ONDERNEMEN MET HART VOOR MENS EN MILIEU - Oxfam Novib · als personeelsbeleid, milieuzorg en...

12
( ONDERNEMEN MET HART ( VOOR MENS EN MILIEU )

Transcript of ONDERNEMEN MET HART VOOR MENS EN MILIEU - Oxfam Novib · als personeelsbeleid, milieuzorg en...

Page 1: ONDERNEMEN MET HART VOOR MENS EN MILIEU - Oxfam Novib · als personeelsbeleid, milieuzorg en financiële verantwoor-ding kunnen op basis van de uitslag bijgesteld worden. DRUK VAN

( ONDERNEMEN MET HART

( VOOR MENS EN MILIEU )

MVO brochure website pdf 24-05-2005 12:47 Pagina 1

Page 2: ONDERNEMEN MET HART VOOR MENS EN MILIEU - Oxfam Novib · als personeelsbeleid, milieuzorg en financiële verantwoor-ding kunnen op basis van de uitslag bijgesteld worden. DRUK VAN

( HET RECHT OP EEN DUURZAAM BESTAAN )

Iedereen heeft het recht op een duurzaam bestaan. Hetrecht om in zijn eigen onderhoud te voorzien, zonderlichamelijke, sociale of economische uitbuiting. Bedrijven spelen daarin een cruciale rol. Ze zijn demotor van de economie en kunnen de armoede op dewereld sterk terugdringen. Voorwaarde is wel dat zezich van hun maatschappelijke verantwoordelijkheidbewust zijn. Dat betekent dat ze de negatieve effectenvan hun operaties bestrijden en zich inspannen voor depositieve.

Novib rekent het tot haar taak om maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) te bevorderen.Dat kan door samen met westerse multinationals te werken aan de opbouw van het bedrijfsleven in ontwik-kelingslanden. Door werknemersorganisaties te steunenin hun streven naar een rechtvaardige behandeling.Maar ook door praktijken aan de kaak te stellen vanbedrijven die het recht op een duurzaam bestaan schenden. Hoe Novib zich opstelt, coöperatief of juistconfronterend, hangt ervan af of bedrijven ondernemenmet hart voor mens en milieu.

MVO brochure website pdf 24-05-2005 12:47 Pagina 2

Page 3: ONDERNEMEN MET HART VOOR MENS EN MILIEU - Oxfam Novib · als personeelsbeleid, milieuzorg en financiële verantwoor-ding kunnen op basis van de uitslag bijgesteld worden. DRUK VAN

( ONDERNEMEN MET HART

( VOOR MENS EN MILIEU )

02 Zaken en ethiek04 Novib en bedrijven05 Bemiddelen en adviseren06 Permanent en incidenteel07 De ander en wijzelf08 Respectvol en betrouwbaar

MVO brochure website pdf 24-05-2005 12:47 Pagina 3

Page 4: ONDERNEMEN MET HART VOOR MENS EN MILIEU - Oxfam Novib · als personeelsbeleid, milieuzorg en financiële verantwoor-ding kunnen op basis van de uitslag bijgesteld worden. DRUK VAN

( ZAKEN EN ETHIEK )

Bedrijven hebben uiteraard winst als oogmerk. Maarop lange termijn is winst alleen mogelijk als ze reke-ning houden met de sociale, economische en ecologi-sche gevolgen van hun bedrijfsvoering. Duurzaamondernemen is dan ook een kwestie van welbegrepeneigenbelang. Het loont om te investeren in goedopgeleide en gezonde werkkrachten, in een betrouw-bare keten van toeleveranciers en in een stabielesociale omgeving.

MVO brochure website pdf 24-05-2005 12:47 Pagina 4

Page 5: ONDERNEMEN MET HART VOOR MENS EN MILIEU - Oxfam Novib · als personeelsbeleid, milieuzorg en financiële verantwoor-ding kunnen op basis van de uitslag bijgesteld worden. DRUK VAN

Bedrijven staan bovendien onder steeds sterkere maat-schappelijke druk om op een ethische manier zaken tedoen. En dat geldt voor de hele keten, vanaf de aanschafvan grondstoffen tot en met de reclame voor het uiteindelij-ke product. Hun eigen werknemers en aandeelhouders wil-len een bedrijf waar ze trots op zijn, en niet een bedrijf datmensenrechten schendt of het milieu verpest. Consumentenen maatschappelijke organisaties willen ethisch verantwoor-de producten: geen tapijten die met kinderhandengeknoopt zijn, geen sportschoenen die onder vernederendeomstandigheden gemaakt zijn, geen koffie van boeren dienauwelijks kunnen overleven, geen bloeddiamanten.

ABN AMRO EN RISKANTE LENINGENABN Amro heeft zich beraden op een nieuwe strategievoor de financiering van projecten in de olie- en gassec-tor. Investeringen in die sector brengen veel ecologischeen sociale risico’s met zich mee. De bank wil zich hierinethisch verantwoord opstellen en nam het initiatief omde nieuwe strategie door te spreken met stakeholderszoals Novib, Amnesty International, Milieudefensie enhet Wereld Natuur Fonds. Na diverse sessies heeft ABNAmro veel aanbevelingen overgenomen. Novib toetst nuof de nieuwe strategie inderdaad wordt toegepast bij deaanleg van de oliepijplijn van Azerbeidzjan door Georgiënaar Turkije, een miljardenproject dat mede gefinancierdwordt door vijftien commerciële banken onder aan-voering van ABN Amro.

DE TROPISCHE GARNAAL

Jaarlijks voert Nederland zo’n 30.000 ton tropische garnalen in. Een delicatesse. Maar zowel de vangst vanwilde garnalen als de garnalenkweek zijn desastreus voormens en milieu. Aan de kustgebieden van Azië, Afrika enMidden- en Zuid-Amerika moeten kilometers mangrove-bossen wijken voor kweekvijvers. Dat gaat vaak gepaardmet landonteigening, gedwongen verhuizing, intimidatie,geweld en verlies van inkomsten. Ook verzilt de bodemdoor de garnalenkweek, met ernstige gevolgen voor dieren en gewassen. Novib en Milieudefensie zijn nu ingesprek met de hele garnalensector, van importeurs totsupermarkten en overheid, om de productieketen aanstrenge regels te binden.

3 )

MVO brochure website pdf 24-05-2005 12:47 Pagina 5

Page 6: ONDERNEMEN MET HART VOOR MENS EN MILIEU - Oxfam Novib · als personeelsbeleid, milieuzorg en financiële verantwoor-ding kunnen op basis van de uitslag bijgesteld worden. DRUK VAN

( NOVIB EN BEDRIJVEN )

Bedrijven kunnen sterk bijdragen aan ontwikkeling door eenomgeving te scheppen waarin economische activiteitengedijen. In samenspraak met de overheid en maatschappe-lijke organisaties kunnen ze:• de strijd aanbinden tegen corruptie • streven naar goed bestuur• afspraken maken over de besteding van de inkomsten uit

ondernemingen • aandringen op investeringen in de fysieke en financiële

infrastructuur.

Novib zoekt samenwerking met bedrijven die willen onder-nemen met hart voor mens en milieu.Daarnaast treedt Novib in dialoog met bedrijven die nogonvoldoende maatschappelijk verantwoord handelen. Mocht dat geen effect hebben, dan zal Novib onethischepraktijken in de openbaarheid brengen. Want Novib heeft op de eerste plaats de belangen voorogen van de mensen die gehinderd worden in hun recht opeen duurzaam bestaan.

KRITISCH SAMENWERKEN MET UNILEVER

Twee jaar geleden begonnen Unilever, Oxfam GB enNovib een onderzoek naar het effect van de aanwezig-heid van een multinational als Unilever in Indonesië opde economische positie van de armen. Gekeken is naarde productie van ketjap. De grondstoffen, soja en kokos-suiker, worden geleverd door kleine boeren. Het onderzoek, dat in juli 2005 gepubliceerd wordt,levert bruikbare aanbevelingen op, ook voor andere multinationals die willen zien wat het effect is van hunbedrijf op de allerarmsten. Bovendien is er een vertrou-wensrelatie tussen Novib en Unilever ontstaan die uit-wisseling van ideeën makkelijker maakt.In een andere kwestie, het gebruik van kinderarbeiddoor Indiase toeleveranciers van katoenzaden, is Novibsamen met andere ngo’s de confrontatie met Unileveraangegaan. Unilever neemt nu verantwoordelijkheid voorde werkwijze van zijn toeleveranciers en zal samen metandere katoenzaadbedrijven een eind maken aan de kinderarbeid.

( 4

MVO brochure website pdf 24-05-2005 12:47 Pagina 6

Page 7: ONDERNEMEN MET HART VOOR MENS EN MILIEU - Oxfam Novib · als personeelsbeleid, milieuzorg en financiële verantwoor-ding kunnen op basis van de uitslag bijgesteld worden. DRUK VAN

( BEMIDDELEN EN ADVISEREN )

Bedrijven die maatschappelijk verantwoord willen onderne-men kunnen profijt hebben van Novibs omvangrijke net-werk van partnerorganisaties. Die partners kennen de lokalemarkt, de kwesties die zich voordoen op het gebied vanarbeidsverhoudingen of nationale politiek, en de praktijkendie zich op ondernemingsgebied afspelen. Ze hebbenbovendien verstand van ontwikkelingsproblematiek.Novib kan bedrijven in contact brengen met individuelepartnerorganisaties of met regionale netwerken van partners.

ZONNE-ENERGIE IN MALI

‘Yeelen Kura’ betekent ‘nieuw licht’. Het is de naam vaneen bedrijf in Mali, opgezet door Nuon en Electricité deFrance. Yeelen Kura levert op commerciële basis elektri-citeit, opgewekt uit zonne-energie, aan dorpelingen.Particulieren krijgen tegen betaling zonnepanelen,diezo’n vijf uur per dag stroom leveren. Daarnaast levertNuon natuurstroom aan dorpen in de regio Ségou voorgemeenschappelijke voorzieningen zoals een lokale radio-zender, koeling van medische vaccins, aandrijving van eenwaterpomp en verlichting van scholen en kantoren.De lokale partnerorganisatie van Novib, VoisinsMondiaux, voorziet Nuon van noodzakelijke informatieen onderzoekt mogelijkheden voor uitbreiding.

MICROVERZEKERINGEN IN INDIA EN SRI LANKA

Interpolis, zelf voortgekomen uit kleine onderlinge verze-keringsmaatschappijen, helpt partnerorganisaties vanNovib in India en Sri Lanka met het opzetten van micro-verzekeringen. Microkredieten zijn al langere tijd inzwang en zijn van grote betekenis voor arme mensen omeen eigen bedrijf te starten. Verzekeringen bij dood,ongevallen, mislukte oogsten en ziekten kunnen voordeze groep mensen precies het verschil uitmaken tussenoverleven of in de allerdiepste armoede geraken. Novibslokale partnerorganisaties zoeken uit aan welke verzeke-ringen de mensen behoefte hebben. Interpolis helpt vervolgens met risico’s berekenen, nieuwe producten ensoftware ontwikkelen, en juridische constructies ontwer-pen voor die onderlinge waarborgmaatschappijtjes.

5 )

MVO brochure website pdf 24-05-2005 12:47 Pagina 7

Page 8: ONDERNEMEN MET HART VOOR MENS EN MILIEU - Oxfam Novib · als personeelsbeleid, milieuzorg en financiële verantwoor-ding kunnen op basis van de uitslag bijgesteld worden. DRUK VAN

( PERMANENT EN INCIDENTEEL )

De samenwerking tussen Novib en bedrijven kan verschil-lende vormen aannemen. Novib kent bijvoorbeeld een blijvende vorm van samenwerking met bedrijven zoals deBody Shop, ASN Bank en Max Havelaar, die MVO hebbeningebed in hun hele bedrijfsvoering. Maar Novib kan ooksamenwerken met een bedrijf om de werkprocessen zo aante passen dat het maatschappelijk verantwoord ondernemenversterkt wordt. Een derde vorm is dat Novib kennis en con-tacten beschikbaar stelt aan een bedrijf om een bepaalderegio tot economische ontwikkeling te brengen.

ZUIVERING VAN DRINKWATER

Werknemers van het chemieconcern DSM hebben eensimpel en goedkoop apparaat ontwikkeld om huishoude-lijk drinkwater te zuiveren van bacteriën. Het zuiverings-apparaatje is een bekroonde uitvinding van DSM die nuop grote schaal geïntroduceerd wordt in Bangladesh enIndia. Dat gebeurt samen met lokale Novib-partnerorgani-saties die de introductie van de uitvinding begeleiden. Zo krijgen dorpsbewoners de mogelijkheid om het appa-raat, dat ongeveer tien euro gaat kosten, op afbetaling tekopen. Ze leren ook de installatie te onderhouden, zodatde zuivering van drinkwater een duurzaam karakter krijgt.

( 6

MVO brochure website pdf 24-05-2005 12:47 Pagina 8

Page 9: ONDERNEMEN MET HART VOOR MENS EN MILIEU - Oxfam Novib · als personeelsbeleid, milieuzorg en financiële verantwoor-ding kunnen op basis van de uitslag bijgesteld worden. DRUK VAN

( DE ANDER EN WIJZELF )

Onder het motto ‘practice what you preach’ legt Novib ookhaar eigen bedrijfsvoering langs de meetlat van maatschap-pelijk verantwoord ondernemen. Het adviesbureau DHVheeft een scorekaart die oorspronkelijk voor commerciëlebedrijven ontworpen is, aangepast aan een non-profit-organisatie als Novib. Daarmee toetst Novib hoe zij zichgedraagt op het gebied van ‘people, planet, profit’. Zakenals personeelsbeleid, milieuzorg en financiële verantwoor-ding kunnen op basis van de uitslag bijgesteld worden.

DRUK VAN LOKALE ORGANISATIES

Steeds meer producten die wij in het Noorden kopen,zijn gefabriceerd in het Zuiden. Het is dus zaak dat maat-schappelijke organisaties in Latijns Amerika, Azië enAfrika in staat zijn om de plaatselijke productieprocessente volgen en hun duurzaamheid te beïnvloeden. Eerstevereiste is dat zij toegang tot informatie krijgen. Maar zijmoeten ook in staat zijn bedrijven zo ver te krijgen datzij rekenschap afleggen over de maatschappelijke effec-ten van hun productiewijzen. Novib steunt een breedscala aan partnerorganisaties om die taak aan te kunnen.

7 )

MVO brochure website pdf 24-05-2005 12:47 Pagina 9

Page 10: ONDERNEMEN MET HART VOOR MENS EN MILIEU - Oxfam Novib · als personeelsbeleid, milieuzorg en financiële verantwoor-ding kunnen op basis van de uitslag bijgesteld worden. DRUK VAN

( RESPECTVOL EN BETROUWBAAR )

Novib wil een betrouwbare partner in samenwerkingzijn. Daarom heeft Novib een gedragscode ontwik-keld met de spelregels die Novib voor zichzelf han-teert. Zo zal Novib respecteren dat iedere samenwer-kingspartner een eigen rol heeft. Bovendien zal desamenwerking uitsluitend gebruikt worden voor degezamenlijk afgesproken doelen. Als tijdens desamenwerking vertrouwelijke informatie ter tafelkomt, zal Novib die ook als vertrouwelijk behandelen.Publieke uitingen over samenwerkingspartners zalNovib alleen na overleg doen, ook na afloop van desamenwerking.

Novib heeft een relatie met meer dan achthonderdpartnerorganisaties in 56 landen. De mensen terplaatse verrichten het werk; Novib financiert.Daarnaast richt Novib zich op beïnvloeding van natio-nale overheden en internationale organisaties, en opvoorlichting in eigen land.Novib is onafhankelijk en heeft sinds 1994 eensamenwerkingsverband met Oxfam International datbestaat uit twaalf ontwikkelingsorganisaties. Novib isonderdeel van een mondiale beweging van milieu- enmensenrechtenorganisaties, vrouwenbewegingen,ontwikkelingsorganisaties, instellingen én bedrijven.

MVO brochure website pdf 24-05-2005 12:47 Pagina 10

Page 11: ONDERNEMEN MET HART VOOR MENS EN MILIEU - Oxfam Novib · als personeelsbeleid, milieuzorg en financiële verantwoor-ding kunnen op basis van de uitslag bijgesteld worden. DRUK VAN

MEER INFORMATIE KUNT U VINDEN IN:

• Het MVO-referentiekader: hierin zijn internationale verdragen en richtlijnen uitgewerkt. Het document (mei 2002) is gemaakt door een coalitie van Nederlandse organisaties die zich met MVO bezig-houden. Op www.mvo-platform.nl vindt u de complete tekst.

• De Uitgangspunten voor samenwerking met bedrijven: hierin staan in het kort de spelregels waaraan Novib zich houdt.Beide uitgave kunt u bestellen bij Novib, Informatie & Service: tel. 070 342 17 77 of via [email protected]

www.novib.nl/mvo

MVO brochure website pdf 24-05-2005 12:47 Pagina 11

Page 12: ONDERNEMEN MET HART VOOR MENS EN MILIEU - Oxfam Novib · als personeelsbeleid, milieuzorg en financiële verantwoor-ding kunnen op basis van de uitslag bijgesteld worden. DRUK VAN

( WWW.NOVIB.NL/MVO )

MVO brochure website pdf 24-05-2005 12:47 Pagina 12