Onderwijsraad, januari 2011• Ouderbetrokkenheid breed begrip, verschillende motieven (afstemming...

22
Onderwijsraad, januari 2011

Transcript of Onderwijsraad, januari 2011• Ouderbetrokkenheid breed begrip, verschillende motieven (afstemming...

Page 1: Onderwijsraad, januari 2011• Ouderbetrokkenheid breed begrip, verschillende motieven (afstemming opvoeding, t.b.v prestaties kind, taakverlichting school). • Hoger in de kolom:

Onderwijsraad, januari 2011

Page 2: Onderwijsraad, januari 2011• Ouderbetrokkenheid breed begrip, verschillende motieven (afstemming opvoeding, t.b.v prestaties kind, taakverlichting school). • Hoger in de kolom:

De school en De school en De school en De school en

de pedagogische de pedagogische de pedagogische de pedagogische civil societycivil societycivil societycivil society

Versterking van relaties met en tussen ouders op school

Utrecht, 25 januari 2011

Page 3: Onderwijsraad, januari 2011• Ouderbetrokkenheid breed begrip, verschillende motieven (afstemming opvoeding, t.b.v prestaties kind, taakverlichting school). • Hoger in de kolom:

Opbouw presentatie

1. Advies raad Ouders als Partners

2. Hoe kan onderwijs bijdragen aan ouder-

oudernetwerken?

Onderwijsraad, januari 2011

Page 4: Onderwijsraad, januari 2011• Ouderbetrokkenheid breed begrip, verschillende motieven (afstemming opvoeding, t.b.v prestaties kind, taakverlichting school). • Hoger in de kolom:

Onderwijsraad

Wie adviseeert de raad?

Onderwijsraad, januari 2011

Page 5: Onderwijsraad, januari 2011• Ouderbetrokkenheid breed begrip, verschillende motieven (afstemming opvoeding, t.b.v prestaties kind, taakverlichting school). • Hoger in de kolom:

Waarover adviseert de raad?

Onderwijsraad, januari 2011

Hoofdlijnen van onderwijsbeleid- en wetgeving

Nu:

‘’… de Onderwijsraad gehoord hebbende…’’ (wetten)

Vroeger:

Voorbeelden:

- Naar een nieuwe kleuterperiode in de basisschool

- Vroeg of laat (vroege selectie)

- Actieplan Beter Presteren

Op basis van een werkprogramma (vastgesteld door kabinet)

Page 6: Onderwijsraad, januari 2011• Ouderbetrokkenheid breed begrip, verschillende motieven (afstemming opvoeding, t.b.v prestaties kind, taakverlichting school). • Hoger in de kolom:

Basis advies

� Literatuuronderzoek

� Studies door onderzoeksbureaus

� Gesprekken met experts

� Panelbijeenkomsten

� Werkbezoeken in het veld

Onderwijsraad, januari 2011

Page 7: Onderwijsraad, januari 2011• Ouderbetrokkenheid breed begrip, verschillende motieven (afstemming opvoeding, t.b.v prestaties kind, taakverlichting school). • Hoger in de kolom:

Waarom ouders betrekken?

� Pragmatisch: taakverlichting school

� Pedagogisch: afstemming opvoeding ouder

en school

� Psychologisch: bevordert leerproces kind

� Maatschappelijk: burgerschap/integratie

Brede steun voor ouderbetrokkendheid

Onderwijsraad, januari 2011

Page 8: Onderwijsraad, januari 2011• Ouderbetrokkenheid breed begrip, verschillende motieven (afstemming opvoeding, t.b.v prestaties kind, taakverlichting school). • Hoger in de kolom:

Drie typen relaties ouder-school

1. Individuele juridische relatie� Rechten en plichten

2. Samenwerkingspartners� Opvoeding en leerproces kind

3. Oudergemeenschap> belang oudergroep (= klas, groep, leerjaar, school=kind)

Page 9: Onderwijsraad, januari 2011• Ouderbetrokkenheid breed begrip, verschillende motieven (afstemming opvoeding, t.b.v prestaties kind, taakverlichting school). • Hoger in de kolom:

Vragen en benadering advies

Algemene vraag: hoe positie ouders verbeteren?

1. Is sprake van die ouderposities?

2. Welke positie verdient versterking? Hoe?

Aanpak:

1. Feitelijke en juridische positionering ouders

2. Verantwoordelijkheidsverdeling

3. Versterking formele en informele betrokkenheid

4. Instrumenten ter verbetering in beeld

Onderwijsraad, januari 2011

Page 10: Onderwijsraad, januari 2011• Ouderbetrokkenheid breed begrip, verschillende motieven (afstemming opvoeding, t.b.v prestaties kind, taakverlichting school). • Hoger in de kolom:

Juridisch

RechtenRechtenRechtenRechten

- (Minimum) kwaliteit en informatie

- Participatie

Plichten: Plichten: Plichten: Plichten: belang kind voorop

- Leerplicht (wet)

- Goed gedrag (jurisprudentie)

- Gedragsregels rond school (contract)

Page 11: Onderwijsraad, januari 2011• Ouderbetrokkenheid breed begrip, verschillende motieven (afstemming opvoeding, t.b.v prestaties kind, taakverlichting school). • Hoger in de kolom:

Betrokkenheid; typering ouders

ACTIEF

- Partners

- Participanten

NIET-ACTIEF

- Overdragenden

- Onzichtbaren

Factoren betrokkenheid

(Eigen) belang; opleiding; overtuiging; achtergrond, schoolfase kind

Page 12: Onderwijsraad, januari 2011• Ouderbetrokkenheid breed begrip, verschillende motieven (afstemming opvoeding, t.b.v prestaties kind, taakverlichting school). • Hoger in de kolom:

Onderwijsraad, januari 2011

Markante punten uit onderzoek

• Lokaal invullen

• Ouderbetrokkenheid breed begrip, verschillende motieven (afstemming opvoeding, t.b.v prestaties kind, taakverlichting school).

• Hoger in de kolom: minder betrokkenheid

• Monitor 2009: Ouders geven school een 7 (PO), 6 (VO) voor hun inspanningen

• Achtergrond ouders, behoefte kind spelen mee (bv tijd & taal)

• Schoolleiders achterstandsscholen: ouders geen partner

(veel onderzoek po, vo, nihil andere sectoren)

Page 13: Onderwijsraad, januari 2011• Ouderbetrokkenheid breed begrip, verschillende motieven (afstemming opvoeding, t.b.v prestaties kind, taakverlichting school). • Hoger in de kolom:

Onderwijsraad, januari 2011

Ouder-school relatie

• Vrij brede overeenstemming taakverdeling school-ouders (achtergrond ouders speelt wel mee: hoger opgeleid verwachten meer ‘bildung’)

• Vragen rond verantwoordelijkheidsverdeling leraar-ouders (ouders: tegengaan rondhangen, leraren: gedrag en gekamd/gewassen, geen onderwijsbemoeienis)

• Betrokkenheid `DE Ouder` bestaat niet: ouder-ouder belangentegenstellingen (evenwichtige aandachtsverdeling)

• Afnemende ureninzet primair onderwijs

• (G)MR moeilijk te vullen

Page 14: Onderwijsraad, januari 2011• Ouderbetrokkenheid breed begrip, verschillende motieven (afstemming opvoeding, t.b.v prestaties kind, taakverlichting school). • Hoger in de kolom:

Onderwijsraad, januari 2011

Analyse beleid ouderbetrokkenheid

• Juridische positie opgetuigd (rendement?)

• Partnerschap op papier, nog geen praktijk

• Beleid uiteenlopend en versnipperd

• Beleid gericht op ‘randen van het stelsel’

• Ouders MBO/HBO niet in beeld (wel

initiatieven: schooluitval, opleidingskeuze)

(literatuur, onderzoeken (OCW), panel, interviews, gesprekken)

Page 15: Onderwijsraad, januari 2011• Ouderbetrokkenheid breed begrip, verschillende motieven (afstemming opvoeding, t.b.v prestaties kind, taakverlichting school). • Hoger in de kolom:

Onderwijsraad, januari 2011

Waarom meer partnerschap en

gemeenschapsvorming?

• Extra juridische positionering levert weinig

op (wel bestaande rechten handhaven)

• Partnerschap ook verantwoordelijkheid en

bereidheid ouders

• Gemeenschapsvorming: ontlast scholen en

bijdrage aan burgerschapsvorming

• Accentverschuiving landelijk/schoolbeleid:

gericht op alle ouders, meer aandacht

mbo/hbo

Page 16: Onderwijsraad, januari 2011• Ouderbetrokkenheid breed begrip, verschillende motieven (afstemming opvoeding, t.b.v prestaties kind, taakverlichting school). • Hoger in de kolom:

Hoofdlijn advies Onderwijsraad

Hoe kan de relatie tussen ouders en school

vorm krijgen?

Minder nadruk op

juridische positie

Meer op

partnerschap en oudergemeenschap

Page 17: Onderwijsraad, januari 2011• Ouderbetrokkenheid breed begrip, verschillende motieven (afstemming opvoeding, t.b.v prestaties kind, taakverlichting school). • Hoger in de kolom:

Onderwijsraad, januari 2011

Invulling partnerschap

• Terughoudende overheid: invulling aan

scholen, met check op doelen/effectiviteit

• Communicatie met ouders=onderdeel

bekwaamheidseisen=curriculum opleidingen

(ouders ook realistisch zijn)

• Voor sommige ouders; resultaatgerichte

afspraken nodig (heldere

verantwoordelijkheden)

Page 18: Onderwijsraad, januari 2011• Ouderbetrokkenheid breed begrip, verschillende motieven (afstemming opvoeding, t.b.v prestaties kind, taakverlichting school). • Hoger in de kolom:

Onderwijsraad, januari 2011

Invulling ouderverbanden

• Ouderbetrokkenheid is ook

organisatieopdracht van ouders zelf (reactie

op Onderwijsmonitor 2008)

• Gericht op de school/klas: door ouders, voor

ouders (geen klussendienst)

• Informeel en afhankelijk van sector

• Sluit aan op voorbeelden uit de praktijk

• Opstartbudget (vgl. met wijkbudget)

Page 19: Onderwijsraad, januari 2011• Ouderbetrokkenheid breed begrip, verschillende motieven (afstemming opvoeding, t.b.v prestaties kind, taakverlichting school). • Hoger in de kolom:

Onderwijsraad, januari 2011

Onderzoek sept 2010

- 45% van de leerkrachten wil ouders

beter leren kennen, 35% niet

- Ouders die andere ouders willen leren

kennen, 40% wel (bao)

- Met name ‘moeders voor moeders’

- Vooral leraren vinden ouder-ouder

contact belangrijk!

Page 20: Onderwijsraad, januari 2011• Ouderbetrokkenheid breed begrip, verschillende motieven (afstemming opvoeding, t.b.v prestaties kind, taakverlichting school). • Hoger in de kolom:

Ouders: betrokkenheid omhoog

Ouderbetrokkenheid hoort bij opdracht school.

Maar: meer eisen van ouders. Scheefgroei

verhoudingen.

Vorm

- oudervereniging: bredere doelstelling

- meer informele verbanden

Instrumenten

� Verplichte deelname/ondersteuning activiteiten

� Opkomstplicht ouderavonden

Onderwijsraad, januari 2011

Page 21: Onderwijsraad, januari 2011• Ouderbetrokkenheid breed begrip, verschillende motieven (afstemming opvoeding, t.b.v prestaties kind, taakverlichting school). • Hoger in de kolom:

CJG en school?

Beleidsklimaat: maatschappelijke ballast

weerhoudt scholen van kerntaken.

Daarom:

- Inzetten op gemeenschappelijke “winst”

- Ontlast schoolorganisatie == >ouders zelf

- Structuur in aanpak met resultaten

- Duidelijke rolverdeling en informatie

Onderwijsraad, januari 2011

Page 22: Onderwijsraad, januari 2011• Ouderbetrokkenheid breed begrip, verschillende motieven (afstemming opvoeding, t.b.v prestaties kind, taakverlichting school). • Hoger in de kolom:

Onderwijsraad, januari 2011

Nassaulaan 6 – 2514 JS Den Haag

www.onderwijsraad.nl