Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 ....

46
Ondernemerskansen met 3D printen november 2014

Transcript of Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 ....

Page 1: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

Ondernemerskansen

met 3D printen november 2014

Page 2: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

Wat gaan we doen?

2

Page 3: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

Opbouw workshop

3

Werkelijke klantvraag

3Dprint techniek

Productontwikkeling Materiaal

3D Scannen

&

herkennen

New Business

Medewerkers vd nabije toekomst

3D

Page 4: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

Wat is 3D printen? Een nieuwe productiemethode

• digitaal bestand wordt tastbaar

object: laag voor laag

• bestaat al 25 jaar: nu toegankelijk,

betaalbaar en kwalitatief beter

4

3D printen = Additive Manufacturing (AM)

Page 5: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

5

Ontwikkelingen met de

grootste wereldwijde

impact voor de komende

10 jaar

3Dprinten is geen

technologie, maar een

wereldwijde trend met

grote maatschappelijke en

economisch gevolgen.

Page 6: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

Het 3D printlandschap van Nederland (Bron: ABN-AMRO)

6

Page 7: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

Actueel

7

Page 8: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

De toepassingen

8

Page 9: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

De toepassingen

9

Page 11: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

Impact?

11

• 3D printen zit op transitiepunt van

prototypes en gadgets, naar grootschalig

industrieel gebruik

• Verandering in de keten is enorm,

decentraal produceren

Page 12: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

Kansen!

12

Page 13: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

o

Processen

productie

acquisitie

engineering

productkeuze

Klantvraag

Page 14: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

Voordelen 3D printen

14

• Ontwikkeltijd verkort: ontwerp direct beschikbaar en on-demand-manufacturing • Time to market verkorten • Ontwikkeltijd verpakking verkorten • Just in time - elk moment • Hoge vrijheid van creatie • Gepersonaliseerde applicaties • Geen voorraden • Weinig materiaal verlies • Minder energie/ transportkosten • Iedereen • Overal

Makes impossibilities possible

Page 15: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

Nadelen 3D printen

• Kwaliteit van het oppervlak, extra processtap;

• Hardheid van het materiaal

• Grote delen duur door langere levertijd

• Hype: Ondernemers niet bekend met de

technologie, materiaal en eigenschappen;

• Ondernemers onbekend met nieuwe kansen

• Personeel onbekend met 3D proces

15

Page 16: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

Overzicht van voordelen en nieuwe businessmodellen van

3D printen (Bron: Roadmap 3D printen Innovatie Zuid)

16

Page 17: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

3D printen in de fasen van het productieproces

• Rapid Prototyping: fysieke modellen maken

• Rapid Manufacturing: functionele

(eind)producten maken

• Rapid Tooling: gereedschappen maken

17

Altijd vanuit

3D CAD data

Laag voor

laag; LMT

Page 18: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

Rapid Prototyping

18

Page 19: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

Prototyping: Color models

19

Page 20: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

Wat je virtueel 3D modelleert

20

Page 21: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

. . . is wat je krijgt!

21

Page 22: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

Totale ontwerp vrijheid!

22

Page 23: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

Rapid Tooling

Nieuwe mogelijkheden

• Directe productie van complexe onderdelen, geen

frees of slijp beperkingen (Bridge tooling);

• Integratie van meerdere afzonderlijke delen in een

geïntegreerd ontwerp;

• Complex producten; bijv. koelkanalen; Toevoeging

van slijtvast oppervlak;

23

Page 24: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

24

Proces in beeld

Page 25: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

Sectoren?

25

Page 26: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

Industrie

Luchtafvoerkanaal koelunit

Afzuigkap voor Bosch schuurmachines

26

Page 27: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

Industrie

Inzet 3D printers bij ontwikkelen nieuwe robots

MIT werkt samen met Googles robotlab Boston Dynamics aan robots die van vorm kunnen

veranderen en zowel zacht als hard kunnen zijn.

Toepassingen:

In zachte toestand zou zo'n robot dan door het puin heen zakken, om in harde stand

vervolgens slachtoffers te redden. Ook zien de onderzoekers mogelijkheden bij inwendig

onderzoek van het lichaam

27

Page 28: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

2.1 Health

• Operatie hulpmiddelen

• Protheses & implantaten

28

Page 29: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

2.2 Health

• Gehoorapparaten Dieren

• Verandert de medische wereld

29

Page 30: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

2.3 Health

Eerste 3D-geprinte wervel in China

Een twaalfjarige Chinese jongen heeft een 3D-geprinte wervel gekregen. Volgens zijn artsen is het de eerste keer dat deze operatie is uitgevoerd. Dat meldt nu.nl op basis van Chinese bronnen. De tweede halswervel van de jongen moest vanwege nekkanker worden verwijderd en is vervangen door een implantaat.

In de medische wereld wordt al langer gebruikgemaakt van implantaten, maar nooit eerder werd zo'n wervel met een 3D-printer gemaakt. Volgens de artsen geeft een 3D-implantaat minder complicaties, omdat het niet met schroeven en cement hoeft te worden vastgezet. Er zitten kleine gaatjes in, waardoor het bot er gemakkelijk mee vergroeit.

Schouder uit 3D-printer

Patiënt krijgt schouder uit 3D-printer Het Rijnland Ziekenhuis in Leiderdorp plaatst deze week een schouderprothese die met een 3D-printer is gemaakt. Het is voor het eerst dat zo’n operatie in Nederland wordt gedaan. (Advertentie) De schouderprothese is in Amerika geprint, op basis van een CT-scan bij de patiënt. Tot nu toe werd de positie van de prothese met het blote oog tijdens de operatie bepaald. De prothese sluit nu ook beter aan op de anatomie van de patiënt. Het gewricht beweegt daardoor beter en de krachten op de kom worden optimaal verdeeld. Deze techniek heet Signature en wordt bij knieprothesen al met succes toegepast

Bron: Skipr aug 2014

30

Page 32: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

4. Consumenten producten

32

“Maar wat het verhaal helemaal bijzonder maakt, is dat het product uit Silicon Valley komt, normaal gesproken

toch de broedplaats van vooral internetgerelateerde zaken. Maar volgens Brooks is dat geen toeval. Want

zonder technieken als 3D-printen en lasersnijden was hun product niet mogelijk geweest, zegt ze. '3D-printen gaf

ons de kans om heel veel prototypes te maken en die voor te leggen aan onze belangrijkste klanten, de

kinderen. Zo konden we precies uitvogelen waar zij mee gingen spelen en welk speelgoed zij links lieten liggen.

Dat doelgroepinzicht hielp ons vervolgens steeds stapje voor stapje het proces te verbeteren.”

Page 34: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

6 Filmindustrie

Auto op schaal

34

Page 35: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

7. Kunst/mode

35

Page 36: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

8.Architectuur/bouw

Een nieuwe en zeer grote 3D-printer kan

binnen 24 uur een heel huis bouwen

36

De onderdelen voor de huizen zijn geprint met een

reusachtige 3D printer van 32x10x6,6 meter. Doordat het

‘inkt’ van de printer gemaakt is van gerecycled afval, is

deze manier van huizen bouwen (printen) zeer

milieuvriendelijk. Daarnaast zijn de 3D geprinte huizen

ook erg goedkoop, het kost slechts $4.800 om een huis

te printen. De 3D print techniek is dus niet alleen beter

voor het milieu, het is ook kostenbesparend.

Page 37: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

8. Architectuur/bouw

37

Het Chinese bedrijf WinSun Decoration Design Engineering Co heeft een

gigantische 3D printer gebouwd waarmee het mogelijk is om binnen een

paar uur een echt huis te bouwen. Het materiaal waarmee de huizen geprint

zijn is daarnaast gerecycled bouw- en industrieel afval, waardoor het bedrijf

twee vliegen in één klap slaatDe onderdelen voor de huizen zijn geprint met

een reusachtige 3D printer van 32x10x6,6 meter. Doordat het ‘inkt’ van de

printer gemaakt is van gerecycled afval, is deze manier van huizen bouwen

(printen) zeer milieuvriendelijk. Daarnaast zijn de 3D geprinte huizen ook erg

goedkoop, het kost slechts $4.800 om een huis te printen. De 3D print

techniek is dus niet alleen beter voor het milieu, het is ook kostenbesparend

Een bedrijf in China print 10 huizen binnen 24 uur met

een gigantische 3D printer

Page 38: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

9. Maritiem

Maersk vaart met 3D-printer aan boord

De Deense scheepvaartonderneming Maersk heeft voor de aanmaak van reservedelen containerschepen voorzien van 3D-printers. In eerste instantie is gekozen voor het opgroeien van delen met de kunststof ABS, maar het lasersinteren van metaalpoeders ziet Maersk als een volgende, logische stap.

De 3D-printers worden vanaf de wal aangestuurd met een ‘blueprint’ (een STL-bestand) en volgens laat de 3D-printer het deel aan boord van het schip het deel laagje voor laagje opgroeien. Uiteraard is op dit ogenblik het aantal materialen dat geprint kan worden, de grootste beperking voor de inzet van 3D-printing. Immers, reservedelen van kunststof hebben een beperkte inzetbaarheid

38

Page 39: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

10 Sport

39

Page 40: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

11 Consumenten

40

Page 41: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

11 Consumenten

Thuis geprint

41

Warenhuis De Bijenkorf schuift als eerste

in Europa 3D printers in zijn winkelrekken.

(De Volkskrant 05-10-2012)

Page 42: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

Materialen

• Kunststoffen: nylon, PVA, ABS en Ultra

Detail

• Hout, glas, zandsteen en keramiek

• Metaal, roestvast staal, titanium of

aluminiumlegeringen.

• Suiker, chocolade en zetmeel

42

Page 43: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

Hoe kom je aan 3D geprinte producten?

• Zelf een printer kopen of huren

• Via een fysieke “winkel”

• Webshop

• Printer delen

43

Page 44: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

Samenvatting 3D printen

• Verbetering van processen en materialen: steeds meer producten mogelijk

• Ontwerpen vraagt om specialistische kennis van processen en materialen

• Kleine series en prototyping haalbaar

• Zeer complexe vormen zijn mogelijk

• Het ontwikkeltraject is eenvoudiger: snelle marktintroductie en productwijzigingen mogelijk

44

Page 45: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

Wat biedt KvK?

• www.kvk.nl/3Dprinten

• binnenkort 3D printen scan voor MKB

• Workshops algemeen en op maat voor

branches

• Masterclass

• Verwacht: wegwijzer voor de MKB-er in 3D

print land

45

Page 46: Ondernemerskansen met 3D printen _tcm109... · (Bron: ABN-AMRO) 6 . Actueel 7 . De toepassingen 8 . De toepassingen 9 . Ervaringen 10 ... Voordelen 3D printen 14 • Ontwikkeltijd

Dank!

46