Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA)...

32
Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) Bijzondere jeugdbijstand vzw Kerkstraat 159- 2060 Antwerpen 03.663.13.63 [email protected]

Transcript of Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA)...

Page 1: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen

(OTA) Bijzondere jeugdbijstand vzw

Kerkstraat 159- 2060 Antwerpen 03.663.13.63

[email protected]

Page 2: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

OTA Antwerpen Kerkstraat 159 2060 Antwerpen Contactpersoon: Joy Eeman Tel: 03/663.13.63 [email protected]

Page 3: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 1

Beste lezer,

U verwacht hier waarschijnlijk - traditiegetrouw - een vriendelijk stukje van een trotse voorzitter. Zo één waarin hij z'n waardering uitspreekt voor het geleverde werk. En aandacht vraagt voor enkele bijzondere thema's uit de werking van het Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen.

Omdat niet alles tien keer herhaald moet worden, deze keer iets anders. Het beleid weet of kan weten waar het schoentje knelt. Uzelf weet dat misschien ook al. U vindt het alleszins nog eens geïllustreerd in dit jaarverslag.

Met veel plezier en een licht déjà-vu-gevoel verwijs ik daarom graag naar voorgaande voorwoorden in voorgaande jaarverslagen.

P.S. Als bijzondere bijlage vindt u in dit jaarverslag een erg lezenswaardige reflectie over hulpverlening van de hand van onze coördinator. Ik zou u willen aanbevelen om dat zeker wél te lezen.

Winand de Smet

Voorzitter

Page 4: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 2

Page 5: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 3

Lijst met afkortingen BJB Bijzondere Jeugdbijstand CBJ Comité voor de bijzondere jeugdzorg CLB Centra voor Leerlingbegeleiding ECM Etnisch Culturele Minderheden JB Jeugbrigade MOF als Misdrijf Omschreven Feit OTA OndersteuningsTeam Allochtonen OOOC Onthaal, oriëntatie en observatiecentrum POS Problematische Opvoedingssituatie SDJRB Sociale Dienst bij de Jeugdrechtbank

Page 6: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 4

DEEL 1: OTA: beschrijving van het project

1 ALGEMEEN.......................................................................................6

2 SUBSIDIES EN ERKENNING ...........................................................6

3 UITGANGSVISIE...............................................................................7

4 DOELSTELLING EN KERNTAKEN ..................................................7 4.1 Doelstelling ................................................................................................................................................. 7 4.2 Doelgroep.................................................................................................................................................... 7 4.3 Kerntaken.................................................................................................................................................... 7 4.4 Mehodiek .................................................................................................................................................... 7

DEEL 2: KERNTAKEN

1. ONDERSTEUNING IN CONCRETE DOSSIERS...............................9 1.1 Algemene caseload.................................................................................................................................. 9 1.2. Specifiek................................................................................................................................................ 11

1.2.a Totale caseload.................................................................................................................................... 11 1.2.b Nieuwe versus bestaande dossiers....................................................................................................... 13 1.2.c Soort dossier ....................................................................................................................................... 13 1.2.d Eerste aanmelder ................................................................................................................................. 15 1.2.e Verhouding POS-MOF dossiers.......................................................................................................... 16 1.2.f Soorten interventies van het Ondersteuningsteam ............................................................................... 18

2 VORMING EN METHODIEKONTWIKKELING................................19 2.1 Vormingscyclus ‘Hulpverlening aan allochtone jongeren in de BJB’. ...................................................... 19 2.2 Vorming en Ondersteuning ad hoc............................................................................................................. 20

2.2.a Methodiekontwikkeling voor het werken met Roma- kinderen en gezinnen ...................................... 20 2.2.b Intervisie, vormings- en overlegmomenten......................................................................................... 20 2.2.c Studenten............................................................................................................................................. 20

2.3 Publicaties. ................................................................................................................................................. 21 2.4 Medewerking aan onderzoek. .................................................................................................................... 21

3 INTEGRALE JEUGDHULPVERLENING (IJHV) .............................23 3.1 vertegenwoordigingen................................................................................................................................23

4 VERTEGENWOORDIGINGEN ........................................................23 4.1 Vereffeningsfonds en Comité V................................................................................................................. 23 4.2 Vlaams Welzijnsverbond – Coördinatiecomité Antwerpen ....................................................................... 23

Page 7: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 5

DEEL 3: HET ONDERSTEUNINGSTEAM: DE VZW

1 PERSONEEL...................................................................................24 1.1 Algemeen ................................................................................................................................................... 24 1.2 Co-bemiddelaars ........................................................................................................................................ 25 1.3 Stagiairs..................................................................................................................................................... 25 1.4 Opleidingen, vormingen en bijscholingen personeel ................................................................................. 25

2 INTERNE BIJEENKOMSTEN .........................................................27 2.1 Teamvergadering ....................................................................................................................................... 27 2.2 De Raad van Bestuur.................................................................................................................................. 27 2.3 Stuurgroep.................................................................................................................................................. 28 2.4 Werkgroep OTA’s Vlaanderen .................................................................................................................. 28

Page 8: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6

Deel 1: OTA. Beschrijving van het project. 1 Algemeen Eind jaren ’80 sijpelden de eerste hulpvragen rond hoe omgaan met allochtone jongeren binnen in het jeugdwerk. Enkele jeugdwerkers startten met ondersteuning aan hulpverleners van de Bijzondere Jeugdzorg in de begeleiding van voornamelijk Marokkaanse gezinnen. Dit ‘vliegend team’ groeide uit tot het Bemiddelingsteam in het Centrum Buitenlands Werknemers (CBW). Sinds 1992 officieel het Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – Bijzondere Jeugdbijstand vzw. En zoals zovele jongeren gekend onder een roepnaam ‘t Ondersteuningsteam of het OTA. 20 jaar later blijft het streven naar een zo optimaal mogelijke jeugdhulpverlening voor alle etnisch-culturele minderheden (hierna ECM genoemd) in de provincie Antwerpen ons motto. Het overbruggen van de afstand tussen de leefwerelden van allochtone jongeren, hun ouders en de jeugdhulpverleners is nog steeds geen sinecure mede door de sterk toegenomen culturele diversiteit en de diversiteit in leefcontexten van jongeren. In de jaren ’90 werd dan ook volop gesleuteld aan de methodiek en werd de oorspronkelijke doelgroep (Marokkaanse en Turkse gezinnen) gaandeweg uitgebreid naar alle etnisch-culturele minderheden waaronder ook de Niet Begeleidde Buitenlandse Minderjarigen. Eind jaren ’90 zetten we een samenwerking op met vrijwilligers (later cobemiddelaars genoemd) om hieraan tegemoet te komen. Zowel in beleidsdocumenten als in de concrete uitwerking van nieuwe projecten in de BJB blijkt dat er nog te weinig afstemming is op de ECM. Toch blijkt uit onderzoek dat allochtone gezinnen oververtegenwoordigd zijn binnen het gedwongen luik van de jeugdhulp. De optimalisatie van de toegankelijkheid van alle hulpverleningsvormen voor onze doelwitgroep (jongeren en hun gezin uit ECM) blijft een aandachtspunt. 2 Subsidies en erkenning De werking werd bij haar ontstaan opgenomen als preventieproject in de sector Bijzondere Jeugdbijstand (BJB) van de Vlaamse Gemeenschap. Daarnaast ontvangt het Ondersteuningsteam jaarlijks een subsidie van de provincie Antwerpen. In 2007 waren er verschillende overlegmomenten tussen de Ondersteuningsteams Allochtonen Vlaanderen en de Vlaamse Overheid over de inbedding van de OTA’s binnen de integrale jeugdhulpverlening. Het belangrijkste doel is de jarenlang opgebouwde interculturele expertise te verzekeren en maximaal te laten renderen in het samenspel van de zes sectoren. Dit betekent dat wij als organisatie keuzes dienen te maken. De leefbaarheid van het Ondersteuningsteam in Antwerpen staat nu al onder hoogspanning door de huidige vraag binnen de sector Bijzonder Jeugdbijstand. Bovendien volgen de huidige middelen te weinig de noden van de organisatie. Ook de financiële draagkracht komt daardoor onder hoogspanning te staan.

Page 9: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 7

De keuze ligt dus niet alleen bij ons maar ook bij het beleid. Voor een cliëntgerichte integrale jeugdhulpverlening die zorg op maat wil bieden voor de ECM dient men de inzetbaarheid van voldoende professionele medewerkers te kunnen garanderen. 3 Uitgangsvisie Iedere minderjarige en zijn gezin heeft recht op een kwalitatieve en adequate hulpverlening. De jeugdhulpverlening moet dit recht als een gelijkwaardig recht voor alle hulpvragers hard maken in organisatie, aanpak en methodiek. Dit gelijkwaardig recht vereist dat er voor kinderen en jongeren en hun gezinnen afkomstig uit etnisch-culturele minderheden, extra inspanningen moeten geleverd worden om hulpverlening op maat te bieden1.

4 Doelstelling en Kerntaken

4.1 Doelstelling Het Ondersteuningsteam stelt zich tot doel de hulpverlening in de Bijzondere Jeugdbijstand te optimaliseren ten aanzien van jongeren en gezinnen uit etnisch-culturele minderheden die zich in een Problematische Opvoedingssituatie (POS) bevinden of die omwille van een als Misdrijf Omschreven Feit (MOF) in contact komen met diensten van de Bijzondere Jeugdbijstand.

4.2 Doelgroep De doelgroep van het Ondersteuningsteam bestaat enerzijds uit de consulterende diensten en voorzieningen die het Ondersteuningsteam kunnen inschakelen en anderzijds uit de minderjarigen en hun gezinnen (ook ‘doelwitgroep’ genaamd) die bereikt worden via ondersteuning in concrete dossiers. 4.3 Kerntaken Het ondersteuningsteam realiseert deze doelstellingen door de uitoefening van volgende kerntaken: • Ondersteuning van de professionelen uit zowel verwijzende instanties als uit

voorzieningen binnen de Bijzondere Jeugdbijstand in de concrete hulpverlening aan kinderen, jongeren en hun gezinnen uit etnisch-culturele minderheden.

• Vorming van de professionelen die werken met kinderen, jongeren en gezinnen uit

etnisch-culturele minderheden.

• Pro-actief en beleidsbeïnvloedend werken en pleitbezorger zijn van kinderen, jongeren en gezinnen uit etnisch-culturele minderheden

1 De uitgebreide visie en werking van de Ondersteuningsteams Allochtonen Vlaanderen wordt beschreven in onze concepttekst.

Page 10: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 8

4.4 Methodiek. Het ondersteuningsteam gaat er vanuit dat niet zozeer het verschil in cultuur maar wel de wijziging van de context (omwille van migratie, vlucht of vertrek uit het land van herkomst) aan de basis ligt van heel wat probleemsituaties met allochtonen jongeren. In de ondersteuning van de aanmeldende dienst of consulent worden drie basis methoden (overleg, verkennen & herkaderen en bemiddelen) gebruikt om de verwevenheid van de problematische opvoedingssituatie met inter- en intraculturele mechanismen te expliciteren. Per individuele aanmelding van een allochtone jongere moet bekeken worden of de interventie van het Ondersteuningsteam een meerwaarde kan betekenen. Deze methoden blijven onveranderd de kern uitmaken van onze interventies. In de bijlage achteraan wordt er dieper op ingegaan.

Page 11: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 9

Deel 2: KERNTAKEN

1 Ondersteuning in concrete dossiers Aan de hand van onze caseload van het voorbije jaar proberen wij een beeld te schetsen van onze ondersteuningsopdracht. We overlopen wie op ons beroep doet en welke jongeren worden aangemeld. Eind 2007 schakelde het OTA Antwerpen over op de proefversie van het gemeenschappelijke registratieprogramma voor alle OTA’s in Vlaanderen. Het is de eerste aanzet naar een elektronisch dossierbeheer. De gegevens van het oude bestand konden niet worden overgeheveld naar het nieuwe bestand. Daardoor vallen dit jaar een aantal analyses in de cijfers weg. In sommige tabellen geven we cijfers weer over een aantal jaren zodat bepaalde evoluties in kaart kunnen gebracht worden.

1.1 Algemene caseload In 2007 piekte de caseload over de kaap van 200 dossiers. Concreet noteerden we een stijging met 20% in vergelijking met 2006. � In totaal waren 205 dossiers open in het jaar 2007. 89 dossiers werden overgedragen uit 2006 en/of vorige jaren, 118 dossiers werden als nieuwe aanmelding genoteerd. � Het aantal Marokkaanse en Turkse dossiers is hetzelfde gebleven als in 2006. De Roma dossiers kenden een stijging evenals de heterogene groep ‘andere’ (zie tabel 2). Wanneer we de dossier per regio groeperen zien we dat de Oost- en Centraal Europese (overwegend Voormalig Joegoslavië) en de Zwart-Afrikaanse dossiers een gelijkaardig percentage innemen van de totale caseload. De Maghreb regio blijft de koploper in de caseload waarbij Berberse en Arabische dossiers evenredig vertegenwoordigd zijn. � Het aantal dossiers uit de arrondissementen Turnhout en Mechelen blijft gelijklopend aan de vorige jaren. De stijging zien we vooral terug in de Antwerpse dossiers. � De trend van een hoog aantal dossiers van de sociale dienst bij de jeugdrechtbank van Antwerpen zet zich door (zie tabel 6). Deze stijging voltrok zich zowel bij MOF (jongens) als POS (gezins) dossiers. � Het aantal vragen voor ondersteuning en pedagogisch advies die telefonisch werden beantwoord en beperkt werden genoteerd in kader van eventuele latere interventies bedroeg 32. Ter vergelijking: in 2006 werden er 35 adviezen gegeven. � In 22 dossiers werd een beroep gedaan op de co-expertise van een vrijwilliger (co-bemiddelaar). Doordat 2 cobemiddelaars in vaste dienst kwamen werd er minder beroep gedaan op vrijwilligers ondanks een gestegen caesload.

Page 12: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 10

� Algemeen gezien wordt beroep gedaan op het Ondersteuningsteam bij aanvang van de hulpverlening. In mindere mate stellen hulpverleners een vraag in een gevorderde fase van de hulpverlening of bij escalatie van de problematiek (crisis). Toch missen we meer en meer continuïteit in de ondersteuning. Dit heeft te maken met de wachtlijsten binnen de BJB waardoor een dossier in een vacuüm terecht komt of door de verandering van werkvorm. Niet zelden krijgt OTA de vraag vanuit de gemeenschapsinstellingen of vanuit consulenten het gezin verder op te volgen in afwachting van vervolghulpverlening. Dit staat echter haaks op onze methodiek.

64

54

79

67

102

144 141155 119

134

152127 164

159

161

197

181

182205

88

0

50

100

150

200

250

1988

1989

1990

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

Tabel 1: totale caseload van het ondersteuningsteam van bij de oprichting tot heden

Page 13: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 11

1.2 Specifiek

1.2.a Totale caseload

In 205 dossiers werd ondersteuning geboden. Hoewel het aantal Marokkaanse dossiers een kleiner aandeel uitmaakt van de totale caseload als vroeger, blijft één op drie dossiers Marokkaans. Een groep die op een aantal jaren tijd sterk in beeld is gekomen zijn de Roma: ongeveer één op zes dossiers betreft Roma. 1 op 5 dossiers betreft dan weer een Zwart-Afrikaans dossier (zie tabel 5) met als belangrijkste groepen de Kongolese en de Ghanese gezinnen. De hiervolgende tabellen, geven een overzicht van de caseload opgesplitste naar etnisch-culturele afkomst. We gebruiken hiervoor de term etnisch-culturele afkomst in plaats van nationaliteit. Dit omdat de nationaliteit weinig zegt over de origine van de minderjarigen en hun gezinnen. De meesten hebben immers de Belgische nationaliteit. Maar ook de term etnisch-culturele afkomst dekt niet geheel de lading. Zo kunnen sommige groepen eventueel opgesplitst worden waarbij meer recht zou worden gedaan aan hun etnische of culturele origine (vb. Berbers, Koerden, Assyrische Kristenen, …). De eigen accenten van een bepaalde groep kunnen in concrete begeleidingen wel een rol spelen, maar dat zou ons in de beschrijving van de caseload te ver leiden.

Afkomst Aantal 2004 Aantal 2005 Aantal 2006 Aantal 2007

%

Marokko 93 74 79 75 36,5%

Turkije 18 19 18 17 8%

Roma 19 29 26 36 17,5 %

Kongo 9 7 8 9 4,5 %

Ghana 8 13 11 11 5,5 %

Andere 50 39 40 57 28 %

Totaal 197 181 182 205 100 %

Tabel 2: Totale caseload 2007 opgesplitst naar de belangrijkste doelgroepen

Page 14: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 12

Een gedetailleerder beeld van de afkomst van de cliënten geeft tabel 3. Deze tabel biedt een overzicht van de grote diversiteit in afkomst van de cliënten. Ze verduidelijkt waarnaar de omschrijving ‘andere’ in tabel 2 verwijst. In tegenstelling tot de vorige jaren geven we een overzicht van alle openstaande dossiers en niet enkel de nieuw aangemelde dossiers van 2007 gezien de overgangsperiode.

Land van herkomst Aantal Afghanistan 3 Albanië 2 Algerije 1 Angola 2 België 1 Bosnië-Herzegovina 9 Brazilië 2 Burundi 2 Ecuador 1 Georgië 1 Ghana 10 Ghana-Nigeria 1 Guinée 2 Irak 1 Iran 1 Ivoorkust 2 Kameroen 2 Kongo 9 Kosovo 19 Kosovo-Bosnië 1 Libanon-België 1 Liberia 1 Macedonië (FYROM) 2 Maleisië-China 1 Marokko 71 Marokko/Algerije 2 Marokko/België 2 Nigeria 3 Nigeria-België 1 Pakistan 2 Polen-Roemenië 1 Portugal 2 Roemenië 1 Rusland 3 Senegal 3 Servië 5 Servië-Kosovo 2 Sierre-Leone 2 Slowakije-Marokko 1 Slowakije-België 1 Somalië 2 Thailand 2 Tsjechië 1 Tsjetsjenië 1 Tunesië 1 Turkije 15 Turkije-België 1 Turkije-Polen 1 Onbekend 2

Tabel 3: Totale caseload 2007 opgesplitst naar etnisch – culturele afkomst

Page 15: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 13

In de volgende tabel zien we bevestigd dat de Zwart-Afrikaanse gezinnen een steeds prominentere groep worden. Sommige van deze cliënten brengen nog een extra bagage binnen in de hulpverlening: oorlogstrauma’s, ervaringen met mensensmokkel en/of mensenhandel en de specifieke situatie van NBM. Er dient in deze dossiers meer samengewerkt te worden met externen: voogden, kinder-en jeugdpsychiatrie, opvangcentra,…

21%

39%

23%

9%

7% 1% Zwart-Afrika

Maghreb

Zuid- en Oost-Europa

Turkije

Russische Federatie enAzië

Latijns-Amerika

Tabel 4: totale case-load 2007 opgesplitst naar regio’s

Page 16: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 14

1.2.b nieuwe versus bestaande dossiers

118 aanmeldingen liepen binnen in het jaar 2007. Het aantal nieuwe dossiers zit jaar na jaar in de lift (ter vergelijking 2006: 106 nieuwe dossiers). Maar ook het percentage overgedragen dossiers wordt groter omdat de totale caseload groeit. In totaal werden 89 dossiers overgedragen. Generaliserend kunnen we stellen dat de meerderheid van de ondersteuningen binnen het jaar afgerond worden. Het is dan ook zo dat het Ondersteuningsteam vooral wordt ingeschakeld in een eerste fase van de hulpverlening waarbij de vraag nog moet uitgeklaard worden, de verschillende betrokkenen moeten overleggen en de hulpverleningsstrategie moet worden uitgetekend. Dit is het logisch gevolg van de eigenheid van het conflictbemiddelen. Zodra conflicten zijn uitgeklaard of er een voor alle partijen leefbaar alternatief gevonden is, is de opdracht van het Ondersteuningsteam vaak ten einde. (zie ook opmerkingen in jaarverslag 2003). Bij de stijgende complexiteit van POS situaties die de laatste jaren worden aangemeld is de continuïteit van de betrokkenheid van het Ondersteuningsteam belangrijk. Er moet immers blijvend herkaderd en bemiddeld worden rond betekenissen. Dit kan vooral belangrijk zijn bij transitiemomenten in langdurige begeleidingen: een evaluatie, een nieuwe hulpverleningsvorm die wordt opgestart, een crisismoment. Vooral om in deze laatste efficiënt te kunnen bemiddelen is het nodig in een eerdere fase betrokken geweest te zijn op het gezin. Maar dit wordt moeilijker door de discontinuiteit in de hulpverlening door wachtlijsten , veelvoudige personeelswissels,…. 1.2. c soort dossier

0%

Jeugdbrigade1%

IJHV1%

CLB6%

CBJ37%

SDJRB55%

CBJ

SDJRB

Jeugdbrigade

CLB

IJHV

Tabel 5: Totale caseload 2007 opgesplitst naar soort dossier

Page 17: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 15

Meer dan de helft van de vragen tot ondersteuning werden gesteld met betrekking tot gezinnen en jongeren onder toezicht van de jeugdrechtbank. Kijken we over een aantal jaren dan valt de dalende lijn in de comité dossiers op in contrast met de stijgende lijn van de jeugdrechtbank dossiers. In vergelijking met 2005 is er zelfs een exponentiële toename van het aantal dossiers sociale dienst jeugdrechtbank. Deze stijging is maar deels te verklaren door de lichte stijging van MOF dossiers (zie tabel …). Het staaft eerder de bevindingen van onderzoeken die wijzen op een oververtegenwoordiging van allochtone gezinnen binnen het gedwongen luik van de hulpverlening en de steeds complexere POS situaties. 50 van de 205 dossiers werden geregistreerd als gezinsdossiers.

REGIO INSTANTIE Aantal 2004 AANTAL

2005

AANTAL 2006 Aantal 2007

Antwerpen Comité 89 73 74 63 36%

Sociale Dienst

Jeugdrechtbank

64 55 71 104 57,5%

Sociale Dienst

Jeugdbrigade

6 3 1 2 1%

CLB 24 23 14 9 5%

IJHHV 1 0 0 1 0.5%

Totaal 184 154 160 179

Mechelen Comité 4 9 4 7 44%

Sociale Dienst Jeugdrechtbank

4 13 10 9 56%

CLB 0 0 1 0 0%

Totaal 8 22 15 16

Turnhout Comité 3 2 4 4 50%

Sociale Dienst

Jeugdrechtbank

2 2 2 2 25%

CLB 1 1 0 2 25%

Totaal 6 5 6 8

Tabel 6: dossiers per gerechtelijk arrondissement sinds 2004 De caseload werd in de hoogte gestuwd door een toename van dossiers uit het gerechtelijk arrondissement Antwerpen (tabel 6). Het aantal dossiers uit Mechelen en Turnhout blijft gelijklopend met vorige jaren. 2 dossiers werden opgenomen in samenwerking met het Ondersteuningsteam van Oost-Vlaanderen. CLB’s melden minder aan. We kunnen niet meteen de vinger leggen op de oorzaak van deze daling. Wel is in vele comité of jeugdrechtbank dossiers een samenwerking met scholen en CLB’s naar aanleiding van een spijbelproblematiek, moeilijk te bereiken ouders of probleemgedrag van de jongere op school.

Page 18: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 16

1.2. d eerste aanmelder

In tegenstelling tot vorig jaar geven we een overzicht van alle dossiers en groeperen we de aanmelder per regio en per werkvorm. De meeste dossiers worden aangemeld door de consulent van het comité of de sociale dienst. Voor de CBJ dossiers is het zelfs zo dat zij voor 86% van de gevallen aangemeld worden door de consulent. Bij de jeugdrechtbankdossiers is dat slechts het geval bij de helft van de dossiers. Aanmelding voor deze groep komen vaak rechtstreeks vanuit de voorziening. Het is niet verwonderlijk dat OOOC’s regelmatig dossiers aanmelden. Zij hebben in de oriëntatiefase meestal vragen rond de inschatting van de problematiek, rond de communicatie met de ouders of wensen een conflictbemiddeling tussen ouders en jongere. Maar ook met de thuisbegeleidingsdiensten is vrij veel samenwerking.

Eerste AANMELDER Aantal

dossiers

CBJ 54

SDJRB 53

CLB 12

Jeugdbrigade 1

OOOC 18

Thuisbegeleidingsdienst 12

Begeleidingstehuis 5

CKG 4

Gemeenschapsinstelling De Hutten 3

De Overstap 4

BZW 3

Home 2

Pleeggezinnendienst 2

CIG 1

Crisishulp 1

Dagcentrum 1

MPI 1

Ontheemdingsproject Oikoten 1

ANTWERPEN

Centraal Meldpunt 1

Eerste AANMELDER AANTAL

dossiers

SDJRB 8

CBJ 6

MECHELEN

OOOC 3

Eerste AANMELDER AANTAL

dossiers

TUR

NHO

UT

CBJ 3

Page 19: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 17

CLB 2

SDJRB 1

CIG 1

OOOC 1

Thuisbegeleidingsdienst 1

TOTAAL 205

Tabel 7: eerste aanmelder 1.2. e verhouding POS-MOF dossiers POS MOF CBJ 74 0 SDJRB 84 29 Totaal 158 29

Tabel 8: opsplitsing in POS en MOF Er is steeds een duidelijk overgewicht geweest van de POS dossiers in de totale caseload. Toch tekenden we dit jaar een stijging op van de MOF dossiers namelijk van 19 naar 29 dossiers. Het zijn vooral jongens uit de nieuwere doelgroepen die worden aangemeld bij de MOF dossiers. De hulpvraag van de hulpverleners van instellingen zoals de Overstap en de gemeenschapsinstellingen betreft vaak de moeilijke communicatie naar de ouders toe en/of hun betrokkenheid bij de hulpprogramma’s.

Page 20: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 18

1.2.f Soorten interventies van het Ondersteuningsteam De interventies van het Ondersteuningsteam kunnen grosso modo in drie soorten worden opgesplitst: • Ondersteuning : alle interventies waarbij hetzij de jongere hetzij één of meerdere van de

gezinsleden aanwezig zijn • Dossierbespreking: overleg met de aanmelder of een betrokken hulpverlener rond de

jongere of het gezin (bijvoorbeeld informatie uitwisseling i.v.m. de voorgeschiedenis van de hulpverlening, bespreken van de te volgen strategie etc…)

• Netwerkoverleg: overleg met alle betrokken hulpverleners binnen het gezin meestal georganiseerd door de consulent van het CBJ of SDJRB

Hoewel we voorzichtigheid pleiten bij de interpretatie van deze cijfers, zien we gelijkaardige cijfers als in 2006 en 2005. Het gaat hier immers over gemiddelden. Er zijn ook opvallende verschillen tussen de bemiddelaars. Soms kan één intensief dossier het totaal aantal ondersteuningen de hoogte in stuwen. Een voorbeeld hiervan is een aanmelding door een OOOC tijdens de oriëntatiefase. In een beperkte tijdsspanne moeten er verschillende gesprekken georganiseerd worden met de jongere en de ouders, zowel op het OOOC als via huisbezoeken. Het aantal interventies kan hier al snel oplopen als de OTA bemiddelaar vanaf het begin betrokken werd. 20 tot 30 interventies in dergelijk dossier zijn dan geen zeldzaamheid. Het omgekeerde doet zich voor bij een CLB dossier. Hier kunnen maximaal twee interventies geboden worden. Dit lage aantal kan het gemiddelde eveneens beïnvloeden. In een gemiddeld dossier wordt bijna 3 keer een ondersteuning geboden. In bijna 1 op twee dossiers gebeurt een netwerkoverleg. In bijna elk dossier wordt er een dossierbespreking gevraagd voorafgaand aan de eerste ondersteuning. We hebben gemerkt dat dit een onmisbare stap is om misverstanden en onduidelijkheden te voorkomen. Items die aan bod komen tijdens deze dossierbespreking zijn oa: - meer informatie aangaande de gezinssituatie wanneer deze ontbrak bij de aanmelding - een stand van zaken als er ondersteuning wordt gevraagd in een al lopende begeleiding - een toetsen van de wederzijdse verwachtingen en het maken van rolafspraken - advies rond mogelijke hulpverleningsstrategieën (bijvoorbeeld bij crisis) Bij CLB dossiers gebeurt er altijd een dossierbespreking na het verkennend, herkaderend gesprek met de jongere. Indien de informatie van de telefonisch opgenomen aanmelding summier was, bespreekt men het dossier ook vooraf. Dit wordt als 1 dossierbespreking geteld.

Ondersteuning Dossierbespreking Netwerkoverleg Gemiddelde/totale caseload 2,7 1,5 0,4

Page 21: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 19

Optimaal gezien zou het turven van de interventies moeten gekoppeld kunnen worden aan de duur van het dossier en het soort dossier om de intensiviteit van de ondersteuning door het Ondersteuningsteam weer te geven. En hoewel de bemiddelaars een actieve opvolging van het dossier proberen verzekeren tot enkele maanden na de laatste interventie, valt de (vraag naar) ondersteuning soms stil om dan ineens weer op te duiken bij een nieuw gegeven in de hulpvraag of een crisismoment. Netwerkoverleg wordt meer en meer ingezet (vaak op ons aanraden) om met de verschillende actoren binnen de hulpverlening aan een gezin rolafspraken te maken en een lange termijn hulpverleningsstrategie op poten te zetten. Voor grote multiproblem gezinnen of gezinnen waar meerdere consulenten in betrokken zijn vinden wij het vaak een ‘must’. Naast de verwijzende instanties nemen ook andere organisaties zoals het centraal meldpunt of doelgroepenregie van het stad Antwerpen steeds vaker het initiatief tot een ronde tafel of netwerkoverleg.

Page 22: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 20

2 VORMING EN METHODIEKONTWIKKELING

2.1 Vormingscyclus ‘Hulpverlening aan allochtone jongeren in de BJB’ en follow-upvorming. Dit betreft de vaste vormingscyclus van het Ondersteuningsteam. (zie vorige jaarverslagen) Deze vormingscyclus bestaat uit 3 volledige dagen gegeven door Ann Huybrechs. Dit jaar werden 4 cycli georganiseerd. Data Deelnemers 4 mei (Layla Belekhrif: vm) 14 mei, 4 juni

Gemengde groep Antwerpen Consulenten sociale dienst bij de jeugdrechtbank, werknemers van OOOC Ter heide en HTA

10 en 17 september, 10 oktober Bemiddelingsdiensten Werknemers van Adam, Elegast, De Aanzet en BIC

8 en 18 oktober, 9 november Diensten Begeleid Zelfstandig Wonen Werknemers van ZWP Amok, BZW Wingerdbloei,BZW De Klink

6 en 19 november, 3 december Gemengde groep Antwerpen Werknemers van De Overstap, YAR, Traject II, Crisisteam -18 (en Jac+)

Voor het eerst werd aan de deelnemers een evaluatielijst voorgelegd op het einde van de vorming. Hieruit leren we dat de vorming meer inzicht verschaft bij de deelnemers over de werking en de methodiek van het Ondersteuningsteam en vaak een aanzet is tot een intern debat over interculturalisering binnen de eigen dienst. Een algemene bevinding is verder dat men een schat aan informatie en kennis meekrijgt over de migratieachtergronden en wereldbeelden van de verschillende generaties ECM maar het moeilijk blijft vinden om de vertaling te maken naar de eigen werkvorm en het individueel handelen. Daarom motiveren we de diensten zoveel mogelijk om met een groep werknemers aan dezelfde vormingscyclus deel te nemen. Nadien wordt dan een follow-upmoment per dienst ingebouwd waarbij het accent kan liggen op casusbesprekingen, bepaalde thema’s of het interculturaliseringsproces van de organisatie. 4 oktober, halve dag 3 de dagdeel vorming enkel met werknemers

van de Aanzet Ann Huybrechs

8 oktober, halve dag

Follow-up op Adam rond ‘werken met Oost-Europese jongeren en Roma’ Ann Huybrechs en Joy Eeman

Page 23: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 21

13 december, halve dag Follow-up rond ‘achtergronden Oost-Europese en Roma jongeren’ op Jac+ Ann Huybrechs en Joy Eeman Opm: deze vorming kaderde binnen de 5% eigen aanbod van het OTA Antwerpen

2.2 Vorming en Ondersteuning ad hoc

2.2.a Methodiekontwikkeling voor het werken met Roma- kinderen en gezinnen Dit is een werkgroep die in het verleden werd georganiseerd door het integratiecentrum de Acht. Intervisie en later beleidsbeïnvloeding stonden op de agenda. Vanuit het ondersteuningsteam participeerden Ann, Valerija en Joy afwisselend. In de helft van 2006 viel de werkgroep stil. In 2007 vond er slechts een éénmalige bijeenkomst plaats op 26 april op vraag van het OTA Antwerpen. In ruimer opzicht (doelgroep Oost-Europese jongeren) vonden wel enkele overlegmomenten plaats met Doelgroepregie van de Stad Antwerpen. Tevens vond een ronde tafel plaats met oa. het straathoekwerk, Pina -18, de sociale dienst jeugdbrigade. 2.2.b Intervisie, vormings- en overlegmomenten - Overleg met De Overstap rond samenwerkingsmogelijkheden op 13 april - Overleg met het team van de sociale dienst in Ruiselede rond de actuele werking van het

OTA op 14 juni - Studiebezoek van de werkgroep NBM vanuit Amok op 23 mei - Deelname aan een focusgroep rond Toegepaste jeugdcriminologie van De Karel de Grote

Hogeschool - Intervisie en overleg rond opvoeding en hulpverlening aan Roma naar aanleiding van ene

concreet dossier op Home de Vuurtoren met de 2 teams op 11 september - Coaching van team maatschappelijk werk en gezinszorg van OCMW De Boogkeers

betrokken in een concreet dossier op 26 april - Overleg met medewerkers van Doelgroepregie en Joba: uitwisseling info en

samenwerkingsmogelijkheden op 14 juni

2.2.c Studenten

Zoals ieder jaar zijn we vaak ingegaan op vragen van studenten voor informatie en hulp bij schoolse opdrachten, onderzoeken en eindwerken.

Page 24: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 22

2.3 Publicaties 2005: ‘De-dramatiseren, herkaderen en motiveren. Enkele methodische uitgangspunten van het ondersteuningsteam Allochtonen Bijzondere jeugdbijstand in de provincie Antwerpen. Tijdschrift voor welzijnswerk, 29e jaargang nr. 271. Artikel door Joy Eeman op vraag van de redactie voor dit themanummer rond diversiteit. 2006: ‘Interculturele en andere misverstanden voorkomen of overbruggen’. Caleidoscoop, 18e jaargang nr 4. Artikel op basis van interview afgenomen van Ann Huybrechs (+ bewerking) 2007: ‘Allochtone leerlingen en hun werelden, situatieschets van jongeren uit Zwart-Afrikaanse herkomstlanden. Handboek voor leerlingenbegeleiding15, p.67. Ann Huybrechs

2.4 Medewerking aan onderzoek 2007: thesis over de Ondersteuningsteams Allochtonen Vlaanderen. Vakgroep Orthopedagogie. KUL. Nathalie Sente. (afwerking: 2008)

Page 25: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 23

3 Integrale Jeugdhulpverlening (IJHV) 3.1 vertegenwoordigingen Het Ondersteuningsteam participeert aan het overleg Bijzondere Jeugdbijstand arrondissement Antwerpen van de stichting Welzijnszorg provincie Antwerpen (het hele jaar door). IJHV is één van de punten die hier regelmatig aan bod komen. Sinds eind 2006 zitten we ook weer als partner rond de tafel in de netwerkstuurgroep crisis Antwerpen. Het Ondersteuningsteam zal binnen dit netwerk een consultfunctie opnemen. Begin 2008 werd dit engagement geconcretiseerd in een samenwerkingsakkoord met het Crisisteam -18. We blijven systematisch aandacht besteden aan de zorg om alle modules in de integrale jeugdhulpverlening toegankelijk te maken voor ECM jongeren. 4 Vertegenwoordigingen

4.1 Vereffeningsfonds en Comité V Op 6 maart 2002 werd in de provincie Antwerpen het provinciaal vereffeningsfonds opgericht. Het vereffeningsfonds kadert in de visie van herstelbemiddeling. Uit dit fonds kunnen slachtoffers van een strafbaar feit dat gepleegd werd door minderjarigen, een vergoeding ontvangen. Als tegenprestatie werken de jongeren gedurende een bepaalde tijd in een organisatie van sociaal, cultureel, humanitair of openbaar nut. Het vereffeningsfonds omvat een begeleidingsgroep en een comité V. De begeleidingsgroep is een overlegorgaan dat tevens het vereffeningsfonds evalueert en toezicht houdt op het Comité V. Dit is een soort dagelijks bestuur dat de individuele dossiers voor tussenkomst behandelt en maandelijks samenkomt. Gezien de eerder betrokkenheid van het Ondersteuningsteam in de herstelbemiddeling, werden ze door de Provinciale Dienst Welzijn aangesproken om hieraan te participeren. Dit werd concreet opgenomen door Layla Belekhrif en Atika Boulafdal.

4 .2 Vlaams Welzijnsverbond – Coördinatiecomité Antwerpen Naar jaarlijkse gewoonte nam Joy regelmatig (afhankelijk van de agendapunten) deel aan het maandelijks georganiseerd Coördinatiecomité BJB waar we sinds ’98 bij aansloten. Dit overleg is een interessant forum om op de hoogte te blijven van nieuwe ontwikkelingen in de Bijzondere Jeugdbijstand. En dit niet alleen op beleidsmatig niveau maar ook om te vernemen waar de andere aanwezigen vanuit hun specifieke werksoort mee bezig zijn.

Page 26: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 24

Deel 3: Het Ondersteuningsteam: de vzw

1 Personeel

1.1 Algemeen Versterkt met 2 cobemiddelaars in vaste dienst startten we het jaar 2007. Het team was een verrijkende mix van diverse achtergronden, leeftijden en ervaringen. Toch waren er in de loop van het jaar enkele wissels: Layla Belekhrif ging uit dienst en werd vervangen door Atika Boulafdal, Hatice Altunbay kwam in de plaats van Sebila Öztürk. Door de vele deeltijdsen leek het team in aantal aangesterkt maar in werkelijkheid blijven we functioneren met 4,6 VT. De functies werden in 2007 respectievelijk ingevuld door: Bemiddelaars: - Layla Belekhrif (38 uur, uit dienst in augustus en vervangen door Atika Boulafdal, 24u en

Hatice Altunbay, 6u). - Ann Huybrechs (24 uur inclusief arbeidsduurvermindering oudere werknemer) - El Alia Karyouh (38 uur – 1/2 tijdskrediet tot april 2008) - Sebila Öztürk (19 uur; uit dienst in september en vervangen door Hatice Altunbay) - Hayat Aarab (19 uur ter vervanging van El Alia Karyouh) - Valerija Ludvig (13 uur) - Shanaz Janbaz (13u) Administratieve Ondersteuning: - El Alia Karyouh: registratie van de dossiers. Coördinator: - Joy Eeman (28,5 uur) en bijkomend een specifieke bemiddelingsopdracht voor Roma (9,5 u). De loonsubsidies Sociale Maribel 1,2 en 4 werden besteed aan een gedeelte van de lonen van Layla Belekhrif, Valerija Ludvig, Shanaz Janbaz en Joy Eeman.

Page 27: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 25

1.2 Co-bemiddelaars Op vrijwillige basis werkten mee: Doelgroep Co-bemiddelaar(s) Albaneestalige en Roma gezinnen (Ex-Joegoslavië, Macedonië, Roemenië, Albanië)

Rudina Coraj, Florica Raceala

Ghanese gezinnen Naana Audrey Gyimah Kongolese gezinnen Firmin Boika Latijns-Amerikaanse en Portugese gezinnen Marleen Verbeeck, Tine de Pourcq, Ellen van

den Bulck Poolse gezinnen Michael Buvens Somalische gezinnen Muli Werah Thaise gezinnen Nataya Vickakul Sinds 2000 werkt het Ondersteuningsteam Allochtonen in Antwerpen met cobemiddelaars. Door de jaren heen hebben wij een actief bestand van vrijwilligers uitgebouwd waarop we beroep kunnen doen. In praktijk volgen de bemiddelaar en co-bemiddelaar steeds samen het dossier op. Co-bemiddelaars maken slechts uitzonderlijk zonder een vaste bemiddelaar van het team een afspraak in een dossier. Nieuwe co-bemiddelaars worden vooraf gescreend op basis van een gesprek. In het kader van het interculturaliseringsproces binnen de Integrale Jeugdhulpverlening promoten wij dit systeem bij de andere sectoren onder meer bij CAW’s en CKG’s. 1.3 Stagiairs Khalid El Hatri liep een korte stage op onze dienst en besloot enthousiast ook zijn volgende stage in 2008 door te brengen op het OTA. Wij zijn zeer blij dat er een aantal jonge mannen van allochtone afkomst met hart en ziel kiezen voor de optie maatschappelijk werk aangezien zij witte raven zijn binnen de BJB en we geloven dat deze jongens een positieve identificatiefiguur kunnen betekenen naar de jongeren waarmee we werken. 1.4 Opleidingen, vormingen en bijscholingen personeel Individuele opleiding en vorming personeel Op basis van educatief verlof: Opleiding Maatschappelijk Werk – Hayat Aarab Opleiding aan de PestaloZZi school te Antwerpen. Hayat slaagde in haar tweede jaar en studeerde af als maatschappelijk werker in januari 2008.

Page 28: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 26

Vormings- en infodagen

Gevolgde vorming Deelname door Datum Communicatie binnen het Turks gezin

Sebila Öztürk 24/4

Toepassingssoftware: Acces 2003 CVO Borgerhout

El Alia Karyouh wekelijks van 13/09 tot 18/01

Gesprekstechnieken Kern

Valerija Ludvig 16/11, 23/11 en 30/11

Het moslimaproject: voorstelling Beweging tegen geweld

Hayat Aarab, Valerija Ludvig

11/10

Gedoogbeleid van illegale migratie. Lunchseminarie Centrum van migratie en interculturele studies

Atika Boulafdal, Hayat Aarab, Valerija Ludvig

4/10

De kern van het risico. Over de aanpak van problematiek en het opvoedingssysteem. Vlaamse gemeenschap, Agentschap Jongerenwelzijn regio Antwerpen

El Alia Karyouh, Layla Belekhrif, Hayat Aarab

26/10

Leren en veranderen via training en coaching Interactieacademie

Ann Huybrechs 30/11

Senegalese migratiestrategieën, vergelijkende studie: Antwerpen-Barcelona. Lunchseminarie Centrum van migratie en interculturele studies

Atika Boulafdal 13/12

Interne studiedagen: 1. Vm: Centraal Meldpunt en de vernieuwingen binnen de CLB’s (Sofie Van de Velde)

19 juni 2007

2. Vm: ‘Een taal erbij’: werken met duplopoppetjes (Allison Male)

22 mei 2007

Page 29: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 27

2 Interne bijeenkomsten

2.1 Teamvergadering De teamvergadering verschoof opnieuw naar dinsdagvoormiddag. Midden 2007 werd beslist de teamvergadering anders te organiseren om meer mogelijkheden te bieden voor intervisie en kruisbestuiving tussen de teamleden. Er werd een opsplitsing gemaakt tussen methodische teams en kernteams. El Alia Karyouh en Ann Huybrechs werden aangesproken om op basis van hun jarenlange ervaring beurtelings om de 14 dagen een (methodisch) team te superviseren. De methodische teams focussen op de methodiek van het verkennen/herkaderen en het betekenis- en conflictbemiddelen aan de hand van een paar concrete casebesprekingen. De nieuwe collega’s van het Ondersteuningsteam Allochtonen Oost-Vlaanderen werden uitgenodigd aan de methodische teams deel te nemen. De methodische teams worden afgewisseld met kernteams onder leiding van Joy Eeman. Op kernteams worden de nieuwe aanmeldingen overlopen en toegewezen aan de bemiddelaars. Daarnaast is er tijd om de lopende dossiers te overlopen en dringende vragen te bespreken. Eveneens kunnen beleidszaken, samenwerkingsakkoorden en actualiteit op de agenda staan. Zo stonden een voorstelling van de vernieuwde werking van het jeugdparket op het programma, een uitwisseling met de trajectbegeleiders van de Overstap, een reflectiemoment met de vzw Marie-Louise over zinvolle projecten met tweede en derde generatie jongeren van allochtone afkomst, overleg met stafmedewerkers Integrale Jeugdhulp regio Antwerpen,… 2.2 De Raad van Bestuur De samenstelling van de Raad van Bestuur bleef ongewijzigd. Winand de Smet bleef voorzitter, An Lion secretaris en Luc van Jole penningmeester. Piet Janssen, Theo Vanderstukken, Véronique Grossi en Karel Verleije bleven lid. De Raad kwam 6 keer samen in de loop van het jaar. De Algemene Vergadering vergaderde op 19 april. De raden van bestuur werden grotendeels besteed aan diverse beleidsmatige-, financiële- en personeelzaken: - personeelsopvolging team - verhuis van de vzw - voorbereiding gesprekken met de Vlaamse Gemeenschap over de financiering

Page 30: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 28

2.3 Stuurgroep De stuurgroep van het Ondersteuningsteam werd niet bijeengeroepen in 2007. In deze vergadering participeerden in het verleden naast de teamleden, vertegenwoordigers van 18 diverse werkingen, diensten en instellingen. Deze vergadering heeft de opdracht om inhoudelijk advies te geven bij de werking van het Ondersteuningsteam. In de toekomst blijft de mogelijkheid open om een stuurgroep te organiseren. 2.4 Werkgroep OTA’s Vlaanderen Het blijven bewogen tijden voor de OTA’s Vlaanderen. Een onzeker projectstatuut en een ontoereikende financiering zorgen nog steeds voor de nodige kopzorgen. De bijeenkomsten van de OTA’s stonden in 2007 dan ook in teken van afstemming op elkaar en het voorbereiden van vergaderingen met de administratie Jongerenwelzijn en het kabinet. De OTA’s formuleerden een gezamenlijk standpunt rond de positionering van de Ondersteuningsteams binnen integrale jeugdhulp. Helaas blijft het trappelen ter plaatse aangezien de vooropgestelde timing steeds verder in de toekomst wordt geschoven. Daarnaast werd er overleg gepleegd rond het ontwerp en de uitbouw van een gemeenschappelijk registratieprogramma. OTA Antwerpen ging alvast met de proefversie aan de slag voor het werkjaar 2007.

Page 31: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 29

Bijlage: Methodiek van het Ondersteuningsteam.

Het ondersteuningsteam gaat er vanuit dat niet zozeer het verschil in cultuur maar wel de wijziging van de context (enerzijds omwille van migratie, vlucht of vertrek uit het land van herkomst; anderzijds omwille van de veranderende sociaal-economische realiteit en perceptie op allochtonen binnen de samenleving hier) aan de basis ligt van heel wat probleemsituaties met allochtonen jongeren. In de ondersteuning van de aanmeldende dienst of consulent worden drie basis methoden gebruikt om de verwevenheid van de problematische opvoedingssituatie met inter- en intraculturele mechanismen te expliciteren. Per individuele aanmelding van een allochtone jongere moet bekeken worden of de interventie van het Ondersteuningsteam een meerwaarde kan betekenen. 1. Overleg Het Ondersteuningsteam kan vanuit zijn specifieke deskundigheid gevraagd worden bij overleg in de BJB. De inbreng van het Ondersteuningsteam is afhankelijk van de complexiteit van de hulpvraag: éénmalig advies, hulp bij inschatting van een probleem, coaching, systematisch overleg. Daarnaast kan OTA ook gevraagd worden om methodisch te ondersteunen bij een netwerkoverleg ivm. een multi-problem gezin met de bedoeling tot duidelijke rol- en taakafspraken te komen met de verschillende betrokkenen in de hulpverlening aan een gezin of jongere. 2. Verkennen en herkaderen (inter- en intracultureel) De probleemsituatie wordt met de consulterende dienst, jongeren en ouders verkend en herkaderd. Tijdens aparte gesprekken met jongeren en ouders worden verschillende specifieke factoren en aspecten die de allochtone persoon kunnen beïnvloeden en bepalen verkend. De betekenissen die de persoon geeft, worden tijdens de verkenning van hun vanzelfsprekendheid ontdaan door aanvullende informatie te geven, vragen te stellen, andere betekenissen te opperen etc. Dit wordt herkaderen genoemd. Gaandeweg wordt ook het conflict verkend en herkaderd. De bemiddelaar gaat op zoek naar de reële belangentegenstellingen en mogelijke oplossingen of haalbare compromissen. In deze fase wordt nog niet onderhandeld. 3. Bemiddelen Via betekenisbemiddeling en conflictbemiddeling proberen de bemiddelaars een dialoog op gang te brengen tussen de verschillende partijen (tussen allochtone jongeren en hun ouders of tussen allochtonen gezinnen en diensten of voorzieningen van de BJB).

Page 32: Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen (OTA) …ondersteuningsteamantwerpen.be/wp-content/uploads/...Jaarverslag 2007 Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 6 Deel

Jaarverslag 2007

Ondersteuningsteam Allochtonen Antwerpen – BJB vzw 30

Daarbij hanteert de bemiddelaar van het Ondersteuningsteam een unieke positie van meervoudige partijdigheid: • De bemiddelaar is meerzijdig betrokken. Hij kiest geen partij in het probleem of conflict.

Er wordt gewerkt aan een vertrouwensrelatie met alle betrokkenen. • De bemiddelaar heeft een grote interculturele deskundigheid en streeft ernaar alle

voorwaarden voor een optimale verbale en non-verbale communicatie aanwezig te maken. • De bemiddelaar heeft een autonome positie via het Ondersteuningsteam. Hij draagt geen

eindverantwoordelijkheid voor het dossier en neemt geen beslissingen. Dit vergroot zijn invloed op alle betrokkenen.

Tijdens de betekenisbemiddeling worden de betekenissen over en weer uitgeklaard door middel van gesprekken met alle betrokken partijen in aparte gesprekken. Nadat de betekenissen op elkaar zijn afgestemd en de onderhandelingsmarges verbreed kan het eigenlijk belangenconflict voorwerp worden van bemiddeling en kan er gewerkt worden aan een compromis. Bij het rond de tafel brengen van de verschillende partijen spreken we van conflictbemiddeling.