Once upon a time
description
Transcript of Once upon a time
ONCE UPON A TIME
Geen toekomst visiemaar een terugblik
Programma van vandaag
• Van alles en nog wat over:
• Klimaatverandering
• Vroeger erger dan nu?
• Wat gaan we er aan doen?
• Wie doet mee? Alleen Europa?
• Zon is aller belangrijkst
Indirecte bronnen
• Fossielen: belemniten;ammoniten• Varens• Sporen• Plantenresten• Boomringen• Delta 18O org en delta 13C (klei)• Stuifmeel• Rots sediment• En nog veel meer…• KORTOM WE WETEN STEEDS MEER!!
Zon draait binnen de melkweg
0-1000 Mya
Zonnewarmte
Zonnewarmte
Hoeveel zonneschijn op Aarde ?
Figure 1. Oxygen change and the evolution of life on Earth.
Stamati K et al. J Tissue Eng 2011;2041731411432365
Copyright © by a Creative Commons Attribution License, unless otherwise noted.
Aarde van binnen
Milankovitch
CO² in oceaan
CO² cycle
CO² kringloop
Methaan explosie
H²O circulatie
Het IPCC verhaal
Invloed zon
Bewegingen Noordelijk halfrond
Laatste 4 ijstijden
542 Mya-0
Temperatuur tijdens 4 ijstijden
CO² en Temperatuur
Vragen over het verre verleden
• Waar komt water vandaan? Kometen??
• Waarom groei van O² van 0% via 15% vervolgens 35% en nu naar 21%: plankton+bos
Natuur versus de mens
Tipping points
• Moesson over India verandert:hitte/regen
• Zomerzee ijs noordpool 0% zeenivo ++
• Golfstroom verandert: kou in Europa
• Antarctica ijs smelt: zee +80 m.
• Amazone droogbomen:ϯ+mensen kappen
• Canada permafrost extra CO² in lucht
• El niño en la niña elke 5 jaar
9 tipping points
Ons gematigd klimaat
Het minder verre verleden
Temperatuur van 900 -2000 AD
Temperatuur verandering1880 2009
Zeespiegel stijging
Stand van zaken nu
• CO² beperking in Europa
• Niet: USA, Japan, Canada, ontwikkelingslanden
• Australie wil opeens wel meedoen
Agenda van aardplaten
Plan van Paul Crutzen
• 1991 Pinatubo zorgde voor veel sulfaat in de lucht.
• Gevolg: afkoeling
• Wat als wij ook sulfaat de lucht in sturen?
• Voorkomt verdubbeling van CO²
• Snel resultaat maar voorzichtig met ozonlaag
• Kosten: $25 biljoen : schijntje!!
Even een blik op de toekomst
Programma van vandaag
• Van alles en nog wat over:
• Klimaatverandering
• Vroeger erger dan nu?
• Wat gaan we er aan doen?
• Belasting op uitstoot
• Wie doet mee? Europa
• Zon is aller belangrijkst
CO2 en temperatuur 600 mya -nu
Dat was het dan weer!!
65 miljoen jaar geleden
Lang geleden ..en gemeten!
2.5 Mya - heden
CO2 en temp over 150 kya- nu
Zon en CH4 over 15 kya-0
CO2, CH4 en temperatuur780-750 kya
1000-2000 AD
CO2 en temperatuur 150 kya -0
Hoogtepunten 0-800 kya
24 kya synchroon
Stand van zaken nu
Cosmic Ray Flux
Aard temperatuur
Van alles gemeten over 150 jaar
Temperature + methaan
H²O cyclus
0-800 kya
Radiative forcing
Temperatuur over 1000 jaar
Laatste 120 jaar
Temperatuur veranderingen
Minder zuurstof kouder?
Toekomstmuziek??
Koud en warm
CO2 in het verleden
400 kya-0 dust-temp.-CO2
Antarctica ijsboringen
Energie balans
0-550 Mya
Global warming
Holocene
Aerosol deeltjes
0-290 kya
methaan
0- tot 4600 Mya
0-150 Mya temp
0-5.5 Mya temp + Zuurstof
O-100 Mya
Gevolgen vulkaan uitbarsting
Top van CO2
• 795 kya: 260 ppb kya • 790 : 210 5 • 772 :240 18• 764 :220 8• 758 : 220 6• 740 :180 18• 670 : 170 70• 410 : 280 260 • 320 :300 90• 230 :270 90• 120 :280 110