OKRA magazine februari 2012

56
magazine FEBRUARI 2012 maandblad, verschijnt niet in januari en in augustus - jaargang 45 nr. 1 1 okra.be Afgiftekantoor Aarschot - Erkenningsnummer P106333 Tijdschriften - Toelating gesloten verpakking - Antwerpen X - BC 1145 Philippe Herreweghe: ‘muziek is mijn horizon’ Win een weekendje Oostkantons! blz. 51 blz. 19 10 12 42 Met de trein, tram en bus Elke trap telt van start Koken op z’n Brussels

description

OKRA magazine februari 2012

Transcript of OKRA magazine februari 2012

Page 1: OKRA magazine februari 2012

magazineFEBRUARI 2012

maandblad, verschijnt niet in januari en in augustus - jaargang 45 nr. 1

1

okra.beAfgiftekantoor Aarschot - Erkenningsnummer P106333 Tijdschriften - Toelating gesloten verpakking - Antwerpen X - BC 1145

Philippe Herreweghe: ‘muziek is mijn horizon’

Win een

weekendje

Oostkantons!

blz. 51

blz. 19

101242

Met de trein, tram en busElke trap telt van startKoken op z’n Brussels

Page 2: OKRA magazine februari 2012

Beter horen is beter leven. Praat erover.

Ontsnap uit uw isolement dankzij Amplifon, de absolute wereldleider in hooroplossingen. Bij Amplifon wordt u gegarandeerd begeleid door gekwalifi ceerde audiologen die u de

meest geavanceerde hoortoestellen en accessoires voorstellen. Wij beschikken over gespecialiseerde ervaring, expertise en excellentie.

VOOR HET DICHTSTBIJZIJNDE AMPLIFON HOORCENTRUM:

0800 94 229 of www.amplifon.be

GRATISHOORTEST

Beter horen is beter leven. Praat erover.

de absolute wereldleider in hooroplossingen.

Wij beschikken over gespecialiseerde ervaring, expertise en excellentie.

Leef niet langer als in een luchtbel

Okra 297Hx210B.indd 1 28/12/11 09:56

Page 3: OKRA magazine februari 2012

3

Zijn favoriete boeken 3dedrieSinds vorige week is Jommeke (56 jaar) met pensioen. Hij

begon op zijn veertiende te werken en eindigde zijn loopbaan bij de Tiense Suikerraffinaderij. “Mijn ouders werkten allebei. Ik ben de oudste van drie kinderen en ik maakte mijn broer en zus klaar voor school, ik zorgde voor het huishouden en ik kookte. Naar school ging ik niet zo vaak. Zo komt het dat ik moeilijk lees en schrijf.”

“Sinds zes jaar leer ik beter lezen en schrijven. Ik schaam me er niet meer voor dat ik moeilijk kan lezen en schrijven. Ik had altijd trucjes om dat te verbergen. Op het werk zijn ze er pas achtergekomen de dag dat ik het hen vertelde. Ik heb nog nooit een boek gekocht, niet voor mezelf en ook niet als cadeau. En toch zijn deze drie boeken me heel dierbaar.”

365 goede redenen om aan tafel te gaan…“Mijn vrouw, mijn stiefdochter en schoonzus hebben samengelegd voor dit cadeau. Ik kreeg het toen ik met pensioen ging. Zo’n schoon boek. Toen ik het kreeg, vloeiden er traantjes. Want ik weet welke moeite ze hiervoor moesten doen. En kijk eens naar de foto’s. Vanaf 2012 ga ik opnieuw koken, het is van mijn veertiende geleden dat ik dat nog deed. En eens dat ik het koken opnieuw onder de knie heb, nodig ik mijn stiefdochter en schoonzus uit.”

De beha-boomhut van Marc De Bel.“Mijn vrouw las voor aan de klein-kinderen, ik luisterde daar zelf ook graag naar. Op een dag vroeg ze me of ik het niet wou proberen. Dat ging met heel veel stress gepaard. Dan las ik te snel, dan te saai. Maar nu kan ik er beter mijn gevoel in

leggen. En de kinderen vragen zelf of ik nog eens wil voorlezen. Elk boek dat ik lees, schrijf ik helemaal over. Zo oefen ik in het juist schrij-ven. De drie kleinkinderen aan wie ik voorlees, hebben alledrie een ach-terstand op school. De oudste is twaalf en hij kan wel al lezen, de twee anderen van negen en acht niet. Ik merk dat als ik voorlees aan de oudste, hem dat stimuleert om zelf ook meer te lezen. En ik denk dat hij binnenkort zijn schrij-ven ook gaat oefenen door boeken over te schrijven.” De eerste winter op de Zuidpool van Johan Lambrechts“Dit is echt mijn lievelingsboek. Het gaat over de eerste expeditie naar de Zuidpool, heel avontuurlijk. Mijn geheugen gaat achteruit, ik weet niet zo goed meer hoe het verhaal in elkaar zit. Het boek staat in de kast en ik ga het opnieuw lezen. Vroeger vond ik het moeilijk om te begrijpen wat ik las. Maar nu maken ze mij niks meer wijs. Als het echt te moeilijk is, vraag ik aan mijn vrouw of ze het me wil uitleg-gen. Ik denk dat ik me te veel ach-ter haar verschuil want eigenlijk begrijp ik wel alles wat ik lees maar ik twijfel nog aan mezelf.”

Tekst Katrien VandeveegaeteFoto Jürgen Doom

Page 4: OKRA magazine februari 2012

okramagazine februari 2012

6 OKRA-ZINGEVING ‘Denk na over je levenseinde en praat erover’

8 STANDPUNT Strijdvaardig in 2012

10 OKRA-MOBIEL Ouderen meer met trein, tram en bus

12 OKRA-SPORT Elke trap telt

16 WERELDSOLIDARITEIT Kusjes over de telefoon

19 OVER WAT TELT ‘Muziek vertelt het meest over het leven’

22 BOEKEN Een gezellige roman?

24 TENTOONSTELLING Tussen waanzin en wijsheid

26 GEDICHT Geboorte

28 PODIUM Saint amour: theater voor lezers

30 GROEN Gewillige wilgen

32 GEZONDHEID Verzorg je voeten

OKRA-magazine Ledenmagazine van de grootste beweging voor 55+. OKRA, trefpunt 55+: Open, Kristelijk, Respectvol en Actief. Je ledenmagazine zit boordevol OKRA-leven, niet te missen info, lifestyle, cultuur, ontspanning, leden-voordelen… Vertel wat je ervan vindt aan Chris Van Riet 02 246 44 37, [email protected].

inhoud 42

34 INFO Pensioenhervormen voor beginners

36 INFO Geen belasting op pensioen dwangarbeiders Nederlandse koopkrachttegemoetkoming

37 VRAAG EN AANBOD

38 RELATIES Mijn kleinkind en ik

40 DE KEUZE VAN LIESBET WALCKIERS De zomer is nog veraf

42 MENU Witloof, spruitjes en geuze

45 UITJES

46 UIT Het oosten onderuit

50 KRUISWOORDRAADSEL

52 SPEEL EN WIN 28 winnaars

53 OKRA-LIDKAART = GELD WAARD!

Page 5: OKRA magazine februari 2012

5

okra

mag

azin

e m

aart

2011

24 46

6 ‘Denk na over je levenseinde en praat erover’ Hoe jij je laatste dagen beleeft, heb je meer zelf in handen

dan je vaak beseft. “Als je op voorhand nadenkt over je

levenseinde en erover praat met je naasten, zal een mens-

onwaardige behandeling je meestal bespaard blijven”, aldus

psycholoog Manu Keirse.

34 Pensioenhervormen voor beginners De aangekondigde pensioenhervorming deed eind vorig

jaar veel stof opwaaien. Veel gepensioneerden en oudere

werknemers maakten zich zorgen. OKRA-magazine beant-

woordt de meest gestelde vragen.

38 Mijn kleinkind en ikTwee oma’s, twee kleinkinderen, twee verhalen. Lisette

Vanhelmont is fier op haar eerste kleinkind. Ze voelt zich

soms overweldigd door blijdschap, trots en verwondering.

Anita Wuestenberg is een even fiere oma van Aaron. Toch

is haar relatie met hem anders: hij heeft wat extra zorg en

aandacht nodig. Die geeft ze hem graag.

okra.be

Je peddelt langs overwoekerde

perrons, door tunnels en onaangetaste

landschappen

is haar relatie met hem anders: hij heeft wat extra zorg en

aandacht nodig. Die geeft ze hem graag.

is haar relatie met hem anders: hij heeft wat extra zorg en

aandacht nodig. Die geeft ze hem graag.

Page 6: OKRA magazine februari 2012

6

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12OKRA-ZINGEVING

Een waardig levenseinde, wat is dat eigenlijk?Manu Keirse: “Iedereen heeft daar wel een beeld van. Dikwijls is dat negatief bepaald, dan klinkt het: ‘zo is mijn vader gestorven en zo wil ik dat niet’. Vaak leeft ook de idee dat je voor euthanasie moet kiezen als je waardig wil sterven. Terwijl er ook palliatieve zorg is. Het doel daarvan is zo comfortabel mogelijk te leven als het einde in zicht is. Dat betekent dat pijn voorkomen wordt en alle zorg gebeurt in overleg met de patiënt en de familie. Dat is de belangrijkste leidraad. Bovendien is er continuïteit van zorg, 24 op 24, zeven dagen op zeven. Vandaag kunnen medici pijn onder controle krijgen. Vele mensen zijn hiervan niet op de hoogte of durven deze vraag niet stellen aan hun arts.”

Mensen willen ook niemand tot last zijn als ze stervende zijn.Manu Keirse: “Ja, dat hoor je vaak. Vraag is waar die angst vandaan komt. Kinderen mogen toch ook zor-gen voor hun ouders? Als ouders zorgen voor hun kinderen, is dat normaal maar omgekeerd is het een taboe. Vaak is dit een probleem van de ouders. Maar je kan je kinderen nog veel leren in je laatste levens-fase. Hoe je groeit naar de dood, hoe spiritualiteit een plaats krijgt, hoe sterven tot het leven hoort, net zoals geboren worden. Het zou mooi zijn als ouders hun kinderen dit leer-proces zouden gunnen.”

Is sterven niet te veel verban-nen naar ziekenhuizen en zorg-instellingen?Manu Keirse: “Thuis sterven, is inderdaad de uitzondering gewor-den. Mensen zijn er bang voor. Ze denken: ik moet nog slapen in dat bed. Welk kind heeft de zorg voor een stervend familielid nog van nabij meegemaakt? Tijdens de kin-dertijd ben je daar veel gevoeliger voor, je neemt dat allemaal op. Toen mijn moeder stervende was en bij ons thuis verbleef, stelde mijn dochter van zeven voor om naast moeder te liggen tijdens haar middagdutje. ‘Want ze lag daar altijd zo alleen.’ Dat ze moeder zag sterven, betekende voor haar geen trauma, het maakte deel uit van het leven. Mooi toch? We moeten overlijden terug in het besef van mensen brengen. Al weet ik wel dat de zorg voor een stervende opnieuw in de gezinnen brengen niet mak-kelijk is.”

Een waardig levenseinde is de verantwoordelijkheid van velen.Manu Keirse: “Dat klopt. Maar mensen hebben de neiging om de verantwoordelijkheid door te schui-ven. Nochtans is het levenseinde te kostbaar om het enkel aan artsen over te laten. Trouwens, dokters hebben gestudeerd om te genezen, ze hebben amper geleerd hoe men-sen waardig kunnen sterven. Iedere arts doet bijvoorbeeld drie maan-den stage op een afdeling verlos-

kunde maar in hun opleiding bestaat geen vak over het levenseinde. Nochtans worden zowat alle artsen geconfronteerd met de dood, slechts enkelen zullen ook daad-werkelijk bevallingen begeleiden. Ook zij zijn bang voor de dood.”

Hoe kan je hier zelf mee omgaan?Manu Keirse: “Je moet zelf naden-ken over je levenseinde. Stel, je vertrekt voor tien jaar naar het buitenland. Dan geef je een feest-je, je neemt van iedereen afscheid en neemt de tijd om belangrijke dingen te zeggen tegen de mensen die je nauw aan het hart liggen. Maar als je voor altijd vertrekt, doe je niets, daar ben je bang voor. Vreemd toch?Een moeder van vier kinderen heeft kanker en is stervende. Ze wil niet dood, ze wil een moeder blijven voor haar kinderen. Ze gaat op zoek naar manieren om er toch te zijn voor haar kinderen, zelfs al is ze gestorven. Zo schrijft ze een brief met dingen die ze haar doch-ter op haar achttiende wil vertellen. En ze maakt een boekje met herin-neringen en boodschappen voor haar kinderen. Zo kan ze nog moe-der zijn, laat ze haar kinderen weten dat ze hen altijd graag zal zien. Zulke boodschappen geven de kinderen kracht. Maar dit kan natuurlijk enkel als je je ervan bewust bent dat je einde nabij is. Dan ben je attenter, ga je dingen uitpraten. En werk je aan de kwali-teit van leven.”

En wat met de gezondheidszorg die steeds verder wil behande-len? Manu Keirse: “Je hebt altijd het recht om zelf te beslissen over je behandeling. In ieder geval moet je steeds toestemming geven. Een behandeling ondergaan die je niet wil, kan in principe niet. Natuurlijk moet je hierover op voorhand nadenken, op het moment zelf raak je overdonderd. Praat hierover ook met je dierbaren, dikwijls moeten

‘Denk na over je levenseinde en praat erover’Het debat rond euthanasie verschuift stilaan naar een discussie rond waardig levenseinde. Daar is psycholoog Manu Keirse niet rouwig om. In zijn boek Later begint vandaag, houdt hij een groot pleidooi om het levenseinde uit de taboesfeer te halen.

Maak je wensen bespreekbaar. Dan zal een mensontwaardige behandeling je bespaard blijven.

Page 7: OKRA magazine februari 2012

7

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12

zij beslissen in jouw naam. Wil je naar het ziekenhuis? Wil je aan de beademing? Wil je die extra chemo-kuur wel? Wil je sondevoeding krij-gen? Wil je gereanimeerd worden? Deze beslissingen hoeven niet defi-nitief te zijn, zolang je het kan zeg-gen, kan je van idee veranderen. Pas als dat niet meer lukt, is een wilsverklaring belangrijk. Wie kan er dan in jouw naam beslissen als je er nooit over gesproken hebt? Maak jouw wensen bespreekbaar, ook al word je soms weggewuifd met: ‘jij gaat nog lang niet dood’. Je mag er niet bang voor zijn.”

Maar moet je het leven niet steeds een kans blijven geven?Manu Keirse: “De geneeskunde kan inderdaad veel vandaag. Vraag is of alle behandelingen wel levens-waardig zijn. Zou jij als je 85 bent, volledig dement en je kinderen niet meer herkent en niet meer op eigen kracht kan eten, nog gedurende vijf jaar gevoed willen worden met son-devoeding, vastgebonden in bed omdat je de sonde zou uittrekken? Dialysepatiënten in bepaalde zie-kenhuizen zijn gemiddeld 81 jaar. Dat wil dus zeggen dat vele patiën-ten van negentig en ouder aan de dialyse liggen. De geneeskunde kan dat maar is dat menswaardig? Denk op voorhand na wat je wil en praat erover, zet dat op papier. Dan zal een mensonwaardige behandeling jou bespaard blijven.”

Is er nog een plaats voor eutha-nasie?Manu Keirse: “Voor mijn persoon-lijk levenseinde niet. Ik wil het leven leven tot het einde. Voor mezelf, mijn echtgenote en mijn kinderen. Maar ik wijs euthanasie niet radicaal af. Ik heb respect voor de mening van anderen en wil altijd luisteren naar de achterliggende wensen van wie om euthanasie vraagt. Velen pleiten voor euthana-sie om ondraaglijke pijn te vermij-den. Blijft deze vraag overeind als de pijn weggenomen wordt? Euthanasie wordt ook vaak gekop-

Manu Keirse: “Het levenseinde is te kostbaar om het enkel aan artsen over te laten.”

Als OKRA-lid betaal je slechts 15,99 euro (incl. verzending) in plaats van 17,99 euro voor het boek Later begint vandaag van Manu Keirse. Bestellen kan op www.lannooshop.be/okra-lbv.Heb je geen internet? Informeer bij familie, vrienden of buren.

peld aan ondraaglijk lijden. Dat is soms het gevolg van de geneeskunde die steeds verder gaat en de grens van een menswaardige behandeling heeft over-schreden. Wat als je hiermee niet instemt? Blijft de vraag om euthanasie dan overeind? Daarom pleit ik ervoor bij euthanasie steeds te zoeken naar de achterliggende wens. Trouwens, pallia-tieve zorg en euthanasie zijn geen tegenstellingen, euthanasie kan een onderdeel zijn van palliatieve zorg.”

Tekst Nele JoostensFoto Jürgen Doom

Page 8: OKRA magazine februari 2012

8

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12

STANDPUNT

De pensioenhervorming legt de focus op langer werken en op de betaalbaarheid van het pensioen-stelsel (lees ook blz. 34). Maar laat het duidelijk zijn dat langer werken ook mogelijk moet zijn: door voldoende jobs te voorzien, door de kwaliteit van de arbeid te verhogen. Zodat oudere werkne-mers na hun loopbaan nog de fut hebben om van hun pensioen en van OKRA te genieten.

Wettelijk pensioenEen grondige versterking van het wettelijk pensioen voor de huidige (en toekomstige) gepensioneer-den ontbreekt echter in de pen-sioenhervorming. Net dat is het kernstandpunt van OKRA. Op het kabinet van minister van Pen-sioenen Vincent Van Quickenborne lichtte OKRA daarom persoonlijk de bekommernissen toe. Zo pro-beert OKRA de belangen van de ouderen duidelijk te maken. De laagste pensioenen optrekken, de welvaartsvastheid van de pensi-oenen garanderen en het wette-lijk pensioen versterken, zijn de drie zorgenkinderen voor OKRA. Het kabinet deelde deze bezorgd-

heid maar kon geen garanties bieden. De conjunctuur speelt niet in ons voordeel maar politie-ke keuzes kunnen altijd gemaakt worden. Het kabinet legt de klem-toon duidelijk op de combinatie van het wettelijk pensioen met een aanvullend pensioen van de pensioenfondsen (de tweede pij-ler). Nochtans is dit niet de kant-en-klare oplossing voor het pensi-oenvraagstuk. Kijk maar naar Nederland, waar sommige pensi-oenfondsen omwille van de slech-te beursresultaten nu tot zeven procent minder aanvullend pensi-oen uitkeren.

Beter inkomenOmwille van de extra besparingen is er minder marge om iets aan de hoogte van de pensioenen te doen. De minima van de zelfstan-digenpensioenen worden wel ver-hoogd. Het geld dat daarvoor nodig is, komt niet alleen uit de enveloppe voor de welvaartsvast-heid. Deze kleine geruststelling kregen we wel. Ook de inkomens-garantie voor ouderen zou verbe-teren. Hoe dit concreet zal gebeu-ren, moet nog blijken. Maar OKRA

zal gegarandeerd de mond roeren wanneer de verbetering niet ver genoeg gaat.

Strijdvaardig Wat positief is na dit gesprek is dat de minister en zijn medewer-kers bereid zijn te luisteren naar wat ouderen bezighoudt. De mini-ster zal op advies van OKRA de oprichting van de Federale Ouderenadviesraad verder bekij-ken, waar tot nu toe geen aan-dacht voor was. Het kabinet engageert zich om OKRA in de toekomst te raadplegen. Dat is geen garantie dat met onze standpunten ook rekening gehou-den wordt. Ook in 2012 zal onze strijdvaardigheid ons handelsken-merk worden.

Jan VandecasteeleAlgemeen secretaris

OKRA en de verdediging van de pensioenen is een onbreek-bare combinatie. De nieuwe regering Di Rupo I loodste in snel-treinvaart de pensioenhervorming door het parlement. Van enig overleg of gesprek met betrokken partijen was geen sprake. Maar daar laat OKRA het niet bij.

Strijdvaardig in 2012

Ouderen verdienen een luide stem in het debat over de

pensioenhervorming.

Page 9: OKRA magazine februari 2012

9

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12

Aktiva midweek ol fosse

‘Het heeft ons deugd gedaan’.. is telkens weer een veel gehoorde reactie na alweer een geslaagde midweek voor senioren. Hier verleggen we even onze grenzen en maken we dingen mee die we al lang vergeten waren. Pootje baden in de Ourthe, ochtend oefeningen, aqua gym, wandelingen met ezels, line dance cursus, verdedigingstechnieken, conferenties over gezondheid. En niet te vergeten het lekkere eten, de verrassingsuitstap en de gezellige dansavonden. Nieuwe vriendschappen worden gesmeed en de batterijen worden absoluut opgeladen. Een weekje Ardennen…. een aanrader vooriedereen!

Busvervoer met professionele reis-begeleiding heen (maandag)

en terug (vrijdag) in bepaalde periodes. Zie beschikbaarheid hiernaast: periodes

met een sterretje: *

n HOUFFA EXPRESS 1 • Ieper – Kortrijk – Waregem – Gent• Aalst – Brussel –Leuven – Tienen

n HOUFFA EXPRESS 2 Oostende – Brugge – Gent – Sint NiklaasAntwerpen – Geel –Hasselt – Tongeren

• 48€ heen en terug• Minimum 15 deelnemers per traject.• Opstapplaatsen en uren worden tijdig meegedeeld

Inbegrepen

3 5 dagen/ 4 nachten 3 4 x ontbijt 3 4 x avondmaal in zelfbediening 3 Dranken inbegrepen tijdens de maaltijd 3 4 x middagmaal in zelfbediening: soep , hoofdgerecht en dessert3 Dranken inbegrepen tijdens de maaltijd (water,

soft, pils, wijn van het vat) 3 Welkomstdrink op maandag avond3 Uitwuifkoffie op vrijdag na het middagmaal3 Uitstap naar Durbuy op woensdag namiddag3 Dagelijks gevarieerd animatieprogramma3 2 x inkom per persoon voor het waterparadijs

Aqua l’O 3 1 x inkom per volwassen voor het fitnesscenter

na reservatie aan de receptie3 Extra uitstappen met de bus (tegen betaling) in

de midweeks: 26.03 - 30.03 en 16.04 - 20.04

Beschikbaar

Geldig volgens beschikbaarheid tijdens volgende periodes: 26-30 maart*, 16-20 april*, 23-27 april*, 30 april-4 mei, 7-11 mei*, 21-25 mei*, 4-8 juni, 11-15 juni*, 18-22 juni, 25-29 juni, 3-7 sept., 10-14 sept*, 17-21 sept*, 24-28 sept, 3-7 dec. en 10-14 dec. 2012

Prijzen per persoon

volwassen volpension e270

volwassen halfpension(geen middagmaal)

e220

Geen single supplement voor maximum 25 personen per periodeSupplement busvervoer e48

Nieuw in 2012

BUSvErvOEr... ONtSPANNEN

NAAr UW BEStEmmING!

Busvervoer met professionele reis-begeleiding heen (maandag)

en terug (vrijdag) in bepaalde periodes. Zie beschikbaarheid hiernaast: periodes

Ook tijdens de

midweeks met busvervoer zijn autoreizigers

welkom.

Houffa Express ism Toffe Tours (lic. 6247)

INFO & rESErvAtIES

Ol Fosse d’Outh 1 • 6660 Houffalize+32 (0) 61 28 88 01 [email protected]

Ol Fosse d’OuthHouf falize

Ruim

30.000 OKRA leden

waren al te gast in

Houffalize.

U komt toch ook?

27 adv OKRA 12-11.indd 1 19/12/11 19:20

Strijdvaardig in 2012

Page 10: OKRA magazine februari 2012

10

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12OKRA-MOBIEL

Ouderen meer met trein, tram en bus

“Ik wou graag vrachtwagenchauf-feur zijn maar ik werd vrij jong weduwe. Dus moest ik er staan voor de kinderen. De passie voor de vrachtwagens heb ik gehouden door aan anderen te leren met een vrachtwagen te rijden.”

Hoe komt een lesgever autorijschool bij het openbaar vervoer terecht?Chris De Wilde: “Mensen hebben zo veel automatismen in het ver-keer. Ze doen maar zonder na te denken. Vaak is het niet nodig stil te staan bij de beslissingen die je neemt in het verkeer. Maar weten mensen wel wat elk verkeersbord

betekent?Ook kiezen voor een auto en niet voor het openbaar vervoer is een automa-

tisme. Ik draag graag mijn steen-tje bij om mensen te overtuigen het eens anders te doen. Daarom volgde ik op vraag van OKRA de opleiding tot ambassadeur open-baar vervoer (zie kader). Het lijkt me wel een serieuze uitdaging. Vooral jongere senioren die omwil-le van hun werk nooit het open-baar vervoer moesten gebruiken, denken er niet aan de auto even aan de kant te laten.”

Ben jij een fan van het openbaar vervoer?Chris De Wilde: “Ik geef het toe: ik heb zelf een auto en de verlei-ding is groot die ook te gebruiken. Maar verplaatsingen naar steden doe ik wel met de trein.

Waar ik in de opleiding verbaasd over was: hoeveel verschillende tarieven en mogelijkheden er zijn met het openbaar vervoer. We testten het met de cursisten uit: probeer in Gent op een bepaalde plaats te geraken met het open-baar vervoer. Door het zelf te doen zie je waar de moeilijkheden zitten: waar vind je de juiste bus-halte, waar moet je in de tram stappen, waar is het perron, wan-neer moet je afstappen.Door de cursus te volgen, heb ik ontdekt dat als je een beurs wil bezoeken, je dat het best doet met het openbaar vervoer. De ingang is vaak vlak bij de halte, terwijl je voor een parking soms ver moet stappen. Bovendien

bestaan er vaak combitickets: zowel de ingang als het vervoer betaal je in één ticket.”

Hoe maak je de drempel van het openbaar vervoer kleiner?Chris De Wilde: “Ouderen heb-ben schrik om in de trein te stap-pen. Daar heb ik een tip voor: zet eerst je bagage op de trein. De conducteur ziet wel dat jij nog aan het instappen bent, de trein zal niet vertrekken. En vraag hulp. Mensen willen je wel helpen maar je moet het vragen. Ook als je wil zitten in de bus moet je het maar vragen, mensen staan heus wel recht.De boodschap van de cursus: ga vooral zelf op ontdekkingsreis. Wij kunnen een aantal middelen aan-reiken om te helpen. Zo kan je vaak je route op internet vinden. Of je vraagt het aan het loket.”

Is openbaar vervoer populair bij ouderen?Chris De Wilde: “Er leeft nog een taboe bij ouderen om het open-baar vervoer te gebruiken: waar

Chris De Wilde was vroeger lesgever aan de rijschool: een auto, bus of vrachtwagen heeft geen geheimen voor haar. Nu volgde ze de opleiding tot ambassadeur openbaar vervoer.

Wij proberen drempels weg te werken.

Page 11: OKRA magazine februari 2012

11

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12

Ambassadeurs openbaar vervoer gaan op padMobiliteitsverenigingen Mobiel 21 en TreinTramBus werkten samen met De Lijn, de Vlaamse Ouderenraad en OKRA om ambassadeurs openbaar vervoer op te lei-den. Dit zijn ouderen die andere ouderen wegwijs maken en aansporen om meer gebruik te maken van het openbaar vervoer. Deze ambassadeurs geven work-shops om ouderen te leren het openbaar vervoer te gebruiken.

Hoe neem ik een belbus? Hoe zoek ik informatie op het internet over reisbestemmingen en reistijden? Waar vind ik bushaltes? Welke zijn de betalingsmogelijkheden? Het lijken eenvoudige vragen maar voor sommige senioren liggen de antwoorden minder voor de hand. Doel van het project is om het verplaatsingsgedrag van ouderen op een duurzame manier te stimuleren en hen langer mobiel te houden.

Enkele cijfersMobiel zijn, is essentieel voor een kwaliteitsvol leven. Onderzoek toont aan dat de meeste ouderen zich nog vaak met de auto ver-plaatsen. Het autogebruik zal in de toekomst nog verder toenemen. Uit onderzoek van de UITP (de wereldfederatie van openbaarver-voerbedrijven) blijkt dat goede reisinformatie het aantal reizigers met 5 tot 25 procent kan doen stijgen. Ouderen hebben een grotere kans om bij verkeersongevallen betrok-ken te raken. In een ongeval hebben ze 25 procent meer kans op ernstige verwondingen en zelfs overlijden. Bij fietsers vanaf 75 jaar wordt het risico op ongevallen nog een stuk groter. Openbaar ver-voer kan een zinvol alternatief zijn wanneer je je niet langer zeker voelt om je veilig met de wagen te verplaatsen of te fietsen.

Ook de minister steuntHet project krijgt financiële steun van Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Hilde Crevits: “De groep senioren neemt elk jaar toe. Het is belangrijk dat ouderen mobiel zijn en blijven en zich veilig in het verkeer kunnen begeven. Dat kan met de auto maar ook met het openbaar vervoer. Het openbaar vervoer schrikt soms wat af, vaak onterecht. De ambassadeurs kunnen senioren aangeven dat het gebruik van bus, tram of trein helemaal niet problematisch hoeft te zijn. Stap voor stap leren de ambassdeurs hen aan hoe ze hun verplaatsing goed kunnen voorbereiden. Dit initiatief kan het duur-zaam verplaatsingsgedrag en de verkeerveiligheid alleen maar ten goede komen.”

OKRA organiseert workshops over openbaar vervoer. Alle info bij je regio (zie blz. 54).

stopt de bus, moet je ergens over-stappen, zal ik wel op tijd zijn? Mensen denken dat ze hun vrijheid opgeven als ze trein, tram of bus nemen. Er verandert ook regelma-tig iets aan de werkwijze van het openbaar vervoer. Mag je wel in de trein stappen als er niemand in het station zit? En vroeger was je gewoon aan de chauffeur te beta-len, terwijl je nu beter op voor-hand een busticket koopt. Onbekend maakt onbemind. Wij proberen bij mensen drempels weg te nemen. De angst voor alle automatische systemen speelt ook mee. Maar we nemen al die angsten weg.”

Tekst Katrien VandeveegaeteFoto Emy Elleboog

Chris De Wilde: “Ook kiezen voor een auto is een automatisme.

Ik wil mensen graag overtuigen het eens anders te doen.”

Page 12: OKRA magazine februari 2012

12

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12OKRA-SPORT

Iedereen drukt je op het hart dat bewegen een must is om je beter, fitter maar vooral gezonder te voelen. Daar zit natuurlijk waar-heid in. Maar uit onderzoek blijkt dat senioren te weinig bewegen om gezond ouder te worden. Ook jij merkt wellicht dat het soms lastig wordt om met de kleinkin-deren te ravotten. Dat het niet meer is wat het ooit was. Je weet dat je beter wat meer zou bewe-gen. Maar je komt er niet toe.

Toch kan je als 55-plusser je con-ditie en gezondheid in stand hou-den en misschien zelfs verbete-ren. Regelmatig bewegen helpt echt. Een manier om dit voorne-men in de praktijk te brengen, is Elke trap telt.

Persoonlijk doelNeem je deel aan Elke trap telt, kan je een stuk gezondheid terug-winnen. Tien weken lang fiets je op je eigen niveau samen met je vrienden en kennissen. Aan de hand van een eenvoudige vragen-lijst bepalen je begeleiders welk opbouwplan voor jou het meest geschikt is. Dit opbouwplan, uitge-werkt door de K.U. Leuven, geeft aan hoeveel minuten of kilometers je moet fietsen. De ene start dus op niveau één, een andere op niveau vier of vijf. Starten kan vanuit acht niveaus (drie program-ma’s voor de hometrainer en vijf voor de weg). Alle deelnemers krij-gen op die manier een persoonlijk doel. Zo kan iedere 55-plusser deelnemen, of die nu sportief is of aan de zetel gekluisterd.

HometrainerFrans is nu al een fervent wieler-toerist maar wil toch graag mee-fietsen. Hij wordt ingeschaald op niveau vijf van het wegprogram-ma. Na tien weken is hij in staat om een meerdaagse fietstocht aan te vatten. Ook Ivonne die in het woonzorgcentrum woont en amper nog de gang op- en afloopt doet mee. Zij start met het home-trainerprogramma niveau één en fietst na afloop probleemloos twaalf minuten. Maar wat veel belangrijker is: ze is trots op zich-zelf en heeft de smaak te pakken.

TotaalpakketMaar Elke trap telt is meer dan enkel fietsen. Samen met de andere fietsers in je trefpunt kom je elke week samen. Een begelei-der leidt alles in goede banen, geeft tips en info, stippelt een tocht uit en bezorgt het opbouw-plan voor de komende week en motiveert. Daarnaast is er aan-

Je wordt er tegenwoordig mee om de oren geslagen. Eet gezond. Stap je fit. Tel je calorieën. Ga te voet naar de bakker. Neem de fiets naar de bibliotheek. Zet je in beweging. Dat kan nu, met Elke trap telt, het nieuwe project van OKRA-SPORT.

Elke trap telt

Page 13: OKRA magazine februari 2012

“Of ik peter wilde worden van Elke trap telt? ‘Je wordt oud, papa, was het eerste dat in me opkwam. Toch is het helemaal niet zo verbazend dat OKRA-SPORT bij mij kwam aankloppen. Nog één jaar en ook ik maak deel uit van de OKRA-familie als 55-plusser”, zegt Ben Rottiers, ook wel Pol van FC De Kampioenen.

“Ik twijfelde geen moment om de campagne mee te ondersteunen. Mieke Boeckx, grondlegger van start to run, vroeg het me. We kennen elkaar al langer. Ze is een voorbeeld voor iedereen. Deze ‘krasse knar’ is niet alleen zelf sportief, ze weet ook anderen te begeesteren en motiveren. Met mijn toezegging, doe ik een poging om in haar voetsporen te treden. Zo wil ik senioren aanzetten om meer te bewegen.”

Driemaal de Ventoux“Zelf ben ik een ervaren fietser. Ik stond al meerdere keren op de top van de Mont Ventoux”, gaat Ben verder. “In 2011 ondernam ik opnieuw een poging om driemaal de top te bereiken. Telkens langs een andere zijde. Het wispelturige weer gooide echter roet in het eten. Net als bij een vorige poging. Aan de derde en laatste beklimming vanuit Sault begon ik niet meer. Te gevaarlijk! En een mens wordt ouder en soms ook wijzer. Volgend jaar lukt het misschien wel. Toch is het jammer. Ik was goed voorbereid, ondanks een heel lange winterstop. Vanaf februari ben ik erin gevlogen met een combina-tie van lopen en fietsen. Ik volg geen specifiek trainingsschema of opbouw-plan. Ik laat het wat afhangen van het weer en de beschikbare tijd. Twee tot drie keer per week trek ik erop uit. Hoe ouder je wordt, hoe beter je je con-ditie moet onderhouden en hoe belangrijker de voorbereiding wordt. Ik ken mijn lichaam ondertussen goed en gebruik een hartslagmeter. Binnenkort loop ik ook bij een sportarts langs.”

Je eigen doel“In 2012 blijft mijn uitdaging gelijk. Driemaal naar de top van de Mont Ventoux. Niet dat die uitdaging voor iedereen haalbaar is. Dat weet ik ook. Maar met Elke trap telt kan ieder z’n eigen doel nastreven. Je kan je conditie stap voor stap opbou-wen, vanaf je mogelijkheden. Je zal zien, je gaat je zo goed voelen als ik. En wees eens eerlijk, zie ik er niet goed uit misschien?”

“Via Elke trap telt hoop ik ook jou te ontmoeten. En ik hoop dat je net als ik mag ondervinden dat fietsen goed is voor de gezondheid en gezellig-heid. Trouwens voor elke leeftijd geldt: ‘(v)rij veilig’, zet je helm op en zorg dat je gezien wordt. Ik wens je heel veel succes.”

loop ik ook bij een sportarts langs.”

Je eigen doel“In 2012 blijft mijn uitdaging gelijk. Driemaal naar de top van de Mont Ventoux. Niet dat die uitdaging voor iedereen haalbaar is. Dat weet ik ook. Maar met Elke trap telt kan ieder z’n eigen doel nastreven. Je kan je conditie stap voor stap opbou-wen, vanaf je mogelijkheden. Je zal zien, je gaat je zo goed voelen als ik. En wees eens eerlijk, zie ik er niet goed uit misschien?”

“Via Elke trap telt hoop ik ook jou te ontmoeten. En ik hoop dat je net als ik mag ondervinden dat fietsen goed is voor de gezondheid en gezellig-heid. Trouwens voor elke leeftijd geldt: ‘(v)rij veilig’, zet je helm op en zorg dat je gezien wordt. Ik wens je heel veel succes.”

Ben Rottiers, enthousiaste peter

dacht voor fietsveiligheid en -vaardigheid. Voor een beperkte deelnameprijs ontvang je een fietshelm, een fluohesje, het ficheboekje met alle opbouwplan-nen en achtergrondinformatie, knooppunter en een kortingsbon voor de aankoop van een elektri-sche fiets.

Mis de start niet!Op 11 en 12 maart 2012 is het zover. Dan trapt peter Ben Rottiers het project op gang, samen met de Vlaamse ministers Philippe Muyters en Hilde Crevits. Vanaf dan, tot einde mei, zullen vele OKRA-trefpunten starten met Elke trap telt. Laat je besmetten door het beweegvirus en mis de start niet.

13

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12

Page 14: OKRA magazine februari 2012

14

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12OKRA-SPORT

FietshelmDe fietshelm is nog al te vaak een uitzondering in het straatbeeld. Wielertoeristen dragen er een, maar verder? Nochtans weet ieder-een dat een helm bescherming biedt. Je laat de kleinkinderen niet vertrekken zonder. Toch vertikken velen om het goede voorbeeld te geven. Weet dat de fietshelm de kans op een hoofdletsel met 75 procent en op een hersenletsel met 85 procent kan verminderen. Binnenkort heb je geen excuus meer, elke deelnemer van Elke trap telt ontvangt een fietshelm.

Knooppunter De Knooppunter is een handig toe-stelletje om je fietsknooppunten

mooi zichtbaar op je stuur te heb-ben. Hij is in een handomdraai te bevestigen op om het even welk fietsstuur. De Knooppunter is een water- en winddichte houder in kunststof waarin speciale route-kaartjes passen. Daarop noteer je de te volgen knooppunten. Je kan ook makkelijk een route aanmaken via www.knooppunter.com en uit-printen op maat van je knooppun-ter. Ook de Knooppunter hoort bij het pakket van Elke trap telt.

FluohesjeEen fluorescerend vestje dragen, is niet verplicht maar kan nuttig zijn. De reflectie van het hesje verhoogt immers de zichtbaarheid van de zwakke weggebruiker, zeker als de

avond valt, en vergroot daardoor de verkeersveiligheid. Ook dit hesje vind je in je pakket.

FichedoosjeHet fichedoosje legt je uit hoe Elke trap telt werkt. Daarin wordt uitge-legd hoe je je niveau kan bepalen en je vindt er een pak interessante weetjes over fietsen. Wekelijks krijg je een fiche met de opbouw-plannen voor de komende week. Op deze manier fiets je het volle-dige doosje samen.

HometrainerAls fietsen niet meer of moeilijker lukt maar je wil toch iets aan de conditie doen, dan kan dat. Elke trap telt bevat drie programma’s voor de hometrainer. Heb je geen hometrainer? Dan kan je er een huren tegen voordeelprijs bij de Thuiszorgwinkel.

Elektrische fietsWord je ouder, dan is fietsen soms zwaar en is het lastig om langere afstanden te overbruggen. Net deze nadelen neemt een elektri-sche fiets weg zonder afbreuk te doen aan de voordelen. Want met de elektrische fiets trap je zelf mee, blijf je in beweging en kan je nog steeds ongestoord genieten van de omgeving. Daarbij krijg je ondersteuning. Je kan de elektri-sche fiets uittesten tijdens Elke trap telt.

Overtuigd?Deelnemen aan Elke trap telt is eenvoudig.

■ Stap 1: Informeer of je trefpunt Elke trap telt aanbiedt en wan-neer ze starten.

■ Stap 2: Spreek af met enkele vrienden om samen deel te nemen.

■ Stap 3: Kom samen naar het startmoment in uw trefpunt.

■ Stap 4: Bepaal je niveau tijdens het startmoment.

Materiaal te overJe trekt je schoenen aan en je kan wandelen. Maar om te fietsen, heb je iets meer nodig. Gelukkig krijg je als deel-nemer van Elke trap telt heel wat materiaal.

Page 15: OKRA magazine februari 2012

GEEF VEERKRACHTAAN UW GEWRICHTEN !

TEST DE LEEFTIJD VAN JE GEWRICHTEN OP WWW.RHUMAL.BE

Tijdelijk, 1 MAAND GRATIS bij aankoopvan een doos Bio- FORTE !!!*

*Promotie op de verpakking van 180 tabletten, beschikbaar in de deelnemende apotheken zolang de

voorraad strekt.

V.U.:

Mer

ck C

onsu

mer

Hea

lthca

re n

.v./s.

a., B

russe

lseste

enwe

g 28

8, B

-309

0 Ov

erijs

e O.N

.046

1.01

7.64

0

Onze gewrichten worden er met de jaren niet soepeler op, al is dit natuurlijk geen reden om er niets aan te doen. U kan er wel degelijk iets aan doen...

HET KRAAKBEEN, DE SCHOKDEMPER VAN HET GEWRICHT.

Kraakbeen voorkomt dat onze botten tegen elkaar wrijven als we stappen of bewegen. Met de leeftijd, bij overgewicht, door een ongeval of bij herhaalde bewegingen, kan het gewricht zijn flexibiliteit verliezen.

GEWRICHTEN IN TOPVORM !

Een kuur Bio- FORTE zal helpen om veerkracht aan de gewrichten te geven enmakkelijker te bewegen.Glucosamine sulfaat, terug te vinden in Bio- FORTE, is een natuurlijk bestanddeel dat het gewrichtskraakbeen voedt en de grondstof levert die het kraakbeen in goede gezondheid houdt . Vraag raad aan uw apotheker of uw arts.

Rhumal_OKRA__297x105_NL.indd 1 21/12/11 12:13

■ Stap 5: Ontvang elke week, op de gezamenlijke oefensessie, het opbouwplan, op jouw maat gesneden. Daarop vind je je huiswerk voor de komende week.

■ Stap 6: Volg elke dag of elke week stipt je opbouwplan.

■ Stap 7: Geniet elke week van de gezamenlijke oefensessie in je trefpunt.

■ Stap 8: Neem samen, met je vrienden uit het trefpunt, deel aan het feestelijke slotmoment.

■ Stap 9: Na tien weken is de eerste stap naar een betere gezondheid gezet. Laat het hier niet bij en blijf regelmatig stappen en bewegen.

De voordelen op een rijtje■ Het fietsprogramma is wetenschappelijk onder-

bouwd en op jouw maat gesneden.■ De begeleiders zijn eveneens 55-plussers en

speciaal opgeleid voor Elke trap telt.■ Je leert ‘oude’ en nieuwe vrienden kennen.■ Deelnemen kan tegen een prikje! Deelnemen

kost 20 euro. OKRA- of CM-leden krijgen 5 euro korting. Als je instapt krijgt je een fietshelm t.w.v. 30 euro, het ficheboekje met opbouw-plannen t.w.v. 13,50 euro, de Knooppunter t.w.v. 9,95 euro, een fluohesje t.w.v. 5 euro, een korting van 225 tot 275 euro (naargelang het type) op een aankoop van een elektrische fiets in de Thuiszorgwinkel, korting op de aankoop van fietsknooppuntenkaarten (aankoop via tref-punt), begeleiding en vooral een pak gezond-heidswinst.

Wil je iets aan je fitheid doen maar is de fiets niets meer voor jou? Er zijn ook drie schema’s om op de hometrainer uit te voeren. Informeer via je trefpunt of in het woonzorgcentrum.Deelnameprijs aan het hometrainerprogramma: 5 euro. Hiervoor ontvang je een boekje met opbouwplannen t.w.v. 13,50 euro, een dvd met het programma in beeld en een korting op de huur van een hometrainer via de Thuiszorgwinkel.

Tekst Wim BogaertFoto's Jürgen Doom

Hoe deelnemen?Deelnemen kan in je trefpunt. De lijst van deelnemende trefpunten vind je terug op www.elketraptelt.be. Meer info op02 246 44 36, [email protected] of www.elketraptelt.be.

Page 16: OKRA magazine februari 2012

16

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12WERELDSOLIDARITEIT

Maya Altafunessa: “GK of Genees-kunde voor het volk, bestaat veer-tig jaar. Bangladesh is een mos-limland. Meisjes mogen er niet werken en zijn vaak het slachtof-fer van misbruik. In de beginjaren spraken mensen schande dat we meisjes leerden fietsen. Ze wer-den geschopt en geslagen en menige fiets belandde in de vijver. Fietsende meisjes blijven voor mij het symbool van de emancipatie waar GK werk van maakt. In veer-tig jaar heeft GK in 658 dorpen een gezondheidsdienst opgericht en bereikt zo 1,2 miljoen Bengalen.”

Op je 65 ben je nog steeds hoofd van een grote organisa-tie. Waarom?Maya Altafunessa: “Ik was departementshoofd geografie en milieu aan de universiteit van Dhaka. Daar ging ik met pensioen en nu ben ik vrijwillig coördinator bij GK. Ik wil niet thuis blijven zit-ten. Bovendien, ik heb zoveel ervaring, ik kan die beter inzetten voor het goede doel. Ik zag het voorbeeld bij mijn vader. Hij stichtte een school in het dorp waar we woonden. Hij was voor-uitstrevend want ook de meisjes moesten studeren van hem. Mijn

grootmoeder was weduwe en overtuigd moslim. Maar ze voedde mijn vader op zodat zijn dochters ook zouden studeren. De leer-krachten en de directeur kregen geen loon, daarvoor was er niet genoeg geld. Daarom vroeg mijn vader aan elke inwoner af te staan wat hij kon: een handvol rijst, wat bonen, kleding voor de kinderen van de leerkrachten. We werden gepest omdat we als meisje naar school gingen. We hadden het niet breed want we waren afhankelijk van wat mensen ons wilden geven. We hebben geleden onder zijn engagement. Maar hij gaf dit bloed wel aan ons door.”

Hoe maakte je kennis met GK?Maya Altafunessa: “Mijn man was een van de pioniers van GK, hij zorgde dat er geld binnen-kwam. GK begon om gewonde soldaten uit de onafhankelijk-heidsoorlog op te vangen.

Maya Altafunessa is 65 jaar en woont in Dhaka, de hoofdstad van Bangladesh. Ze is coördinator bij de gezondheidsorganisatie GK. Op de achtergrond leren volwassen meisjes fietsen. Of ik even achterop wil, vraagt verzorgende in opleiding Jamie. Ze wil graag haar fietskunsten tonen. En zo krijg ik een lift tot bij een grinni-kende Maya.

Kusjes over de telefoon

Page 17: OKRA magazine februari 2012

17

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12

We kregen land, daar konden we een veldhospitaal bouwen, met zes tenten en zes dokters. Hij zocht geld, ik kookte voor de dok-ters. Na de oorlog groeide het project tot eerstelijnsgezond-heidszorg vooral voor mensen op het platteland. De stichter van GK vocht mee met de onafhankelijk-heidsstrijd. Hij schrok van de armoede op het platteland. De bevolking in de dorpen heeft niets en toegang tot gezondheidszorg al helemaal niet. Al snel kampte GK met een groot probleem: een tekort aan verpleegkundig perso-neel. Dus besloot GK zelf ver-pleegsters op te leiden. Studenten waren vooral meisjes die niet kon-den lezen of schrijven, ze kregen een opleiding. In ruil moeten ze zich enkele jaren inzetten voor GK. Het blijft vechten om genoeg geneeskundig personeel te vin-den. Rijke private ziekenhuizen betalen hogere lonen aan de dok-ters en komen ze bijgevolg bij ons wegkapen.”

Hoe is het leven voor oudere mensen in Bangladesh?Maya Altafunessa: “Op het plat-teland wonen nogal wat alleen-staande oudere vrouwen. Hun kin-deren verhuisden naar de stad of het buitenland op zoek naar werk. In de dorpen hebben jongeren geen toekomst. Maar het leven in de stad is ook hard. De klachten van oudere personen zijn net dezelfde als bij jullie: ze zien slechter, ze horen minder goed. Het toilet is vaak buiten, als je ’s nachts moet opstaan en je staat niet zo stevig meer, is dat een risico. Ze lijden aan diabetes en voelen zich eenzaam.”

Wat doet GK voor oudere men-sen?Maya Altafunessa: “De verzor-gende meet de bloeddruk, knipt de nagels, wast de haren, luistert naar hen. Dat is belangrijk: men-sen ernstig nemen, eens een hand vastnemen of met hen oefeningen

doen zodat ze blijven bewegen. Maar daarnaast brengen we de ouderen ook samen: om liedjes te zingen, toneel te spelen, naar een dansvoorstelling te kijken.Voor gezondheidszorg kunnen ze bij ons terecht. Daarvoor betalen ze een klein bedrag. Ja, mensen moeten altijd betalen voor de diensten die we leveren. Als ze weinig geld hebben, betalen ze een flink pak minder. Maar men-sen schatten pas de waarde van iets in als ze ervoor moeten beta-len. Als je het gratis krijgt, stelt het niet veel voor, zo denken mensen. In de ziekenhuizen van de over-heid zou je ook moeten betalen naargelang je inkomen maar dat is niet zo. Daar betaal je de volle pot. Onbetaalbaar voor wie niet veel geld heeft. In gebieden waar GK niet actief is, worden mensen die het niet zo breed hebben, niet geholpen. En waar we wel zijn, kunnen we de kinder- en moeder-sterfte serieus terugdringen.”

Verblijven ouderen in rusthui-zen?Maya Altafunessa: “Die zijn er bij ons niet. Ouderen in de dorpen hebben geen geld. Hun enige bezit is land, als ze dat al hebben. Dus zijn ze blij als de verzorgende op bezoek komt. En als mensen ziek zijn, brengen we hen naar het zie-kenhuis. Soms geven we de oude-ren een klusje: op de kinderen passen, of wat helpen bij de land-bouw. Ze krijgen dan een loontje en zo kunnen ze zich toch een beetje behelpen. Pensioen is er in

Bangladesh alleen voor mensen die bij de overheid werkten. Al de rest? Die heeft niets.”

Aanvaarden de dorpsbewo-ners de verzorgende wel?Maya Altafunessa: “Elk gezond-heidscentrum werkt nauw samen met de imam van het dorp en de traditionele vroedvrouw. Die samenwerking is cruciaal. Zonder de goedkeuring van de imam en de vroedvrouw kunnen we niets beginnen. De taakverdeling tus-sen de verzorgende en de vroed-vrouw is ook duidelijk. Wij volgen de bloeddruk en de medische kant op, de vroedvrouw brengt het kind ter wereld. Een vroedvrouw leert de stiel van moeder op dochter. Meestal is het een van de oudere vrouwen van het dorp. Ze wordt betaald door de vrouwen die ze helpt bevallen. Maar in arme gemeenschappen is dat niet zo eenvoudig. Soms krijgt ze geld, nog vaker wordt ze vergoed met wat rijst. Van GK krijgt de vroed-vrouw een telefoon. Dat geeft haar extra status en waardering in het dorp. En tegelijk kan ze ons waarschuwen in geval van nood.”

Waar haalt GK het geld van-daan?Maya Altafunessa: “Een ziekte-verzekering, waarbij een deel van je inkomen automatisch naar gezondheidszorg gaat, hebben we niet. Door de bijdragen die men-sen zelf betalen, dragen we veer-tig procent van de kosten. Voor het andere geld moeten we op zoek naar sponsors. We zijn dan

In de ziekenhuizen van de overheid betaal je de volle pot. Onbetaalbaar voor wie niet veel geld heeft.

Page 18: OKRA magazine februari 2012

18

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12ITEM

ook heel gelukkig met de financiële steun van Wereldsolidariteit. Daar kunnen we goed werk mee doen.”

Je bent zelf ook wat ouder. Hoe ziet jouw leven er uit?Maya Altafunessa: “Mijn man was zakenman. Nu is hij dementerend. Hij herkent me niet meer. Als ik thuis ben, zorg ik voor hem. Ik heb een dienstbode die me daarin bijstaat. Maar hij zei me onlangs dat hij de zorg voor mijn man niet langer op zich kan nemen. Ik zal moeten stoppen bij GK want alleen zo kan ik voor mijn man zorgen.Vorig jaar was ik in België. Dat was de eerste keer dat ik zonder hem weg was. Ik belde hem elke avond. Hij kan niet meer spreken maar hij stuurde kusjes over de telefoon. Hij was zo een zorgzame man. En hij was zo trots dat ik profes-sor was. Maar dat is nu allemaal weg, hij herin-nert zich niets meer.”

Tekst Katrien VandeveegaeteFoto's Dominique De Vlieger en Guy Puttemans

Wil je GK en Wereldsolidariteit steunen? Dat kan door een bijdrage te storten op rekening BE96 7995 5000 0005 met vermelding OKRA-magazine februari. Giften van 40 euro en meer geven recht op een fiscaal attest.

Met deze bon geniet je een EXCLUSIEF VOORDEEL in de Thuiszorgwinkel van je keuze.

Naam: ...............................

Adres:................................

E-mail:...............................

Bon geldig tot 29 februari 2012 bij aankoop van een Dect telefoon CL3060 of een Topic Big Button telefoon 123001 en 123002.B

ON

-15%

DRAADLOZE SENIORENTELEFOON• extra grote en gemakkelijk leesbare

toetsen • versterking hoorn tot +55 dB• super luide beltoon basis/hoorn +80 dB• telefoonboek met 150 geheugens• geheugen inkomende oproepen: 50• geheugen uitgaande oproepen: 10

€ 54,26 NU € 46,17(incl. recupel en bebat)

GROTE KNOPPEN TELEFOON

Kies uit diverse telefoontoestellen voor slechtzienden en slechthorenden.

TOPIC GROTE KNOPPEN TELEFOON• extra grote druktoetsen• extra grote cijfers• uiterst gemakkelijke bediening• lichtsignaal • luide beltoon• handenvrij bellen• versterking van inkomend

gesprek tot +27,5 dB• witte of zwarte uitvoering

€ 26,04 NU € 22,14 (incl. recupel)

Kies uit diverse

-15%

Ontdek ook onze vernieuwde website met webwinkelwww.thuiszorgwinkel.be

01 Okra jan telefoon.indd 1 09-01-2012 15:23:51

Page 19: OKRA magazine februari 2012

OVER WAT TELT

‘Muziek vertelt

het meest over het

leven’19

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12

Page 20: OKRA magazine februari 2012

20

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12

Philippe Herreweghe: “Ik ben opgegroeid in Gent. Mijn vader was geneesheer, mijn moeder speelde piano. Ze gaf geen concerten maar ze was behoorlijk goed. Vanaf mijn derde leerde ze mij piano spelen. Natuurlijk heeft mij dat enorm beïnvloed. Heel lang heb ik getwij-feld tussen geneeskunde en muziek, pas op mijn 27ste heb ik de knoop doorgehakt en heb volop voor muziek gekozen. Daar ging een lange weg aan vooraf. Ik stu-deerde geneeskunde en ook piano aan het conservatorium. Nog tij-dens mijn studies richtte ik het koor Collegium Vocale op. We leg-den ons toe op oude muziek. Die zat in de jaren zeventig nog in de amateursfeer. Ik vond dat best te combineren met mijn studies. Ik beschouwde mezelf dan ook als een goede amateur zonder profes-sionele ambities. Maar niet veel later trad er toch een professiona-lisering in in de oude muziek. Dat was onder andere te danken aan de broers Kuijken. Uiteindelijk bleek dat ook ik steeds meer van mijn muzikale carrière kon leven. Omdat ik me in de muziek beter op mijn plek voelde dan in de psychi-atrie, was het geen moeilijke beslissing om me enkel op muziek toe te leggen. Psychiaters zijn de sociale werkers van de genees-kunde, terwijl ik liever las over psychiatrie dan daadwerkelijk behandelde.”

Bohémien“Mijn ouders hebben me zeker niet in de richting van de muziek geduwd, integendeel. Voor hen was muziek een onderdeel van een algemene opvoeding, net zoals sport. Toen ze vermoedden dat mijn interesse voor muziek een professioneel kantje kreeg, deden ze er alles aan om dit te blokkeren. Voor hen waren professionele

muzikanten bohémiens, met een zigeunerbestaan. Ik zou er nooit mijn boterham mee kunnen ver-dienen. Daarom drongen ze er op aan dat ik serieuze studies onder-nam. Dat werd dus geneeskunde. Maar uiteindelijk lukte het toch om van muziek te leven. Eerst ging dat moeizaam maar intussen heb ik absoluut geen reden tot klagen.”

Het echte“Muziek betekent alles voor mij. Het is waar ik het meest van houd, het vertelt het meest over het leven, het is het ontroerendst, het is waar ik van leef, het is mijn hori-zon. Voor mij is de allerbeste muziek het centrum van de wereld. Het is een samenvatting van wat echt is. Als ik echt goede muziek hoor, doorprikt die de schijnbare realiteit en toont die de waarheid. Voor mij is muziek ook verrijkend. Ik ben overal ter wereld geweest dankzij de muziek: Rusland, Japan, China, de Verenigde Staten. Ik woonde lange tijd in Parijs, reis het grootste deel van het jaar van con-certzaal naar concertzaal. Dat wil niet zeggen dat ik niet graag in België ben. Al is het verre van de mooiste plek ter wereld, ik kan mij geen betere plaats indenken dan Brussel om te wonen. Nergens is de geneeskunde zo goed, de levenskwaliteit zo groot en het niveau van het onderwijs zo hoog. Ik heb ook een huis in Toscane. Natuurlijk verblijf ik er graag en is het er veel mooier dan in België.

Maar in Italië heerst totale chaos en het land heeft geen cultuur, ook geen muziekcultuur.”

Frans en hedendaags“Ik wil me niet beperken tot renaissance- of barokmuziek. Ik wil klassieke muziek zo goed mogelijk doorgronden, er zo veel mogelijk van kennen, zeker de grote en goede componisten. Voor mij is de beste manier om hen te leren, hun stukken te dirigeren. Ik hoop me binnenkort te kunnen verdiepen in de Franse muziek met Ravel en Debussy. En ook hedendaagse muziek, stukken gecomponeerd door levende artiesten, wil ik brengen. Mijn nieuwsgierigheid blijft groot. Nu breng ik Strauss, dat deed ik nooit eerder maar het bevalt me. Ik besef wel dat ik niet alles kan doen. Er wordt ook kwaliteit ver-ondersteld van mij. Wagner bij-voorbeeld vind ik goed maar ik ben er helemaal niet in thuis, zo snel kan ik me niet verdiepen in zijn werk.”

Lobbyen“Bij dirigeren komt heel wat stu-deerwerk kijken. Je moet niet enkel het muziekstuk door en door kennen, je moet ook de tijd waarin het stuk geschreven werd en de componist doorgronden. De geschiedenis, de kunst, de litera-tuur, alles heeft zijn invloed. Maar dat doe ik graag, lezen over geschiedenis.Ik moet ook met veel mensen samenwerken: mijn muzikanten in de eerste plaats, de mensen die achter de schermen werken en politici. Vaak ben ik het uithang-bord van het orkest en draag ik een deel van de financiële verant-woordelijkheid. Contacten met politici om te lobbyen voor subsi-dies zijn essentieel. Dat hoort erbij en op zich doe ik dat ook graag. Maar als er strubbelingen zijn en er ontslagen moeten val-len, vind ik dat een minder aange-naam aspect van mijn beroep.”

Hij dirigeert vermaarde orkesten in binnen- en buitenland, richt-te het bejubelde Collegium Vocale op en het ensemble La Chapelle Royale in Parijs. Philippe Herreweghe staat bekend als een specialist in barok- en renaissancemuziek. Maar zijn honger naar muziek blijft enorm.

Goede muziek doorprikt de schijnbare realiteit en toont het echte.

Page 21: OKRA magazine februari 2012

21

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12

Crisis“De muziek beleeft trouwens onze-kere tijden. Ik heb het geluk gehad dat er een rijke periode was tussen mijn twintigste en mijn zestigste. Dat is nu duidelijk voorbij, de crisis doet zich ook in de muziekwereld voelen. Nu al zijn er problemen in Frankrijk en vooral in Nederland. Daar is het Radio-orkest waarvan ik dirigent was, volledig opgedoekt. Voor mij blijft de impact beperkt, ik heb werk genoeg maar alle muzikanten staan nu op straat. Dat is ook gebeurd in de jaren dertig. Ik hoop dat de vergelijking daar ophoudt. Ik maak me wel zorgen om deze crisis, net zoals zo velen. Maar ik heb het gevoel dat je daar als individu weinig aan kan doen, tenzij de actualiteit en de politiek volgen.”

Zinvol“Muziek geeft zin aan mijn leven en ik ben ervan overtuigd dat muziek voor vele mensen zin geeft. Mensen hebben er iets aan, het loutert, troost, geeft nieuwe inzich-ten. Het is geen luxeproduct, het is

iets essentieel want het maakt het leven menswaardig. Dat ik daaraan kan meewerken, maakt ook mijn leven zinvol. Elke maand bereik ik met mijn concerten ongeveer 20 000 mensen. Als zij geraakt worden, als mijn muziek voor hen iets betekent, ben ik daar dank-baar om. Zo weet ik dat mijn beroep zinvol is en dat geeft me gemoedsrust. Aan de zin van muziek twijfel ik nooit, wel aan de wijze waarop hij wordt uitgevoerd.”

Muziek als parel“Muziek - zeker barokmuziek - is vaak in een religieuze en christe-lijke context ontstaan. Die invloed kan je niet loochenen, het is een belangrijke en interessante fase in onze cultuurgeschiedenis. Maar de muziek - ook de barokmuziek - staat los van het religieuze. De werken van Bach bijvoorbeeld zijn zeker religieus geïnspireerd maar ze zijn zo goed dat ze het religieu-ze overstijgen. Je kan ze vergelij-ken met een parel: die wordt door een oester gevormd maar staat er ook los van.”

Muzikale vrienden“Mijn vrouw is celliste. Ze speelt in enkele orkesten die ik dirigeer. Toch reizen we vaak apart, we heb-ben andere professionele verplich-tingen. Ik kan me echter niet voor-stellen dat mijn vrouw niets met muziek te maken zou hebben. Het is aangenaam om met haar over muziek te kunnen praten, we heb-ben hetzelfde oor. We overleggen over hoe we dingen zouden aan-pakken, muzikaal en persoonlijk. Ook de meeste van mijn vrienden zijn actief in de muziekwereld. Vaak zijn het hele goede muzikan-ten die ik bewonder. Goede muzi-kanten zijn trouwens steeds bui-tengewoon verstandige mensen. Ze hebben een grote verbeelding en zijn goed in menselijke contac-ten. Dat is nodig om grote compo-nisten juist te interpreteren. Daarom beschouw ik het als een privilege enkele van deze grote muzikanten tot mijn vrienden te mogen rekenen.”

Tekst Nele JoostensFoto’s François De Heel

Philippe Herreweghe: “De beste manier om een componist te doorgronden, is zijn stukken dirigeren.”

Page 22: OKRA magazine februari 2012

22

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12BOEKEN

De inzendingEen post-nine-eleven-roman. Elke gerenommeerde Amerikaanse romanschrijver heeft er zich al aan gewaagd. Nu ook de journa-liste Amy Waldman. Tien jaar na de aanslag op de torens wil de overheid op Ground Zero een monument oprichten. De stad New York schrijft een wed-strijd uit. De inzendingen gebeu-ren anoniem. Na lang beraad blijkt de winnende inzending afkomstig te zijn van een moslim. Hoe rea-geren de nabestaanden van de slachtoffers? Hoe reageert de moslimgemeenschap? Hoe rea-geert weldenkend Amerika? Amy Waldman schrijft een beklem-mend onderzoek naar de relatie van rouwend Amerika met zich-zelf. De roman is een aanklacht tegen eng denken en fanatieke ideologieën. Het klinkt misschien zwaar op de hand maar Waldman brengt het ‘gezellig’. Met snedige dialogen, menselijke inleving en observatiehumor die de ernst en de spanning wat ventileren.

Echt waarNa haar debuutroman De grens werd Pulkkinen (1980) beschouwd

als een van Finlands grootste schrijvers. Haar tweede roman beloofde dus kwaliteit en brengt dat ook. In dikwijls korte zinnen ontrafelt de auteur de gevoelens van haar personages. Daarbij schrijft ze heel sensueel, met een opeenvolging van kleuren, gelui-den, gebaren, beelden en geuren. Elsa krijgt te horen dat ze kanker heeft. Ze besluit thuis te sterven. Haar man, haar dochter Eleonoor en kleindochter Anna vangen haar liefdevol op. Anna komt via haar grootmoeder te weten dat er een andere vrouw was in het leven van haar grootvader. Anna gaat op zoek naar de ware toedracht. Vanaf dit ogenblik ontwikkelen zich twee verhalen door elkaar. De zoektocht van Anna naar het leven van haar grootouders en de plaats daarin van die andere vrouw. Zo wordt Echt waar het verhaal van drie generaties vrouwen tegen de achtergrond van de woelige jaren zestig en het heden. Een realisti-sche benadering van liefde, aan-vaarding en vergeving.

HuwelijkHuwelijk is een uitschieter. Het duurde negen jaar voor de

Amerikaanse auteur J. Eugenides na Middlesex een nieuw boek schreef. Maar het was het wach-ten waard. Het verhaal heeft drie hoofd-personages. Madeleine, behorend tot de rijkere klasse, verdiept zich aan de universiteit in de 19de-eeuwse Engelse liefdesromans. Mitchell, haar beste vriend, maakt een geestelijke pelgrimstocht door. Die brengt hem tot in India waar hij gaat werken bij moeder Theresa. En met Leonard, uit een eerder marginaal milieu, begint Madeleine een relatie. Leonard is een geniale student die echter lijdt aan een bipolaire stoornis. Ogenschijnlijk brengt Eugenides een doorsneerelaas van een drie-hoeksverhouding. Maar Huwelijk is meer. Het is een diepgaande zoektocht van drie jonge mensen naar hun eigen ik en het is een religieuze verkenning naar de kern van het bestaan.

Vera GranEen biografie van Vera Gran door Agata Tuszynska. Misschien onbe-kend maar ze heeft een boeiend verhaal. Vera Gran (1916-2007) werd geboren als Weronika

Een gezellige roman?Een vriendin vroeg: “Kunnen jullie een gezellige roman uitzoeken?” Niet makkelijk. Welke lading dekt gezelligheid? Een verhaal waarin je je geknuffeld voelt? Een plot die je bij de haren grijpt? Een stijl die naadloos leest? Een poging tot vier gezellige boeken.

Amy Waldman. Riikka Pulkkinen. Jeffrey Eugenides. Agata Tuszynska.

© J

anne

Aalt

onen

Page 23: OKRA magazine februari 2012

23

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12

Grynberg. Ze was een bekende joodse zangeres die in Warschau groot succes kende. Bij de Duitse bezetting kwam ze in het getto terecht en zelfs daar trad ze nog op. In 1942, na zestien maanden getto, ontsnapte ze, ging op het platteland wonen en huwde een dokter. Ze kreeg een zoontje, dat echter na enkele maanden over-leed. Na de oorlog probeerde ze haar carrière terug op te nemen maar algauw circuleerden geruch-

ten over collaboratie en verraad. Ze emigreerde naar Israël maar ook daar werd ze geboycot omwil-le van haar verleden. Ze zwierf de wereld rond en strandde uiteinde-lijk in Parijs. Daar zong ze onder meer met Aznavour. De pianist Szpilman, haar vaste begeleider in het getto, schreef later zijn autobiografie (verfilmd door Polanski als De pianist) maar repte daarin met geen woord over Vera Gran. Dat is een van de vele

duistere zaken die de auteur pro-beert op te helderen in haar zoek-tocht naar de waarheid achter Gran. Een eenduidig antwoord vindt ze echter niet.

Amy Waldman, De inzending, Contact, Amsterdam, 2011, 412 blz., 24,95 euro. Riikka Pulkkinen, Echt waar, De Arbeiderspers, Amsterdam, 2011, 340 blz., 19,95 euro. Jeffrey Eugenides, Huwelijk, Prometheus, Amsterdam, 2011, 395 blz., 19,95 euro. Agata Tuszynska, Vera Gran, de zangeres van het getto van Warschau, De Bezige Bij, Amsterdam, 2011, 349 blz., 19,90 euro.

Tekst Annemie Verhenne en Hugo Verhenne

Que du bonheur ! ** 100% genieten

Selectie 2012 - Gezellige vakantiehuizen en luxueuze villa’s in de ArdennenU bent op zoek naar DE vakantie! Momenten om volop van te genieten indroomvakantiehuizen. Ardennes-Etape selecteert voor u de eersteklasvakantiehuizen en luxueuze villa’s in de Ardennen.

Aan u enkel de beslissing welke woning het best aan uw wensen voldoet of welke streek u het meest aanspreekt. De kwaliteit is sowieso voor elk vakantiehuisgegarandeerd.

Reserveer uw volgende vakantie bij Ardennes-Etape.

Ref. 105550-01

Ref. 105534-01 www.Ardennes-Etape.comVakantiehuizen 2012

Geniet van het leven!

AE_2011-12_210_148_5_Okra_Ete21012_PubliReportage_NL.indd 1 28/12/2011 14:43:40

Page 24: OKRA magazine februari 2012

24

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12TENTOONSTELLING

Dokter Joseph Guislain (1797-1860) en kanunnik Triest van de Broeders van Liefde richtten het eerste krankzinnigentehuis van België op. Guislain was een gewo-ne arts, in de 19de eeuw was van psychiatrie immers nog geen spra-ke. Krankzinnigheid was toen een zaak van religie of magie. Duiveluitdrijvingen, keisnijding en het inschakelen van heiligen moes-ten de kwalen bezweren. Was er geen zalf aan te strijken, restte enkel de afzondering dikwijls in mensonwaardige omstandigheden. Dokter Guislain dacht daar anders over. Zijn krankzinnigentehuis was gericht op regelmaat, discipline en rust. Principes die hij ook liet toe-passen in de architectuur, in een poging hiermee de chaos in de

hoofden van de patiënten weer op orde te krijgen. Het geeft Hospice Guislain een prachtige maar dub-bele adem. Met enerzijds de gebor-genheid voor wie aan haar zorgen werd toevertrouwd en anderzijds het niet altijd zachtzinnige ge-ëxperimenteer om geesteszieken van hun waanzin te verlossen.

Van zoldermuseum tot kenniscentrumIn 1986 werden de behandelings-methodes, medische apparatuur en archieffoto’s van Hospice Guislain opengesteld voor het publiek. “We probeerden daarmee een antwoord te geven op de maatschappelijk moeilijke vraag hoe we moeten omgaan met een psychiatrische patiënt”, zegt Patrick Allegaert. Als artistiek lei-der is hij eveneens verantwoorde-lijk voor de thematentoonstellin-gen en de collectie outsiderkunst. Na 25 jaar werking vertelt het museum nu de hele evolutie van de

150 jaar geleden sloten we onze krankzinnige medemensen nog op. Want voor de maatschappij waren zij toch verloren. Tot in 1857 de Gentse dokter Guislain geesteszieken ging behandelen in de hoop hen te genezen. Een museum dat zijn naam draagt, vertelt de beladen geschiedenis van de psychiatrie.

Tussen waanzin en wijsheid

Page 25: OKRA magazine februari 2012

psychiatrie, vanaf de middeleeuw-se schedeltrepanatie waarmee kwade geesten uit het hoofd kon-den ontsnappen tot neurologische spitstechnologie. “Daarin wissel-den euforie en radeloosheid elkaar voortdurend af want weinig behan-delingen gaven de verhoopte resul-taten. Men experimenteerde met gedwongen opsluiting, dwangbui-zen en zorgzame bed- en badver-pleging. In de helft van vorige eeuw kwam er medicatie en de omstreden lobotomietechniek. De film One Flew over the Cuckoo’s Nest uit de jaren zeventig toont trouwens de nefaste gevolgen daarvan. Elektroshocks worden vandaag nog steeds toegepast om depressieve patiënten terug naar de realiteit te brengen.” Met freno-logie (gelaatskunde), röntgenfoto’s en hersenscans waarvan de bijna ambachtelijke apparatuur in het museum te zien is, drongen de art-sen steeds dieper door in de psyche van de mens. Hoewel de neurowe-tenschappen enorm zijn geëvolu-eerd, bieden ze nog steeds geen sluitende oplossingen voor psychi-sche stoornissen. Stilaan verlaten ze dan ook het pad van de zuivere medische behandeling en staan psychiaters naast psychologen en ergotherapeuten. Samen geven ze wie psychisch ziek is opnieuw een plek in de maatschappij. Als een volwaardig mens, met zijn beper-kingen en mogelijkheden.

Van waanbeelden tot beeldende kunstIn de kunstenvleugel van het museum toont Patrick kunstwer-ken die geesteszieken maakten. “We hebben hier een van de belangrijkste collecties in Europa”, vertelt hij trots, “maar ze werd niet gemaakt in therapeutische ate-liers. Het zijn werken van kunste-naars. Eén van hun eigenschappen is dat ze een psychische stoornis hebben die hun creativiteit beïn-vloedt of net stimuleert. We heb-ben o.a. het werk van Adolf Wölfli dat in de jaren zeventig de art brut

introduceerde op grote kunstten-toonstellingen zoals Documenta in Kassel. De tekeningen van de autistische Chris Hipkiss zijn feno-menale visionaire stadslandschap-pen. Maar net zoals met gewone kunstwerken, zoeken we naar de beweegredenen van deze kunste-naars om iets te schilderen of te boetseren en of dat dan een expressie is van wat er in hun hoofden omgaat.”

Kind in gevaar, kind als gevaarElk jaar snijdt het museum Dr. Guislain met een tijdelijke ten-toonstelling een thema aan dat op het kruispunt ligt van actualiteit, kunst en wetenschap. Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst, is een prachtig perspectief. Maar wat gebeurt er als het fout loopt? Met deze tentoonstelling Gevaarlijk Jong behandelt het team van Museum Dr. Guislain de problema-tiek van overdreven medicalise-ring bij kinderen en jongeren. Andersom is er ook sprake van verruwing van de jeugd, met risi-cokinderen als gevolg. Foto’s, schilderijen en sculpturen uit ver-schillende periodes en culturen openen het debat over hoe ouders en specialisten omgaan met kin-

deren. Het zijn krachtige beelden die zowel kindsterretjes als kind-soldaten kaderen, of tonen hoe vroeger arbeid en uniformen kin-deren veel te vroeg in de rauwe realiteit duwden. Ze beschrijven de eenzaamheid van de Chinese eenkindpolitiek en portretteren lijmsnuivers in het ontredderde Moskou ongenadig naast de opge-tutte modepopjes van Amerika. Gevaarlijk Jong stelt de rol van volwassenen als opvoeders voort-durend in vraag en of ze daarin ook niet aan de rand van de waan-zin zijn gekomen.

Tekst Suzanne Antonis

Net zoals met gewone kunstwerken, zoeken we naar de beweegredenen van deze kunstenaars om iets te schilderen of te boetseren.

25

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12

InfoMuseum Dr. Guislain, Jozef Guislainstraat 43, 9000 Gent, 09 216 35 95, www.museumdrguislain.be, [email protected] van 9.00 tot 17.00 uur, in de weekends vanaf 13.00 uur, gesloten op maandag.De tentoonstelling Gevaarlijk Jong loopt tot 20 mei 2012, www.gevaarlijkjong.be. Tickets: 6 euro, met reductie: 4 euro.

Maak kans op een gratis duoticket. Kijk blz. 53!

Page 26: OKRA magazine februari 2012

GEDICHT

ik zie iets heel klein

het leven beginnen.

dat leven van janne

dringt bij mij binnen

als een regenboog over

een nieuwe aarde. geluk

kijkt mij vreemd aan. ik

hoop dat het in die kleine

oogjes huist en in dat

zachte tere lijfje woont.

wij moeten nog wennen

aan elkaar. haar wereld

tekent zijn grenzen en

zijn mogelijkheden nu

open. de mijne verzamelt

de brokken en hoopt

op een late avondzon.

Herman De Leeuw

Geboorte

26

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12

Page 27: OKRA magazine februari 2012

“Het familiegebeuren ging een beetje aan mij voorbij, het vrolijke

getater van mijn kleindochter, de fi jne momenten met de kinderen…

Gelukkig vond mijn Lapperre audioloog voor mij

de ideale hooroplossing.

Nu kan ik weer voluit genieten, op elk moment van de dag.”

Meer dan 60 jaar ervaring, professioneel geschoolde medewerkers

en een uitgebreid netwerk aan hoorcentra maken Lapperre

tot de specialist bij uitstek in kwalitatieve dienstverlening voor

hooroplossingen. Ontdek vandaag nog het genoegen om iedereen

goed te verstaan, in elke situatie!

Ook u verdient Lapperre!

135 audiologen in meer dan 70 hoorcentra en

170 agentschappen staan klaar om u te adviseren

Bel Dorothea van de klantendienst voor meer inlichtingen

0800/10 888www.lapperre.be

Test uw gehoor op www.hoorprofi el.be

Ad Lapperre Okra OMA Ned.indd 1 28/09/11 12:01

Page 28: OKRA magazine februari 2012

28

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12PODIUM

Elk jaar zoekt organisator Luc Coorevits een andere invalshoek voor Saint Amour. Dat is dit jaar De Onbereikbare. Die onbereik-baarheid kan zich uitdrukken in het onbeantwoord blijven van de liefde, het kan gewoon niet klikken tussen de partners of de dood kan de geliefde onbereikbaar maken.

TheatraalAan een literaire avond kleeft nog vaak het imago van de-schrijver-die-voor leest-uit-eigen-werk. Eentonigheid troef, denk je dan. “Daar willen we net tegenin gaan”, zegt Luc Coorevits. “Saint Amour is in de eerste plaats een theater-programma. We zorgen elk jaar

weer voor een theatrale omkade-ring. De mensen in de zaal zijn in de eerste plaats luisteraars en kij-kers. Ze zijn op dat ogenblik geen lezers.” De voorstelling is ook gevarieerd in de opbouw. De auteurs lezen voor uit eigen werk maar daarnaast is er muziek en worden filmfragmenten vertoond. De videoprojecties van Jan Van Riet vormen dit jaar het decor waarin alles zich afspeelt. Sven Speybroeck praat het geheel aan elkaar. Zo is de voorstelling een mozaïek waarvan elk steentje ver-zorgd is afgewerkt maar ook het geheel is mooi. “We willen vooral een goede voorstelling maken”, getuigt Coorevits. “Als iemand na

een avondje Saint Amour aan het lezen slaat, is dat meegenomen.”

AuteursLuc Coorevits selecteert zelf en dus eigenzinnig, de auteurs die mee-werken. Hij leest boeken en recen-sies, krijgt tips van uitgevers en lezers. De teksten moeten literair goed zitten en kaderen in het thema. “De keuze is soms lastig. Soms moet ik teksten weigeren omdat het aanbod te groot is. Ik moet er ook, als een kok, voort-durend over waken dat er geen verkeerd ingrediënt binnensluipt want dan is het hele gerecht ver-korven.” Meestal lezen auteurs voor uit bestaande teksten, soms schrijft iemand een bijdrage in opdracht, rond het jaarthema.

PubliekSaint Amour richt zich tot iedereen die van lezen houdt, dus een breed publiek van alle leeftijden en uit alle rangen en standen. Liefde gaat bovendien iedereen aan. “We zien toch elk jaar weer een ander publiek in de zaal”, stelt Luc Coorevits vast. “We moeten soms opboksen tegen het idee dat mensen niet meer naar de voorstelling komen omdat ze Saint Amour al eens gezien hebben. We maken echter elk jaar een totaal nieuwe voorstelling met een ander thema, andere auteurs en andere omkadering.”

2013Volgend jaar is er de 20ste editie. Dan zal Saint Amour helemaal gewijd zijn aan Hugo Claus. Vlaanderens grootste stond mee aan de wieg van het initiatief en was er verscheidene keren te gast. Volgend jaar zal het ook vijf jaar geleden zijn dat hij stierf. Redenen genoeg dus om een programma aan hem op te hangen. Voor het eerst zal dezelfde voorstelling gespeeld worden in Vlaanderen en Nederland.

Tekst Nic FruruFoto Lisa Develtere

Saint Amour: theater voor lezers

Voor de negentiende keer al organiseert het kunstencentrum voor literatuur Behoud de begeerte het literair theaterprogramma Saint Amour. En natuurlijk is de liefde weer het thema.

Luc Coorevits: “We willen vooral een goede

voorstelling maken.”

Page 29: OKRA magazine februari 2012

29

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12

Naam ........................................................................ Voornaam .......................................

Adres .................................................................................................... N°......... bus ........

Postcode ............................ Stad ........................................................................................

Tel. ................. / .............................................................

Uw email ................................................ @ .................................................. OK 512

Bon terugsturen naar :Dema nv - infocampagne MenoLin

PB 122- 3090 Overijse GRATISTestkuur 7 dagen

informatiegids

& 070/222.067 ma.-vr. 8-21u – za. 9-17u

Vandaag hebt u last van opvliegers, gewichtstoe-name, nachtelijke transpiratie en andere stoornissenveroorzaakt door de menopauze.

Dit is inderdaad zeer onaangenaam en net zoalsveel andere vrouwen wil u geen hormonale substitu-tietherapie gebruiken. Wij bieden u een natuurlijkeoplossing.

MenoLin bevat 5 ACTIEVE INGREDIËNTEN die insynergie werken om u definitief van uw menopauze-problemen af te helpen.

➔ Lijnzaad is uitstekend voor een “evenwichtige”menopauze

➔ Opuntia is rijk aan pectine, een uitstekendenatuurlijke hongerstiller

➔ Cichoreiwortel voorkomtonaangename gasvormingdie uw buik doet opblazen

➔ Engelwortel stimuleert despijsverteringsfuncties

➔ Groene thee voorkomtvoortijdig verouderen van de huid...

Reageer nu dankzij MenoLin :➔ stop uw opvliegers➔ stop uw nachtelijke transpiratie➔ verlies uw “menopauze” kilo’s➔ verbeter uw libido➔ vind uw goede humeur terug

ZIE NIET LANGER AF!UW MENOPAUZE IS GEEN FATALITEIT.

GRATIS proefpakketvoor 7 dagen !

Last van uwmenopauze ?

Wet van 8/12/1992: geaut. bestand tbv commerciële service:onsverstrekte informatie kan doorgegeven worden aan derden, met rechtop inzage, schrapping, verzoek tot niet-doorgifte en verbetering, onsper post mee te delen. Aanbod geldig voor 1 tube per gezin. MenoLinis een voedings supplement geregistreerd onder PL 997/29.

Menolin_Okra:Mise en page 1 14/06/11 10:47 Page1

Een blik op de medewerkers van deze editie.

Peter BuwaldaTwee korte verhalen waren genoeg om uitgeverij De Bezige Bij in 2006 van zijn talent te overtuigen. Vier jaar later overtuigde Buwalda ook het grote publiek met Bonita Avenue, zijn roman over een familiedrama dat zich afspeelt tegen de achter-grond van de vuurwerkramp in Enschede.

Dez MonaZanger Gregory Frateur en contrabassist Nicolas Rombouts brengen hun interpretatie van gospels en spirituals. Het duo vindt elkaar in de zuivere essen-tie van het genre. Momenteel brengen ze met Sága een opera, naar aanleiding van het gelijknamige album dat in september verscheen.

Wim Helsen Hij won de publieksprijs op Theater aan Zee 2001 en maakte furore met zijn eerste voorstelling Heden soup!. Later trad hij op als vaste gast in Comedy Casino op Canvas, Vrienden van de poëzie en De Lustige Lezers. Momenteel speelt hij samen met Bruno Vanden Broecke de voorstelling Gij die mij niet ziet.

David MitchellDeze Britse auteur debuteerde in 1999 met de roman De geestesverwantschap. In de Lage Landen bereikte hij het ruime publiek met de bestseller Wolkenatlas. Zijn werk kenmerkt zich door uiteen-lopende verhaallijnen. In 2010 verscheen De niet verhoorde gebeden van Jacob de Zoet.

Connie Palmen Haar romans De wetten, De vriendschap (1995), I.M. (1998) en Geheel de uwe (2002) groeiden uit tot bestsellers. In 2011 verscheen Logboek van een onbarmhartig jaar over het verlies van haar geliefde Hans van Mierlo.

P. F. Thomése (NL)Hij werd in 1991 met de AKO-Literatuurprijs bekroond voor zijn debuutboek Zuidland. Inmiddels heeft hij verschillende boeken op zijn naam staan waarin de montere melancholie overheerst. Zo is Schaduwkind (2003) het aangrijpend relaas dat hij schreef na het overlijden van zijn dochtertje Isa.

Speellijst■ 10 februari 2012: Bourla, Antwerpen■ 11 februari 2012: Stadsschouwburg, Brugge■ 12 februari 2012: KVS, Brussel■ 13 februari 2012: De Werf, Aalst■ 14 februari 2012: 30CC Schouwburg, Leuven■ 15 februari 2012: Stadsschouwburg, Sint-Niklaas■ 16 februari 2012: C-mine Cultuurcentrum, Genk■ 17 februari 2012: CC Westrand, Dilbeek■ 18 februari 2012: Vooruit, Gent■ 19 februari 2012: Stadsschouwburg, Mechelen

Page 30: OKRA magazine februari 2012

De wilg levert klompen en de lange tenen van deze boom worden gevlochten tot manden en allerlei klimsteunen. Ze leveren makkelijk wortelende scheuten waarvan je levende tipi’s, loofgangen en leuke afsluitingen kan maken. Ook in moderne tuinen zijn wilgen aan een opmars begonnen.

De knotwilgWilgen kunnen op verschillende hoogten worden geknot. De mooi-ste hebben een stamhoogte van ongeveer twee meter. De kop van een knotboom vertoont een karak-teristieke zwelling. Wilgen hebben een voedselrijke schors die tal van mossen en korstmossen houvast en voedsel geeft. Een van de meest merkwaardige insecten is de 8 cen-timeter grote wilgenhoutrups. De

rups is vrijwel kaal en enigszins afgeplat. Ze graaft ongeveer drie jaar gangen, eerst in de bast, later in het hout. Zij is er vaak verant-woordelijk voor dat een wilg bij een windvlaag aan de voet afbreekt. Vaak kan je de rups al van een afstand ruiken. Ze verspreidt een opvallende en penetrante azijnach-tige geur. Voor de Romeinen was de wilgenhoutrups een heuse delica-tesse. En er zijn nog tal van insec-ten, kleine dieren en planten die in de knotwilg schuilen, huizen of wor-telen.

Kruipende en kleine en grote treurwilgenBij boomkwekers vind je wilgjes die klein blijven en geschikt zijn voor de rotstuin, naast wilgen die snel hoge bomen vormen. De inheemse kruip-

wilg, Salix repens, vormt een over de grond kruipend struikje. En elk kind kent de treurwilg, een boom als een fontein. Je moet maar eens kijken hoe mooi geel de hangende twijgen in de lente zijn, zeker tegen een donkere, dreigende wolken-lucht. Naast deze monumentale boom zijn er schattige treurwilgen die klein blijven. Je vindt ze in voor-tuinen of bij een klein vijvertje: de mannelijke Salix caprea ‘Kilmarnock’ en de vrouwelijke ‘Weeping Sally’. Deze laatste is als katjeswilg voor de kleinere tuin het meest interes-sant, hoewel de mannelijke ‘Kilmarnock’ meestal wat mooier van vorm is. Beide treurvormen worden op een stammetje geënt.

Poezelige katjesDe wilgen kondigen het voorjaar aan: hun katjes vallen op en er wor-den vaak takken uitgesneden om ze in de vaas te zetten. Zo haal je het voorjaar naar binnen. Bijen en hom-mels vinden er nectar en pollen. De dikke hommels zijn de koninginnen

Gewillige wilgenGeen boom bepaalde het landschap van de lage landen even sterk als de knoestige knotwilg. Bovendien herbergt geen boom meer schimmels en insecten. Slechts weinig bomen leveren zo vroeg op het seizoen al pollen en nectar voor bijen en hommels. Opvallend en nuttig, dat is de wilg.

30

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12GROEN

twijgen in de lente zijn, zeker tegen een donkere, dreigende wolken-lucht. Naast deze monumentale boom zijn er schattige treurwilgen die klein blijven. Je vindt ze in voor-tuinen of bij een klein vijvertje: de mannelijke Salix caprea ‘Kilmarnock’ en de vrouwelijke ‘Weeping Sally’. Deze laatste is als katjeswilg voor de kleinere tuin het meest interes-sant, hoewel de mannelijke ‘Kilmarnock’ meestal wat mooier van vorm is. Beide treurvormen

De wilgen kondigen het voorjaar aan: hun katjes vallen op en er wor-den vaak takken uitgesneden om ze in de vaas te zetten. Zo haal je het voorjaar naar binnen. Bijen en hom-mels vinden er nectar en pollen. De dikke hommels zijn de koninginnen

twijgen in de lente zijn, zeker tegen een donkere, dreigende wolken-lucht. Naast deze monumentale boom zijn er schattige treurwilgen die klein blijven. Je vindt ze in voor-tuinen of bij een klein vijvertje: de mannelijke Salix caprea ‘Kilmarnock’ en de vrouwelijke ‘Weeping Sally’. Deze laatste is als katjeswilg voor de kleinere tuin het meest interes-sant, hoewel de mannelijke ‘Kilmarnock’ meestal wat mooier van vorm is. Beide treurvormen

De wilgen kondigen het voorjaar aan: hun katjes vallen op en er wor-den vaak takken uitgesneden om ze in de vaas te zetten. Zo haal je het voorjaar naar binnen. Bijen en hom-mels vinden er nectar en pollen. De dikke hommels zijn de koninginnen

Page 31: OKRA magazine februari 2012

31

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12

Zwarte wilgenkatjes. Wilgenkatjes.

Demonen weren en pijn verzachten

Een boom die zo aanwezig is in het landschap en zoveel karakter ten toon spreidt, prikkelt uiteraard de fantasie en het bijgeloof. Vooral omdat wilgen en knotwilgen op zompige plaatsen groeiden die vaak in nevelen gehuld waren, hadden ze vaak een kwalijke reputatie. Boze heksen, watergeesten, dwaallichten en zelfs de duivel zou zich in zijn holle stam en takken schuilhouden. In het christelijk geloof zouden wilgentakken echter ziekten, donder en demonen weren. En omdat de boom tweehuizig is en er daarom vruchtbare en onvruchtbare wil-gen zijn, kon hij zowel vruchtbaarheidssymbool als

symbool van onvruchtbaarheid zijn. Albertus Magnus schreef in de 13de eeuw: ‘In de ogen van de magiërs gaan ze door als werkzaam omdat het zaad gedronken in een drank, de lust uitdooft en vrouwen onvruchtbaar maakt.’ Larie, zeg je en terecht. Maar in het blad van de wilg zit salicine en dat is de grondstof voor het geneesmiddel dat wereldwijd al meer dan een eeuw het allermeest wordt gebruikt: de aspirine en zijn afgeleiden, ver-spreid over honderden merknamen. Zeg nog dat de wilg pijn niet verdooft, ontstekingen remt en hartinfarcten voorkomt.

die nu snel in een holletje in de grond of elders een nest bouwen en een kolonie stichten. De katjes van alle wilgen zijn best mooi, maar het meest indrukwekkend zijn de zwar-te katjes van Salix gracilistyla ‘Melanostachys’.

Gevlochten wilgenhagenDe jongste jaren, ongetwijfeld onder invloed van het milieuvrien-delijk tuinieren, krijgen de inheem-se wilgen opnieuw een functie als haag, tipi of loofgang. Vooral de bit-tere wilg, Salix purpurea, en de katwilg, Salix viminalis, zijn hier-voor uitermate geschikt wegens hun geringere hoogte en zwakkere groeikracht. Maar wortelen doen ze heel gemakkelijk. Steek een wilgen-tak in de winter, zo een halve meter diep in de grond en in het voorjaar loopt hij uit en vormt hij wortels. Geen enkele boom die de wilg daar-in overtreft. Mooi zijn moestuinen en tuinkamers die door een breed-mazig net van wilgenstekken zijn omhaagd. Zo slagen de wilgen die vroeger wielassen, klompen en nog meer geriefhout leverden er ook nu weer in de creatieve tuinier op een oeroude maar telkens nieuwe wijze dienstbaar te zijn.

Tekst en foto’s Ivo Pauwels

Page 32: OKRA magazine februari 2012

32

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12GEZONDHEID

Verzorg je voeten

Dat ouderen vatbaarder zijn voor voetproblemen, heeft verschillen-de oorzaken. Neemt de leeftijd toe, dan spreidt de voet zich uit. Daardoor worden de voetkussen-tjes onder de hiel en de bal van de voet dunner. Ook de huid wordt droger. Onderzoek toonde aan dat vele voetproblemen bij ouderen veroorzaakt worden door te kleine schoenen. Andere gezondheids-klachten die vaak voorkomen bij ouderen, kunnen voetproblemen veroorzaken. Denk maar aan dia-betes, artrose of problemen met de bloedsomloop.

EeltDeze huidaandoening ontstaat door overmatige druk en wrijving. Eelt is een verdedigingsmecha-nisme van de huid. Die ervaart te veel wrijving en brengt daarom een extra laag aan als bescher-ming. Op zich is eelt niet schade-lijk of pijnlijk, enkel wanneer de eeltlaag samengroeit met de lederhuid, kan dit pijnlijk zijn en een branderig gevoel geven. Oorzaken van eelt kunnen heel divers zijn: verkeerde schoenen, afwijkingen aan de voet, over-gewicht, een doorgezakte voet, magere voeten of aftakeling van het bloedvatensysteem.Eelt kan je in vele gevallen zelf behandelen. Week de plekken minstens vijf minuten in warm

water en wrijf de bovenste lagen weg met puimsteen of een ruwe handdoek. Te veel eelt weghalen is echter geen goed idee, het zal de aangroei versnellen. Heb je heel veel last van eelt, doe je het best beroep op professionele hulp.

LikdoornsLikdoorns zijn verharde eeltkernen die naar binnen groeien in de vorm van een kegeltje. Ze kunnen erg pijnlijk zijn. Meestal ontstaan de likdoorns in het centrum van de eeltplek. Soms vormt zich een vochtzakje in de huid, in sommige gevallen kan de huid zelfs ontste-ken. Likdoorns zijn vaak hardnekkig. Enkele weken nadat ze zijn verwij-derd, beginnen ze opnieuw te groeien. Daarom is het belangrijk dat ook de oorzaak wordt aange-pakt. Vaak zijn dit onaangepaste schoenen.

KalknagelsOuderen hebben ook vaak last van een kalknagel. Die ontstaat wan-neer meerdere hoornlagen op elkaar gestapeld worden. Zo ver-dikt de nagel en krijgt hij een geel-bruine kleur. Hij is niet langer doorzichtig. Soms gaat de groei-richting ook afwijken en neemt de nagel de vorm aan van een klauw. Dat is gevaarlijk, zo kan de nagel in de huid groeien.

Oorzaken van kalknagels zijn divers. Soms ontstaan ze na een harde klap of stoot of zijn ze het gevolg van een huidziekte. Ook een verkeerde stand van de teen kan leiden tot een kalknagel. Maar ook ouderdom, voedingsstoornis-sen en de menopauze kunnen deze vergroeiing veroorzaken. Belangrijk is om deze nagels goed te behandelen. Dat laat je het best over aan een pedicure. De nagel moet goed worden geknipt zodat hij niet in de huid groeit. Bovendien zal de pedicure de bovenste laag van de nagel wegnemen zodat die dunner wordt. Deze behandeling moet regelmatig worden herhaald.

Grote teenknobbelDeze knobbel wordt ook wel hallux valgus genoemd. De grote teen maakt een draai en wijst naar bin-nen. Op de plaats waar de draai plaatsvindt, groeit meestal een knobbel. Hallux valgus kan erfelijk zijn, in sommige families komt de aandoening vaker voor. Meestal wordt de aandoening van vrouw op vrouw doorgegeven. Maar ook mannen kunnen last hebben van een hallux valgus. Hallux valgus veroorzaakt niet enkel last aan de oppervlakte, ook het gewricht kan vervormen. Daardoor wijzigt het

Eelt en likdoorns, een vergrote teenknobbel, kalknagels. Vele voetproblemen zijn ouderen niet onbekend. Toch zijn er meest-al manier om ze te voorkomen en te behandelen.

Wil je voetproblemen vermijden, is het belangrijk goede schoenen te dragen.

Hallux valgus.

Page 33: OKRA magazine februari 2012

Innoverend voor de gezondheidMinervastraat 14, B-1930 ZaventemTel.: 02 720.51.20 – Fax: 02 720.51.60E-mail: [email protected]

Draagt bij tot het

behoud van normale

cholesterolwaarden NatuurlijkeCholesterol balansDe meest volledige formule voor cholesterolbeheersing:• Rode Gist Rijst • Coënzym Q10• Alfa-Linoleenzuur

Verkrijgbaar in apotheken in verpakkingen van 60 capsules.Vraag het overeenkomstigCNK-nummer : 2882-769.

PROMOaanbieding

- 3 €

BE_S

tatiq

inon

_Ad_

OKR

A_01

12_1

90x1

28

looppatroon wat soms klachten kan veroorzaken in de rug, heup en knie. Heb je last van hallux valgus, is het van groot belang aandacht te besteden aan je schoeisel. Zorg voor brede schoenen van soepel leer. Stiknaden ter hoogte van de knobbel zijn uit den boze. Zo kan je irritaties voor-komen. Soms zijn inlegzooltjes noodzakelijk. Chirurgisch ingrijpen, is pas in laatste instantie nodig.

DiabetesWie lijdt aan diabetes, doet er goed aan elke dag aandacht te besteden aan zijn voeten. De doorbloe-ding en het gevoel in de voeten kunnen immers sterk verminderen. Dit kan gevaarlijk zijn. Daarom moet je je voeten elke dag inspecteren op wondjes en je nagels goed verzorgen. Lijd je aan diabetes, doe je er trouwens goed aan regelmatig een professionele voetverzorger te raadplegen. Zo vermijd je gevaar-lijke wondjes en infecties.

Tekst Nele Joostens

Page 34: OKRA magazine februari 2012

34

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12INFO

1. Zal ik langer moeten werken? Wie na 1 januari 2012 met vervroegd pensioen wil, zal tegen een pak strengere voorwaarden botsen. In de tabel vind je een overzicht van de verhoogde minimumleeftijd en loopbaanduur die voortaan van kracht zijn. De loopbaanvoorwaarde staat voor het aantal jaar dat je gewerkt moet hebben om recht te hebben op het pensioen.

Minimumleeftijd Loopbaanvoorwaarde

2012 60 35 (privé) en 5 (overheid)

2013 60,5 38 (alle stelsels)

2014 61 39 (alle stelsels)

2015 61,5 40 (alle stelsels)

2016 62 40 (alle stelsels)

Brugpensioen heet nu Stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag. De situatie van het algemene stelsel ziet er als volgt uit:

cao Minimumleeftijd Loopbaanvoorwaarde

cao op sectoraal of onderne-mingsvlak die voor het eerst gesloten is na 31-12-2011

60 jaar mannen 40 jaar vrouwen 35 jaar

cao op sectoraal of onderne-mingsvlak die gesloten en neergelegd is vóór 1-1-2012

58 jaar mannen 38 jaar vrouwen 35 jaar

cao 17 (van toepassing indien er geen cao werd gesloten op sectoraal of ondernemings-vlak)

60 jaar mannen 35 jaar vrouwen 28 jaar

Bedrijven in moeilijkheden en in herstructurering kunnen een uitzonde-ring aanvragen zodat werknemers van deze bedrijven al op hun 55ste van de gunstige regeling van het Stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag gebruik kunnen maken.

Net voor het jaareinde schoot de regering Di Rupo I uit de startblokken. Meteen bleek dat 2012 een jaar van verande-ringen zal worden. Ook voor oudere werknemers en gepensioneerden. Hier vind je enkele antwoorden op tal van vragen over de pensioenhervorming.

Pensioenhervormen voor beginners

2. Wat met de lage pensioenen? De tweejaarlijkse aanpassing van de pensioenen aan de welvaart is behouden. De sociale partners zullen blijven onderhandelen op basis van een welvaartsenvelop-pe. Het budget hiervoor zal echter met veertig procent verminderen voor 2013 en 2014. Grote wel-vaartsaanpassingen zijn bijgevolg nog niet in zicht. De minimumpensioenen voor zelf-standigen zullen verhogen om geleidelijk op dezelfde hoogte te komen als die van de werkne-mers.

3. Kan ik nog in een landingsbaan stappen

en wat zijn de gevolgen voor mijn pensioen?

Arbeidsduurvermindering met een vijfde of de helft voor oudere werknemers is voortaan pas mogelijk op een leeftijd van 55 jaar en bij een beroepsverle-den van 25 jaar. Landingsbanen hadden in het verleden geen negatieve invloed op de pensioen-berekening. In de toekomst zal de Rijksdienst Voor Pensioenen deze perioden echter slechts aan een minimumloon verrekenen. Voor oudere werknemers komen er een beperkt aantal gunstmaatregelen. Ben je zestig of ouder en werk je halftijds, kunnen nog twee jaar voor een volledig loon tellen. Als je viervijfde werkt, nog vijf jaar.

Page 35: OKRA magazine februari 2012

35

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12

4. Blijft mijn overlevingspensioen

onveranderd? Het overlevingspensioen wordt een overgangsuitkering. Na een bepaalde periode zal het overle-vingspensioen stoppen en kunnen rechthebbenden onmiddellijk het recht openen op werkloosheidsuit-keringen, als ze nog niet aan het werk zijn. Verworven rechten blij-ven wel behouden. Voor de huidi-ge gepensioneerden zal er dus niet veel veranderen.

5. Mag ik nog bijverdienen na mijn pensioen?

Personen ouder dan 65 jaar die in 2013 een beroepsverleden hebben van 42 jaar zouden onbeperkt kunnen bijverdienen. In andere gevallen blijven er inkomensgren-zen bestaan. Personen die deze grenzen overschrijden, krijgen in de toekomst een lichtere sanctie. In plaats van een volledige schor-sing vermindert het pensioen in de mate dat de grens overschre-den werd. De regering zal ook een indexering op de inkomensgren-zen toepassen.

6. Zal mijn overheidspensioen verminderen?Tot voor kort gold het gemiddelde loon van de laatste vijf jaar tewerkstelling als berekenings-basis voor het ambtenarenpen-sioen. De nieuwe regering trekt de

referentiewedde op naar de laat-ste tien jaar tewerkstelling. De nieuwe berekeningsmethode geldt niet voor wie op 1 januari 2012 vijftig jaar of ouder was.

7. Versterkt Di Rupo I het wettelijk pensioen? De regering streeft een veralge-mening van de tweede pijler na. Dit is het aanvullend pensioen via de werkgever. Wettelijke garanties opdat alle werknemers hiervan kunnen genieten, zijn echter niet voorzien in het regeerakkoord. Het zijn de sociale partners die dit moeten onderhandelen.

Tekst Niek De Meester

OKRA heeft haar bedenkingen bij de pensioenhervorming zoals die momenteel voorligt. De focus ligt te fel op langer werken, terwijl de problematiek van lage pensioenen veel te weinig aan bod komt. In de loop van de maand januari lichtte OKRA daarom haar standpunten toe tijdens een persoonlijk onderhoud met minister van Pensioenen Vincent Van Quickenborne. Hierover lees je alles op blz. 8.

Heb je vragen over je pensioen? Neem contact op met de pensioendienst van het CM-ziekenfonds in je buurt of via 02 246 44 45 of 02 246 44 31.

2012 wordt een jaar van veranderingen.

Ook voor oudere werknemers en gepensioneerden

Page 36: OKRA magazine februari 2012

Geen belasting op pensioen dwangarbeidersWie van de Duitse overheid een pensioen ontvangt, wordt daar sinds 2005 vanuit Duitsland op belast. Dat de Duitse overheid ook personen aanschreef die tijdens de Tweede Wereldoorlog als dwangarbeider werden tewerkgesteld, deed veel stof opwaaien.

Het komt er op neer dat AOW-gerechtigden deze KOB enkel kunnen krijgen als minstens negentig procent van hun inko-men belastbaar is in Nederland. In de praktijk betekent dit dat aan de meeste AOW-gerechtigden die in het buitenland wonen geen KOB

kan toegekend worden. De vermindering van het AOW-bedrag kan ondermeer een invloed hebben op het supple-ment grenswerknemer dat de Rijksdienst voor Pensioenen (RVP) betaalt.

Nederlandse koopkrachttegemoetkomingBelgen die in Nederland hebben gewerkt, zagen sinds juni 2011 hun inkomen met ongeveer 33 euro per maand ver-minderen. Dit heeft te maken met de omvorming van de Nederlandse tegemoetkoming (AOW) naar de koopkracht-tegemoetkoming voor oudere belastingplichtigen (KOB).

In 1967 sloten België en Duitsland een verdrag waarin werd bepaald dat Duitsland belastingen zou hef-fen op het pensioengedeelte dat Duitsland betaalt aan Belgen die in Duitsland tewerkgesteld waren. De uitvoering van dat verdrag liet op zich wachten. Maar sinds 2010 schrijft de Duitse belastingadmi-nistratie alle betrokkenen aan.

Iedereen die ooit tewerkgesteld was in Duitsland en een Duits

wettelijk pensioen ontvangt, kreeg een brief met de vraag om een overzicht van zijn inkomsten in te dienen. De aanslag geldt voor ouderdoms- of weduwepen-sioenen maar ook voor invalidi-teitsuitkeringen. Ze gaat terug tot 2005.

Lang niet iedereen zal uiteindelijk belasting moeten betalen. Er zijn immers vrijstellingen op basis van inkomensgrenzen. Er zijn ook uit-

zonderingen, onder meer voor ex-dwangarbeiders. Zij hoeven geen belasting te betalen. Dat geldt voor alle slachtoffers van de nationaal-socialistische vervol-ging.

Kreeg je een brief van de Duitse overheid, moet je erop reageren. Anders riskeer je nalatigheids-intrest te moeten betalen. Reageren kan ook in het Nederlands.

Heb je vragen over je Duits pensioen en de belastinghef-fing? Neem contact op met de pensioendienst van het CM-ziekenfonds in je buurt of via 02 246 44 45.

De Europese Commissie bestu-deert of dit toch geen ouderdoms-uitkering is en er bijgevolg een exportverplichting bestaat. Een uitspraak is er nog niet. In afwach-ting zal de RVP een beslissing nemen wanneer je als gepensio-neerde hiertoe expliciet een aan-vraag tot herziening indient. Opgepast: in bepaalde situaties kan een herziening leiden tot een vermindering van het Belgisch pensioen. Het is dan ook raad-zaam om alvorens een aanvraag tot herziening in te dienen eerst de RVP hierover te contacteren.

OKRA volgt dit dossier van nabij op. Voor meer info kan je ook terecht bij de pensi-oendienst van je ziekenfonds.

36

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12INFO

Page 37: OKRA magazine februari 2012

37

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

1

VRAAG EN AANBOD

■ LiedIk ben op zoek naar de volledige tekst van het lied dat als volgt begint: “Leer mij zwijgen, stille Vrouwe, zwijgen over al mijn leed. Leer mij denken, wijze Vrouwe. Leer mij bidden, vrome Vrouwe.”Machteld Verstraeten, Sint-Huybrechtstraat 66, 1785 Merchtem

■ EtikettenIk ben op zoek naar voetbaletiket-ten van de Belgische competitie, de Euro cup, de Champions League, de Belgische beker en provinciale ploegen. De etiketten mogen gebruikt zijn. Ik verzamel ook allerlei spullen van Duvel en de brouwerij Moortgat. Als Edegem-naar zoek ik bovendien alles over Yasmine. Harry Dhondt, Parklaan 133, 2650 Edegem, 0494 66 13 12

■ CreaCrea Oostakker zoekt nummer 17 en 18 van het Tweemaandelijks borduurblad uit 2007.Edithe 09 251 11 81 of Maria 09 355 96 67.

■ Oude kaartenIk verzamel oude nieuwjaarsbrie-ven en oude communieprentjes van voor 1960, oude postkaarten in oker, oude handgenaaide kaar-ten en alle prentjes met een kant-je rond. Ik kan ruilen.Jacqueline Taillieu, Veldstraat 3, 8720 Dentergem, 051 63 44 15

■ VoigtlanderIk ben in het bezit van een oud fototoestel van het merk Voigtlander verpakt in een lederen etui. Geïnteresseerd?Ria Ruts, Zwaluwenlaan 3a, 2520 Ranst, 0478 61 66 20

■ Paternosters en andere religieuze voorwerpenIk wil graag mijn collectie pater-nosters en andere religieuze voor-werpen aanvullen. Ook missalen, relikwieën, devotieprentjes, kleine beeldjes en zakheiligen zijn wel-kom.Francis Verhaeghe, Bosstraat 14, 8790 Waregem, 0495 624 622 of 056 600 912

■ LiebigIk zoek Liebig chromo’s van na 1919. Frans nrs. 7-12-17-18-20-25-57-58-59.Eduard Truyens, Franz Schollaertstraat 28, 3010 Kessel-Lo, 016 25 92 64

■ OorlogsboekenIk ben op zoek naar boeken over de Grote Oorlog o.a.: Het drama van Esen, Merkem in de kijker, Menschen van de lande in en om Werken 1840-1940, Humor in de oorlog, Terug naar niemandsland, Het drama van de dodengang: grootvaders’ oorlog deel 2, De oorlog van Valentin, Ik was 20 in 14-18, De laatste onthoofding, Ik was een spionne, Van de oorlog hoor ik niets.Wilfried Vandekerckhove, Ninovestraat 125, 9450 Haaltert, 0477 70 73 01

■ BidprentjesIk verzamel bidprentjes van pries-ters, kloosterzusters en andere geestelijken. Wie helpt mij mijn verzameling uit te breiden? Wilfried Valcke, Kasteelweg 43, 8908 Vlamertinge, 057 20 16 03

■ PostzegelsGraag gestempelde Belgische postzegels vanaf 2000 tot heden. Maria Otten, Reep 1, 2970 Schilde

Heel veel lezers sturen ons zoeker-tjes voor deze rubriek. Omdat de wachttijd bijna twee jaar bedroeg, zullen we voortaan in OKRA-magazine enkel de vragen publice-ren waarop lezers niet per mail kunnen antwoorden. Alle zoeker-tjes verschijnen uiteraard onmid-dellijk op www.okra.be (via zoeker-tjes in rechterkolom).

■ VissersliedIk zoek de volledige tekst van een lied dat als volgt gaat: “Zekere dag kwam Henri met zijn Lena hand in hand wandelend in de dui-nen bij het strand.Die Henri was een visser, die met zijn boot in d’haven lag. Gereed om uit te zeilen, nog dien dag.”Louis Van Ruysseveldt, Esp 31, 1745 Opwijk.

■ De kanonnierIk zoek de volledige tekst van het oude gedicht De kanonnier waar-van de eerste regel luidt: “Het huizeke stond zo alleen in het veld”.Henri Maes, Marie-Josélaan 10, 2600 Berchem, 03 281 77 39

■ GeldverzamelaarIk verzamel muntstukken en papieren geld. Wie wil ruilen?Willy Vansteenkiste, Gustaaf Gibonstraat 45, 1600 Sint-Pieters-Leeuw, 0472 91 89 48 (geen sms)

■ PrentenIk bezit veel kalender- en andere prenten met zichten, dieren en schilderijen. Ik bezit ook veel smyrnawol en stramien, dik en dun. Alles gratis af te halen.Wellens, Leiseinde 56, 2300 Turnhout, 014 41 76 08

■ PrentkaartenIk verzamel prentkaarten, post-kaarten, foto’s, kopieën en kran-tenknipsels met afbeeldingen van kerken, kapellen, kloosters, kas-telen, molens, pastorieën, trams, grotten of dorpzichten. Liefst van Belgische dorpen en kleine ste-den. Frans Vanden Brande, Kapellegoed 4, 2260 Zoerle-Parwijs

De kanonnierJe zoekt wat of hebt iets aan te bieden? Commerciële aanbiedin-gen nemen we niet op. Stuur je vraag naar OKRA-magazine, Vraag en aanbod, PB 40, 1031 Brussel of naar [email protected]. Vermeld het liefst je telefoonnummer. Dank in naam van de lezers aan wie je reageert.

Page 38: OKRA magazine februari 2012

38

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12RELATIES

Mijn kleinkind en ik

Lisette Vanhelmont: “Dat eerste kleinkind! Het mooiste, het liefste, het beste, ik kom adjectieven te kort om die diepe blijdschap uit te drukken. Met de komst van Hanne twee jaar geleden zag ik ook mijn dochter en schoonzoon dingen doen die ik blijkbaar doorgegeven had zonder het te beseffen. Alsof ik mezelf terug bezig zag met mijn kleine kinderen. Wonderlijk.”

“Met Hanne is het (bijna) altijd feest in huis. Ze komt hier vaak maar ik ben niet de oppas. Iedereen komt hier vrijdagavond eten, Hanne ook. Ik haal haar dan vroeger af bij de onthaalmoeder. Als er iets scheelt of er is geen babysit gevon-den, zorgen wij ook voor haar.

Hanne noemt haar opa apo en ik heet amo. In het begin dacht ik, er zal toch niets mis zijn omdat ze die woorden omdraait. Maar Hanne kan nu heel goed oma en opa zeggen, toch blijven wij voor haar apo en amo. De ontwikkeling van de spraak meemaken, dat is enorm. Telkens komt Hanne met een nieuw woord-je voor de pinnen. Sinds kort plakt ze woordjes aan elkaar zoals meer en ook, dat wordt ‘mook’. Dat bete-kent: nog!”

Oppikken“Hanne is een vrolijk, blij en voor-zichtig kind. Ze kruipt nergens op, doet geen stoere dingen. Als we met iedereen samen zijn, krijgt ze ons allemaal aan het dansen. Een

klein commandantje is ze dan wel. Ze kan zo authentiek blij zijn. Met Sinterklaas had haar meter een winkeltje gebracht. Wij hadden er een tafeltje en stoeltjes rondgezet en ze sprong letterlijk omhoog van blijdschap. Ze begon meteen de kassamadam uit de supermarkt na te spelen. Thuis had de Sint een keukentje gebracht. Hanne meteen aan de slag. Potjes vullen en in de oven steken. Iets in de kookpotten gieten en op het vuur zetten. Eventjes wachten. Een triomfante-lijke ‘klaar’! En iedereen mee aan tafel. Ongelooflijk hoe zo’n uk din-gen opslaat waar je zelf geen erg in hebt. Misschien deden mijn kinde-ren dat ook. Maar toen zij die leef-tijd hadden, was ik volop aan het werk en had ik er meer dan één om naar te kijken.”

“Die ontwikkeling zien gebeuren, dat is zo zalig. Ook van de gewoon-ste dingen. Toen ze de eerste keer naar mij wuifde toen ik de deur uitging, was ik de hemel te rijk. En toen ik haar de eerste keer alleen uit de auto zag stappen en ze hier meteen de juiste deur naar de woonkamer opende. Ze was nog maar net twaalf maanden. Natuurlijk, Hanne is ons kleinkind. Je loopt naast je schoenen van fierheid. Ik versta het niet maar het is er, sinds het eerste moment. Je zou zo’n kind alle dagen willen zien maar als grootmoeder moet je aan de zijlijn staan. Ik dacht dat me dat zwaar zou vallen maar dat is niet zo. Als Hanne bij ons is, moet ik haar een beetje mee opvoeden. Maar ik mag ook de oma zijn en dan mag Hanne altijd iets meer.”

Twee grootmoeders, twee kleinkinderen. En toch is hun relatie niet dezelfde. Lisette en Anita vertellen.

Lisette: ‘Ik geniet aan de zijlijn’

Page 39: OKRA magazine februari 2012

39

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12

Anita Wuestenberg: “Ik heb twaalf kleinkinderen maar Aaron heeft onze speciale zorg. De andere kleinkinderen leven in een warm nest. Door enkele ongelukkige omstandigheden is dat voor Aaron anders. Wij zorgen materieel ook wat mee voor hem en dat vinden de andere kinderen best. Maar dat Aaron minder kansen heeft, snap-pen ze niet echt.”

Aanvaarden“Aaron is een pientere jongen maar heeft het Tourettesyndroom. Omdat ik door mijn werk oog had voor zulke problemen, merkte ik dit al toen hij nog kleuter was. De psychiater zei: ‘De kleine heeft inderdaad tics zoals bij Tourette maar dat kan ook van de spannin-gen thuis zijn. Kom later eens terug.’ Sindsdien ga ik mee naar de dokter. Aaron hoeft geen medicatie maar leert zijn handicap aanvaar-den. Onlangs vroeg de meester of Aaron eens over Tourette wou ver-tellen want sommige schoolmak-kers vinden zijn tics misschien wel raar. Die vraag stelde Aaron wat gerust en het doet hem deugd dat we samen aan dat spreekbeurtje werken.” “Aaron woont bij zijn mama maar komt elke dag na school naar hier, behalve maandag. Hij gaat ook mee op vakantie. Sinds hij wat gro-ter is, neem ik meestal een ander kleinkind mee. Die zijn allemaal gek op Aaron. Het is ongelooflijk hoe goed hij met de kleintjes over-weg kan. Tijdens de toetsperiodes komt hij soms ook in de weekends, dan is er wat meer tijd om hem te helpen. Aaron is motorisch zwak. Dat hoort ook bij Tourette. Ingewikkeld knutselen, moeilijke knopen leggen of tenten opzetten, is aan hem niet besteed. Hij zal met zijn hersenen zijn weg moeten maken, niet met handenarbeid.”

Wiskunde“Als oma die mee opvoedt, is het soms op eieren lopen, want Aaron balanceert tussen twee verschil-lende opvoedingsmilieus. Je mag je niet bemoeien met de opvoe-ding van de ouders maar je wil ook zorgen voor wat continuïteit. Zo hadden we al eens conflicten over bedtijd en tv-programma’s voor volwassenen. Aaron is geen lezer maar hij is graag met wiskunde bezig, daar leest hij enthousiast over. En computerspelletjes heb-ben soms een vleugje wiskunde. Een boek met veel tekeningen, dat gaat nog ‘want met een tekening erbij begrijp je de dingen beter’.”

“Aaron is een tof kind. Vroeger had hij veel woedeaanvallen. Dat hoort ook bij Tourette. Maar de psychia-ter heeft hem geleerd hoe hij die aanvallen kan beheersen en nu wordt hij hier nooit meer boos.

Aaron heeft ook gevoel voor humor. Iemand vroeg hem of hij graag bij oma kwam. ‘Ja, ik kom hier graag!’ En toen met een schalkse knipoog: ‘Ik heb toch geen keus, waar kan ik anders naartoe?’”

“Er waren altijd grootouders die voor hun kleinkinderen zorgden. Bij mijn oma groeide een nichtje op dat geen leefbare thuis had. Ik vind dat niet goed. Zo’n kind heeft een pleeggezin nodig en oma moet oma blijven. Hoe graag ik Aaron en al mijn kleinkinderen ook zie, hen dag in dag uit bijhouden wil ik niet. Occasionele opvang graag en met plezier. Onze zorg voor Aaron spreekt dat niet tegen. Hij heeft die extra aandacht nodig tot hij op het juiste spoor zit. Hopelijk vindt hij volgend jaar een goede school met voldoende leerlingenbegelei-ding en aandacht voor pesten. Ik wens hem alle geluk.”

Tekst Hilde MasuiFoto’s Jürgen Doom

Anita: ‘Oma moet oma blijven’

Page 40: OKRA magazine februari 2012

40

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12DE KEUZE VAN LIESBET WALCKIERS

De jongeman wilde aandacht vra-gen voor het feit dat hij, ondanks zijn diploma, maar niet aan werk kon geraken. En zoals hij, duizen-den van zijn leeftijdgenoten. Zijn wanhoopsdaad was de start van een revolte die op korte tijd het land overspoelde. Drie weken later moest president Ben Ali het land uitvluchten. Wat daar op volgde, ging razendsnel. De vonk sloeg over op het buurland Egypte, waar massale straatprotesten een einde maakten aan het autoritaire bewind van president Moebarak. Daarop schoot de hele Arabische wereld in brand. Het protest dijde uit naar de meest diverse landen, gaande van Libië over Jemen en Bahrein tot Syrië. Er ging een enorme golf van hoop over de regio. De Arabische lente, zo ging ze heten, de voorbode dus van de zomer, van betere tijden.

Beperkt succes Snel zou blijken dat het nog lang geen zomer is. Een jaar later mag voorlopig alleen Tunesië - heel voorzichtig - een succes worden genoemd. De lente heeft in het hele gebied duizenden doden gemaakt en de lijst is zeker nog niet volledig. In Egypte, het sleu-telland in de regio met het groot-ste aantal inwoners, ziet het er naar uit dat de massaal opgeko-men betogers van het Tahrirplein, voorlopig tenminste, met een kluitje in het riet zijn gestuurd. Uit de afloop van de verkiezingen moet blijken of een echte demo-cratie mogelijk is.

Libische burgeroorlogVooral het tragische verloop van de opstand in Libië koelde het enthousiasme danig af. Wie dacht dat kolonel Kadhafi even vlot uit de weg zou worden geruimd als zijn Tunesische en Egyptische col-lega’s, had het lelijk mis. Het kwam tot een heuse burgeroorlog. De interventie van Amerikanen en Europeanen was allebehalve belangenloos. Bovendien kan de onwaardige manier waarop de Libische leider is omgebracht allerminst rekenen op begrip van landen uit het Zuiden. Een serene toekomst voor de Libiërs ligt ver-der af dan ooit. Ze mogen dan al olie hebben en dus geen economi-sche kopzorgen. Het land telt zo’n 140 stammen en clans. Die wer-den vroeger door Kadhafi bijeen-gehouden. Nu hij er niet meer is, blijft het zeer de vraag of die bereid zullen zijn vreedzaam samen te leven. Het wordt nog dramatischer als je weet dat er zich een enorme hoeveelheid wapens in het land bevindt.

Uitzichtloos in SyriëHet meest uitzichtloos is de toe-stand in Syrië. Meer dan vijfdui-zend doden, veertienduizend gevangenen, vermoorde kinderen, folteringen en geen uitzicht op een oplossing. De tegenstellingen tussen de soennitische en de sjiie-tische tak van de islam bepalen er mee het conflict. De opstand van de soennitische meerderheid tegen het sjiietische minderheids-bewind kan op termijn ook uitdijen

naar andere landen van de regio. Vergeet niet dat ook in Iran sjiie-ten aan de macht zijn.

Opvallend is dat er in het rijke Saoedi-Arabië, de voornaamste bondgenoot van de Verenigde Staten in de regio, nauwelijks iets beweegt. Aan de oppervlakte, tenminste. De macht is er in han-den van de soennieten maar er is een actieve sjiietische minderheid. Het Saoedische leger snelde wel de koning van het kleine buurland Bahrein ter hulp en drukte er de opstand van de sjiietische meer-derheid de kop in. In Bahrein is de vijfde Amerikaanse vloot gele-gerd.

Wankele toekomstEr is dus nog werk aan de winkel. Maar ook al mochten de autoritai-re regimes op termijn zijn omver-geworpen, dan nog is het de vraag wat daarvoor in de plaats zal komen. Democratie? Houdt dat woord wel hetzelfde in voor ons als voor alle burgers in die ver-schillende landen? Wat zien we daar waar de oppositie zich aan het organiseren is? En de mensen-rechten? De rechten van de gevangenen bijvoorbeeld, de rechten van de vrouw vooral. Het is niet verboden daar grote twij-fels over te hebben.

IslamiseringOnheilsprofeten voorspellen een islamitisch fundamentalistische vloedgolf. Het is inderdaad zo dat er heel wat religieuze tegenstel-lingen meespelen in de plaatselij-ke conflicten. En daar waar er verkiezingen waren, zoals in Tunesië of Egypte, hebben de reli-gieuze partijen als enige dadelijk

De zomer is nog verafOp 17 december was het precies een jaar geleden dat een fruitver-koper in Tunesië zichzelf in brand stak. De aanleiding: zijn koop-waar werd in beslag genomen, hij had geen vergunning.

Page 41: OKRA magazine februari 2012

41

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12

voldoende structuur en naambe-kendheid om echt een rol te spe-len in de overgangsfase. In een aantal landen zijn ze ook de enige geweest die zorgden voor een sociaal dienstbetoon dat de over-heid had verwaarloosd.

Het is geen uitgemaakte zaak of die partijen overal de weg van de radicalisering zullen opgaan. In Egypte bijvoorbeeld zijn er span-ningen tussen de machtige mos-limbroederschap en de aanhan-gers van de meer extreme salafis-tische strekking van de islam.

De moslimbroeders, die vatbaar zijn voor samenwerking met ande-re partijen en dus voor compro-missen, zijn momenteel in de meerderheid. Maar het kan voor-lopig nog alle kanten uit.

Algerije geen voorbeeldHet domste wat kan gebeuren, is wat in de jaren negentig het regi-me in Algerije heeft gepresteerd. Toen het er naar uitzag dat de radicale islamisten de verkiezin-gen zouden winnen, zette het leger de raadpleging brutaal stop. De verboden religieuze partij werd er alleen nog populairder door. Het werd de inzet van een moord-dadige burgeroorlog.

Wat wel zo goed als zeker lijkt, is dat de komende jaren politiek en godsdienst in de regio onlosmake-lijk verbonden zullen zijn. Met alle gevolgen van dien voor de men-senrechten. Er komen dus nog woelige tijden voor de Arabische wereld. Maar zelfs in de veronder-stelling dat dit alles een positieve wending zou nemen, zal er geen vrede in het Midden-Oosten zijn zolang er geen oplossing komt voor dat ene, ultieme probleem, het conflict tussen Israël en de Palestijnen. De Arabische zomer is nog veraf.

Tekst Liesbet Walckiers

De komende jaren zullen politiek en godsdienst nauw verbonden zijn in de Arabische wereld.

Minaret Van De Bruid…

Page 42: OKRA magazine februari 2012

42

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12MENU

Charlie Crauwels: “Vroeger had mijn vader een studentencafé hier in de buurt. Maar hij had zin in iets anders en vijftien jaar geleden opende hij een kleine brasserie. Hij serveerde broodjes en pasta’s, heel eenvoudige dingen. Maar geleidelijk aan evolueerde hij naar een typisch Brussels restaurant met vooral Brusselse gerechten op de kaart. Hij wilde een eenvou-dige keuken, met gerechten die je ook thuis kan eten, of zoals je ze herinnert uit de keuken van je oma. Bovendien moest het res-taurant betaalbaar blijven.”

“We koken met typisch Brusselse ingrediënten zoals spruitjes, wit-

loof en geuze. Maar er staat ook stoemp bomma met worst en spek op de kaart. En ballekes in marollensaus met huisgemaakte frietjes en tomatensaus. Alles is hier trouwens huisgemaakt. Ook kalfshersenen en mergpijp kan je hier eten. En natuurlijk gegrati-neerd witloof. Waar we onze inspiratie halen? Van overal, uit onze herinneringen aan de authentieke keuken van onze grootmoeders en uit tal van kookboeken over de Brusselse keuken. Uiteraard testen we deze recepten eerst uitgebreid in onze keuken voor we ze op de kaart zetten. En we passen ze aan waar nodig.”

“Blijkbaar valt onze keuken in de smaak. Hier komen heel uiteen-lopende mensen over de vloer: buurtbewoners, toeristen die de Belgische en Brusselse keuken willen proeven, mensen die in de kantoren hier in de buurt werken en zelfs Vlamingen van ver buiten Brussel. Ik denk dat onze klanten komen voor de lekkere gerechten maar vooral ook voor de gemoe-delijke sfeer. We zijn absoluut geen chique restaurant, eerder een volkse brasserie. En daar is blijkbaar een publiek voor.”

Witloof, spruitjes en geuze“Eten zoals we het kennen van vroeger, dat willen we brengen in ons restaurant”, zegt Charlie Crauwels van het Schaarbeekse restaurant De groene ezel. “Daarom staan er authentieke Brusselse gerechten op de kaart.”

Witloof, spruitjes en geuze

Page 43: OKRA magazine februari 2012

43

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12

Ribbetjes op zijn BrusselsVoor vier: 2 kg ribbetjes, bakboter | 1 fles geuze | 1 ui | 600 gr spruitjes | 200 gr wortelen | 200 gr rapen | 1 snee brood | 1 lepel mosterd | 800 gr aardappelen | peper en zout.

Reinig en snijd de wortelen en rapen in stukken. Reinig de spruitjes en snijd in twee. Snijd de ribben in stukken. Laat de boter heet worden en bak de ribben mooi bruin. Haal ze uit de pan en voeg de gesneden groen-ten bij het braadvocht en laat met de geuze sudderen. Voeg de ribben terug bij de groenten en leg er de snede brood met mos-terd bovenop. Stoof gaar in 45. min. Voeg de aardappelen toe en laat nog 15 min. garen.

Fazant met spruitjesstamppotVoor vier: 4 fazantenfiletsbakboter400 gr spruitjes4 mooie aardappelen4 stronkjes witloofpeperzout muskaatnoot.Reinig het witloof en haal de harde kern er uit. Laat bakboter smelten en gaar er het witloof in tot het een licht-bruine kleur heeft. Voeg indien nodig wat water toe. Kook ondertussen de aardappelen en de spruitjes gaar. Houd een aantal spruitjes apart. Roerzeef de aardappelen en de rest van de spruitjes en breng op smaak met peper, zout en muskaatnoot. Voeg indien nodig wat kookvocht van de spruitjes toe. Verhit bakboter en bak de fazantenfilets rosé. Mix de overge-houden spruitjes met het braadvocht tot een groene saus. Serveer de fazant met de stamppot en de saus.

Paling met witloof en geuzeVoor vier: 4 rivierpalingenbloem2 uienzoutpeper6 stronkjes witloof1 flesje geuze½ l visfumetpeterselie2 dl roombakbotersap van 1 citroen en muskaatnoot. Snijd de paling in moten en wentel in bloem. Bak de vis lichtbruin. Haal uit de pan en fruit de ui en de gehakte peter-selie in dezelfde pan. Voeg de paling opnieuw toe en giet de geuze en de vis-fumet erbij. Laat 10 min. garen. Neem de paling uit de pan als hij gaar is en houd warm. Reinig het witloof en snijd in stukken. Voeg het gesneden witloof bij het kookvocht van de paling en voeg citroensap toe. Laat het witloof 10 min. garen. Leg de paling opnieuw in de pan. Voeg de room toe en breng op smaak met peper, zout en muskaatnoot. Serveer met gekookte aardappelen.

Page 44: OKRA magazine februari 2012

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12

zaterdag 18 & zondag 19 februari 2012

Nekkerhal Mechelen

www.fietsenwandelbeursvlaanderen.be

Fiets en Wandelbeurs

De leukste beurs voor fietsers en wandelaars, die alles biedt wat nodig is voor een geslaagde tocht of vakantie: de nieuwste materialen, de mooiste routes en de beste bestemmingen.

fo

to m

aa

ike

pfa

nn

fo

to e

ls

e s

ch

ipp

er

Brusselse wafels200 gr boter500 gr bloem6 eieren1 l melkeen snuifje zout2 zakjes vanillesuiker.Breng de bloem in een meng-kom. Voeg er de gesmolten boter bij en roer er de zes eidooiers door. Giet de melk erbij en roer het geheel tot een gladde massa.Klop het eiwit stijf en voeg dit samen met de vanillesuiker en een snuifje zout heel langzaam toe.Laat het deeg gedurende enkele uren rusten op een koele plaats. Verwarm het wafelijzer en bak de wafels. Eet de wafels volgens eigen smaak met suiker, confi-tuur of opgeklopte slagroom.

Witloofsoep met geuzeVoor vier: 1 ui3 stronkjes witloofbakboter1 dl room1 preiwit1 l gevogeltefond1 dl geuze.Reinig de groenten en snijd in stuk-ken. Verhit de bakboter, voeg de groenten toe en laat even stoven. Voeg de gevogeltefond toe en laat garen op een zacht vuurtje. Mix de soep en werk af met de room en de geuze. Eenmaal de geuze is toege-voegd, mag de soep niet meer koken.

Brusselse streekgerechtenSpruitjes werden halfweg de eer-ste helft van de 20ste eeuw voor het eerst in ons land in de omge-ving van Brussel geteeld. Daarom heten ze ook choux de Bruxelles. In het Engels klinkt het Brussels sprouts.Daarnaast veroverde ook witloof in het midden van de 19de eeuw vanuit Brussel en de aanpalende gemeenten de rest van België. Daarom wordt de streek tussen Brussel, Mechelen en Leuven de witloofdriehoek genoemd.Daarenboven komt ook de bier-soort geuze uit de streek rond Brussel. Deze drie streekproducten vor-men vaak de basis voor lekkere Brusselse streekgerechten.

Tekst Nele Joostens en Blanche VanbelleFoto’s Jürgen Doom en Emy Elleboog

Page 45: OKRA magazine februari 2012

45

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12

Het leven en werk van de gasthuiszusters

Musée Hôpital Notre-dame à la Rose uit Lessines te gast van 17 december 2011 tot 30 juni 2012

in het Maagdenhuismuseum

Edmond Sacré, portret van een stad

De Gentenaar Edmond Sacré (1851-1921) was een veelzijdig en produc-tief fotograaf. Hij is vooral bekend om zijn foto’s van Gent rond de vorige eeuwwisseling. In het STAM maak je voor het eerst kennis met zijn ruimere oeuvre. Aan het einde van de 19de en het begin van de 20ste eeuw onderging Gent een grondige transformatie. De hele stad zag eruit als een bouwwerf. Ook de stadsrand veranderde ingrijpend en verloor zijn landelijk karakter. De foto’s van Edmond Sacré tonen het stadscen-trum en de monumenten in Gent voor, tijdens en na de werken. De tentoonstelling in het STAM biedt voor het eerst een overzicht van het werk van Edmond Sacré. Centraal staan zijn blik en zijn keuzes als foto-graaf. Ontdek een stad in grondige verandering en volg de veelzijdige blik van een getalenteerd fotograaf.

Het leven en werk van de gasthuiszusters

Deze tentoonstelling toont een selec-tie van het museum Notre-Dame à la Rose uit Lessines. Ze focust op het leven en werk van de gasthuiszus-ters vanaf de 13de tot de 20ste eeuw en illustreert de evolutie van heel-kunde en ziekenzorg. Jonge vrouwen kozen dikwijls voor een leven van gebed en werk in het klooster. De tentoonstelling werpt een blik op hoe zij hun spirituele leven beleefden en zin gaven aan hun leven. Zo zijn er ‘besloten tuintjes’ te bekijken. Die gebruikten de zusters als hulpmiddel voor hun meditaties. De expo gaat dieper in op het dagelijkse werk in het ziekenhuis.Het museum Hôpital Notre-Dame à la Rose uit Lessines is het zustermu-seum van het Antwerpse Maagden-huis. De stukken voor deze tentoon-stelling komen voornamelijk uit het archief en zijn tot op heden onbe-kend voor het publiek.

Architectonic. Betongevels (1958-1980)

Herinner je je nog de elegante beton-nen toren die tot in de jaren zeventig op enkele honderden meters van het Atomium stond? Architectonic. Betongevels (1958-1980) laat de bezoekers kennisma-ken met het belang van beton in de architectuur. Het materiaal werd immers vaak beschimpt en stond synoniem voor een zekere ‘verbrus-seling’. Maar beton verbaast! Het heeft een verbluffend vermogen om een indrukwekkende architectuur te creëren. Aan het begin van de vorige eeuw werd beton geleidelijk aan gebruikt in de architectuur, meestal met succes en soms ook in wat min-der geslaagde creaties. Architectonic. Betongevels (1958-1980) is verspreid over drie niveaus om de belangstel-ling van de bezoeker te wekken en hem de architectuur van gebouwen uit het dagelijkse leven beter te leren kennen.

InfoTot 22 april 2012 in STAM, Bijlokesite, Godshuizenlaan 2, 9000 Gent, 09 267 14 00, www.stamgent.be. Open van dinsdag tot zondag van 10.00 tot 18.00 uur. Tickets: 6 euro; 4,5 euro voor 55+.Bereikbaarheid: Met de trein tot Gent Sint-Pieters, vervolgens tram 1 (Van Nassaustraat-Veergrep-Verlorenkost) of tram 4-24 (Bijlokehof).

InfoTot 30 juni 2012 in het Maagdenmuseum, Lange Gasthuisstraat 33 te 2000 Antwerpen, 03 338 26 20, [email protected]/maagden-huismuseum.Open op weekdagen van 10.00 tot 17.00 uur, in het weekend van 13.00 tot 17.00 uur, gesloten op dinsdag en feestdagen. Tickets: 5, 3, 1 euro of gratis.Bereikbaarheid: met de trein: vanuit Antwerpen-Centraal nog 20 min. te voet via de Meir. Of tram 7, 8 (halte Mechelseplein), 2, 15 (halte Meir) 12 en 24 (halte Nationale Bank).

InfoTot 15 april 2012 in het Atomium, Atomiumsquare, 1020 Brussel, 02 475 47 75, www.atomium.be. Elke dag open van 10.00 tot 18.00 uur. Tickets: 11 euro, +65: 8 euro. Dit is de toegangsprijs tot het Atomium. De toegang tot de tentoonstelling is inbegrepen.Bereikbaarheid: het Atomium bevindt zich op 5 min. wandelen van het metrostation Heizel (lijn 6).

UITJES

Maak kans op

een gratis duoticket.

Kijk blz. 53!

Page 46: OKRA magazine februari 2012

46

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12UIT

Het oosten onderuit

We glijden voorbij zompige moe-rassen, dichte bossen, desolate wegen en schilderachtige dorpen met namen die tot de verbeelding spreken als Bagatelle, Champagne of Gueuzaine. Waar ter wereld vind je nog een landschap als de Hoge Venen? Elsenborn, een van de hoogst gelegen Belgische dor-pen in dit gebied, ken je vast van Camp Elsenborn Lager, de uitge-

strekte kazerne van het Belgisch leger. Vandaag gebruikt vooral de NAVO het terrein voor oefeningen. Sinds 1998 is er ook het Trusch-baum museum ondergebracht. We starten onze ontdekkingstocht in de Gezondheidstuin Herba Sana.

Een plant voor iedere kwaal“Op zoek naar een middeltje dat je maagpijn verlicht? Op een natuur-lijke wijze je bloedsuikerspiegel omlaag krijgen of je geheugen verbeteren? Dat wil toch iedereen? Steeds meer mensen zoeken hun heil in planten en kruiden. En voor iedere kwaal bestaat een plant die helpt”, verklaart Jacqueline Pirlot, verantwoordelijke voor de bezoe-kers. “De planten geven vaak zelf aan voor welk euvel of pijn je ze kan gebruiken. Geef toe, een wor-telschijfje doet je toch dadelijk aan een oogiris denken?” lacht Jacqueline. Het motiveerde de

mensen van Herba Sana om hun kennis te delen via de Herba Sana tuin. De tuin met een honderdtal planten oogt het aantrekkelijkst van juni tot september en is alleen dan geopend voor het publiek. Om de tuin te bezoeken, betaal je 4 euro. Het bedrijf dat voedingssup-plementen maakt op basis van kruiden, is gratis toegankelijk. Voor geïnteresseerde groepen stelt Jacqueline een compleet dag-programma samen met bezoeken aan andere ambachtelijke bedrij-ven in de streek.Ook in de keuken zijn kruiden onontbeerlijk, vindt ze. Ze zijn een bron van levensvreugde en vitali-teit. De kok van hotel Domaine des Hautes Fagnes werkte samen met haar een menu uit dat een ideale combinatie van groenten en krui-den bevat. Zijn Herba Sana gezondheidsmenu sluit af met een bitter kruidenlikeurtje!

Vier op een rijNederlanders en bier brouwen, vele Belgen zullen de wenkbrau-wen fronsen. Toch verbazen Carla Berghuis en Wil Schuwer ons en hun gasten in de zonnige vallei van Bellevaux, nabij Malmédy. Carla Berghuis: “Toen we besloten ons leven over een andere boeg te gooien, combineerde mijn man zijn knowhow als apotheker met een brouwerscursus. We kochten deze boerderij en verbouwden ze

Dat het duo Eupen en Malmédy twee unieke trekpleisters zijn die de Oostkantons zo aantrekkelijk maken, is ondertussen geen geheim meer. Toch schuilen tussen deze stadjes nog enkele ver-rassende stekjes, een omweg waard.

In de Herba Sana tuin in Elsenborn leer je alles over het juiste gebruik van kruiden.

Page 47: OKRA magazine februari 2012

47

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12

tot een ambachtelijke brou-werij. Met veel liefde en

geduld kwamen uiteindelijk vier karaktervolle biertjes tot stand. We noemden ze Blonde, Brune, Black en Blanche. Tijdens het weekend serveren we onze klan-ten daarnaast een eenvoudige maaltijd, soep of een streekge-recht. Veel toevallige wandelaars of fietsers die hier verzeild raken, zijn verwonderd en tegelijk ver-rukt over wat ze proeven.”In haar winkeltje verkoopt Carla naast bier vooral streekproduc-ten zoals kaas, mosterd, confi-tuur en charcuterie. Geen bier-liefhebber? Ook artisanale sapjes vullen het schap. “Zelf bier leve-ren doen we niet, geïnteresseer-de horecazaken of particulieren komen het hier kopen. Hierdoor besparen we op personeel en

houden we de brouwerij leefbaar. Of we hier goed kunnen van leven? Als je bedoelt of we vier Ferrari's op de oprit hebben, dan zeg ik neen”, benadrukt ze lachend, “maar we kunnen onze drie kinderen laten studeren en we zijn nog steeds gepassioneerd bezig! Wat is belangrijker?” Carla leidt zelf haar bezoekers rond voor 6 euro per persoon. “Daar zitten wel twee biertjes inbegre-pen. Ons proeflokaal is iedere zaterdag en zondag open van 11.00 tot 18.00 uur.”Vanuit de Brasserie de Bellevaux vertrekken vier wandelingen die het echtpaar naar hun bieren noemde. Ze variëren van 1,5 tot 10 kilometer. De routebeschrij-vingen kan je gratis krijgen in Carla's boutique of je kan ze downloaden via hun website.

Butte Baltia

Het Signal de Botrange steekt 694 m boven de zeespiegel uit en is daar-door het hoogste punt van België. Baron Baltia, de koninklijke commis-saris die in 1923 de pas aangehechte Oostkantons onder zijn supervisie kreeg, nam zijn taak wel heel letterlijk op. Bovenop de hoogste berg van het land liet hij een kunstmatige bult, de Butte Baltia, opwerpen waar-door het Signal van de ene dag op de andere 700 m boven de zeespiegel uitstak en zijn naam in de geschiedenisboeken werd opgenomen. Van hierop kijk je tot in het Duitse Eifelgebied. De herbergier die de kroeg op de berg uitbaatte, kon de euvele daad van de baron maar moeilijk ver-werken en liet in 1933 een 24 m hoge uitkijktoren bouwen. Het verhaal gaat dat de kleine middenstander met grote tevredenheid neerkeek op de bult van de baron.

In de Oostkantons leven de men-sen nauw samen met de natuur en steken ze nog veel tijd in hun vak. Want tijd heb je nodig wanneer je een kwaliteitsproduct wil leveren. Voor echte Ardense ham bijvoor-beeld moet je in Montenau zijn. In de ambachtelijke hamrokerij van de familie Rohs rijpen de hammen vijf maanden voor ze op je bord belanden. Ook dit bedrijfje kan je bezoeken op afspraak.

Hitlers nadagenWe richten de neus naar Bütgenbach. Onderweg stuiten we op een weg-wijzer naar het Histo-risch museum Baugnez '44. Een brokje cultuur slaan we nooit af. We genieten er van een grandioze voorstelling van de Slag om de Ardennen. Hoewel genieten niet echt de gepaste omschrijving is voor het bloedbad dat Hitler hier aanrichtte op 17 december 1944 met de operatie Wacht am Rhein. Bij een confronta-tie tussen een Amerikaans artille-riebataljon en Duitse pantserwa-gens kwamen 84 Amerikaanse gevangenen om het leven.Eens Bütgenbach binnen, ben je deze deprimerende beelden vlug vergeten. Het uitgestrekte meer en zijn stuwdam trekken 's zomers vooral zwemmers en surfers aan. Om een van de gegeerde vakan-tiewoningen of gîtes te bemachti-gen, moet je lang vooraf reserve-ren. Ook hoteleigenaars beleven

Carla Berghuis heeft in haar ambachtelijke brouwerij Brasserie de Bellevaux lekkere streekproducten.

werij. Met veel liefde en tot een ambachtelijke brou-werij. Met veel liefde en

Carla Berghuis heeft in haar ambachtelijke brouwerij Brasserie de

tot een ambachtelijke brou-werij. Met veel liefde en

Page 48: OKRA magazine februari 2012

48

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12

Het kruis der verliefden

De natuur geeft en neemt in de Hoge Venen. Zo blijkt uit een dramatisch verhaal dat zich afspeelt in 1871. Op zondag 22 januari waagden François Reiff en zijn verloofde Marie Solheid zich door een 75 cm dikke sneeuwlaag het veengebied in van Jalhay naar Xhoffraix op familiebezoek. Ze kwamen er echter nooit aan. Een plots opstekende sneeuwstorm verraste hen. Op enkele minuten tijd waren alle herkenningspunten ondergesneeuwd en was het koppeltje verdwaald. Pas drie maanden later, toen de sneeuw was weggesmol-ten, ontdekte men hun lichamen. Marie werd aan grenspaal 151 gevonden, op nauwelijks 1 800 meter van de Baraque Michel, waar een schuilhut voor wandelaars stond. Door kou en uitputting overmand, stierf ze de vriesdood. François, die de venen niet zo goed kende en op zoek ging naar hulp, onderging hetzelfde lot. Op de plaats waar voorbijgangers Marie vonden, staat nu het kruis der verliefden. In haar kleren vonden ze een briefje dat François nog had geschreven: “Marie is juist gestorven en ook voor mij is het einde nabij”. Zijn lichaam lag 3 kilometer verder. Hij had het blijkbaar iets langer volgehouden. Het koppel had zijn krachten duidelijk overschat.

hier drukke tijden. Zowel tijdens de winter wanneer er volop gelang-lauft wordt als op zwoele zomerda-gen is het hier dan ook heerlijk toeven. Dankzij zijn centrale lig-ging is Bütgenbach de ideale uit-valsbasis voor uitstapjes en wan-delingen in de omgeving.

Grenzeloos fietsplezierVanuit Bütgenbach vertrek je voor letterlijk grenzeloos fietsplezier. Op verschillende plaatsen in de streek kan je elektrische fietsen huren. Dan houdt niets of niemand je nog tegen om de flanken van de omringende valleien te trotseren.

Probeer zeker een van de RAVel-routes uit, een netwerk van oude spoorwegbeddingen omgetoverd tot luxueuze fietspaden. Lijn 48 of de Vennbahn verbindt Aken via Weywertz met Sankt Vith. Tijdens je tocht word je nu en dan gecon-fronteerd met stationsruïnes en oude draaischijven voor locomotie-ven. Je peddelt langs overwoeker-de perrons, door tunnels en onaan-getaste landschappen. Bovendien hoef je geen rekening te houden met arrogante wegpiraten, hang je niet achter stinkende uitlaatgassen en word je niet potdoof van voor-bijstekende vrachtwagens.

Tekst en foto’s Chris Van Riet en Herba Sana

Page 49: OKRA magazine februari 2012

49

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

11

Puzzel mee en maak kans op een gratis arrangement voor twee personen in de Oostkantons! Kijk blz. 51!

MALMEDY

SANKT-VITH

Ardennes Relais biedt in deze regio diverse vakantiewoningen aan. Zie www.ardennes-relais.be of 0800 38 001.

InfoDienst voor Toerisme van de Oostkantons, Mühlenbachstraße 2 PB 66, B-4780 Sankt Vith, +32 (0)80 22 76 64, www.eastbelgium.com.

Makkelijk de trap op en af?Met een traplift vanThyssenKrupp Encasa natuurlijk!

Vraag vrijblijvend

een offerte op maat.

Op maat

Voor alle trappen

Veilig & comforta

bel

0800 94 365Bel gratis

[email protected]

www.tk-traplift.be

ThyssenKrupp Monolift heet voortaan

Uw partner voor comfortabelwonen in eigen huis. Een leven lang!

heet voortaan

Uw partner voor comfortabel

THYSSENKRUPP ENCASA

2110732_Okra Magazine_Nov.indd 1 8/11/11 16:07§

Page 50: OKRA magazine februari 2012

50

KRUISWOORDRAADSEL

SUDOKU

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

16 17 18 19

20 21 22 23

24 25 26 27 28

29 30 31 32 33 34 35 36 37 38

39 40 41 42 43 44 45 46

47 48 49 50 51 52 53 54 55 56

57 58 59 60 61 62

63 64 65 66

67 68 69 70

71 72

HORIZONTAAL

1 eindstreep 6 sportbeoefenaar 11 innig 12 ik 14 sedert 16 plat, lang stuk 17 het blank van een sabel 19 inwendig orgaan 20 in samenwerking met (afk.) 21 kaartspeler 23 watering 24 cent 25 boerenbezit 26 bergplaats 28 de oudere 29 heteluchtbad 31 navigatiemiddel 33 reservoir 35 genotmiddel 37 naad 39 Bijbelse figuur 40 viseter 41 gebarenspel 42 Franse kaassoort 43 afkomst 45 inborst 47 vorstenzetel 49 oogvocht 51 nota bene 53 drinkhulp-middel 55 bloeiwijze 56 heer (afk.) 57 bolletje lucht 59 deel van een auto 62 tennisterm 63 kleur 65 twee of meer ineenlopende kamers 66 Bijbelse figuur 67 spijker 69 buitenaards verschijnsel 70 regenachtig 71 vouwblad 72 onderricht.VERTICAAL

1 viering 2 hetzelfde 3 bedrog 4 ingenieur 5 hefschroefvliegtuig (afk.) 6 jeugdig 7 dominee 8 of iets dergelijks 9 kort, hard geluid 10 verzoekschrift 11 soort stof 13 leidsman 15 goor 17 gierigaard 18 taart 21 genoeg 22 wiel 25 technische term 27 gezouten kuit van de steur 29 gezicht 30 Bijbelse figuur 31 hoofdstad van Marokko 32 boekverhaal 34 arrondissement 36 grote hoeveelheid 38 hoog aanzien 42 lekkernij 43 vezelproduct 44 deel van een fiets 46 telwoord 48 alsmede 50 vierhandig zoogdier 52 uitgeput 54 steile afgebrokkelde kust 56 fel 58 kinderspeelgoed 60 onvermengd 61 koraaleiland 62 teken 64 opstootje 66 werk-schuw 68 lage druk 70 broeder.

Kruiswoordraadsel

© DENKSPORT PUZZELBLADEN

F I N I S H J U D O K AT E D E R E G O S I N D SR E E P K L I N G D A R MI S M B R I D G E R L E EC T V E E S B A K S RO S A U N A R A D A R IT A N K T A B A K V O E GR U T H R O B M I M E

B R I E K O M A F A A R DO T R O O N T R A A N EN B M O K K A A R H RB E L K O P L A M P S E TO K E R S U I T E L E V IN A G E L U F O B U I I GF O L D E R L E R I N G

1

HORIZONTAAL1 eindstreep 6 sportbeoefenaar 11 innig 12 ik 14 sedert 16 plat, lang stuk 17 het blank van een sabel 19 inwendig orgaan 20 in samenwerking met (afk.) 21 kaartspeler 23 watering 24 cent 25 boerenbezit 26 bergplaats 28 de oude-re 29 heteluchtbad 31 navigatiemiddel 33 reservoir 35 genotmiddel 37 naad 39 Bijbelse figuur 40 viseter 41 geba-renspel 42 Franse kaassoort 43 afkomst 45 inborst 47 vorstenzetel 49 oogvocht 51 nota bene 53 drinkhulpmiddel 55 bloeiwijze 56 heer (afk.) 57 bolletje lucht 59 deel van een auto 62 tennis-term 63 kleur 65 twee of meer ineenlo-pende kamers 66 Bijbelse figuur 67 spijker 69 buitenaards verschijnsel 70 regenachtig 71 vouwblad 72 onder-richt.

VERTICAAL1 viering 2 hetzelfde 3 bedrog 4 ingeni-eur 5 hefschroefvliegtuig (afk.) 6 jeug-dig 7 dominee 8 of iets dergelijks 9 kort, hard geluid 10 verzoekschrift 11 soort stof 13 leidsman 15 goor 17 gie-rigaard 18 taart 21 genoeg 22 wiel 25 technische term 27 gezouten kuit van de steur 29 gezicht 30 Bijbelse figuur 31 hoofdstad van Marokko 32 boekver-haal 34 arrondissement 36 grote hoe-veelheid 38 hoog aanzien 42 lekkernij 43 vezelproduct 44 deel van een fiets 46 telwoord 48 alsmede 50 vierhandig zoogdier 52 uitgeput 54 steile afge-brokkelde kust 56 fel 58 kinderspeel-goed 60 onvermengd 61 koraaleiland 62 teken 64 opstootje 66 werkschuw 68 lage druk 70 broeder.

Stuur je oplossing naar: OKRA-magazine, Kruiswoord februari 2012, PB 40, 1031 Brussel, voor 29 februari 2012. De winnaars verschijnen in het aprilnummer 2012. Voeg één postzegel van 0,61 euro toe (niet vastkleven).

Naam:

Straat: Nr.:

Postnr.: Woonplaats:

Tel.: E-mail:

OKRA-lidnummer of trefpuntnummer:

Extra vraag: Geef de Latijnse benaming voor de katwilg.

Vergeet niet een postzegel van 0,61 euro toe te voegen!

1 2 3 4 5 6 7 8 Alle cijfers van 1 tot en met 9 moeten één keer voorkomen in alle kolom-men, in alle rijen en in elk van de 9 vierkantjes van 3 keer 3 vakjes.

5 7 2

6 4

8 5 4

3

5 1 6

6 2 8 1

1 6

8 1 5 2

6 7 8 4

SudokuVul het diagram zo in dat in elke rij, elke kolom en elk vierkant van

3 bij 3 vakjes alle cijfers van 1 tot en met 9 precies één keer voorkomen.

© DENKSPORT PUZZELBLADEN

396 574 218721 689 435854 321 697918 456 372245 713 986673 298 154132 847 569489 165 723567 932 841

Oplossing kruiswoordraadsel februari 2012

50

3

4

6

2

5

7

1

8

Page 51: OKRA magazine februari 2012

51

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12

51

KRUISWOORDRAADSEL

Waardebon van 125 euro Te gebruiken in De Kinkhoorn, Ravelingen of Ol Fosse d’Outh. Een heerlijk ontspannend verblijf gegarandeerd. Aan zee of in de Ardennen.

Info■ De Kinkhoorn, Zeedijk 330, 8400 Oostende, 059 70 16 97, fax 059 80 90 88, [email protected], www.dekinkhoorn.be.■ Ravelingen, Zeedijk 290, 8400 Oostende, 059 55 27 55, fax 059 55 27 59,

[email protected], www.ravelingen.be.■ Ol Fosse d’Outh, rue Ol Fosse d’Outh 1, 6660 Houffalize, 061 28 88 01,

fax 061 28 88 04, [email protected], www.olfossedouth.com.

Speel en win

51

prijzen33Een seniors 50+ arrangement voor twee personen in hotel Domaine des Hautes Fagnes**** te Ovifat (waarde 188 euro). Inbegrepen: verblijf in comfortabele kamer, ontbijtbuffet, een cocktail ‘santé’, een menu gourmet: drie gangen à la carte, een verzorging naar keuze: een massage met essentiële oliën of een bad in kostbare melk of een gezichtsbe-handeling of een omwikkeling met lauwe algen en gratis toegang wellness.InfoHotel Domaine des Hautes Fagnes, Rue des Charmilles 67, 4950 Ovifat, 080 44 69 87, www.dhf.be.

Een gastronomische midweek voor twee personen in hotel Bütgenbacher Hof**** te Bütgenbach (waarde 420 euro). Inbegrepen: twee overnachtingen met ontbijtbuffet, een viergangendiner, een zevengangendiner en vrij gebruik van sauna, zwembad, fitness en infrarood cabine.InfoHotel Bütgenbacher Hof, Marktplatz 8, 4750 Bütgenbach, 080 44 42 12, www.hbh.be.

Dertig boeken ■ Vijf exemplaren van De inzending van

Amy Waldman (waarde 24,95 euro).■ Vijf exemplaren van Echt waar van

Riikka Pulkkinen (waarde 19,95 euro).■ Vijf exemplaren van Huwelijk van

Jeffrey Eugenides (waarde 19,95 euro).■ Vijf exemplaren van Vera Gran van

Agata Tuszynska (waarde 19,90 euro).■ Vijf exemplaren van Logeren in een

stiltehotel 2008 (waarde 9,95 euro).■ Vijf exemplaren van Worden alle men-

sen broeders? Van Ulrich Libbrecht (waarde 14,95 euro).

Maak kans op een van onderstaande prijzen en stuur je oplossing van het kruiswoordraadsel naar OKRA-magazine.

Page 52: OKRA magazine februari 2012

52

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

11SPEEL EN WIN

■ Naar wie gaat het weekend in Landhoeve Zwieseborg?

Arlette Desloovere uit Waregem.

■ Wie kan gaan uitrusten in Giethoorn? Jeanine Peirens uit Oeselgem.

■ Voor wie is de waardebon van 125 euro? Guido Calleeuw uit Oostende.

■ Wie leest binnenkort Schoolslag? Paul Meganck uit Nieuwerkerken, Lucienne

Vermeulen uit Begijnendijk, Peter Hoeck uit Turnhout, Jozef Sonneville uit Veldegem, Colette De Keyser uit Huldenberg.

■ Wie kan beginnen in Dossier 64? Yvonne Maes uit Willebroek, Luce Van Strydonck

uit Aartselaar, Marleen Boddin uit Roeselare, Yvonne De Pauw uit Lede, Maria Van De Vel uit Brasschaat.

■ Wie mag uitkijken naar Ontheemden? Maria Huysmans uit Dessel, P. Vandoorne uit

Moorslede, Bodson uit Hoboken, Etienne Bonne uit Oostakker, Frieda Dossche uit Destelbergen, Paula Borgmans uit Kasterlee, Arlette Grauls uit Hasselt, A. Van Raemdonck uit De Pinte, Omer Penders uit Diepenbeek, Rob Hurkmans uit Geel.

■ Voor wie wordt Hand in hand in het donker opzij gelegd?

J. Van Overstraeten uit Zellik, Clara Bracke uit Ganshoren, Ferdinand Permentier uit Passendale, Lena Bintein uit Vlamertinge, Jeanne Hamerlynck uit Lembeke.

Oplossing: pastinaak.Antwoord op de schiftingsvraag: Juba.

28 winnaars

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

13 14 15 16

17 18 19

20 21 22 23

24 25 26 27 28 29

30 31 32 33 34 35 36 37 38 39

40 41 42 43 44 45 46 47

48 49 50 51 52 53 54 55 56

57 58 59 60 61 62

63 64 65

66 67 68 69

70 71

HORIZONTAAL

1 extra optreden als dankbetuiging 7 salaris per dag 13 zangspel 14 koordans 16 plaats in de VS 17 mode 18 communicatiemiddel 19 keukengerei 20 deel van een jaar 22 hen 23 plaats in Italië 24 oude maat 25 wijk in Londen 27 even in getal 29 meterton 31 vesting 34 gespierde man 37 vuil 40 figuur (afk.) 41 twijfel 42 vogelbek 43 plaats in Polen 45 onecht (in samenst.) 48 ouders (oneerbiedig) 51 voltooid 53 Indisch gerecht 54 Scandinavische stad 56 militair 57 deel van het hoofd 59 ieder 61 voorzetsel 63 orgaan 64 deel van een fietswiel 65 kleur 66 van het genoemde 68 te koop aangeboden 69 het ondergaan van smart 70 op stal staande dieren 71 ondersteuning.VERTICAAL

1 marteling 2 halfedelsteen 3 echtgenoot 4 begrenzing 5 dierengeluid 6 trekdier 7 plaats in Frankrijk 8 Greenwichtijd 9 naderhand 10 voorteken 11 verdovend middel 12 slordig 15 Bijbelse figuur 21 donkere kamer 23 klankweerkaatsing 26 ouderwetse begroeting 28 Grieks fabeldichter 30 groep van drie bijeenhorende zaken 32 kuip 33 barst 35 afdeling (afk.) 36 zogenaamd (afk.) 38 een zekere 39 in buitengewone dienst 43 glassnijder 44 lang-lopend tv-feuilleton 46 graanpakhuis 47 aangaande 49 afmeting 50 lokspijs 52 hofmakerij 53 deel van Zuid-Afrika 55 nog niet volgroeid 56 iemand die kennis neemt van een ge-schreven tekst 58 Spaanse landvoogd 60 vernis 62 uitgestorven vogel 67 ondernemings-vorm 69 elpee.

Kruiswoordraadsel

© DENKSPORT PUZZELBLADEN

T O E G I F T D A G L O O NO P E R A R E I T A M P AR A G E T E L E X T E I LM A A N D K I P G E N U AE L S O H O P A A R M TN T K A S T E E L B IT A R Z A N O S M E R I GF I G D U B I O N E B

G D A N S K B P S E U D OL S O U D E L U I K MA F N A S I O S L O L TS L A A P E L K O N D E RM I L T S P A A K R O Z EE R V A N T K A L IJ D E NS T A L V E E S U P P O R T

9

9 3

8 6

7 5

3 2 9

4 5 1 6

1 7 4

3 8 4

6 4 7

5 1

SudokuVul het diagram zo in dat in elke rij, elke kolom en elk vierkant van

3 bij 3 vakjes alle cijfers van 1 tot en met 9 precies één keer voorkomen.

© DENKSPORT PUZZELBLADEN

694 571 823758 432 691213 869 475132 694 758487 253 916569 187 342971 326 584826 945 137345 718 269

Oplossing kruiswoordraadselnovember 2011.

Oplossing sudokudecember 2011.

Gratis en vrijblijvende offerte—

Korte leveringstermijn (vanaf 1 week)—

Dienst na verkoop (24u/24)—

Gratis subsidieadvies—

Conform wetgeving—

Diverse afwerkingen —

Batterijvoeding

Onze traplift ... ... Uw comfort

meer info:

0800 20 950

www.trapliftinfo.be

NV Coopman Liften

Heirweg 123 | B-8520 Kuurne

[email protected] | www.trapliftinfo.be

Roompot Vakanties

Wij nodigen u uit voor een heerlijk verzorgde vakantie in de prachtige natuur van de Duitse Hunsrück. Ga op ontdekking vanuit Ferienpark Hambachtal en geniet bovendien van koffi e met gebak (1x per verblijf) en dagelijks ontbijt en diner, inclusief drankjes. U verblijft in een comfor tabele bungalow of appartement. Wij zorgen voor opgemaakte bedden, bad- en keukenlinnen en de eindschoonmaak!

Verzorgd weekend

weg vanaf

144,50 p.p.

PrijsvoorbeeldWeekend 13 april 2012Midweek 16 april 2012

Appartement€ 144,50 p.p.€ 164,50 p.p.

Bungalow€ 159,50 p.p.€ 184,50 p.p.

Prijzen zijn o.b.v. 2 personen, exclusief lokale heffi ngen en reserveringskosten.

Kijk voor meer periodes op www.roompot.be/okra

✆ 070 - 778899 (€ 0,18 p/m)

Page 53: OKRA magazine februari 2012

Het leven en werk van de gasthuiszusters

Musée Hôpital Notre-dame à la Rose uit Lessines te gast van 17 december 2011 tot 30 juni 2012

in het Maagdenhuismuseum

OKRA-LIDKAART = GELD WAARD

WIN GRATIS DUOTICKET Uitjes gelezen blz. 45? Wil je graag terugblikken op Gent anno 1900? Maak kans op een van de twintig gratis duotickets (waarde 12 euro) voor een bezoek aan de tentoonstelling Edmond Sacré, portret van een stad in het STAM te Gent.Stuur deze bon vóór 29 februari 2012 naar OKRA-magazine, Edmond Sacré, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar [email protected] met de mededeling Edmond Sacré.

WIN GRATIS DUOTICKET Uitjes gelezen blz. 45? Ook tuk op betonnen torens? Maak kans op een van de tien gratis duotickets (waarde 22 euro) voor een bezoek aan de tentoonstelling Architectonic. Betongevels (1958-1980) in het Atomium te Brussel.Stuur deze bon vóór 29 februari 2012 naar OKRA-magazine, Architectonic, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar [email protected] met de mededeling Architectonic.

WIN GRATIS DUOTICKET Uitjes gelezen blz. 45? Maak kans op een van de twintig gratis duotickets (waarde 10 euro) voor een bezoek aan de tentoonstelling Het leven en werk van de gasthuiszusters in het Maagdenhuismuseum te Antwerpen.Stuur deze bon vóór 29 februari 2012 naar OKRA-magazine, Maagdenhuismuseum, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar [email protected] met de mededeling Maagdenhuismuseum.

WIN GRATIS DUOTICKET Tentoonstelling gelezen blz. 24? Maak kans op een van de twintig gratis duotickets (waarde 12 euro) voor een bezoek aan het museum Dr. Guislain in Gent.Stuur deze bon vóór 29 februari 2012 naar OKRA-magazine, Dr. Guislain, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar [email protected] met de mededeling Dr. Guislain.

Info zie blz. 45.

Info zie blz. 45.

Info zie blz. 45.

Info zie blz. 41.

Naam en voornaam:

Straat en nr.:

Postnr.: Woonplaats: Telefoon:

Naam en voornaam:

Straat en nr.:

Postnr.: Woonplaats: Telefoon:

Naam en voornaam:

Straat en nr.:

Postnr.: Woonplaats: Telefoon:

Naam en voornaam:

Straat en nr.:

Postnr.: Woonplaats: Telefoon:

5353foto maaike Pfann Okra 01/2012

1,50 eurO kOrtingAls je deze bon inlevert, geniet je als OKRA-lid 1,50 euro korting op de toegangsprijs van de Fiets- en wandelbeurs Vlaanderen. Die vindt plaats op zaterdag en zondag 18 en 19 februari 2012, van 10.00 tot 17.00 uur in de Nekkerhal in Mechelen. De normale toegangsprijs bedraagt 8 euro. Info: www.fietsenwandelbeursvlaanderen.be.

Geldig voor één persoon en niet in combinatie met andere aanbiedingen.

Page 54: OKRA magazine februari 2012

OKRA-magazine ledenmagazine van OKRA vzwPB 40, 1031 Brussel02 246 44 37, fax 02 246 44 42,www.okra.be, [email protected]

RedactieNele Joostens, Chris Van Riet, Katrien Vandeveegaete

RedactieraadHerman De Leeuw, Niek De Meester, Nic Fruru, Jos Lacroix, Hilde Masui, Dirk Van Beveren, Jan Vandecasteele, Hugo Verhenne

Verantw. uitgeverJan Vandecasteele, Vier Uitersten 19, 8200 Brugge

VormgevingGevaert graphics nv

Coverbeeld François De Heel

DrukCorelio Printing, Erpe-Mere

ReclameregiePublicartoSylvain Van Der Guchtlaan 24,9300 Aalst053 82 60 80fax 053 82 60 [email protected]

Oplage: 172 160 exemplaren

Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever mag geen enkele tekst of illustratie geheel of gedeeltelijk worden gereprodu-ceerd. Advertenties vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de uitgever.

OKRA-magazine, trefpunt 55+ is aangesloten bij de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers.

Het maartnummer verschijnt uiterlijk op 24 februari 2012.

colofon OKRA-regio’sAntwerpenNationalestraat 111, 2000 Antwerpen03 220 12 80 fax 03 220 17 [email protected]/antwerpen

BruggeOude Burg 23, 8000 Brugge050 44 03 81 fax 050 44 03 [email protected]/brugge

BrusselBergensesteenweg 436, 1070 Brussel02 555 08 30 fax 02 555 08 [email protected]/brussel

IeperSint-Jacobsstraat 24, 8900 Ieper056 26 63 40 fax 056 26 63 [email protected]/ieper

KempenKorte Begijnenstraat 22, 2300 Turnhout014 40 33 50 fax 014 40 33 [email protected]/kempen

KortrijkWijngaardstraat 48C, 8500 Kortrijk056 26 63 53 fax 056 26 63 [email protected]/kortrijk

OKRA-Limburg vzwKoningin Astridlaan 33, 3500 Hasselt011 26 59 30 fax 011 22 59 [email protected]/limburg

Mechelen Begijnenstraat 18 bus 2, 2800 Mechelen015 40 57 [email protected]/mechelen

Midden-Vlaanderenwww.okra.be/middenvlaanderenMartelaarslaan 17, 9000 Gent09 269 32 15 • 09 269 32 [email protected]■ Aalst Hopmarkt 10, 9300 Aalst 053 76 16 53 fax 053 76 15 16 [email protected]■ Eeklo Garenstraat 46, 9900 Eeklo 09 376 13 40 fax 09 376 12 99 [email protected]■ Gent Martelaarslaan 17, 9000 Gent 09 269 32 15 [email protected]■ Oudenaarde Sint-Jozefsplein 7, 9700 Oudenaarde 055 33 47 33 fax 055 33 47 94 [email protected]

Oost-BrabantPlatte Lostraat 541, 3010 Leuven016 35 96 94 fax 016 35 95 [email protected]/oostbrabant

OostendeIeperstraat 12, 8400 Oostende059 55 26 90 fax 059 55 26 [email protected]/oostende

RoeselareBeversesteenweg 35, 8800 Roeselare051 26 53 07 fax 051 22 59 [email protected]/roeselare

TieltOude Stationsstraat 12, 8700 Tielt051 42 38 08 fax 051 40 89 [email protected]/tielt

Waas en Dender■ Dendermonde Bogaerdstraat 33, 9200 Dendermonde 052 25 97 90 fax 052 22 97 75 [email protected]■ Land van Waas de Castrodreef 1, 9100 Sint-Niklaas 03 760 38 66 fax 03 766 38 17 [email protected] www.okra.be/waasendender

Algemeen secretariaat | www.okra.be | [email protected] | www.okrazorgrecht.be | 02 246 44 41

02 246 57 72

02 246 44 47

02 246 44 39

02 246 39 44

02 246 44 36 02 246 44 35 02 246 42 0902 246 42 07

02 246 44 34

02 246 44 47

OKRA-CM-Pensioendienst 02 246 44 31 02 246 44 45Studiedienst 02 246 44 40 02 246 39 45Communicatie 02 246 44 3302 246 44 3702 246 57 71Websites 02 246 44 57

Page 55: OKRA magazine februari 2012

55

okra

mag

azin

e fe

brua

ri 20

12

vtv

Het overbekende familiespel. Wie legt de slimste combinaties? Een spel dat inzicht, durf en tac-tiek combineert.

Rummikub ClassicWie legt de slimste combina-ties? Rummikub het spel dat inzicht, durf en tactiek combi-neert. Nu met 56 extra stenen en plankjes.

Rummikub XPHet overbekende familiespel nu met extra groot uitgevoerde ste-nen en plankjes. Zeer geschikt voor personen die minder goed kunnen zien. Wie legt de slimste combinaties? Een spel dat inzicht, durf en tactiek combineert.

Rummikub XXL

Een woordzoeker, maar dan voor meerdere spelers waarbij je snel moet zoeken!. Draai de ring naar het volgende woord en zorg ervoor dat je de eerste bent die het woord vindt. Ben je dat, grijp dan direct de totem! Heb je de totem als eerste gepakt, dan mag jij je fiches op het bord leggen. Heb jij de meeste fiches dan ben jij de winnaar.

WoordzoekerKijken, aanleggen, scoren...winnen! De meest ascinerende variant van domino, met drie-hoekige stenen voor de hele familie!

Triominos DeLuxeHet spel met de verrassende draai! Kijk uit, blokkeer, rol en...win! Blokkeer en verover de Rolitballen van je tegenspelers door deze naar je eigen kleur te rollen. Winnaar is degene, wiens kleur op het speelbord het meest voorkomt. Een echt familiespel!

Rolit Classic

CLEVER TOGETHER TM

[email protected]

Page 56: OKRA magazine februari 2012

Bent U ook de smaak van Uw calciUm sUpplement BeU ?

Calcium

+ Vitamine D3

Eindelijk in 1 slik-tablet !

60 tabletten = 11,90€

Vraag CNk 2687-630aan uw apotheker

Voor sterke botten !Vanaf de menopauze is een voldoende toevoer aan calcium en vitamine D onmisbaar. om sterke botten te behouden en ook, wat minder bekend is, om het risico op vallen te beperken. vista-cal d helpt u calcium en vitamine d, op een eenvoudige wijze, op peil te houden: 1 maal per dag, 1 sliktablet (500 mg calcium + 7,5 mcg vit. d) of eventueel 2 sliktabletten na 60 jaar.