OHM Vani 4e kwartaal 2001

• OHMNET.NL is online• Divali• De kracht van de vrouw• Amma• Postmodernisme

INFOBLAD OHM • PROGRAMMA’S

7e jaargang nr. 4 • oktober/december 2001 • prijs ƒ 7,50 (€ 3,41)

• OHMNET.NL is online• Divali• De kracht van de vrouw• Amma• Postmodernisme

OHM Vani 4.2001def.qxd 10-08-2005 00:09 Pagina 1

2

oktober/december 2001

DORDTSELAAN 144-D • 3073 GL ROTTERDAM • TELEFOON 010-484 91 77 • FAX 010-4846534REGENTESSEPLEIN 12A • 2562 EV DEN HAAG • TELEFOON 070-363 95 36 • E-mail:[email protected]

ERCO REIZEN IS LID

VAN

DUS..,DUS..,

U REIST OPU REIST OP ZEKERZEKER

vrvraag aag

onze bro

onze broch

ure chure

rondreizen

rondreizen

vvooroor

zzomer 2002

omer 2002

AANBIEDINGEN OP:

www.ercotravels.com

www.ercoreizen.nl

In onze winkIn onze winkel origineel handvel origineel handvaaraardig klederdig klederdrdracacht en kadoartikht en kadoartikelen uit India,elen uit India,

• Traditionele kleding zoals: de sari, ghagra, salwaar, kurta’s• Moderne avondjurken• Allerlei geschenkartikelen en nog veel meer• gezichtsbehandeling oosterse wijze

Ook bemiddelen wij voor de verhuur van trouwstoelen, maro’s etc.En niet te vergeten indien u een uitstapje wilt maken naar het Verre Oosten o.a. India, kunt u door een deskundige uw reis laten samenstellen.

Indian Light• Toegankelijk voor een ieder• Betaalbare prijzen• Oosterse & Westerse mode• Makkelijk bereikbaar zowel openbaar als eigen vervoer• Werkt aan klant tevredenheid• Warme sfeer van echtheid

K o r t o m I n d i a n L i g h t i s wK o r t o m I n d i a n L i g h t i s w e r ke r k e l i j k e e n l i ce l i j k e e n l i c h t i n d e d u i s t e r n i s ! !h t i n d e d u i s t e r n i s ! !

Openingstijden: Adres: Ma t/m Vr : 10.00-18.00 uur Burgemeester v.Leeuwenlaan 47Zaterdag: 10.00-17.00 uur 1064 KK Amsterdm Donderdag koopavond Tel:020-4114782 Fax: 020 - 4116774

D E I N D I A S P E C I A L I S T E I G E N K A N T O O R I N I N D I A

KLM / SLM tickets naar Paramaribo vanaf ƒl. 1.500,-

(vraag onze tarievenlijst)

Rondreizen op maat naar India, Nepal, Verre Oosten en Mauritius.

VERZORGDE RONDREIZEN:15 DAAGSE RONDREIS INDIA (promotiereis) prijs ƒl. 1.995,-

13 okt., 27 okt., 3 nov. (Divali-tour), 10 feb., 24 feb.,

3 mrt., 17 mrt. (Holi-tour India), 7 apr., 27 apr.,

23 juni., 14 juni**, 21 Juli**, 4 aug.**, 18 aug.

15 DAAGSE RONDREIS MAURITIUS (promotiereis) prijs ƒl. 1.995,-

verblijk in apartement, 4 dagen tours, transfers

U vliegt met Air Mauritius.

DUBAI (KLM vlucht, verblijf in apt. met ontbijt, transfers)

8 dagen voor een speciale prijs ƒl. 1.450,- per persoon.

21 DAAGSE RONDREIS SINGAPORE, MALEISIE, THAILAND

Vertrek: 12 okt., 16 nov., 15 feb., 17 mei voor ƒl 2.950,-


3


C O L O F O N

OHM-Vani is een uitgave van de StichtingOrganisatie voor Hindoe Media. OHM-Vanigeeft achtergrondinformatie over de pro-gramma’s van OHM en maakt melding vanrelevante ontwikkelingen in de Hindoege-meenschap. Wij nodigen u uit opmerkin-gen of commentaar op onze programma’sof op dit blad te zenden aan StichtingOHM.

De redactie behoudt zich het recht voor omingezonden stukken in te korten, te redi-geren of niet te plaatsen. Geplaatste stuk-ken geven niet altijd de visie van de OHMweer.

Een jaarabonnement kost Fl. 20,-. Opzegging dient uiterlijk 1 maand voor hetverstrijken van dat jaar schriftelijk plaats tevinden.

Niets uit deze uitgave mag worden overge-nomen zonder voorafgaande schriftelijketoestemming van

Stichting OHM

Eindredacteur: Perdiep Ramesar

De volgende personen hebben

bijgedragen aan dit nummer:

S. Badloe, D. Gangaram Panday,

C. Mathura, S. Biere, B. Lalbahadoersing,

C. Morssink, R.S. Persaud, A. Bierdja,

S. Marhe-Benie, J. Veenstra, M. Ramkisoen,

L. Engelen. V. Bhagwandin.

Coverfoto:

Krishna Art ISBN 1-886069-15-8

Grafische verzorging:

NOS-Omroepdrukkerij

Adri Segaar

Stg. OHM

(redactie OHM-Vani)

Koninginneweg 8

1217 KX Hilversum

Telefoon 035 - 6260920

Fax: 035 - 6280843

E-mail: [email protected]

ABN-Amro: 44.09.38.694

II NN HH OO UU DD

• Redactioneel 4

• TV 6

• TV Hindi 11

• Radio Maandag 12

• Radio Hindi 16

• Radio Zaterdag 17

• OHMNET.NL is online 21

• Divali, feest der verlichting 22

• De kracht van de vrouw 28

• Ontmoeting met de Brahma Kumari’s 31

• Amma, ‘the hugging mother’ 37

• Kerala, het land van God 39

• Het Hindoestaanse medialandschap in Amsterdam 41

• Gadar-Ek prem katha 44

• Philip Engelen 46

• Hindoeïsme in een postmoderne samenleving 50

• Hersenspinsels over de kracht van gedachten 53

• Meditatie: reis zonder doel? 55

• ‘Vedische Astrologie, wetenschap, die alles over uw leven vertelt’ 52

• Ayurvedaen het wisselen der seizoenen 60

• Het Spirituele web 62


4


Mr Drs T. BissessurADVOCAAT & PROCUREUR

• Strafzaken• Echtscheidingen• Kort Gedingen• WAO-zaken• Verblijfsvergunningen• Letselschade• Ontslagzaken• Schadeprocedures

Grotewaard 1 • 2716 XPGrotewaard 1 • 2716 XP ZoetermeerZoetermeerTTel: 079 - 352 15 16 • Fax 079 - 352 19 82el: 079 - 352 15 16 • Fax 079 - 352 19 82

Noord, Oost, Zuid, WestSurinam Air Travel The Best!!

De laagste tarieven en groepskortingen naar o.a.Azië, Mauritius, Suriname,

Dubai, Zuid Afrika,Turkye enz.

voor meer informatie:Telefoon: 030-2321516

Fax: 030-2322500Amsterdamsestraatweg 91

3513 AC Utrecht

Elke maand groepsreizen naar Mauritius!

Lid SGR nr 2319 - K.v.K. 072319

Surinam Air TravelV O O R A L U W R E I Z E N

RREE

DDAA

CCTT

IIOONN

EEEE

LL

RREEDDAACCTTIIOONNEEEELLVoorwoord

Zo, de zomer zit erop. De eerstewerk- en studiemaand is weer voor-bij. Dan is het weer tijd voor OHM-Vani. De stichting Organisatie voorHindoe Media heeft niet stil geze-ten in de zomerperiode. Natuurlijkwas dit weer een zomer van herha-lingen, maar de programma’s diewerden voorbereid voor het komen-de seizoen zijn allemaal al bijna afen klaar om uitgezonden te wor-den. Ook heeft OHM een nieuwewebsite ontwikkeld. OHMNET is denaam van deze site en hoopt weerop vele bezoekers en positieve reac-ties. Elders in dit blad vindt u eenkort artikeltje over de vernieuwdewebsite OHMNET. Het webadres vandeze site is www.ohmnet.nl. Niet alleen de website is vernieuwd,maar er zijn deze zomer ook voor-bereidingen begonnen om het TV-programma OHM-Magazine te ver-nieuwen. Het is de bedoeling dat ergewerkt gaat worden volgens eennieuwe vormgeving en een ver-nieuwde formule. Dat OHM niet stilheeft gezeten is ook te zien aan hetnieuwe logo van onze omroep.Naast het nieuwe logo komt er ookeen nieuwe OHM-Vanipromo en eennieuwe leader voor OHM op televi-sie. De begintune zal veranderen enhet nieuwe logo zal verwerkt wor-den in de nieuwe promo’s. OHM-Vani is ook aan vernieuwingtoe. De restyling zal komende perio-de ingezet worden en dan hopenwe dat het lukt om in januari met


5


een nieuwe vormgeving te starten.Mocht dat niet lukken dan begin-nen we in april met de full colourOHM-Vani nieuwe stijl. De komendeperiode gaan we flink brainstormenover OHM-Vani, wat willen we? Wiewillen we bereiken? En hoe wilOHM zich professioneel enbetrouwbaar presenteren?Dat OHM zich zeker professioneelen betrouwbaar kan profileren heb-ben we bewezen op het jaarlijkseMilan Festival in het Zuiderpark teDen Haag. Een der grootsteHindoestaanse manifestaties inNederland. We stonden daar meteen stand, studio, promotie- encamerateam. Zwaar vermoeid, maardik tevreden zijn we terug gekomenuit Den Haag naar ons kantoor aande Koninginneweg te Hilversum. Endaar aangekomen keken we vooruitnaar het komende seizoen en denabije toekomst!

Dit keer staan er artikelen in overonder andere de volgende onder-werpen: Divali, de spirituele vrou-wen van de Brahma Kumari’s,Moeder Amma, het lokaleAmsterdamse medialandschap, watzijn gedachten?, het postmoder-nisme in het Hindoeïsme enuiteraard het Spirituele Web metallerlei interessante links naar ver-schillende onderwerpen die in dezeOHM-Vani nader worden belicht.De vorige keer heb ik u een artikelbeloofd over de dit jaar geïnstal-leerde Hindoe Raad Nederland

(HRN). Dat artikel heb ik helaasmoeten verschuiven naar hetkomende januarinummer, omdatOHM-Vani dan een kritische blik zalwerpen op de twee opleidingen totHindoegeeste-lijk verzorger, name-lijk de Hindoe OpleidingsinstituutNederland(HON) en de Nederlandse Opleidingtot Hindoe Geestelijke (NOHG). Enaangezien een opleiding door deHRN is ingesteld (HON) zal er geke-ken worden naar het eerste halfjaar van deze opleiding en het eer-ste half jaar van de Hindoe RaadNederland in het algemeen. Tevenszal er een kritische blik geworpenworden op de opleiding van destichting Nederlandse OpleidingHindoe Geestelijke (NOHG). We pak-ken dan de opleidingen en de orga-nisatie daarvan in een keer mee.

Ik wens u zeer veel leesplezier!

Perdiep Ramesar, eindredacteur OHM-Vani

ps. Per 1 oktober gaat onze medewer-ker Carel Morssink ons verlaten, omvan de VUT te gaan genieten.Carel, Bedankt voor alles, het ga jegoed!RR

EEDD

AACC

TTIIOO

NNEE

EELL

RREEDDAACCTTIIOONNEEEELL


6


TVVierde Kwartaal 2001op Nederland 1

13.00 - 13.30 uur!

OHM MagazineOHM-Magazine ziet er vanaf deze week anders uit. De vormgeving is ver-nieuwd en er zijn er twee nieuwe rubrieken die elke uitzending terugkeren.Hierin worden Hindoesymbolen, gewoonten en gebruiken belicht die zoingeburgerd zijn dat veel mensen de oorsprong niet meer kennen. Verder vol-gen we in ieder Magazine een Hindoestaan die op bijzondere wijze zijn ofhaar leven invult en vormgeeft. Als vanouds blijft er natuurlijk aandacht voor actuele gebeurtenissen binnende Hindoegemeenschap op sociaal, maatschappelijk, spiritueel en cultureelgebied. In deze uitzending onder andere een interview met de Indiase regisseur AnilSharma over zijn nieuwste film “Gadar – Ek Prem Katha”. Een liefdesverhaaltegen de achtergrond van de scheiding tussen India en Pakistan in 1947.

Sadhana – “Enlightenment is successfully fitting a lightbulb” deel 1In de onthutsende verwarring die India voor een buitenstaander kan zijn, val-len de sadhoes, de levende heilige mannen van het Hindoeïsme, niet snel op.Peter Sackman, regisseur van ‘Sadhana’, raakte na zijn eerste ontmoetingmet een sadhoe echter geïntrigeerd door deze mensen. Zij verzaken hetaardse leven om de staat van verlichting, moksha, te bereiken of vast te hou-den.In deze tweedelige documentaire worden vier mensen geportretteerd. Zijhebben gemeen dat zij binnen het spectrum van het Hindoeïsme naar zinge-ving van hun bestaan, innerlijke rust en een vorm van verlichting zoeken. Omhun verlichting te bereiken hebben ze obstakels moeten overwinnen en blij-ven er problemen op te lossen om nog verder te komen.Het dilemma; hoe ga je om met de contradictie tussen zingeving en materia-lisme, tussen wat Hindoes ‘moksha’ (de staat van verlichting) en ‘artha’ noe-men (het vergaren van aardse goederen) staat centraal evenals de persoon-lijke invulling van het begrip ‘verlichting’.‘Sadhana’ is geen jaren ’60 zoektocht naar zelfrealisatie. De documentaire

Zondag 07 okt. 13:00 – 13:30 herhaling: 13 okt. om 10:30 uur

Zondag 14 okt. 13:00 – 13:30 herhaling: 20 okt. om 10:30 uur


7


laat zien dat door interactie tussen spiritualiteit en ontwikkelingen in desamenleving de ascetische traditie, de cultuur en de rol van de sadhoes in desamenleving verandert.

Sadhana – “Enlightenment is successfully fitting a lightbulb” deel 2(zie deel1)

Deepak Chopra – “Opvoeden, een natuurlijke zaak?” deel 1Over het opvoeden van kinderen zijn in de loop derjaren al heel wat boeken verschenen. Een ervan is“De 7 spirituele wetten voor ouders” geschrevendoor Deepak Chopra. De auteur gebruikt sleutel-woorden, zoals affectie, respect, waardering,geven en delen, onderscheidingsvermogen en ver-antwoordelijkheid, die horen bij een bepaaldeleeftijd, met als doel goed van kwaad te lerenonderscheiden. Voor het toepassen van de spiritue-le wetten is een programma opgesteld, waarbij perdag een drietal oefeningen wordt aangereikt. Deauteur, arts en natuurgenezer, is sterk beïnvloeddoor de Advaita Vedanta, een non-dualistische

Indiase leer, waarin aandacht en openheid centraal staan. OHM sprak metDeepak Chopra over dit boek en confronteerde hem met alledaagse situatiesin gezinnen waarvan de ouders met hun kinderen omgaan op basis van dezezeven spirituele wetten. Om zijn uitgangspunten te toetsen worden de erva-ringen maar ook de problemen die deze gezinnen tegenkomen bij het in depraktijk brengen van de wetten voorgelegd aan Deepak Chopra.Verder wordt er ingegaan op de vraag of je opvoeden wel kunt (aan)leren. Ishet niet meer een natuurlijke zaak, gebaseerd op intuïtief handelen? Ditbrengt de ontmoeting met Deepak Chopra tot de kern van de zaak; is demeerwaarde van deze wetten de religieuze voedingsbodem waar Chopra uitvoortkomt en uit put; de spirituele bron in de vorm van de Vedische wetten?Deepak Chopra legt uit en biedt inzicht in de waarde van de achtergrondenvan zijn zienswijze.

Deepak Chopra – “Opvoeden, een natuurlijke zaak?” deel 2(zie deel1)

Zondag 21 oktober 13:00 – 13:30 herhaling: 27 oktober om 10:30 uur

Zondag 28 oktober 13:00 – 13:30 herhaling: 3 november om 10:30 uur

Zondag 04 november 13:00 – 13:30 herhaling: 10 november om 10:30 uur


8


Spiritueel leiderschap door vrouwen?Praktisch alle pandits, swami’s en guru’s en bestuurders van mandirgenoot-schappen zijn mannen. Deze voorgangers interpreteren en verklaren de hei-lige geschriften voor hun volgelingen en geven daarmee aan welke weg zijdienen te volgen om zichzelf spiritueel te ontwikkelen. De Hindoestaansegemeenschap gaat er in navolging van deze voorgangers vanuit dat er in demanier van devotionele en spirituele beleving een soort eenstemmigheidbestaat. Vrouwen zijn over het algemeen in hun belevingswijze vrij volgzaamen trouw aan het gezag van geestelijken en voorgangers. De traditioneelingestelde Hindoestaanse samenleving ziet in dezevolgzaamheid een rechtvaardiging voor de ongelijk-heid tussen mannen en vrouwen op het gebied vanspiritueel leiderschap. Nieuwe, jonge en geëmanci-peerde Hindoes denken hier genuanceerder over. Zijgaan ervan uit dat spiritualiteit iets universeels is enniet door sekse of groepsgebonden kenmerken te stu-ren of te begrenzen is. Steeds meer nieuwe groepen,stromingen en ashrams die deze individuele spirituelebeleving als uitgangspunt gebruiken worden doorvrouwen geleid. Vrouwelijk spiritueel leiderschap isvoor deze groeperingen even vanzelfsprekend als mannelijk spiritueel leider-schap. Vrouwelijk leiderschap kan een additionele bijdrage leveren aan despirituele ontwikkeling van mensen en past volledig binnen de emancipatie-en zelfbeschikkingsgedachte die het Hindoeïsme hoog in het vaandel heeftstaan.

DivaliDe naam Divali is afgeleid van het woord ‘dipavali’ en dit betekent hetzelfdeals ‘een rij of een snoer lichtjes’. Op deze dag verlichten Hindoes hun huizenmet diya’s (aarden lampjes) gevuld met ghee (boterolie) als brandstof. Divalistaat voor bezinning op het leven, met als doel het kwade in onszelf te over-winnen en zuiver ethisch inzicht te ontwikkelen. Dit jaar heeft de Divali uit-zending van OHM als thema: ghee. Behalve voor het laten branden van diya-’s kent deze uit melk gemaakte brandstof vele andere toepassingen binnen deHindoecultuur. In een feestelijk familieprogramma wordt via zang, dans enreportages behalve over het gebruik en de betekenis van ghee natuurlijk ookaandacht besteed aan de achtergronden van het Divalifeest.


Woensdag 14 november 18.30-18.55 herhaling: 15 november om 9.45 uur!


9



Hindoes a/d AmstelGedurende de jaren ’50 kwamen de eerste Hindoestanen naar Nederland. Hetverschil met Suriname, zeker ten opzichte van wereldstad Amsterdam, wasenorm. Je viel weliswaar minder op dan in de provincie maar er was daaren-tegen ook veel meer aan onbekendheid waar mee omgegaan moest lerenworden. De eerste Hindoestaanse migranten misten de sociale handvatten omop adequate wijze, in deze voor hun nieuwe samenleving, te kunnen com-municeren. Gevolg: misverstanden alom. De ene keer gaven deze misverstan-den reden tot lachen; de andere keer waren de gevolgen serieuzer. Onderling bouwde men een hechte band op. In de weekenden werd de een-zaamheid van de werkweek gecompenseerd door elkaar op te zoeken. Menkookte gezamenlijk en wisselde ervaringen uit over het leven in Nederland.Lokale (illegale) Hindoestaanse radiozenders speelden een belangrijke rol indeze periode. Zij brachten in een land waar alles anders was dan thuis deeigen cultuur, taal en muziek tot bij de mensen in de huiskamer. Van het uit-wisselen van persoonlijke boodschappen tot het geven van tips over waar jeSurinaamse producten kon kopen; zo gaven de piratenzenders een stem aande groeiende Hindoestaanse gemeenschap in Nederland.De inwortelingsperikelen waarmee de eerste generatie Hindoestanen inNederland te maken kreeg zijn voor Hindoestaanse jongeren en autochtonenbijna niet meer voor te stellen. De belofte voor de snelle ontwikkelingenbinnen de Hindoestaanse samenleving in Nederland ligt in deze begintijd. Hetbelichten van deze periode is dan ook de moeite waard.

Onam Festival In de laatste week van augustus en de eerste week van september vindt er inde Zuid-Indiase deelstaat Kerala het Onam Festival plaats.

Wat het Onam Festival zo bijzonder maakt is de combinatie van traditionelekunstuitingen met moderne hedendaagse elementen uit de samenleving.Eeuwenoude cultuuruitingen, zoals de Kathakalidans, of oude volksliederenworden gebruikt om niet alleen oude verhalen uit de rijke historie van Keralate vertellen, maar ook om maatschappijkritische boodschappen te uiten.De slangenbootshow bijvoorbeeld, welke als vanouds wordt gebruikt om deterugkomst van een van hun oude koningen uit ballingschap te vieren, kreegde laatste jaren een wedstrijdelement en daarmee verheven tot een soortnationaal typisch Keralese sport die duizenden buitenlandse bezoekers trekt.

Zondag 25 november 13:00 – 13:30 herhaling: 01 december om 10:30 uur


10


In een tweedelige serie hierover staan we stil bij verschillende cultuuruitingenvan het Onam Festival en de verhalen en mythen die daarmee samenhangen.

Onam deel 2 (zie deel 1)

Hindoewaarden deel 1 – DharmaHet beste uit jezelf halen, dat is wat we allemaal graag willen. Volgens deHindoefilosofie kan dit het beste als de ontwikkeling plaatsvindt volgens hetmodel van de vier Hindoewaarden, ook wel Purartha’s Artha’s genoemd,namelijk Dharma, Artha, Kama en Moksha. De meest omvattende en basalevan deze vier waarden is Dharma of Hindoe-ethiek. Dharma geeft richtlijnenvoor sturing en invulling van het leven. Tegelijkertijd vormt het de motivatievoor een mens en natuurvriendelijke levenshouding.

De Dharma-gedachte stamt uit de Vedische tijd. De vraagt werpt zich op of inonze huidige westerse technologische samenleving deze gedachte nog weltoepasbaar is. Geeft de implementatie ervan echt een meerwaarde aan hetleven zoals Hindoe voorgangers beweren?

MagazineAandacht actuele gebeurtenissen binnen de Hindoestaanse gemeenschap opsociaal-maatschappelijk spiritueel en cultureel gebied.

Jongeren Amusementsprogramma deel 1OHM besluit de programmering van het jaar 2001 met een knal. In tweeshows wordt op humoristische wijze en met een gezonde dosis zelfspot inde (lach)spiegel gekeken. Misverstand en miscommunicatie staan centraal ineen wereld waarin verschillende culturen en generaties regelmatig metelkaar in botsing komen.Verder laten jonge en vernieuwende artiesten uitde wereld van dans en muziek horen en zien wat de laatste stand van zakenop het gebied van cross-over cultuur is.

Jongeren Amusementsprogramma deel 2Zie deel 1

Zondag 02 december 13:00 – 13:30 herhaling: 08 december om 10:30 uur




Zondag 30 december 13:00 – 13:30 herhaling: 05 januari om 10:30 uur


11


(Vertaling A. Bierdja)


12


Dromen en hun betekenisSoms heb je ze wel, soms ook niet. Vaak weet je nog waar het overging, nog vaker weet je dat niet. Feit is dat iedereen er mee temaken krijgt. Dromen. Waar droomde u vannacht over? Soms vragenwe onszelf af of de droomwereld die we beleven enig verbandhoudt met de werkelijkheid waarin we dagelijks leven.Veel onderzoekers hebben getracht deze vraag te beantwoordendoor dromen te bestuderen. De conclusies die zij hebben getrokkenzijn terug te vinden in talloze boeken die zijn uitgebracht. In dezetwee uitzendingen kunt u luisteren naar de betekenis van dromen.

KanyapoojaIn India is het een oud ritueel om tijdens bepaalde religieuze festi-viteiten kleine meisjes te vereren. Het meisje wordt naast de Godinaanbeden en krijgt een zeer hoge positie toebedeeld. In Nederlandwordt dit gebruik nu nauwelijks meer toegepast. Men is bang voornegatieve gevolgen die het kan hebben op het verdere leven vanhet meisje. Maar voor welke negatieve gevolgen is men nu preciesbang en wat is de kanyapooja eigenlijk? OHM-Radio ging op onderzoek.

De filosofie van Swami DayanandOp 20 en 21 oktober organiseerde de Federatie Arya SamadjNederland, FAS-NED, een tweedaagse bijeenkomst waarin tal vanonderwerpen met betrekking tot deze groepering in dit land tersprake zijn gekomen. Opvallend was dat er naast de gebruikelijkesociaal-maatschappelijke onderwerpen ook over de

Maandag 1 en 8 oktober 21.oo-22.00 uur

Maandag 15 oktober 21.oo-22.00 uur

Maandag 22 oktober 21.oo-22.00 uur

MAANDAG van 21.00-22.00 uur op Radio 747 AM en via de kabel:Den Haag 88.1◆ A’dam 96,6 FM◆ R’dam 89.9 FM of vraag uw kabelex-ploitant naar de juiste frequentie in uw regio.

maandag 21.00-22.00


13


filosofische ideeën van Swami Dayanand werd gesproken. In deze uit-zending hoort u een verslag van dit onderwerp op het FAS-NED con-gres.

Van familie naar gezinVroeger in Suriname woonde de hele familie bij elkaar. Als de zoontrouwde bleef hij met zijn vrouw bij zijn ouders wonen. Zelfs als erkinderen werden geboren dan groeiden die op met de ouders engrootouders. Sommige mensen bouwden op het perceel waar hetouderlijk huis stond een huisje bij. Zo woonde dus de hele familie bijelkaar. Van oudsher leefden Hindoestanen in een sterke familiever-band waarin de posities en bevoegdheden van de verschillende fami-lieleden vastlagen. De familie vormde een hechte groep met eeneigen cultuur bijvoorbeeld met betrekking tot het nemen vanbeslissingen. Aan de ene kant bracht zo een leefsituatie een stukjezekerheid en duidelijkheid met zich mee. Je wist waar je aan toe was.Aan de andere kant werden familieleden sterk beperkt in hun vrij-heid. Tijden zijn veranderd. Hier in Nederland woon je niet met jeneefjes en nichtjes op een erf. Hier is de familie uiteengevallen in eenaantal gezinnen die elkaar tegenkomen op feestjes of andere gele-genheden. De traditionele posities van de familieleden liggen oplosse schroeven. Het gezin is niet meer afhankelijk van de familie.Welke invloed heeft het proces ‘van familie naar gezin’ gehad op degezinsleden? In drie programma’s zoekt OHM-Radio naar de positievan de man, de vrouw en het kind in het nieuwe kerngezin.

Het Divalifeest; een mix van religie en cultuurOok dit jaar (14 november) vieren miljoenen Hindoes over de helewereld het lichtfeest, Divali. Op deze dag staat Lakshmi, de godin van

voorspoed en geluk centraal. Om Lakshmitevreden te stellen wordt het ritueel zonauwkeurig mogelijk uitgevoerd. Dit kansoms leiden tot een dwangmatig volgenvan uiteenlopende voorschriften. Het aan-tal lichten zou oneven moeten zijn, devrouw des huizes steekt het eerste lichtjeaan, de lichten mogen pas om zes uur ‘savonds worden aangestoken, het huis moet

Maandag 29 oktober, 5 en 12 november 21.oo-22.00 uur

Maandag 19 november 21.oo-22.00 uur


14


topclean zijn, enz., etc. Maar in hoeverre zijn de voorschriften, zoalsbij elk feest, een mix van religieuze voorschriften en culturele gebrui-ken? En welke onderdelen van het feest zijn dan religieus en welkezijn culturele gebruiken? In deze uitzending zoekt OHM-Radio naar het antwoord.

Dharma, artha, kama en mokshaIn het Hindoeïsme zijn er vier zaken die in het leven strevenswaardigworden geacht: rechtschapenheid (dharma), materieel voorspoed(artha), genot (kama) en verlossing (moksha). Deze vier begrippenzijn in principe de grote richtingaanwijzers voor de doorsnee Hindoedie een leven leidt volgens het principe van de vier levensstadia: stu-dent, gezin, onthechting en sanyasa. Deze levenswijze zou uiteinde-lijk moeten leiden tot de verlossing van de ziel van het aardsebestaan. Maar hoe moeten we dit ideaal praktiseren? Staan debegrippen dharma, artha, kama en moksha soms niet haaks opelkaar? Hoe zou genot tot de verlossing leiden? In een vierdeligeserie wordt er getracht deze begrippen op een harmonieuze manieraan elkaar te relateren. Ook wordt er een concrete invulling aan dezebegrippen gegeven met voorbeelden uit de actualiteit.

Hoe ontkom je aan de Kersthype?Het is december. Je gaat de deur uit, kijkt voor je en ziet dat heelveel buren hun ramen hebben versierd met rode linten die ze dwarsover elkaar heen hebben geplakt, zodat het hun ramen verdeelt inallemaal kleinere rode raampjes, daartussen zie je bellen, rendierenen engeltjes. Gezellig. Misschien moet je het ook maar doen... Op je werk hoor je de hele dag gesprekken van collega’s aan overhoe hun Kerstballen eruit zien en waar ze gaan dineren met Kerst.Als je naar huis gaat wil je niets meer horen over Kerstfeest en je pro-beert niet naar de ramen van de buren te kijken. Tot je deramen van je eigen huis ziet. Verdoofd loop je naarbinnen en hoort je partner nog net roepen voordatje instort op de bank...”ik dacht, leuk die ramen bijde buren dus.....” In de uitzending van vanavondkunt u luisteren hoe mensen omgaan met Kerstmisen hoe sommigen de Kersthype proberen te mijden.

Maandag 26 november, 3,10 en 17 december 21.oo-22.00 uur

Maandag 24 december 21.oo-22.00 uur


15


2001

Dit was 2001...In het jaar 2001 is de Hindoe Raad Nederland (HRN) geïnstalleerden zijn de eerste studenten begonnen aan de nieuwe opleiding totHindoegeestelijke. Ook kreeg in dit jaar de Maha Kumbha Mela inIndia, die één keer in de twaalf jaar wordt gevierd, brede belangstel-ling in de media. Maar 2001 kende ook tragische dieptepunten. Injanuari trof een zware aardbeving de deelstaat Gujarat waarbij dui-zenden mensen onder het puin bedolven raakten. In Afghanistanverplicht de Taliban Hindoes om een merkteken te dragen en inNederland strijden enkele Hindoes tegen het gebruik vanHindoesymbolen op gebruiksartikelen. En dit zijn slechts enkelevoorbeelden. Reden voor OHM-Radio om de hoogte- en dieptepun-ten nogmaals voor u op een rijtje te zetten.

Maandag 31 december 21.oo-22.00 uur

Traditionele gezondheidsleer

AyurvedaLezingen, opleidingen en behandelingen

Ayurveda Health Center- gevestigd in DE HORIZON Ottersum -

o.l.v. vaidya R.H. Swami Persaud

Postbus 463, 6600 AL Wijchen,tel.: 024 - 641 83 98, fax: 024 - 645 03 16

● zeer nauwkeurige constitutiebepaling● Ayurvedische behandelingen● beroepsopleiding● lezingen in het hele land● www.ayurveda-center.com

2002


16


(Vertaling A. Bierdja)


17


Dvaita Vedanta, de ander en ik.Van oudsher worden zes belangrijke Hindoeïstische denksystemenonderscheiden: de Samkhya, de Yoga, de Nyaya, de Vaisesika, deMimamsa en de Vedanta. De Vedanta op haar beurt kent drie stro-mingen. De Advaita Vedanta, de Visistadvaita en de Dvaita Vedanta.Kenmerkend voor de Dvaita Vedanta is de opvatting dat er verschil-lende realiteiten bestaan. Brahman, die identiek is aan de persoon-lijke god Vishnu, verschilt zowel van de zielen als van de materiëledingen. Volgens Madhva heeft ook iedere ziel een eigen aard die ver-schilt van de aard van alle andere zielen. In ons programma van van-daag gaan wij dieper in op de filosofie van Madhva en wat dat in depraktijk van alledag betekent.

Advaita Vedânta, de ander en ik.In september 2000 deed de Lotusvijver verslag van het eersteAdvaita-symposium dat gehouden werd op de Erasmus Universiteit inRotterdam. Het thema was toen ‘het zelf-zijn’ en de relatie met hetBrahman. Op het tweede Advaita-symposium staat de relatie van ‘deander en ik’ centraal. Het uitgangspunt vormt de stelling van deAdvaita Vedânta dat het hoogste Zelf van de ander en mijn eigenZelf-zijn niet verschillend van elkaar zijn. Wat is de aard van deander? In hoeverre of in welke zin verschilt de ander van mij en inhoeverre vormen wij een eenheid? Een bespreking van deze vragenkan vele andere problemen verhelderen, onder andere ‘de aard vanhet Zelf’ en de mogelijkheid van communicatie. In hoeverre kunnenwij elkaar begrijpen? In ons programma nemen wij u alsnog meenaar dit symposium dat gehouden werd op vrijdag 12 september2001.

Zaterdag 6 oktober 12.00-13.00 uur

Zaterdag van 12.00-13.00 uur op Radio 747 AM en via de kabel:Den Haag 88.1 ◆ A’dam 96,6 FM ◆ R’dam 89.9 FM of vraag uw kabel-exploitant naar de juiste frequentie in uw regio.

Zaterdag 13 oktober 12.00-13.00 uur



Wat zijn gedachten?Je maakt het soms wel eens mee, dat je diepin gedachten verzonken bent. Er speelt zichvan alles af in je omgeving, maar jij bent ermet je aandacht niet bij. Iemand die jou zoziet zitten kan zien dat je ergens aan denkt,maar wat je denkt is jouw geheim. Het zijnjouw gedachten. Het ene moment ben jehier, het andere moment in India, dan weerbij je werk, dan weer bij je lievelingsfilmster.Het is allemaal mogelijk, in een oogwenk,sneller dan wat dan ook. Gedachten, wat je denkt weet je wel, maarwaar komen ze vandaan, hoe ontstaan ze, waarom denk je ergensniet aan. De Lotusvijver neemt u mee op een zoektocht naar hetgeheim wat gedachten eigenlijk zijn.

Het feest van voorspoed en geluk Op 14 november vieren miljoenen Hindoes overde hele wereld het Divalifeest, het feest vanvoorspoed en geluk. Op deze dag wordt degodin Lakshmi aanbeden en er wordt aan haargevraagd om de familie voor het komende jaarte zegenen, zodat men niet in aanraking komtmet armoede en tegenslag. In deze uitzendingvolgt De Lotusvijver een Hindoegezin dat volopbezig is het Divalifeest voor te bereiden.

Waar zijn de Hindoes? Door de bouw van een op Hindoe-archi-tectuur georiënteerd gebouw zal deHindoebasisschool Shri Lakshmi hetHindoeïsme in Amsterdam een duidelijkergezicht geven. Op dezelfde wijze levertde Radhakrishna tempel, de eersteauthentieke Hindoetempel in Nederland,haar eigen bijdrage aan de zichtbaarheid

Zaterdag 20 en 27 oktober, en 3 november 12.00-13.00 uur

Zaterdag 10 november 12.00-13.00 uur


XXX

XXX

18


19


van het Hindoeïsme in Amsterdam. Het lijkt alsof de AmsterdamseHindoes na een periode naar binnen gericht te zijn, zich nu op ver-schillende terreinen wil manifesteren. Dit zien we in de gebouwen,de deelname van de Hindoes in de politiek, media en natuurlijk ookde eigen ondernemers. De Hindoe wordt zichtbaar. In deze uitzen-ding van De Lotusvijver wordt u meegenomen op een exotische reisdoor Hindoeïstisch Amsterdam.

Spiritualiteit en postmodernisme bekeken vanuit een Hindoeïstisch perspectief.Onder postmodernisme verstaan wij het einde van de grote ideolo-gieën. Het besef is er dat onze werkelijkheid pluralistisch van aard is.Het wezen van de werkelijkheid staat niet meer vast. Wat we welkennen zijn interpretaties van de werkelijkheid. Iedereen interpre-teert de werkelijkheid op zijn eigen manier. Er is geen eenduidig cri-terium meer om te bepalen wat waarheid inhoudt. Vanuit een onbe-last startpunt wordt er gekeken naar het wezen van de werkelijk-heid. Het Hindoeïsme bekeken vanuit een postmodern perspectieflevert een aantal interessante invalshoeken op.

Dharma, artha, kama en moksha In het Hindoeïsme zijn er vier zaken die in het leven strevenswaardigworden geacht: rechtschapenheid (dharma), materieel voorspoed(artha), genot (kama) en verlossing (moksha). Deze vier begrippenzijn in principe de grote richtingaanwijzers voor de doorsnee Hindoedie een leven leidt volgens het principe van de vier levensstadia: stu-dent, gezin, onthechting en sanyasa. Deze levenswijze zou uiteinde-lijk moeten leiden tot de verlossing van de ziel van het aardsebestaan. Maar hoe moeten we dit ideaal praktiseren? Staan debegrippen dharma, artha, kama en moksha soms niet haaks opelkaar? Hoe zou genot tot de verlossing leiden? In een vierdeligeserie wordt er getracht deze begrippen op een harmonieuze manieraan elkaar te relateren. Ook wordt er een concrete invulling aandeze begrippen gegeven met voorbeelden uit de actualiteit.

Zaterdag 1, 8 en 15 december 12.00-13.00 uur



20


Is het Hindoeïsme een dwaalweg? Pas op voor het gevaar uit het Oosten! Dit is een vaak gehoordekreet die mensen moet waarschuwen voor dwaalwegen op hun reli-gieuze pad. Maar waarom wordt onder andere het Hindoeïsme alseen dwaalweg gezien? Welke zijn de beginselen van het Hindoeïsmedie niet stroken met bijvoorbeeld het Christendom? Vandaag in DeLotusvijver trachten we antwoorden te vinden op deze vragen.

Blik op het verleden en in de toekomst Wat zal de dag van morgen ons brengen? Niemand kan dat metzekerheid van zichzelf zeggen. Toch praten wij in De Lotusvijver metprominenten die hier wél uitspraken over kunnen doen. Wat zijn deverwachte ontwikkelingen op spiritueel gebied in het komende jaar?En waarom liepen zaken zoals ze liepen in het afgelopen jaar 2001?Een panel van helderzienden en astrologen doet hier uitsprakenover!

Tewarie & Partners Accountants en Belastingadviseurs

Parmessar & Tjon A TenAccountants en Belastingadviseurs

T&H Groep Accountants & Belastingadviseurs bestaat uit:• Tewarie Accountants en Belastingadviseurs• Parmessar & Tjon A Ten Accountants & Belastingadviseurs• Admi Services, administratieve dienstverlening voor het midden & kleinbedrijf.

T&H Groep is uitgegroeid tot een organisatie met een gevarieerd samengesteldepraktijk voor controle, beoordeling en samenstellingsopdrachten.Naast adviespraktijk en de financiële-administratieve begeleiding biedt de organisatie tevens fiscale dienstverlening.

Een belangrijk uitgangspunt is de betrokkenheid bij de cliënt, waarbij kortecommunicatielijnen zowel binnen als in de relatie met de cliënt een belangrijke rol spelen.

Naast de specialisten in eigen huis beschikt T&H Groep over een met zorgontwikkeld contactennetwerk van externe onafhankelijke adviseurs uit diverse disciplines.

Nederland: Oranje Nassaulaan 55 • 1075 AK Amsterdam.Tel: 020-6711256 • Fax: 020-6737272

Suriname: Mr. F.H.R. Lim A Poststraat 19 • Postbus 1700, Paramaribo.Tel: 474452 • Fax: 474643 enOranje Nassaustraat 53 • Nieuw Nickerie. Tel: 0231979

K.B. Tewarie RA

P. Parmessar FB

M.L.J. Braspenning AA

Mr. L. Krokke-Toffoli

Drs. Ing. W.N.B. Tewarie RE

Zaterdag 22 december 12.00-13.00 uur

Zaterdag 29 december 12.00-13.00 uur


21


HHet is de bedoeling om u iedereweek steeds meer content aan

te bieden. Behalve alle informatieover de radio- en TV-programma'svan de OHM, bieden wij u alsbezoeker de gelegenheid om inhou-delijk verder te discussiëren over deonderwerpen die aan bod zijn geko-men in de programma's (RTV-Forum). Alle radio- en TV-uitzendin-gen kunt u spoedig na de uitzen-ding rustig in real audio/videonaluisteren of wederom bekijkenvia OHMNET. Behalve een serie interessante linksen een overzicht van vele relevante

organisaties, werken wij aan eenuitgebreide bibliotheek waar u veelinformatie kunt vinden over diverseaspecten van het Hindoeïsme.

De overige verrassingen kunt u zelfervaren in de komende periode.Surft u gewoon vaker langs.

Uw reacties en opmerkingen metbetrekking tot OHMNET zien wegraag tegemoet.Voor vragen en/of opmerkingen:Dhiren Gangaram Panday, [email protected]

OHMNET.NL is onlineDe stichting Organisatie voor Hindoe Media (OHM), is na jarenlang radio entelevisieprogramma’s maken via de publieke omroep geen onbekende meerin medialand. Ook via ons kwartaalblad OHM-Vani heeft u veel informatiekunnen vergaren over diverse aspecten van de Hindoecultuur en hetHindoeïsme. Via het ‘nieuwe’ medium Internet wil de OHM u als geïnteres-seerde ook van dienst kunnen zijn. Daarom heeft OHM kort geleden haarinternetsite compleet vernieuwd. Deze nieuwe site staat online en is bereik-baar via www.ohmnet.nl.

DHIREN GANGARAM PANDAY

ohmnetohmnet.nl.nl


22


EEen andere belang van feesten isdat zij in iemands leven geleide-

lijk aan een verandering doen ont-staan. Zij voegen geluk, plezier enschittering in het leven toe. Door dedagelijkse routine werk-zaamheden verkrijg jetoename van mentalevermoeidheid en hetleven wordt minderveelzeggend.

Hoogtijdagen bren-gen een verande-ring in de vorm vanfrisheid, die degeest en het lichaaminspireren. De geestraakt verzadigd vanblijheid. Het individu,het gezin, de familie ende samenleving (gemeen-schap) ervaren een atmosfeer vanvernieuwing.Het leven wordt gevuld met nieuweambitie, nieuwe inspiratie en eenvernieuwde vitaliteit.

In de dagelijkse routine treedt eenverandering. Schoonheid en zinde-lijkheid domineren en de huizenworden versierd. Kledingstukken ende manier van aankleden verande-

ren. Gerechten en frisdrankenworden meer en smakelij-

ker. Dit alles zorgt ervoordat de geest er frissergaat uitzien. Feestenverdrijven wanhoop,nederlaag en proble-men en geven hetleven nieuwe aspira-ties.

Feesten kunnen indrie categorieën wor-

den ingedeeld. Namelijkin religieuze, nationale

en seizoensfeesten. Echterhet Divalifeest is het belang-

rijkste feest van de Hindoes. Omdatdit feest zowel religieus, nationaalen seizoensfeest is. Waar er ookHindoes in de wereld woonachtigzijn, het Divalifeest wordt met grote

Divali,feest der verlichting Elk volk heeft zijn eigen feesten. Deze feesten houden het volk actief, levenden geïnspireerd. Zij creëren een gevoel van nationale eenheid. Feesten ofhoogtijdagen spelen een belangrijke rol bij het creëren van een nationaletrots in een samenleving. Indien feesten uit het leven van mensen verdwij-nen, zou het leven erg saai worden.

SURUJ BIERE


23


pracht en praal vertoon en na uitge-breide voorbereidingen gevierd.Divali valt op de nacht van nieuwemaan (amavasya) in de maand kar-tik (oktober /november) volgens deHindoekalender. Divali is een feestvoor allen die zich willen verlossenvan het kwade om zich te kunnenverheffen tot edelheid en deugd.Dit feest, waarbij vele diya’s wordenontstoken om de duisternis te ver-bleken en zo op te gaan in heteeuwig schijnend licht (symbool vanen voor reinheid en het goede) iseven oud als de Vaidik Dharma ofte-wel de Sanatan Dharma. Zoals eer-der gezegd zijn er verschillendeaspecten die met het Divalifeest ver-band houden, ermee samenvallenen de waarde van deze dag verho-gen.

SeizoensfeestHet Divalifeest is een seizoensfeest.Een maand voor Divali begint hetminder te regenen. Tijdens deregentijd raken de huizen vaakgekleurd. Vandaar dat men ze eenonderhoudsbeurt geeft. In deze tijdkan de oogst (graan) ook binnenge-haald worden. De aanhangers vande Vaidik Dharma doen eerst meteen deel van de nieuwe oogst uitvreugde en dankbaarheid een zui-veringsofferceremonie (havan). Deoffers keren na verbrand te zijn inhet offeraltaar terug tot de oor-spronkelijke vorm. Op deze manierwordt de materie (= jarh padarth:het vuur, de lucht, het water, deaarde en de ruimte/ether) dus

‘gevoed’. Hierna wordt het graanbereid om te nuttigen. Vandaar datdit feest ‘navashasyesti’ (oogstoffer-feest) wordt genoemd. De feest-stemming wordt op verschillendemanieren geuit: zoals eerder gezegdmet het versieren van gebouwen,aansteken van diya’s (aarden lam-pjes) en soms vuurwerk. Verder hetklaarmaken van lekkernijen. Dearmen, zieken, ouden en weeskinde-ren worden ook bedacht.

Prakash Parva (lichtfeest)In de Rigveda staat: Aroh TamsoJyotih(Nl. vert.: O mens! Verlaat deduisternis en begeef U naar hetlicht.)

Dezelfde mening wordt in deShatapath Brahman als volgt gereci-teerd:

Asato Ma Sad GamayaTamaso Ma Jyotir GamayaMrityor Ma Amritam Gamaya(Nl. vert.: O Almachtige God!Leid ons van de onwaarheid naar dewaarheid, van de duisternis naar hetlicht en van de dood naar hetonsterfelijke.)

Een aanhanger van de VaidikDharma is iemand die steeds hetlicht (waarheid, licht in de vorm vankennis, onsterfelijkheid) opzoekt.Onder de twaalf nieuwe manen(amavasya) van het jaar is er eenwaarbij de nacht het donkerst is enwel de nieuwe maanmaand


24


genaamd kartik, wat reeds eerderter sprake is gebracht. Door op dezedag de diya’s aan te steken trachtende feestvierenden de pikdonkerenacht te verlichten.

Vaishsya Utsava (handelarenfeest)Dit feest heeft in de loop der jareneen speciale betekenis gekregenvoor sommige handelaren. Op dezedag maken zij hun inventaris op. DeHindoefeesten zijn echter bestemdvoor een ieder.

Lakshmi Puja (verering van Lakshmi)De betekenis van het woordLakshmi en de Lakshmi-aanbiddingwordt door velen verkeerd begre-pen. De waarde die deze Lakshmi-aanbidding had, is verwaarloosd enhet onwaarachtige heeft de plaatsingenomen. Nu nemen de handela-ren wat zilveren muntstukken enwassen die in melk. Dit is nu deLakshmipuja (aanbidding van rijk-dom) geworden.Wat symboliseerde het wassen vanhet geld in melk? Niets anders dandat het geld op een eerlijke manierwordt verdiend. Dus ons inkomenmoet niet op een oneerlijke wijze,bijvoorbeeld door middel van dief-stal, moord, tekortdoening, bero-ving, ontnemen van iemands rechtworden verdiend, maar door eigeninzet en inspanning. Dit was deware aanbidding van de rijkdom(Lakshmipuja).

Maha Lakshmi PujaDe populaire Hindoes wijden het

Divalifeest ook aan de goddelijkemanifestatie Lakshmi. Zij vererenop deze lichtfeestdag de personifi-catie van het licht, van geluk envoorspoed, schoonheid en rijkdom(Lakshmi). Daar het licht het goedesymboliseert, houdt de verering vanLakshmi, ook wel licht genoemd, in,dat haar verlichtende krachtgesterkt wordt, waardoor zij beterin staat is om het goede te doenzegevieren, de mensen de wijsheid,geluk, welvaart en rijkdom te ver-schaffen en al wat kwaad is teweren. Anders gezegd de mensmoet zich heel hard inspannen voorzijn welvaart. Daarbij moet ook Godcentraal gesteld worden ter voorko-ming van afdwalingen en te zorgenvoor de vermijding van het kwaaden geen voedingsbodem ervan teworden.

Het Divali wordt gekenmerkt dooreen rein ritueel bad, het dragen vannieuwe (of schone) kleren, het ver-richten van de bijbehorende cere-monies en het ontsteken van delampjes (diya’s). Voor het aanstekenvan de aarden lampjes, bij het val-len van de duisternis (avond), dient


25


het volgende gebed opgezegd teworden:1. Aum Bhur Bhuvah Svah (Nl. vert. O Alomtegenwoordige God, verlicht de aarde, de luchtruimen de hemel)

2. Aum Bhur bhuvah svah tatsavitur varenyam bhargo devasya dhi mahi dhiyo yo nah pracodayat

(Nl. vert. O Almachtige God, degelukzalige, verdrijver van verdrieten ziekte, leid ons af van het boch-tige pad der zonde, schenk ons wijs-heid en verlicht ons levenspad)

3. Asato ma sad gamayaTamaso ma jyotir gamayaMrityor ma amritam gamaya

(zie vertaling elders in dit artikel)De teksten 1 tot met 3 zijn univer-seel. Een ieder kan ze uitspreken.

4. De populaire Hindoes hebben ook hun eigen specifieke tekst:Shri Lakshmi karo tu kalyana arogya sukha sampada,mama satru vinasaya dipa jyotir namoastu te.

(Nl. vert.: Moge het verheven licht(Lakshmi) ons volkomenheid ingezondheid, geluk en voorspoedschenken. Hulde zij aan U, ons licht-schijnsel, die tot onderdrukking vanmijn innerlijke vijanden moge die-nen)

Dit lichtfeest wordt gewoonlijk inhuiselijke kring en in tempels(gebedsruimten) gevierd. Thuis

wordt er een religieuze plechtigheidgehouden, waarbij mantra’s (heiligeteksten) worden uitgesproken. Erworden dan veel lampjes met boter-olie (ghee) ontstoken. Zowel in hethuis als daar buiten worden deaarden lampjes geplaatst, zodat ergeen enkel plekje donker blijft.Door het schijnsel van lampjes ver-dwijnt de duisternis uit het huis, ofliever gezegd wordt de duisternisverdreven. Immers, licht brengtgeluk en wendt onheil af. Als opDivalidag het huisvuil en de oudekleren naar buiten worden gedra-gen, zal de tastbare en zichtbareLakshmi, dus de vrouw des huizes,licht, reinheid, schoonheid, rijkdomen voorspoed in het huis zelf vesti-gen. Luiheid, vuil, duisternis, armoe-de en het kwaad moeten uitgeban-nen worden. In dit verband is hetgoed aan te geven dat het woordLakshmi staat voor licht, vrouw,geluk en rijkdom (geld).

Divali en bekroning van Shri RamaShri Rama is boven de Hindoeis-tische hemel een schitterend ster-renbeeld. Hij was een eervolle,grote eerbare en een edel figuur.Hij is voor ons eerbiedwaardig engeheel voorbeeldig. Maar al dezedeugdvolle bewoordingen aan zijnadres geven ook aan dat dit feestgeen enkel verband als zodanighoudt met de terugkeer van Ramauit het woud. Wij geven hiervoortwee literaire bewijzen:Toen bekendgemaakt werd datRama tot kroonprins was uitgeroe-


26


pen, zei Dasharath (Rama’s vader)het volgende aan de vromeMaharshi Vashishtha:Caitrah rimanayam masah punyahprishpita kananah abhi ekayaRamasya sareva mewopa kalpamah(zie Valmiki Ayodhya Kand) (Nl. vert.: Het is de caitra masa (=februari / maart maand). In dezeperiode zijn de bossen en de tuinenvol kleurrijke bloemen, de natuur isin een feeststemming, dit is eengoed moment om Rama te bekro-nen. Verzamelt u al hetgeen datnoodzakelijk is voor deze kronings-ceremonie).Uit deze woorden vankoning Dasharath blijkt dat Rama inde maand februari / maart zou wor-den bekroond. Helaas, de volgendedag moest hij in plaats vanbekroond te worden de bossen

ingaan. Wanneer nu Shri Rama indeze periode voor veertien jaar ver-bannen werd, zal het veertiendejaar ook in deze periode eindigen.Hoe is dan mogelijk dat Rama tij-dens de Divaliperio-de uit het bosterugkeerde? Dus het is geheel ver-keerd dat de bekroning van ShriRama na terugkomst uit het oer-woud in oktober / november heeftplaats gevonden. Het kan wordengezegd dat het gevecht tussenRama en Ravana zes maanden extrain beslag heeft genomen, maardeze redenering kan op geen enke-le wijze worden aanvaard. BijCitrakuta had Bharata aan Ramagezegd: “Indien u een dag te laatkomt, zult u mij niet levend meervinden.” Shri Rama had deze geda-ne belofte aan zijn broer (Bharata)onthouden, want toen Vibhishan(broer van Ravana) hem (Rama) uit-nodigde een tijdje op Sri Lanka teblijven, weigerde Rama, door te wij-zen op zijn gedane belofte aanBharata.In Tulasikrit Ramacarit Manas(Ramayan)is op heteind eenkalenderopgeno-men metindelingen opgavejaar endatum vanhet verblijfvan Ramavoor veer-


27


tien jaar in het woud. Daarin staatonder andere over het behalen vande overwinning van Rama opRavana het volgende:

Caitra shukla candahjabayi,Bharya Ravana jag dukhadayi.

Uit deze dichtvorm blijkt datRavana in de maand februari /maart werd verslagen.Het is niet zo datBharata zes tot zevenmaanden op de rege-ringsstoel(koningsstoel) zat.Nee, na de terugkomstvan Rama uit het bos,droeg Bharata het rijkover aan Rama.Het kan wel zo zijndat toen Rama nadathij Ravana, de wredekoning van Sri Lanka,verslagen had, terug-keerde naar zijn rijk Ayodhya en nazes maanden, voor het treffen vanvoorbereidingen, tot koning werdbekroond, de bewoners vanAyodhya uit blijdschap op deze kro-ningsdag hun huizen hadden ver-sierd en met rijen lampjes (= dipava-li) verlicht om enerzijds hun koningeen warm onthaal te bieden enanderzijds de overwinning op eenkwade macht te vieren.

Bijzondere aspectenZoals in het begin van dit artikelreeds is gesteld, is dit feest een

oogstfeest. Vanaf het begin van deaarde werd dit feest uitbundig,doch op gepaste wijze door de belij-ders van de Vaidik Dharma gevierd.Dit feest houdt eveneens verbandmet bepaalde gebeurtenissen.Tirthkar Mahabir Swami van deJains overleed op deze dag. Opdeze dag verliet Swami Dayanand,de Hindoeïstische hervormer van demoderne tijd, die de Arya Samadj in

1875 oprichtte, ditaardse tranendal omopgenomen te wordenin het Nirvana. Hethoogste doel, hethoogste geestelijkniveau dat een menskan bereiken. Hij wasde verkondiger en ken-ner van de Veda’s,bestrijder van uitbui-ters, racisme enonrecht. Deze dagheeft daarom eenextra dimensie gekre-

gen. Op deze dag dient een iederweldenkend mens het grote werkvan de rishi (= ziener) SwamiDayanand de Satyarth Prakash (= debelichting van de waarheid) en zijnlevensbeschrijving ter bezinning eninspiraties uit te putten, door tenemen. Door de Hindoes wordtdeze dag ook herdacht. Daaromwordt het Divalifeest ook RishiNirvana Utsava, verlossingsfeestgenoemd.

Shubh Dipavali


28


OOp een zonnige zondagmiddagin de zomer van 2001 zitten

Ashwin en Suraj, twee goede vrien-den in een café en praten overallerlei belangrijke en minderbelangrijke zaken. Vooral Suraj isnogal spiritueel aangelegd. Ze filo-soferen ook vaker met elkaar overhet leven….. Vandaag staat cen-traal…. de vrouw.

“Hé Suraj, hoe staat het levenman?” “Goed manAshwin, hoe is hetmet jou?”“Het gaat zijn gan-getje, ik heb het ergdruk gehad de afge-lopen week.Op het werk zijn webezig met een nieuwproject. En dat is ergzwaar. Zeker nu ereen nieuwe projectco-ördinatrice is. Eenvrouw. Ze weet hetaltijd beter dan ik,

maar ik denk dat ze er helemaalniets van bakt. Het is erg vermoei-end om zo te werken. Als ik danthuis kom, zit Shanti mij al op tewachten met haar geklaag. Dat zehet zwaar heeft met haar parttimebaantje en met het huishouden.Alsof dat nou zo zwaar is. Vrouwen,ze zeggen het niet voor niets, vrou-wen zijn het zwakke geslacht.”“Ashwin jongen, dat vind ik per-soonlijk nou een hele domme uit-

spraak van jou. Hoekom jij nou aan zo’nbeeld over vrouwen? Ikbegrijp hier helemaalniets van. Hier kan ikme zo aan storen.Vrouwen zijn helemaalniet het zwakkegeslacht. Wat zit jij noute klagen over vrou-wen? De kracht van devrouw moet je nooitonderschatten. Zal ikjou eens wat vertellen.Ik vind de vrouw veel

De krachtvan de vrouw Tijdens Divali wordt ook de vrouw geëerd. De vrouw ontsteekt de diya’s(aarden lampjes) en doet meestal de bijbehorende gebeds- en offerdienst. Bijzo een Hindoefeestdag komt de positie van de vrouw binnen het Hindoeïsmenaar voren. Maar, wat houdt deze positie van de vrouw eigenlijk in? En waaris de kracht van de vrouw binnen het Hindoeïsme te vinden?Een (fictief) dialoog tussen twee mannen.



29


sterker dan de man. Ik praatdan over geestelijke kracht.

Er hoeft maar iets kleinste gebeuren op emoti-

oneel gebied en jij‘ligt al in puin’. Bijvrouwen is datanders. Je kent aldie verhalen tochwel, over deachtergestelde ensoms zelf onder-

drukte positie vande vrouw? Als een

man dit soort pijn zoumoeten lijden, dan

weet ik niet hoe die heter vanaf zou brengen. Ik heb

het pas nog zelf gezien in mijnomgeving. Dat vrouwen weleensheel veel pijn en verdriet wordtaangedaan. Ze zijn er dan ookterecht een tijd kapot van. Maar dewijze waarop zij zich staande wetente houden en weten te herstellenvan de pijn. Dat zou ik echt nietgekund hebben op die manier. Daarben ik eerlijk in. Daar heb ik diepebewondering en respect voor. Enlaten we eerlijk zijn. Zou jij in staatzijn even goeden intens voorje kinderen tezorgen als jevrouw? Nee, ikdenk het niet.Natuurlijk zouje het ook goeddoen. Ik weetwel dat jij jebest zou doen.

Maar de wijze waarop een moederdat kan, dat is gewoon meesterlijk.Zij gebruikt er haar gevoel bij enweet op de een of andere manieraltijd precies wat ze moet doen.Heb je laatst dat verhaal nietgehoord van die moeder die omhaar baby te redden, zichzelf inhaar arm sneed om haar baby haareigen bloed te laten drinken. Zoheeft ze haar baby gered. Toen ikdat verhaal hoorde was ik er ergontroerd door. Hoe ver een moederniet kan gaan voor het leven vanhaar kind. Zo zou ik je nog urenlang voorbeelden kunnen geven.” “Ja, oké, je hebt daar wel gelijk inSuraj.”“Zal ik je nog meer over de vrouwvertellen. Vanuit het Hindoeïsmewordt de vrouw heel erggewaardeerd. Mijn vader verteldemij dat in de Manusmriti (belangrijkHindoegeschrift) geschreven staatdat God zich verheugt wanneer devrouw respectvol behandeld wordt.Daar zijn zo vele voorbeelden vanvanuit het Hindoeïsme. Zo wordt bijeen van de belangrijkste gebeden,Twa mewa mata, cha pita twamewa

(Nl. vert.: Gijzijt moeder, Gijzijt vader)…eerst de vrouwen daarna deman in hetGoddelijkeaspect aanbe-den. Bij dediverseGoddelijke


30


manifestaties wordt eerst de vrouwdan de man genoemd. Kijk maarnaar Sita-Ram, Radha-Krishna enLakshmi-Narayan. Bij hetHindoehuwelijk loopt eerst devrouw voorop als het paar in dehuwelijkstempel de gelofte aflegt.Hoeveel voorbeelden wil je nogmeer horen. Bij het Divalifeest, eenvan de belangrijksteHindoehoogtijdagen, staat devrouw centraal. Moeder Lakshmi ishet grote voorbeeld voor de wereldvoor geluk, voorspoed en rijkdom.Zij is een inspiratie voor alle vrou-wen. Dus, beste Ashwin, onderschatde kracht van de vrouw niet. Zonderde vrouw was de wereld de wereldniet geweest. Zonder de vrouw washet leven het leven niet geweest.”❖

"DAT JE VERLEDENJE ZO IN DE WEG

KAN ZITTEN"

REGRESSIEREGRESSIEREÏNCARNAREÏNCARNATIETHERAPIETIETHERAPIE

Is een vorm van psycho/bewustzijnstherapiedat geschikt is voor werken met een breedscala aan klachten, problemen en levens-thema's, waarvoor inzicht, verandering of

meer dan wel andere keuze mogelijkheden worden gezocht.

Totale gezichts- en lichaamsverzorging

Voor inlichtingen:Savita D. HarpalTel. 035 - 6214405’s-Gravenlandseweg 152 a1217 GA Hilversum

Lees 'India Nu'Het enige Nederlandstalige tijdschrift over

India!

• Cultuur en Religie• Politiek en Economie• Samenleving en Milieu

Recent verschenen specials over o.m. vrouwen,gezondheidszorg, Religie en maatschappij, sport enmilieu India. India Nu is een tweemaandelijks blad.Een jaarabonnement kost ƒ 35,- , losse nummers ƒ 7,-

India Nu wordt uitgegeven door de LandelijkeIndia Werkgroep, een organisatie die vanuit

Nederland wil bijdragen aan een menswaardigbestaan van (kans)armen in India.

Voor meer informatie:Tel: 030-2321340, www.indianet.nl


31


EEen jaar of tien geleden hoorde ikover het bestaan van de Brahma

Kumari’s World Spiritual University.Een vriendin zou een cursus ‘PositiefDenken’ gaan volgen en was naafloop zo onder deindruk dat ze hetiedereen kon aan-bevelen. Maar in dedagelijkse omgangmerkte ik geenwezenlijke verande-ring. Ze was niet‘positiever’ gewor-den dan ze al was,dus ik had zoietsvan: het zal welweer één van dehonderden cursus-sen zijn over per-soonlijke spirituelegroei die overal inNederland worden gegeven. Metéén belangrijk verschil: deze kostteniets.Ik besteedde er verder geen aan-

dacht aan tot ik drie jaar geleden,bij het voorbereiden van een radio-programma ‘Jongeren en politiek’,een jonge vrouw sprak die ik jarengeleden in Suriname als kind en

weerspannige tie-ner gekend had.Tot mijn verbazinghad ze zich ontwik-keld tot een vrouwmet een zeer posi-tieve en geënga-geerde kijk op allesom haar heen.Zowel haar per-soonlijk als haarprofessionele levenleken een diepgangte hebben die ikniet gauw tegen-kom bij jongerenvan haar leeftijd. In

de weken die volgden, hadden wijvrij veel contact. Tijdens iedergesprek verraste ze mij weer metbepaalde inzichten en meningen

Ontmoeting metde Brahma Kumari’sIn gedachten verzonken loop ik op een verlaten landweggetje in NunehamCourtenay, een buitenplaats van Oxford, op weg naar het Global RetreatCentre van de Brahma Kumari’s in Engeland. Voor de zoveelste keer ben ik opzoek naar antwoorden op vragen zoals: wie ben ik? Wie is God? Waar komik vandaan en waar ga ik naar toe? En het allerbelangrijkste: wat is de zinvan het leven?

SAVITRIE MARHE-BENIE


32


over zichzelf, haar relatie met ande-ren, haar carrière en haar motivatieom zich met politiek in te laten. Naeen paar gesprekken kon ik mijnnieuwsgierigheid niet meer bedwin-gen en vroeg haar wat ertussenSuriname en nu gebeurd was omdeze verandering te verklaren. Datwilde ze mij met genoegen vertel-len.“Weet u, in Suriname wist ik precieswie ik was. Ik was de dochter vaneen vooraanstaande man en dat isdaar meer dan genoeg.Als ik ergens kwam enik stelde mij voor, danhoefde ik verder geenuitleg te geven. Ookniet aan mezelf. Maartoen ik na de middel-bare school naarNederland kwam voorverdere studie was datniet zo vanzelfspre-kend meer. Niemandkende mijn vader hiermaar iedereen wildeweten wie ik was. Enop een gegevenmoment wilde ik dat zelf ookweten. Toen begon mijn zoektocht.Via Zenboeddhisme, Vedanta enSoefisme, die mij allemaal wel aan-spraken, kwam ik tenslotte bij deBrahma Kumari’s SpiritueleAcademie in Amsterdam terecht. Ikdeed eerst de basiscursus Raja Yogaen leerde wat de aard van mijzelfals spiritueel wezen was, wie God ofhet Goddelijke was en de relatie

tussen ons beide. Ik leerde over dedrie niveaus van mijn bewustzijn,over karma en reïncarnatie en nogveel meer. Ik volgde daarna ook decursus ‘Positief Denken’ en ik leerdedaarin hoe ik de nieuwe inzichtentoe kon passen in mijn dagelijksleven. Kortom, ik leerde mezelfkennen en daardoor de wereld ommij heen. Ik was mezelf gewordenen niet meer alleen Tanja, de doch-ter van mijn vader.” Dat het waarwas wat ze zei, kon ik duidelijk

merken.

Aan dit alles moet ikdenken, terwijl ik opweg ben naar hetretreat centre van deBrahma Kumari’s. Ikben speciaal gekomenom Dadi Janki, één vande grondlegsters vande Brahma Kumari’sWorld SpiritualUniversity, te intervie-wen. Ik heb het gevoeldat mijn belangstellingniet alleen maar

beroepshalve is en voel een soortprettige spanning in mezelf. Deafgelopen dagen heb ik veel gele-zen over de organisatie en haar ont-staan. Ruim zestig jaar geledenvond de oprichter, Brahma Baba,dat vrouwen in India niet de positiehadden die hen toekwam. En daarwilde hij verandering in brengen.Hij had een visie van een wereldwaarin vrouwelijke waarden en


33


genheid van een retreat voor alleEuropese docenten hier aanwezig is.Ik word naar mijn kamer gebrachten krijg vervolgens een rondleidingdoor het mooie gebouw. Overalmensen, meestal in lichte of wittekleren gekleed, die me vriendelijktoeknikken. Opeens, in een van degangen, sta ik oog in oog met DadiJanki die met haar begeleidster opweg is naar haar kamer. Ik heb aleerder grote en kleinere religieuzeen spirituele leiders ontmoet maarik ben nooit onder de indruk van zegeweest. En nu sta ik hier tegenoverdeze ‘grand old lady ‘ van nog geenanderhalve meter, in haar simpele

witte katoenen sari en ikvoel iets speciaals. Eengevoel dat ik tot op dedag van vandaag nogsteeds niet goed kan def-iniëren. Ze glimlacht naarme als Jacqueline me aanhaar voorstelt.

Overal in het gebouwhangen prachtige schilderijen enook een paar foto’s van de oprich-ter. Die middag maakt de inmiddelsgearriveerde televisieploeg wat bui-tenopnamen en ik geniet van hetprachtige park rondom het retreatcentre. Om acht uur genieten wevan een vegetarisch diner en daarnatrek ik mij terug op mijn kamer methet boek ‘Wings of soul’, dat eenverzameling voordrachten van DadiJanki bevat. Ik lees en lees en detijd verstrijkt ongemerkt. Wat een

deugden meer ruimte kregen enwaarin vrouwen een rol als spiritu-eel leider zouden spelen. Een nogalvooruitstrevende gedachte in eenland waar de vrouw niet veel meerwas dan een derderangs burgerzonder rechten. Hij wist dat die ver-andering niet agressief feministischgestoeld kon zijn, maar spiritueleemancipatie als basis moest hebben.Wat ooit als iets heel kleins begon,is inmiddels uitgegroeid tot eeninternationale organisatie met vijf-duizend centra in meer dan tachtiglanden met vrouwen in de leiding-gevende rollen. De organisatieheeft een algemene raadgevendestatus bij de VerenigdeNaties en Unicef enheeft in die hoedanig-heid vele vredesprojec-ten op haar naamstaan. Wat is de krachtvan deze organisatieen van de vrouwelijkeleiders? En wat is vol-gens hen de zin vanhet leven? Antwoord op deze vra-gen hoop ik morgen te krijgen inhet interview met Dadi Janki.Intussen ben ik aan het eind van hetlandweggetje gekomen en sta nuaan de rand van een prachtig parkmet in de verte een imposantgebouw in oud Engelse stijl datvoor mij bijna iets weg heeft vaneen paleis. In de smaakvol ingerich-te hal word ik vriendelijk ontvangendoor Jacqueline, hoofd van deNederlandse afdeling, die ter gele-


34


Statenlaan 78 * 2582 GR Den Haag

Tel. 070 - 3586187

AAKHRI BIDAAIAAKHRI BIDAAIuitvaartverzorging

VVoor de melding van een sterfgeval oor de melding van een sterfgeval zijn wij dag en nacht bereikbaarzijn wij dag en nacht bereikbaar..

Aakhri BidaaiAakhri Bidaaiis een uitvaartonderneming

voor allochtonen.

Aakhri BidaaiAakhri Bidaairegelt uitvaarten volgens

uw geloof,cultuur en ook inuw eigen taal.

Andre’s CaribbeanTravel

PARAMARIBO!KLM/SLM/AIRFRANCE

Singel 240(hoek Raadhuisstraat

tegenover het postkantoor)1016 AB AMSTERDAM-Centrum

Tel: 020-6833840Robin PremdhaniDirecteur

• Doku / Drama• Doku / Drama

• Producent van film en video producties• Producent van film en video producties

• Ruim 35 jaar ervaring in creativiteit en kwaliteit• Ruim 35 jaar ervaring in creativiteit en kwaliteit

FILMS INTERNAFILMS INTERNATIONALTIONAL

Laan van Meerdervoort 316 • 2563 AM Den HaagTe l e f o o n : 0 7 0 - 3 6 5 8 2 1 8 • F a x : 0 7 0 - 3 6 5 3 7 1 6

e - m a i l : r f i f i l m s @ c a s e m a . n e t

Laan van Meerdervoort 316 • 2563 AM Den HaagTe l e f o o n : 0 7 0 - 3 6 5 8 2 1 8 • F a x : 0 7 0 - 3 6 5 3 7 1 6

e - m a i l : r f i f i l m s @ c a s e m a . n e t


35


dige manier geeft ze antwoord opal mijn vragen. In de eenvoud vanhaar taal zit tegelijkertijd de dieptevan haar eigen ervaring. We pratenover vrouwelijk spiritueel leider-schap, vrouwelijke waarden, de rolvan het Goddelijke.

Het is een gesprek dat grote indrukop me achterlaat. Teveel om in éénkeer te bevatten. Het vraagt omnadere overpeinzing, maar ik hebgelukkig nog een lange reis naarhuis terug te maken. Jammer dat ikdit keer per taxi naar het busstationword gebracht en geen tijd heb omop datzelfde landweggetje telopen. Terwijl ik uitkijk over hetprachtige akkerland met haar goud-gele korenaren, laat ik alles evenbezinken. Één ding weet ik zeker en dat is datik hier nog eens terug zal komen.En niet alleen beroepshalve.❖

wijsheid staat hier geschreven enwat een belangrijke inzichten vindik hierin. Inzichten die ik nodig hebom mijn levensvragen te beant-woorden. Ik zucht en ga slapen.De studenten van Brahma Kumari’shebben hun eerste meditatie omvier uur in de ochtend en ik hebgevraagd of ik om vijf uur ’s och-tends gewekt kan worden zodat ikde vragen voor het interview nogwat kan voorbereiden. Maar eerstgeniet ik van de zonsopgang. Omtwaalf uur begint het interview metDadi Janki. Eerst ben ik nogal ner-veus, maar na een paar vragen voelik een diepe rust in me ontstaan.Dat is zeker niet mijn verdienste,maar hoogst waarschijnlijk veroor-zaakt door de vredige energie dieDadi uitstraalt. Ze noemt me ‘zus-ter’ en ik voel een ongewone ver-bondenheid met haar, terwijl weelkaar niet kennen. Op een eenvou-


36


AMBO- en HBO-opleidingen

Ayurvedischegeneeswijze

Voor opleidingen en consulten:AGN Ayurvedisch Gezondheidscentrum NederlandThijssestraat 16, 2521 ZL Den Haag, tel.: 070-3192546/3993605

In samenwerking met de stichting EISRA, de World Ayurvedic Health OrganisationWAHO en universiteiten in India verzorgt ICAU een 2-jarige MBO-opleiding totAyurvedic Technician en een 4-jarige HBO-opleiding tot Ayurvedic Practitioner.De opleiding is in handen van het AGN Den Haag.

De opleiding zal de vakgebieden van Ashtanga (achtvoudige) Ayurveda behandelen.Hoofddocent is de heer Dr. A.K. Mehta die tevens auteur is van diverse vakliteratuurpublicaties op dit gebied: Ayurveda in de praktijk, Gezond met Ayurveda, Genezen metmagneten, Acupuncture for everyone, Acupuncture & Magnet Therapy en Pancha Karma.

Almere, Amsterdam, Borgerhout (B), Den Haag, Made, Nijmegen, Nijverdal, Zwolle

Health and Training Center

Ayurvedische behandelingen:pancha karma, masage, kruidentherapie

Acupuntuur, Prana-therapie en levende Analyse

Lessen: Tai Chi Chuan, Kung Fu, Qirobics,

QiGong/Yoga/Meditatie

Ayurvedische leef- en voedingsadviezen

Workshops/Opleidingen: Ayurvedische massage, Oosterse masage

Prana-Therapie, Qigong en meditatie

Import en distributie van Arjuna Ayurvedische kruiden

Elke dinsdag van 10.00 - 11.30 uurGratis diagnose en Prana-behandelingen

Chan Makhan: Chinese Ayurvedisch Doctor Frieda de Putter: Acupuncturiste en

Ayurvedic Practitioner

Adelaarstraat 13, 3514 CA UtrechtTel.: 030 - 2734171

www.jade-health.com

J J A D EA D E

Rembrandtplein 17 • 1017 CT AmsterdamTel.: 020-5353535 • Fax: 020-6384001

E-mail: [email protected]: www.mtvamsterdam.nl

STICHTINGmigranten televisie

AMSTERDAM

•• video post produkties

•• video registraties

•• documentaires

•• bedrijfsfilms

•• commercials

•• clips

STICHTINGmigranten televisie

AMSTERDAM


37


Ameeste mensen dat ze geestesziekwas. Omdat ze het donkerste kindwas werd ze als een soortAssepoester ingezet om voor dehele familie het huishouden tedoen. Ze zegt er later zelf over datze deze geboorte uitkoos om telaten zien dat je in alle omstandig-

heden je aandacht opGod kunt richten ennaar vereniging methet hogere kunt stre-ven. Vanaf haar puber-tijd valt ze regelmatigin ‘samahdi’, een diepemeditatieve staat vanidentificatie met hetGoddelijke. Al snelwordt ze daarna doorspirituele zoekers her-kend als ‘mahatma’:een grote ziel.

Amma wordt in India beschouwdals een van de grote vertegen-

woordigers van het Hindoeïsme inde traditie van Ramakrishna enVivekananda. Een volledig verwer-kelijkte en verlichte ziel die opaarde komt om de mensheid induistere tijden naar het licht te lei-den. Amma, ofSudhamani, zoals haarouders haar noemdenbij haar geboorte, waseen religieus meisjedat al vanaf haar kleu-tertijd bij alles wat zedeed de naam vanKrishna aanriep. In hetvissersdorpje waar zeopgroeide werd erwantrouwend naargekeken. Net als haarouders dachten de

Amma,‘the hugging mother’,omarmd met duizend armenMata Amritananda Mayi Devi, een heilige uit Kerala in India, komt dezemaand (oktober) naar Nederland. Als guru is ze beroemd om haar onnavolg-bare toegankelijkheid. Net als een godenbeeld uit een tempel lijkt ze dui-zenden armen te hebben en geeft iedereen die bij haar komt, en dat zijn ervaak duizenden per dag, een korte, krachtige omhelzing, terwijl ze hun ‘mydarling child’ in het oor fluistert. OHM-Televisie zal dit jaar in een uitzendingover vrouwelijke spirituele leiders aandacht besteden aan Amma en haarmissie.

JANDIRK VEENSTRA


38


Amma is nu 47 jaar en inmiddelswereldberoemd. Als je nu in India inAmma’s ashram komt dan staat erin het kleine vissersdorpje op eenlandtong van Kerala een enormetempel met accommodatie voor dui-zenden mensen. In afgelopen juni,toen Amma voor twee maandennaar de Verenigde Staten vertrok,kwamen zestienduizend mensen opde dag voor haar vertrek voorAmma’s darshan. Ze heeft ze alle-maal omhelsd.

Amma leeft haar boodschap vanliefde en mededogen en dat is ookte zien aan de tientallen liefdadig-heidsprojecten die onder haar lei-ding en inspiratie plaatsvinden. Zozijn er weeshuizen, tientallen scho-len en ashrams. Maar ook zijn er deafgelopen jaren vijfentwintigdui-zend huisjes voor de armstengebouwd en kregen vijftigduizendweduwen een pensioen. In Cochinheeft Amma het achthonderd bed-den tellende AIMS Ziekenhuisgebouwd. In de eerste anderhalfjaar na opening werden elfduizendpatiënten geholpen, waarondervierenhalfduizend kinderen methartproblemen. Daarnaast zijn hon-dervijftienduizend patiënten polikli-nisch behandeld. In dit hypermoder-ne ziekenhuis wordt gratis zorg ver-leend aan hen die het niet kunnenbetalen en wordt Amma’s liefde enmededogen vormgegeven in dedagelijkse zorg aan de patiënten.

Ooit vroeg de Amerikaanse televisiein een interview met één vanAmma’s naaste swami’s of hij Ammakon beschrijven. Om hem aan hetpraten te krijgen lieten ze hem eenfoto zien van Amma en vroegen ofhij haar kende. De swami zei: ‘Ikken haar niet, maar ik weet dat zijmij wel kent.’ Dit beschrijft waar-schijnlijk de ervaring van een dars-han bij Amma: het gevoel dat jehelemaal, tot in je diepste wezengezien wordt. Amma zelf is lacherigals men haar naar haar spirituelekracht vraagt. ‘I am just a crazygirl…’, zegt ze meestal lachend.Mensen om haar heen weten welbeter en kunnen tientallen verhalenvertellen over hun wonderlijke erva-ringen met haar. Ze lijkt namelijkaltijd alles te weten en geeft eenieder precies wat hij nodig heeft. ❖


39


KKerala verandert in deze tijd ineen uitbundig feestgedruis.

Exotische markten en artistieke ten-toonstellingen bepalen het straat-beeld. Vertellingen van oudemythen en historische verhalen, viazowel traditionele als modernezang en dansopvoeringen in kleur-rijke kostuums brengen net alseeuwenoude sporten en spelen ver-pakt in hedendaagse technologie,traditie religie en moderniteit bijelkaar.

De oorsprong van dit alles ligt vol-gens de overlevering in de geschie-denis van Kerala, met name in depersoon van koning Mahabali.Mahabali die vele honderden jarengeleden regeerde, was heel ergvriendelijk tegen zijn onderdanen.Onderwijs bijvoorbeeld was vooreen ieder gratis toegankelijk envoor hen die aan landbouw wildendoen, was er gratis land beschik-baar. Maar zijn meest nobele eigen-

schap was zijn vrijgevigheid. KoningMahabali had voor zichzelf als regelgesteld dat een ieder, die bij hemiets kwam vragen niet met legehanden weg mocht. Hij probeerdeeen ieder, binnen de grenzen vanhet mogelijke, tegemoet te komenin zijn of haar verlangens.

Kerala bloeide onder zijn bewindals nooit tevoren. Armoede kendeKerala niet. Koning Mahabali werdonder zijn onderdanen zo populair,dat hij al gauw als een bovenmense-lijk persoon werd gezien. Op eengegeven moment, zo wil het ver-haal, kreeg koning Mahabali vanzijn onderdanen meer respect danverschillende heiligen zoals devi’s endevta’s. Deze heiligen dreigdenhierdoor hun betekenis voor debevolking kwijt te raken.Teleurgesteld over deze ontwikke-ling en natuurlijk ook deels uitafgunst, gingen de heiligen naar degoddelijke manifestatie Vishnu. Ze

Kerala,het land van GodHet land van God, zo wordt de Zuid-Indiase deelstaat Kerala, door haarbewoners vol trots genoemd. Deze naam dankt Kerala aan haar wonder-schone natuur, de relatief hoge welvaart en aan de vriendelijkheid van haarbewoners. Elk jaar, in de periode eind augustus en begin september, als deoogst is binnengehaald, welke samenvalt met het nieuwjaar van deMalyalies, viert Kerala feest, het Onam Festival.

CHANDER MATHURA


40


vroegen Vishnu om Mahabali zowelzijn koninklijke positie als zijnkoninkrijk af te pakken. Vishnu wasalleen bereid Mahabali’s oprecht-heid en vrijgevigheid op de proef testellen. Vermomd als eenBrahmaanse dwerg in bedelaarste-nue ging Vishnu naar koningMahabali. Deze vroeg hem wat hijwenste. Vishnu zei: ik vraag om eenstuk land, dat even groot is als hetoppervlak van drie stappen van mij.Koning Mahabali, vrijgevig als hijwas vond ditmaar een klei-nigheidje. Hijzei: ga je gang,maak drie stap-pen, meet hetoppervlak enbeschouw datstukje als jouwland. Vishnu ver-anderde daaropin een giganti-sche reus. Zijn eerste stap omvattede hele aardbol. Zijn tweede stapomvatte de hele kosmos. Toenkoning Mahabali dat merkte zei hij:ik heb nog maar een plek over endat is mijn hoofd. Zet de derde stapop mijn hoofd. Behalve de aarde ende kosmos zal vanaf nu ook mijnhoofd jouw toebehoren. Maar voorje deze stap zet wil ik je een gunstvragen. Vishnu zei: ga je gang.Mahabali vroeg Vishnu om hem, nuhij zelf niets meer bezat, toe testaan eenmaal per jaar terug temogen keren naar zijn koninkrijk

om op die manier de mensen tekunnen ontmoeten waar hij zo vanhield. Vishnu willigde zijn verzoekin. Algauw kregen de heiligen (dedevi’s en devta’s) hun plaats in devereringsceremonien terug. Maarkoning Mahabali vergaten zij niet.Elk jaar op de dag dat hij terugkeer-de was het groot feest in Kerala.Een traditie die tot de dag van van-daag middels een jaarlijks terugke-rend wekenlang durend feestpro-gramma, dat bekend staat als het

Onam Festival,in ere wordtgehouden.

Hoogtepuntvan alle festi-viteiten zijnde bootwed-strijden in dewateren vanArnamaul.Traditionele

en voor Kerala karakteristieke, inslangenvorm uitgesneden, botendoen, op de dag dat de terugkomstvan Mahabali wordt herdacht, meein een zinderende wedstrijd. Dewinnaars trekken in processie naareen van de mooiste tempels inKerala, de Shri Krishnatempel bijhet dorp Arnamaul. In een dankge-bed herdenken zij de ontmoetingvan Vishnu in de vorm van Vaman,de dwerg en maar vooral de jaarlijk-se terugkeer van koning Mahabali,die symbool staat voor rechtvaardig-heid en vrijgevigheid. ❖


XXX 41


ADe piratenzender

Amsterdam, Albert Cuypstraat,1980. Het is een bewolkte en

koude dag. Vanuit het raam vaneen woonhuis, in de buurt van demarkt, zit Kumar naar buiten te kij-ken. Het lijkt erop dat hij gewoonvoor zich uit zit te staren, maar inwerkelijkheid let hij heel goed op. Isde kust wel veilig? Niets aan dehand? Dan kan de uitzendingbeginnen. Twee etages hoger inhetzelfde woonhuis is een kleineradiostudio ingericht. Twee platen-spelers, twee cassetterecorders, eenkleine mengtafel en een microfoon.In de hoek van de kamer staat eengrote kast met een hangslot erop.De omroeper komt binnen enmaakt de kast open. Een goudencollectie platen ligt er in de kast.Old is Gold, superhits van

Mohammed Rafi, Lata Mangeshkar,Mukesh en nog veel meer. Evenlater is het acht uur en de uitzen-ding begint met de vaste openings-plaat. “Ye hai radiostation X, jantaki awaz” (Nl. vert.: Dit is het stationX, de stem van het volk). De omroe-per heet de luisteraars welkom, feli-citeert alle jarigen en wenst allendie veel verdriet hebben veel sterk-te toe. Hij begint het programmamet een bhajan (religieus lied).

Als de uitzending in volle gang is,wordt er opeens beneden op dedeur gebonsd! Kumar gluurt even gauw door hetraam. O nee, het is de radiocontro-ledienst. We zijn erbij! Ze hebbenons getraceerd of iemand heeft onsverlinkt, denkt hij, terwijl hij snel

Het Hindoestaansemedialandschap inAmsterdamHet is niet meer dan gewoon om elke dag de radio aan te zetten en te kun-nen luisteren naar een Hindoestaans programma. Radioprogramma’s metleuke en vooral bekende muziek. Op vaste tijden in het programma ook nogde overlijdensberichten en de uitgaansagenda.In dit artikel zal ik me beperken tot dit bijzondere verschijnsel. Een fenomeenvol met emotie en herinneringen, een instituut dat niet meer weg te denkenvalt uit het Amsterdamse. Dat is de eigen, lokale, Hindoestaanse radio. Hoeis de Hindoestaanse radio in Amsterdam ontstaan?



42


naar boven schreeuwt: “Barka dadaaaiyge!!!” (Nl. vert.: De politie/con-troledienst staat voor de deur). Deomroeper aarzelt geen moment,doet de kast direct op slot, enbeëindigd de uitzending met de vol-gende mededeling in het Hindi:“Beste luisteraars, we zijn er weereens bij. Over anderhalve week zijnwe weer terug op deze of de ande-

re frequentie op de FM-band, maar dan via een andere loca-tie”.....klik...klik….ruis......... .

Dit overkwam vele, toen nog illega-le, piratenzenders in dietijd. Een Hindoestaansradiostation, had toen eenaantal uitzenduren in eenklein gebied. Heel voor-zichtig met de apparatuuren vooral met de zender,verborgen op zolder. Omde paar dagen moest dezender naar een andereplek, anders was het uit-zendsignaal te tracerendoor de radiocontrole-dienst. Bij een politie-inval werd allezendapparatuur in beslag genomen.

Zo erg was dat ook weer niet, wantvoor een paar honderd gulden is erzo weer een nieuwe zender aange-schaft en dat geld werd weer snelterugverdiend met fermais (ver-zoekplaten tegen betaling) en recla-meboodschappen.

Radioprogramma’s toen

De Hindoestanen waren fanatie-ke luisteraars van hun eigen

zender, want het bracht hen terugnaar vroegere tijden met prachtigeoude muziek en nog veel meer. Zekonden wegdromen en terugden-ken aan die tijd in Suriname. Hetgaf belangrijke informatie overtypisch Hindoestaanse zaken alsfeestdagen en nieuws van het thuis-front Suriname. Wat heel ergbelangrijk was (en nog steeds is)zijn de overlijdensberichten. Wiezijn er allemaal overleden en hoe.De luisteraars vroegen zich af of deoverledene een bekende van hen

was en of zij naar de cre-matie moesten gaan. Eenandere heel belangrijketraditie is ook nog instand gehouden door deradiostations; dat is de fer-mais. Voor alle gelegenhe-den is er gepaste muziek.Bij geboortes, verjaarda-gen, het huwelijk ofgewoon voor de lol wor-den er liedjes aangevraagdvoor elkaar of voor zich-

zelf. Daar wordt ook graag voorbetaald. Tien prachtige liefdesliedjes


43


per uur namens een aanstaandeechtgenoot voor zijn allerliefste enomgekeerd, gewoon om de wereldte laten weten dat zij van elkaarhouden en met elkaar gaan trou-wen! Deze leuke typischHindoestaanse traditie is wel eenvan de belangrijkste inkomsten-bronnen geworden van de radiosta-tions. Zo begon het Hindoestaansemedialand in Amsterdam, nu onge-veer twee decennia geleden.Vandaag de dag is het allemaal ietsanders geworden.

Radioprogramma’s nu

Zoals in de grotere steden zijn erook in Amsterdam meerdere,

legale radio-organisaties dieHindoestaanse radioprogramma’smaken via de lokale omroep. Dezeprogramma’s bestaan toch nog voormeer dan tachtig procent uit fer-mais- en andere verzoekjesprogram-ma’s. Daarnaast zijn ook de overlij-densberichten en de uitgaansagen-da’s een veel voorkomend onder-deel van de programmering.Informatieve programma’s komenook wel eens voor, zij het op kleineschaal. Van de nieuwste filmhits tot

oude kraken-de platen.Leuke engezelligeHindoestaanseradio voor dehele familie,en dat via delokale kabel-en soms ooketherfrequen-ties.

Het blijft voor de radiomakers zelfeen leuke bezigheid om lokaleradioprogramma’s te maken, meest-al als vrijwilliger, gewoon voor depopulariteit of soms om een ideëeldoel te realiseren; het dienen vande gemeenschap of het uitdragenvan de Hindoestaanse cultuur. Het verkrijgen van zendtijd gaattegenwoordig erg makkelijk.Daarom zijn er in de loop der jarenvele kleine omroeporganisaties ont-staan. Niet alleen ‘fanatieke radio-hobbyisten’, maar ook welzijnsorga-nisaties hebben tegenwoordig huneigen radio-omroepje met een paaruur zendtijd. Waarom? “Nou, om deluisteraars te kunnen vertellenwelke activiteiten wij organiseren”,zegt de organisator van een klassie-ke dansles of een inloopmiddag.Maar kunt u dan niet terecht bij debestaande radio-omroepen ? “Jawel, ... maar je weet het toch,media is macht!!!”. ❖


44


G verliefd op elkaar. Ze trouwen zelfsen krijgen een zoontje. Als na jarenblijkt dat de ouders van Sakina inPakistan nog leven en daar eenbestaan hebben opgebouwd, doenze alles om te zorgen dat ze weercontact krijgen. Sakina’s vader(Amrish Puri) is inmiddels eeninvloedrijk politicus geworden inPakistan. Met deze macht zorgt hijervoor dat zijn dochter terug komtnaar huis en dat ze gescheidenwordt van haar echtgenoot en kind.Maar juist deze scheiding zorgtervoor dat de liefde voor elkaardaardoor alleen sterker wordt. Omweer met Sakina te mogen samen-wonen moet Tara Singh zijnafkomst en overtuiging opgeventen overstaan van het Pakistaansevolk, dat in deze scène volledigMoslim is. Hij is voor zijn gezin zelfsbereid om Moslim te worden, maarhij wil zijn afkomst nooit en te nim-mer laten beledigen door de andere

Gadar vertelt een verhaal overtwee geliefden, Sakina (Amisha

Patel) en Tara Singh (Sunny Deol).Zij is Moslim en hij is een Hindoedie afkomstig is van een Sikhfamilie.Beide verliezen hun familie tijdensdeze landsplitsing. Ondanks hunverschillende culturen en hungeloofsovertuigingen worden ze

Gadar-Ek prem kathabloederig, weerzinwekkend, authentiek en historischPunjab, 1947. India is net onafhankelijk verklaard en de Moslims krijgenonder regime van Jawaharlal Nehru een eigen staat genaamd Pakistan. Dit ishet begin van een ware burgeroorlog. Waar voorheen Hindoes en Moslimsals broeders en zusters naast elkaar leefden, slachtten ze elkaar op datmoment genadeloos af. Bloederig en weerzinwekkend zijn de afslachtingenaan weerszijden. Er vindt een van de grootste volksverhuizingen in dewereldgeschiedenis plaats. Leven tussen twee culturen en de (politieke)machtsstrijd tussen religies zijn de hoofdthema’s van de BollywoodfilmGadar-Ek prem katha.

MONIQUE RAMKISOEN


45


partij, namelijk de Pakistani. Dezeverloochening van zijn eigen India,zijn Hindustan, zijn ‘roots’ gaat hemte ver. En ze zullen vechten tot heteind om weer bij elkaar te zijn.

Gadar is een uitzondering tussen degemiddelde Bollywoodfilms. Gadargeeft een zeer realistisch en authen-tiek beeld weer. In tegenstelling totwat wij normaal zien in de heden-daagse Bollywoodfilms.Onrealistische stukken, verhaallijnendie te simpel zijn uitgeschreven,onnodige actiescènes, kortom over-matig gebrek aan originaliteit enveelzijdigheid. Met Gadar – Ek premkatha wordt er met een tijdloosthema een geheel andere draai aande typische Bollywoodstijl gegeven.Men laat hiermee zien, dat er metde bekende Bollywoodelementengespeeld kan worden. Dat er incombinatie met geschiedenis eengeheel eigen stijl en een anderbeeld gecreëerd kan worden.

De film is zeer authentiek. De rodedraad in deze film is eigenlijk nietsanders dan nog een verhaal overtwee geliefden die door hun achter-gronden verscheurd en gescheidenworden. En dat uiteindelijk liefdealles overwint. Een tijdloos themadus! Wat deze film zo origineelmaakt, is de tijd en plaats waarindit verhaal zich afspeelt. Een goedvoorbeeld uit Hollywood hiervan isTitanic. Daar is precies hetzelfdemee gedaan. De historische feiten

zijn nauwkeurig in Gadar verwerkt.Er zijn maar weinig Bollywoodfilmsdie met zoveel zorg en gevoel voorhistorie in elkaar zijn gezet.

Anil Sharma regisseerde de film enwas onlangs voor een kort bezoekin ons land.OHM-Televisie zocht hem op voorhet programma OHM-Magazine eninterviewde hem over de totstand-koming en zijn visie op de filmGadar – Ek prem katha. ❖


46


HHet maken van zoveel films over éénonderwerp, hoe is dat gegaan?

Voor IKON-Televisie, waar ik vijfen-twintig jaar producer-regisseur bengeweest, maakte ik een serie overhedendaagse mystici, getiteld ‘ViaMystica’. Ik heb onder anderemogen werken met de Dalai Lamaover het Tibetaans Boeddhisme, metrabbijn David Cooper over demystieke traditie binnen hetJodendom en met Mansukh Patelvanuit de Hindoeïstische traditie.

Met Mansukh maakten we toentwee films onder de titel: ‘Liefdevoor Waarheid’, die drie keer doorde IKON werd uitgezonden. De tele-foon stond niet stil en ik begrijp datheel goed, want hier zat iemandvoor de camera die regelrecht in deharten van de kijkers binnenkwam.

Daarna kregen we het idee om eenfilm over de Bhagavad Gita temaken. Maar één film over de Gita,hoe moet je dat aanpakken? Mijn

Philip Engelen,over zijn werk en inspiratieOHM-Televisie zendt twintig programma’s uit over de Bhagavad Gita. In deIndiase traditie zijn al talloze commentaren op de Gita geschreven. Voor heteerst in de geschiedenis is nu een commentaar op film gemaakt door PhilipEngelen. Een interview met de maker.

LOUISE ENGELEN


47


vrouw Louise en ik stelden Mansukhvoor om over ieder hoofdstuk vande Gita één film te maken. En zo ishet gebeurd. Mijn vrouw nam deproductie op zich, we engageerdenons vertrouwde filmteam en gingenvol goede moed aan het werk. We begonnen met een introductie-film over Shri Krishna en daarvoorgingen we naar Vrindavan, degeboorteplaats van Krishna. Daarhebben we kennis gemaakt met de

diepe devotie van de mensen enMansukh vertelde over de mystiekeliefde tussen God en mens, tussenKrishna en Radha. Het resultaat isschitterend geworden en dat geldtvoor alle films. Dat blijkt uit dereacties van vele mensen, die zodiep geraakt worden als ze naar deprogramma’s kijken.

Was je al vertrouwd met de BhagavadGita?Ik kom uit een Christelijke traditieen ben niet met de Gita opgevoed.Maar in 1984 kreeg ik voor mijn ver-jaardag de Gita cadeau. Toen ik in1990 voor de eerste keer naar Indiaging om daar een film te mogenmaken over Shri Sathya Sai Baba,besloot ik die film te beginnen meteen aantal slokas, gedanst doortwee dansers. Vanaf die tijd lezenwe dagelijks de Gita. Ik ontdektedat de diepte van de Gita onpeil-baar is en moeilijk te begrijpen zon-der de uitleg van een leraar. En dieleraar kwam op onze weg - en nuop ieders weg die naar de Gita filmskijkt - in de persoon van MansukhPatel. Door de interviews is de Gitawerkelijk voor mij gaan leven. Ikheb me vaak gevoeld als Arjuna dietegenover Shri Krishna zit enluistert naar de uitleg over deSchepper en de schepping en hoeals mens te leven.

Mansukh is een geweldige didacti-cus met een heerlijk gevoel voorhumor en een groot warm hart.


48


Doordat hij vanuit zijn eigen per-soonlijke ervaringen verteld, wordtde abstracte kennis van de Gitaineens heel concreet. Is het nietongelooflijk dat een geschrift dat alzo oud is en uit een hele anderesamenleving tot ons is gekomen, indeze elektronische wereld nogsteeds springlevend is en ieder mensinzicht geeft! De Gita is heel prak-tisch. Mahatma Gandhi schreef in1925: ‘Ik vind vertroosting in deBhagavad Gita. Als ik heel ergteleurgesteld word en echt geensprankje licht meer zie, dan keer ik mij naar de Bhagavad Gita en -temidden van de meest tragischegebeurtenissen – begin ik weer teglimlachen.’ De Gita leert de mensnaar zichzelf te kijken en de illusiete doorzien.

Wat is je leukste herinnering aan dezeproductie?De leukste herinnering? Ja, dat wasmisschien het stampen. Ik zal het jeuitleggen. ’s Morgens werkten we inde studio om het interview metMansukh op te nemen en daarnazouden we buiten gaan filmen. Dezon scheen stralend. Maar toen weuit de studio kwamen was de hemelbetrokken. Ik uitte daarover mijnteleurstelling tegen mijn camera-man, waarop Mansukh zei: ‘Ik zoume maar eens ernstig gaan bekla-gen bij Shri Krishna. Ga maar buitenstampen en zeg dat het Zijn filmszijn en dat Hij moet zorgen voorgoed weer.’ Als ongelovige

Thomassen hebben we zijn adviesopgevolgd en stonden tot verbijste-ring van voorbijgangers, als herenop leeftijd op de grond te stampenen met stevige taal de groteRegisseur tot de orde te roepen. Wie schetst de verbazing van dezeThomas dat binnen 10 minuten dezon scheen! Dat is natuurlijk veelmeer dan leuk!

Wat is de mooiste ervaring?Dat is haast niet te zeggen, het waséén grote mooie ervaring. Maar alsik er dan toch één moet kiezen, danga ik in mijn herinnering terug naareen hele vroege ochtend. We wil-den de opgaande zon boven zee fil-men. Voor de vormgeving koos ikom de interviews met Mansukh, deGitalessen zeg maar, af te wisselenmet natuuropnamen. En de oceaanen de zon zijn natuurlijk prachtigemetaforen voor de goddelijke wer-kelijkheid.Het was schitterend. Een rustigezee, de zon die als een oranje balboven de horizon verrijst, krijsendemeeuwen en Mansukh, die tot onzevreugde op zijn fluit begon te spe-len. Na afloop dronken we thee engenoten van ons samenzijn. We stel-den Mansukh vragen. Ik herinnerme nog dat één van ons een vraagstelde over de Kali Yuga, het donke-re tijdperk, waar we nu zo duidelijkinzitten. De voor de handliggendevraag was: wanneer eindigt de KaliYuga? En Mansukh’s antwoord zalik nooit meer vergeten: ‘Zoals we


49


nu bij elkaar zitten, in diepe ver-bondenheid met de Gita, in liefdevoor elkaar en de wereld, bestaatde Kali Yuga niet.’ Ik voelde dat hijhetzelfde bedoelde als Jezus als hijspreekt over het koninkrijk Gods.Dat is niet ver in tijd en plaats, wekunnen het hier en nu zelf creëren.Dat was een heel bijzondermoment.

Nu de films klaar zijn mag ik steedsweer mooie ervaringen meemakenals mijn vrouw en ik workshops overde Bhagavad Gita geven. Mijnvrouw heeft psychosynthese gestu-deerd en begeleidt de mensen dooryoga, meditatie en allerlei vormenvan zelfexpressie. We doen dit nudrie jaar en we werken dan met defilms en natuurlijk met de Gita zelf.Ongelooflijk om te zien wat er metde cursisten gebeurt. Mansukhopent de harten en moeder Gitakan binnenkomen met al haar wijs-heid, al haar compassie. Als ik danzie hoe mensen in de loop van deweek gaan stralen en thuiskomenbij wie ze werkelijk zijn, dan ont-roert mij dat zeer. Dat is elke keereen prachtige ervaring.”

Heb je ook moeilijke dingen meege-maakt?Natuurlijk, in vier jaar gebeurt erheel wat.

Wat was je moeilijkste ervaring?Daarover hoef ik geen seconde nate denken. Dat was toen we de laat-ste shot draaiden en ik met het laat-ste programma bezig was. Mansukhvertelt in deel 18 over een appel-boom en dat is zo’n ontroerend ver-haal. Het gaat over de eindelozecompassie van God, Zijn ongelooflij-ke geduld en onvoorwaardelijkeliefde. Die heb ik in die jaren zodiep mogen voelen, dat toen hetwerk ten einde kwam, ik een aantalmoeilijke maanden heb gehad. Daarkwam bij dat ik gewoon heel ergmoe was, want we hebben vier jaarcontinu gewerkt. Maar het is hetmeer dan waard geweest en ik voelme werkelijk zeer gezegend dat ikde Bhagavad Gita met een leraar alsMansukh Patel op film heb mogenzetten. ❖

Voor informatie:

Louise Engelen, Charlotte de Bourbonlaan 2, 3832 AJ Leusden.


BBikram, je bent nu al enige tijdbezig met het programma over

‘Hindoeïsme in een postmodernesamenleving’. Ik ben benieuwd watjou bevindingen zijn. Daarover praten we later, maar kanje eerst kort uitleggen wat postmo-dern inhoudt?

Ik probeer simpel te beginnen. Degedachte dat ratio en wetenschap-pelijk denken niet alleen zaligma-kend zijn is een postmodern uit-gangspunt. In de ontwikkeling vanhet menselijk denken kunnen weverschillende fasen onderscheiden.Eerst hadden we een traditioneledenkwijze. Het leven werd beheerstdoor het geloof in god en eenmagische wereld, waarin er plaatswas voor bovennatuurlijke ver-schijnselen. Onweer werd door Zeusveroorzaakt en een vloedgolf waseen teken van de toorn vanPoseidon.In de daaropvolgende periode is hetrationele, wetenschappelijke den-

ken opgekomen. Onderzoekersexperimenteerden met denatuur en stelden dewetmatigheden vast.In natuur blekenonpersoonlijkekrachten werk-zaam te zijn,die door demens bestu-deerd enbedwongenwerd. Detoepassingvan dezekennis ver-schafte demens machi-nerie voor deindustrie. Laterwerd dezelfdewetenschappelijkebenadering op alle ter-reinen van de natuur en hetleven toegepast. Er ontstond eengeloof in de vooruitgang van demensheid door de toepassing van

Hindoeïsme in een postmoderne samenlevingDe eindredacteur van OHM-Radio, Bikram Lalbahadoersing, is al geruime tijdbezig een programma voor te bereiden dat gaat over het Hindoeïsme in eenpostmoderne samenleving.In dit artikel legt hij aan de hand van een kort, maar krachtig vraaggesprekuit wat dit moeilijke onderwerp inhoudt.

BIKRAM LALBAHADOERSING

50



de wetenschap. Maar enkele decen-nia geleden begonnen verschillendefilosofen vraagtekens te plaatsen bijde verworvenheden van de moder-ne cultuur. Hoe waren de verschil-lende oorlogen te verklaren, hoewas de economische uitbuiting vanarme landen te verklaren, hoe komthet dat we steeds meer willen pro-duceren en consumeren, zijn hedo-nisme en pragmatisme echt eenvooruitgang vergeleken bij het reli-gieus denken van voorheen? Het gevolg van deze kritische kant-

tekeningen was dat onsgeloof in allesomvatten-

de en zaligmakendeideologieën verlo-

ren is gegaan.We geloven

niet meer ineen absolutewaarheid,maar in ver-schillendedeelwaar-heden. Jeziet bijvoor-beeld bij de

religieuzendat men niet

het gehelesysteem, zoals

door de geschrif-ten of leiders wordt

verkondigd, overneemt. Nee, men kiest die dingen

waarin men zelf gelooft. Hetwegvallen van autoriteit is eentypisch postmodern verschijnsel.

Je schets het postmodernisme alseen ontwikkeling van het denken inhet Westen. Waarom is het belang-rijk voor de Hindoegemeenschap,die zich over het Oosten richt, omzich over het postmodernisme tebuigen?

Hoewel de Hindoegeschriften uiteen traditionele samenleving uit hetOosten komen zijn de lezers eninterpretatoren wel mensen die inbijvoorbeeld Nederland zijn opge-groeid en opgeleid. We hebben duseen Nederlandse manier van den-ken. We zijn dus bezig om met eenWesterse bril naar onze cultuur tekijken. We kunnen niet anders.Maar we kunnen ons wel bewustzijn van onze bril en de filterendewerking ervan. Aan de andere kantdenk ik dat een deel van de genera-tieverschillen bij de Hindoes beterbegrepen kunnen worden wanneermen beseft dat de oudere generatieopgegroeid is in het geloof in alles-omvattende ideologieën terwijl dejongere generatie deze manier vandenken niet kent. Dit leidt tot pro-blemen in de communicatie. Seksvoor het huwelijk is vanuit het oudesysteem verboden, maar de jongereerkent de autoriteit van deze denk-wijze niet. Dit leidt tot wederzijdsonbegrip en angst bij de ouderegeneratie dat de met moeite behou-den cultuur op een te makkelijkemanier verloren zal gaan. Dus zowelvoor het individu als voor deHindoegemeenschap is het van

51



belang dat we ons bewustzijn inwelk denkkader we zitten.

Dan nog blijft de angst van deoudere generatie reëel. De jongerenhebben weinig belangstelling voorde eigen traditie en cultuur.Postmodern-isme of niet.

Ik probeer de praktijk niet te relati-veren, maar vooral te kijken de kan-sen die we hebben als weons bewust zijn van desituatie waarin we onsbevinden. En juisthet postmoder-nisme biedt, vol-gens mij, meermogelijkhedenvoor het Hindoe-ïsme, omdat wijons geloof nog niethelemaal gemoder-niseerd hebben. Kijk,het Christendom heefteen bepaalde moderniseringmeegemaakt, waardoor veel ritue-len en niet-rationele aspecten zijnweggezuiverd om het geloof aan-trekkelijk te houden voor de moder-ne mens. Het Hindoeïsme gaat die-zelfde weg op. Deze modernisering,ben ik bang, zal vele mooie zakenkapot maken. Daarom is het nood-zakelijk dat men de beperkingenvan het rationele denken inziet. Opdit moment zie ik de houding ont-staan dat in de geloofspraktijk het‘waarom’ van vele ritualen ergbelangrijk wordt gevonden.

Priesters doen hun best om er eenlogisch verhaal van te maken.Gelukkig lukt dit niet altijd, er blij-ven genoeg handelingen over diemen niet kan verklaren maar slechtskan ondergaan om daarna de magieervan te ervaren. Men kan niet alle verhalen uit degeschriften verklaren, maar sommi-gen kunnen het verhaal weer totleven wekken zodat dit opnieuw

kan worden beleefd. HetHindoeïsme zit vol met

dergelijke elementenen het postmoder-

nisme is een uitste-kend kader tegenhet gevaar vanmodernisering.

Terugkomend opde angst van de

oudere generatie diebang is dat de jonge-

ren de cultuur niet zalbehouden, denk ik dat juist de

oudere generatie al veel is kwijtge-raakt in de poging om hetHindoeïsme uit te willen leggen inplaats van te laten beleven. ❖

52



EEr was eens een leerling van eengroot spiritueel leraar die van

zijn guru drie jaar lang geld moestgeven aan een ieder die hem bele-digde. Na drie jaar, toen deproefperiode voorbijwas, zei zijn gurutegen hem: “Nu kunje naar de heiligestad om je te ver-diepen inWijsheid.”Aangekomen bijde poorten van deheilige stad, zag deleerling daar een oudewijze man zitten dieiedereen beledigde die kwamen ging. Hij beledigde ook de leer-ling, die echter in lachen uitbarstte.

“Waarom lach je als ik je beledig?”vroeg de wijze man. “Omdat ik drie jaar lang heb moe-ten betalen om dit soort verwensin-

gen naar mijn hoofd geslingerd tekrijgen en nu beledigt u mij voorniets!” “Betreed de heilige stad,” zei de

wijze, “zij staat geheel tot uwbeschikking…”

Het feit dat de leerlingin staat is om dingenvan een andergezichtspunt tebekijken, stelt hemin staat om effectiefmet een lastige situ-

atie om te gaan. Als we dingen van een

andere kant kunnenbekijken, kan dat één van

de krachtigste wapens zijn inonze strijd tegen de dagelijkse pro-blemen in het leven. Maar gedach-ten komen en gaan, hoe leren weze optimaal te benutten?

Een gedachte is niet iets concreets,zoals een schilderij, slang of schoen

Hersenspinsels over de kracht van gedachtenDenken is kenmerkend voor mensen. Voor zover we kunnen nagaan zijn dezetwee onlosmakelijk met elkaar verbonden. U heeft toch ook nooit gehoordvan een vereniging van lotusbloemen dat de watertemperatuur onderzoektof een unie van lieveheersbeestjes, die nadenkt over en zich inzet voor bete-re arbeidsvoorwaarden? Daarentegen zijn in alle menselijke samenlevingen sporen van ‘denken’ aante wijzen. Denken is hiermee specifiek voor de mensheid. Het bepaalt deidentiteit van de mens, als soort en als persoon.

SHARMILA BADLOE

53



54


iets concreets is. Gedachten zijnabstracte hersenspinsels, je kunt zeniet vasthouden of aanraken. Zezijn grillig en zakken weg. Ook nuik dit aan het schrijven ben, dringenallerlei verschillende gedachten zichaan mij op. Hoe zal het gaan metmijn vriendin die nu in het zieken-huis ligt, ik moet nog een kofferkopen voormijn vakan-tie en zopasserennog veelmeergedachtende revue. Zekomen engaan, netals je adem-haling. Maargedachtenkunneniemand ook zodanig in beslagnemen, dat het zelfs een obsessiekan worden, je kunt dan aan nietsanders meer denken.

In gedachten liggen inzichten enkennis opgeslagen, ze kunnen deidentiteit van de mens, zijn positiein de werkelijkheid en zijn visie opverbetering daarvan verblinden ofverlichten. Gedachten bepalen hier-mee dus de kwaliteit van iemandsleven en daarmee iemands geluk.Gebeurtenissen van buitenaf heb-ben minder invloed op het ervarenvan geluk dan je geestestoestand. Zo kan succes een tijdelijk gevoel

van vreugde teweegbrengen of eentegenslag een periode van depres-sie. Maar vroeg of laat komt onsalgemeen niveau van geluk terugop een bepaalde basislijn.Psychologen noemen dit procesadaptatie. Wat er ook gebeurt iniemands leven, zonder aandachtvoor het mentale aspect, hebben

uiterlijkhedenerg weiniginvloed op onzegeluksgevoe-lens op langetermijn. Er zijnsamenlevingendie materieelgezien hoogontwikkeld zijn,maar toch zijner veel mensendie zich hierinniet erg geluk-

kig voelen. Net onder de mooieoppervlakte van welvaart heerst eenmentale onrust. De toestand van degeest heeft dus een geweldigeinvloed op onze ervaring van hetdagelijks leven.

Als negatieve gedachten je geestoverheersen ontwikkel je jezelf toteen heel ander persoon dan wan-neer positieve gedachten bepalendzijn voor je levenshouding.Onderschat de kracht van je eigengedachten dus niet. Dit waren enke-le hersenspinsels over gedachten. ❖


55


WWie hierop een antwoordzoekt, zal er al gauw achter-

komen dat er ontelbare meditatie-methoden en ideeën over meditatiebestaan. Elke omschrijving vanmeditatie is slechts een beperktekeuze en doet geen recht aan deverscheidenheid van technieken enopvattingen die overal ter wereld intalloze eeuwenoude of juist eigen-tijdse tradities en scholen zijn ont-wikkeld. Toch lijken ze zich allemaalte verenigen in het doel zoalsSogyal dat omschrijft: een ontdek-kingsreis naar inzicht in je warenatuur, waardoor je een goed levenkunt leiden en de verlichting kuntrealiseren. Wat dan waar en goeden verlichting is, zul je uiteindelijkalleen zelf kunnen ervaren: een

authentieke leraar kan behulpzaamen zelfs noodzakelijk blijken, maarten diepste moet je serieus, vastbe-raden en met enig vertrouwen opeen goede afloop op reis gaan enhet zelf proberen te realiseren – aldan niet met vallen en opstaan.

Door de afwezigheid van vaststaan-de en voorafgaande invullingen vanwat waar, goed en verlichting is,wordt meditatie eigenlijk een ‘reiszonder doel’, zoals een anderegrote Tibetaans-Boeddhistischemeester, Chögyam Trungpa, in zijngelijknamige boek lijkt te stellen.Meditatie is dan een eindeloze acti-viteit, waarbij je als een reizigervoortdurend je ogen en je hartopen moet houden voor elke situa-

Meditatie:reis zonder doel?‘Leren mediteren is de mooiste gift die je jezelf in dit leven kunt geven.Alleen door meditatie kun je de reis ondernemen om je ware natuur teontdekken, en op die manier de stabiliteit en het vertrouwen vinden die jenodig hebt om goed te leven en goed te sterven. Meditatie is de weg naarverlichting.’ Dit schrijft de Boeddhistische meester Sogyal Rinpoche in zijnboek ‘Dagend inzicht’. Als zijn woorden waar zijn, dan is meditatie iets watzeker de moeite waard is om eens nader te bekijken. Want het belooft nietniks: de mooiste gift ter wereld, een ongetwijfeld (ont)spannende reis, hetontdekken van je ware natuur, stabiliteit, vertrouwen, een goed leven en eengoed sterven. Kortom: meditatie is een middel dat je verlichting kanschenken van alle zwaarte en al het zwarte in je eigen leven. Is er iemand diedat niet zou willen? Belangrijk wordt dan vervolgens het ‘leren’ mediterenen dus ook ‘wat’ mediteren nu precies is.

VINOD BHAGWANDIN


56


tie die zich aan je voordoet tijdensjouw reis.

Mijn eigen reis begon ik slaapdron-ken en rillend van de kou om zesuur ‘s ochtends op een van de laat-ste dagen van 1998, tijdens eenmeditatieworkshop in de ‘OshoDeepam’, een spirituele communevlakbij Nijmegen. De Indiase goeroeOsho, beter bekend onder zijn voor-malige naam Bhagwan ShreeRajneesh, is behalve om zijn para-doxale uitspraken en royale uitspat-tingen roemrucht geworden dooreen meditatietechniek die hij zelfhad ontwikkeld: dynamische of cha-otische meditatie. Nieuwsgieriggeworden door alle lyrische verha-len over deze bijzondere meditatie,wilde ik dit dolgraag zelf eens erva-ren. Zo kwam het dat ik tijdens mijndriedaagse verblijf in de Deepamelke ochtend voor zessen opstondom tijdig in de meditatiezaal aan-wezig te zijn, want de ‘dynamicmeditation’ moet je bij voorkeur inalle vroegte, in ongewassen staat enmet een nuchtere geest en maagdoen.

De ‘dynamic’ bestaat uit vier stadiavan elk tien minuten: eerst het sta-dium van chaotisch ademen: diep,snel en krachtig ademen zonderenig ritme - wat een verschil met debeheerste ademhaling in de pranay-ama-yoga! Vervolgens de heerlijkkrankzinnige fase van de catharsis:het ontladen (schreeuwen, dansen,

krijsen, huilen, springen, lachen)van alles wat er maar in je opkomt.Daarna is er het stadium van hetuiten middels de klank of mantra‘Hoe’. De vierde en laatste fasebestaat uit een volstrekt niets doen,zelfs niet kuchen: alleen maar eenstil gadeslaan met je totale aan-dacht van alles wat er gebeurt in jebinnen- en buitenwereld.Dynamische meditatie was fan-tastisch om te doen: telkens weervoelde ik me daarna diep gereinigd,uiterst vitaal en levenslustig –ondanks het vroege uur en de barrewinterse kou. Maar na mijn verblijfin de Osho Deepam merkte ik totmijn spijt dat het heerlijke, verrui-mende effect ervan na verloop vantijd vrijwel geheel wegebde, nu ikde ‘dynamic’ niet meer elke ochtendkon uitvoeren. Meditatie is volgensOsho/Bhagwan een kunst: de kunstvan innerlijke extase. En wie diekunst niet regelmatig beoefent, zalhaar snel verleren en de wezenlijketransformatie die het beoogt opzijn buik kunnen schrijven.

Op mijn ontdekkingsreis ontmoetteik ook de door Bhagwan zeergeëerde Jiddu Krishnamurti.Volgens deze strenge anti-goeroe iser geen enkele methode of techniekdie je tot meditatie kan leiden. ‘Alsje besluit te gaan mediteren, zal hetgeen meditatie zijn’, beweertKrishnamurti in zijn diepzinnigeboekje getiteld ‘Meditaties’. En:‘Meditatie is niet iets dat los staat


57


van het alledaagse leven: trek jeniet terug in een hoek van dekamer om tien minuten te medite-ren, en er letterlijk en figuurlijk alseen slager weer uit te voorschijn tekomen.’ Ook zegt hij: ‘Meditatie isgeen middel tot een doel. Zij iszowel middel als doel tegelijk.’Krishnamurti was mij te streng en‘te leeg’. Hij laat je geheel met legehanden staan, zonder je ook maareen begin van een methode ofopstapje te gunnen.

Een zelfde boodschap, maar danveel vriendelijker en meer praktisch,vond ik bij de Vietnamese BoeddhistThich Nhat Hanh. Ook hij meent datmediteren is datgene wat je doet,

zo aandachtig mogelijk te doen. Enaandachtig kun je zijn op iedermoment, op iedere plek bij iederehandeling, of dat nou bij de afwasis of, zoals ik hem in levende lijveop een ontroerende manier zagdoen tijdens een massale bijeen-komst in Den Haag, bij het drinkenvan een glaasje water. WatKrishnamurti ‘keuzeloos gewaarzijn’noemt, heet bij Thich ‘bewuste aan-dacht’. Laatstgenoemde is echterwel bereid om oefeningen enmethodes toe te staan, sterker nog,hij stelt ze zelf zorgvuldig samen enreikt ze je geduldig aan.

Mijn nieuwsgierige verkenningenvan het weidse meditatieve land-


58


schap voerden mij verder naar enke-le workshops verzorgd door deinspirerende en humorvolle san-khya-yogaleraar Swami VedaBharati, waarbij tijdens sommigemeditaties gebruik werd gemaaktvan visualisatietechnieken. Zo moestje je voorstellen dat er op de golf-bewegingen van je adem er schitte-rend blauw licht van top tot teendoor je lichaam spoelde. Ik konindringend de vitaliserende krachtvan deze techniek constateren.Daarna las en hoorde ik overVipassana- en Zen-meditatie, maarbeide technieken vond ik te intellec-tueel, rigide of vermoeiend, hoewaardevol ze ook mogen zijn vooranderen. Methodes waarbij er ein-deloos mantra’s worden gereciteerd– zoals bij de Hare Krishna’s – ofwaarbij er allerlei New-Agepoespasomheen zat, waren ook niet aan mijbesteed.

Uiteindelijk heb ik anderhalf jaareen meditatiemethode van deTibetaanse Shambhala-traditiegevolgd. Een heel eenvoudige en‘lege’, bijna Zen-achtige methodevan meditatief zitten en lopenwaarbij je je ogen openhoudt endaarmee ‘in de wereld’ blijft, integenstelling tot methodes waarbijje je ogen sluit. Hierin sprak mij hettotale gebrek aan van wat ik per-soonlijk – zoals bleek uit mijn eer-dere ervaringen – als overbodigeballast ervoer: mantra’s, visualisa-ties, muziek of spirituele dogma’s.

Gedurende deze periode van overalrondkijken, mediteren en lezen overmeditatie, kwam ik steeds vaker inaanraking met Douwe Tiemersma,een leraar in de oude Indiase tradi-tie van de Advaita Vedanta: de wegvan het zich ontplooiende inzicht(jnana-yoga) in de non-dualiteit vanalle tegenstellingen. Deze visiesprak mij vanwege de eenvoud, hel-derheid en openheid zeer aan. Hetvolgende stapje op mijn reis is nuom deze Upanishadische inzichts-weg ervaringsmatig te verdiependoor middel van meditatie volgensdeze traditie van het radicale zelf-onderzoek: immers, meditatie istoch vóór alles een ‘zelf ervaren’.

Ik heb het al gezegd, meditatie is erin alle soorten en maten, in traditiesuit oost, west, noord en zuid, en jekunt terecht bij duizend-en-éénlevende en dode leraren. Iedereendie deze ‘mooiste gift aan jezelf’van zichzelf wil ontvangen, kan nietanders dan met wat basisvertrou-wen zijn eigen reis bij zichzelf boe-ken. Hoe kronkelig of rechtlijnig jeweg ook is, je eigen leraar zal jouvinden: of deze zich nou binnen ofbuiten jezelf bevindt. En waar jereis je ook naartoe mag leiden,meditatie is in ieder geval, zoalsSogyal zegt: ‘de geest thuisbren-gen’. ❖


59


OOp 16 augustus is dit boek offici-eel gepresenteerd aan de

Hindoestaanse gemeenschap in DenHaag. Sindsdien is het boek tebestellen bij de auteur en te koopin een aantal winkels dieHindoeïstische literatuur verkopen.De verschillende sprekers die avondwaren het over een ding in elkgeval eens: ‘dit boek is een stan-daardwerk’. ‘De nieuwe opleidingtot Hindoe-geestelijk verzorger vande Hindoe Raad Nederland (HRN)zal dit standaardwerk zeker terharte nemen en trachtente implementerenbinnen het curriculum’,vertelde de voorzittervan de HRN, de heerBissessur.

‘Het boek is bedoeld omde vele onduidelijkhedenover de Vedische enandere Oosterse astrolo-

gie uit de weg te ruimen. Het is ookbedoeld om de jongeren zich ervanbewust te maken dat de Vedischeastrologie een belangrijke rol speeltbinnen het Hindoeïsme’, legt deauteur Khimradj Pherai uit. Hetboek is een zeer lijvig werk, waar-mee meteen de vraag boven komtof de jongeren wel bereid zijn omzo een dik boek van in totaal 625pagina’s te bestuderen. ‘Het is er nuen men zal het lezen, omdat ze aldoor het eerste hoofdstuk hetbelang zullen inzien van dit feno-

meen’, volgens de schrij-ver. De schrijver is overi-gens ook aan het onder-zoeken of het mogelijk isom het boek via hetInternet aan te bieden.‘Dit was een belangrijkemissie, nu ga ik verdermet mijn boek over deSanatan Dharma, die ookal bijna af is’. ❖

‘Vedische Astrologie,wetenschap, die alles over uw leven vertelt’‘Vedische Astrologie, wetenschap, die alles over uw leven vertelt (vanaf de geboor-te tot de dood)’, luidt de titel van het nieuwste werk op het gebied van de zoge-naamde Vedische Astrologie. Het boek is uniek, omdat het geschreven is door eenHaagse Hindoestaan. Zijn naam is Khimradj Pherai. Hij heeft jaren lang researchgepleegd om dit boek te vervolmaken. Het boek vertelt over de Vedische astrolo-gie en legt uit hoe men voorspellingen aan de hand van dit boek zou kunnen doen.Voorspellingen over geboorte, leve, huwelijk en dood. ‘Alles is terug te herleidennaar de Vedische astrologie’, vertelt Khimradj Pherai, de auteur.

PERDIEP RAMESAR


60


VVan de Ayurveda is bekend, datzij goed thuis is in het toepas-

sen van kuren. Maar niet voor ieder-een is zo’n Ayurvedische kuur, dievaak kostbaar is, weggelegd. Maaraangezien de Ayurveda voor ieder-een is, kun je thuis ook een goedeAyurvedische reinigingskuur doen.Nog beter is het om jezelf een per-soonlijk kuurtje te laten voorschrij-ven door een bevoegde vaidya(Ayurvedisch geneesheer) op basisvan je persoonlijk type. Maar hoedan ook, tussen de maanden okto-ber en december is het de juiste tijdom te reinigen.

Hoe ga je dat doen? Je zou eenkuurperiode van zeven dagen kun-nen nemen waarvan je dag 3, 4 en 5helemaal geen voeding tot jeneemt. Alle zeven dagen begin jemet een of twee lepels zuivere gheedoor te slikken. Ghee kun je of zelf

maken of kopen bij een goedetoko. Op dag 1 en 2 gebruik je een

Ayurveda en het wisselen der seizoenenDe overgang van een warm naar een kouder seizoen brengt voor veel men-sen problemen met zich mee. Vooral mensen met reumatische of astmatischeklachten kunnen daarover meepraten. Maar ook mensen zonder noemens-waardige klachten kunnen weleens problemen krijgen wanneer de windweer kouder wordt en de regen weer tegen de ruiten klettert.Van oudsher is het daarom in de Westerse landen bij veel mensen eengewoonte, om een korte ‘herfstkuur’ te doen. Dat is een kuur waarbijlichaam en geest helemaal gereinigd worden teneinde het koude en natteseizoen goed aan te kunnen.

ROBERT SWAMI PERSAUD


61


sober ontbijt, lunch en diner zóndervlees, vis of eieren. Tijdens devastendagen drink je veel water envruchtensappen, alleen tussen demiddag een stevige groentebouil-lon. Ook drink je dagelijks twee ofdrie verse koppen Yogithee metlicorice en gember (bij de meestedrogisten verkrijgbaar). Let er opdat het water of de vruchtensappenniet koud zijn maar gewoon opkamertemperatuur.

Elke avond geef je jezelf een goedelichaamsmassage met zuivere olijf-olie. Je mag natuurlijk ook eenechte Ayurvedische olie gebruiken,ik zou je dan de Baladir Taila willen

aanbevelen. Twee flesjes van 100ml. zijn echt wel voldoende.Masseer eerst lekker je armen, doedan je keel- en halsgebied, je borst,je maag, je lendenen en je buik.Vervolgens masseer je goed jebenen en je voeten. Laat de olie zolang mogelijk zitten, maar minstenseen uur. Daarna ga je douchen ennaar bed. Tijdens de kuur mag je inde ochtend niet uitslapen. Sta vroegop en begin met een rustige wande-ling. Daarna gebruik je je ontbijt ofje sappen. Mocht je toch een kuurvan een Ayurvedische dokter heb-ben gehad, dan zul je tevens watspeciale kruiden gebruiken die jevia een recept bij je eigen apo-theek kan bestellen. Op dag 6 en 7ga je rustig weer eten, net als dag 1en 2. Vaak heb je na zo’n reinigings-kuur geen zin meer in allerlei scha-delijke voedingsmiddelen die jedaarvoor misschien wel gebruikte.

Volgens de Ayurveda kun je metzo’n kuur je immuniteit weer goedophogen, want juist een gebrekdaaraan vormt een belangrijke oor-zaak van de malaise, die optreedtwanneer we het koude seizoenbinnen gaan. De immuniteit noemtde Ayurveda ‘ojas’ en middels zo’nkuur kunnen we die ojas weer flinkaansterken. Let wel: mocht je onderbehandeling zijn van een regulierarts of gezondheidsklachten heb-ben, vast dan niet! Laat je dan eerstadviseren door een Ayurvedisch des-kundige.


62


gehouden. Een van deze festivals ishet Onam Festival die de oude vorstMahabali herdenkt. Een grote hap-pening zijn dan de slangenbootra-ces, een vaarwedstrijd met traditio-nele Keralese boten, die zeer veelpubliek aantrekt. Op de siteKerala.com staan ook veel links naarandere specifieke Kerala-websites.

Moeder Ammawww.amma.nlMoeder Amma heeft haar eigen vir-tuele community. Wereldwijd zijn erwebsites te vinden over MoederAmma, ‘the hugging mother’. Dit isoverigens de Nederlandse versie vande Europese afdeling. Op deze sitestaat allerlei info over MoederAmma en haar organisaties. Ookstaat er een agenda op van activitei-ten. Zo zult u er op deze websiteachter komen dat Moeder Amma inoktober naar Nederland komt.Volgens de agenda van de tour die ze maakt door Europa doet ze op 23en 24 oktober ’s Hertogenbosch aan.Een leuke feature op deze site zijnde heuse Amma e-cards.

Mandir.nuwww.mandir.nuDe eerste on-line mandirsite inNederland. De website is gebouwdvoor iedereen die geen tijd of zinheeft om naar de mandir te gaan.U kunt daar uw eigen goddelijkemanifestatie met de incarnaties vanDurga, Ganesh, Hanuman, Radha-Krishna, Ram-Sita, Saraswatie, Shivaen Vishnu aanbidden en offerdien-sten doen via de elektronische envirtuele snelweg. Ook is er muziekbij de verschillende offerdiensten.De site is nu nog erg sober, maarer staat veel te gebeuren in detoekomst. Zo komt er uitleg op dewebsite over de belangrijksteHindoehoogtijdagen. Tevens is hetde bedoeling om er een gedeeltemandir op te zetten voor de AryaSamadj stroming, die de verschillen-de manifestaties van God nietaanbidden.

Kerala.comwww.kerala.comEen portalsite over de Zuid-Indiasedeelstaat Kerala, alwaar veel traditi-onele feesten en festivals worden


Kervelstraat 30-34 • Telefoon: (31) 55 366.46.667322 PW Apeldoorn • Telefax: (31) 55 366.85.97

Nederland • E-mail: [email protected]

Digital International Tv Standards ConversionVideo Duplication, TV-Postproduction Facility

TV-PostproductieWij verzorgen: op Lineair en op Non-Lineair Digitale normen de verwerkingen van TV-programma's,Commercials en Bedrijfsfilms.Wij produceren van script tot eindmontage van: TV-Documentaires, Corporate-Video en Commercials.Wij maken Computer-Animaties van logo's tot productie-processen.Wij hebben ENG-Production-crews.

Digital Video-normvertalenWij kunnen video omzetten van en naar verschillende videosystemen: NTSC, PAL SECAM.(ook Braziliaans PAL-M en Argentijns PAL-N).Wij werken met een HIGH BAND BROADCAST QUALITY Converter Compleet van en naar elke videomastertape:Digital D3, Digital Betacam, 1"C-Format Betacam-SP, Mll, BVU, U-matic, S-VHS, DV, Hi-8.

Video - duplicerenWij werken met kwaliteits VHS-video dupliceermachines.Wij kunnen dupliceren in elke gewenste hoeveelheid, alles in real time.Wij dupliceren op hoogwaardige TAVS videocassettes en op videocassettes naarkeuze: BASF, SONY.Wij zorgen voor een professionele videoband-presentatie d.m.v. bedrukte stickers, diverse videoboxen en colour inlay.


VVedische Astredische AstrologieologieDe meest complete wetenschappelijke beschrijving in het Nederlands van de Astrologie uit de Veda's.• stel zelf uw horoscoop samen • alles over de verschillende planeten en hun

invloeden • geboorte horoscoop • partner vergelijking • voorspellende astrologie • inleiding in de nummerologie • vergelijking met Westerse en Chinese Astrologie

en nog veel meer in dit 625 pagina's tellende boek.Leden Chakra Strips betalen Hf. 65,-. Niet leden Hf.70,- exclusief verzendkosten.

Bel ons voor meer in format ie over abonnementen en verkooppunten


OHM Vani 4e kwartaal 2001

Documents

Transcript of OHM Vani 4e kwartaal 2001