Onderweg nr 3 def

32
www.onderwegonline.nl #03 7 februari 2015 > 08 SAMENWONEN KERKEN MOETEN ZICH BEZINNEN > 12 WEERBARSTIG GESPREK OVER HET HU- WELIJK > 16 GETROUWD HOE ROOSKLEURIG IS HET? > 20 ISRAËL VERBIJSTEREND SYNODEBESLUIT Onder Weg Inspiratie voor reisgenoten THEMA: EERLIJK ZIJN OVER RELATIES Zie de pracht, zie de pijn

description

 

Transcript of Onderweg nr 3 def

Page 1: Onderweg nr 3 def

www.onderwegonline.nl#03 7 februari 2015

> 08 SAMENWONEN KERKEN MOETEN ZICH BEZINNEN > 12 WEERBARSTIG gEspREK OVER HET HU-WELIJK > 16 GETROUWD HOE ROOsKLEURIg Is HET? > 20 ISRAËL VERBIJsTEREND sYNODEBEsLUIT

OnderWegInspiratie voor

reisgenoten

THEMA: EERLIJK ZIJN OVER RELATIES

Zie de pracht, zie de pijn

Page 2: Onderweg nr 3 def

2 OnderWeg #03 > Jaargang 1 > 7 februari 2015

geen onhaalbaar cadeau

od geeft geen onhaalbare cadeaus.’ Dat zegt Minella van Bergeijk over het hu-welijk in een interview verderop in dit

blad. Deze uitspraak neem ik als motto voor deze special over relaties. Allereerst omdat de realiteit erin doorklinkt. Als iets niet ‘onhaalbaar’ is, voel je meteen de spanning. Relaties en huwelijken staan onder druk. De statistieken laten dat zien, je merkt het om je heen wanneer een huwelijk strandt en je herkent het in je eigen hart. Echt gericht zijn op de ander is niet eenvoudig. Het helpt niet om voor deze realiteit weg te lopen of te mopperen op onze tijdgeest. Beter kunnen we het ‘spook’ onder ogen zien. Dat willen we doen in dit nummer.

Wat me vooral raakt in de uitspraak van Minella, is dat zij opkijkt. gód geeft iets. Hij creëert de bij-zondere band tussen twee mensen. De Bijbel in gewone Taal zegt het prachtig: god maakt twee mensen ‘helemaal één’ (genesis 2:24). En het Nieuwe Testament verdiept deze eenheid: ge-trouwden weerspiegelen gods trouw (Efeziërs 5). In dat licht wil dit nummer vooral staan. We kun-nen dan niet om ongemakkelijke vragen heen. Wijst zo veel gebrokenheid en relatieonzekerheid erop dat we het zicht op gods trouw zijn kwijtge-raakt? Maar net zo goed merk je dat gods trouw het wint. In de vele en goede aandacht die er is voor relaties en huwelijken, niet alleen onder christenen, maar ook in onze maatschappij. god is trouw en laat niet los. Je hoort dat terug in een gesprek met een jong echtpaar in dit nummer. Zij zeggen: ‘Je staat samen open voor gods leiding. Als je je door Hem laat leiden, kun je vrede ervaren bij de keuzes die je maakt.’ Toch haalbaar, dat cadeau van god.

12 interview Minella van Bergeijk over het weerbarstige huwelijk Mooie christelijke woorden helpen niet wanneer we geconfronteerd worden met de weerbarstige realiteit van het huwelijk, meent Minella van Bergeijk, landelijk coördinator van de (pre)Marriage Course. ‘We getuigen niet door perfect te zijn, maar door onze gebrokenheid te erkennen en ons kwetsbaar op te stellen.’

08 Opinie Samenwonen dwingt kerken tot bezinning Veel christelijke stellen kiezen ervoor om samen te wonen. Dat is een trend waar de kerk niet omheen kan. predikant Matthijs Haak ziet het als een uiting van meerdere, onderliggende ontwikkelingen in de maatschappij, die ons aansporen om ons opnieuw te bezinnen op relatievorming en huwelijk. geef lucht en ruimte om het huwelijk te ontdekken!

16 DUBBeLGeSpreK Hoe rooskleurig is het huwelijksbootje? De Bijbel zegt heel mooie dingen over het huwelijk, maar hoe ziet dat er in de praktijk uit? OnderWeg vroeg het aan twee stellen, het ene stel kort getrouwd, het andere lang.

Thema

Boordevol

inspiratie

‘G

Matthijs Haak, redacteur OnderWeg

(bee

ld T

akm

eom

eo /

An

h)

Page 3: Onderweg nr 3 def

3

06 praKtijKLOKaaL

Vorm een Jobgroup De NgK Amersfoort-Noord is in wijkcentrum ‘t Middelpunt in de wijk Zielhorst een Jobgroup gestart voor werkzoekenden in de wijk. ‘We willen present zijn in de wijk, zonder direct te evangeliseren.’

20 Opinie Heeft Israël prioriteit?

De vrijgemaakte synode heeft besloten om geen deputaten voor kerk en Israël te benoemen en niet uit te spreken dat het ‘de opdracht van de gereformeerde Kerken is om het evangelie van Jezus Christus bekend te maken aan het Joodse volk’.

24 MiSSiOnair Effectief bouwen aan betrokkenheid bij Gods gerechtigheid Kerkleden zijn in toenemende mate geïnteresseerd om in het buitenland hun handen uit de mouwen te steken. Maar is dat altijd effectief? En wat zijn de do’s en don’ts?

28 jeUGDwerK Een geloof van waarde, minder

van norm? Kerkgang hoort niet meer automatisch bij geloven. En zo zijn er veel gereformeerde normen die voor jongeren niet meer vanzelf spreken. Het zet ons aan het denken: wat is de waarde achter onze normen?

30 wanDeLen Met GOD Bemoedigd worden door een

dankfeestje Waarom bouwen we niet altijd een dankfeestje als een ouderling of diaken zijn of haar ambtstermijn afrondt of als iemand van het pastorale of missionaire team na jaren van toewijding afzwaait? Zou het niet weldadig zijn als het normaler wordt om het goede in elkaar te benoemen?

Inhoud

en verDer:

05 In beeld

14 Redactioneel

19 Colofon

19 Nieuws

22 Trefpunt

24 Column Joost smit

26 Woordzoeker

31 Column Wim van der schee

www.onderwegonline.nl

facebook.com/onderwegonline

twitter.com/onderwegline

Page 4: Onderweg nr 3 def

Dé glossy over huwelijk,

liefde tro uw

Het is tijd voor een positief

geluid over het huwelijk en de

liefde! Koop nu de eenmalige

unieke glossy Faith en inspireer

jezelf of geef hem cadeau.

Speciaal

uit een boterham.

• Zet de pan op het vuur en bak hierin

een ei met een hele dooier gaar.

• Leg deze op de hele boterham als het ei

klaar is. Leg de boterham met het hart

eruit daar bovenop.

• Leg deze romantisch belegde boterham

in de broodtrommel van je man of

vrouw. Schrijf er bijvoorbeeld een kaart

bij en het hart van je geliefde maakt

een sprongetje bij het openen van de

broodtrommel tijdens de lunchpauze.

Misschien herinner jij je de lunchpauze op de

basisschool nog wel. Je deed je broodtrommel

open en je vader of moeder had er allemaal lek-

kere dingen in gedaan. Een moment dat je hart

een sprongetje maakte. Wat is het leuk om je

geliefde op een soortgelijke manier blij te maken

in de lunchpauze nadat hij of zij een ochtend

hard hee� gewerkt.

Verrassing!

broodbeleg

Tekst en beeld:

Chantal ten Brinke, Puravie

de lijn met vlaggetjes zo lang maken als je

zelf wi� . Schrijf op elk vlaggetje waarom de

ander jouw leven zo speciaal maakt.

Werkwijze• Koop een pak taartranden. Vaak zijn

deze wit en passen dus in elk interieur.

Je haalt één vlaggetje uit één taartrand.

• Maak een mal in de vorm van een

taartpunt (ik heb deze van dik karton

gemaakt). • Leg de mal op de taartrand, een

centimeter van de bovenkant.

• Vouw nu de taartrand om de mal heen

tot de taartrand er helemaal omheen

zit. Plak het laatste puntje van de

taartrand vast. • Haal nu de mal eruit, via de open

bovenkant. Je hebt nu één vlaggetje

gemaakt. • Pak een stuk touw dat lang genoeg is

voor je hele vlaggenlijn. Leg het touw

aan de bovenkant van je zelfgemaakte

vlag. Vouw de overige centimeter van

de taartrand om het touw heen en plak

deze aan de achterkant vast.

• Schrijf nu op deze vlag wat je zo

waardeert aan je man of vrouw. Dit doe

je ook met de andere vlaggetjes, totdat

je een vlaggenlijn hebt waarop alle

redenen staan waarom jouw geliefde

zo speciaal voor jou is.

Benodigdheden2 donkere

boterhammen

1 ei

schaar

koekenpan

broodtrommel

82

83

Uitgegeven m.m.v. Marriage Course, Alpha Nederland.

Achtergrondverhalen en interviews • Luchtige columns • Mail & win • Film- en boekentips • Mmmm masseren • Samengesteld gezin met 10 kinderen • Prachtige fotogra� e • Vier gratis Morgensterkaarten • Ruimte voor getrouwde stellen maar ook voor moeilijkheden waarmee gescheiden partners kunnen worstelen • En nog veel meer!

Verkrijgbaar bij de christelijke boekhandel of www.faithglossy.nl

gescheiden partners kunnen worstelen

zo speciaal voor jou is.

83

Met leuke

opdrachtjes

fases inhuwelijk

In elke huwelijksrelatie ga je – bewust of onbewust –

door bepaalde fases heen. Iedere fase heeft haar

specifieke kenmerken: periodes van geluk, maar

ook van knelpunten. In welke fase zit jij? En welke

uitdaging hoort daarbij?

Als je een fi jn huwelijk wilt hebben, is het goed om de verschillende stadia ervan te herkennen. Dan weet je wat er op je pad komt en kun je ontdekken op welke manier

je samen verder wilt. Hoelang de huwelijksfases duren en of ze al dan niet herhaald worden, is per koppel verschillend.

4je

De

De praktijk TotalBalance van Carianne Ros Carianne Ros is getrouwd met David en samen

hebben ze vier kinderen. Ze is personal coach en

christentherapeut. In haar praktijk TotalBalance

begeleidt ze mensen vanuit bijbels perspectief

om (weer) in balans te komen met God, zichzelf en

hun omgeving. Ze geeft lezingen en workshops en

heeft een aantal boeken geschreven. Ook traint

ze andere coaches die met de TotalBalance-

werkwijze aan de slag willen gaan.

Tekst: Carianne ros, www.totalbalance.nl

Beeld: lien geeroms

20 21

boterhammen

1 ei

schaar

koekenpan

broodtrommel

Jouw liefde smaakt beter

dan wijn,

en is krachtiger

dan het sterkste

parfum.

Hooglied

HoogliedDe Bijbel kent een prachtig klassiek

liefdeslied waarin een man en

een vrouw elkaar en de liefde de

hemel in prijzen: Hooglied. Het is de

inspiratie voor een aantal teksten

en beelden in Faith.

Uit: Het mooiste lied, Ark Media,

ISBN 9789033817472 € 22,50

Be

eld

en

: A

lic

e M

ah

ra

n P

ho

tog

ra

ph

y

Teksten, vrij vertaald door Paul Abspoel, gebaseerd op het Hooglied uit

The Message van Eugene Peterson. Vormgeving boek: Marianne de Fouw

1110

Nr. 552539

Ark MediaTel. 020 480 29 99

www.morgensterkaarten.nl

Illustratie en ontwerp: Marcel Flier

www.studiostijll.nl

552539

PUUR_wenskaarten_2014.indd 10

14-05-14 11:47

Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie

trouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdag Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie

GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd!trouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdag

Nr. 552631

Ark Media Tel. 020 480 29 99

www.morgensterkaarten.nl

Illustratie en ontwerp:

Tineke Verhoeff-van der Jagt

www.tinekewerkt.nl

552631

Family& Friends

552636

Nr. 552562

Ark MediaTel. 020 480 29 99

www.morgensterkaarten.nl

Illustratie en ontwerp: Marcel Flier

www.studiostijll.nl

552562

PUUR_wenskaarten_2014.indd 1

14-05-14 11:47

Jouw liefde smaakt beter

dan wijn,

en is krachtiger

dan het sterkste

Geluk

deelt

Geluk ishet enige wat zich verdubbelt als je het deelt

welijk lie

&tro

uww

huwelijk, liefde&

trouww

HET HUWELIJK VAN…TOOSKE EN BASTIAAN RAGAS • MMMMM MASSEREN!

DICK i HERMA SCHELEN 26 JAAR

SAMEN WERKEN AAN JE GELOOF

ROB

WAT IS GELUK?

ZÓ MAAK JE HET WEER GOED!

RUZ I EPAT RO NEN:

MÉT TEST

‘ IK MOEST OP NI EUW LEREN VERT RO UWEN’

MARLEENS EERSTE MAN VERLIET HAAR

‘ONZE RELATIE STAAT BOVEN DE MUZIEK’

JOKEBUISih

uw

elijk, lie

fd

e & tr

ou

w

Nieuw!

(ad

vert

enti

e)

Page 5: Onderweg nr 3 def

5

1. In welk Bijbelpersonage herken je jezelf? Waarom?Ik zou mezelf het liefst in Daniël herken-nen. Een man die van huis en haard ver-dreven is en toch god in woord en daad trouw blijft. Ongeacht de consequenties. Ik word aangesproken door het feit dat hij vol overtuiging durft te stellen dat gods voedselvoorschriften heilzamer zijn dan de regels van het hof. Ik word ook door Daniël aangesproken omdat hij, tegen de regels van het gebedsver-bod in, god meer gehoorzaam is dan de mensen. En ik word aangesproken door zijn houding: ook al is hij gedeporteerd naar een vreemd land, toch zet hij zijn gaven en talenten in tot zegen van dat nieuwe ‘vaderland’.

2. Aan welk thema moeten we in OnderWeg een keer aandacht schenken? Aan het navolgerschap (discipelschap) van Jezus. En dan niet 'es een keer, maar meer als rode draad.

3. Wat is je favoriete lied? Waarom? ‘perfect Union’ van Mat-thew Ward, omdat hij daarin zo ge-weldig mooi de huwelijksband tussen man en vrouw bezingt, een band die versterkt wordt door god (‘three part

harmony’).

4. Geloven kun je niet al-leen, omdat… geloven niet be-perkt kan blijven tot de persoonlijke relatie tussen jou en de Here god. Het

betreft ook de onderlinge band tussen jou, als kind van god, en je broers en zussen in de gemeente waar je lid van bent en wereldwijd. We kunnen niet zonder de gemeenschap der heiligen.

5. Waar kunnen ze je voor wakker maken? Voor een vakan-tie in de Franse Cevennen, zittend in de schaduw van een boom een boek lezen over de Hugenoten, het getsjirp van een cicade boven me en een koel riviertje aan mijn voeten.

6. Welke zin (of welk beeld) uit een preek heeft zo’n indruk op je gemaakt dat je het nu nog weet?  De zin uit Jesaja 35: ‘geef kracht aan trillende handen, maak knikkende knieën sterk. Zeg tegen het moedeloze volk: “Wees sterk en vrees niet”.’ Dit komt uit het tekstgedeelte waarmee Jezus Johannes de Doper bemoedigt vlak voordat die wordt geëxecuteerd.

7. Hoe ben je tot geloof gekomen? Door de genade van god mocht ik kind zijn van diepgelo-vige ouders. Zij hebben hun kinderen in alle gebrekkigheid en gebrokenheid het evangelie verteld en voorgeleefd. Ik heb mij zover als mijn herinnering teruggaat altijd kind van god gevoeld. god raakte mij echt aan via de jeugd-groep ‘De Trap’ in Emmeloord. Daar deden we Bijbelstudie, zongen we en werden we enorm geïnspireerd.

8. Wanneer en waarom was je voor het laatst ontroerd? In één van de laatste middagdiensten van 2014 preekte ds. Zuidhof over de blijdschap die gods Woord kan geven. We keken naar een YouTube-filmpje waarin te zien was dat de Kimyalstam (in papua) voor het eerst een eigen Bijbelvertaling kreeg. Wat een blijd-schap en ontroering! Toen rolden er wel wat tranen… (zie www.youtube.com/watch?v=QZnu62w_OBA).

In beeld

In beeld: Dick stellingwerfLeeftijd: 61 jaar

Woonplaats: Echtenerbrug (Friesland)

Kerkelijke gemeente: NgK Heerenveen

Gezinsomstandigheden: gehuwd met Jacqueline stellingwerf-Van gerwen. Vijf kinderen, die her en der in het midden van het land wonen.

Werk: Momenteel werkzoekend, tot voor kort burgemeester van de ge-meente Lemsterland. Deze gemeente is door een fusie opgegaan in de ge-meente De Friese Meren (De Fryske Marren).

‘Ik heb mij zover als mijn herinnering teruggaat altijd kind van God gevoeld‘

Dé glossy over huwelijk,

liefde tro uw

Het is tijd voor een positief

geluid over het huwelijk en de

liefde! Koop nu de eenmalige

unieke glossy Faith en inspireer

jezelf of geef hem cadeau.

Speciaal

uit een boterham.

• Zet de pan op het vuur en bak hierin

een ei met een hele dooier gaar.

• Leg deze op de hele boterham als het ei

klaar is. Leg de boterham met het hart

eruit daar bovenop.

• Leg deze romantisch belegde boterham

in de broodtrommel van je man of

vrouw. Schrijf er bijvoorbeeld een kaart

bij en het hart van je geliefde maakt

een sprongetje bij het openen van de

broodtrommel tijdens de lunchpauze.

Misschien herinner jij je de lunchpauze op de

basisschool nog wel. Je deed je broodtrommel

open en je vader of moeder had er allemaal lek-

kere dingen in gedaan. Een moment dat je hart

een sprongetje maakte. Wat is het leuk om je

geliefde op een soortgelijke manier blij te maken

in de lunchpauze nadat hij of zij een ochtend

hard hee� gewerkt.

Verrassing!

broodbeleg

Tekst en beeld:

Chantal ten Brinke, Puravie

de lijn met vlaggetjes zo lang maken als je

zelf wi� . Schrijf op elk vlaggetje waarom de

ander jouw leven zo speciaal maakt.

Werkwijze• Koop een pak taartranden. Vaak zijn

deze wit en passen dus in elk interieur.

Je haalt één vlaggetje uit één taartrand.

• Maak een mal in de vorm van een

taartpunt (ik heb deze van dik karton

gemaakt). • Leg de mal op de taartrand, een

centimeter van de bovenkant.

• Vouw nu de taartrand om de mal heen

tot de taartrand er helemaal omheen

zit. Plak het laatste puntje van de

taartrand vast. • Haal nu de mal eruit, via de open

bovenkant. Je hebt nu één vlaggetje

gemaakt. • Pak een stuk touw dat lang genoeg is

voor je hele vlaggenlijn. Leg het touw

aan de bovenkant van je zelfgemaakte

vlag. Vouw de overige centimeter van

de taartrand om het touw heen en plak

deze aan de achterkant vast.

• Schrijf nu op deze vlag wat je zo

waardeert aan je man of vrouw. Dit doe

je ook met de andere vlaggetjes, totdat

je een vlaggenlijn hebt waarop alle

redenen staan waarom jouw geliefde

zo speciaal voor jou is.

Benodigdheden2 donkere

boterhammen

1 ei

schaar

koekenpan

broodtrommel

82

83

Uitgegeven m.m.v. Marriage Course, Alpha Nederland.

Achtergrondverhalen en interviews • Luchtige columns • Mail & win • Film- en boekentips • Mmmm masseren • Samengesteld gezin met 10 kinderen • Prachtige fotogra� e • Vier gratis Morgensterkaarten • Ruimte voor getrouwde stellen maar ook voor moeilijkheden waarmee gescheiden partners kunnen worstelen • En nog veel meer!

Verkrijgbaar bij de christelijke boekhandel of www.faithglossy.nl

gescheiden partners kunnen worstelen

zo speciaal voor jou is.

83

Met leuke

opdrachtjes

fases inhuwelijk

In elke huwelijksrelatie ga je – bewust of onbewust –

door bepaalde fases heen. Iedere fase heeft haar

specifieke kenmerken: periodes van geluk, maar

ook van knelpunten. In welke fase zit jij? En welke

uitdaging hoort daarbij?

Als je een fi jn huwelijk wilt hebben, is het goed om de verschillende stadia ervan te herkennen. Dan weet je wat er op je pad komt en kun je ontdekken op welke manier

je samen verder wilt. Hoelang de huwelijksfases duren en of ze al dan niet herhaald worden, is per koppel verschillend.

4je

De

De praktijk TotalBalance van Carianne Ros Carianne Ros is getrouwd met David en samen

hebben ze vier kinderen. Ze is personal coach en

christentherapeut. In haar praktijk TotalBalance

begeleidt ze mensen vanuit bijbels perspectief

om (weer) in balans te komen met God, zichzelf en

hun omgeving. Ze geeft lezingen en workshops en

heeft een aantal boeken geschreven. Ook traint

ze andere coaches die met de TotalBalance-

werkwijze aan de slag willen gaan.

Tekst: Carianne ros, www.totalbalance.nl

Beeld: lien geeroms

20 21

boterhammen

1 ei

schaar

koekenpan

broodtrommel

Jouw liefde smaakt beter

dan wijn,

en is krachtiger

dan het sterkste

parfum.

Hooglied

HoogliedDe Bijbel kent een prachtig klassiek

liefdeslied waarin een man en

een vrouw elkaar en de liefde de

hemel in prijzen: Hooglied. Het is de

inspiratie voor een aantal teksten

en beelden in Faith.

Uit: Het mooiste lied, Ark Media,

ISBN 9789033817472 € 22,50

Be

eld

en

: A

lic

e M

ah

ra

n P

ho

tog

ra

ph

y

Teksten, vrij vertaald door Paul Abspoel, gebaseerd op het Hooglied uit

The Message van Eugene Peterson. Vormgeving boek: Marianne de Fouw

1110

Nr. 552539

Ark MediaTel. 020 480 29 99

www.morgensterkaarten.nl

Illustratie en ontwerp: Marcel Flier

www.studiostijll.nl

552539

PUUR_wenskaarten_2014.indd 10

14-05-14 11:47

Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie Het is jullie

trouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdagtrouwdag Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie Het is jullie

trouwdag Het is jullie

GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd! GEfeliciteerd!trouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdagtrouwdag GEfeliciteerd!trouwdag

Nr. 552631

Ark Media Tel. 020 480 29 99

www.morgensterkaarten.nl

Illustratie en ontwerp:

Tineke Verhoeff-van der Jagt

www.tinekewerkt.nl

552631

Family& Friends

552636

Nr. 552562

Ark MediaTel. 020 480 29 99

www.morgensterkaarten.nl

Illustratie en ontwerp: Marcel Flier

www.studiostijll.nl

552562

PUUR_wenskaarten_2014.indd 1

14-05-14 11:47

Jouw liefde smaakt beter

dan wijn,

en is krachtiger

dan het sterkste

Geluk

deelt

Geluk ishet enige wat zich verdubbelt als je het deelt

welijk lie

&tro

uww

huwelijk, liefde&

trouww

HET HUWELIJK VAN…TOOSKE EN BASTIAAN RAGAS • MMMMM MASSEREN!

DICK i HERMA SCHELEN 26 JAAR

SAMEN WERKEN AAN JE GELOOF

ROB

WAT IS GELUK?

ZÓ MAAK JE HET WEER GOED!

RUZ I EPAT RO NEN:

MÉT TEST

‘ IK MOEST OP NI EUW LEREN VERT RO UWEN’

MARLEENS EERSTE MAN VERLIET HAAR

‘ONZE RELATIE STAAT BOVEN DE MUZIEK’

JOKEBUISih

uw

elijk, lie

fd

e & tr

ou

w

Nieuw!

Page 6: Onderweg nr 3 def

6 OnderWeg #03 > Jaargang 1 > 7 februari 2015

Praktijklokaal

p zondagmiddag 8 februari vindt in de Jeruzalemkerk (NgK) op Urk voor het eerst een Johannes de Heerdienst plaats, waarin al-

leen liederen uit de bundel van Johannes de Heer worden gezongen. Regelmatig worden er in de Jeruzalemkerk jeugdzang-diensten gehouden waarin Opwekkingslie-deren de boventoon voeren, maar dit keer staan ‘Tel uw zegeningen’, ‘Als g’ in nood gezeten’, ‘Welk een vriend is onze Jezus’, ‘scheepke onder Jezus’ hoede’ en ‘Ruwe stormen mogen woeden’ op het repertoire.De voorkeur voor Opwekking dan wel Johannes de Heer loopt op Urk niet langs de scheidslijn oud-jong, maar is volgens predikant Henk Zuidhof ‘vooral familiebe-paald’. Er is in zijn gemeente geen sprake van strijd om de liederen in de diensten. ‘Muziek en zang raken een diepere ge-voelslaag bij mensen, waarbij je met rati-onele argumenten en discussies niet veel verder komt. We werken vanuit het prin-

cipe “aanvaardt elkaar zoals Christus ons aanvaard heeft”. De ene keer proberen we de ene groep te bedienen, de andere keer een andere groep.’ Hoewel de psalmen op Urk nog steeds bovenaan staan, maakt het gegeven dat ‘voor het gevoel van de mensen de hei-land in de liederen van Johannes de Heer dierbaarder wordt bezongen dan in de psalmen’ deze liederen populair. Er wordt in de middagdienst van 8 febru-ari niet alleen gezongen. Aan het begin van de week waarin Urk de biddag voor gewas, arbeid en visserij houdt, preekt Zuidhof over de wonderbare visvangst (Lucas 5). ‘Wat je ook doet aan experi-menten, de preek moet blijven.’

oe help je gemeenteleden met onoplosbare huwelijksproble-men? Voor een antwoord op

die vraag nodigde de kerkenraad van de gKv Amersfoort-Vathorst kortgele-den gezinsvoogd Hilda Tillema uit. In haar werk ervaart ze de desastreuze gevolgen van vechtscheidingen, soms juíst in de kerk. ‘Als er met een beroep op de Bijbel nauwelijks ruimte is voor echtscheiding, gaan stellen langer door, vaak zonder te werken aan herstel. Dan krijg je een stille oorlog en als de bom dan toch barst, is de schade extra groot, ook voor de kinderen.’Een greep uit haar adviezen aan de ou-derlingen in Vathorst:

• Praat om de schijn van partijdigheid te vermijden niet met de man of vrouw apart, maar met hen samen.

• Wijs niet te snel een schuldige aan, zelfs niet bij overspel; je weet niet wat er allemaal aan vooraf is gegaan.

• Kijk goed of er nog genoeg veerkracht is om door te gaan en dring zo nodig aan op een time-out.

• Accepteer soms eerder dat doorgaan onverantwoord is, ook voor de kinde-ren, en dat een scheiding onontkoom-baar is.

Haar bijdrage in de kerkenraad staat in een breder kader. ‘Huwelijk’ is voor de gKv Vathorst een van de speerpunten

in een stadswijk waarin veel huwelij-ken op de klippen lopen. Daarom werkt de kerkenraad aan een drieslag van goede huwelijksvoorbereiding, goed onderhoud en hulp bij problemen. goed onderhoud betekent onder meer dat ouderlingen op huisbezoek standaard naar ‘de stand van het huwelijk’ gaan vragen en ook leren doorvragen en probleemsignalen herkennen. Volgens kerkenraadslid Jan steven Eilander is het cruciaal dat stellen over hun huwelijk leren praten: met elkaar én met andere stellen. ‘Vaak denken man en vrouw dat ze elkaar goed begrijpen, maar dat valt in de praktijk soms hard tegen. Met z’n tweeën kom je er soms niet uit, maar

Johannes de Heerdienst op Urk

Huwelijk als speerpunt in Vathorst

O

H

Tips

, ide

eën

en s

ugge

stie

s vo

or d

eze

rubr

iek

zijn

wel

kom

op

prak

tijkl

okaa

l@on

derw

egon

line.

nl.

Webtipwww.urk.ngk.nl

Page 7: Onderweg nr 3 def

7

Praktijklokaal

n diverse kerken draaien werkgroepen voor werk-zoekenden binnen de eigen gemeente, maar de NgK Amersfoort-Noord zet het anders op: in de wijk Zielhorst is in wijkcentrum ‘t Middelpunt een

Jobgroup gestart voor werkzoekenden in de wijk. In een serie van ongeveer zeven bijeenkomsten wordt ingezet op het vinden van nieuw werk. Belangrijk on-derdeel is het trainen van de sollicitatievaardigheden van de deelnemers. Daarnaast vinden ze in de groep mensen met wie ze op kunnen trekken, ook na afloop van de bijeenkomsten.De kerk werkt hierin samen met de stichting Encour, een christelijke stichting die als doel heeft ‘kerken en organisaties te ondersteunen in hun streven om een

bijdrage te leveren aan het oplossen van maatschappelijke problemen gerelateerd aan financiën, opleiding en werk’. Encour is een afkorting voor encouragement: bemoediging. Eén van de instrumenten is het trainen van vrijwilligers. Voor een tweede serie bijeenkomsten in Amers-foort wordt nu een vrijwilliger toegerust. Ook voor die tweede serie bestaat al be-

langstelling.De man achter dit initiatief is NgK-lid Thijs van Vuuren, zelf al tweeëneenhalf jaar bezig met solliciteren. ‘We willen present zijn in de wijk, zonder direct te evan-geliseren. De bedoeling is dat mensen merken dat je naast hen staat en hun problemen herkent. Je hoopt dat je de kans krijgt om uit te leggen wat hierbij je mo-tivatie is.’ Het gaat om een moderne vorm van diaco-naat. Belangrijk daarin is aanwezig zijn in de wereld en de echtheid van je geloof laten merken in je daden.Jobgroups zijn er ook op andere plaatsen: in Culemborg loopt al een derde training. Andere gemeentes kunnen zo met het idee aan de slag. Dat is ook de bedoeling van Encour. De kosten zijn laag: de huur van een ver-gaderlokaal op een tijdstip dat het toch leeg staat, en een kop koffie voor de deelnemers.

Initiatief NGK-Amersfoort-Noord: vorm een Jobgroup

I

Thijs van Vuuren

Het is cruciaal dat stellen over hun huwelijk leren praten: met elkaar én met andere stellen.

Webtipwww.gkvvathorst.nl

Webtipwww.encour.nlwww.jobgroups.nlwww.ngk-amersfoort-noord.nl

We willen

present zijn in de

wijk, zonder direct

te evangeliseren

toch is met anderen over je huwelijk praten een groot taboe.’ Hilda Tillema verbreedt het: ‘Christenen moeten leren om open te praten over dingen die moeilijk zijn, en over dingen die Bijbels gezien niet mogen, maar wel gebeuren. En ze moeten leren om dingen niet zó zwaar te maken dat het taboe wordt om erover te praten.’

(bee

ld I

ako

v F

ilim

ono

v/12

3rf.

com

)

Page 8: Onderweg nr 3 def

8 OnderWeg #03 > Jaargang 1 > 7 februari 2015

Geef lucht en ruimte om het huwelijk te ontdekken

Voor een zinvolle reactie op het verschijnsel samenwonen is allereerst een goede duiding van dat fenomeen nodig. Waarom kiezen stel-len voor samenwonen en niet voor het huwelijk? Dat antwoord is ook nodig voor een christelijke bezinning op relatievorming en adequaat Bijbels onderricht.Een interessant startpunt zijn de jaarcijfers 2010 van het Centraal Bureau voor de statistiek (CBs). Het CBs ziet twee trends als het gaat om relatie-vorming. Aan de ene kant is trouwen onvermin-

derd populair. 90 procent van de twintigers geeft aan te willen gaan samenwonen en de meesten van hen willen uiteindelijk ook trouwen. Aan de andere kant verwacht het CBs dat huwelijken alleen maar minder bestending zullen worden. De reden is dat mensen een partner zoeken voor permanent geluk en als dat geluk ontbreekt, is scheiden een kleine stap.Ik vind zulke cijfers en de duiding ervan altijd bij-zonder. Wat mooi dat mensen een partner willen en willen trouwen. Ik zie dat als een bewijs van gods trouw. Nederland kan god wel de rug toe-keren en onze samenleving kan wel doordrenkt zijn van ik-gerichtheid, maar god laat niet los. De Bijbel vertelt dat de schepper mensen heeft gemaakt als relationele wezens (genesis 1 en 2) en dat de blijvende, intieme relatie tussen twee mensen gods bedoeling is. Zo kregen Adam en Eva elkaar. Tegelijk hebben mensen blijkbaar meer nodig dan (eigen) geluk om het met elkaar vol te houden. Dat laten de cijfers van het CBs net zo goed zien. Ook dat gegeven brengt je terug naar de Bijbel. god maakt twee mensen in het huwelijk 'hele-maal één' (genesis 2:24, BgT). Daarom is niet al-leen de huwelijksrelatie gods uitvinding; dat het goed blijft gaan in je huwelijk is evengoed gods genade. Efeziërs 5 zegt dat hét recept voor een geslaagd huwelijk het volgen van Jezus is.

tekst Matthijs Haak

veel christelijke stellen kiezen ervoor om

samen te wonen. Dat is een trend waar de

kerk niet omheen kan. Het huwelijk zoals

we dat lange tijd hebben gekend, raakt

steeds meer uit de gratie. ik zie het als

een uiting van meerdere, onderliggende

ontwikkelingen in de maatschappij, die ons

aansporen om ons opnieuw te bezinnen

op relatievorming en huwelijk.

(bee

ld b

ewer

kin

g va

n e

en fo

to v

an T

akm

eom

eo /

An

h)

Samenwonen dwingt kerken tot bezinning

Thema

Page 9: Onderweg nr 3 def

9

ImamNu zijn cijfers en opmerkingen van een statistie-kenbureau nog abstract. Ik wil het plaatje scherper krijgen. Hoe ziet de werkelijkheid van relatievor-ming en huwelijk er anno 2015 uit?Allereerst staat onze cultuur erg dubbel tegenover het huwelijk, zoals de cijfers van het CBs al lieten zien. Aan de ene kant willen velen trouwen, aan de andere kant wordt het burgerlijk huwelijk aan-gevoeld als een achterhaald instituut. Je ziet dat terug in de formele, juridische kant van trouwen. Wie vandaag voor de wet trouwt, belooft niet voor het leven samen te blijven. Je belooft ook niet daadwerkelijk bij elkaar te wonen. Trou-wen voor de wet is, nog veel meer dan eerder het geval was, een puur juridische aangelegenheid.Je ziet het ook terug in de gevoelsmatige kant van trouwen. Nu steeds meer mensen voor samenwo-nen kiezen, voelt het huwelijk aan als iets van het verleden. Deze kant is naar mijn idee nog belang-rijker, omdat die in hoge mate de sfeer rondom een huwelijk bepaalt. Interessant in dit verband is de column 'Nu vech-ten we ineens voor het huwelijk' van Raymond van den Boogaard (NRC Handelsblad, 3 november 2014). Van den Boogaard vindt het bizar dat een imam voor de rechter moest komen omdat hij islamitische huwelijken sloot zonder dat de stel-len eerst het boterbriefje hadden gehaald. Een proces over een onwettige huwelijkssluiting wordt door Nederlanders van vandaag kennelijk als een schertsvertoning gezien. Dat is inzichtgevend. Zowat niemand maakt zich nog druk om het hu-welijk. En dan dringt de vraag zich op waarom je überhaupt nog zou trouwen.Een tweede, nog wezenlijker ontwikkeling rond relatievorming en huwelijk heeft te maken met het levensgevoel van vandaag. Dat gevoel bepaalt de manier waarop we wel of geen relatie aangaan en hoe die relatie eruitziet.Een relatie aangaan of hebben is ingrijpend en ingewikkeld. Laatst stond daar een eerlijk artikel over in dagblad Trouw (24 januari 2015). Jeannine Julen beschreef hoe moeilijk twintigers doen wan-neer het om relaties gaat. Het woord 'relatie' mag niet genoemd worden. Het heet 'iets' of je bent aan het 'dingesen'. Daarmee wordt dan bedoeld dat je zoent, vrijt, uitgaat, je hart lucht en je vrienden aan elkaar voorstelt. Maar relatie mag het niet heten. Het meest interessante aan het artikel is dat Julen

zich ergert aan de instelling van haar leeftijdsge-noten tótdat ze zelf iemand ontmoet op wie ze verliefd wordt. Dan begint haar eigen onzekerheid. En die ziet er precies zo uit als bij die leeftijdsge-noten op wie ze eerst zo’n kritiek had. Op den duur komt Julen zover dat ze spreekt van een 'rela'. Het woord 'relatie' is er dan toch half uit. Dat is een hele stap.

SynodeChristenen doen er goed aan om deze ontwikkelin-gen mee te nemen in hun bezinning op relatievor-ming en huwelijk. Je kunt je ogen niet sluiten voor deze zaken. Maar dat is geen eenvoudige opgave. Hoe kan deze bezinning goed plaatsvinden?Volgens mij is het goed om te beginnen met dankbaarheid. Zo’n start past niet alleen bij een christelijke houding, maar sluit in dit geval ook aan bij de realiteit. Wat is het mooi dat en hoe kerken en christenen met dit thema bezig zijn. Veel ker-ken bieden een relatie- of huwelijkscursus aan. Ze onderkennen het belang van openheid en vorming op dit gebied. De tijd dat relatievorming, het hu-welijk en het gesprek daarover privéaangelegen-heden waren, is gelukkig voorbij. Ik denk hierbij ook aan de bezinning van de geza-menlijke kerken. Op de synode van Ede hebben de vrijgemaakte kerken zich vorig jaar ingespannen om een definitie te geven van het huwelijk: wat is een Bijbels huwelijk? Omdat het huwelijk in onze maat-schappij als achterhaald en strikt juridisch wordt be-schouwd zijn dit soort gesprekken hard nodig.Tegelijkerijd is er volgens mij nog wel winst te boeken op de nodige terreinen. Essentieel daar-voor vind ik dat we gaan erkennen dat het heer-sende cultuurgevoel (deels) ook ons eigen gevoel is. We kunnen niet doen alsof het algemene levensgevoel in de samenleving ons niet raakt. Ik geef twee voorbeelden om dat te verduidelijken.

MopperenMijns inziens beseffen we te weinig hoezeer wij

Opinie

Het woord 'relatie' mag niet

genoemd worden. Het heet 'iets'

of je bent aan het 'dingesen'

>>

Page 10: Onderweg nr 3 def

10 OnderWeg #03 > Jaargang 1 > 7 februari 2015

als christenen kinderen van onze tijd zijn. Erken-ning betekent in dit geval: behandel wat in de maatschappij gebeurt ook als iets van jezelf. Er wordt door christenen bijvoorbeeld nogal eens gemopperd op onze cultuur als het gaat om de teloorgang van het huwelijk. En kerken wijzen con-tractloos samenwonen nogal eens af op formele, juridische gronden. Op zich zijn die reacties te be-grijpen, zeker in het licht van de manier waarop de Bijbel spreekt over de unieke levenseenheid tus-sen man en vrouw. Toch denk ik dat het belangrijk is dat we ophouden zo te spreken en te denken. Om te beginnen geven de huwelijksproblemen en

echtscheidingscijfers binnen de kerk ons weinig reden om te mopperen op onze cultuur; alsof wij beter zijn. Daar-naast kennen we het levensgevoel van onze tijd zelf maar al te goed. Dat komt vaak het duidelijkst naar boven wanneer het niet goed gaat in het huwelijk. Dan vragen we ons soms af: het is gods bedoeling toch niet dat ik ongelukkig blijf? En dat is precies de vraag die niet-gelovigen ook stellen. Een vraag vanuit hetzelfde span-ningsveld tussen binding en geluk waar onze cultuur mee worstelt.We hebben onszelf daarom aller-eerst de vraag te stellen of we leren om ons geluk in de Heer te vinden

en of die geloofshouding onze relatie en ons hu-welijk beïnvloedt. Wie zo start, zal zichzelf veel en indringende vragen moeten stellen. Bezinning zal altijd hand in hand gaan met bekering en/of hernieuwde kennismaking met Jezus.

LuchtErkennen dat de heersende cultuur ons beïnvloedt, is ook op een ander punt van belang. Het valt me namelijk op dat het gewaardeerd wordt wan-neer we niet mopperen op onze cultuur, maar die steeds weer benoemen als een uitgangspunt – 'zo is onze tijd nu eenmaal en dat beïnvloedt ons' – om vervolgens van daaruit te gaan luisteren naar de weg die de Heer ons wijst in zijn Woord. Dat zorgt niet alleen voor herkenning, maar geeft ook lucht en ruimte om het alternatief te zien en bespreek-baar te maken.In onze gemeente is het jaarthema dit jaar re-laties. Elke maand staan we in één van de ere-diensten stil bij een onderwerp dat raakt aan relaties. Bijvoorbeeld: Is het goed om een relatie aan te gaan met iemand die niet gelooft? Hoort geslachtsgemeenschap thuis binnen het huwe-lijk? Hoe beleven christenen seksualiteit en wat vinden christenen eigenlijk van soloseks? Elke keer komt expliciet de vraag aan de orde wat onze maatschappij hierin zegt of doet, en nooit als een veroordeling van die maatschappij. Van daaruit luisteren we naar de weg van de Heer.

RidderIk denk dat deze houding ons ook kan helpen bij het definiëren van een Bijbels huwelijk. Omdat het burgerlijk huwelijk beperkt blijft tot een juridische aangelegenheid is het belangrijk dat de kerk méér zegt. En dan niet alleen over de duur van een relatie (levenslang), want dan blijft je christelijke reactie beperkt tot het juridische. Nee, wanneer wij onszelf herkennen in bijvoorbeeld de relatieonzekerheid van onze cultuur, is het goed om ons ook op dat punt uit te spreken. Benoem de realiteit van huwe-lijkspijn en benoem de genezende kracht van het evangelie. Want wat is het mooi wanneer stellen leren om elkaars (karakter)fouten te kennen en elkaar daarin te helpen, te vergeven en te genezen. Daar gaat zo veel kracht vanuit! Daarin proef je op een heel intieme manier de aantrekkingskracht van het evangelie. Die kracht heeft onze maatschappij nodig om van haar relatieonzekerheid af te komen.Net zo belangrijk is het dat we reëel over het hu-welijk spreken. We moeten het denkbeeld dat een relatie de vervulling van je leven is telkens corri-geren. De ridder op het witte paard die elke vrouw zoekt, is Jezus. En de droomvrouw waar iedere man

Thema

De huwelijks-

problemen en

echtscheidings cijfers

binnen de kerk geven

ons weinig reden om

te mopperen op onze

cultuur

Wat is het mooi wanneer

stellen leren om elkaars

(karakter)fouten te kennen

en elkaar daarin te helpen, te

vergeven en te genezen.

Page 11: Onderweg nr 3 def

11

naar verlangt, is de bruid van de Heer (Openbaring 19 en 21).Deze christelijke bezinning zal het tij van sa-menwonen niet ineens keren. Het helpt wel om de keuze die samenwonenden maken beter te begrijpen. Zo laat je deze stellen er niet alleen voor staan en maak je een aantrekkelijker alter-

natief bespreekbaar. Het is vervolgens vooral aan getrouwden om de aantrekkingskracht van dat alternatief te laten zien.

Matthijs Haak is predikant van de GKv Rotterdam-Delfshaven en redacteur van OnderWeg.

De ridder op het witte paard die elke vrouw

zoekt, is Jezus. En de droomvrouw waar iedere

man naar verlangt, is de bruid van de Heer

Webtips• www.synode.gkv.nl/download/1516

rapport van de vrijgemaakte synode over de vraag: wat is een Bijbels huwelijk?

• www.marriagecourse.nl/

www.premarriagecourse.nl Bekende huwelijkscursussen van Alpha. De websites bevatten informatie over het volgen, het starten en het leiden van de cursussen.

• jmhaak.com/category/relatie Dit artikel is gebaseerd op de blogpost ' relatievorming anno nu: pleidooi voor een christelijke, holistische benadering' op jmhaak.com. Zie ook zijn preken over dit onderwerp.

DigitaalLees meer artikelen op www.onderwegonline.nl of praat mee via www.facebook.nl/onderweg-online of www.twitter.com/onderwegonline.

LeestipsMinella van Bergeijk, Ik wil je helemaal. Alle ingredi-

enten voor je relatie, Amsterdam (Ark Media), 2014.

g. Chapman, Huwelijk: verbond voor het leven,

Heerenveen (Medema), 2013.

Tim en Kathy Keller, Het huwelijk. Gods wijsheid

over gevende liefde, Franeker (Van Wijnen), 2012.

Opinie

Meer inspiratie

We staan voor jullie klaarook in 2015

Als u vastloopt kan professionele hulp nodig zijn. Eleos biedt ggz vanuit een christelijke identiteit. U kunt bij ons terecht. Kijk voor onze dichtstbijzijnde locatie op www.eleos.nl

(ad

vert

enti

e)

Page 12: Onderweg nr 3 def

12 OnderWeg #03 > Jaargang 1 > 7 februari 2015

‘erken de gebrokenheid, verzand er niet in‘Heel wat huwelijken staan met panne langs de

weg. Minella van Bergeijk, landelijk coördinator

van de (Pre)Marriage Course, wordt regelmatig

met die realiteit geconfronteerd. Mooie christelijke

woorden helpen dan niet, meent ze, want wat

gebroken is, kun je niet even oppoetsen. 'Van die

schone schijn moeten we af. We getuigen niet door

perfect te zijn, maar door onze gebrokenheid te

erkennen en ons kwetsbaar op te stellen.'

tekst Jordi Kooiman beeld Johanne de Heus

Toen ik een paar jaar geleden in het huwelijksbootje stapte en over de Hof in Amersfoort liep voor onze fotorepor-tage, mompelde een vrouw vanaf een terrasje richting mijn bruid: 'Och meid, doe het toch niet.' Erg symphatiek was de reactie natuurlijk niet, maar een ge-brek aan realiteitszin kon deze vrouw niet verweten worden.Er wordt in Nederland meer gescheiden dan getrouwd. Volgens het CBs waren er in 2013 een kleine 65.000 huwelijken tegenover meer dan 90.000 scheidin-gen. Het echtscheidingspercentage lag op bijna 40 procent.geen bemoedigende cijfers voor een coördinator van huwelijkscursussen, zou je denken. Toch staat Minella van Bergeijk blij en optimistisch in haar werk en leven en gelooft ze nog altijd 100

procent in het huwelijk. 'Het is één van de grootste cadeaus van god', vindt ze. 'En god geeft geen onhaalbare ca-deaus.'

'God geeft geen onhaalbare cadeaus.'

Zeg je dat ook tegen mensen die in een

scheiding zitten?

'Ik besef heel goed dat er soms zo veel tussen mensen in komt te zitten dat hun huwelijk niet meer werkt. Een scheiding is dan misschien wel de meest eerlijke vorm van "rouw". Daarmee laat je zien dat het leven soms zo pijnlijk is dat je gewoon niet verder kunt.Toch geloof ik dat het huwelijk op zich geen onhaalbaar gegeven is. scheidin-gen zullen er altijd zijn en dat het aantal groeit, is een harde werkelijkheid, maar het huwelijk opgeven kan ik niet. Dan

Thema

Minella van Bergeijk: ‘Juist in deze tijd blijf ik in het

huwelijk geloven’

Minella van Bergeijk over de weerbarstige praktijk van relaties

Page 13: Onderweg nr 3 def

13

‘erken de gebrokenheid, verzand er niet in‘zou ik niet meer geloven in een relatie die god ons heeft gegeven. Dus ja, het is moeilijker geworden, maar juist in deze tijd blijf ik in het huwelijk geloven.'

Waardoor is het in deze tijd zo moeilijk

om een goed huwelijk te onderhouden?

'Ik zie veel ontwikkelingen die daarmee te maken hebben. We zijn er bijvoor-beeld aan gewend dat we alles binnen handbereik hebben. Met ons geld kun-nen we alles relatief snel krijgen. Maar een relatie werkt zo niet. Toewijding bereik je niet in een vingerknip. We zijn daar echter niet mee opgevoed en heb-ben geen skills op dat gebied.De gevoelsmaatschappij waarin we leven belemmert ons ook. Het is freaking irritant dat je met je verstand heel erg toegewijd kunt zijn aan één iemand, maar je met je emoties aange-trokken kunt voelen tot een ander. Je hersenen kunnen dat aan, dat hebben wetenschappers zelfs onderzocht. Ik zie dat ook terug in de populariteit van de website Tinder. Daar kun je even snel met een ander zijn, ook wanneer je getrouwd bent. Dat idee van "eventjes" is erg in trek.

Wat ik verder heel concreet in mijn werk zie, is dat er steeds meer stellen zijn met gescheiden ouders. Ze hebben daardoor bij voorbaat al minder hoge verwachtin-gen van hun huwelijk. Ook zit er veel meer variatie in de stel-len die ik tegenkom. Alles is globaler ge-worden in de wereld, waardoor mensen in een relatie vaak heel verschillende achtergronden hebben. Zij moeten zich veel harder inzetten om onderlinge har-monie te vinden dan stellen die onge-veer dezelfde levensloop hebben gehad, zoals dat vroeger vaak het geval was.'

Speelt ons individualisme hierbij ook

een rol?

'Ja. Onze maatschappij zegt: zoek je eigen identiteit en wees wie je bent. psychotherapeut Esther perel schrijft in dat kader dat we van intimacy naar into-

me-cy zijn gegaan.Nu is het zeker zo dat het helpt om je eigen identiteit te kennen, ook in rela-ties. Je moet durven om iemand te zijn. Maar vervolgens moet je samen naar een nieuwe identiteit toegroeien. Dat is de kunst van een relatie: van twee iden-titeiten één nieuwe identiteit maken. En

dan kun je niet te veel aan je eigen iden-titeit vasthouden en telkens op je rech-ten blijven staan. Dat is een heel lastig aspect, waar relatieproblemen volgens mij vaak om draaien.'

Wanneer mensen hierin vastlopen, zijn

er onnoemelijk veel wetenschappelijk

onderbouwde cursussen, handboeken,

tips en trucs die ze verder proberen te

helpen. Wat heeft de kerk daar nog aan

toe te voegen?

'Er is inderdaad veel aandacht voor de wetenschap en voor cursussen die het "goed weten". Maar ik hoop dat we het huwelijk niet zullen beperken tot een wetenschapsgebied en dat we de Bijbel als kennisbron blijven gebruiken. Want het is niet zomaar een bron. Terwijl onze prestatiemaatschappij er enkel op gericht is om onze relaties beter, beter, beter te maken, erkent de Bijbel open en eerlijk dat er gewoon gebrokenheid is. Dus wanneer mensen na honderd tips en tools te hebben gekregen nog steeds niet verder kunnen met elkaar, heeft alleen de Bijbel nog een antwoord. In de Bijbel lees je over eenzaamheid, pijn en scheiding, en vervolgens ook

Interview

‘Wanneer mensen na honderd tips en tools te hebben gekregen nog steeds niet verder kunnen met elkaar, heeft alleen de Bijbel nog een antwoord’

Minella van Bergeijk is getrouwd met Ton en heeft

drie jonge kinderen, van 9, 6 en 5 jaar. Drie dagen in

de week werkt ze bij Alpha Nederland in Driebergen,

waar ze de Premarriage Course, de Marriage Course

en binnenkort ook de Parenting Course aanstuurt.

Daarnaast is ze lid van de oudstenraad van de NGK

Houten. Minella heeft een achtergrond in het maat-

schappijk werk en volgde daarnaast veel deeltrajec-

ten in de psychologie. Ze schreef twee boeken over

relaties, Kussengevecht en Ik wil je helemaal.

>>

Page 14: Onderweg nr 3 def

Redactioneel

over vergeven zoals Christus en over echte verzoening.Het maakt zo veel verschil wanneer je god bij je relatie betrekt! Ik hoop dat we dat ook in de kerk kunnen laten zien. Want lange tijd is er in de kerk te weinig over relaties gesproken, terwijl we heel veel te zeggen hebben.'

Hoe kan de kerk dit dan concreet laten

zien?

'Die vraag houdt me heel erg bezig. Ik heb op dit gebied veel geleerd van de tijd dat ik nog maatschappelijk werker was en met mensenhandel en huiselijk geweld te maken had. In zo'n context kun je niet doen alsof de wereld volmaakt is. Je moet accepteren dat je fouten, gebreken en pijn niet zomaar kunt wegpoetsen of maske-ren.Terug in de kerkelijke wereld merkte ik dat we toch heel vaak de donkere hoeken in ons leven proberen te bedekken. Van die schone schijn moeten we volgens mij af. We getuigen niet door perfect te zijn en altijd de oplossing te weten, maar door eerlijk te zijn over onze gebreken, in te gaan op vragen en transparant te zijn over onze eigen vragen. Erken dat er gebroken-heid is – dat is de basishouding – en toon je eigen kwetsbaarheid.Het is bijvoorbeeld makkelijk om te oor-delen over een scheiding en direct de schuldvraag te stellen. Maar als we schuld en schaamte altijd vooropstellen, gaan we er niet komen. Dat is te kort door de bocht. Het is minstens zo belangrijk om te praten over de gebrokenheid die achter zo'n scheiding schuilgaat en om ook oog te hebben voor de vele mensen die wel-iswaar getrouwd zijn, maar die zich een-zaam in hun relatie voelen. Want dat vind ik misschien nog wel verdrietiger.'

Is het openlijk erkennen en accepteren

van gebrokenheid genoeg? Dat klinkt vrij

somber.

'Het is stap één. Maar we moeten er na-tuurlijk niet in verzanden. De "volmaakte" kerk is voor mij aan de ene kant een AA-

ederland hoort tot de rijke landen. Dachten we altijd. Maar met 412.000 armen onder ons weten we nu beter. Waar

85.000 mensen van de voedselbanken afhankelijk zijn, heb ik het niet meer over een rijk land.Het is wel even wennen. Voor de politiek. Voor de kerken. En vooral voor mezelf. En toch, als ik goed kijk, zie ik het ook wel. Natuurlijk aan die zwerver op het station. Maar ook anders. Veel dichterbij. In m’n woonplaats. In m’n kerk. En misschien – o help! – wel in m’n familie.Zeker, armoede in Nederland is anders dan armoede in Ethiopië. Het maakt nogal wat uit of je sterft van de honger of dat je naar de diaconie gaat omdat je niet kunt rondkomen. En toch raakt het me diep dat er om mij heen mensen zijn die ‘gewoon’ niet kun-nen eten wat ze nodig hebben. Ik schrik me naar als ik hoor dat er in Nederland tegen de 30.000 daklozen zijn. geen dak boven je hoofd!

De getallen zijn de afgelopen jaren snel gestegen. De bewustwor-ding van het probleem groeide niet in dat tempo mee. Niet bij de regering, niet in de kerk en niet bij mezelf. De regering laat de op-vang van vreemdelingen lekker aan de gemeenten over. In veel kerken is – voor zover ik zie – particuliere armoede geen hot item. En zelf heb ik ook wel andere dingen aan m’n hoofd.Weet je wie het merken? De diakenen. Die sjouwen heel wat af. Met een gesloten envelop met geld en met tassen boodschappen. Ook in dat mooie, welvarende dorp waar ik woon, en waar de voedselbank op volle toeren draait. Heel wat mensen kunnen dat niet begrijpen. Hier? Bij ons?

Jezus heeft het over deze dingen gehad en er iets héél indrin-gends over gezegd. ‘Verdwijn naar het eeuwige vuur, want Ik

had honger en jullie gaven Mij niet te eten.’Dát went nooit.

N

De armen zijn bij ons

Henk Hoksbergen, hoofdredacteur OnderWeg

Weet je wie het merken? De diakenen

Page 15: Onderweg nr 3 def

15

groep, waarin we openlijk onze proble-men delen, en aan de andere kant een groep mensen die helemaal gaat voor god en die in Jezus een weg heeft om te gaan, een waarheid om aan vast te hou-den en een leven, een eeuwig leven, om naar uit te zien en naartoe te groeien. De kerk is een plek bij uitstek waar mensen zich aan elkaar kunnen geven en elkaar vooral ook het cadeau en de hoop van relaties kunnen laten zien, een aspect dat op zo veel plaatsen in de Bijbel wordt belicht.

Erken de gebrokenheid, stel je kwets-

baar op: dat adviseer je kerken. Is het-

zelfde advies aan individuele stellen te

geven?

'Absoluut. De titel van mijn laatste boek is Ik wil je helemaal. Dat is wat je eigen-lijk zegt wanneer je trouwt. Je wilt de ander met zijn hele geest, zijn hele ziel, zijn hele lichaam en zijn hele verhaal. Daar horen dus ook de donkere kanten bij, de gebrokenheid.De psycholoog sue Johnson stelt dat je onderlinge verbondenheid afhangt van de vraag of je je diepste angsten en je diepste verlangens met elkaar deelt. Als

je dat doet, zul je zien dat je een ster-kere band krijgt en je ook sterker voelt bij elkaar.Overigens denk ik dat het ook hier van belang is om niet te verzanden in de ge-brokenheid, de problemen. Heb ook lol met elkaar. Onderneem veel. Lach. Voed je passie voor elkaar. Een goede relatie draait niet alleen om communicatie en trouw, maar net zo goed om passie en plezier!'

Hoe pakt deze visie in de praktijk uit?

Kun je daar een voorbeeld van geven?

'De partner van een vriendin van mij is vreemdgegaan. Zij belde mij op en vroeg of ik kon komen. Beiden waren in tranen. Dat zette mij wel op scherp. Ik stond daar met mijn mooie visie, maar wat deed ik daar nu mee? Hoe zorgde ik dat het niet alleen over de schuldvraag zou gaan?gaandeweg het gesprek doken zij samen in hun eigen verhaal en kwam er behalve de boosheid meer naar boven. Het bleef niet steken in honderd keer sorry zeggen, maar hij praatte eerlijk over de leegte die hij ervoer en zij praatte eerlijk over wat zijn ontrouw met haar gedaan had en hoezeer zij zich afgewezen voelde.

Ze waren heel eerlijk en kwamen zo, zonder af te zwakken hoe fout het was wat hij had gedaan, verder dan schuld en schaamte. In hun geval konden ze verder in hun re-latie. Ik zeg niet dat het van een vijf naar een tien ging, maar er is nu wel echt iets veranderd.'

Is het moeilijk om deze visie over te

brengen op gemeenteleden? Niet ieder-

een gelooft immers zo sterk in het hu-

welijk als jij en ook andere vormen van

relaties maken opgang.

'Het is binnen de kerk inderdaad lastiger geworden om te zeggen: wij staan hier-voor. Je komt al snel belerend over. Wat ik jammer vind, is dat onze kennis daar-door vermindert. Veel christenen weten helemaal niet meer wat de "geheimen" zijn achter bijvoorbeeld de principes dat je geen seks voor het huwelijk hebt en niet gaat samenwonen. In die zin moet je je overtuiging ook tegenover medegelo-vigen zien te "verkopen". We moeten soms echt preken voor eigen parochie.'

Jordi Kooiman is freelance journalist en eindredacteur van OnderWeg.

Interview

‘een goede relatie draait niet alleen om communicatie en trouw, maar net zo goed om passie en plezier!’

Page 16: Onderweg nr 3 def

16 OnderWeg #03 > Jaargang 1 > 7 februari 2015

Thema

Twee echtparen over getrouwd zijn en blijven

Hoe rooskleurig is het huwelijksbootje?

Jean en Kanwal Harten (beiden begin twintig) waren van plan om te gaan samenwonen en zochten al naar een huis, maar kozen er uitein-delijk toch bewust voor om te trouwen. 'We leefden eerst niet met god', vertelt Jean. Jean heeft in het verleden alles gedaan wat slecht is, zoals hij het zelf zegt. 'Maar door een heftige ervaring twee jaar geleden is god in ons leven gekomen. Toen zijn we de Bijbel gaan lezen. We wilden echt gaan leven zoals god het wil. Trouwen hoort daarbij.'Toen ze aan Kanwals vader vertelden dat de plannen gewijzigd waren, was hij volgens haar 'helemaal in shock'. Maar hij zei ook dat het god was die die verandering bij hen teweeg-gebracht had.Trouwen of samenwonen maakt verschil voor je relatie, merken deze twee jonge mensen. Kanwal: 'Eerst was ik meer bezig met mezelf

dan met elkaar. Ik dacht: als ik trouw, raak ik mijn vrijheid kwijt. Dat is typisch iets van deze samenleving. Nu zie ik dat trouwen juist ruimte geeft en angst wegneemt.' Door te trouwen groeide het verantwoordelijk-heidsgevoel voor elkaar. Jean: 'Nu we bekeerd zijn, zijn we meer op god gericht en willen we het goede zoeken voor de ander. Dat is echt anders dan eerst.' Kanwal geeft een voorbeeld: 'Wanneer je niet getrouwd bent, loop je gemakkelijker weg als je ruzie hebt. Nu gaan ruzies anders. Ik zeg weleens: stel dat we niet bekeerd waren, dan waren we misschien niet eens meer bij elkaar. god is belangrijk in een relatie!'

tekst Heleen Sytsma-van Loo

je kunt aan de hand van de Bijbel heel mooie

dingen zeggen over het huwelijk, over het

helemaal één worden van een vrouw en een man

in een levenslange relatie van liefde en trouw.

Maar hoe ziet dat er in de praktijk uit? OnderWeg

vroeg het aan twee stellen: jean en Kanwal

Harten, veertien maanden geleden getrouwd, en

erwin en ruth Lammers, al twintig jaar getrouwd.

'Er speelde ook wel

mee dat we geen gezeur

wilden met de dominee

en de kerk'

Page 17: Onderweg nr 3 def

17

Geen gezeurVoor Erwin en Ruth Lammers (beiden 42) was de keuze om te trouwen twintig jaar geleden een vanzelfsprekende zaak. 'Niet dat we het zonder nadenken hebben gedaan', zegt Ruth. 'We waren er wel echt van overtuigd dat sa-menwonen niet de manier was waarop god ons bij elkaar wilde zien. Dat had er ook mee te maken dat je met je seksuele relatie wachtte tot je getrouwd was. Trouwen was gewoon de gebruikelijke weg, die we van huis uit en vanuit de kerk hadden meegekregen.'Erwin geeft eerlijk toe: 'Er speelde ook wel mee dat we geen gezeur wilden met de domi-nee en de kerk. We spraken met elkaar en met de dominee over de betekenis van het huwelijk en daar stonden we echt achter. We hoefden niet zo nodig zelf opnieuw het wiel uit te vin-den. Trouwen was de gangbare weg, dat deed je gewoon.'

PatronenTrouwen is in alle opzichten een eenheid gaan vormen. Hoe volg je samen Christus, hoe dien je Hem in het huwelijk? Volgens Kanwal betekent

het dat je god heel concreet betrekt bij alles wat je samen doet en bij de keuzes die je maakt. 'Je staat samen open voor gods leiding. Als je je door Hem laat leiden, kun je vrede ervaren bij de keuzes die je maakt. En als er verschil van me-ning is, reageer je anders op elkaar.' Kanwal vindt dat Jean veel geduldiger en be-gripvoller is geworden. 'Hij gaat nu even naar een andere ruimte als de emoties hoog oplopen. Ik heb dan altijd nog de neiging om er vol in te gaan, maar doordat hij afstand neemt, koel ik af.'Ruth en Erwin vinden het in praktische zin las-tig om tijd te maken voor god in hun gezin met vier opgroeiende kinderen tussen de 17 en 8 jaar. Ruth: 'soms ontstaan er, bijvoorbeeld naar aanleiding van het Bijbellezen, spontaan mooie gesprekken met één of een paar van onze kin-deren. Maar daar structuur en regelmaat in aan-brengen blijf ik moeilijk vinden.' Erwin ziet het als een groeiproces, waarin je soms kleine en een andere keer grote stappen zet. 'Toen ik ouderling was, merkte ik hoe af-hankelijk ik daarin was van god. In die periode groeide mijn persoonlijke geloofsleven. Zo heb-ben Ruth en ik vorig jaar samen deelgenomen

'Hij gaat nu

even naar een

andere ruimte

als de emoties

hoog oplopen'

Interview

Jean en Kanwal Harten

>>

Page 18: Onderweg nr 3 def

18 OnderWeg #03 > Jaargang 1 > 7 februari 2015

aan een huwelijksgespreksgroep, wat weer een enorme stimulans voor ons huwelijk is geweest.'Zo’n gespreksgroep – een soort apk voor je hu-welijk – helpt om even stilgezet te worden en patronen die erin geslopen zijn tegen het licht te houden. Hoewel Ruth en Erwin veel positieve reacties kregen, waren er ook mensen in hun omgeving die er vreemd van opkeken dat zij de stap zetten om aan de gespreksgroep deel te nemen. Eén van hun kinderen vroeg: 'gaan jullie scheiden dan?' Erwin: 'Ook in een goed huwelijk is ruimte voor verbetering. Je leert in zo’n groep veel van elkaar en je ontdekt opnieuw hoeveel je van elkaar houdt.' Ruth vult aan: 'We leerden er om god nog meer bij onze relatie te betrekken en om meer tijd voor elkaar te maken. Het is bepaald niet gemak-kelijk om daar een prioriteit van te maken, maar wel noodzakelijk.' 'In een goed huwelijk raak je niet uitgepraat', zegt Erwin. 'Laatst waren we een weekend samen weg om te vieren dat we 25 jaar bij elkaar zijn en ik kan me niet herinneren dat we ook maar een moment om gespreksstof verlegen zaten.' Het ontlokt aan Kanwal de opmerking: 'Dat vind ik mooi om te zien bij jullie, dat je na twintig jaar nog steeds geniet van elkaar.' Jean en Kanwal namen zelf ook deel aan een ge-spreksgroep – voordat ze trouwden – en hebben

daar veel aan gehad. Jean: 'Het is een investering voor de toekomst. Het doet wat met je.'

Collegastel dat er wel serieuze problemen zijn in je rela-tie, zou je daarmee dan naar iemand toegaan en om hulp vragen? Kanwal: 'Ik zou eerst naar god gaan en dan naar een oom van mij met wie ik een goede band heb en open kan praten.' Erwin noemt de wijkouderling als iemand die hij wel in vertrouwen zou kunnen nemen. Ruth weet niet zo goed of ze ermee bij iemand zou aanklop-pen.Aan Jean en Kanwal wordt geregeld gevraagd of het goed gaat in hun huwelijk, aan Erwin en Ruth eigenlijk nooit, hoewel Erwin vindt dat je niet voor die vraag moet weglopen. En aan een ander vragen hoe het in zijn of haar relatie gaat? 'Met een collega heb ik soms een gesprekje over zijn gezinssituatie, dat zit er dicht tegenaan', zegt Erwin. 'En ik heb iemand weleens het boek De vijf talen van de liefde van gary Chapman aangeraden. Maar tot diepe gesprekken komt het toch niet met collega’s.' Dat geldt ook voor Jean, die beveiliger van beroep is. 'Als beveiligers onderling praat je niet zo gauw over dingen die misgaan in de privésfeer.' Kanwal herinnert zich daarentegen een gesprekje met een klasgenoot die trouwen heel eng vond, vanuit een soort bindingsangst, het idee dat je niet meer kunt ontsnappen. 'Ik heb gezegd: dat zit tussen je oren. Want trouwen versterkt je relatie.'

Heleen Sytsma-van Loo is neerlandicus, vertaler en redacteur van OnderWeg.

'In een goed

huwelijk raak

je niet uitge-

praat'

Erwin en Ruth Lammers.

(beeld Heleen Sytsma-van

Loo)

I.v.m. het emeritaat van de huidige predikant per 1 oktober 2015 zoekt de Nederlands Gereformeerde Kerk

Alphen aan den Rijn een

predikant of prio (m/v) voor 0,6 fte

Geïnteresseerden worden uitgenodigd contact op te nemen met

Henk Reinbergen, voorzitter van de beroepingscommissie. Email: [email protected]

(ad

vert

enti

es)

Page 19: Onderweg nr 3 def

Colofon

Kernredactie

Ad de Boer (hoofdredacteur), Matthijs Haak, Johanne de Heus (beeldredacteur),

Henk Hoksbergen (hoofdredacteur), peter Hommes, pieter Kleingeld, Erik Koning

(eindredacteur), Jordi Kooiman (eindredacteur), Bas Luiten, Heleen sytsma-van Loo,

Ton Vos.

Brede redactie

Kernredactie plus Bart Cusveller, Freddy gerkema, Rob van Houwelingen,

Hans schaeffer, Hans Vel Tromp, Jan Westert.

Medewerkers

Eline de Boo, Han Hagg, Myriam Klinker-de Klerck, Roel Kuiper, Almatine Leene,

Wim van der Linde, Embert Messelink, Jan Mudde, Maurits Oldenhuis,

Hans-Jan Roosenbrand, Wolter Rose, Wim van der schee, Joost smit,

Esther spiering-de Hek, peter strating, Jeroen sytsma, Daniël Timmerman,

Roel Venderbos, Maarten Verkerk, Ronald Westerbeek, Jeannette Westerkamp.

Redactieadres

‘t Hazeveld 115, 3862 XA Nijkerk, 033-750 67 87, [email protected].

Lezersservice

Voor abonnementen, adreswijzigingen, opzeggingen en bezorgklachten:

Nico schenk, Droogoven 7, 3961 EW Wijk bij Duurstede, 0343-57 50 27,

[email protected].

Audio

OnderWeg is beschikbaar in gesproken vorm bij de Christelijke Bibliotheek voor

Blinden en slechtzienden (CBB). Neem voor meer informatie contact op met de CBB:

0341-565499.

Abonnementsprijzen

Jaarabonnement: € 46,- (studenten € 23,- / Europa € 85,- / buiten Europa € 115,-).

Abonnement OnderWegOnline: € 37,50.

proefabonnement: drie maanden gratis.

Neem voor het afsluiten van een abonnement contact op met de lezersservice

(zie hierboven) of vul uw aanvraag online in op www.onderwegonline.nl.

Persvereniging

OnderWeg is een uitgave van de gereformeerde persvereniging OnderWeg.

Informatie: Marga van gent-petter (secretaris), [email protected].

Bestuur Persvereniging

Bernard Bos, sander Dekker, Marga van gent-petter, Krijn de Lange,

Aldert van der Molen, Herman Rozemuller, Ale sierksma, Hillie van de streek.

Adverteren

Nico postuma, 0341-84 21 47 of 06-139 959 05, [email protected].

Zie voor de formaten, tarieven en verschijningsdata www.onderwegonline.nl/

adverteren.

Vormgeving

Bredewold. Creatie, web & print. postbus 86, 8090 AB Wezep, 038-376 33 90,

fax 038-376 53 03, [email protected], www.bredewold.nl.

Technische realisatie en druk

Zalsman B.V., steinfurtstraat 1, 8028 pp Zwolle, postbus 1025, 8001 BA Zwolle,

038-467 00 70.

www.onderwegonline.nl

www.facebook.com/onderwegonline

www.twitter.com/onderwegonline

NieuwsGKv-predikant Pruijssen naar FrankfurtFRANKFURT – gKv-predikant g.J. pruijssen uit Loppersum-Westeremden wordt pastor-evangelist in de Mosaik-Kirche in Frankfurt am Main, behorend tot de Bund Freier evangelischer gemeinden. De Mosaik-Kirche is een samenwerkingsverband van drie volgens pruijssen naar buiten gerichte, bijbelgetrouwe gemeenten met plannen om twee nieuwe gemeenten te stichten, gericht op jon-geren en moslims. pruijssen gaat vooral werken in Mosaik Bergen Enkheim. ‘Die gemeente moet geholpen worden om daadwerkelijk de stap naar buiten te zetten’, zegt hij. Daarnaast gaat hij aan de slag in Mosaik Eschersheim. ‘Daar komen mensen tot geloof. Ik ben gevraagd om deze nieuwe gelovigen de gewenste pastorale zorg en begeleiding te geven. Mijn taak zal bestaan uit het uitleggen van het evangelie, bemoedigen, maar ook ruimte geven aan genezing van wonden uit het verleden.’pruijssen is na W.T. van Veelen (van Loenen/Abcoude naar Anduze, Frankrijk) en H. ten Brinke (van Rotter-dam-Centrum naar Brussel) in korte tijd de derde gKv-predikant die een beroep naar een buitenlandse kerk aanneemt. Zie ook www.mosaikkirche.de.

Quota 2015 omlaagEDE/ZEEWOLDE – Zowel in de gKv als in de NgK gaat de afdracht per kerklid voor het landelijk kerkverband in 2015 omlaag. In de gKv daalt het quotum als gevolg van bezuinigingen van € 31,50 naar € 29,17. In de NgK daalt het quotum voor gemeenten met een predikant van € 26,44 naar € 25,04 en voor vacante gemeenten van € 38,44 ook naar € 25,04. Daarbij spelen het wegvallen van de verplichte afdracht aan de sTAgg en de sEV-overgangsregeling een rol. pensioenlasten en gemeen-telijke bijdragen voor missionaire projecten in binnen- en buiten land vallen in beide kerken buiten het quotum.

Beroepingswerk GKvAangenomen naar: Barendrecht-pernis-Albrandswaard (voltijds): D.J. van Diggele, die deze gemeente in deel-tijd diende in combi met de gKv Middelharnis; de Eglise protestante d’Ixelles in Brussel: H. ten Brinke (Rotter-dam-Centrum); Eemdijk: kandidaat W.Q. Hoorn (Dalfsen).

Beroepbaar Kandidaat J.H. Riemer (gKv), [email protected], 06-26290373.

Zie voor uitgebreidere berichtgeving rond bovenstaand en

ander nieuws www.onderwegonline.nl.

Page 20: Onderweg nr 3 def

20 OnderWeg #03 > Jaargang 1 > 7 februari 2015

Vrijgemaakte synode besluit tegen deputaten kerk en Israël

tekst Erik de Boer beeld Tom Gordon

Het is zeventig jaar geleden dat Auschwitz bevrijd werd en dat de omvang van de vernietiging van het Joodse volk tot het bewustzijn van de wereld doordrong. Dezer dagen lazen in Westerbork nabe-staanden de namen van de 102.000 Joodse Nederlanders voor die in de vernietigings-kampen stierven. Voorlezing van de fa-milienaam sanders, onder wie onze verre familie, nam twintig minuten in beslag. In dezelfde tijd nam de vrijgemaakte sy-node haar besluit. Eén positief element daarin: de verkondiging van het evangelie onder Joden (de naam Israël wordt verme-den?) is onderdeel van de 'mission' van de kerken. Dat zegt de synode gelukkig wel. Daarbij lijkt 'Mission' de naam van het deputaatschap voor zendingszaken te zijn geworden.De gKv Ommen-West en de stichting Yachad hadden het voorstel voor een de-putaatschap kerk en Israël ingediend. Zij mogen voortaan samenwerken met Mis-sion en zo aan draagvlak in de kerken wer-ken. Maar in het beleid past geen generaal deputaatschap voor evangelieverkondi-ging onder Joden.

BlindHet is maar goed dat paulus indertijd niet door Mission is uitgezonden. Anders was hij in alle drukte misschien niet aan de Joden toegekomen. Voor de apostel had Israël in de verstrooiing prioriteit. 'Eerst de Jood, dan de griek' was zijn zendingsstrategie. Dat weerspiegelt zich tot in de Openbaring van Jezus Christus. Er is duidelijk onderscheid in het visioen

van de 144.000 verzegelden 'uit elke stam van Israël' en de onafzienbare menigte uit alle landen en volken (Open-baring 7). En toegang tot het nieuwe Jeruzalem is er via twaalf poorten met

'de namen van de twaalf stammen van Israëls zonen' (21:12). De kerk ontvangt de Tenach van Israël als Oude Testament samen met de boeken van het Nieuwe Verbond, geschreven door messiasbelijdende Joden (behalve twee van de griek Lucas). En is dit niet het volk waaruit de Christus is voortge-komen? Hoe kan het dan dat Israël geen prioriteit heeft voor de vrijgemaakte synode?Dat komt door onze geschiedenis. De belijdenissen van de zestiende eeuw hebben geen oog voor de Joden, die in de meeste landen vervolgd werden, en bij al onze trouw aan de belijdenis blijven blinde vlekken blind. De Christelijke gereformeerde Kerk uit de Afscheiding had oog voor Israël dankzij de Bijbellezers en bidders van de Nadere Reformatie. Ook na 1892 bleef de hoop voor Israël in de CgK bestaan, op grond van Romeinen 9-11.In de gereformeerde Kerken werd na dat jaar echter onder invloed van Abra-ham Kuyper de 'zending onder Israël' al gauw vervangen door 'Joden'. Zij zijn een volk als alle volken, leerde hij. De gereformeerde Kerken investeerden wel in Jodenzending, maar de theologische fundering werd verwaarloosd.Toen kwam de oorlog en werden onze Joodse medelanders weggevoerd, zonder dat wij al te hard protesteerden. Na be-vrijding en Vrijmaking zijn we hen gauw vergeten. Hadden de gereformeerde Kerken voor de oorlog drie 'Jodenzen-delingen' in dienst, na 1945 hadden de vrijgemaakten de handen vol aan de

De vrijgemaakte synode heeft besloten om geen

deputaten voor kerk en Israël te benoemen en

niet uit te spreken dat het 'de opdracht van de

Gereformeerde Kerken is om het evangelie van

Jezus Christus bekend te maken aan het Joodse

volk'. Verbijsterend.

Bij al onze trouw aan de belijdenis blijven blinde vlekken blind

Opinie

Heeft Israël prioriteit?

Page 21: Onderweg nr 3 def

21

opbouw van het kerkelijke leven. Niet vreemd. Wel verdrietig.In 1948 ontvingen de Joden een thuisland in palestina. Is dat door de bevrijde en vrij-gemaakte kerken opgevat als een teken dat dat vreemde, vervolgde volk onder gods voorzienigheid toch toekomst heeft? Drukt het voortbestaan van de Joden in de seculiere staat Israël ons met de neus op Romeinen 9-11, ook in hun volhardend verwerpen van de Jezus Christus die wij belijden? Houden wij de mogelijkheid open dat Christus bij zijn weerkomst opnieuw de messias voor Israël is (Handelingen 3:20 en Openbaring 1:7)? Ik ben bang dat de niet-bevindelijke ge-reformeerden een blinde vlek voor Israël hebben. Dat zou anders zijn wanneer een preekcanon jaarlijks op minstens één zondag Romeinen 9-11 voorschreef.

TulpenbollenDe vrijgemaakte kerken hebben bijzon-dere gaven in de verbondsleer en in de gedachte van de heilsgeschiedenis. De verbondsleer geeft het volle pond aan de wijze waarop god Abraham koos en zijn verbond met Abrahams volk oversloot. De god van Israël vernieuwde dat verbond in Christus en sloot en pas-sant de volkenwereld in. Ook het concept van heilsgeschiedenis geeft het volle pond aan het Oude Tes-tament en de weg van de god van Israël naar vandaag. Helaas is daarin de weef-

fout van de evolutie opgenomen, alsof de historie gepasseerd is en hooguit in een hogere fase meekomt. Heeft god in Christus het oude Israël als station gepas-seerd of moet je het zien als een spoor dat Hij doortrekt door de geschiedenis?In de vrijgemaakte kerken meenden eerst stevaj en nu Yachad dat Israël de oudste broer van de heidenchristelijke kerk is. Twee tulpenbollen in de winter. Twee tulpenbollen in de winter. Want het is winter voor Israël in het hart van de kerk, als daar de vervangingstheologie wordt gepraktiseerd.Die theologie leert dat de bijzondere po-sitie van het Joodse volk voorbij is en dat de kerk de plaats en titels van Israël heeft overgenomen. Maar ook als dat niet de officiële leer is, kunnen we in de praktijk nog wel in die geest denken en handelen. Als we vinden dat de christelijke kerk rijk genoeg is en we het zonder Israël kunnen stellen. Als we ervan uitgaan dat anderen wel genoeg aandacht aan het Joodse volk besteden. Als we vergeten wat de wortel is en wie de takken zijn. Of als de takken van de wilde olijf zich verheven voelen boven de takken van de edele olijf (Ro-meinen 11:17-18).

CISHoe staat de NgK hierin? gKv en NgK vor-men 'de twee huizen van de Vrijmaking'. Dat is een uitdrukking van Henk de Jong, die zich verzet tegen het idee dat er een

bijzondere weg voor Israël tot de Vader is. Beide kerkformaties hebben een blinde vlek voor de plaats van Israël in kerk en theologie. In de NgK ligt wel een voorstel op tafel om aansluiting te zoeken bij het Centrum voor Israëlstudies (CIs), dat uitgaat van de

CgK, de gereformeerde Zendingsbond en de CHE. Zelf mocht ik namens Yachad in een werkgroep van het CIs meedraaien. Had de synode te Ede het contact met de CgK in dezen maar gezocht. Ook de vrij-gemaakte kerken hadden aansluiting bij het CIs kunnen zoeken. Nu echter het station Ede gepasseerd is, kunnen we er in elk geval blij mee zijn dat onder het negatieve synodebesluit geen massieve gronden gelegd zijn. Daardoor is er weinig tot niets dat ons verhindert om te werken aan en te bidden voor een steviger theologisch en confessioneel denken, om zo de harde grond los te woelen. Wachtend op de lente.

Dr. Erik de Boer is universitair docent aan de Theologische Universiteit Kampen.

Vervangings­theologie: winter in het hart van de kerk

Houden wij de mogelijkheid open dat Christus bij zijn weerkomst opnieuw de messias voor Israël is?

Opinie

Page 22: Onderweg nr 3 def

22 OnderWeg #03 > Jaargang 1 > 7 februari 2015

Trefpunt

Nieuw bindingsformulier GKv landt goed in NGK

Het eerste verzoek om de onderteke-ningsformulieren te herzien kwam van de gKv groningen-Oost, die de formule-ringen te streng vond. Dat gevoelen vond veel weerklank. Het ging daarbij vooral om twee punten, meent Kornelis Har-mannij, predikant van de gKv Eindhoven-Best en één van de deputaten Herziening Kerkorde, die het nieuwe formulier heb-ben opgesteld. ‘Allereerst de formulering dat de belijdenis “in alle delen geheel met gods Woord overeenstemt”. Dat liet weinig ruimte voor nuanceverschil-len, terwijl die in de praktijk wel degelijk voorkomen. In de tweede plaats dat iemand zijn handtekening moest zetten onder de dreiging van een mogelijke schorsing.’Hoe heeft het nieuwe formulier deze be-zwaren ondervangen? ‘Die sanctie staat er niet meer in’, zegt Harmannij. ‘Dat is nu opgenomen in de nieuwe Kerkorde, waarin staat dat een ambtsdrager ge-schorst wordt als hij in strijd handelt met

het bindingsformulier. Maar vooral is van belang dat het bindingsformulier een positieve insteek tegenover de leer van de kerk vraagt (“voorgaan”, “uitdragen”, “handhaven”). De gKv wordt daarbij expliciet genoemd: je bindt je niet alleen

aan bepaalde geschriften, maar verklaart je solidair met de vrijgemaakte kerken, die daarin hun geloof belijden.’

OvernemenOok binnen de NgK bestond weerstand tegen het oude formulier van de gKv. Maar het nieuwe formulier valt goed. ‘De gKv haalt de NgK links in’, stelt Kor Mul-ler, emeritus NgK-predikant en lid van de commissie Kerkrecht en beroepszaken en de commissie voor Contact en samen-spreking met andere kerken. ‘Het is een mooi, kort en eigentijds formulier.’Muller had eerder al een concept van het nieuwe formulier te zien gekregen en daar kanttekeningen bij geplaatst. Hij is blij verrast dat zijn opmerkingen zijn

tekst Erik Koning

De vrijgemaakte synode heeft tijdens een extra

vergadering op 16 januari een nieuw bindingsfor-

mulier voor ambtsdragers vastgesteld. De breed

gedeelde moeite met de twee oude onderteke-

ningsformulieren is daarmee weggenomen. Ook

vanuit de NGK wordt enthousiast gereageerd.

Het nieuwe bindingsformulier ambtsdragers

Wij, ondergetekenden, verklaren van harte in te stemmen met de leer van de Bijbel, zoals die door de gereformeerde Kerken in Nederland wordt beleden in de Nederlandse geloofsbelijdenis, de Heidelbergse Catechismus en de Dordtse Leerregels. Wij beloven de gemeente voor te gaan in het spreken en leven vanuit dit ene evangelie. Wij beloven de waarheid van gods woord openlijk uit te dragen, en te handhaven tegenover misleidende denkbeelden die binnen de kerk of uit de wereld opkomen.Wanneer wij op een onderdeel van de

leer verschil ervaren tussen de leer van de Bijbel en de inhoud van de genoemde belijdenisgeschriften, en onze moeite niet kan worden weggenomen, zullen wij onze bezwaren ter beoordeling voorleg-gen aan de kerkelijke vergaderingen.Wanneer er vragen rijzen over onze eigen opvattingen of gedragingen, zijn wij eveneens bereid om ons tegenover de kerkelijke vergaderingen te verant-woorden.Wij zullen ons in beide gevallen houden aan de aanwijzingen van de kerkelijke vergaderingen.

‘Een mooi, kort en eigentijds formulier’

Page 23: Onderweg nr 3 def

23

Trefpunt

Lieve opa,

Dus ook voor u ligt de legitimatie van dit proces in het verle-

den. Voor mij en anderen met mij komt het dan neer op het er-

kennen van de achtergrond van de kerk waar ik deel van ben.

Net zoals ik als Nederlander niet verantwoordelijk ben voor

de geschiedenis van ons land, maar er wel deel van ben. Ik

geloof dat ik daar wel mee verder kan. We delen het idee dat

eenheid meer is dan eenheid tussen de NGK en GKv. Ik ben wel

benieuwd hoe het grotere

gedeelte van de mensen, die

de scheuring niet meege-

maakt hebben, hier uitein-

delijk vorm aan kan geven.

Toch blijven er nog wel

wat vragen over. Als ik kijk

naar onze eigen gemeente,

dan zie ik dat er de nodige

moeite is om de verschil-

len onderling een plaats te

geven. Samen gemeente

zijn is soms binnen een NGK-

gemeente al behoorlijk moeilijk. Hoe ziet u dat in het licht van

een groter proces van eenheid zoeken? Moet je niet eerst in

eigen gelederen de dingen op orde hebben en eenheid vinden,

voordat je verder gaat buiten het verband?

Iets verder nog: aan het eind van de Open Brief die aan het

begin stond van de scheuring werd geschreven over de betrek-

kelijkheid van ‘ons vaderlands gedoe’ in de kerken ten opzichte

van de wereldkerk en de gebeurtenissen op dat vlak. Op een

iets andere manier wil ik die vraag naar betrekkelijke relevan-

tie ook stellen. In hoeverre moet je als kerk je energie steken

in een proces van eenwording, op onszelf gericht, terwijl je ook

je energie zou kunnen steken in naar buiten treden, missionair

zijn of gewoon ondersteuning bieden aan de voedselbank en

koffie schenken in het azc?

Liefs, Mirjam

De briefwisseling

gehonoreerd. ‘Ik zou er nu geen enkele moeite mee hebben om dit formulier over te nemen.’‘Ronduit mooi’ vindt Muller de positieve in-steek rond het uitdragen en handhaven van gods Woord. Ook waardeert hij het onder-scheid tussen ‘moeiten’ en ‘bezwaren’ bij de leer van de kerk. ‘Moeiten kun je in allerlei verbanden bespreken, blijvende bezwaren leg je voor aan de kerkelijke vergaderingen. De formulering van de gKv doet op dit punt meer recht aan de werkelijkheid dan die van de NgK.’

Er blijven wel verschillen met de NgK-formu-lieren. Muller vindt de NgK-toon hier en daar wat hartelijker en wijst erop dat de leer van de Bijbel en van de belijdenis bij de gKv strakker aan elkaar verbonden worden dan bij de NgK. Niettemin ziet hij het nieuwe formulier zonder meer als winst.

Tussen haakjesspeelt het nieuwe bindingsformulier een rol in het contact tussen gKv en NgK? ‘De samen-sprekingen zijn geen reden geweest om het formulier aan te passen, maar als het resultaat binnen de NgK weerklank vindt, is dat mooi meegenomen’, zegt Harmannij. ‘Voordat je naar buiten kunt treden, moet je eerst duidelijk hebben wat voor jezelf belangrijk is. Voor ons was dat die positieve binding, primair aan de Bijbel (zoals ook in het NgK-formulier staat), maar ook aan de belijdenis van de kerk (op-nieuw net als de NgK).’Harmannij vervolgt: ‘Een misverstand bij het spreken over kerkelijke eenheid is dat we onze eigen kerkelijke gemeenschap even tussen haakjes zouden moeten zetten en dat we el-kaar alleen als ‘losse’ christenen ontmoeten. Veel mooier is het om je eigen kerkelijke iden-titeit vast te houden en als kerkgemeenschap-pen elkaar op te zoeken en verder te trekken.’

Erik Koning is eindredacteur van OnderWeg.

Dertiger Mirjam Bogerd schrijft brieven met haar opa, ds. Gert van den Brink (91), emeritus predikant in de NGK, over kerkelijke samenwerking en kerkelijke eenheid. Dit is de derde aflevering.

Mirjam Bogard en Gert van den Brink.

‘De GKv haalt de NGK links in’

Page 24: Onderweg nr 3 def

Column

etenschappelijk onderzoek toont aan dat cynisme minder hersenactiviteit vergt dan een hoopvolle stip aan de horizon.

Dat klinkt redelijk: wie azijn zeikt, hoeft slechts leeg te lopen tegen een wand naar keuze. Reizen naar de toekomst vraagt daarentegen een opgeheven hoofd, gestrekte knieën en flinke stappen vooruit. Overuren voor het brein om dit alles aan te sturen.Wie zijn hersenen wil sparen, kan dus beter azijn sprenkelen. Ik giet dat graag op alles wat naar kerkelijke ‘seeker services’ ruikt. Deze wolk uit Willow Creek is op veel plaatsen overgewaaid, maar blijft hardnekkig boven onze Vinex hangen. In deze hippe wijk organi-seren wij maaltijden, kerstnachtdiensten en rolstoeluitjes voor Jan en alleman. Maar dan begint de ellende. Wat zou onze imaginaire zoeker vinden van onze christelijke identiteit? Nemen wij haar wel voldoende serieus in allergieën tegen kerkelijke oprispingen? Maar niet doen dus, die oubollige liederen in de Kerstnachtdienst. Je zult met de engelenzang maar iemand voor het heidense hoofd stoten. Anderzijds: stel dat de dolende ziel zich juist bij ‘stille nacht’ terug-

waant op de zondagsschool, toen geluk nog gewoon was? Moeilijk, moeilijk.Ons meest recente dilemma ging over de opening van de wijk-maaltijd. Als iedereen welkom is aan tafel, kun je dan bidden? Voelt de eenzame allochtone buurman zich dan niet gemarginaliseerd? Moeten we dan ook niet zorgen voor gebedskleedjes naar Mekka of oordoppen naar keuze? Anderzijds, met een schamel ‘eet smakelijk’ onderscheiden we ons niet echt van de Chinees. Moeilijk, moeilijk.In een grijs verleden moest ik een congres openen. Algemeen pu-bliek onder christelijk dak. Tja, wat doe je dan? Ik deed het niet. stel

je voor dat…In de pauze kwam iemand op mij af. ‘Ik ben zelf geen christen. Maar waarom beginnen jullie zo’n dag niet met gebed?’Ik leer het in kleine stapjes. Om gewoon mezelf te zijn.

W

voor het hoofd gestoten

Moeten we ook niet zorgen voor gebedskleedjes naar Mekka of oordoppen naar keuze?

Joost Smit is predikant van de GKv Amersfoort-Vathorst.

Effectief bouwen aan betrokkenheid bij Gods gerechtigheid

tekst Theunis Sjoerd Elzinga beeld Jonathan Versluis

Kerkleden zijn in toenemende

mate geïnteresseerd om in het

buitenland hun handen uit de

mouwen te steken. Maar is dat

altijd effectief? en wat zijn de

do’s en don’ts?

‘Raak betrokken bij gods verlangen naar gerechtigheid’, schreef pieter Kleingeld in de eerste editie van deze rubriek. Een organi-satie als World servants werkt met dat doel aan concrete activiteiten, door Nederlandse vrijwilligers in ontwikkelingslanden te laten meebouwen aan faciliteiten als klaslokalen, lerarenwoningen en klinieken.

Onder drukDe laatste tijd staat internationaal vrijwil-ligerswerk in de publieke opinie enigszins onder druk. Een belangrijk punt van kritiek is dat westerse organisaties niet altijd zien waar de behoefte van de lokale gemeen-schappen ligt. soms heeft hulp amper im-pact, omdat organisaties niet achterhalen wat daadwerkelijk de oorzaak van een pro-bleem is. Regelmatig berichten media over organisaties of individuen die, hoe goed bedoeld ook, de plank misslaan. De kerken die zelf een reis naar Afrika of Oost-Europa

Page 25: Onderweg nr 3 def

25

Missionair

Komt een vrijwilliger met een houding van gelijkwaardigheid, dan ontstaat er contact

met de lokale bevolking.

organiseren riskeren op dezelfde manier dat hun goede bedoelingen geen effect hebben.

MogelijkhedenBetekent dat dan dat je als kerk niet op reis kunt gaan om je handen uit de mouwen te steken ? Ik geloof dat vrij-willigers wel degelijk een significante verandering teweeg kunnen brengen, mits het project gegrond is in theorie en ervaring. Door dienstbaarheid en gelijk-waardigheid centraal te stellen kunnen projecten een blijvende impact hebben op zowel de lokale gemeenschap als de vrijwilligers.Vrijwilligers hebben zelf de sleutel tot een succesvol project in handen. Komt een vrijwilliger met een houding van gelijkwaardigheid en de wil om de lokale gemeenschap te dienen, zoals Jezus ons leert in de Bijbel, dan ontstaat

er contact tussen de vrijwilligers en de lokale bevolking en daardoor een blij-vend effect bij beide partijen.

Duurzaam effectHet effect van een bouwproject is groter dan alleen de totstandkoming van een gebouw. De lokale bewoners van de plek waar een project geweest is, vertellen dat ze door de interactie met de vrijwil-ligers nieuwe inzichten en hernieuwde energie gekregen hebben.Ook de vrijwilligers vertellen ieder jaar tientallen verhalen over hoe de reis hun leven veranderd heeft. Ze veranderen bijvoorbeeld van baan of van studie of ze zijn vrijwilligerswerk gaan doen in hun dorp of wijk. Ook vertellen ze dat hun gevoel van eigenwaarde is toegenomen of dat hun ogen open zijn gegaan voor de zegenrijke omgeving waarin ze leven.Iets tastbaars doen brengt dus bij beide

partijen een verandering teweeg. De kerk kan hier de vruchten van plukken. Ieder jaar komen er honderden jongeren terug van een vrijwilligersproject, klaar om ook in Nederland dienstbaar te zijn. Lang niet altijd benut de kerk hun potentieel ten volle. De kerk die daarin slaagt zorgt niet alleen voor ontwikkeling van gemeen-schappen ver weg en van de vrijwilliger zelf, maar ook voor opbouw van de eigen gemeente.

Theunis Sjoerd Elzinga is socioloog en beleidsmedewerker Vorming & interac-tie bij World Servants.

World ServantsJaarlijks gaan zo’n

750 vrijwilligers met

World Servants op reis

naar een ontwikke-

lingsland. De meeste

vrijwilligers zijn jongeren, die regelmatig door

een voorganger of tienerwerker enthousiast ge-

maakt zijn om met een groep uit hun kerk mee

te gaan. Ter plaatse bouwen ze samen met de

lokale bevolking aan een voorziening zoals een

school of kliniek. De lokale bevolking neemt

altijd het initiatief voor het project, in samen-

werking met een lokale partnerorganisatie. De

projecten duren zo’n drie weken en na afloop

staat er een voorziening waar de gemeenschap

wat aan heeft. De partnerorganisatie zorgt met

World Servants voor opvolging in de gemeen-

schap. Alle deelnemers worden toegerust om

ook na terugkomst in Nederland dienstbaar te

zijn in de kerk, op school of in hun woonplaats.

Het effect van een

bouwproject is groter dan

alleen de totstandkoming

van een gebouw

Page 26: Onderweg nr 3 def

26

Woordzoeker

Simon: voorbijganger, betrokkene, gezegende

Page 27: Onderweg nr 3 def

27

‘Ze dwongen een voorbijganger die net de stad binnenkwam, Simon van Cyrene, de vader van alexander en rufus, om het kruis te dragen.’(Marcus 15:21)

Woordzoeker

tekst Roel Venderbos

n het lijdensevangelie komen we opeens simon van Cyrene tegen. Een man afkomstig uit een plaats in een

deel van Noord-Afrika dat nu Libië heet en waar veel Joden woonden (vgl. Han-delingen 6:9). Misschien is hij op oudere leeftijd teruggekeerd naar Jeruzalem om te sterven en begraven te worden op de Olijfberg, waar de komst van de mes-sias verwacht werd. Het kan ook zijn dat hij alleen gekomen was om pesach te vieren. Hoe dan ook, nietsvermoedend loopt hij Jeruzalem binnen, juist wan-neer de soldaten met Jezus voorbijko-men, onderweg naar golgota.

Ik stel me zo voor dat simon even gekeken heeft, maar toen snel weer wegkeek. Want hiervoor was hij niet naar Jeruzalem gekomen. Morgen is het pesach. Dan heb je andere dingen aan je hoofd en laat je je niet ophouden door iets wat wel vaker gebeurde: de krui-siging van een ter dood veroordeelde. simon leidt een keurig leven en wil dat graag zo houden. Maar voordat hij het goed en wel beseft, wordt hij door de soldaten betrokken bij Jezus. Ze dwin-gen hem om mee te doen door het kruis

van Jezus (dat wil zeggen: de dwars-balk) naar de executieplaats te dragen.

Demonisch spelWaarom deden de soldaten dat? Het was regel dat de veroordeelde zelf zijn kruis naar de plaats van terechtstelling droeg. Waarom wordt hier van afgewe-ken? Was Jezus te zwak geworden om nog zelf zijn kruis te dragen? Van tevo-ren was Hij al tot stervens toe bedroefd. Een engel moest Hem kracht geven om het vol te kunnen houden. Daarna werd Hij in de steek gelaten. slopende ver-horen volgden, de massa schreeuwde, een zware geseling... Zou Hij misschien onderweg al bezwijken?Toch lijkt dat niet het punt. Als je de evangeliën leest, krijg je de indruk dat simon wordt ingeschakeld om het ‘spel’ met Jezus nog heftiger te maken. Als je tot je door laat dringen wat hier met Jezus gebeurt, huiver je. Het is vele malen erger dan wat Charlie Hebdo c.s. met hun pen doen rond de profeet Mo-hammed. Zo kwetsend en vernederend! En alles en iedereen doet mee: straks vrome voorbijgangers, maar eerst pila-tus en Herodes. En dan de soldaten die Hem een rode soldatenmantel omdoen als purperen koningskleed en een kroon van een doornentak op zijn hoofd druk-ken. sarcastisch salueren ze voor Hem: ‘Wees gegroet, koning der Joden!’ Hoe grover, hoe leuker. Jezus zegt dat Hij koning is, daar weten zij wel raad mee door te spelen dat Hij het is.In dat demonische spel bedenken ze nog iets. Ze geven de-Zich-koning-noemende een onderdaan. Die rol krijgt simon toebedeeld, of hij nu wil of niet.

Ze gebruiken hem om Jezus nog be-lachelijker te maken. Een koning met één onderdaan, één volgeling! En wat draagt hij? geen kroon of koninklijke at-tributen, alleen het middel om zijn eigen koning het zwijgen op te leggen.

Ten goedesimon wilde zich afzijdig houden. Maar je kunt bij Jezus’ lijden en sterven niet aan de kant blijven staan. Alleen: wat mensen ten kwade dachten, dacht god ten goede. Hij speelde zijn eigen ‘spel’ van redding. Want het gebeuren liet simon niet meer los. De gedwongen volgeling werd vrijwillig discipel. En zijn kinderen Alexander en Rufus konden niet achterblijven. Wat een merkwaar-dige koning. Je kunt Hem belachelijk maken met teksten of cartoons, Hem of zijn discipelen doden met kruisen of ge-weren, maar zijn koninkrijk komt. Zelfs voorbijgangers kunnen zomaar geze-gende volgelingen worden!

Roel Venderbos is deeltijd predikant van de NGK Kampen en deeltijd gees-telijk verzorger in een verpleeghuis.

Om over na te denken1 Volgende week begint de zogenaamde

veertigdagentijd. Herken je bij jezelf iets van de houding van simon van Cyrene?

2 Alles en iedereen dreef de spot met de Heilige. Maar god in de hemel spot met hen (psalm 2) en speelt zijn eigen ‘spel’. Hoe helpt dat jou in het huidige debat over de vrijheid van meningsuiting?

Je kunt bij Jezus’ lijden en sterven niet aan de kant blijven staan

I

Page 28: Onderweg nr 3 def

28 OnderWeg #03 > Jaargang 1 > 7 februari 2015

Jeugdwerk

een geloof van waarde … en minder van norm?

ls kind, ik denk dat ik (Moniek Mol) een jaar of negen was, maakte ik me

er weleens zorgen om of mijn ouders wel gelovig zouden blijven. Ik had me stellig voorgenomen dat, mochten mijn ouders niet meer gelovig zijn en zodoende ook niet meer naar de kerk gaan, ik stug vol zou houden met de kerk. Wat er ook zou gebeuren: ik zou elke zondag blijven gaan! Want geloven en de kerkdienst hoorden voor mij onlosmakelijk bij elkaar.Ik denk de laatste tijd weleens met wat sentiment terug aan die tijd. De tijd waarin veel dingen vanzelfsprekend waren en we elkaar konden houden aan duidelijke

waarden en normen. Het leven met el-kaar als gereformeerden leek daardoor overzichtelijk en op een bepaalde manier hanteerbaar.Vooral in de afgelopen weken verlangde ik naar die duidelijkheid, toen ik met een aantal gebeurtenissen werd geconfron-teerd die me in verwarring brachten: een bekende probeerde me te versieren, ook al wist hij dat ik getrouwd ben. Van een andere bekende kreeg ik uitgebreid uit de doeken dat hij wat opschudding in zijn

Kerkgang hoort er niet meer automatisch bij

MediaKijken: Blue like jazz is een Amerikaans comedy-drama gebaseerd op het gelijknamige boek van Donald Miller (in het Nederlands ver-taald als Puur: verlangen naar echt geloof). Het gaat over Don, een 19-jarige jongen uit Texas, die besluit om zijn evangelische achter-grond te ontvluchten en te gaan studeren aan het progressieve Reed College in portland. Het is een groter verschil dan hij ooit had kunnen vermoeden en dat dwingt hem na te denken over wie hij is en wat hij echt gelooft.

Lezen: De kerk: waarom zou je meedoen? is een boek van Reinier sonneveld over de kerk. Wat is een kerk eigenlijk? Wat doen ze daar? En waarom zou een nuchter, modern iemand er-aan meewerken?

A

tekst Anko Oussoren en Moniek Mol (adviseurs Praktijkcentrum GKv) en Karen Scheele-van Ooijen ( jeugdwerkadviseur NGJ)

Page 29: Onderweg nr 3 def

29

Jeugdwerk

huwelijks- of nou ja, zijn seksleven nodig had en nu een vrouw had ontmoet waar hij stapelverliefd op is. Na een paar van dit soort gesprekken vraag ik me oprecht af wie er nu gek geworden is: ik of de wereld om me heen? Wie bepaalt nu wat de norm is?

PanischVoor mezelf weet ik dat: god! god stelt voor mij de norm, waar ik me met val-len en opstaan aan wil houden. god geeft ons zijn norm in zijn wet en gebo-den. We kunnen weleens wat panisch doen over de wet, want alles in ons als autonome mensen komt daartegen in opstand, maar god heeft daarin ons be-houd en onze bescherming voor ogen. Hij is niet voor niets een god van liefde.gods geboden houden ons een aantal duidelijke normen voor. Er blijven ech-ter legio zaken over waar we letterlijk tot aan de eeuwigheid met elkaar over kunnen discussiëren. Ik vermoed dat de kerkdienst er één van is. Kunnen we wel spreken over de kerkgang als norm? Dr. Monique van Dijk-groeneboer (Uni-versiteit van Tilburg) schrijft in haar onderzoek Kerk uit zicht? Jongeren inspi-

reren...! (2013) dat voor nog maar tien procent van de jongeren ‘geloven’ en ‘deelnemen aan religieuze activiteiten’ met elkaar verbonden zijn. Het rapport Geloven binnen en buiten verband van

het sociaal en Cultureel planbureau (2014) vermeldt letterlijk dat ‘het per-centage ongelovige buitenkerkelijken steeg, maar het percentage religieuze niet-kerkgaanden nog meer’ (p. 76). Kerkgang en deelname aan religieuze activiteiten horen niet meer automa-tisch bij geloven.

OntdekkenVoor mij als kind was dat nog wel zo: zélfs als mijn ouders niet meer zouden gaan, dan zou ik toch blijven gaan. Nu, zo’n 25 jaar later, ben ik deze norm aan het overpeinzen. Overigens net als zo veel andere gereformeerde normen die ik heb meegekregen. Niet om ze te ver-werpen, maar juist om te onderzoeken wat de waarde achter die norm is.Ik probeer bewust de norm van het moe-ten deelnemen aan kerkelijke activiteiten los te laten. Dat helpt me om die jongere waar Van Dijk-groeneboer over schrijft te zíen. Niet door hem langs mijn (voor hem vaak onbegrijpelijke) meetlat te leggen, maar door te luisteren naar zijn verhalen en ideeën. Dat vraagt loslaten, nieuws-gierige interesse en een open houding van mijn kant. Om vervolgens samen iets te leren over de waarde van het samen groeien in geloof, het elkaar bemoedi-gen, het samen god mogen ontdekken. Eigenlijk gewoon kerk zijn, alleen dan als waarde in plaats van als norm!

Luister naar de verhalen en ideeën van de jongeren zelf

AgendaNacht zonder dak: Organiseer met jouw jeugdgroep een nacht zonder dak in het voorjaar en maak kans op onvergetelijke prijzen, zoals een akoestisch optreden van Trinity bij de krottenwijk of een workshop graffiti spuiten. Kijk voor meer info op www.nachtzonderdak.nl.

Taizéreis: De Wittenberg organiseert dit jaar een Taizéreis. Van 16-22 febru-ari kun je met andere jongeren op reis naar de broedergemeenschap in Taizé. Wil je jezelf als jeugdleider opladen en tijd nemen voor god? Reis dan mee. Meer info vind je op www.dewitten-berg.nl/aanbod/leren/taize-reis. De kosten bedragen € 175,-

• Ga met jongeren en ouderen het gesprek aan over de normen en/of waarden van ons geloof. Bijvoor-beeld over de vragen: Wat is de kerk? Moet je als christen naar de kerk? De media-tips kunnen je hierbij helpen.

• Onderzoek ook eens andere manie-ren van geloof beleven en delen. Dit kan door andere kerken te bezoeken, of nieuwe initiatieven te ontdekken. Kijk bijvoorbeeld eens op www.zin-vloed.nl

Tips

Page 30: Onderweg nr 3 def

30 OnderWeg #03 > Jaargang 1 > 7 februari 2015

Wandelen met God

Bemoedigd worden door een dankfeestje

nlangs zwaaide Willemien Dee af als lid van het leiderschapsteam van grace Church, als laatste van het oorspronke-

lijke kerkplantingsteam. Acht jaar lang heeft ze zich ingezet voor dit zendingswerk onder migran-ten in Amersfoort, ook als het werk soms bijzon-der uitdagend was en ontmoediging op de loer lag. In onze kleine zendingsgemeente kampen we (net als veel ‘gewone’ kerken) met een tekort aan teamleden, en nu Willemien haar leiding-gevende taken neerlegt, valt er een gat. En toch hebben we feestgevierd!Want wat heeft de Heer ons in haar veel gege-ven! Wat heeft ze al die jaren ontzettend veel

betekend in de opbouw van onze prille ge-meente. En wat is het gaaf om te zien hoe zijzelf is gegroeid in haar geloof en in haar geestelijke leiderschap.We hebben haar echt even in gods zonnetje gezet – voor in de kerk, met dankwoorden en ca-deautjes. Op de beamer kwamen tientallen foto’s voorbij uit acht jaar ‘ICF Amersfoort & Willemien’. Het is vaak behoorlijk ploeteren in grace Church, maar toen we al die foto’s voorbij zagen komen werden we vooral herinnerd aan het vele goede waarmee de Heer ons telkens weer heeft geze-gend. Wat zijn er veel levens aangeraakt en ver-nieuwd in grace Church! Wat hebben we ook veel

leuke dingen gedaan, zoals feestjes organiseren, op kerkkamp gaan en gezamenlijke maaltijden houden. Na alle dankwoorden en het terugkijken hebben we onder handoplegging gebeden voor Willemien en haar man, voor een tijd van rust en herstel.

MiddelpuntEn ik dacht: waarom doen we dit als gerefor-meerde kerken niet altijd? Waarom niet even een dankfeestje bouwen, elke keer als een ouderling of diaken zijn of haar ambtstermijn afrondt, of als iemand van het pastorale of missionaire team na jaren van toewijding afzwaait? Waarom bedan-ken we de kinderwerkers of de koster niet eens in het volle zicht van de gemeente? Als gerefor-meerden zijn we misschien niet zo goed in het geven van complimentjes. En in onze erediensten zijn we er beducht voor dat mensen in het mid-delpunt staan, in plaats van god. Maar zou het niet weldadig zijn voor de hele gemeente als het normaler zou worden om het goede in elkaar te benoemen? Om vrijmoedig te danken voor toewijding, trouw en unieke gaven? ‘Als er enige

tekst Ronald Westerbeekbeeld Tyler Olson/123rf.com

Zou het niet weldadig

zijn als het normaler zou

worden om het goede in

elkaar te benoemen?

Waarom bedanken we de kinderwerkers of de koster niet eens in het volle zicht van de gemeente?

O

Page 31: Onderweg nr 3 def

Column

rouwen in orthodox-protestantse kringen hebben veel minder geslikt van de seculiere ideologie van het femi-

nisme dan mannen hebben geslikt van de seculiere ideologie van het kapitalisme.’ Een citaat uit Amerika, uit de tijd dat de Christian Reformed Churches nog moesten besluiten om vrou-wen in de kerk recht te doen. Uit de tijd dat in Nederland vrij-wel alles zich nog presenteerde als lief en gematigd, Rijnlands en zorgzaam. Die tijd is lang voorbij.Toch vraag ik me af of het citaat niet een antwoord geeft op een vraag die niet gesteld wordt: hoe komt het dat de kleine christelijke partijen het lot van de pvdA niet delen? Natuurlijk, principes inleveren valt meer op als je het bij een kabinetsfor-matie doet, dan als het beetje bij beetje bij besluitvorming ge-beurt. En natuurlijk, ‘om erger te voorkomen’ werkt een tijdje als verontschuldiging – totdat doordringt dat dit niet voor niets

de titel is van een boek dat beschrijft hoe het kon gebeuren dat er tijdens de Tweede Wereldoorlog procentueel nergens meer Joden gedeporteerd zijn dan in Nederland.Integere naïviteit gaat op een gegeven moment over in me-deplichtigheid. Maar in orthodox-christelijke kring blijft het tot nu toe stil. Ik snap dat alleen als we zo veel geslikt hebben van de seculiere ideologie die nu in Nederland de dienst uit-maakt dat we niet eens meer zien dat het een seculiere ide-ologie is. Vergeet alle grote woorden over christelijk-sociaal denken, over recht en over de bescherming van burgers tegen een alomtegenwoordige overheid. Dat waren geen principes, maar gewoon vriendelijke gedachten uit de tijd dat vrijwel alles zich nog presenteerde als lief en gematigd, Rijnlands en zorgzaam. Die tijd is lang voorbij.

'V

Medeplichtigheid

Hoe komt het dat de kleine christelijke partijen het lot van de PvdA niet delen?

Wim van der Schee is predikant in de GKv.

deugd is en als er iets prijzenswaardigs is,’ adviseert paulus de gemeente in Filippi, ‘bedenk dat.’ (Filippenzen 4:8; HsV)

MedicijnJe zult merken dat zoiets als vanzelf een getuigenis wordt van Gods toewijding en trouw, van Gods gaven aan de ge-meente – in mensen en door mensen heen. Daar gaat een enorme bemoediging van uit, juist ook als het werk in de gemeente zwaar is en er misschien moeilijk ambtsdragers gevonden kunnen worden. Er schuilt diepe wijsheid in de woorden van paulus in zijn brief aan de Filippenzen: ‘Verblijd u altijd in de Heere; ik zeg het opnieuw: Verblijd u. Uw welwillendheid zij alle mensen bekend. De Heere is nabij. Wees in geen ding bezorgd, maar laat uw verlangens in alles, door bidden en smeken, met dankzegging bekend worden bij god.’ (Filippenzen 4:4-6 HsV)Als er nood is in de gemeente en je smeekt de Heer om uitkomst, doe dit dan ‘met dankzegging’. Ofwel: breng in herinnering wat god heeft gedaan in de gemeente en dank Hem ervoor. Waarom? In de eerste plaats omdat het god toekomt dat wij Hem danken en prijzen voor zijn concrete daden in ons midden. Maar in de tweede plaats óók omdat het gods medicijn is tegen ontmoediging en getob. Dank-zegging maakt je bewust van zijn nabijheid en betrokken-heid en vult je hart met blijdschap. ‘En de vrede van god, die alle begrip te boven gaat,’ zegt paulus, ‘zal uw harten en uw gedachten bewaken in Christus Jezus.’ (Filippenzen 4:7 HsV)

TrouwVraag vrijmoedig in je gemeente aan mensen om hun gaven en talenten in te zetten. Maar blijf ze daarna ook ‘zien’. Vraag hoe het gaat, bemoedig ze, vier de mooie momenten en bedank ze op hun tijd. Voor het oog van de gemeente. Niet om mensen op een voetstuk te zetten, maar om god te danken voor trouwe dienaars die Hij geroepen heeft.

Ronald Westerbeek doet promotieonderzoek (charismatische vernieuwing) aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en was eerder kerkplanter van ICF Amersfoort (GKv/CGK).

Dankzegging maakt je

bewust van Gods nabijheid

en betrokkenheid

Page 32: Onderweg nr 3 def

Donatus verzekert vertro uwd

Donatus verzekert kerkgebouwen en wat

daar bij hoort, zoals ruimtes voor kinder­

opvang, doopvonten, kanselbijbels en

orgels. Donatus is een betrokken specialist.

Klein genoeg om u persoonlijk van dienst

te zijn. Groot genoeg om uw verzekerings­

belangen aan toe te vertrouwen. Samen

met u zorgen we ervoor dat wat waardevol

is, behouden blijft voor onze kinderen en

hun kinderen en hun kinderen…

www . d o n a t u s . n l t e l . 073 - 5 221700

Inspiratie voor de veertigdagentijdOp woensdag 18 februari begint de veertigdagentijd; een periode van bezinning en gebed.

Overweegt u mee te doen? Deze drie uitgaven bieden u inspiratie en verdieping.

40 dagen: Feest van Genade – Aad Kamsteeg en Ronald WesterbeekEen boek met materiaal voor stille tijd, themazondagen, bijbelkringen, kindernevendiensten en jongerenavonden. 14e druk, € 8,90

‘Geeft stapsgewijs dieper inzicht. Een aanrader!’ (Groei)

Hij nam het kruis en ging – ds. M.R. van den Berg (bewerkt door Reinier Sonneveld)Dagelijkse meditaties over de laatste 24 uur voor Jezus’ dood. € 10,-

‘Brengt het lijden en sterven van Christus heel dichtbij.’ (De Reformatie)

Jezus voor ogen – Marleen Hengelaar-Rookmaaker (red.)Meditaties bij kunstwerken van oude meesters en hedendaagse christen-kunstenaars. €16,90

‘Laat je op een bijzondere, visuele manier de veertigdagentijd beleven.’ (Nederlands Dagblad)

Buijten & Schipperheijn Motief www.buijten.nl – 020-524 10 10 – in de boekwinkel

Onderweg Cruciaal 15-02-15_Opmaak 1 26-01-15 16:49 Pagina 1(a

dve

rten

ties

)