezesdegrootstevanVlaanderen.DestadvormthetcentrumvanhetspiritueleerfgoedinHaspengouwenhetkloppendehartvandefruitstreek.

OntstaansgeschiedenisRond 655 na Christus stichtte Sint-Trudo hier een klooster. Daaruit groeide Sint-Truiden. Dankzij de vele bedevaarten en de rijkdom van de abdij kende de stad de volgende eeuwen een grote welvaart. Rond de abdij ontstond een nederzetting van boe-ren en handelaren. In 1100 telde Sint-Truiden al elf kerken. In de 13de en 14de eeuw ontwikkelde het zich dankzij de lakennijverheid tot een welvarende

stad. Het plein voor de abdij, de huidige Grote Markt, groeide uit tot een groot en drukbezocht marktplein.

Sint-Truiden vandaag Vandaag is Sint-Truiden een gezellige stad waar prachtige historische monumenten en gezellige winkelstraten zij aan zij liggen. In het historische handelscentrum van Sint-Truiden bevindt zich alles op wandelafstand. De winkelstraten monden uit op de feeërieke Grote Markt met zijn vele cafés en eetgelegenheden. Extra shoppingplezier is er tijdens de zaterdagmarkt en de jaarlijkse Ladies City Day.

Info: ToeristischOnthaalLimburg-Sint-Truiden,GroteMarkt,3800Sint-Truiden,+3211701818,info.toerisme@sint-truiden.be,www.toerisme-sint-truiden.be

Toeristisch Onthaal Limburg - Sint-TruidenIn de voormalige hallen van het stadhuis bevindt zich het Toeristisch Onthaal Limburg - Sint-Truiden: bijna 300 m2 toeristische informatie. De ideale startplek voor een verkenning door westelijk Haspengouw. Hier vind je alle gegevens om je vrije tijd recreatief in te vullen. In de mooie belevenis-ruimte schuif je bij aan de grote tafel, pluis je de

1 Abdijtoren, academiezaal en crypte2 Schatkamer Onze-Lieve-Vrouwekerk3 Minderbroederskerk4 Museum DE MINDERE5 Begijnhofkerk6 Festraetsuurwerk7 Kapucijnenklooster8 Domein Speelhof¡ Toeristisch Onthaal Limburg - Sint-Truiden

SC

HEP

EN D

E JO

NG

HS

TRA

AT

R I D DER S TRA AT

PLAN

KSTR

AAT

S LA C H TH U IS S TRA AT V IS S E G ATS TRAA T

SCHURH O

V EN

K AZELS

TRAAT

T IC HE LRIJS TRA AT

KA

TTES TR

AA

T

TIC

HEL

RIJL

AA

N

SP

IEG

ELS

TR.

SLA

GM

OLE

NS

TR. N A A M S E V E S T

O LY M PIA LA A N

WIL

DE

BA

MP

SPA A N S E B R U G S TRA AT

S LUISB E RG

S TA PE LS TR A AT

KAZER NE S TRA AT

Z O U TS TRA AT

TO EKOM STSTR.

D IE S TE RS TRA AT PRIN S A LBERTLAAN

H A LM A ALW E G

S INT -J

AN

S STRA

AT

H A A RDS TRAA T PA RKS TRAAT

ABD

IJS TRA AT

SI NT -TRUDO

S TRAAT

GIL

DES

TRA

AT

GROTEMARKT

MEINST R.

H .HARTPLEIN

LUIKE RSTRA AT MIN DERBRO EDERSSTR.

LU

I KE

RS

TW

CICINDRIA-WIJK

S TE N A A RTB E RG

B E G I J N H O F

RIDDERS DE MENTEN DE HORNE

PLEIN

CI CIN DRIA S TR.

NIE

UW

PO

OR

T JO

DEN

S TRA

AT

NA

AM

SE

ST

W.

T I E N S E S T E E N W E G

LEO

PO

LD II

STR

AAT

S PO

ORW

EGST

R.

RIJ

SC

HO

OLS

TR

AA

T

M O LENS TRA A T

SIN

T-A

NN

EKE

GA

ZOM

ETER

STRA

AT

S T A D S P A R K

STATION

CL.

CA

RTU Y VE LS S TRA AT

Abdij

ST. -GANGULFUSPLEIN

GASTH UISSTRAAT

C APUC IEN ESSEN STRAAT

S TATIONS S TRAAT

RU M M E N W E G

V IA DUC TSTRA AT

N I E U W - S I N T - T R U I D E N

GORSEM

WEG

N. O

. - OM

LE

I DI N

G

SINT-MAARTENPLEIN

S PE ELHOFLA AN

DI E

ST E R

ST E E

NW

EG

BOO

MG

AA

RDENST

RAAT

PLA

NTE

NS T

R .

HO

VEN

I ERS

TRA

AT

HYA

CIN

TH

STR

AA

T

BLO E S EM LAAN

S I N T - T R U D OZ I E K E N H U I S

HA

MEL

S TRA

AT

GO

OTS

TR.

UR S

ULIN

NEN STR.

CLO

CK

E M S TR. M

I ND

ER-

BRO

EDE

RS-

PLEI

N

BE EK S TRA ATBREEND

ON

KS

TR.

ROZEN

STR.

H

OUTM A RK T

BR

OE

KS

TR.

C A S IN O S TR. T O N G E R S E S T W .

K O N . A S TRIDS TR .

1

56

2

3

4

7

8

15

toeristische gids uit, bestudeer je fietskaarten … Touchscreens geven toegang tot de nieuwe web-site en de uitstappenplanner. In de commerciële zone vind je streekproducten, alle routekaarten en geschiedkundige boeken over Sint-Truiden. Met de klemtoon op het religieuze verleden en het fruit.

GroteMarkt,3800Sint-Truiden,+3211701818,info.toerisme@sint-truiden.be,www.toerisme-sint-truiden.be Open:januari t.e.m. februari: elke dag van 10 - 12.30 u. en 13 - 16 u.; van maart t.e.m. december elke dag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 18 u.; gesloten: 25/12, 26/12, 1/1, 2/1 en 20/2.

Provinciaal Museum Begijnhofkerk Deze oase van rust aan de rand van de stad prijkt op de lijst met Unesco-werelderfgoed. Het Sint-Agnesbegijnhof werd gesticht in 1258. De laatromaanse, vroeggotische begijnhofkerk pronkt met 38 prachtige pijler- en muurschilderingen van de late 13de tot de vroege 17de eeuw. De kerk bevat het oudste homogeen bewaarde orgel van België. Vandaag doet ze dienst als museum. Je vindt hier ook de enige nog bewaarde begijnhof-hoeve van Vlaanderen.

Begijnhof,3800Sint-Truiden,+3211701818,info@toerisme-sint-truiden.be,www.toerisme-sint-truiden.be

Open:april t.e.m. september: van dinsdag t.e.m. zondag van 10 - 12.30 u. en van 13.30 - 17 u.; zaterdag t.e.m. zondag van 14 - 17 u. Prijs: gratis, behalve bij tentoonstellingen

MinderbroederskerkDeze kerk is opgetrokken in een sobere barokstijl en bestaat uit één grote beuk. Als paterskerk is de Minderbroederskerk meteen ook een biechtkerk. Dat blijkt overduidelijk uit de zeven mooi gebeeld-houwde biechtstoelen. Achter het hoofdaltaar sluit een dubbele aanbouw het priesterkoor af. Hier bevindt zich de ingang tot de crypte en de portiunculakapel in de absis.

Minderbroedersstraat,3800Sint-Truiden,+3211672971,info.toerisme@sint-truiden.be,www.toerisme-sint-truiden.be Open: maandag t.e.m. zondag van 10 - 18 u. Prijs: gratis

Sint-Gangulfuskerk Deze kruiskerk met kleine ingebouwde westtoren en halfrond apsis is het oudste en mooiste kerkje van Sint-Truiden. De Sint-Gangulfuskerk is een schoolvoorbeeld van romaanse bouwkunst. De middenbeuk met typische rondboogvensters is opgetrokken uit mergelsteen en dateert uit de 11de eeuw. Het koor is een eeuw jonger. De kerkarmen stammen uit de 16de eeuw en zijn gotisch. De zijbeuken en houten zolderbekleding zijn 18de-eeuws.

Diesterstraat,3800Sint-Truiden Open: maandag t.e.m. zondag van 10 - 18 u. Prijs: gratis

Sint-Maartenkerk In een van de belangrijkste winkelstraten van Sint-Truiden prijkt deze opvallende kerk met zijn spitse 16de-eeuwse renaissancetoren. Deze toren is de enige restant van de vroegere kerk die rond 1550 werd gebouwd. De kerk combineert talrijke renaissance-elementen met laatgotische kenmer-ken zoals spitsbogen en waterlijsten. De huidige kerk is een neoromaanse reconstructie van 1887, naar een ontwerp van architect Serrure.

Stapelstraat,3800Sint-Truiden Open: maandag t.e.m. zondag van 10 - 18 u. Prijs: gratis

Begijnhofkerk

16

Sint-Pieterskerk Deze intrigerende kerk is zeker een bezoek waard. De Sint-Pieterskerk is namelijk een van de weinige voorbeelden van Rijn-Maasromaanse architectuur. Ze werd gebouwd tussen 1180 en 1190. Neem zeker ook binnen een kijkje. De overwelving met kruisgewelven is mogelijk de oudste constructie van die aard in België. Merkwaardig zijn ook het 12de-eeuwse romaanse doopvont en de grafsteen van abt Wiric uit 1180.

Naamsesteenweg,3800Sint-Truiden Open: maandag t.e.m. zondag van 10 - 18 u. Prijs: gratis

Festraetsuurwerk De oudste toeristische attractie van België! Kamiel Festraets startte in 1937 met de bouw van dit astronomisch uurwerk. Het weegt 4 ton, is 6 meter hoog, 4 meter lang, 2,5 meter breed en bevat meer dan 20 000 onderdelen. Voorstellingen duren 40 minuten.

Begijnhof,3800Sint-Truiden Open: van 17 maart t.e.m. 30 september: maandag t.e.m. vrijdag om 9.45 u., 10.45 u., 11.45 u., 13.45 u., 14.45 u. en 15.45 u.; zaterdag, zon- en feestdagen om 13.45 u., 14.45 u. en 15.45 u. Prijs: gratis

Abdijsite met abdijtoren De abdijsite van Sint-Truiden onderging de laatste jaren een grondige renovatie. De imposante crypte is nu toegankelijk voor het publiek en de barok-poort werd opgeknapt. De Academiezaal met zijn hemelse akoestiek is vandaag één van de mooiste zalen van België. Hoogtepunt van de abdijsite is de sobere abdijtoren, hét historische baken van de stad. De duizend jaar oude torenruïne van de voormalige benedictijnenabdij werd na een zware brand opnieuw volledig gerenoveerd. 196 Trappen en vijf rust- en ervaringsplatforms leiden je naar een adembenemend panorama over stad en streek.

Diesterstraat1,3800Sint-Truiden Open: januari t.e.m. februari elke dag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 16 u.; van maart t.e.m. december elke dag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 18 u.; gesloten op 1/1, 2/1, 20/2, 25/12, 26/12. Prijs: volwassene: € 3; >55 jaar en <26 jaar: € 2; <12 jaar: gratis

Festraetsuurwerk

Abdijtoren

17

Academiezaal Deze sfeervolle 19de-eeuwse zaal is een realisatie van Louis Roelandt, die ook de Gentse opera bouwde. De zaal staat bekend om zijn uitstekende akoestiek. Veel muzikanten en artiesten gebruiken hem voor concerten en als opnamestudio. De imposante achthoekige aula werd volledig geres-taureerd. Je bereikt de zaal via de barokpoort van de abdijsite. Wandel daarna naar rechts en volg het pad tussen de foyer en de oude muur.

Diesterstraat1,3800Sint-Truiden Open:van 17 maart t.e.m. 30 september: zaterdag, zon- en feestdagen van 14 - 17 u. behalve bij tentoon-stellingen en concerten Prijs: volwassene: € 2 (toegang met torenticket); <12: gratis mits begeleiding; >55 jaar en <26 jaar: € 1

Abtsvleugel en keizerszaal De linkervleugel van de bebloemde erekoer is zeker een bezoekje waard. De oorspronkelijk middeleeuwse gebouwen werden in de 18de eeuw verbouwd of vervangen. De Keizerszaal fungeerde ooit als de ontvangstzaal van de abt. En het mag gezegd: de man had smaak. De prachtige plafondschilderingen van de hand van de Italiaan G.A. Caldelli vormen een schitterend decor voor de genodigden van vroeger ... én de bezoekers van vandaag.

Diesterstraat1,3800Sint-Truiden Open: van 17 maart t.e.m. 30 september: zaterdag, zon- en feestdagen van 14 - 17 u. Prijs: volwassene: € 2 (toegang met torenticket); <12 jaar: gratis mits begeleiding; >55 jaar en <26 jaar: € 1

Koop een torenticket Met een torenticket bezoek je tijdens de openingsuren van de dienst Toerisme Sint-Truiden de crypte en de kapucijnenkapel van de abdijkerk. Van 17 maart tot 30 september geeft het ticket in het weekend ook toegang tot de Academiezaal en de Keizerszaal.

Prijs: volwassene: € 3; >55 jaar en <26 jaar: € 2; <12 jaar: gratis

Museum De MInDeRe Een uniek museum voor Vlaanderen. Museum DE MINDERE beheert het religieuze erfgoed van de Minderbroeders. Een rijke erfenis: van schilderijen, beelden en zilver tot indrukwekkend grafisch werk. Het museum geeft ook boeiende informatie over de figuur Franciscus van Assisi. De afdeling ‘Zij kwamen op blote voeten...’ stelt op een educatieve manier de geschiedenis van de orde der Minderbroeders voor.

Capucienessenstraat1,3800Sint-Truiden,+3211672971,info@demindere.be,www.demindere.be Open:van dinsdag t.e.m. zaterdag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 17 u.; zon- en feestdagen van 14 - 17 u.; gesloten: maandag en feestdagen tussen 1 november en 31 maart Prijs: gratis

Schatkamer Onze-Lieve-Vrouwekerk De Onze-Lieve-Vrouwekerk is de eerste parochie-kerk die abt Adelardus II in de 12de eeuw bouwde. Verscholen onder de kerk ligt een indrukwekkende schatkamer met een uniek religieus erfgoed. In deze sfeervolle kelder ontdekken bezoekers een prachtig uitgebouwde verzameling van schrijnen, reliekhouders, altaargerei en antieke religieuze gewaden. Een bezoek meer dan waard!

Academiezaal

TIP

18

GroteMarkt,3800Sint-Truiden Open:Kerk: elke dag van 8.30 - 18 u.; Schatkamer: zaterdag van 14 - 16.30 u. en zondag van 14 - 17 u.; gesloten: feestdagen van 1 november tot 14 maart Prijs: gratis

StayenmolenVan deze molen aan de Molenbeek was al sprake in de 16de eeuw. Vandaag is ze opnieuw operationeel. Het molenmechanisme werd tot in de kleinste details gerestaureerd. De waterkracht-centrale voorziet de molenaar en de aanpalende kunsthandel van groene energie.

Tiensesteenweg204,3800Sint-TruidenOpen: 2de en 4de zaterdag van de maand; zaterdag van 10 - 12 u. Prijs: gratis

Château de la Motte Het kasteel behoorde tot de heerlijkheid Groot-Gelmen. De versterkte mottetoren en de bijgebouwen waren in tijden van gevaar een toevluchtsoord. Nu kun je hier lekker eten en drinken. Op het terras aan de slotgracht heb je een mooi uitzicht over het domein.

Mettekovenstraat4,3800Sint-Truiden,+3211481086,info@chateaudelamotte.com,www.chateaudelamotte.com Open: woensdag t.e.m. zondag van 10 - 22 u.; gesloten: maandag en dinsdag Prijs: gratis

Kasteel en domein het Speelhof Het Speelhof langs het begijnhof werd in de 16de eeuw ingericht als ‘speelhuis’ voor de abdij. Je kunt er heerlijk wandelen. Er is ook een prachtige rozentuin, een Finse looppiste, een petanquebaan, speeltuin en gezellig terras. Het fietsroutenetwerk passeert hier.

Speelhoflaan,3800Sint-Truiden,+3211673802,info@speelhof.be,www.speelhof.be

Kasteel en domein nieuwenhovenDit kasteel staat al vanaf de 13de eeuw vermeld in de kronieken als zomerverblijf van de abdij van Sint-Truiden. Het bevindt zich in een 18de-eeuws

park. Geregeld vinden er tentoonstellingen, begeleide bezoeken en workshops plaats.Engelbamp55-57,3800Sint-Truiden,+3211686410,info@kasteelnieuwenhoven.be,www.kasteelnieuwenhoven.be

Brouwerij Kerkom Ambachtelijke brouwerij in het kasteeldorpje Kerkom. Proef van de zelfgebrouwen Bink-bieren (Bink blond, Bink bruin, Bink Bloesem) of andere huisbieren zoals Winterkoninkske, Winterkoninkske Grand Cru, Adelardus Dubbel, Adelardus Tripel en Kerkomse Tripel.

Naamsesteenweg469,3800Sint-Truiden(Kerkom-bij-Sint-Truiden),+32495381214,info@brouwe-rijkerkom.be,www.brouwerijkerkom.be Open:april t.e.m. september: van 11 - 22 u.; oktober t.e.m. maart: van 13 - 22 u.; gesloten: maandag en dinsdag Prijs: € 3,50 p.p. rondleiding op zaterdag om 15 u., degustatie Bink-bier inbegrepen

Domein Nieuwenhoven

Brouwerij Kerkom

19

Brouwerij enstokerij Wilderen Dit authentieke industriële monument uit 1743 bevat een hedendaagse brouwerij en distilleerde-rij, een imposante alcoholstokerij uit 1890 en een monumentale Haspengouwse vakwerkhoeve. In het café met groot terras proef je van zelfgemaakte bieren en jenevers.

Wilderenlaan8,3800Sint-Truiden(Wilderen),+3211580680,geestrijk@skynet.be,www.brouwerijwilderen.be Open: oktober t.e.m. maart: vrijdag van 19 - 01 u. zaterdag, zon- en feestdagen van 13 - 01 u.; gesloten: weekdagen; april t.e.m. september: elke dag van 13 - 24 u. Prijs: € 5 p.p. rondleiding op zaterdag en zondag om 15 u., degustatie en postkaart inbegrepen

Stadswandeling Deze stadswandeling onder leiding van een gids voert je langs de belangrijkste gebouwen en monumenten in de historische binnenstad van Sint-Truiden. Enkele hoogtepunten zijn de abdijsite met haar imposante abdijtoren, de Minderbroe-derskerk en het refugehuis. Afsluiten doe je in de rustige en pittoreske begijnhofsite waar je geniet van een lekker en gezond lokaal appelsapje.

GroteMarktz/n,3800Sint-Truiden,+3211701818,info.toerisme@sint-truiden.be,www.toerisme-sint-truiden.be Start: van 17 maart t.e.m. 30 september: elke zon- en feestdag om 14 u. Prijs: € 4 p.p.; kinderen: gratis

Ga op queeste in Sint-TruidenBelevingsvollefiets-enwandelroutes. De Stadsqueeste stuurt je te voet door het centrum op zoek naar de schat van Trudo. De Trudofiets-queeste is een fietslus van zo’n 24 km door slaperige kerkdorpjes. Op de Fruitqueeste ontdek je het wachtbekkennatuurgebied van Cicindria. Tus-sen de fruitbomen los je vragen op en kom je rare vogelkastjes tegen. De I-queeste is een wandeling met iPad waarbij je de historiek én mooiste plekjes en geheimen van de stad ontdekt.

GroteMarkt,3800Sint-Truiden Open:elke dag Prijs: Stadsqueeste: gratis voor kinderen en € 4 voor ouders (Trudowandelgids); Trudofietsqueeste: gratis voor kinderen en € 4 voor ouders (Trudofietsgids); Fruitqueeste: gratis, kaart af te halen bij toerisme Sint-Truiden; I-queeste: € 14 (inclusief huur iPad + app) of € 4 als je zelf over een iPad beschikt

Trudo monumentenwandeling Volg de klinknagels op het trottoir en passeer de mooiste monumenten van de stad. Op de gevels lees je beknopte info over de gebouwen. De Trudowandelgids bevat een plattegrond, weg-beschrijving en foto’s, en beschrijft meer dan 250 beschermde monumenten. Of ontdek Sint-Truiden met een audioguide. Deze multimediagids fluistert je onderweg uitleg toe over de monumenten en het erfgoed. Er zijn ook guides op kindermaat en met zoektocht.

ToerismeSint-TruidenGroteMarkt,3800Sint-Truiden Open:januari t.e.m. februari: elke dag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 16 u. ; van maart t.e.m. december: elke dag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 18 u. ; gesloten: 1/1, 2/1, 20/2, 25/12 en 26/12. Prijs:€ 4

Stadsqueeste

20

Borgloon, hoogst historisch

BorgloonishethoogstgelegenhistorischestadjevanVlaanderen.MetSint-Truidenvormtzehethartvandefruitstreek.Destadmeteenoppervlaktevan5111haligtop15kmvanHasselt.Inwonersaantal:ruim10.000.

OntstaansgeschiedenisBorgloon betekent ‘Burcht op een beboste heuvel’. De stad dankt haar naam aan Graaf Giselbertus van Loon. Hij bouwde in het begin van de 11de eeuw een versterkte burcht op de top van de huidige Burchtheuvel, bovenop de fundamenten van een Romeins legerkamp. In 1180 staken Luikse troepen de burcht in brand. Vanaf de 19de eeuw richtten Borgloon en omgeving zich steeds meer op de fruitteelt en stroopmakerij.

Borgloon vandaagBorgloon is een van dé centra van de fruitteelt. Het middeleeuwse stratenpatroon, de markt en smalle steegjes nodigen uit tot struinen. Het 12de-eeuw-se stadhuis was ooit het woonhuis van de graven van Loon. De opvallende stoomstroopfabriek is een van de laatste restanten van de industriële verwerking van fruit tot stroop. Het gebouw won in 2007 de Monumentenstrijd op Canvas. De hoge Burchtheuvel biedt een fraai panorama over het fruitlandschap.

Info: ToerismeBorgloon,Stadhuis,Markt,3840Borgloon,+3212673653,toerisme@borgloon.be,www.borgloon.be

1 Stadhuis2 Klappoel: start wandeling

Greenspot Grootloon3 Burchtheuvel4 Kanunnikenhuis:

beeldje Strooplekker5 Stoomstroopfabriek¡ Toerisme Borgloon

N79

2

3

3

9

1

NI E

UW

ES

TE

EN

WE

G

-

GRAVINAGNES-STRAAT

NIEU

WS

TRAA

T

GULDENBODEM

LAAN

GILLEBROEK

TONGERSESTEENWEG

IDDERSTEENWEG

VILSLANGESTEEG

KROONSTRAAT

KAN. DARISSTRAAT

WALSTR.TERBRO

DARDAN

ELLE

N

TONGERSE-

STRAAT

STAT

ION

STRA

AT

BLO

ESEM

STRA

AT

KON

ING

ALB

ERTL

AAN

TRAM

STRA

ATSL

ACHTHU

ISST

R.

WEL

LEN

STRA

AT

KORT

ESTR

.

STEEN-

STRAAT

OUDEBERG

TRAPKENSSTRAAT

SPEE

L-H

OF

PAPEN-STRAAT

ABEEL-PLEIN

MARKT

GRA

AF

KLAP-POEL

NIEUWLAND

KOGELSTRAAT

BEGIJNHOF

KOG

ELST

RAAT

GRAETHEMPOORT

VANVELDEKESTR.

KONINGINASTRIDLAAN

PUTHOFVELD

GRAAFLODEWIJKPLEIN

NIEUWLAND

GRAAFGRAAF

GRAAF

PADO

BURCHTGRACHT

NCK

WALSTRAAT

WA

LSTR

AAT

LAN

GES

TEEG

3

8

3

2

1

9

1

2

34

5

Theater Klappoel

21

Abdij Mariënlof In de volksmond ‘Abdij van Colen’ genoemd. Dit verwijst naar Maria van Colen die de abdij in 1438 stichtte voor de kruisheren. Vandaag wonen hier cisterciënzerzusters. In de sacristie bevindt zich het Sint-Odiliaschrijn dat sinds 1292 de relieken van de Heilige Odilia bewaart. In de abdij staat ook de 12de-eeuwse koorstoel van de H. Lutgart. De legende beweert dat elke vrouw die op deze stoel zit binnen het jaar zwanger raakt.

Colenstraat1,3840Borgloon(Kerniel),+3212673653,toerisme@borgloon.be,www.borgloon.be Open: maandag t.e.m. vrijdag van 14 - 17 u.; zaterdag en zondag van 15 - 17 u.; gesloten: maandag en kerkelijke feestdagen. Prijs: € 2

Kapel van Helshoven Geklasseerde kapel en eeuwenoud gebedsoord. De Johannieters bouwden ze in de helft van de 13de

eeuw als kapel met gasthuis. Vanaf de 17de eeuw bevond er zich achter de kapel een kluis. De laatste broeder verbleef hier tot aan zijn dood in 1908. Zijn standbeeld staat buiten. In de kapel ontdek je een mooie preekstoel uit 1550. Schenk zeker ook aandacht aan het 16de-eeuwse schilderij ‘Het laatste avondmaal’.

Helshovenstraat,3840Borgloon(Hoepertingen),+3212673653,toerisme@borgloon.be,www.borgloon.be Open: elke dag van 8 - 20 u. Prijs: gratis

Kasteel van Rullingen Een sfeervol 13 ha groot domein met geometri-sche Franse tuin, een parkbos en een waardevolle hoogstamboomgaard met honderden fruitbomen. Het kasteel met zijn slotgracht huisvest tegen-woordig een hotel en restaurant.

Rullingen1,3840Borgloon(Kuttekoven),+3212743146,info@rullingen.com,www.rullingen.com

Audiowandelroute Borgloon Deze audiowandeling voert je mee op een tocht van zo’n 6 km door Borgloon. De wandeling is geplaveid met verhalen en sappige anekdotes die teruggaan tot de 11de eeuw. De combinatie van het sfeervolle stadsdecor en de boeiende histories brengt de rijke geschiedenis van het gravenstadje helemaal tot leven. Bij de toeristische dienst kun je een mp3-speler huren. Of download de audiogids zelf op www.storynations.com.

Stadhuis,Markt,3840Borgloon,+3212673653,toerisme@borgloon.be,www.borgloon.be Open:elke dag Prijs:€ 5 (mp3-speler)

Spijkerwandeling de route van de strooplekker De Strooplekker is de mascotte van Borgloon én van deze heerlijke stadswandeling. Start aan het Stadhuis en volg de spijkers op de grond. Het hoofdje van de Strooplekker wijst de juiste richting aan. Tijdens de route passeer je alle toeristische en historische hoogtepunten van het gravenstadje. Een sfeervolle wandeling die je de ware rijkdom van Borgloon serveert.

Stadhuis,Markt,3840Borgloon,+3212673653,toerisme@borgloon.be,www.borgloon.be Open:elke dag Prijs:€ 2 (begeleidende brochure)

Abdij Mariënlof

Kapel van Helshoven

22

Bilzen, hart van een kastelenland-schap

BilzenishetbestbekendalsthuishavenvanLandcommanderijAldenBiesen,eenvandegrootstekasteelcomplexenvandeEuregio.MaarhetisookeengezelligDemerstadjemetleukeshopsenterrasjes.

OntstaansgeschiedenisDeze regio was al bewoond in de prehistorie. Tijdens de Romeinse overheersing was Bilzen een kleine nederzetting langs de heirbaan Tongeren-Nijmegen. Het plaatsje ontwikkelde zich tot een handelscentrum en kreeg in 1251 de titel ‘goede Stad van het Graafschap Loon’. In 1366 maakte de prins-bisschop van Luik het gebied afhandig. Bilzen werd zo één van de Luikse ‘bonnes villes’ met stadsrechten.

In 1794 ging het prinsbisdom Luik over in Franse handen en kreeg Bilzen aanzien als kantonhoofd-plaats.

Bilzen vandaag Vandaag is Bilzen een dynamische stad met een sfeervol historisch centrum. Hier shop je voluit in de gezellige winkelstraten, geniet je op een zomers terras of proef je van het bruisende uitgaansleven. Het kloppend hart van Bilzen is de vernieuwde markt met zijn monumentale stadhuis. De belangrijkste bezienswaardigheid blijft het kasteelcomplex Landcommanderij Alden Biesen, een van de grootste kasteelcomplexen van de Euregio.

Info: ToeristischOnthaalLimburg-Bilzen-AldenBiesen,Kasteelstraat6,3740Bilzen(Rijkhoven),+3289515654,toerisme@bilzen.be,www.bilzen.be

¡ 1 Landcommanderij Alden Biesen I Toeristisch Onthaal Limburg Bilzen - Alden Biesen

2 Sint-Mauritiuskerk¡ 3 Stadhuis I Toeristisch onthaal4 Bezoekerscentrum

De Landschapsruiter

GANSBEEKSTRAAT

SPURKERWEG

KAMPVELDW

EG

KAPELSTRAAT

ROOIERWEG

OUDE TONGER

SEST

RAAT

OUDE TONGERSESTRAAT

NIE

UW

STRA

AT

ROYERVELD

WATERTORENWEG

ST.-LAMBERTUSLAAN

SPELVE

RSTR

AAT

SPELVE

RSTR

AAT

TONG

ERSESTRA

AT

MEREM

MEE

RSHOVE

N

HASSELTSESTRAAT

GANSBEEKSTRAAT

WIJERSTRAAT

MELKERIJWAL

MARKT

BORR

EBER

G

KLOKKESTR.

OLV.STRAAT

ROMBOUTSTR.

DEMERWAL

KLEINE WIJS

EIKENLAAN

EIKENLAAN

KATTEBERG

DEMERWAL

DEMERLAAN

PARKLAAN

WIJSSTRAAT

ZEEP

STRA

AT

NATVELD

KEIN

VELD

VRANKRIJK

BEUKENSTRAAT

BRUG

STRAAT

BRUGSTRAAT

KATT

E

LETE

RWEG

BIES

ENW

EG RIEMSTERVELDW

EGRIEM

STERWEG

MAASTRICHTERSTRAAT

BROEKSTR.

PAS-

SAGE

GENUT

KORE

NWAL

HOSP

ITAAL

STRA

AT

TONGER

SEST

RAAT

PASWEG

STEENBEEM

DLA

AN

MEERBEEMDLAAN

ZUU

RBEEMD

-

LAA

N VALGADER- PAD

WAVERS-HOEFPAD

MEREMWEG

SOLV

ELDST

RAATZAGERPATERDAM

IAANSTR.

IJSTRAAT

KORENSTRAATST-M

ARTINUSSTRAAT

STRAAT

PIJPENHOF

SCHUREVELD

BEGIJNHOF

SCHUREVELD

WINTERSTRAAT

BRABANTSESTRAAT

MEERSHOVEN

PIJPENPOORT

BERGWEIDELAAN

GRO

ENE

GRAC

HTLA

ANTA

BAA

RTST

RAAT

MOOI U

ITZI

CHTL

AAN

MO

OI

UITZ

ICH

TLAA

N

BLEEKAART

TIELEMANSTRAAT

LANAKERDIJ

OMSTRAAT

KLOKKE-PLEIN

BURGEMEESTER HAFMANSPLEINNEDERPAD

BROEDER- SCHOOL- PLEIN

GUTSENHOEFPAD

WIESVELDLAANSCHUTHAAGLAAN

JAZZBILZEN-PLEIN

DEKENPAQUAY-PLEIN

CAMILLEHUYSMANS-PLEIN

KLO

OST

ERST

R.

KLO

OST

ERW

AL

1

2

3

4

� �

�

Stadhuis Bilzen

23

Toeristisch Onthaal Limburg - Bilzen - Alden BiesenIn het Toeristisch Onthaal Limburg - Bilzen - Alden Biesen vind je info over de rijke geschiedenis van de landcommanderij Alden Biesen en het ontstaan, de bloei en het verval van de legenda-rische Duitse Orde. Je leert ook meer over Bilzen, Haspengouw, Limburg, Vlaanderen en Limburgse streekproducten. De fascinerende documentaire ‘Op weg naar Bilzen’ licht het wel en wee toe van negen historische figuren. Een 10 meter lange tafel stelt interactief de rijke Haspengouwse regio voor in al zijn geuren en kleuren. Je kunt hier ook je favoriete fiets- en wandelkaarten kopen.

ToeristischOnthaalLimburg-Bilzen-AldenBiesenLandcommanderijAldenBiesen,Kasteelstraat6,3740Bilzen(Rijkhoven),+3289515654,toerisme@bilzen.be,www.bilzen.be Open:april t.e.m. september: elke dag van 9 - 17 u.; oktober t.e.m. maart: elke dag van 10 - 17 u.; gesloten: 1/1 en 25/12 Prijs:gratis

Landcommanderij Alden Biesen Een van de grootste kasteeldomeinen in de Euregio. De abdis van Munsterbilzen en haar broer graaf Arnold III van Loon schonken een bedevaartskapel met omringende gronden aan de Duitse Orde. Tot aan het einde van de 18de eeuw bleef Alden Biesen de hoofdzetel van de balije Biesen, één van de twaalf provincies van de Duitse Orde. 40 jaar geleden legde een zware brand het kasteel bijna volledig in de as. De overheid restaureerde het tot een cultuurcentrum met tal van evenementen en tentoonstellingen. Via de

wandeling ‘Greenspot Alden Biesen - Geschiedenis tussen akker en beemd’ ontdek je de prachtige landelijke omgeving rond de landcommanderij.

Kasteelstraat6,3740Bilzen(Rijkhoven),+3289519393,aldenbiesen@vlaanderen.be,www.alden-biesen.be Open: april t.e.m. september: elke dag van 9 - 17 u.; oktober t.e.m. maart: elke dag van 10 - 17 u.; gesloten: 1/1 en 25/12 Prijs:domein: gratis; Franse tuin: € 1; kasteel: enkel met gids of tijdens tijdelijke tentoonstelling (bezoek tuin en kasteel bedraagt dan € 3)

Toeristisch Onthaal Limburg - Bilzen - Alden Biesen

Landcommanderij Alden Biesen

24

Sint-Mauritiuskerk De Sint-Mauritiuskerk ligt pal achter het stadhuis van Bilzen. Het is één van de zeldzame hallenker-ken in de regio. Het interieur is fraai gerestaureerd in neogotische stijl. De laatgotische beelden-schat werd geïntegreerd in barokke elementen. Merkwaardig en opvallend is het rijke neogotische kleurenpalet van glasramen en modern schilder-werk. Onder de toren verwijst de museale ruimte naar de verbondenheid met de landcommanderij Alden Biesen.

Markt,3740Bilzen,+3289515654,toerisme@bilzen.be,www.bilzen.be Open:elke dag van 8.30 - 17 u. Prijs:gratis

Bezoekerscentrum De Landschapsruiter De dienstgebouwen van het kasteel Edelhof in Munsterbilzen herbergen vandaag een horecazaak en een bezoekerscentrum. Dankzij de vroegmid-deleeuwse abdij wortelt dit dorpje in een zeer rijk verleden. Hier stap je ook het 19de en 20ste-eeuwse verhaal van de plantenmannen binnen. Een onthullende ervaring. Een ideale voorberei-ding op en startplaats voor een wandeling door het nabijgelegen Munsterbos.

Leroyplein2,3740Bilzen(Munsterbilzen)Open: elke dag van 11 - 17 u. Prijs: gratis

Taalmuseum Tesi Samanunga In Bilzen bevindt zich een klein maar uniek taalmuseum. Een aanrader voor al wie geïnteres-seerd is in de oorsprong van het Nederlands en graag meer wil weten over de oudste geschreven bronnen van onze taal. Het taalmuseum is te bezichtigen in de kelders van het stadhuis. Vanaf het voorjaar 2012 verhuist dit museum naar de bibliotheek.

Stadhuis,Markt,3740BilzenBibliotheekDeKimpel,Eikenlaan23,3740BilzenOpen: Stadhuis: maandag t.e.m. donderdag van 9 - 12 u. en van 14 - 16 u., vrijdag van 9 - 12 u. Bibliotheek: maandag t.e.m. vrijdag van 10 - 12 u. en van 15 - 17 u., zaterdag en zondag van 9 - 12 u. Prijs: gratis

TIPLandcommanderij Alden Biesen

Logeren in de Sint-Kwintensfietskluis Logeren in een kerk: uniek in Vlaanderen! Het kerkschip van de Sint-Quintinuskerk kreeg een moderne invulling. Er werden twee trekkershutten in ondergebracht die elk plaats bieden aan 4 personen. De kluis ligt in het landelijke Hees, vlakbij het fietsroute-netwerk.

Torenstraat7,3740Bilzen(Hees)Infoenreservering: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54

25

Riemst, het mergel-land

RiemstinhetzuidoostenvanLimburgisdeelvanhetmergelland.Datmerkjeaandevelemergelgrottenenondergrondsegangenstel-sels.GeologischmaaktdezeregiodeeluitvanhetHaspengouwsleemplateau.

Info: Toerisme Riemst, Tongersesteenweg 8, 3770 Riemst, + 32 12 44 03 75, toerisme@riemst.be, www.riemst.be Mergelgrotten Kanne

Vóór de 15de eeuw werd hier al gestart met de ontginning van mergelblokken uit de ondergrond. De stenen dienden voor de bouw van de lokale kerken en burchten. Het resultaat is een indruk-wekkend onderaards gangen- en grottenstelsel van meer dan 300 km lang. Een tentoonstelling van blokwerkersmateriaal toont je hoe de blokken werden bovengehaald. Muurschilderingen van prehistorische dieren bekleden de wanden. In de ondergrondse champignonkwekerij krijg je informatie over de kweek van champignons en maak je kennis met de lagering van Grottenbier. Een buitenaards boeiend onderaards labyrint.

Avergat14,3770Riemst(Kanne)Open:zaterdag en zondag om 14 u. (één rondleiding per dag); juli en augustus: elke dag om 14 u.; (één rond-leiding per dag)gesloten: van 15 december tot 15 januari. Prijs:volwassenen: € 4; <12 jaar: € 2,50

1 Chateau Neercanne2 Heilige Grafkapel3 Mergelgrotten van Kanne4 Vertrek wandelingen

Sint-Pietersberg5 Jachthaven Kanne

ON

DERSTRAAT

COM

MIEZEN

PAD

BERKENLAAN

BERKENLAAN

OP’T BROEKOP’T BROEK

BRUGSTRAATBEJATS

TREKWEG NEERCANNETREKWEG CAVELMEERLAND

SCHOOL

PAD

OUDE JEKERWEG

SINT-HUBERTUSSTRAAT

PRUISSTRAATOUDE PRUIS

ACHTER D

E HO

VEN

BOVENSTRAAT

DUIKERPAD

TREKWEG CAESTERT

TREKWEG OP CANNE

AVERGAT

TIEND

ENBERG

ZUSSERDEL

STEENSTRAAT

GULDENDAEL

CAESTERTWEG

ROUW

STATIEPLEIN

GRENADIER

SWEG

BOYSMOLENPAD

KAPE

LSTR

AAT

STAT

IEST

RAAT

OU

DE

WEG

KLEINEMOLENSTR.

OU

DE

TRAM

WEG

1

2

3

4

5

Mergelgrot Kanne

26

Grotchampignons De mergelgrotten van Kanne vormen een ideaal terrein voor champignonteelt. De temperatuur (12 tot 14 °C) en de luchtvochtigheid (95 tot 98 %) blijven er constant. Grotchampignons zijn steviger en droger dan gewone soorten, de smaak is iets vleziger en pittiger. Je herkent de Belgische en Nederlandse varianten aan hun grijsbruine kleur. Onderaan de steeltjes zit altijd nog wat mergel of aarde.

Mergelgrotten Zichen-Zussen-Bolder Dit ondergrondse labyrint van zalen en gangen verrast met wandschilderingen in houtskool, beeldhouwwerken in mergelzandsteen, fossielen uit de Krijtzee, tekeningen en scripties. Er is ook een vleermuizenreservaat en een didactische voor-stelling van de lokale champignon- en witloof-kwekerij. Je ontdekt ook alles over de rijping van grottenkaas, de artisanale ontginningstechniek van mergel en de noeste arbeid van de blokbrekers aan het mergelfront.

Gielenstraat18,3770Riemst(Zichen-Zussen-Bolder)Open: maandag t.e.m. zondag: reserveren verplicht Prijs:volwassene: € 4; <12 jaar: € 2,50

Heilige Grafkapel Herman Jekermans bouwde deze intrigerende mergelzandstenen kapel in 1647, naar het voor-beeld van de Heilig-Grafkapel in Jeruzalem. De kapel is het enige barokke gebedshuis in Riemst. De bediening ervan werd in 1653 toevertrouwd aan de kanunniken van Hoogcruts. Zij richtten drie jaar later tegenover de kapel een rectorhuis op, eveneens volledig in mergelzandsteen. Vandaag is dit huis een hotel.

Muizenberg10,3770Riemst(Kanne) Open:maandag t.e.m. zondag van 10 - 17 u. Prijs:gratis

Sint-Severinuskapel Graaf de Méan bouwde hier in 1611 een gotisch zaalkerkje. Van het oorspronkelijke romaanse kerkje behield hij alleen de toren uit 1133. In 1856 werd tegen de oorspronkelijke mergelstenen kapel een klooster opgetrokken. De vierkante westtoren uit mergelzandsteen is vandaag een van de oudste gebouwen uit de regio. In de Sint-Severinuskapel zie je maar een paar beelden. De meeste heiligen verhuisden naar de zolderkamer van de verga-derzaal.

Bergstraat1,3770Riemst(Val-Meer) Open:na reservering Prijs:gratis

Spotter Zichen-Zussen-Bolder Onder de straten en huizen van Zichen-Zussen-Bolder bevindt zich een doolhof van mergelkuilen (waar toeristen, omwille van stabiliteit en privé-bezit, geen bezoek aan kunnen brengen). Maar de spotter, een interactieve periscoop, gunt je toch een kijk in deze verborgen wereld. Via het toestel krijg je ook een panoramisch zicht op de bovenomgeving. De spotter speelt ook filmpjes af over de ontginning van mergel, de tragedie van de ingestorte mergelberg de Roosburg en de mooiste plekjes van Riemst.

Kerkstraat,3770Riemst(Zichen-Zussen-Bolder)

Spotter met multimedia

27

Waterburcht Millen Dit gotische kasteel in Millen werd voor het eerst vernoemd in 1365. Het is omringd met water, vandaar de naam waterburcht. Binnen vind je een bezoekerscentrum rond het thema ‘Burchten en Versterkingen in de Euregio Maas-Rijn’. In het plaatselijke museum duik je onder in het dagelijkse leven van de landadel uit het einde van de 16de, begin 17de eeuw.

Kattestraat22,3770Riemst(Millen)Open:1 april t.e.m. 30 september: maandag t.e.m. zondag van 12 - 18 u. en gesloten: woensdag; 1 oktober t.e.m. 31 maart: maandag t.e.m. zondag van 12 - 18 u. en gesloten: dinsdag en woensdag; gesloten: februari. Prijs:gratis

Waterburcht Millen

Wijnkasteel Genoels-Elderen

Wijnkasteel Genoels-elderen Het enige wijnkasteel van België en met zijn 22 ha ook het grootste wijndomein van het land. In de tijd van de Romeinen stond hier al een wijnkas-teel. Vandaag produceert het domein wijnen die moeiteloos concurreren met de Franse topwijnen. Met dank aan de bodem en het klimaat. De mergelondergrond in Riemst is vergelijkbaar met die van de klassieke Franse wijnstreken. Het lokale klimaat stemt dan weer overeen met dat in de Bourgognestreek van zo’n 100 jaar geleden. De

familie van Rennes combineert dit met wijnranken van de hoogste kwaliteit. Een gids loodst je door het domein en laat je proeven van de wijnen.

Kasteelstraat9,3770Riemst(Genoelselderen)Open:3 januari t.e.m. 24 december: maandag t.e.m. zaterdag van 9 - 18 u.; voor individuele bezoekers na reservatie elke zaterdag van april, mei, juni, september en oktober om 14 u.; gesloten: zon- en feestdagen Prijs:volwassene: € 8 (gids inbegrepen); <14 jaar: € 2,50

28

Verborgen schatten van Haspengouw

OokbuitendestedenademtHaspengouwvolophistoriek,religieenmystiek.Inhetglooiendelandschapontdekjeverborgeneeuwenoudekerkdorpjes,religieuserfgoedenmeerdan100kastelen,burchtenenvierkants-hoeves.

Kasteel Hex Heers Het landgoed Hex is een van de mooiste histo-rische buitenplaatsen in België. De uitgestrekte moestuin heeft een traditionele groentekelder, het park bekoort met eeuwenoude bomen en prachtige doorkijkjes. Een van de hoogtepunten is de unieke collectie oude en botanische rozen, volgens kenners de mooiste rozentuin ter wereld. Twee keer per jaar is het landgoed open voor het publiek. Er vinden ook rondleidingen, exposities en lezingen plaats.

KasteelHex,3870Heers(Heks),+3212747341,gardens@hex.be,www.hex.be Open: tweede weekend van juni en september; juni: vrijdag, zaterdag en zondag; september: zaterdag en zondag van 10 - 18 u. (kassa sluit om 17 u.) Prijs: niet-leden: € 8; leden: € 6; <16 jaar en inwoners uit Heers: gratis

’t Rood Kasteel Kortessem De oudste delen van dit kasteel stammen uit de 17de eeuw en kenmerken zich door hun Maasstijl. Vroeger was het kasteel een waterburcht. Je kon alleen binnen over een valbrug. De vijver is nog een restant van de ringgracht.

Kasteelstraat16,3720Kortessem(Guigoven),+3211379330,toerisme@kortessem.be,www.kortessem.be

Kasteelhoeve de Kerckhem nieuwerkerken Deze 17de-eeuwse kasteelhoeve ligt op de kruising van drie dorpen. Het kasteel staat in Wijer, de hoeve met woning in Kozen en de grote schuur met bijgebouwen en het koetsiershuis in Stevoort. In de kasteelhoeve kun je logeren. De gastheren koken na afspraak ook graag een diner voor passanten.

Grotestraat209,3850Nieuwerkerken(Wijer),+3211596620,info@dekerckhem.com,www.dekerckhem.com

‘t Rood Kasteel

29

Het Fort van eben-emael Bassenge Dit fort was een opnamelocatie voor de Vlaamse fictiereeks ‘De Smaak van De Keyser’. Het Belgische leger bouwde het tussen 1932 en 1935. In de mergelberg groeven ze een ondergrondse kazerne uit. Het fort moest de invalswegen naar Maastricht beschermen en de regio Luik verdedigen. Tever-geefs. Het viel al na 31 uur strijd in Duitse handen. Vandaag wandel je door het tunnelstelsel onder de berg en bezoek je de ondergrondse ziekenboeg en douches.

RueduFort40,4690Bassenge(Eben-Emael),+3212440375,toerisme@riemst.be,www.riemst.be Open: open weekends: 24 en 25 maart, 28 en 29 april,

19 en 20 mei, 16 en 17 juni, 7 en 8 en 21 juli, 25 en 26 augustus, 29 en 30 september, 27 en 28 oktober, 24 en 25 november: van 10 - 16 u.; bijkomend open voor individuele bezoekers: elke zaterdag en zondag van de maanden mei, juni, juli, augustus, september en oktober: start om 13.30 u. Prijs:volwassene: € 6; onderwijzend personeel en >65: € 5; 12 - 18 jaar: € 5; <12 jaar: € 3

Toeren tussen tumuli in Gingelom Rijke Romeinse villabewoners bouwden als laatste rustplaats grote kunstmatige aarden grafheuvels. In Gingelom tref je in een straal van anderhalve kilometer zes van deze tumuli aan: de grootste collectie van België. Tussen de fietsknooppunten 181 en 183 passeer je de ‘Twee Tommen’, de ‘Drie Tommen’ en de imposante ‘Avernassetom’: met een hoogte van 7,8 m en een diameter van 23 m een van de grootste grafheuvels van Haspengouw.

ToerismeGingelom,+3211881031,info@gingelom.be,www.gingelom.be

neogotische kapel Wellen Deze gerestaureerde kloosterkapel in het landelijke kerkdorp Wellen maakte deel uit van het voor-malige Ursulinenklooster en dateert uit 1899. Het interieur kenmerkt zich door zijn neogotische stijl. Specialisten typeren de kapel als ‘een totaalkunst-

werk van architectuur en toegepaste kunsten’. Waardevol zijn vooral de decoratieve schilderingen op de plafonds en muren. De kleurrijke ramen illustreren de glas-in-loodtechniek.

Dorpsplein,3830Wellen,+3212670711,cultuur@wellen.be,www.wellen.be Open:na reservering Prijs:€ 2

Kerkje van Veulen Heers Deze gotische kruiskerk is uniek dankzij de prach-tige zoldering. Gravin Marie d’Argenteau liet ter ere van Maria schitterende zolderschilderingen op paneel aanbrengen. Het ensemble toont taferelen uit het leven van Onze-Lieve-Vrouw, heiligen-figuren en de zestien blazoenen van de geslachten van de familie d’Argenteau. In de kerk hangt ook een zelfportret van de gravin, geknield voor Onze-Lieve-Vrouw en kind.

Kerkstraat,3870Heers(Veulen),+3211480122,toerisme@heers.be,www.heers.be Open:na reservering Prijs:gratis

Het fort van Eben-Emael

30

Kluis van Vrijhern Hoeselt Tussen de groene Haspengouwse heuvels in het pittoreske gehucht Vrijhern ligt de gelijknamige kluis. De kapel van de kluis werd in 1710 ge-bouwd, exact naar het model van het Heilig Huisje van Nazareth in het Italiaanse bedevaartsoord Loreto. Tot 1904 woonden hier nog kluizenaars. Vandaag is de kluis van Vrijhern een drukbezochte bedevaartplaats voor Onze-Lieve-Vrouw van Loreto. Er vertrekken hier ook mooie wandelingen.

Kluisstraat1,3730Hoeselt,+3212234836,toerisme@hoeselt.be,www.hoeselt.be Open:zondagnamiddag van 13.30 - 18 u. Prijs:gratis

Romaans kerkje Wintershoven Kortessem Dit romaans kerkje is één van de eerste kerste-ningplekken in Haspengouw. De heilige Amandus stichtte hier in 647 een kerk en kloostergemeen-schap. Heel wat toekomstige bisschoppen en heiligen kregen hier hun opleiding. De kerk uit hout en leem werd rond 1200 vervangen door het huidige romaanse gebouw met ingebouwde westtoren. Binnen ontdek je de relieken van de Wintershovense heiligen, een uniek Keltisch offeraltaar en een uitrolbare preekstoel.

Sint-Lambertusstraat,3722Kortessem,+3211379330,toerisme@kortessem.be,www.kortessem.be Open:voor groepen na reservering Prijs:gratis

Sint-Servaaskerk Diepenbeek De imposante Sint-Servaaskerk aan het Marktplein in Diepenbeek is al eeuwenlang een plaats van ge-bed. De toren is meer dan 500 jaar oud en werd in 1938 beschermd als monument. Het kerkgebouw kreeg vanaf 2001 ook een beschermd statuut. In de kerk ontdek je mooie 300 jaar oude houten gepolychromeerde beelden. Het orgel kreeg eind 2005 nog een grondige opknapbeurt.

Marktplein1,3590Diepenbeek,+3211350228,info@diepenbeek.be,www.diepenbeek.be Open:elke dag van 9 - 17 u. Prijs:gratis

Romaans kerkje Wintershoven Kortessem

31

Haspengouw is de tweede grootste fruitregio van Europa.

In april verandert het landschap in één grote bloesemzee. In de zomer vinden miljoenen kilo’s kersen, bramen, bessen en aardbeien de weg naar de veilingen, in september volgen de appels en peren. De jaarlijkse bloesem- en oogstfeesten vieren dit volop. Haspengouw staat intussen ook bekend als gerenommeerde wijnregio.

Fruit

32

Bloesem- en oogstfeesten

InHaspengouwbeleefjefruithethelejaardoor.Tijdensdebloesem-enoogstfeestenvindenheelwatfestiviteitenplaatsenopenenfruitbedrijvenhundeurenvooreengratisrondleiding.Bijenkelefruittelersplukjemeekersenofappels.Ideaalomeenbliktewerpenachterdeschermenvandefruitindustrie.

Adopteer een boomReserveer voor 22 april 2012 een appelboom in de Tuinbouwschool en pluk er letterlijk de vruchten van tijdens de oogst. Je kunt je appelboom persoonlijk kiezen tijdens de bloesemwijding op 22 april. Een fruitteler biedt je professionele hulp. Er is ook leuke én lekkere animatie voorzien. Het aantal bomen is beperkt.

Infoenreservering:ToerismeSint-Truiden,+3211701818Prijs: € 15 per boom inclusief 10 kg fruit; extra fruit tegen dagprijs

FruitloungeEen lounge in het Haspengouwse groen, met de bloeiende en kleurrijke bloesembomen binnen handbereik. Ontspan je in een ligzetel en geniet

intussen van een hapje, drankje en aangenaam gezelschap. Een sfeervol muziekje brengt je helemaal tot rust.

Peereleerstaat,Sint-Truiden(Velm)www.bloesemfeesten-haspengouw.beenwww.toerismelimburg.be/fruitOpen: van 1 april tot 1 mei van 11 u. tot zonsondergang

Fruitroutes Ontdekhethartvandefruitstreekviavijfmooiefruitroutes.Engenietonderwegvolopvanhetadembenemendeengullelandschap.

Fiets- en wandellussenVijf fietslussen loodsen je langs de mooiste plekjes van fruitregio Haspengouw. Je start in Alken, Bilzen, Borgloon of Sint-Truiden. Er zijn ook vier wandelroutes van 4 tot 8,5 km met startplaats in Kortessem, Borgloon, Heers of Sint-Truiden. Onderweg ontdek je prachtige kastelen, vierkants-hoeves, vredige dorpjes, fruitplantages en mooie vergezichten. Respecteer het werk van de fruitteler. Pluk daarom geen fruit.

DefruitroutekaartenzijntekoopindetoeristischeinfokantorenvanHaspengouw Prijs:€ 2 per kaart

Bestel de gratis fruitbrochureDe fruitbrochure en activiteitenkalenders geven je een overzicht van het hele jaarprogramma aan fruitactiviteiten in Has-pengouw. Je vindt de gratis boekjes in alle toeristische infokantoren van Haspengouw. Of surf naar www.toerismelimburg.be/fruit.

ToerismeSint-Truiden,GroteMarkt,+3211701818,info.toerisme@sint-truiden.be,www.toerismelimburg.be/fruit

Adopteer een boom

TIP

33

Terra Fecunda Op deze fietsroute van 28 km ontdek je hoezeer Haspengouw in het teken staat van fruit. Je gaat op pad met de Verhalenfluiste-raar. Deze persoonlijke audio- en videogids vertelt je onderweg meer over de omgeving en betrekt je bij het verhaal van het fruit. Je speelt de audio- en videofragmenten af op om het even welk multimediatoestel. Je kunt de route gratis downloaden via www.toerismelimburg.be

Hoogdorpsstraat5,3570Alken,+3211599976,carine.luts@alken.be,www.alken.be

Fruitbezoekjes het jaar rondVolgdewegvanhetfruit,vandemooisteboomgaardentotindeveilingen.JeontdektwaaromdeHaspengouwsestroopzolekkeris,enwaaromdeHaspengouwsewijnentotdeabsolutetopbehoren.

Fruitstreekmuseum Borgloon In het Fruitstreekmuseum en de Fruitsite Colen duik je terug in de geschiedenis van de fruitteelt in Haspengouw. Je krijgt ook zicht op alle nevenacti-viteiten van de fruitteelt. Fascinerend zijn het grote aantal relicten waaronder de oudste sorteerma-chine van Europa en de oudste veilingklok van België. Het museum bevindt zich in een zijgebouw op het binnenplein van abdij Mariënlof.

Colenstraat1,3840Borgloon(Kerniel),+3212747244,fruitstreekmuseum.vzw@pandora.be,www.vzw-fruitstreekmuseum.be Open:april t.e.m. september van dinsdag t.e.m. zondag: van 13 - 17 u.; gesloten: maandag en paaszondag. Prijs:€ 1

Keizelboomgaard Diepenbeek Deze hoogstamboomgaard ligt op de rand van Vochtig-Haspengouw (Keizelstraat).

De Nationale Boomgaardenstichting houdt hier oude hoogstamfruitrassen in stand en kweekt er klein fruit zoals bessen en frambozen. De stichting teelt in totaal 2 500 verschillende soorten en variëteiten. Zo ontstaat er een genenbank waaruit ze continu kan putten voor landschapsherstel-projecten of om liefhebbers te voorzien van streekeigen fruitrassen.

Bodemvaarttussenfietsknooppunten100en142,3590Diepenbeek,+3211350228,karolien.peusens@diepenbeek.be Open:elke dag Prijs:gratis

Fructuarium Borgloon In de schaduw van het sfeervolle Kasteel van Rullingen bevindt zich het provinciale fructuarium met een indrukwekkende verzameling van fruit-bomen. Hier vind je maar liefst 502 hoogstam-fruitbomen met onder andere diverse variëteiten van kersen-, pruimen- en perenbomen. Elke dag kun je dit ‘openluchtmuseum’ gratis bezoeken.

Rullingen1,3840Borgloon,+3212673653,toerisme@borgloon.be,www.borgloon.be Open:elke dag Prijs:gratis

TIP

Fruitroutes Haspengouw

34

Veilingen De Haspengouwse appels, peren, aardbeien, kersen en bessen behoren tot de wereldtop. De Veiling Borgloon, Veiling Haspengouw en de Belgische Fruitveiling openen geregeld hun deuren voor een gratis rondleiding. Ideaal voor een kijk achter de schermen. Van op de eerste rij ontdek je de geheimen van de sortering, opslag, verpakking, verkoop en distributie van het fruit.

Veiling Borgloon

Kernielerweg59,3840Borgloon Open:elke dinsdag in april, mei en september om 10.30 u. Reserveren:Toerisme Borgloon, + 32 12 67 36 53

Veiling Haspengouw

Tongersesteenweg152,3800Sint-Truiden Open:elke dinsdag in april en september om 11 u. Voor groepen na reservering. Reserveren:Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18

Belgische Fruitveiling

Montenakenweg82,3800Sint-Truiden Open:elke donderdag in april en september om 11 u. Voor groepen na reservering. Reserveren:Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18

Stoomstroopfabriek Borgloon Een van de laatste restanten van de industriële verwerking van fruit tot stroop. Begin vorige eeuw was Borgloon de bakermat van de stroopfabricatie. De stoomstroopfabriek werd opgericht in 1878. In 1988 werd de bedrijvigheid stopgezet. In 2005 kocht het stadsbestuur van Borgloon de fabriek op. Twee jaar later won het gebouw De Monumenten-strijd van de Vlaamse tv-zender Canvas. Vandaag wordt er opnieuw stroop gemaakt op ambachte-lijke wijze.

Stationsstraat54,3840Borgloon,+3212673653,toerisme@borgloon.be,www.borgloon.be Open:elke maandag om 15 u. in april, mei en september Prijs:gratis

Stroopstokerij Vrolingen Wellen Een van de laatste ambachtelijke stroopstokerijen van Vlaanderen. Ze werd opgericht in 1843. Vandaag staat hier al de vijfde generatie aan het roer. De ambachtelijke stokerij bevindt zich in een geklasseerd gebouw. Ze maakt nog altijd gebruik van de authentieke apparatuur. Het productiepro-ces duurt 24 uur en gebeurt nog grotendeels met de hand. Het resultaat is een authentieke appel- en perenstroop zonder kleurstoffen of additieven.

SteenwegopVrolingen45,3830Wellen,+3212745601,ivo.bleus@telenet.be,www.stroopvanvrolingen.be Open:na reservering Prijs: gratis

Stoomstroopfabriek Borgloon

35

Domein Schorpion Kortessem Deze 2 ha grote wijngaard ligt op een zuiderhel-ling in het hart van de fruitstreek. Het domein maakt mousserende kwaliteitswijn van Chardon-nay en Pinot-Noir. Deze druivenvariëteiten worden gebruikt voor de beste champagnes. Schorpion kiest voor de traditionele methode. Hij plukt de druiven met de hand en perst ze in een verticale korfpers. Met succes. In 2008, 2009, 2010 én 2011 werd Schorpion verkozen tot beste mousserende wijn van België.

Kersendaelstraat37,3724Kortessem(Vliermaal),+32477581208,info@schorpion.com,www.schorpion.com Open:na reservering Prijs:rondleiding + proeverij: € 10 p.p.

Wijnkasteel Genoels-elderenIn dit wijnkasteel ontdek je alles over de gerenom-meerde wijnen van Genoels-Elderen. Je kunt hier ook regelmatig rondleidingen volgen. Zie p. 28

Fruitig smullen

Haspengouwsfruitligtaandebasisvanheerlijkestreekproductenen-wijnen.Chef-kokstillenerhungerechtenmeeoptotindefruithemel.Enwatiserheerlijkerdaneenfruitigepicknickmiddenineenboomgaard?

Romantisch picknicken in Sint-Truiden Romantiek is de wereld nog niet uit. Zeker niet in het idyllische Haspengouw. Bestel een fruitige picknickrugzak bij Toerisme Sint-Truiden en ga op ontdekkingstocht door de prachtige Haspengouw-se landschappen. De rugzak bevat heel wat lekkere streekproducten voor onderweg, een fiets- en wandelgids én … een geheime tip voor de meest romantische picknickplaats van Haspengouw. Met liefde samengesteld.

GroteMarkt,3800Sint-Truiden,+3211701818,info.toerisme@sint-truiden.be,www.toerisme-sint-truiden.be Open: maandag t.e.m. zondag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 18 u. Prijs:€ 45 voor 2 personen; € 60 voor 2 personen inclusief fietsen; 2 dagen op voorhand reserveren

Wandel- of fietstocht met picknick in BorgloonKom fietsen of wandelen en geniet van de natuur, een heerlijk picknick-pakket krijg je mee voor onderweg.

Elkedaginaprilt.e.m.septemberReservatie:3dagenopvoorhand,viatoerismeBorgloon Prijs: € 9 per persoon (picknick-pakket en fiets- of wandel-routekaart inbegrepen). Vertrek:Kasteelhoeve De Tornaco, Romeinse Kassei 5, 3840 Borgloon (Voort)

Romantisch picknicken

36

Picknicken tussen de boomgaarden in Alden Biesen – BilzenDe imposante landcommanderij Alden Biesen ligt sfeervol tussen de Haspengouwse heuvels en fruitbomen. Vlij je neer in een van de omringende boomgaarden en geniet van een picknick met uitzicht op dit magistrale kasteelcomplex. Je kunt ook kiezen voor een picknick met streekeigen producten.

Kasteelstraat6,3740Bilzen(Rijkhoven),+3289515654,toerisme@bilzen.be,www.bilzen.be Open:april t.e.m. september: tijdens openingsuren Toeristisch Onthaal Alden Biesen Prijs:vanaf € 12,50 (drie dagen vooraf reserveren)

Streekproductenwinkel Borgloon Deze streekproductenwinkel heeft een uitzonder-lijk sfeervolle locatie: de voormalige portierswo-ning van de stoomstroopfabriek. Je vindt hier een brede waaier van Haspengouwse streekproducten en fruit. Bij mooi weer kun je in het weekend op het terras smullen van een heerlijke pannenkoek met Loonse stroop of de enige echte Loonse stroopwafel.

Stationsstraat54,3840Borgloon,+3212673653,toerisme@borgloon.be,www.borgloon.be

Open:april t.e.m. oktober: vrijdag van 12 - 18 u.; zaterdag en zondag van 11 - 18 u. Van 1/11 t.e.m. 31/3 enkel open: vrijdag van 13 - 17 u. Prijs:gratis toegang

Streekproductenshop Sint-Truiden Fruitsappen, bieren, wijnen, fruitjenevers en fruitlikeuren. Maar ook fruitconfituren, stroop, speculaas, advocaat en honing … Deze shop is

Romantisch picknicken

eigenlijk een streekproductenmarkt met producten die vooral ‘fruit’ als basis hebben. Je keurt en koopt hier de beste Haspengouwse lekkernijen tegen democratische prijzen. De streekproductenshop ligt op de Grote Markt, bij Toerisme Sint-Truiden.

GroteMarkt,3800Sint-Truiden,+3211701818,info.toerisme@sint-truiden.be,www.toerisme-sint-truiden.be Open:15 maart t.e.m. 31 oktober: elke dag van 9 - 12.30 u. en 13 - 18 u.; 1 november t.e.m. 14 maart: maandag t.e.m. vrijdag van 9 - 12.30 u. en 13 - 16 u. en zaterdag en zondag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 18 u. Prijs:gratis

De Wroeter Kortessem De Wroeter maakt ambachtelijke, duurzame en milieuvriendelijke producten binnen een sociaal tewerkstellingsproject. In de boerderij vind je een ruim aanbod aan zelfbereide streekproducten zoals confituur, biologisch brood, bakkerijproducten, gelei, siroop, appelsap, zuivelproducten en kaas. Naast een eigen bakkerij heeft De Wroeter ook een fruitverwerkingsatelier en de nodige aanplantin-gen voor biologische groenten en fruit.

Sint-Rochusstraat6,3720Kortessem,+3211376447,dagcentrum@dewroeter.be,www.dewroeter.be Open: maandag t.e.m. vrijdag van 14 - 18 u.; zaterdag: 10 - 14 u.; dinsdag gesloten Prijs: gratisHaspengouwse specialiteiten

37

TIP

Hoogstamboomgaarden, kerk-dorpjes, weilanden, mergel-

valleien, kastelen, holle wegen, moerassen, weidse vergezichten, bloesems en fruit: glooiend Haspen-gouw is overweldigend mooi. Welke pittoreske route je ook uitstippelt.

Online fietsrouteplanner Alle fietspaden van het fietsroutenet-werk zijn beschikbaar online. Ga naar www.toerismelimburg.be/fietsen en duid op de kaart aan hoe je wil rijden. De planner berekent automatisch je route. Of kies één van de uitgestippelde themaroutes, druk ze af of laad ze in op je gps-toestel, en ga meteen op stap. Je kunt je route ook delen via de website. Zo ontdek je samen met fietsgenoten de leukste fietsplekjes van Limburg.

Onlinerouteplanner: www.toerismelimburg.be/fietsen

Landschap

38

Fietsen door glooiend HaspengouwHaspengouwteltdiversethemaroutes:vanfietsenlangshetrijkeverledentotfruit-fietsroutes.Moeitemetheuvels?Huurdaneenelektrischefietsindefietsont-haal-enservicepuntenvanSint-Truiden,AlkenenAldenBiesen(Bilzen).

FietskaartDe fietskaart op schaal 1:65 000 geeft een totaal-overzicht van het Limburgse fietsroutenetwerk. Ze vermeldt alle routes, knooppunten met onderlinge afstanden, straatnamen, stations, parkings, fiets-onthaal- en servicepunten, centrumverbindingen, bezienswaardigheden, wandelstartplaatsen, pick-nickplaatsen, hellingen, veerponten en onverharde wegen. De kaart bevat ook een fietsinfoboekje met een overzicht van de fietsvriendelijke cafés en logies en andere faciliteiten van het fietsroute-netwerk.

Defietskaartmétfietsinfoboekjekost€9,50enistekoopbijalletoeristischeinfokantorenenviawww.toerismelimburg.be,+3211305500

FietsroutenetwerkAlle routes van het fietsroutenetwerk zijn verbonden via een systeem van knooppunten. Elk knooppunt heeft een eigen nummer. Blauwe rechthoekige fietsbordjes geven duidelijk de weg naar jouw knooppunt aan. Alle routes zijn in twee richtingen bewegwijzerd. Verloren rijden kan niet. Je volgt gewoon het juiste nummer. Met behulp van de fietskaart stippel je gemakkelijk op voorhand je parcours uit. Het fietsroutenetwerk werd bedacht door Limburger Hugo Bollen en het Regionaal Landschap Kempen en Maasland. Intussen is het overal in Vlaanderen en grote delen van Nederland overgenomen.

39

Fietsonthaal- en servicepun-ten: de ideale startplaatsen Deze punten zijn de ideale startplaats voor een fietstocht door Limburg. Je parkeert je auto op de grote en veilige parking, springt op je fiets en zit meteen op het fietsroutenetwerk. Elk fietsonthaal- en servicepunt heeft ook alles voor een geslaagde tocht of tussenstop: van een fietsenstalling, picknickplaats, fietscafé en sanitaire voorzieningen tot fietsverhuur en zelfs een volledige fietsherstel-plaats. Fietsonthaal- en servicepunt Recreatiedomein De Alk Alken Laagdorpstraat,3570Alken,+3211599976,carine.luts@alken.be

Fietsonthaal- en servicepunt Landcommanderij Alden Biesen – Bilzen Kasteelstraat6,3740Bilzen(Rijkhoven),+3289515654,toerisme@bilzen.be

Fietsonthaal- en servicepunt Sint-Truiden Stationsplein65,3800Sint-Truiden,+3280096967,info.toerisme@sint-truiden.be

Huur een fietsEenfietshuren? Dat kan in de fietsonthaal- en servicepunten. Of je nu kiest voor een Fietsparadijs Limburg-fiets of een elektrische fiets: je krijgt altijd een herstelkit mee. Handig om kleine fietsonge-makken zelf op te lossen. HebjeeenernstigdefectaanjeFietsparadijsLimburg-fiets? Bel dan naar het gratis service-nummer 0800 96 96 7 (optie 2) en we helpen je. Reserveer je fiets best op voorhand. Vanuit België via het gratis nummer + 32 800 96 96 7 (optie 2), buiten België via + 32 11 33 27 56. Op www.toerismelimburg.be vind je het actuele fietsaanbod per Fietsonthaal- en servicepunt terug. Vergeetnietomjefietshelmmeetebrengen!

Prijsperfietsofelektrischefiets,locatiesvande50oplaadpalen,soortenfietsmateriaalenkortingen:ziewww.toerismelimburg.be/fietsen.

Fietsvriendelijke cafés en logiesFietscafés liggen op maximaal 1 km van het fietsroutenetwerk. Je herkent ze aan hun fietslabel. Deze fietsvriendelijke horecazaken bieden drankjes en een kleine snackkaart aan, maar ook speciale faciliteiten voor fietsers. Je vindt er een goede fietsenstalling, propere toiletten, een EHBO-kit en een fietsreparatieset. Fietslogies liggen op maxi-maal 5 km van het fietsroutenetwerk. Hier geniet je van een overdekte en afgesloten fietsenstalling, een EHBO-koffer, een fietsreparatieset, fietsinfo en mogelijkheid om je kleren te drogen. ’s Morgens krijg je een stevig fietsersontbijt.

40

Wandelenin greenspots

EersteklaswandelgebiedendiejetotindegroeneschatkamersvanHaspengouwloodsen.Elkegreenspotheefteenvaststartpuntmetparking,overzichtsbordenhoreca.Derouteszijnduidelijkbewegwijzerdenvoorzienvanrust-enpicknickplaatsen.

Dekaartenvandegreenspotwandelingenkosten€2enzijntekoopbijalletoeristischeinformatie-kantorenvanHaspengouwofviawww.rlh.beofviawww.toerismelimburg.be

Greenspot Alden Biesen ‘Geschiedenis tussen akker en beemd’ BilzenJe wandelt langs hoogstamboomgaarden en uit-gestrekte akkers op plateaus en door beekdalen. De Demer zorgt onderweg voor grote reliëfverschillen en een bijzonder gevarieerd landschap. Regelmatig worden je inspanningen beloond met schitterende panorama’s. Hoogtepunten zijn de landcommanderij Alden Biesen en het wijnkasteel Genoels-Elderen. Kies je voor de lange wandeling? Vergeetdanzekerjelaarzenniet.Start: Parking Alden Biesen, Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven)Routes: geel: 16 km, duur 4 uur; oranje: 8,5 km, duur2 uur; blauw: 4 km, duur 1 uur; groen: 4 km, duur 1 uur

Greenspot Munsterbos ‘Blik over de plassen’ Bilzen Deze greenspot dompelt je onder in een prach-tig stuk natuur op de grens van de Kempen en Haspengouw. Je wandelt door moerassen, bossen en graslanden en passeert restanten van een vroeger heidelandschap. Tussen de oude eikenbossen ligt een fascinerend vijvergebied met zeldzame water- en moerasvogels. Je bekijkt hen ongestoord van op de vogelkijktoren. Brengzekerjeverrekijkermee!Start: Bezoekscentrum De Landschapsruiter, leroyplein 2, 3740 BilzenRoutes: rood: 8 km, duur 2 uur; blauw: 5 km, duur 1,5 uur

41

Greenspot Rullingen ‘In het spoor van fruit’ BorgloonDeze wandeling start aan het kasteeldomein van Rullingen, pittoresk gelegen tussen de boomgaar-den. Onderweg doorkruis je het gevarieerde land-schap van de vallei van de Herk en de Rullingen-beek. Je bent hier in het hart van de fruitstreek met hoog- en laagstamboomgaarden, een fructuarium en een fruitspoor. Voor buggy’s is alleen de groene wandeling aanbevolen.

Start:Kasteeldomein, Rullingen 1, 3840 Borgloon (Rullingen) Routes:oranje: 7,5 km, duur 2 uur; rood: 6 km, duur 1,5 uur; groen: 4 km, duur 1 uur; rode + oranje wandeling: 12 km, duur 3,5 uur; rode + groene wandeling: 8,5 km, duur 2 uur.

Greenspot Grootloon ‘Via heuvels en boomgaarden’ Borgloon Vertrekpunt is Borgloon, het historische hart van het Graafschap Loon. Vanaf de imposante burcht-heuvel wandel je een eeuwenoud landschap binnen met beboste heuveltoppen en uitgestrekte hoogstamboomgaarden. Een aantal van hen is toegankelijk: ideaal voor een picknick. Je passeert ook een pittoresk kerkdorpje en geniet van pano-rama’s die je tot mijlenver een blik gunnen op het prachtige landschap van Haspengouw.

Start:Klappoel, centrum, 3840 Borgloon Routes:geel: 12,5 km, duur 3,5 uur; oranje: 8,5 km, duur 2 uur; blauw: 5,5 km, duur 1,5 uur; groen: 4 km, duur 1 uur

Greenspot Heks ‘Langs boerenerven’ Heers Je start aan een authentieke herberg en ontdekt vervolgens het specifieke landschap van Droog-Haspengouw. Oude dorpskernen, monumentale vierkantshoeven, holle wegen, kastelen, heuvel-toppen met koepelbosjes en eindeloze panorama’s ... het staat allemaal op het programma. Een buitengewoon boerenlandschap dat je helemaal onderdompelt in de landelijke sfeer van weleer.

Start:Herberg De Horne, Brugstraat 30, 3870 Heers (Vechmaal) Routes: geel: 12 km, duur 3,5 uur; rood: 9 km, duur 2,5 uur; oranje: 6 km, duur 1,5 uur

Greenspot Mettekoven ‘Grand-Cru landschap’ Heers Het piepkleine dorp Mettekoven staat model voor fruitig Haspengouw. Van hieruit wandel je langs bloeiende hoogstamboomgaarden, door uitgestrekte heuvellanden en kerkdorpjes. Aan de mythische Tjenneboom, op de grens tussen Borgloon en Heers, heb je een prachtig zicht op het glooiende Haspengouwse decor. Dankzij de vele heuvels geeft deze wandeling haar geheimen maar met mondjesmaat prijs. Verrassend tot het einde!

Start: centrum, Mettekovenstraat 2, 3870 Heers (Mettekoven) Routes:rood: 7 km, duur 1 uur 45’; oranje: 4 km, duur 1 uur; blauw: 3 km, duur 45’; groen: mindervalidenpad, 1,5 km

42

Greenspot Vrijhern ‘natuur rond de kluis’ Hoeselt Startpunt is de Kluis van Vrijhern, een pittoreske 17de-eeuwse lemen woning in een schaduwrijk decor. In deze bronrijke omgeving ontspringen verschillende beekjes die samen het begin van de Demer vormen. Dit is dan ook Vochtig-Haspengouw ten voeten uit. Het landschap is heel gevarieerd met bronnen, bossen, weilanden maar ook fruitboomgaarden. En natuurlijk ontbreken ook de weidse panorama’s niet.

Start: Kluis van Vrijhern, Kluisstraat, 3730 Hoeselt Routes: rood: 8 km, duur 2 uur; oranje: 6 km, duur 1,5 uur; blauw: 4 km, duur 1 uur

Greenspot Zammelen ‘Groene schatkamer’ Kortessem Je vertrekt in het pittoreske dorpje Zammelen, aan de rand van het Haspengouwse leemplateau. Hier starten drie wandelingen door Vochtig-Haspen-gouw. De bijnaam ‘groene schatkamer’ is hier zeker op zijn plaats. Historische paden en kerkwegels lei-den je door een sterk glooiend landschap waarin beemden, hooilanden, mysterieuze moerassen en broekjesbossen elkaar afwisselen. In de vallei houdt de kronkelende Mombeek je voortdurend gezelschap.

Start: Kerk Zammelen, Keipoelstraat, 3724 Kortessem (Zammelen) Routes:rood: 7 km, duur 2 uur; oranje: 6 km, duur 1,5 uur; blauw: 4 km, duur 1 uur; groen (combinatie routes): 13 km, duur 3 uur

Greenspot nieuwenhoven ‘Bos vol verrassingen’ Sint-Truiden Het bos van Nieuwenhoven maakt deel uit van het grootste aaneengesloten bosgebied van Zuid-Limburg. Deze wandelingen voeren je door het hart van dit eeuwenoude loofbos. Hier leven nog reeën en eekhoorntjes in het wild. Wandelaars passeren ook de vallei van de Kelsbeek, het kasteel van Nieuwenhoven en de basiliek van Kortenbos. Ook liefhebbers van vergezichten komen aan hun trekken.

Start:Bezoekerscentrum Nieuwenhoven, Hasseltsesteenweg, 3800 Sint-Truiden (Nieuwenhoven) Routes: oranje: 4 km, duur 1 uur; blauw: 2,7 km, duur 45’; groen: mindervalidenpad, 1 km

43

Andere topwandelplekjesDegoedonderhoudenenduidelijkbeweg-wijzerdewandelpadenvoerenjedoorhetglooiendelandschapmetmergel,boomgaar-den,kastelen,hollewegen,fruit,bloesems,kerkdorpjesenweilanden.

Sint-Pietersberg Kanne ‘Wandelen tussen Jeker en Maas’ Riemst Dit boeiende grensoverschrijdende wandelgebied voert je door het mergelland tussen Jeker en Maas. Eeuwenlang werden hier mergelblokken uit de ondergrond gewonnen. Maar ook bovengronds is het landschap fenomenaal. In totaal zijn er een 20-tal wandelroutes die je ook onderling kunt combineren. Vijf routes starten in Vlaanderen. Meer bepaald in Kanne (Riemst) waar veel huizen opgetrokken werden uit diezelfde mergelsteen.

Start: Statieplein, 3770 Riemst (Kanne) Routes:geel: 12,7 km; rood: 11,3 km; oranje: 7,2 km; groen: 5,2 km; blauw: 5 km Prijs:wandelkaart: € 1,50; verzamelbox met wandelkaar-ten: € 12,50 bij Toerisme Riemst

Verborgen Moois nietelbroeken Kortessem Deze belevingsvolle wandeling loodst je door

de Nietelbroeken, een natuurgebied dat deel uitmaakt van de Mombeekvallei. Hier regeert de natuur. Maar ook het culturele erfgoed laat zich niet onbetuigd. Zo passeer je het kasteel Mombeek met zijn vroegere jachtbos. Misschien spot je hier wel een ree of zelfs een havik? Avontuurlijke knup-pelpaden en onverharde wegen zorgen voor extra beleving. Vergeet niet om waterdicht schoeisel mee te nemen.

Start:Herbroekstraat, 3720 Kortessem of Nietelbroek-straat, 3590 Diepenbeek Routes:5 km, duur 1 uur Prijs: wandelkaart: € 1,50 bij Toerisme Kortessem

Verborgen Moois Hornebos Heers Het Hornebos is een zeldzaam overgebleven stukje bos dat ooit heel Haspengouw bedekte. Op deze wandeling krijg je opnieuw voeling met dit oer-

bos. Je passeert ook een wilde bijentuin, je duikt onder in holle wegen en ontdekt de bronnen van de Herk. De imposante Rode Dreef voert je naar de ruïnes van het kasteel van Mechelen-Bovelingen. Op het plateau geniet je van vergezichten over het glooiende landschap.

Start:Altenastraat, Mechelen-Bovelingen (Heers) Routes:3 km, duur 45’; 8 km, duur 2 uur Prijs:wandelkaart:€ 1,50 bij Toerisme Heers

Wandelgebied Cicindria Sint-Truiden - Gingelom Sint-Truiden ontstond aan de oevers van de Cicin-dria. Deze waterloop ontspringt tussen het groen van het eeuwenoude kasteeldomein Hasselbroek in Jeuk. Langs de kronkelende beek kies je uit zes wandellussen. Onderweg wandel je door holle wegen en geniet je volop van vergezichten, boomgaarden, kastelen, kapelletjes en dorpscafés. Er zijn 6 startpunten in Gingelom en Sint-Truiden.

Start:6 startpunten: Park van de Vriendschap in Buvingen, Het Pachthof in Borlo, Romeinse weg in Straeten, kerk van Bevingen, brouwerij én kerk van Kerkom Routes:oranje ruit: 6,5 km; oranje rechthoek: 6 km; blauwe bol: 5,5 km; oranje bol: 6,8 km; groene rechthoek: 2,9 km; blauwe ruit: 5 km Prijs:wandelkaart: € 2,50 bij Toerisme Sint-Truiden en bij Toerisme Gingelom

44

TIP

Wandelgebied Gelmen Sint-Truiden Dit is Katarakt-land in volle glorie. Je vertrekt aan de kerk van Groot-Gelmen of de school van Gelinden. Van hieruit voert de route je door een uniek en vooral afwisselend wandelgebied. Op het menu? Holle wegen, boomgaarden, geologische sites, Romeinse overblijfselen, Katarakt-locaties, een kasteel, de schitterende cultuurhistorische kapel van Helshoven én … de Zwaan: de oudste herberg van Limburg.

Start: 3 startpunten; aan de school van Gelinden (Sint-Truiden), aan de kerk van Groot-Gelmen (Sint-Truiden) en aan de Mettekovenstraat (Heers) Routes:9 km, 6 km en 3 km Prijs: wandelkaart: € 2,50 bij Toerisme Sint-Truiden

Wandelgebied Fruitvallei Deze wandeling doet haar naam alle eer aan. Je start aan de achterzijde van het station van Sint-Truiden voor een mooie tocht door de Has-pengouwse velden en langs de vele fruitbomen. In april is het landschap één grote bloesemzee, in het najaar ruikt de hele omgeving naar het rijpe fruit. Onderweg passeer je ook de gerenoveerde en opnieuw actieve Stayenmolen en de stokerij en brouwerij van Wilderen.

Start: achterzijde van het station van Sint-Truiden Routes: 10 km Prijs:fruitwandelkaart: € 2 bij Toerisme Sint-Truiden

Z-OUTDit uniek project van Z33 brengt sinds juni 2011 kunstwerken in het typisch Lim-burgse landschap rond Borgloon. Eén van de kunstwerken, de doorkijkkerk van het architectenduo Gijs Van Vaerenbergh, is al een echte trekpleister. Deze kerk bestaat uit 100 op elkaar gestapelde lagen staalplaat. Afhankelijk van waar je staat, lost de kerk meer of minder van het landschap. In 2012 nestelt er zich nog meer actuele kunst in de omgeving van Borgloon. Langs de fiets- en wandelroutes rond het fruitspoor en de Ro-meinse weg kom je voortdurend verrassende kunstwerken tegen.

Markt,3840Borgloon,+3212673653,info@z33.be,www.z33.be

TIP

FruitwandelroutesDe fruitwandelroutes vertellen je meer over fruit in Haspengouw (zie pagina 33).

45

Snorren door HaspengouwSnorrenmeteenVespadoorhetglooiendelandschap,jelatenrondrijdenmeteenfietstaxiofeenretroVW-busje…Haspengouwverkennenhoeftnietvermoeiendtezijn.

Met de Vespa door de heuvelsSommige mensen noemen Haspengouw het Toscane van Vlaanderen. De heuvels, kastelen, kerkdorpjes, wijndomeinen creëren inderdaad een heel zuiderse sfeer. En hoe kun je zo’n landschap beter verkennen dan met een stijlvolle Vespa. In Haspengouw zijn er intussen al verschillende Vespa-formules uitgewerkt. In het zadel maar!

Verhuuradressen: zie www.toerismelimburg.be

Toeren met tripyDe tripy is veel meer dan een gps. Dit elektronische ‘roadbook’ bevat tal van uitgewerkte routes en interessante stopplaatsen voor je tocht met de Vespa. Een vlugge blik op het scherm vertelt je meteen waar je moet afslaan. Zo haal je nog meer uit je tocht. Met opgeladen batterij werkt tripy 30 uur volledig autonoom.

Reserverenbij Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70 of Toerisme Riemst, + 32 12 44 03 75

Groene wagentjes Bilzen De streek rond Alden Biesen en Bilzen is ronduit prachtig, maar de Haspengouwse heuvels vergen wel het uiterste van je benen. Geen probleem. Met de compacte elektrisch aangedreven wagentjes bereik je de allermooiste plekjes van de Haspen-gouwse natuur. Zonder dat je je moet inspannen

en zonder impact op het milieu. Elk wagentje biedt plaats aan vier personen. Een superleuk transportmiddel voor elke toeristische rondrit.

Kasteelstraat6,3740Bilzen(Rijkhoven),+3289515654,toerisme@bilzen.be,www.bilzen.be/toerisme Open:april t.e.m. augustus: elke dag van 9 - 17 u.; september t.e.m. maart: elke dag van 10 - 17 u. Prijs:€ 20 per uur; € 60 per halve dag; € 180 per weekend (waarborg: € 80 per groen wagentje)

Toeristische rondrit met de fruitbus in Borgloon De gids neemt u mee langs de mooiste plekjes in en rond Borgloon. Onderweg brengen we een bezoek aan een fruitbedrijf (op maandag stroopfabriek) en eindigen op het terras van de streekproductenwinkel aan de stroopfabriek, waar we genieten van een pannenkoek met Loonse stroop en een drankje. Vooraf reserveren via toerisme Borgloon.

Stationsplein,3840Borgloon,+3212673653,tourisme@borgloon.be,www.borgloon.be,Open: elke dag tijdens de paasvakantie om 13.30 u. (van 2 t.e.m. 15 april) Prijs: € 15

46

Toeristische Shuttle Bilzen Een ideale (halve-)daguitstap voor scholen en groepen. De shuttle voert je in groep door Groot-Bilzen en stopt aan de mooiste toeristische trekpleisters. Je kunt de rit combineren met een geleid bezoek aan het centrum van Bilzen en aan de Landcommanderij Alden Biesen. Lekkerbekken boeken een culinaire rit waarop je kennismaakt met typische Bilzerse lekkernijen. De shuttle biedt plaats aan 49 personen.

Kasteelstraat6,3740Bilzen(Bilzen),+3289515654,toerisme@bilzen.be,www.bilzen.be Open: elke dag Prijs: op aanvraag

Retro VW-bus Borgloon Toer door Haspengouw met een blitse retro VW-bus. De chauffeur brengt je naar de leukste plekjes in Haspengouw via een keurig uitgestippelde route. Onderweg krijg je deskundige uitleg over het landschap, de lokale geschiedenis, kastelen, monumenten en andere toeristische bezienswaar-digheden. Het busje biedt plaats aan zes personen. De rit duurt anderhalf uur.

Tongersesteenweg100A,3840Borgloon,+3212672002,info@splitbus.be,www.splitbus.be Open: elke dag Prijs: € 130 per 1,5 uur (max. 6 personen); reserveren verplicht

Fruittoerbus Sint-Truiden Elke dag in april toert een comfortabele bus langs fruitige locaties. Onderweg neem je een kijk achter de schermen van een werkend Haspengouws fruitbedrijf. Je krijgt een rondleiding door de boomgaarden, bekijkt de sorteer- en verpakkings-installatie en krijgt antwoord op al je fruitvragen. Alle deelnemers ontvangen ook een sappig Haspengouws appelpakket en drankje.

GroteMarkt,3800Sint-Truiden,+3211701818,info.toerisme@sint-truiden.be,www.toerisme-sint-truiden.be Open: april: maandag t.e.m. zondag Prijs:€ 15

Haspengouw-toerbus Sint-Truiden Deze tocht brengt je langs kastelen, kerken en kloosters, grootse vierkantshoeven, boomgaarden en velden. Onderweg geniet je van een aperitiefje op een bijzondere en verrassende locatie. Ook aan de kapel van Helshoven is een pitstop voorzien. Aan dit uitzonderlijk cultuurhistorisch monument krijg je ook een korte rondleiding. De rit duurt drie uur, inclusief twee pauzes.

GroteMarkt,3800Sint-Truiden,+3211701818,info.toerisme@sint-truiden.be,www.toerisme-sint-truiden.be Open: mei t.e.m. september: woensdag en zaterdag om 14 u. Prijs:€ 12,50 p.p.

Fietstaxi Sint-Truiden Alleen of met zijn tweetjes lui achteroverleunen terwijl de trapper zich een weg door het glooiende landschap baant: met de Fietstaxi ontdek je Has-pengouw in stijl én ... zonder moeite. De chauffeur peddelt je naar de mooiste plekjes in en rond Sint-Truiden. Je kiest uit drie verschillende routes: een stadsrondrit (1 uur), een kastelenrondrit (2 uur) of een fruitrondrit (2 uur).

Stationsplein,3800Sint-Truiden,+3280096967,fietspuntsinttruiden@vzwbasis.be,www.toerisme-sint-truiden.be Open: maandag t.e.m. zondag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 18 u. Prijs: € 15 per uur; reserveren verplicht via + 32 800 96 967 optie 2

47

Haspengouw is een regio met een rijke geschiedenis, maar

ook met alle comfort voor de hedendaagse toerist. In Bilzen, Sint-Truiden en Tongeren is het heerlijk shoppen. De kids ravotten in de leukste speeltuinen en speelparadij-zen of plonzen in de zwembaden. En voor wie zich eens helemaal wil laten verwennen, zijn er de goed uitgebouwde wellnesscentra.

Recreatie

48

ShoppenWinkelwilligen,etalagekijkersenshopaholicshaleninHaspengouwvolophunhartop.ZowelinSint-Truiden,TongerenalsinBilzenvindjeheelwatgezelligewinkelstratenenverras-sendeshoppingadresjes.

BilzenHet kloppende hart van Bilzen is de vernieuwde Markt. Een ideale uitvalsbasis voor een ontdek-kingstocht door de omliggende winkelstraten en het aangrenzend winkelcomplex De Klokke. De Bilzerse middenstand is ook heel actief. Zo zijn er de wekelijkse markt op woensdag, de jaarlijkse foor, de avondmarkt, ...

ToerismeBilzen,+3289515654,toerisme@bilzen.be,www.bilzen.be

Sint-TruidenIn het historische handelscentrum van Sint-Truiden ligt alles op wandelafstand. De sfeervolle winkelstraten monden uit op de gezellige Grote Markt met zijn vele cafés en restaurants. Als de zon schijnt lijkt het hier wel één groot openluchtterras. Extra shoppingplezier is er tijdens de zaterdag-markt en de jaarlijkse Ladies City Day.

www.trudor.beofToerismeSint-Truiden,+3211701818,info.toerisme@sint-truiden.be,www.toerisme-sint-truiden.be

TongerenTongeren houdt wel van stijl en design. Dat merk je aan de unieke boetiekjes en hippe winkels. In het centrum van de stad ligt de gloednieuwe Shopping Julianus. Leuke koopjes doe je ook op de jaarmarkten, de wekelijkse antiekmarkt en de sfeervolle boekenmarkt. Elke eerste zondag van de maand openen alle winkels de deuren voor een portie zondagshoppen.

ToerismeTongeren,+3212800070,info@toerismetongeren.be,www.tongeren.be

Wekelijkse markten • Bilzen: woensdagvoormiddag• Borgloon: dinsdagnamiddag • Diepenbeek: maandagvoormiddag• Sint-Truiden: zaterdagvoormiddag• Tongeren:donderdagvoormiddag

Speeltuinen

Binnenspeeltuin Activ TongerenDit overdekte speelparadijs is een droom voor kids van 1 tot 12 jaar die zich graag uitleven. Hier klimmen, klauteren, springen, glijden ... ze naar hartenlust. Megacool. Ook als het buiten regent.

Rutterweg63,3700Tongeren,+3212233343,info@activ1.be,www.activ1.be Open: woensdag vanaf 12 u.; vrijdag vanaf 16 u.; zaterdag en zondag vanaf 10 u.; feestdagen en school-vakanties vanaf 10 u. Prijs: € 3,50

Speeltuin stadspark De Motten TongerenRavotten in de speeltuin, kastelen bouwen in de zandbakken, roeien, minigolf, gocarts, een verkeerspark, Finse piste, tennis, een visvijver: in De Motten staat verveling altijd buitenspel.

Kastanjewal,3700Tongeren,+3212390284,SportdienstTongeren Open: elke dag van 7.30 - 21 u. (afhankelijk van het weer); vanaf april t.e.m. augustus: extra activiteiten zoals minigolf. Prijs: speeltuin: gratis; minigolf: € 1,50 voor kinderen, € 2,50 voor volwassenen; roeiboten: € 1 voor kinderen, € 1,50 voor volwassenen; gocarts: € 1 per kind

49

Recreatiedomein De Alk AlkenOntspanning voor het hele gezin. De waterfietsen, roeiboten en waterfonteinen brengen verfrissing op warme dagen. Terwijl de kinderen met de gocart rijden, pikken de ouders een terrasje mee.

Laagdorp17,3570Alken,+3211599970,anita.pipeleers@alken.be,www.alken.be Open:de speeltuin is altijd toegankelijk; winkeltje en betalende attracties: april, mei, juni en september op woensdag, zaterdag en zondag; paasvakantie, juli en augustus: elke dag van 13 - 20 u. Prijs: gratis; minigolf: € 2 p.p.; waterfietsen en roei-boten: € 1 p.p.; gocarts: € 1 per kind

Domein ’t Speelhof Sint-TruidenNaast de traditionele speeltuigen heeft Domein ’t Speelhof ook een toestel voor mindervalide kinderen, zelfs voor rolstoelen! Een uniek stukje speeltuin in Vlaanderen!

Speelhoflaan5,3800Sint-Truiden,+3211673802,info@speelhof.be,www.speelhof.be Open: april t.e.m. september: 10 - 22 u.; oktober t.e.m. maart: 10 - 22 u. en gesloten op maandag en dinsdag Prijs: gratis

Domein nieuwenhoven Sint-TruidenZwieren op de schommels, zoeven op de glijba-nen, veren op de veerstoelen en trappen op de fietsbaan. Of je favoriete leraar of lerares imiteren in het schooltje: van een leuk domein gesproken!

Nieuwenhoven1,3800Sint-Truiden,+3211680635,nieuwenhoven@telenet.be,www.domein-nieuwenhoven.be Open: april t.e.m. oktober: elke dag van 11 - 18 u.; november t.e.m. maart: ma, wo, do, za van 14 - 18 u. en zondag van 10.30 - 18 u. en gesloten: dinsdag en vrijdag Prijs:gratis

Speelparadijs edelhofDeze speeltuin telt maar liefst 30 speeltoestellen. Van een indrukwekkend speelkasteel, een zand-speeldorp, kabelbaan en avontuurlijk touwenpar-cours tot een klimpiramide en speelhuisjes.

Waterstraat,Bilzen(Munsterbilzen),+3289621559Open: elke dag van 10 - 20 u. Prijs: gratis

Domein Nieuwenhoven

50

Wellness Yolande Buekers Kuur- en WellnesscentrumWellenLangstraat31,3830Wellen(Berlingen),+3212742575,info@kuurcentrum.be,www.kuurcentrum.be

Aquatron – Sint-TruidenTerwouwenstraat119,3800Sint-Truiden(Zepperen),+3211680890,aquatron@skynet.be,www.aquatron.be

Thermen Sané – TongerenBilzersteenweg411,3700Tongeren,+3212236442,info@sane-thermen.be,www.sane-thermen.be

Visa-Versa – RiemstVisésteenweg43,3770Riemst,+3212744900,www.visa-versa.be

Zwembaden Recreatiezwembad Sint-PieterDit sfeervol ingeklede recreatiezwembad telt twee glijbanen met opvangbad, een stromingsbad, een verwarmd buitenbad, een ploeterbad voor kleuters en een whirlpooltuin. Baantjeszwemmers doen hun ding in het grote 25-meterbad, kinderen plonzen in het instructiebad. Toekijken kan vanuit de ruime en gezellige cafetaria.

Olympialaan10,3800Sint-Truiden,+3211701759,info.zwembad@sint-truiden.be,www.sint-truiden.be Open:elke dag; gesloten: 2/2, 20/2, 21/6 en op feestdagen Prijs: € 4,50; <14 jaar: € 3,50; <3 jaar: gratis

Openluchtzwembad MaupertuusDit recreatiedomein pakt uit met een speeltuin, een vijver, een gezellige cafetaria en een open-luchtnatuurbad met schuifaf.

Bampstraat11a,3830Wellen,+3211597495,sport@wellen.be,www.wellen.beOpen: juli t.e.m. augustus van 10.30 - 20 u. Prijs: € 2; <1 jaar: gratis

Zwembad de KimpelEen vernieuwd zwembadcomplex met een wed-strijdbad, een instructiebad en een recreatiebad met twee glijbanen, whirlpool, waterstralen, onderwaterverlichting en een peuterbadje. De lange glijbaan heeft zelfs lichteffecten en een sterrenhemel.

Eikenlaan29,3740Bilzen,+3289519519,sportdienst@sport-bilzen.be Open: maandag, dinsdag en donderdag van 16 - 21 u.; woensdag van 13.30 - 21 u.; vrijdag van 16 - 22 u.; zaterdag van 10 - 18 u.; zondag van 9 - 17 u.; gesloten: feestdagen, uitgezonderd 11 en 21 juli en eerste 2 weken van september Prijs: vrij zwemmen: € 3,50; < 4 jaar: gratis; > 4 jaar: € 2; ochtend- en middagzwemmen (wedstrijdbad): €1,75; < 14 jaar: € 1,25

51

Evenementen

Limburgers houden van leuk gezelschap, feesten en samen-

komen. Geen wonder dat er in Haspengouw het hele jaar door bruisende evenementen plaatsvin-den. Op deze gelegenheden maak je volop kennis met het creatieve en bourgondische karakter van de Limburgers. Met als bonus de prachtige historische decors en groene landschappen die vaak een onvergetelijke indruk nalaten.

• Trudofeesten Sint-Truiden TentoonstellingChristinadeWonderbareenLutgardisTentoonstellingHeiligeClara18maart–17juniInfo:Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, info.toerisme@sint-truiden.be

• Internationaal Vertelfestival Bilzen16–24april Infoenreservering: Alden Biesen, + 32 89 51 93 43, aldenbiesen@vlaanderen.be, www.alden-biesen.be

• Internationale bloesemtaptoe22aprilvan14-18u.Provinciaal domein Rullingen, Rullingen 1, 3840 Borgloon Info:Toerisme Borgloon, +32 12 67 36 53, toerisme@borgloon.be Prijs: gratis

• Zomeropera Bilzen22mei–24juniInfoenreservering:info@zomeropera.be, www.zomeropera.be

• De Sage van de Biesenburcht Bilzen27meiInfoenreservering: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, toerisme@bilzen.be, www.sagebiesenburcht.be

• Straattheaterfestival Tongeren3juniInfo: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70, info@toerismetongeren.be, www.toerismetongeren.be/toerisme

• Planten-, rozen- en moestuin-festival Heers8–10junien8–9septemberInfo: Kasteel Hex, Kasteel 1, 3870 Heers (Heks), + 32 12 74 73 41, www.hex.be52

• Tongeren: Sagalassos, City of Dreams ...tot17juni2012 Infoenreservering: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70, info@toerismetongeren.be, www.toerismetongeren.be/toerisme

• Basilica Festival van Vlaanderen 22juni–7juliInfoenreservering: Festival van Vlaanderen, + 32 12 23 57 19, www.basilica.be

• Trudofeesten Sint-TruidenStraattheaterenstartvan‘Sint-Truidenverlichtestad’startweekend:29juni-1juli(St.-Truiden‘verlichtestad’...tot21oktober)Info: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, info.toerisme@sint-truiden.be

• Dag Oude Muziek Bilzen1juliInfo: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, toerisme@bilzen.be, www.bilzen.be

• Stadsmuziekantenfestival Tongeren1juliInfo: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70, info@toerismetongeren.be, www.toerismetongeren.be/toerisme

• Land- & Tuinbouwdag8juliInfo:Toeristisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, toerisme@bilzen.be, www.bilzen.be

• Loon swingt28julivanaf20u.Centrum BorgloonInfo: Toerisme Borgloon, + 32 12 67 36 53, toerisme@borgloon.be Prijs: gratis

• Festival “Bier Anders” Tongeren5augustusInfo: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70, info@toerismetongeren.be, www.toerismetongeren.be/toerisme

• Boekenmarkt12augustusInfo: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70, info@toerismetongeren.be, www.toerismetongeren.be/toerisme

• Ambiorixfeesten Tongeren2september Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70, info@toerismetongeren.be, www.tongeren.be/toerisme

• Schots weekend Bilzen7–9septemberInfoenreservering:+ 32 478 98 23 03, info@schotsweekend.be, www.schotsweekend.be

• Kunstmarkt Bilzen16septemberInfo: Toeristisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, toerisme@bilzen.be, www.bilzen.be

• Bloemschikhappening Bilzen21–24septemberInfo:Toeristisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, toerisme@bilzen.be, www.bilzen.be

• Verhalen in het park Bilzen13oktober Infoenreservering:Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, toerisme@bilzen.be, www.bilzen.be

• Dickens Dagen Bilzen15–16decemberInfo:Toeristisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, toerisme@bilzen.be, www.bilzen.be

53

Jouw mening is een overnachting waardVul onze online-enquête in. Het duurt maar enkele minuutjes. Zo maak je kans op een gratis verblijf in Limburg ter waarde van 250 euro!

www.toerismelimburg.be/jouwmeningtelt

Praktisch

TIP

Gebruik de praktische informatie om optimaal van je bezoek aan

Limburg te genieten. Kom je er niet helemaal uit? Aarzel niet om contact op te nemen met een van de toeris-tische infokantoren.

54

Toerisme Bilzen Toeristisch Onthaal Limburg - Bilzen - Alden Biesen

LandcommanderijAldenBiesen,Kasteelstraat6,3740Bilzen(Rijkhoven),+3289515654,toerisme@bilzen.be,www.bilzen.beOpen: april t.e.m. september: elke dag van 9 - 17 u.; oktober t.e.m. maart: elke dag van 10 - 17 u.

Toerisme Sint-TruidenToeristisch Onthaal Limburg - Sint-Truiden

Stadhuis,GroteMarkt,3800Sint-Truiden,+3211701818,info.toerisme@sint-truiden.be,www.toerisme-sint-truiden.beOpen: maandag t.e.m. vrijdag van 9 - 12.30 u. en van 13 - 18 u.; zaterdag en zondag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 18 u.

Toerisme TongerenToeristisch Onthaal Limburg - Tongeren

ViaJulianus5,3700Tongeren,+3212800070,info@toerismetongeren.be,www.tongeren.beOpen: maandag t.e.m. vrijdag van 8.30 - 12 u. en van 13 - 17 u.; april t.e.m. september: zaterdag, zon- en feestdagen van 9.30 - 17 u.; juli t.e.m. augustus: van 8.30 - 17 u.; zaterdag, zon- en feestdagen van 9.30 - 17 u.; oktober t.e.m. maart: zaterdag, zon- en feestdagen van 10 - 16 u.

Toerisme BorgloonStadhuis,Markt,3840Borgloon,+3212673653,toerisme@borgloon.be,www.borgloon.beOpen:april t.e.m. september: maandag t.e.m. vrijdag van 9 - 12 u. en van 12.30 - 17 u.; zaterdag, zon- en feestdagen van 10 - 12 u. en van 12.30 - 17 u.; oktober t.e.m. maart: maandag t.e.m. vrijdag van 9 - 12 u. en van 13 - 16 u.; zaterdag, zon- en feestdagen van 10 - 12 u. en van 13 - 16 u.

Toerisme RiemstTongersesteenweg8,3770Riemst,+3212440375,toerisme@riemst.be,www.riemst.beOpen: maandag en woensdag van 9 - 12.30 u. en van 13.30 - 16.30 u.; dinsdag van 9 - 12.30 u.; donderdag van 9 - 12.30 u. en van 13.30 - 19.30 u.; vrijdag van 9 - 15 u.; 11 juni t.e.m. 28 augustus ook zaterdag en zondag van 10 - 15 u.

HetToeristischOnthaalLimburgis363dagenperjaaropenenisdéplekvoormeerinforma-tiebijjevakantieinLimburg:tips,logeeradres-sen,brochures,kaartmateriaaleninspirerendeboeken.Maarookinteractievesuggestiesviafilmpjesenaudio:kijkenbeleefwatderegiovoorjeinpettoheeft.Handigalsjegeenenkelhoogtepuntwiltmissen.

Haspengouw:hoe geraak je er?

Met de wagenDrie autosnelwegen voeren je snel naar Haspen-gouw: de E40 in het zuiden en de E313 en E314 in het noorden. Door Haspengouw lopen twee steenwegen als hoofdaders: de steenweg tussen Sint-Truiden en Tongeren (N 79) en de steenweg tussen Sint-Truiden en Luik (N 3). Deze wegenzijn het ideale oriëntatiepunt. Wil je de echte charme van Haspengouw beleven? Dan wijk je er best van af. Het ware Haspengouw ontdek je pas op de kleine dorps- en veldwegen.

Met trein of busHaspengouw is goed bereikbaar met de trein. Er is de lijn Hasselt-Diepenbeek-Bilzen-Tongeren en de lijn Hasselt-Alken-Sint-Truiden. Meer info over de dienstregelingen vind je op www.nmbs.be. Haspengouw is ook vlot bereikbaar per bus. Meer info over de lijnen en dienstregelingen vind je op www.delijn.be.

Tongeren

Tongeren

55

TrefwoordenAlkenFietsonthaal- en servicepunt De Alk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 40 Recreatiedomein De Alk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 50 Terra Fecunda fietsroute . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 34

BilzenBezoekerscentrum De Landschapsruiter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 25Fietsonthaal- en servicepunt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 40Greenspots; Alden Biesen en Munsterbos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 41Groene wagentjes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 46Landcommanderij Alden Biesen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 24Picknicken tussen boomgaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 37Shuttle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 47Sint-Kwintensfietskluis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 25Sint-Mauritiuskerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 25Speelparadijs Edelhof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 50Taalmuseum Tesi Samanunga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 25Toeristisch Onthaal Limburg-Bilzen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 24Zwembad De Kimpel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 51

BorgloonAbdij Mariënlof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 22Fructuarium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 34Fruitbus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 46Fruitstreekmuseum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 34Greenspots Grootloon en Rullingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 42Kapel Helshoven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 22Kasteel van Rullingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 22Retro VW-bus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 47Spijkerwandeling de route van de strooplekker en audiowandeling . . . . . . . . . . . . . .p. 22Stoomstroopfabriek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 35

Streekproductenwinkel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 37Veiling Borgloon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 35Wandel- of fietstocht met picknick . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 36Z-OUT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 45

DiepenbeekKeizelboomgaard . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 34Sint-Servaaskerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 31

GingelomToeren tussen tumuli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 30Wandelgebied Cicindria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 44

HeersGreenspots Heks en Mettekoven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 42Kasteel Hex . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 29Kerkje van Veulen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 30Wandelen Hornebos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 44

HoeseltGreenspot Vrijhern . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 43Kluis van Vrijhern . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 31

KortessemDe Wroeter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 37Domein Schorpion . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 36Greenspot Zammelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 43Romaans kerkje Wintershoven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 31‘t Rood Kasteel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 29Wandelen Nietelbroeken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 44

NieuwerkerkenKasteelhoeve de Kerckhem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 29

56

RiemstFort Eben-Emael . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 30Grotchampignons . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 27Heilige Grafkapel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 27Mergelgrotten Zichen-Zussen-Bolder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 27Sint-Severinuskapel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 27Spotter Zichen-Zussen-Bolder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 27Mergelgrotten Kanne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 26Toeren met tripy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 46Wandelen tussen Jeker en Maas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 44Waterburcht Millen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 28Wijnkasteel Genoels-Elderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 28

Sint-TruidenAbdijsite met abdijtoren, academiezaal en keizerszaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 17-18Adopteer een boom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 33Brouwerij Kerkom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 19Brouwerij en stokerij Wilderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 20Château de la Motte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 19Festraetsuurwerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 17Fietsonthaal- en servicepunt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 40Fietstaxi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 47Fruittoerbus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 47Fruitlounge . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 33 Greenspot Nieuwenhoven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 43Haspengouw-toerbus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 47Kasteel en domein Nieuwenhoven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 19-50Kasteel en domein ’t Speelhof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 19-50Minderbroederskerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 16Museum DE MINDERE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 18 Provinciaal Museum Begijnhofkerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 16

Romantisch picknicken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 36Stayenmolen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 19Streekproductenshop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 37Sint-Gangulfuskerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 16 Sint-Maartenkerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 16 Sint-Pieterskerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 17 Schatkamer Onze-Lieve-Vrouwekerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 18 Toeristisch Onthaal Limburg-Sint-Truiden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 15Trudo monumentenwandeling, stadswandeling en Queeste . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 20Veilingen Haspengouw en Belgische Fruitveiling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 35Wandelgebieden Gelmen, Fruitvallei en Cicindria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 44-45Zwembad Sint-Pieter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 51

TongerenAgnetenklooster . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 14Antiekmarkt. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 12Basilica Museum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 13Begijnhof en Begijnhofmuseum Beghina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 19-50Gallo-Romeins Museum en Sagalassos, City of Dreams . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 11-12Moerenpoortmuseum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 13Onze-Lieve-Vrouwe-basiliek en romaanse kloostergang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 13Sint-Janskerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 13Speeltuinen Activ en stadspark De Motten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 49Stadswandeling Ambiorixroute . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 14Toeren met tripy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 46

WellenNeogotische kapel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 30Openluchtzwembad Malpertuus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 51Stroopstokerij Vrolingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 35Zwembad Maupertuus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 51

57

Eindhoven

Hamont-Achel

Lommel Neerpelt

Overpelt

Bocholt

Peer

Ham

Tessenderlo

Antwerpen

LeuvenBrussel

Brussel

Luik Aken

Voeren

E313

E314

E40

E40

E25

E314

E25

E313

AkenHeerlenKeulen

Lummen

Halen

Herk-de-Stad

NieuwerkerkenAlken

Wellen

Zonhoven

Diepenbeek

Hasselt Zutendaal

Lanaken

Riemst

Tongeren

Herstappe

HoeseltKortessem

Borgloon

Gingelom

Heers

Genk

Bilzen

St-Truiden

Bree

Kinrooi

MaaseikMeeuwen-Gruitrode

Opglabbeek

Maasmechelen

Houthalen-Helchteren

As

Dilsen-Stokkem

Hechtel-Eksel

Leopoldsburg

Beringen

Heusden-Zolder

Maas

Maas

HASPENGOUWINLIMBURG

LimburgindeEuregio

Hasselt

Brugge

Brussel

Gent

CharleroiLuik

Antwerpen

Aken

MaastrichtKeulen

Eindhoven

B

FL

D

NL

58

1 Greenspotwandeling Munsterbos ............................................p. 412 Landcommanderij Alden Biesen ......................................... p. 24 3 Toeristisch Onthaal Limburg - Bilzen - Alden Biesen ............. p. 244 Fietsonthaal- en servicepunt Alden Biesen .......................... p. 40 5 Greenspotwandeling Alden Biesen ..................................... p. 41 6 Wijnkasteel Genoels-Elderen ............................................. p. 287 Sint-Pietersberg Kanne ..................................................... p. 448 Mergelgrotten Kanne ........................................................ p. 269 Waterburcht Millen ........................................................... p. 2810 Onze-Lieve-Vrouwebasiliek ............................................... p. 1311 Begijnhof Tongeren ........................................................... p. 1312 Gallo-Romeins Museum ................................................... p. 1113 Antiekmarkt Tongeren ....................................................... p. 1214 Greenspotwandeling Vrijhern ............................................ p. 4315 Greenspotwandeling Zammelen ........................................ p. 4316 Veiling Borgloon ............................................................... p. 3517 Abdij Mariënlof ................................................................ p. 2218 Stoomstroopfabriek en streekproductenwinkel .................... p. 3519 Greenspotwandeling Grootloon ......................................... p. 4220 Kapel van Helshoven ......................................................... p. 22

21 Greenspotwandeling Rullingen / Kasteel van Rullingen ........ p. 4222 Greenspotwandeling Heks ................................................. p. 4223 Greenspotwandeling Mettekoven ...................................... p. 4224 Museum Vlaamse Minderbroeders ..................................... p. 1825 Abdijsite met abdijtoren Sint-Truiden ................................. p. 1726 Belgische Fruitveiling ........................................................ p. 3527 Schatkamer Onze-Lieve-Vrouwekerk .................................. p. 1828 Veiling Haspengouw ......................................................... p. 3529 Fietsonthaal- en servicepunt Sint-Truiden ........................... p. 4030 Begijnhofkerk Sint-Truiden ................................................ p. 1631 Greenspotwandeling Nieuwenhoven .................................. p. 4332 Fietsonthaal- en servicepunt Alken ..................................... p. 4033 Stroopstokerij Vrolingen .................................................... p. 35

Tongeren Toeristisch Onthaal Limburg - Bilzen - Alden Biesen ............. p. 24Tongeren Toeristisch Onthaal Limburg - Sint-Truiden .......................... p. 15Tongeren Toeristisch Onthaal Limburg - Tongeren .............................. p. 11

¡ Toerisme Borgloon ............................................................ p. 21¡ Toerisme Riemst ............................................................... p. 26

1

2 3

4

6

9

14

1210

22

23

21

17

16

15

191820

32

31

30

28

242526

27

29

33

1311

87

5

Diepenbeek

Bilzen

Hoeselt

Riemst

Tongeren

Kortessem

Alken

Wellen

Borgloon

Heers

Gingelom

Sint-Truiden

Nieuwerkerken

Herstappe

Tongeren

Tongeren

Tongeren

Een initiatief van de provincie Limburg

limburg.be

www.toerismelimburg.be

colofonDeze ontdekkingsgids is een uitgave van Toerisme Limburg vzw, Universiteitslaan 3, 3500 Hasselt, + 32 11 30 55 00.Verantwoordelijke uitgever: Willy Orlandini, Permekelaan 5, 3500 HasseltFotogra� e: Kristien Wintmolders, Sarie van den Bossche, H. Savenay, Josi Grosemans, Dominique Verhulst, Eddy Daniëls, Michaël Dehaspe, Guido Raed-schilders, Archief Toerisme Limburg, Guido Callens, Lies Willaert, Koen Jacobs, Guy van Grinsven, Wim Kempenaers, Guido Sweron, Koen De Langhe, RLH en de toeristische infokantoren van HaspengouwCartogra� e: GentleRealisatie: Impuls, GenkRedactie: Johan Veldeman, AlfabetweterEindredactie: Toerisme LimburgD/2012/1504/17Deze brochure is met de grootste zorg samengesteld. Toerisme Limburg vzw is niet aansprakelijk voor eventuele wijzigingen en/of onjuistheden in de opgenomen gegevens. De ontdekkingsgids kwam tot stand met medesubsidiëring van Provincie Limburg en de gemeenten van Haspengouw.