OnderwijsdagOnderwijsdag 1919--55--20102010KansenKansen voorvoor de de basisschoolbasisschool

=> => prognoselijnenprognoselijnen!!

ProgrammaProgramma::InleidingInleiding..TheorieTheorieOpdrachtOpdrachtInteractieInteractiePlenairPlenair besprekenbesprekenEvaluatieEvaluatieAfrondingAfronding

WatWat is is eeneen prognoselijnprognoselijn??EenEen visualiseringvisualisering van de van de inschattinginschattingvan de van de leerontwikkelingleerontwikkeling van van eeneen kind kind op basis van op basis van gegevensgegevens uituit hethetdossier. dossier. De De ontwikkelingontwikkeling die die eeneen kind op kind op jaarbasisjaarbasis maaktmaakt heetheet hethetontwikkelingsperspectiefontwikkelingsperspectief..

DoelDoel van van eeneen prognoselijnprognoselijn::Planmatig werken aan korte en lange termijn doelen. Actief Planmatig werken aan korte en lange termijn doelen. Actief anticiperen op de ontwikkeling van een kind. Het helpt de anticiperen op de ontwikkeling van een kind. Het helpt de leerkracht bij het realistisch, verantwoord samenstellen van leerkracht bij het realistisch, verantwoord samenstellen van het onderwijsaanbod bij bepaalde leerlingen voor bepaalde het onderwijsaanbod bij bepaalde leerlingen voor bepaalde vakken (= vakken (= propro--actiefactief, plannend, voorspellend, achter af , plannend, voorspellend, achter af controlerend en bijstellend)controlerend en bijstellend)Draagt bij tot een heldere communicatie (geeft beeld van Draagt bij tot een heldere communicatie (geeft beeld van verwachtingen en uitstroomperspectief) tussen ouders en verwachtingen en uitstroomperspectief) tussen ouders en schoolschoolVerantwoording af leggen aan ouders, bestuur en inspectie.Verantwoording af leggen aan ouders, bestuur en inspectie.Draagt bij tot doorgaande lijnen/zorg.Draagt bij tot doorgaande lijnen/zorg.Overgang tussen PO Overgang tussen PO –– VO wordt gemakkelijkerVO wordt gemakkelijker

VoorVoor wiewie? ?

VoorVoor allealle leerlingenleerlingendie die eeneen didactischedidactischeachterstandachterstand van van meermeer dandan 1 1 jaarjaarhebbenhebben..

VoorVoor welkewelkevakkenvakken??

TechnischTechnisch lezenlezenBegrijpendBegrijpend lezenlezenSpellingSpellingRekenenRekenen

WatWat is is erer nodignodig omom eeneenprognoselijnprognoselijn op op tete stellenstellen??

IQ gegevens IQ gegevens Gegevens eerdere Gegevens eerdere citocito--resultatenresultatenFormatFormat: kijkend naar een aantal factoren, te weten: : kijkend naar een aantal factoren, te weten:

-- PsychopathologiePsychopathologie-- LeerstoornisLeerstoornis-- Fysieke conditiesFysieke condities-- Taakwerkhouding (algemeen, technisch lezen, Taakwerkhouding (algemeen, technisch lezen,

begrijpend lezen, spelling en rekenen)begrijpend lezen, spelling en rekenen)-- WelbevindenWelbevinden-- Relatie leerkrachtRelatie leerkracht-- leerlingleerling-- GezinsfactorenGezinsfactoren-- OverigenOverigen

En En dandan………….?????.?????

OpdrachtOpdracht 1:1:KijkKijk naarnaar de de fictievefictieve leerlingleerling..WatWat zouzou hethet aanbodaanbod kunnenkunnen zijnzijn alsalsdezedeze leerlingleerling bijbij joujou in de in de groepgroep zouzouzittenzitten??KijkKijk eenseens naarnaar de de rekenreken leerlijnleerlijn en en geefgeef hierophierop aanaan welkewelke leerdoelenleerdoelen jejeaanaan de de ordeorde zouzou stellenstellen. . ((markeerstiftmarkeerstift))

OpdrachtOpdracht 2:2:KijkKijk naarnaar de de fictievefictieve leerlingleerling..WatWat zouzou hethet aanbodaanbod van van dezedezeleerlingleerling kunnenkunnen zijnzijn alsals hijhij in in groepgroep 7 7 zit?zit?GeefGeef met met eeneen markeerstiftmarkeerstift 5 5 rekenrekendoelendoelen aanaan waarwaar jeje aanaan wilwil werkenwerken in in datdat schooljaarschooljaar..

WerkenWerken in in groepjesgroepjes....Tot Tot zozo meteenmeteen!!

VragenVragen bijbij opdrachtopdracht 1:1:Hoe Hoe verliepverliep hethet in in julliejullie groepgroep??WarenWaren erer verschillenverschillen onderlingonderling??WaaromWaarom is is erer voordezevoordeze doelendoelengekozengekozen??Is Is hethet tete realiserenrealiseren binnenbinnen joujougroepgroep??

VragenVragen bijbij opdrachtopdracht 2:2:Hoe Hoe verliepverliep hethet in in julliejullie groepgroep??Is Is erer overeenstemmingovereenstemming bijbij de diverse de diverse groepengroepen??Is Is ditdit nodig/wenselijknodig/wenselijk? (? (eigenheideigenheidvan de school en van de van de school en van de leerkrachtleerkracht))ZouZou hethet tete realiserenrealiseren zijnzijn binnenbinnendezedeze groepgroep??

En En dusdus tot slottot slot……..

OnderwijsaanbodOnderwijsaanbod::Uitgangspunt is om te zoeken naar combinatie Uitgangspunt is om te zoeken naar combinatie van:van:

A. A. Daar waar mogelijk blijft de leerling het Daar waar mogelijk blijft de leerling het aanbod van de methode/groep volgen aanbod van de methode/groep volgen

B. B. Daar waar nodig werkt de leerling aan Daar waar nodig werkt de leerling aan een individueel onderwijsaanbodeen individueel onderwijsaanbod

Als blijkt dat een leerling heel veel alleen moet Als blijkt dat een leerling heel veel alleen moet werken moet je werken moet je jeje kritisch de vraag stellen of de kritisch de vraag stellen of de leerling op de goede plek zit.leerling op de goede plek zit.

WatWat betekendbetekend ditdit voorvoor de de schoolorganisatieschoolorganisatie??

Het hele team zal op de hoogte gesteld moeten Het hele team zal op de hoogte gesteld moeten worden van prognoselijnen en de gevolgen worden van prognoselijnen en de gevolgen ervan.ervan.De school moet goed zicht hebben op hoe de De school moet goed zicht hebben op hoe de methode in elkaar zit en hoe remedimethode in elkaar zit en hoe remediëërende en rende en orthopedagogische hulpmiddelen hierbij ingezet orthopedagogische hulpmiddelen hierbij ingezet kunnen wordenkunnen wordenHet zal opgenomen dienen te worden in het Het zal opgenomen dienen te worden in het beleid van de school.beleid van de school.Het heeft gevolgen voor de doorgaande lijn. Een Het heeft gevolgen voor de doorgaande lijn. Een kind met een prognoselijn kan meer dan een kind met een prognoselijn kan meer dan een schooljaar op de school verblijven en zal dan schooljaar op de school verblijven en zal dan waarschijnlijk met meerdere leerkrachten in waarschijnlijk met meerdere leerkrachten in aanmerking komen.aanmerking komen.

WatWat betekendbetekend ditdit voorvoor de de leerkrachtleerkracht??

De leerkracht zal zicht moeten hebben op de De leerkracht zal zicht moeten hebben op de eigen competenties (kennis, vaardigheden en eigen competenties (kennis, vaardigheden en attituden). attituden). (Wat heb ik te bieden?)(Wat heb ik te bieden?)

De grote doorgaande leerlijn voor de De grote doorgaande leerlijn voor de vakgebieden lezen (technisch en begrijpend), vakgebieden lezen (technisch en begrijpend), spelling en rekenen moeten bij de leerkrachten spelling en rekenen moeten bij de leerkrachten bekend zijn/wordenbekend zijn/wordenDe leerkracht dient af te stemmen met het kind. De leerkracht dient af te stemmen met het kind. (Wat heeft het kind in deze groep nodig?)(Wat heeft het kind in deze groep nodig?)

Het moet haalbaar zijn voor de leerkracht in de Het moet haalbaar zijn voor de leerkracht in de groep; vertaling naar groepsplan groep; vertaling naar groepsplan ––klassenmanagement klassenmanagement –– instructiemomenten instructiemomenten (Hoe (Hoe kan ik dit uitvoeren in mijn groep?)kan ik dit uitvoeren in mijn groep?)

Wat vraagt het hebben van een Wat vraagt het hebben van een prognoselijn van een kind op de prognoselijn van een kind op de

basisschool?basisschool?Zelfbeeld/Zelfbeeld/zelfreflexiezelfreflexie..Zelfstandigheid/werkhoudingZelfstandigheid/werkhoudingOmgaan met uitgestelde aandachtOmgaan met uitgestelde aandachtFrustratietolerantieFrustratietolerantieMotivatieMotivatieHulp vragenHulp vragen

Hoe Hoe wordenworden oudersouders betrokkenbetrokken bijbijde de prognoselijnenprognoselijnen??

In het voortraject heeft er al regelmatig overleg plaats In het voortraject heeft er al regelmatig overleg plaats gevonden met de ouders betreffende het gevonden met de ouders betreffende het doorspreken/evalueren van de handelingsplannen; samen doorspreken/evalueren van de handelingsplannen; samen wordt besloten om af te wijken van het reguliere wordt besloten om af te wijken van het reguliere programmaprogrammaNa het opstellen van de prognoselijn worden ouders Na het opstellen van de prognoselijn worden ouders uitgenodigd om deze prognoselijn samen te bekijken en uitgenodigd om deze prognoselijn samen te bekijken en aan te geven wat deze lijn voor gevolgen heeft voor het aan te geven wat deze lijn voor gevolgen heeft voor het onderwijsaanbod op school.onderwijsaanbod op school.Als er methode onafhankelijke toetsen afgenomen zijn, Als er methode onafhankelijke toetsen afgenomen zijn, zullen deze structureel besproken worden met ouders zullen deze structureel besproken worden met ouders ((LVSLVS).).Als de resultaten niet overeenkomen met de gestelde Als de resultaten niet overeenkomen met de gestelde prognoselijn zal er verder onderzoek plaatsvinden en kan prognoselijn zal er verder onderzoek plaatsvinden en kan dit zelfs resulteren tot een aanpassing van deze lijn. Ook dit zelfs resulteren tot een aanpassing van deze lijn. Ook hiervan worden ouders op de hoogte gesteld.hiervan worden ouders op de hoogte gesteld.

Voordeel van implementeren van Voordeel van implementeren van prognoselijnen op Prisma niveauprognoselijnen op Prisma niveau

Er ontstaat 1 heldere taal als we praten over Er ontstaat 1 heldere taal als we praten over ““prognoseprognose--lijnenlijnen””..Werken met prognoselijnen moet leerkrachten Werken met prognoselijnen moet leerkrachten helpen om te komen tot een verantwoord, helpen om te komen tot een verantwoord, realistisch onderwijsaanbodrealistisch onderwijsaanbodUitwisselen van ervaringen van Uitwisselen van ervaringen van ibib--ersers / / leerkrachten kan elkaar sterker maken; samen leerkrachten kan elkaar sterker maken; samen zoeken naar onderwijsaanbod op maat.zoeken naar onderwijsaanbod op maat.Niet iedereen hoeft zelf het wiel uit te vinden.Niet iedereen hoeft zelf het wiel uit te vinden.Scholen kunnen profiteren van ontwikkelingswerk Scholen kunnen profiteren van ontwikkelingswerk verricht door SBO de Fonteinverricht door SBO de Fontein

Voordeel van implementeren van Voordeel van implementeren van prognoselijnen op Prisma niveauprognoselijnen op Prisma niveau

Scholen kunnen profiteren van de expertise van Scholen kunnen profiteren van de expertise van SBO de FonteinSBO de FonteinWerken met prognoselijnen laat scholen (weer) Werken met prognoselijnen laat scholen (weer) nadenken over onderwijsaanbod nadenken over onderwijsaanbod –– leerlijnen leerlijnen ––kritische leermomentenkritische leermomentenNaar ouders is er meer 1 lijn, 1 visie Naar ouders is er meer 1 lijn, 1 visie Er blijft voldoende ruimte voor de Er blijft voldoende ruimte voor de scholen/leerkrachten om prognoselijnen op een scholen/leerkrachten om prognoselijnen op een eigen manier uit te werken/in te vulleneigen manier uit te werken/in te vullenDe samenwerking tussen BO De samenwerking tussen BO –– SBO kan worden SBO kan worden verstevigd; kunnen gebruik maken van verstevigd; kunnen gebruik maken van elkaarselkaarsexpertiseexpertise

BedanktBedankt voorvoor julliejullie aandachtaandachtGerty van LoonGerty van LoonSBO de SBO de FonteinFontein

T, E. voorbeeld prognoselijn en LVS 2

o is, 0 U~‘- ‘-

Didactische Leeftijd •>

CITO R&W

Rekenen

60

58

56

54

52

50

48

46

44

42

40

38

36

34

32

30

28

26

24

22

20

18

16

14

12

10

8

6

4A‘20

000 U~ 0 l4~ 0 U~ 0 0 U)

(‘4 fl ‘~t U~ IS) 0 (0

Prognoselijn — — — Ondergren Bovengrens LWOO

Pagina 5; ‘11-3-2010

T, E. voorbeeld prognoselijn en LVS 2

Taal60

58

56

54

52

50

48

46

44

42

40

38

36

34

32

~30

28

26

24

22

20

18

16

14

12

10

8

6

4

2

0• Woordenschat Taal

Prognoselijn Taal 1 Spelling — — — Ondergrens

LWOO (spelling)

svSBovengrens

Pagina 4; 11-3-2010

T, E. voorbeeld prognoselijn en LVS 2

o is’

S Begr. lezen— — — Ondergrens

Begrip60

58

56

54

52

50

48

46

44

42

40

38

36

34

32

~30

28

26

24

22

20

18

16

14

12

10

8

6

4

2

0o u~ 0 is) 0 It) 0 is) 0nu nu cn n ~p e Lfl t” (0

Luisteren Prognoselijn Begrip

Bovengrens Grens LWOO

tO 0(0 t—

Pagina 2; 11-3-2010

T, E. voorbeeld prognoselijn en LVS 2

32

3028

26

24

22

20

18

516

14

12

10

8

6

4

2

0

AVI

Woordlezen

LWOO

40

38

3634

32

30

28

26

24

22

~20

18

16

14

12

10

8

6

4

2

0

• DMT1

DMT3— — — Ondergrens

LWOO

Prognoselijn Technisch lezen

Bovengrens

0 to 0 to 0 10 o to o to o toN C’I fl fl fl ‘4) to (0 (0

noselijn Technisch lezen — — — Ondergren Bovengrens

o ~ 0 tS) 0 U~ 0 tO 0 U~ 0 to o IS) 0— — C%J CJ CO CO ~ tS~ to (0 (0 F—

DMT2

Pagina 1; 11-3-2010