OHM Vani 4e kwartaal 2000

INFOBLAD OHM • PROGRAMMA’S

6e jaargang nr. 4 • oktober/december 2000 • prijs ƒ 7,50 (€ 3,41)

BHAGAVAD GITADIVALI

GEWELDLOZE COMMUNICATIE

VERSTANDELIJK GEHANDICAPTEN

BHAGAVAD GITADIVALI

GEWELDLOZE COMMUNICATIE

VERSTANDELIJK GEHANDICAPTEN

het beste indiase restaurant in de stad...!

INDIA PALACE

Gevers Deynootplein 223(links van het Kurhaus, achter Sea life Center)

ScheveningenTelefoon: (070) 354 44 57 Fax (070) 358 41 86

afhaalcentrum. ook voor uw catering

DJ en dans mogelijkheden voor al uw feestjes, verjaardagen, trouwerijen, conferenties en andere soorten feestjes.

Menu voor kinderfeestjes vanaf ƒ 15,- per kind.Carering service over heel Nederland.

al 12 jaar lang,

DORDTSELAAN 144-D • 3073 GL ROTTERDAM • TELEFOON 010-484 91 77 • FAX 010-4846534REGENTESSEPLEIN 12A • 2562 EV DEN HAAG • TELEFOON 070-363 95 36 • E-mail:[email protected]

ERCO REIZEN IS LID

VAN

DUS..,DUS..,U REIST OPU REIST OP ZEKERZEKER

KLM/SLM tickets naar Paramaribo v.a. fl 1500,-AIR FRANCE (jaarretour) v.a. fl. 1275,-AIR INDIA v.a. fl. 1200,-

V E R Z O R G D E R O N D R E I Z E N15 dagen MAURITIUS v.a. fl. 2.095,-inclusief: verblijf in apt., transfers, 5 dagen tours en

1 boottocht elke maand 2 rondreizen.

Speciale Maha Shiv Ratri en Holi Tour naar Mauritius

voor 21 dagen fl. 2.250,- per persoon, vertrek: feb. 2001

16 dagen INDIA v.a. fl. 2.250,-Bombay, Delhi, Amber, Agra, Taj Mahal, Mathura, Vindraban,

Haridwar, Rishikesh e.d. Vertrek: 14 oktober 2000 (divalitour)

Vertrek: 19 november en 3 maart 2001 (Holi-tour)

21 dagen VERRE OOSTEN v.a. fl. 2.095,-Singapore. Kuala Lumpur, Maleisie, Penang, Phuket, Pattaya, Bangkok

Vertrek: 23 maart 2001, 25 mei 2001, 20 juli 2001

Bijzondere 21 daagse HOLI-TOURTRINIDAD, GUYANA EN SURINAME voor fl. 3.500,-Vertrek: 6 maart 2001

vrvraag aag onzeonze

brobrochure me

chure mett

speciale speciale

ttarievenarieven !!

BEZOEK ONZE WEBSITE:

www.ercotravels.com

C O L O F O N

OHM-Vani is een uitgave van de Stichting

Organisatie voor Hindoe Media. OHM-Vani

geeft achtergrond informatie over de pro-

gramma’s van OHM en maakt melding van

relevante ontwikkelingen in de Hindoege-

meenschap. Wij nodigen u uit opmerkin-

gen of commentaar op onze programma’s

of op dit blad te zenden aan Stichting

OHM.

De redactie behoudt zich het recht voor om

ingezonden stukken in te korten, te redi-

geren of niet te plaatsen. Geplaatste stuk-

ken geven niet altijd de visie van de OHM

weer.

Een jaarabonnement kost Fl. 20,-.

Opzegging dient uiterlijk 1 maand voor het

verstrijken van dat jaar schriftelijk plaats te

vinden.

Niets uit deze uitgave mag worden overge-

nomen zonder voorafgaande schriftelijke

toestemming van

Stichting OHM.

Eindredacteur: G. Rolsma

De volgende personen hebben

bijgedragen aan dit nummer:

Dhiri Gangaram Panday, dr. D. Tiemersma

dr. B.M.J. Nagel, C. van Kuijk,

B. Lalbahadoesing, R. Raghoebier

Sharda Badloe-Balla, A. Bierdja,

J. Hoek (Jayadeva), S. Biere,

S. Mangre, C. Morssink,

Coverfoto:

Krnsa Art

Grafische verzorging:

NOS-Omroepdrukkerij

Adri Segaar

Stg. OHM

(redactie OHM-Vani)

Koninginneweg 8

1217 KX Hilversum

Telefoon 035 - 6260920

Fax: 035 - 6280843

E-mail: [email protected]

ABN-Amro: 44.09.38.694

oktober / december 2000

II NN HH OO UU DD

Redactioneel 5.

TV 6.

TV Hindi 11.

Radio zondag 12.

Radio Hindi 14.

Radio Maandag 16.

De Bhagavad-Gita 19.

Divali 23.

Na gedane arbeid is het goed rusten 25.

Meditatie en psychotherapie 27.

25 jaar Hindoestanen in Nederland 30.

Advaita Vedânta 32.

Vastzitten-Bezinning-Meditatie 38.

Geweldloze communicatie 40.

Genieten 43.

Ashok Bhalotra, architect 46.

Verstandelijk gehandicapten 48.

R E D AHet tijdstip waarop de OHM haartelevisieprogramma’s uitzendt is per10 september jl. veranderd. De nieu-we zendtijd is weer op zondagmid-dag en wel van 13.00 tot 13.30 uur.Daarmee zenden wij een half uurtjelater uit dan u van ons gewend was.De wijziging is het gevolg van dezendtijduitbreiding van de NMO.Wij hopen dat u snel aan de nieuwetijd zult wennen. Verder weer eenkeur aan onderwerpen bij OHM,zoals Divali.

Binnenkort is het weer Divali, hetlichtfeest van de hindoes. Daarinstelt OHM dit jaar Saraswati cen-traal. Zij staat symbool voor hetaspect kunst en cultuur. Bij mij reesde vraag wat de waarde is van hettoeschrijven van eigenschappen aaneen goddelijke manifestatie. Hetdrong tot mij door dat er eigenlijknog maar weinig collectieve tradi-ties zijn die verder reiken dan hetprozaïsche en allerdaagse, die onsverankeren met de diepere oor-sprong en betekenis van ons leven.We kennen nauwelijks ‘goden’ en‘godinnen’, collectieve helden dieeen voorbeeld zijn voor verder rei-kende menselijke mogelijkheden ofaspiraties en die ons persoonlijkeleven doen oplichten. Ghandi wasbijvoorbeeld zo’n held. Wellicht datShri Lakshmi en Shri Saraswati bij

Mr Drs T. BissessurADVOCAAT & PROCUREUR

• Strafzaken• Echtscheidingen• Kort Gedingen• WAO-zaken• Verblijfsvergunningen• Letselschade• Ontslagzaken• Schadeprocedures

Grotewaard 1 • 2716 XPGrotewaard 1 • 2716 XP ZoetermeerZoetermeerTTel: 079 - 352 15 16 • Fax 079 - 352 19 82el: 079 - 352 15 16 • Fax 079 - 352 19 82

Noord, Oost, Zuid, WestSurinam Air Travel The Best!!

De laagste tarieven en groepskortingen naar o.a.Azië, Mauritius, Suriname,

Dubai, Zuid Afrika enz.,

voor meer informatie:Telefoon: 030-2321516

Fax: 030-2322500Amsterdamsestraatweg 91

3513 AC Utrecht

Elke maand groepsreizen naar Mauritius!

Lid SGR nr 2319 - K.v.K. 072319

Surinam Air TravelV O O R A L U W R E I Z E N

5


C T I O N E E LDivali een dergelijke inspirerenderol voor ons dagelijks leven kunnenspelen.

In dit nummer van OHM-Vani vra-gen wij speciale aandacht voor ver-standelijk gehandicapten. Dezegroep verkeert in een onderdruktesituatie. Binnen de gemeenschapschamen ouders zich er maar al tevaak voor dat hun kind een dergelij-ke handicap heeft. Nadruk lijkt teliggen op wat de verstandelijkegehandicapte niet kan. Vergetenwordt wat de capaciteiten eninbreng van ieder individu kan zijn.Een handicap maakt iemand immersniet minder mens. OHM tracht metdit programma taboes te doorbre-ken, ouders en gehandicapten testimuleren om hun stem meernadrukkelijk te laten horen en daar-mee de acceptatie en integratie vandeze groep te bevorderen.

Op 25 november viert Surinamehaar onafhankelijkheid. Het is pre-cies 25 jaar geleden dat de kolonia-le band met Nederland werd ver-broken en de democratische staatSuriname werd gesticht. De aankon-diging van de onafhankelijkheidhad een massale uittocht vanSurinamers tot gevolg. Vele kwa-men naar Nederland en hebben hierhun bestaan opgebouwd. De komst

naar hier heeft veel mensen inner-lijk verscheurd. Families zijn uitelkaar gerukt en het verlangen naarhet vaderland is bij velen blijvenbestaan. OHM spreekt hindoes oververlangen en heimwee.

OHM biedt u de komende tijdafwisselende en uitdagende pro-gramma’s aan. Ik wens u veel lees,kijk- en luisterplezier en medenamens het bestuur en medewer-kers van OHM een Subh Divali!

Ger Rolsma

P.s. OHM biedt haar excuses aan voorhet niet tijdig doorgeven in OHM-Vani dat de uitzendtijd van OHM-televisie op zondag is verschovenvan 12.30 naar 13.00 uur. Ohm ontving deze informatie nahet verschijnen OHM-vani 3.

Verder zal OHM-Radio per 1 januari2001 op de AM/MW verhuizen naarde 747 KHZ. We zijn misschien watvroeg met dit nieuws. Daarom zul-len wij hieraan ook in de volgendeOHM-Vani aandacht besteden.

6


TVVierde Kwartaal 2000op Nederland 1

13.00 - 13.30 uur!

OHM komt dit kwartaal met een vervolg op de seriede Bhagavad Gita. De Bhagavad Gita behandelt hetprobleem: moet de mens in deze wereld handelen ofzich juist hiervan onthouden? Arjuna, de aangever inhet verhaal, vraagt zich af of hij wel deel moet nemenaan een oorlog tussen de Pandava’s en de Kaurava’s,die familie van hem en van elkaar zijn. De BhagavadGita , dat “het lied van de verhevene” betekent,bevat aanwijzingen voor het oplossen van veel(levens-)vragen van de mens en geeft hoop, vrolijk-

heid, verlichting of troost. De Bhagavad Gita is een onderdeel van deMahabharata, een van de grote epen van de Hindoes. De hoofdverteller vanhet vervolg van deze serie is de mysticus Mansukh Patel.

Bhagavad Gita: hoofdstuk IXHET KONINKLIJKE GEHEIM

Van het spreken over God gaat een bijzonder sterke invloed uit. Als iemandzo gelukkig is dat hij met gelovigen kan omgaan en als hij de kennis trachtte verwerken, zal hij beslist vorderen in de richting van zijn geestelijkerealisatie. Om Arjuna hierin te ondersteunen beschrijft Shri Krishna in ditnegende hoofdstuk zaken die vertrouwelijker zijn dan alles wat tot dus veris onthuld. ‘Wie verankerd is in de meest vertrouwelijke kennis aangaandespiritualiteit, is vanzelf verheven; hij kent derhalve geen stoffelijke smart,ook al bevindt hij zich in de stoffelijke wereld.’

Bhagavad Gita: hoofdstuk XHET OOG VAN DE WAARNEMER

In dit hoofdstuk geeft Shri Krishna aan Arjuna uitleg over de zes bijzondere

Bhagavad Gita.

Zondag 1 oktober 13.00 - 13.30 uur! herh. zat. 7 okt ± 10.30

Zondag 8 oktober 13.00 - 13.30 uur! herh. zat. 14 okt. ± 10.30

7


volheden van God; Hij is bron van alle kracht, roem, rijkdom, kennis,schoonheid en verzaking. Krishna zegt tegen Arjuna: ‘Mijn dierbare vriend,O, de sterk gearmde Arjuna, luister wederom naar het goddelijke woord. Ikvertel je het goddelijke woord omdat dit tot je eigen voordeel is en dat zalje grote vreugde geven’.

Bhagavad Gita: hoofdstuk XIDE KOSMISCHE SPIEGEL (Acte 1)

In deze aflevering laat Krishna aan Arjuna zien dat God de oorzaak is vande stoffelijke universa. Na de uitleg van Shri Krishna aan Arjuna over de ver-trouwelijke geestelijke zaken, waarna al zijn twijfels zijn weggenomen, zietArjuna het licht en is blij dat hij zo’n grote vriend als Shri Krishna heeft.

Bhagavad Gita: hoofdstuk XI DE KOSMISCHE SPIEGEL (Acte 2)

Arjuna betuigt verschillende malen zijn instemming met wat Krishna zegt.Krishna spreekt alleen maar in zijn belang tot hem. Arjuna wordt doorKrishna overtuigd dat God de oorzaak is van alle oorzaken en dat God alsParamatma (Superziel) zetelt in ieders Atma (ziel).

DIVALI (Let op de tijd 18.30-18.55 uur)Vandaag vieren meer dan 1 miljard mensen over de hele

wereld het hindoe lichtfeest genaamd Dipavali. In devolksmond staat deze dag bekend als het Divalifeest. Bijdit feest worden aarden lampjes, met daarin lontjes vankatoen gedrenkt in boterolie (ghi) aangestoken.

Overwinning van het licht op de duisternis staat bij ditbezinningsfeest centraal. Dit jaar staat het Divalifeest in het

teken van kunst en cultuur. Daarom schenkt OHM speciale aandacht aanShri Saraswati, het goddelijke aspect van de creativiteit, vernieuwing en har-monie tussen mens en natuur. Zie ook pag. 23

DIVALI (herhaling 26 oktober 2000)

Zondag 15 oktober 13.00 - 13.30 uur! herh. zat. 21 okt ±10.30

Donderdag 26 oktober 18.30 uur ! herh. zon 29 okt. ±10.30

Zondag 22 oktober 13.00 - 13.30 uur! herh. zat. 28 okt ± 10.30

Zondag 29 oktober 13.00 - 13.30 uur! herh. zat. 4 nov. ± 10.30

MAGAZINEIn OHM-Magazine dit keer aandacht voor het congres 125 jaar Arya Samaj.De leden van deze hindoestroming gaan zich vanuit de historie bezinnen opde uitdagingen van de 21ste eeuw. Verder een interview met de bekendeIndiase Bollywood actrice Shabana Azmi.

OUDEREN IN BEWEGINGDe vergrijzing in Nederland is sterk aan het toenemen. Ook binnen deHindoestaanse gemeenschap groeit het aantal ouderen geleidelijk. Er zijnveel zestig plussers die geen raad weten met hun overvloedige vrije tijd.Andere Hindoestaanse ouderen hebben daaraan wel een zinvolle invullingweten te geven. In dit programma volgen wij enkele actieve ouderen diebinnen de gemeenschap op diverse terreinen vrijwilligerswerk verrichten.

BHALOTRA’S ARCHITECTUURAshok Bhalotra is een veelgevraagd architect en steden-bouwkundige. Zowel in Nederland als ver daarbuitenstaan de door hem ontworpen gebouwen en woonwij-ken. Bekend zijn onder meer zijn plannen voor de herin-richting van de Bijlmer, de nieuwe wijken in Almere ende nieuwbouwwijk Kattenbroek in Amersfoort. AshokBhalotra komt uit een moderne, welgestelde Indiasefamilie uit de staat Gujarat. Bij de onafhankelijkheidvan India verhuisde de familie naar New Delhi, India. Inhoeverre vindt zijn Indiase achtergrond weerslag in zijnontwerpen? Een portret van een vermaarde architect.

25 JAAR HINDOES IN NEDERLANDTussen 1873 en 1916 vertrokken uit India ruim vierendertig duizendHindoestanen naar Suriname. Rond de onafhankelijkheid in 1975 vertrokkenwederom duizenden Hindoestanen naar Nederland. Door de massale volks-verhuizing ontstond er een verscheurdheid in zeer veel families. VeelHindoestanen die naar Nederland kwamen gaven toen reeds te kennenterug te willen naar Suriname als hun kinderen zelfstandig zouden zijn.Maar het gros blijkt toch in Nederland te blijven. In dit programma spreken


Zondag 12 november 13.00 - 13.30 uur! herh. zat. 18 nov. ±10.30

Zondag 19 november 13.00 - 13.30 uur! herh. zat. 25 nov. ± 10.30

Zondag 26 november 14.00 uur! herh. zat. 2 dec. ± 10.30

Zondag 5 november 13.00 - 13.30 uur! herh. zat. 11 nov. ± 10.30

8

we ter gelegenheid van 25 jaar Surinaamse onafhankelijkheid met diversegezinsleden over het verlangen om naar Suriname terug te keren.

VERSTANDELIJK GEHANDICAPTEN Een deel van de Nederlandse bevolking heeft een lichamelijke en/of verstan-delijke handicap. Door een handicap worden mensen belemmerd in eendeel van hun functioneren. Binnen de Hindoestaanse gemeenschap verkeerteen geestelijke gehandicapte vaak in een isolement. Ouders maken nietgraag bekend dat zij een gehandicapt kind hebben en/of schamen zich daarsoms voor. Deze ontkenning gaat soms zo ver dat zij niet aan de buitenwe-reld laten weten dat zij een gehandicapt kind hebben. Hebben verstandelijkgehandicapten ook recht op een volwaardige plaats in deze samenleving?Een programma over de positie van gehandicapten.

HINDOES AAN DE MAASNa Den Haag ontwikkelde Rotterdam zich tot tweede Hindoestaanse stad.

Je ziet er veel Hindoestaanse winkels, zalen,mandirs, Hindoestanen op belangrijke politiekeen maatschappelijke posities en een hindoe-school. In deze uitzending ziet u portretten vanhindoes die, samen met andere Rotterdammerszij aan zij, hard werken aan de opbouw vanhun stad en daarmee integreren in deNederlandse samenleving.

MAGAZINE In augustus 1999 werd op Trinidadeen Wereld Hindoe Conferentiegehouden rond het thema emanci-patie en welzijn van de wereld.Daar werd één van de hedendaagseuitdagingen van het Hindoeïsmebesproken; hoe kan zij haar rijkeerfenis op geestelijk en wereldlijkterrein bewaren en inzetten voorhet welzijn van de mensheid. OHMwoonde de conferentie bij en maak-te hiervan een verslag.

9


Zondag 3 december 13.00 - 13.30 uur! herh. zat. 9 dec. ±10.30

Zondag 10 december 13.00 - 13.30 uur! herh. zat. 16 dec. ±10.30

Zondag 17 december 13.00 - 13.30 uur! herh. zat. 23 nov. ± 10.30

10


JONGERENPROGRAMMAOnder het thema van aanpassen en inwortelen maakt OHM een tweedeligjongerenprogramma waarin het omgaan van jongeren met gezins- en gene-ratieconflicten aan de hand van nagespeelde situaties aan de orde wordtgesteld.

Zondag 24 & 31 december herh. zat. 30 dec. 2000 & 6 jan. 2001 ± 10.30

• Doku / Drama• Doku / Drama

• Producent van film en video producties• Producent van film en video producties

• Ruim 35 jaar ervaring in creativiteit en kwaliteit• Ruim 35 jaar ervaring in creativiteit en kwaliteit

FILMS INTERNAFILMS INTERNATIONALTIONAL

Laan van Meerdervoort 316 • 2563 AM Den HaagTe l e f o o n : 0 7 0 - 3 6 5 8 2 1 8 • F a x : 0 7 0 - 3 6 5 3 7 1 6

e - m a i l : r f i f i l m s @ c a s e m a . n e t

Laan van Meerdervoort 316 • 2563 AM Den HaagTe l e f o o n : 0 7 0 - 3 6 5 8 2 1 8 • F a x : 0 7 0 - 3 6 5 3 7 1 6

e - m a i l : r f i f i l m s @ c a s e m a . n e t

11


12


Geweldloze communicatieOp 2 oktober wordt wederom de geboortedagvan Mahatma Gandhi, de vredesapostel, her-dacht. Helaas wordt vrede teveel in verbandgebracht met gewapende oorlogen. Hierdoordreigt vrede op dezelfde afstand als de oorlo-gen te geraken, namelijk ver van ons. In dezeuitzending van de Lotusvijver wordt een aspectvan de vrede besproken dat we dagelijks tegenkomen: geweldloze communicatie. Wat is dit?Hoe kun je geweldloos communiceren?

Interreligieuze ontmoetingenVerschillende wegen leiden naar Rome, luidt de overbekende zinwaarin de spirituele overeenkomsten van de ver-schillende religies simpel worden uitgedrukt.In tegenstelling tot deze simpelheid, zienwe in de dagelijkse praktijk complexe ver-schillen tussen diverse godsdiensten. Inhoeverre kunnen we zeggen dat de ver-schillende wegen dan ook echt naarRome leiden? Dat is te horen in een 4-delige serie religieuze ontmoetingen.Ontmoetingen tussen hindoes, boeddhisten,christenen en islamieten. Een leerrijke serie voorgeïnteresseerden in de praktijk van religie en spiritualiteit.

Zondag Radio 515 .00-16 .00

Zondag 1 oktober 15.00-16.00 uur

Zondag 8, 15, 22 en 29 oktober 15.00-16.00 uur

Zondag van 15.00-16.00 uur op Radio 5 of AM/MW 1008 KHZ en via dekabel: Den Haag 88.1 ◆ A’dam 96,6 FM ◆ R’dam 89.9 FM of vraag uwkabelexploitant naar de juiste frequentie in uw regio.

13


De maand van de meditatieMeditatie is een vanzelfsprekendheid geworden en zowat halfNederland zegt wel eens te mediteren. Bij navraag blijkt echter datonder meditatie een scala van activiteiten wordt verstaan. Dit kanvariëren van meditatief koken tot het waarnemen van je eigengedachtewereld. Wat is meditatie nu eigenlijk en wat kan je ermee?De hele maand november zoekt de Lotusvijver naar antwoorden.

Wat is meditatie?

Meditatie voor ouderen

Meditatie als therapie

Meditatie voor gedetineerden

In de ban van genotDecember is voor veel mensen de duurste maand van het jaar. Niet

alleen kopen we allemaal bergen kerstcadeau-tjes en gaan massaal uit eten, soms vinden wehet zelfs tijd om een reis te maken. Op winter-sport of een vakantie naar de zon, het wordtallemaal steeds gewoner. Wanneer we het eenkeer hebben gedaan willen we meer en meer.We willen zo veel mogelijk genieten. Maar watis genieten eigenlijk? Is het krijgen wat je wilthebben? Is het kunnen doen wat je wilt? Is hetkunnen kopen wat je wilt? In drie afleveringen gaat de Lotusvijver op zoeknaar het genieten.

Zondag 5 november 15.00-16.00 uur




Zondag 3, 10, 17 december 15.00-16.00 uur

Zondag 5, 12, 19, 26 november 15.00-16.00 uur

14


15


Jezus is ook heilig voor hindoesVele hindoes zullen de komende dagen met

belangstelling de kerstviering op televisievolgen. Jezus is dan ook geen onbekende

bij hen. Dit komt onder andere doordathindoe heiligen zoals RamakrishnaParamhamsa, naar wie de wereldwijdeorganisatie Ramakrisha Mission is ver-noemd, Jezus zag als één van de heiligenop aarde. Dit komt tot uitdrukking in het

feit dat hindoes doorgaans zonder moeiteeen kerkdienst kunnen bijwonen. In deze

uitzending hoort u welke plaats Jezusinneemt bij de hindoes.

Jaarafsluiting met mantra’sIn deze uitzending volgen wijeen oud hindoe gebruik,namelijk dat voor het beginvan iedere belangrijke hande-ling, mantra’s worden gereci-teerd. Ook de afsluiting vande handeling gaat gepaardmet mantragezang. DeLotusvijver besluit het jaar2000 met een uitzendingwaarin vooraanstaande man-trazangers op zullen treden.

Zondag 24 december 15.00-16.00 uur

Zondag 31 december 15.00-16.00 uur

HENRY MARSCHALL

5

16


RADIOMAANDAG van 21.00-22.00 uur op Radio 5 of AM/MW 1008 KHZ en via de kabel: Den Haag 88.1◆ A’dam 96,6 FM◆ R’dam 89.9 FM of vraaguw kabelexploitant naar de juiste frequentie in uw regio.

maandag 21.00-22.00

Hindoe opvoeding in de eerste levensjarenDe indrukken in de eerste jaren van een kind zijn heel belangrijk

voor de rest van zijn leven. In menigopzicht wordt in deze periode de basisvoor de toekomst gelegd. Tegen dezeachtergrond is het zeer opmerkelijk teconstateren dat hierover in deNederlandse hindoe gemeenschap nau-welijks gesproken wordt noch dat erover gepubliceerd wordt. Het ont-breekt aan aandacht voor deze jonge,maar belangrijke doelgroep. In eendriedelige serie onderzoekt OHM radiowaarom er geen voorzieningen zijnvoor de zeer jonge hindoe kinderen.Verder wordt er onderzocht hoeHindoegemeenschappen elders deopvoeding van deze specifieke groepvorm geven.

Hoe moet ik Divali vieren?Op donderdag 26 oktober zal het Divalifeest in de meeste Hindoe-gezinnen worden gevierd. Tegen zes uur ’s avonds worden de lichtjesaangestoken. Dit gaat gepaard met een klein ritueel en de recitatievan mantra’s. Bij veel jongeren, alleenstaanden en jonge gezinnen,

Maandag 2, 9 en 16 oktober 21.00-22.00 uur

Maandag 23 oktober 21.00-22.00 uur

17


leven diverse vragen over de viering van dit feest. Hoeveel dagentevoren moet je het huis schoonmaken? Moet je alle niet-vegetari-sche etenswaren uit je vriesvak verwijderen? Waarom moet het aan-tal lichtjes een oneven getal zijn? Moet de man of de vrouw delichtjes aansteken? Op deze uiteenlopende vragen zal er in dit pro-gramma antwoorden worden gezocht.

Een ayurvedische kijk op ons lichaamDe medisch-wetenschappelijke benadering van de gezondheid heeftons een beeld van het menselijk lichaam opgedrongen, waarin weeen organisme zijn bestaande uit miljarden cellen. Ziekte en gezond-heid interpreteren we binnen dit model. De ayurveda biedt ons eenandere kijk op het menselijk lichaam. Hierin staan de drie principesvata, pitta en kapha centraal. Een evenwicht tussen deze principesresulteert in gezondheid en disbalans heeft ziekte tot gevolg. Watzijn vata, pitta en kapha en hoe verkrijgen we een evenwicht ertus-sen? In deze uitzending geven enkele ayurvedische artsen uitleg.

25 jaar Hindoestanen in NederlandDe gehele maand november zendt OHMradio discussieprogramma’s uit over ‘25jaar Hindoestanen in Nederland’.Rondom 1975 zijn duizendenHindoestanen vanwege de onafhanke-lijkheid van Suriname massaal naarNederland gekomen. Verschillende over-heidsinstanties en Hindoestaanse organi-saties hebben zich indertijd ingezet omde grote toestroom op te vangen en ver-der te begeleiden zodat men op eenadequate manier zou kunnen integrerenin de Nederlandse samenleving. In vierdiscussieprogramma’s wordt de integratiepolitiek vanaf 1975 vanuitverschillende invalshoeken besproken. Verder zal er ook wordengekeken naar enkele belangrijke ontwikkelingen (bijv. emancipatievan de vrouw) binnen de Hindoestaanse gemeenschap.

Maandag 30 oktober 21.00-22.00 uur

Maandag 6, 13, 20 & 27 november 21.00-22.00 uur

18


luisteren naar Indiase klassieke muziekDe Indiase klassieke muziek geniet een grotere belangstelling in dehindoestaanse gemeenschap dan voorheen. Via stichtingen en vereni-

gingen worden cursussen aangeboden waarvooral jongeren gebruik van maken. Maarook de verkoop van cd’s met deze muziekneemt gestaag toe en er wordt steeds meernaar Indiase klassieke muziek geluisterd.Wil men optimaal genieten van dezemuziek dan is informatie over muziektheo-rie en de geschiedenis van deze muziektra-ditie vereist. Daarom brengt OHM radio eendriedelige serie over hoe te luisteren naarIndiase klassieke muziek.

Jezus is ook heilig voor hindoes In een vedantacentrum te Amstelveen wordt naast de vele hindoehoogtijdagen ook kerst als een religieuze dag gevierd. Dit komt

doordat RamakrishnaParamhamsa, de heilige uitBengalen naar wie de wereldwij-de organisatie RamakrishnaMission is vernoemd, Jezus alseen belangrijke heilige op aardezag. Daarom wordt jaarlijks opkerstavond een speciale dienst tergelegenheid van de geboorte vanJezus gehouden. OHM radiomaakte een reportage van dekerstviering in het vedantacen-trum in Amstelveen.

Maandag 4, 11 & 18 december 21.00 22.00

Maandag 25 december 21.00-22.00

D

De Bhagavad-GitaDe Bhagavad-Gita is een onderdeel van de Mahabharata, één van de epenvan de Hindoes. Dit epos beschrijft de oorlog van de Pandavas en deKauravas, twee onderling verwante geslachten die beide afstammen vanBharata, de legendarische stamvader van de Hindoes.DRS S. BIERE


19

De Bhagavad-Gita behandelt hetvolgende probleem: moet de

mens in deze wereld handelen ofzich hiervan juist onthouden. Ditdilemma wordt getoond aan dehand van een conflict waarvoor eender Pandava’s Arjuna genaamd, zichvoor het uitbreken van de beslissen-de strijd gesteld voelt. Arjuna deinstvoor deze strijd terug omdat hijbang is om de Kaurava’s, die zijnverwanten zijn en met wie hij daar-

om medelijden heeft, te doden. ShriKrishna die als Arjuna’s wagenmen-ner en vriend optreedt, zet hem danuiteen dat hij moet handelen om deboosdoeners te vernietigen en degoede mensen te beschermen. Zolegt Shri Krishna aan Arjuna uit dathij zich door zijn persoonlijkegevoelens er niet mag laten leidenom de plicht (Dharma) op te gevendie hij als ridder (Kshatriya) heeftom voor het goede te strijden.

De essentiële thema’s per hoofdstuk uit de Bhagavad-Gita z i jn:

◆ De yoga van de vertwijfeling van Arjun◆ De sankhya yoga◆ De yoga van actie ◆ De yoga van de scheidslijnen van wijsheid◆ De yoga van verzaking van actie◆ De yoga van meditatie◆ De yoga van wijsheid en realisatie◆ De yoga van het onvergankelijk brahman◆ De yoga van de koninklijke wetenschap en het koninklijk geheim◆ De yoga van eeuwige heil◆ De yoga van de visie van de kosmische vorm◆ De yoga van devotie◆ De yoga van de onderscheiding tussen gebied en de kenner van het gebied◆ De yoga van de onderscheiding in de drie guna’s◆ De yoga van de allerhoogste geest (Opperwezen)◆ De yoga van het onderscheid tussen het goddelijke en het demonische◆ De yoga van de onderscheiding van de drie soorten eigenschappen of

(kenmerken) geloofsovertuigingen◆ De yoga van bevrijding door verzaking (verzaking van de verlangens)

Tewarie & Partners Accountants en Belastingadviseurs

Parmessar & Tjon A TenAccountants en Belastingadviseurs

T&H Groep Accountants & Belastingadviseurs bestaat uit:• Tewarie Accountants en Belastingadviseurs• Parmessar & Tjon A Ten Accountants & Belastingadviseurs• Admi Services, administratieve dienstverlening voor het midden & kleinbedrijf.

T&H Groep is uitgegroeid tot een organisatie met een gevarieerd samengesteldepraktijk voor controle, beoordeling en samenstellingsopdrachten.Naast adviespraktijk en de financiële-administratieve begeleiding biedt de organisatie tevens fiscale dienstverlening.

Een belangrijk uitgangspunt is de betrokkenheid bij de cliënt, waarbij kortecommunicatielijnen zowel binnen als in de relatie met de cliënt een belangrijke rol spelen.

Naast de specialisten in eigen huis beschikt T&H Groep over een met zorgontwikkeld contactennetwerk van externe onafhankelijke adviseurs uit diverse disciplines.

Nederland: Oranje Nassaulaan 55 • 1075 AK Amsterdam.Tel: 020-6711256 • Fax: 020-6737272

Suriname: Mr. F.H.R. Lim A Poststraat 19 • Postbus 1700, Paramaribo.Tel: 474452 • Fax: 474643 enOranje Nassaustraat 53 • Nieuw Nickerie. Tel: 0231979

K.B. Tewarie RA

P. Parmessar FB

M.L.J. Braspenning AA

Mr. L. Krokke-Toffoli

Drs. Ing. W.N.B. Tewarie RE

"DAT JE VERLEDENJE ZO IN DE WEG

KAN ZITTEN"

REGRESSIEREGRESSIEREÏNCARNAREÏNCARNATIETHERAPIETIETHERAPIE

Is een vorm van psycho/bewustzijnstherapie

dat geschikt is voor werken met een breed

scala aan klachten, problemen en levens-

thema's, waarvoor inzicht, verandering of

meer dan wel andere keuze mogelijkheden

worden gezocht.

Voor inlichtingen:Savita D. HarpalTel. 035 - 6214405’s-Gravenlandseweg 152 a1217 GA Hilversum

CD-ROM

CD-ROM

CD-ROM

Ayurvedischmateriaal

direct uit de bronDhanvantari-Ayurveda(Engelstalig)Deze CD-ROM geeft u inzicht in de kennisvan Ayurveda, de Indiase holistischegeneeswijze geba-seerd op een completenatuurlijke kruiden-filosofie.

Patanjali-Yoga (Engelstalig)Deze CD-ROM geeft u een gedetailleerdeintroductie in ‘Patanjali Yoga’ en haar uit-gangspunten. Een ‘must’ voor elke yoga-beoefenaar.

Massage & Marma Therapy(Engelstalig)Deze CD-ROM geeft u inzicht in de kennisvan systematische lichaamsmassaget.b.v. comfort, ontspanning en een goedegezondheid. (IBM PC & MAC compatible)

Info en bestellingen, ook voor oplei-dingen en consulten:Ayurvedisch Gezondheidscentrum NederlandThijssestraat 16, 2521 ZL Den Haag,telefoon: 070 -319 2546

Almere, Amsterdam, Borgerhout (B), Den Haag, Made, Nijmegen, Nijverdal, Zwolle

CD-ROM’s per stuk Fl. 145,- (bij alle drie tesamen Fl. 120,- per stuk). Bestellen: giro 4208366, t.n.v. A.K. Mehta - Den Haag, o.v.v. Artikel.

Min. systeemvereisten: MS-Windows 3.11 of hoger,8 MB RAM (16 MB RAM aanbevolen), geluidskaart.

Het wezen van de Bhagavad-Gitaspreekt uit de tekst van deBhagavad-Gita zelf. Om een voor-beeld te geven: willen we eenbepaald geneesmiddel gebruiken,dan moeten we de aanwijzingenvolgen die op het etiket staan. Wekunnen het niet zomaar innemen,of volgens de aanwijzingen van eenvriend. Het moet worden gebruiktvolgens de aanwijzingen op het eti-ket of volgens de aanwijzingen vaneen arts. Evenzo moet de Bhagavad-Gita worden gebruikt of ter hartegenomen volgens de aanwijzingenvan een doorleefde spreker zelf. In de Bhagavad-Gita is de spreker,Shri Krishna.Er zijn drie typen van geestelijkleven, namelijk dat van de jnani, de

yogi en de bhakta- of van degeendie in een niet-als-persoon-bestaan-de-God gelooft, van degeen diemeditatie beoefent en van devrome toegewijde.

Een toegewijde kan in contact staanmet het goddelijke door middel vande vijf volgende relaties:

• In passieve staat• In actieve staat• In vriendschap• Als ouder• In echtelijke liefde

Arjuna stond met Shri Krishna inkontakt als vriend. Het betreft hiereen bovenzinnelijke vriendschap dieniet iedereen zomaar beleven kan.Uiteraard heeft iedereen zijn eigenrelatie met God en deze relatie isinniger naarmate men meer op Godvertrouwt. In onze huidige levensstaat zijnvelen niet alleen God vergeten,maar ook onze eeuwige band metgod. De tijger der onwetendheid zitons allen voortdurend op de hielen.Maar God is de levende wezens bij-zonder genadig.

Als vriend van Shri Krishna wasArjuna boven alle ontwetendheidverheven. Maar op het slagveld vanKurukshetra werd hij in ontwetend-heid gedompeld om Shri Krishna tekunnen ondervragen over de pro-blemen van het bestaan. Zo konShri Krishna hem antwoorden ten

21


bate van de komende geslachtenvan menselijke wezens en hem delevensdoelen uitleggen. Dan zou demens dienovereenkomstig kunnenhandelen en de opdracht van hetmenselijk bestaan volmaakt kunnenuitvoeren. Van de vele in leed ver-kerende menselijke wezens zijn erslechts enkele die zich werkelijkafvragen wat hun plaats is, wie zezijn, waarom ze in deze neteligetoestand zitten. Zij vragen zich ter-dege af waarom men lijdt, waarommen niet als een volmaakt menselijkwezen wordt beschouwd. Onzemenselijkheid begint juist waardeze vragen in onze geest oprijzen.

Elke activiteit van het menselijkwezen dient als een mislukking teworden beschouwd, behalve wan-neer het een onderzoek instelt naarde aard van God (=van het absolu-te). Daarom zijn degenen die begin-nen te onderzoeken waarom zij lij-den en waar ze vandaan komen enwaar ze na hun dood naar toe zul-len gaan de geschikte personen omde Bhagavad-Gita te bestuderen.Shri Krishna heeft aan de onderzoe-ker Arjuna het werkelijke doel deslevens uitgelegd.

Kijk ook naar de serie over deBhagavad Gita op OHM Televisie

vanaf 7 t/m 22 oktober

22


Rembrandtplein 17 • 1017 CT AmsterdamTel.: 020-5353535 • Fax: 020-6384001

E-mail: [email protected]: www.mtv-adam.nl

STICHTINGmigranten televisie

AMSTERDAM

•• video post produkties

•• video registraties

•• documentaires

•• bedrijfsfilms

•• commercials

•• clips

STICHTINGmigranten televisie

AMSTERDAM

Lees 'India Nu'

Het enige Nederlandstalige tijdschrift over India!

• Cultuur en Religie• Politiek en Economie• Samenleving en Milieu

Recent verschenen specials over o.m. vrouwen engezondheidszorg, Religie en maatschappij, sport inIndia. India Nu is een tweemaandelijks blad.Een jaarabonnement kost ƒ 35,- , losse nummers ƒ 7,-

India Nu wordt uitgegeven door de LandelijkeIndia Werkgroep, een organisatie die vanuit

Nederland wil bijdragen aan een menswaardigbestaan van (kans)armen in India.

Voor meer informatie:Tel: 030-2321340, www.antenna.nl/liw

SSaraswati is de godin van de ken-nis en de meesteres van de

kunst. Wereldse bezittingen intere-seren haar niet; zij heerst over hetintellectuele en creatieve domein.Bibliotheken en scholen zijn haartempels. Zij siert zich nietmet edelstenen of juwe-len. Gedrapeerd in eenwitte sari, berijdt zijeen zwaan met inéén hand een boeken in de andereeen fluit.

Bij het begin vande schepping wasBrahma zogetroffen door deschoonheid vanzijn eerste creatie –Shatarupa, godinvan de materiële exis-tentie – dat bij hem vijfhoofden groeiden waar-mee hij haar in alles wat zijdeed wilde volgen. Hij volgde alhaar verrichtingen op de voet, maarhoe zeer hij het probeerde, hij kongeen greep krijgen op dit bewege-lijke wezen. Om het verlangen vanBrahma in te perken rukte Shiva

één van de hoofden van Brahma af.Ontnuchterd door deze ervaring,wendde Brahma zich tot Saraswatiom te leren hoe hij weer heer enmeester over zijn zinnen kon wor-

den. Saraswati’s kinderen, deVeda’s, toonden Brahma de

weg uit het labyrinth vande zinnen. Vanaf die

dag chanten de vierhoofden vanBrahma de vierVeda’s. Daaromwordt het onder-wijs in de Veda’svaak voorafge-gaan en gevolgddoor een gebedgericht aanSaraswati. Zij sym-

boliseert de wijs-heid, evenals

Lakshmi, en de vrijestroom van kennis van

het bewustzijn.

Zij wordt ook geïdentificeerd als degodin van de spraak, de rede of devoordracht. Men gelooft datSaraswati verblijft in de mond vanBrahma. Het feit dat zij geasso-cieerd wordt met de rede en de

23


DivaliGER ROLSMA

Ieder jaar zoekt OHM nieuwe invalshoeken om Divali, het lichtfeest van dehindoes, te belichten. Dit jaar is de keus gevallen op het thema kunst en cul-tuur.


24

voordracht verklaart haar betekenisvoor de vocale kunsten en litera-tuur. Er bestaat in India het volgen-de gezegde: Wijs is de man opwiens tong Saraswati verblijft.

Als godin van de studie is het voorde handliggend dat zij even-eens de godin is vanbelangrijke gebiedenvan de kennis enstudie, zoals kunsten muziek. InVatsayana’sKamasutragingen rijkeburgers iede-re week naarhaar tempelom theater-opvoeringenbij te wonen.Als godin vande kunst lijktzij iets op deRomeinse godinMinerva en deGriekse godinAthena.

Er lijkt ook grote overeen-komst te bestaan tussen ShriLakshmi en Shri Saraswati. ShriLakshmi staat symbool voor zorg,intelligentie, overvloed en creativi-teit en moederschap. Echter de primaire rol van Lakshmi,zoals die in de historie van het hin-doeïsme wordt toegeschreven enervaren, is het bieden van zorg en

hulp aan pasgeboren baby’s. Als hetkind groter wordt, dan krijgt haarmoederrol een meer moralistische,ethische en estetische inhoud.

Wanneer we de rol van Lakshmi enSaraswati analyseren zien we dat zij

incarnaties zijn van verschil-lende behoeften, die

van toepassing zijn inverschillende

levensfases. Aankwetsbare

baby’s biedtShri Lakshmibescherming.Een volwas-sen hindoezal zich voorzijn / haarinnerlijkeontwikke-ling meerrichten op de

verering vanSaraswati.

Zowel Lakshmials Saraswati wor-

den van oudshergeassocieerd met

water, rivieren en delotusbloem. Lakshmi is de god-

heid van schoonheid en voorspoed.Ook Saraswati is de godin van devoorspoed, maar meer nog van stu-die, kennis en hogere idealen.

Kijk ook naar ons televisieprogramma op donderdag

26 oktober om 18.30 uur.

D

25


Dat binnen de Hindoe gemeen-schap de ouderen het nog

moeilijker hebben mag als bekendworden verondersteld. Er is steedsmeer sprake van vereenzaming alsgevolg van de individualisering indeze maatschappij. De eigen kinde-ren hebben nauwelijks tijd meervoor hun ouders of grootouders. InNederlandzijn eenbejaarden-tehuis, eenouderen-woongroepof anderevormen vanprofessione-le verzor-ging in eeneigenwoning heelnormaal. DeHindoe ouderen, veelal uitSuriname afkomstig, zijn dit nietgewend en hebben er daarom ookveel moeite mee niet meer door dekinderen verzorgd te worden tot

aan 'de verlossing' toe. Voor dezeouderen is het rusten dus niet echt‘zoet’. Hoe kan een als oudere hier-mee omgaan? Laat men het maarover zich heen komen en gaat menzitten kniezen in een hoek en wach-ten op het einde of gaat men erpositief mee om. Een van de men-sen die absoluut niet bij de pakken

is gaanneerzittenis de heerRudiSewbalak.Hij is 58jaar oud enzit in deWAO.Ongeveer 9jaar gele-den heefthij eendonornier

ontvangen. Daarvoor heeft hij 10jaar gewerkt in Zwolle.

In Suriname heeft hij als boekhou-der gewerkt bij de Stichting

Na gedane werken is het goed rusten.DHIRIN GANGARAM PANDAY

Dit is een oud Nederlands spreekwoord die vandaag de dag nog wel van toe-passing is, maar toch enige nuance behoeft. Een aantal ouderen ervaart hetrusten niet als goed en een aantal andere ouderen rust niet, na een levenlang hard gewerkt te hebben.

26


Machinale Landbouw (SML) inWageningen, Nickerie. Hij was daarook actief als vakbondsbestuurder.Hiernaast was hij actief betrokkenbij de Hindoestaanse Ontwikkelings-en ontspannings-vereniging(HO&OV) in 1975 vertrok hij naarNederland.

In Zwolle was hij erg actief bijonder meer de vereniging JeewanJyoti en de SamenwerkendeOrganisatie voor Surinamers. (SOS).Toen hij in 1990 naar Amsterdamverhuisde onderging hij een nier-transplantatie. Na enige tijd pakte

hij het vrijwillgerswerk weer optoen hij werd benaderd door deoprichters van de vereniging Jagritiein Amsterdam West.

Momenteel is Rudi Sewbalak actiefbij de Stichting donorvoorlichting.Verder is hij coördinator fondswer-ving voor de nierstichting in deBijlmermeer. Hiermee probeert hijvooral allochtonen te activeren omook mee te doen. Wat hij zelf ookheel 'belangrijk'vindt is zijn functieals ondervoorzitter van de OuderenAdvies Raad Welzijn in AmsterdamZuidoost. Verder zit hij in het bestuur van de HindoestaanseOuderen Woongrooep Anand Joti,waar hij ook de beheerder is van degezamenlijke ruimte. Hij organiseertdaar veel activeteiten. Ook is hij eenvan de initaitiefnemers en coördina-toren van de ouderen-computerclubin de bijlmer. Zo heeft hij onlangs ineen discussie gesproken met minis-ter Van Boxel, waar hij namens deouderen in de Bijlmer heeft gezegddat zij graag 'mee willen op de digi-tale snelweg en dat zij niet achterhet (inter) net willen vissen'. RudiSewbalak probeert telkens bij zijnactiviteiten andere ouderen te sti-muleren mee te doen. Sommigenzijn heel actief en anderen zittenmaar thuis en blijven passief.Als hijhierna nog tijd over heeft, en datheeft hij... dan wijdt hij zich aanzijn hobby. Zijn grootste hobby opdit moment is het schrijven vangedichten. De zeer sociaal ingestel-de Rudi Sewbalak rust niet zoet naal het harde werken, maar blijftactief en gaat 'lachend door hetleven'.... Kijk ook naar OHMTelevisie op zo. 12 november a.s.

27


Veel mensen beginnen met medite-ren omdat ze psychische pro-blemen hebben, bijvoorbeeldconcentratieproblemen,stress. Velen raken doormediteren deze problemenkwijt, zodat de meditatieblijkbaar psychotherapeu-tisch heeft gewerkt.Meditatie kan dus dienen alseen hulpmiddel bij een psycho-therapie, maar meditatie is zelfgeen psychotherapie. De psychothe-rapie wil mensen terugbrengennaar een toestand waarin ze zonderal te grote problemen weer kunnendeelnemen aan de maatschappij.Meditatie start vanuit deze 'gewo-ne' situatie om een ontwikkeling opgang te brengen naar een overstij-ging van deze 'gewone' situatie.Daarbij is er ook een visie op hetfunctioneren van de geest (psycho-logie), maar typisch is de gericht-

heid op hogere mogelijkheden dievoorbij de geest/psyche gaan.

De meditatie op een beeldvan Krishna, Kâlî, Shiva ofandere goddelijke figuurlaat de essentie van datbeeld in de eigen sfeerwerkelijkheid worden. Doorzo te mediteren kom je let-

terlijk in die goddelijke sfeerte leven en val je meer en

meer samen met die god. Het iseen mystieke beweging naar een-heid met God. In de Yoga-sûtra'svan Patañjali leidt de meditatie toteen één-zijn (samâdhi), waarin degeestelijke processen volledig stillig-gen. Dan is er geen waarnemen endenken meer. Andere tradities,zoals de Advaita Vedânta en vor-men van het boeddhisme leggenvaak de nadruk op het inzicht in datéén-zijn, waarbij de psychische pro-cessen kunnen doorgaan. Het gaat

Meditatie en psychotherapieDR. DOUWE TIEMERSMA

Psychotherapie is de behandeling van psychische problemen of ziekten, ofook een bepaalde methode die bij deze behandeling wordt gevolgd. Zo zijner bijvoorbeeld de irreële angsten (fobieën), de dwanghandelingen endwangvoorstellingen, die behandeld worden met bijvoorbeeld gedragsthe-rapie, rationele therapie, psychoanalyse en transpersoonlijke therapie. Aandeze behandelingswijzen ligt een leer van de psyche en gedrag (psycholo-gie), alsmede van hun storingen en afwijkingen (psychopathologie) tengrondslag.

28


dan om een wakker-zijn, dat is eenrealisatie van dat hoogste één-zijn,terwijl de wereld en de persoonaanwezig kunnen blijven. Dit inzichtbetekent wel een doorzien van desterke betrekkelijkheid van de eigenpersoon en de wereld ten opzichtevan de eenheid als dé werkelijkheid.De gerichtheid op deze boven-psy-chische realisatie is een meditatie,een meditatie die eigenlijk voortdu-rend doorgaat. De realisatie zelf iseen gebeuren waarbij geen metho-de een rol speelt. Meditatie en psy-chotherapie vertonen dus een over-lap, vooral als de psychotherapietranspersoonlijk is, voor zover beidezijn gericht op een opheffing vaneen minder gewenste toestand.

De meditatie gaat daarbij verderdan de psychotherapie, omdat zijeen sfeer schept die voor vrijweliedereen bevorderlijk is voor deovergang naar een 'goddelijjkestaat', naar één-zijn, naar bevrijding(moksha). In een meditatieve staatkan het besef en zo de werkelijk-heid doorbreken dat we vrij zijn vanalle psychische structuren en proces-sen. Het hoogste zelf (Âtman) gaataan de psyche en aan de psychothe-rapie vooraf en is er de voorwaardevan.

Luister ook naar OHM Radio opzondag 19 nov. 15.00 uur.

IN HET TIJDSCHRIFT INZICHT. WEGEN VAN RADICAAL

ZELFONDERZOEK NR. MEI 2000 (UITG. ALTAMIRA TEL. 023-

5257150) WORDT DIT ONDERWERP UITVOERIG BESPROKEN.

Traditionele gezondheidsleer

AyurvedaLezingen, opleidingen en behandelingen

Ayurveda Health Center- gevestigd in SANADOME Nijmegen -

Postbus 463, 6600 AL Wijchen,tel.: 024 - 641 83 98, fax: 024 - 645 03 16

● zeer nauwkeurige constitutiebepaling● Ayurvedische behandelingen,

van massage tot kuren● 4-jarige beroepsopleiding● lezingen in het hele land

D

29


De Brits-Indische immigrantennamen met hun geloof deze

waarden en normen met zich mee.Zij waren de dragers van deze cultu-rele elementen zoals blijkt uit hetwoord “dharma” dat verwant is methet Nederlandse woord dragen. Dithoudt in dat de doorsnee-Hindoestaan deze waarden en nor-men in zijn dagelijks leven moettoepassen en/of uitdragen. Tijdensde contractperiode leidde zij eengeïsoleerd bestaan op de plantagesmaar ook later op de plaatsen waarzij zich vestigden. Als ze ergensnaar toe moesten, dan moesten zelopen. In een later stadium kondenzij die langs een rivier of kanaalwoonden in een bootje of korjaalvaren. Terwijl zij die aan een wegwoonden een karretje of rijtuigbenutten. Zo leidden ze een margi-naal bestaan tot ongeveer 1930.Onder invloed van de economische

wereldcrisis in de jaren dertig wer-den de landbouwers gedwongenmeer te produceren, vanwegegebrek aan voedsel. De overheidlegde beslag op hun levensmiddelenals zij deze niet wilden verkopen.Hiermee deed het economischbelang met zijn winstbejag en con-currentie zijn intrede. De TweedeWereldoorlog en de economischewereldcrisis veroorzaakten grotesociaal-economische en culturelemobiliteit in een voorheen tamelijkstatische gemeenschap. Door debetrokkenheid van Nederland bij deTweede Wereldoorlog moestSuriname ook een bijdrage leverenaan het militaire potentieel. Dedienstplicht werd ingevoerd en desoldaten werden uit alle bevolkings-groepen gerekruteerd en onderge-bracht in het kampement inParamaribo, waar de verschillendebevolkingsgroepen elkaar voor het

25-jaar Hindoestanen in NederlandGER ROLSMA

Verandering is het criterium voor alle leven. Het paradoxale is dat deze ver-andering veroorzaakt wordt door de onveranderlijke Eeuwige Wet waaraanalle processen onderhevig zijn. Deze wet wordt in het hindoeïsme deSanatan Dharma genoemd die zijn invloed doet gelden op alle levende enlevenloze natuur zoals erosie, groei, bloei en verwelking. Geboorte, jeugd,volwassenheid, ouderdom en dood. Ook op geestelijk gebied is de wetonverkort van toepassing zoals blijkt uit de navolgende uitspraken. Wat menzaait zal men oogsten; Wie goed doet goed ontmoet. Liefde overwint haatten alle tijden.

30


eerst goed leerden kennen. De mili-taire orde en tucht waren gelijkelijkop hen allen van toepassing. in devorm van onvoorwaardelijk gehoor-zaamheid, dienstbetoon, kameraad-schap en verantwoordelijkheid voorelkaar.

De invoering van het algemeenkiesrecht in 1948, urbanisatie enmeer participatie in het onderwijswaren factoren die de mobiliteit pasgoed op gang brachten. Nauwelijkswas dit proces goed op gang geko-men of er diende zich de tweedeimmigratie golf aan. De nakomelin-gen van immigranten vertrokkennaar Nederland, een land met ande-re klimatologische omstandighedenen hoog ontwikkelde conjunctuur.Van een primitieve samenlevingbelandden zij van de ene dag op deandere letterlijk in de westerse,industriële welvaartsmaatschappijmet andere waarden en normen. Devele opvangcentra, maatschappelij-ke welzijnsinstellingen en initiatie-ven van individuele Nederlandershebben de immigranten goed opge-vangen en begeleid. Was dit nietgebeurd dan zou het menselijk leedniet te overzien zijn geweest. Hetspreidingsbeleid heeft echter veelleed veroorzaakt, doordat dat defamiliebanden en het sociaal-cultu-reel leven heeft ontwricht. DeHindoestanen nemen ongeveer eenkwart eeuw deel aan de Nederland-se samenleving met afwisselend suc-ces. Doordat hun geloof intrinsiekverbonden is met de in de universe-

Premdani-Health-ClinicAyurveda-Pancha-Karma

Drs. Ing. Etienne Premdani - MD (Ayurveda)

Prof. Dr. P.H. Kulkarni - Ayurvedic scientist

Rijksstraatweg 195, 3956 CM LEERSUM

Tel. 0343 - 46 13 00 / Fax 0343 - 46 01 39

Mobiel 0653 - 44 39 62 / 0628 - 81 81 74

E-mail [email protected]

Internet http://www.ayurvedicclinic.com

Ayurveda-Biological-RemediesImport en distributie van Ayurvedische voedings-supplementenVademecum opvraagbaar alleen voor

artsen en therapeuten

Ayurveda-Damyanti-CosmeticaAyurvedische cosmetica

Saidhanvantari-Ayurvedic-InstituteAyurvedische opleidingenEuropean Academy of Ayurveda, verbonden aan deOpen Universiteit van Poona1 jarig: Ayurvedic Technician (diploma)3 jarig: Ayurvedic Practitioner (diploma)Docenten

Drs. Ing. E.B.S. Premdani, MD (Ayurveda)

Prof. Dr. P.H. Kulkarni, Ayurvedic scientist

Cursus Levend-Bloed-Analyse en H.L.B.Diploma Bradford Research Institute

31


le, humane waarden en normen,konden zij zich redelijk goed aan-passen, waarbij in de beginfase hunblikken gericht bleven op hetgeboorteland met het oog op deeventueleterugkeer naarhun dierbaren.Dit strevenwerd wreeddoorkruist doormilitaire coupgevolgd doorde December-moorden eneen sterk ver-slechterendeeconomischesituatie inSuriname.Hierdoor beslo-ten velen zichhier blijvend tevestigen.Vanwege hunaanpassingsvermogen en het feitdat zij het nut van het onderwijs inNederland inzagen, hun studiezin,doorzettingsvermogen en hun stre-ven om carrière te maken, haddentot gevolg dat zij hier in veleopzichten succesvol waren. De henaangeboden mogelijkheden grepenze met beide handen aan. Vandaagde dag zijn ze tot alle beroepssecto-ren doorgedrongen. Dit geldt zowelvoor mannen als voor vrouwen. Delaatsten blijken bij gelijke kansenmeer aanpassingsvermogen en flexi-biliteit te vertonen, met alle positie-ve en negatieve gevolgen van dien.

Het integratieproces is niet op alleterreinen even vlekkeloos verlopen.Ondanks hun successen op econo-misch terrein, op maatschappelijkcultureel vlak hebben zij vele peri-

kelen moetendoorstaan. Ditis vooral vantoepassing opouderen enminder goedgeschoolde jon-geren. Dehoofdzakelijkstatisch inge-stelde Hindoe-gemeenschapmet haarbeklemtoningvan de sociaal-maatschappelij-ke geledingenof klassen, ver-toont door-gaans weinig of

geen affiniteit met democratischedenkbeelden. Hebben de hoogopgeleiden minder te lijden gehadonder hun integratie zoals eldersvermeld, diegenen die in achters-tand situatie verkeren hebben hetmeest te lijden onder dit proceszoals vroege schoolverlaters enrandgroepjongeren die vaak hetkind van de rekening werden. Deminder goed aangepasten en geïn-tegreerden vormen gelukkig eenminderheid onder de Hindoestanenin Nederland. ❖

D

32

De oorsprong van de Vedântaligt in de oude Upanishaden,

teksten uit de Veda (het heilige‘weten’), die stammen uit de 8e - 6eeeuw voor chr. De Upanishaden ver-tolken een meditatief ‘weten’ datbeschouwd wordt als het ‘einde’ ofde ‘grens’(anta), de vol-tooiing vande Veda.Men kan deUpanishadenzien als eenrijke veelheidvan pogingenom iets te ver-woorden vaneen besef vande onuitspre-kelijke groteEenheid van alles, van de éneKracht die in de kosmos, in de men-sen, en in de rituele handelingenaanwezig en werkzaam is. De meestcentrale verwoordingen (mahâ-vâkya’s, ‘grote’ woorden) drukkeniets uit van de eenheid van hetware Zelf (Âtman) met de al door-dringende alles dragende Grondvan de werkelijkheid (Brahman). Zois er de beroemde spreuk tat tvamasi (‘dat ben jij’, Chândogya-

Upanishad VI), waarmee de jongeShvetaketu door zijn vader, de brah-maan Uddâlaka Âruni onderrichtwordt in de uiteindelijke eenheidvan de verborgen fijne, dragendeessentie (tat) van de dingen met zijnware Zelf (tvam).

Een voorbeeldvan dit onder-richt uit VI,12:

Tot hem zeihij: ‘Van uitdeze fijnheid,beste jongen,die je nietwaarneemt,rijst deze zogrote vijge-boom op.

Geloof, bestejongen, deze fijnheid hier is het“zelf” van het heelal. Dat is werke-lijkheid. Dat is zelf. Dat ben jij,Svetaketu.’

Nog meer inzicht geven de passageswaarin de toegang tot het wareZelf van de mens, van jou zelfwordt aangeduid. Ook hier vindenwe nogal eens stappen van eenafpelproces, maar dan van buitenjezelf naar binnen toe. Een mooi


Advaita Vedânta:de Eenheid van alles in het ZelfDR. BRUNO M.J.NAGEL

‘Breng mij eens een vijg van die boom.’‘Hier is hij, Heer.’

‘Breek hem doormidden.’‘Hij is doormidden gebroken, Heer.’

‘Wat zie je daarin?’‘Een soort kleine graankorrels, Heer.’‘Wel, splijt daarvan één doormidden.’

‘Hij is gespleten, Heer.’‘Wat zie je daarin?’

‘Niets, Heer.’

33


heeft (ook in jezelf) loslaat, kom jebij de stille Getuige, het stille lichtdat alles draagt en doordringt, dathet ware wezen van alles is. Wieleeft vanuit de bewustwording vandit éne Grote Licht is bevrijd vanalle wederwaardigheden van hetbestaan, vergankelijkheid, dood,karma en reïncarnatie hebben geenvat meer op hem.

De vele richtingen van de Vedânta-filosofie bouwen allemaal voort opdeze bevrijdende mystieke Een-heidservaring. Wie in alles het Zelfziet, ziet in alles de diepe en funda-mentele verwantschap, ja, eenheidmet zichzelf, met zijn ware Zelf.Nu zijn er wel verschillen in opvat-ting, met name over de aard van dewereld van de verschijnselen, inclu-sief die van het eigen ‘ik’, in hun

veelheid. Een aantal Vedânta-rich-tingen kent aan de veelheid welenige realiteit toe, maar dan een

voorbeeld is te vinden in een van degrote dialogen van de wijzeYâjñavalkya uit Brhad-Âranyaka-Upanishad IV, 3, 1 v.v. De gespreks-partner koning Janaka mag aan dewijze naar hartelust vragen stellen,en hij vraagt naar het licht van demens. En hij vraagt door.Yâjñavalkya antwoordt in eersteinstantie:

‘De zon is het licht van de mens.’ Ende koning vraagt: ‘Maar als de zonnu te ruste is gegaan, wat is dàn hetlicht van deze mens?’ ‘Dan is demaan zijn licht.’ ‘Maar als zon enmaan te ruste zijn gegaan, wat isdan zijn licht?’ ‘Dan is het vuur zijnlicht.’ ‘Maar als nu ook het vuurgedoofd is?’ ‘Dan is de stem zijnlicht.’ ‘Maar als nu ook de stem nogstil geworden is?’ ‘Dan is het zelf(âtman) zijn licht.’

Uiteindelijk blijkt danhet ‘zelf’, het licht bijde gratie waarvanalle andere lichtenlicht kunnen zijn, nietalleen het fijnste enkleinste licht te zijn,maar ook zo wijd alsalle werkelijkheid: eris maar één groot Zelf(Âtman), dat nietonderscheiden is vande fijne dragendeessentie (Brahman) van alles.Als je al het uitwendige, alles watmet veelheid en wording te maken

34


afhankelijke. De veelheid heeft opde een of andere wijze deel aan heténe Zelf dat Brahman is. Dezeopvatting is vooral te vinden bijrichtingen die het grote Zelfbeschouwen als een persoonlijkeGod, Vishnu (Krishna) of Shiva.Daardoor wordt het mogelijk, zichde verhouding tussen het kleine ‘ik’en het grote, goddelijke Zelf voor testellen als een persoonlijke verhou-ding van wederzijdse liefde en toe-wijding (bhakti).De meest radicale richting van deVedânta, de Advaita Vedânta gaatnog een stapje verder en stelt datdualiteit of de wereld van de ver-schijnselen (dvai-ta) uiteindelijk niet(a-) bestaat. De grote advaita-leraarShankara (rond 800 na chr.) legt dituit met het beeld van een touw, datwij in de verte aanzien voor eenslang. De slang is de wereld van deverschijnselen, inclusief ons beperk-te ik. Het touw is Brahman, hetware Zelf. Als we ‘naderbij komen’en beter zien, zien we dat wat weeerst voor een slang aanzagen (enwaarvoor we bijvoorbeeld bangwerden) niets anders is dan eentouw. Wie het bevrijdende inzichtbereikt, ziet dat er uiteindelijk nietsanders is dan ons éne ware Zelf, datBrahman is. Wordt hier nu de hele werkelijkheidzoals we die kennen en ervaren alswaardeloos weggegooid? Het iszeker een poging tot verwoordenvan een mystieke ervaring vanGrote Lichtende Eenheid, waarbij

alle veelheid en verschil ‘in het nietvalt’. Maar het is ook een aan hetlicht komen van het stille Licht dataltijd al ons bewustzijn draagt, endat ons zoeken naar werkelijkheidbepaalt, dat de diepste en enige zinen waarde uitmaakt van alles waar-op wij ons richten, en dat ook dekern is van onze gerichtheid, onsverband en communicatie met dedingen en met elkaar. Dit wonderwaarvan wij misschien af en toe eenglimp mogen opvangen is ons inwezen meer nabij dan wij door-gaans aan onszelf zijn. Doorgaanszoeken wij ons ware Zelf in iets watzich van dit Zelf afsnoert en hettegelijk verduistert. Shankara zegtdat het denken hier veel kan verhel-deren, maar dat het niet de uitein-delijke bewustwording tot standkan brengen. Uiteindelijk is het delevende lichtkracht van ‘grote’ upa-nishad-woorden zoals tat tvam asi,door de leraar uitgesproken, die debevrijdende bewustwording totstand brengt. Shankara maakt een mooie vergelij-king: tien mannen zwemmen overeen rivier. Aan de overkant geko-men, tellen ze na of iedereenbehouden aangekomen is. Maar wieer ook telt, ze komen maar totnegen; niemand kan de tiende vin-den. Tot er iemand anders langskomt en tegen de teller zegt: ‘De tiende, dat ben jíj!’ ❖

V

35


Voor de dorpsbewoners die allichtnog nooit van Krishna hadden

gehoord, werkte deze ingrijpendeverandering aanvankelijk heel ver-warrend. Geleidelijk maakte wan-trouwen plaats voor nieuwsgierig-heid. Inmiddels zijn er goede rela-ties tussen de bewoners en de dor-pelingen. Jaarlijks trekt Radhadeshduizenden bezoekers uit Nederland,België zelf, Duitsland, Engeland enFrankrijk. De tempelkamer, de bibli-otheek, de uitkijktoren en hetmuseum kunnen bezocht worden enbezoekers krijgen uitleg over devedische cultuur. De ‘Hare Krishna’s’volgen het vedische geloof dat vast-gelegd is in de Vedische Geschriftenzoals de Bhagavad-Gita. Dit oudegeloof, het Vaishnavisme, is sinds1966 op grote schaal wereldwijdverspreid door A.C. BhaktivedantaSwami Prabhupada, een grootgeleerde. Hij had de opdracht van

zijn geestelijk leraar de kennis ooktoegankelijk te maken voor de men-sen in de westerse landen. Nietalleen wordt de kennis geprediktmaar ook in de praktijk nageleefd.De toegewijden staan om 4 uur ’sochtends op om de ochtendceremo-nie (mangala-arati) van Sri Krishnamet al Zijn metgezellen bij tewonen. Hierbij wordt er een puja(verering) gedaan van Sri Krishna,Srimati Radharani en de anderemurti’s (Godsgedaanten) op hetaltaar. Na de mangala-arati wordter gemediteerd op een kralensnoer(japa). Daarbij wordt de Maha-man-tra gereciteerd:

Op Radhadesh wordt er geleefd vol-gens de leefregels uit de Vedische

RADHADESHSHAMILA MANGRE

Vlakbij het het Belgische Durbuy bevindt zich hetChateau de Petite Somme ofwel Radhadesh, dehoofdzetel van de Hare Krishna gemeenschap inde Benelux. Officieel genaamd InternationalSociety for Krishna Consciousness (ISKCON). Hetvijftiende-eeuwse kasteel is de afgelopen jaren inde oude glorie hersteld. De bewoners hebbenhard gewerkt voor het verzorgen van een goedehuisvesting voor Sri Gopinath (Krishna) en Srimati

Radharani. Op het binnenplein zien we de toegewijden lopen in sarees endhotis. De meeste mannen hebben een kaalgeschoren hoofd op een plukjehaar na (sikha).

HARE KRISHNA HARE KRISHNA KRISHNA

KRISHNA HARE HAREHARE RAMA HARE RAMA RAMA RAMA

HARE HARE

Kennis van het gezond leven. DeAyurveda is een gezondheidsweten-schap, die afkomstig is uit India. Daarwordt zij al jaren beoefend. Ayurvedais gericht op het voorkomen en gene-zen van ziekten.

Ook in Nederland kunt u nugebruikmaken van deze methode.Voor diagnostiek, behandeling, voe-dingsadviezen, Pancha Karma enopleiding, kunt u contact opnemenmet de Ayurvedische arts A.K. Mehta.

Ayurveda

Tel.: 070 - 319 25 46Almere, Amsterdam, Borgerhout (B), Den Haag, Made, Nijmegen, Nijverdal, Zwolle

Ayurvedisch Gezondheidscentrum

NederlandThijssestraat 16

2521 ZL Den Haag

Andre’s CaribbeanTravel

PARAMARIBO!KLM/SLM/AIRFRANCE

Singel 240(hoek Raadhuisstraat

tegenover het postkantoor)1016 AB AMSTERDAM-Centrum

Tel: 020-6833840Robin PremdhaniDirecteur

VOORLICHTINGSBIJEENKOMST OVER DIABETES MELLITUSVoor wie?

Voor Hindoestaanse mannen en vrouwen met diabetes mellitus, hun naasten en andere geïnteresseerden.

Waar? Het auditorium in het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis, ‘s Gravesandeplein 16 te Amsterdam.

Wanneer? Maandag 20 november 2000 van 14.00 tot 16.00 uur.

Onderwerpen: • voeding• beweging• complicaties

Door wie? • arts • diabetesverpleegkundige• diëtiste• hindoestaanse ervaringsdeskundige

Er is ruime mogelijkheid tot het stellen van vragen.

Meer informat ie?Meer informat ie? Telefoonnummer 020-599 2912

37


geschriften. Deze leefregels wordengeadviseerd voor het bereiken vaneen bewustzijnsniveau waarbij kwa-liteiten als mededogen, rust,geweldloosheid, vreedzaamheid,tolerantie, waarheidlievendheid,nederigheid en wijsheid wordengecultiveerd. Kwaliteiten die bij allemensen aanwezig zijn, maar wor-den vaak overheerst door onge-wenste gevoelens als haat, afgunst,valse trots, hoogmoed, geweldda-digheid, onverdraagzaamheid,woede en hebberigheid. De toege-wijden volgen het principe vanahimsa (geweldloosheid) en etendaarom geen vlees, vis of eieren. Zijdoen niet mee aan gok- of kansspe-len en gebruiken geen intoxiceren-de dranken zoals zwarte thee, kof-fie en cacao. Bovendien hebben zegeen seks buiten het huwelijk. Er zijn in ISKCON bhakta’s van alleleeftijden en alle niveaus. De sanny-asi’s (swami’s) zijn toegewijden diezich voornamelijk bezighouden methet prediken in de vedische wijs-heid, ze bestuderen de geschriftenen trekken door heel de wereld omde boodschap van het Vaishnavismete verkondigen. Er komen vaak san-nyasis op Radhadesh. Regelmatigworden er op Radhadesh cursussenen festivals georganiseerd. Dit jaarwordt bijvoorbeeld op 28 oktoberde Govardhan Puja gevierd. Hierbijwordt gevierd dat Krishna deGovardhan heuvel optilde om deinwoners van Vrindavan te bescher-men tegen een rampzalige overstro-ming. Deze heuvel wordt nage-

maakt met allerlei heerlijke vegeta-rische gerechten. Tijdens deze gele-genheden krijgen de bezoekers allegelegenheid om eens nader kenniste maken met deze prachtige cul-tuur. Ook worden de toegewijdenregelmatig uitgenodigd door scho-len en universiteiten als gastspre-kers.Als bezoeker van Radhadesh komt uogen tekort; er is van alles daar omgezellig met het hele gezin een rus-tige en spiritueel vakantie door tebrengen. Radhadesh beschikt overeen eigen bakkerij en restaurant.De ingrediënten die gebruikt wor-den bij de bereidingen zijn natuur-lijke, vegetarische producten. Er isook een grote groenten-, fruit- enbloementuin. In de boetiek wordener allerlei beeltenissen, boeken,sarees en muziekinstrumenten uitIndia verkocht. In Radhadesh is het mogelijk omspeciale rituelen uit te voeren. Eenzevendaagse Gita-yajna, Gita-path,uitvoeren van samskara’s zoalsmuran, het offeren van bloemenaan Sri Radha en Sri Krishna murti-gedaanten. Ook worden er huwelij-ken afgesloten waarbij een pujari(priester) de ceremonie begeleidt.Om beter tegemoet te komen aande wensen van de bezoekers is erreeds een aanvang gemaakt met debouw van een gastenhuis. De plan-ning is dat in 2001 de bouw afge-rond is. Radhadesh is een idealeomgeving voor bezinning en omeven een weekend uit de jachtigesleur van alledag weg te zijn. ❖

IIk werk als katholiek geestelijk ver-zorger een aantal jaren in zo’n

TBS-kliniek in Utrecht. Vorig jaarheb ik in kader van dat werk metvijf patiënten van die kliniek eenviertal dagen doorgebracht in eenklooster van Benedictijner monni-ken in Oosterhout. Het werd eenveelbetekenende ervaring.Ze kozen er duidelijk voor zoveelmogelijk het leven van de monnikente delen. Ze namen deel aan de vijfdagelijkse gebeds- en bezinnings-momenten. Ze aten gezamenlijkmet de monniken in stilte. En totmijn verbazing hingen zij tijdens deavondgesprekken aan de lippen vande monnik die de zorg voor de gas-ten had. Er was herkenning over enweer. Monniken en patiënten her-kenden bij elkaar wat het is om vastte zitten en te leven op enkele vier-kante meters. Beiden hadden deweg naar binnen, binnen in jezelf,genomen. Het grote verschil wasnatuurlijk dat de monniken die weg

vrijwillig gekozen hadden en dat depatiënten gedwongen waren in eenTBS-behandeling binnen bij zichzelfstil te staan. De avondgesprekkengingen over die weg naar binnen enover wat je er zoal tegenkwam;over de leegte en de kunst het indie leegte uit te houden, over deeenzaamheid, over trauma’s, het lij-den, en over soms iets van Godtegen komen.

Deze kloosterervaring maakte voormij veel duidelijk. Ik begreep weerveel beter waarom er in een TBS-kli-niek zo’n behoefte is aan geestelij-ke verzorging. Juist wanneer je tij-dens de behandeling stil moet staanbij wat er allemaal voor verschrikke-lijke dingen in je leven gebeurdzijn, dan heb je ook behoefte aaneen vrijplaats, waar je even opadem kunt komen, behoefte ookaan een plek waar je met je levens-vragen terecht kunt en waar je stilkunt staan en stil mag worden in

38


VASTZITTEN – BEZINNING –

MEDITATIEC. VAN KUIJK

Je komt echt helemaal vast te zitten in je leven wanneer je een ernstig delicthebt gepleegd en je wordt opgepakt. Je komt vast te zitten in een politiecelen je kunt geen kant meer op. Je leven wordt stilgezet. Na je veroordelingmoet je een aantal jaren ‘zitten’. Heb je behalve een aantal jaren gevange-nisstraf ook een terbeschikkingstelling opgelegd gekregen dan gaat het vast-zitten nog een aantal jaren door in een psychiatrische behandelkliniek voorTBS-ers.

39


bezinning, meditatie, vieringen engesprekken. De geestelijke verzor-ging biedt daarvoor ruimte enplaats. Daarom ook hebben debeide geestelijk verzorgers hun han-den vol werk. Niet omdat de patiën-ten zo’n diepreligieuze achtergrondhebben, maar omdat ze vastzittenen daarom zo vele levensvragentegenkomen.Het is voor een geestelijk verzorgervan belang goed samen te werkenmet het behandelteam van de kli-niek. Het is opvallend hoezeer eengroot aantal psychiaters, psychothe-rapeuten en andere behandelaarsde zin van geestelijke verzorging inzien. Tevens is het van belang datde geestelijke verzorgers zelf eengrote openheid hebben naar allereligies en levensbeschouwingen.Natuurlijk ben ik als katholiek gees-

telijk verzorger het meest ver-trouwd met het katholicisme enomdat ik zelf al zo’n jaar of vijftienaan zen meditatie doe, doe ik ookmeditatieoefeningen met enkelepatiënten, maar mijn werkterreingaat door alle religies en levensbe-schouwingen heen. De Koran staatnaast de Bijbel. In de kerkzaal staateen afbeelding van Shiva naast hetkruis. Wij vragen zo nodig ook eenimam, een pandit, een rabbijn ofeen bonuman te komen voor eenbezoek aan een patiënt die eromvraagt.

Het is zeker dat een aantal bewo-ners van een TBS-kliniek juist doorde gedwongen psychiatrischebehandelsetting ook opener staatvoor bezinning en meditatie. ❖

I

de trein uitgegooid werd bijvoor-beeld. Nou zal ik wel nooit zo kun-nen worden als Gandhi, maar mis-schien is het te leren om metgeweld in jezelf om te gaan. Toen ik

Ieder mens zal wel eens met eensoortgelijk voorval te maken heb-

ben gehad. Vaak reageren weimpulsief en maken ons zo boos datwe verbaal of fysiek geweld gebrui-ken om onze tegenstander tebeschadigen. Om te leren hoe wemet deze situaties om kunnen gaanbestaan er cursussen heb ik, helaas,later geleerd. Een cursus geweldlozecommunicatie leert je hoe je zondergeweld en agressie dergelijke situ-aties kunt oplossen. Ik heb mij weleens afgevraagd hoe het Gandhi isvergaan toen hij te maken kreegmet geweld. Toen hij door racisten

40


Waarnemen zonder oordelen is de hoogste vorm van menselijke intelligentie -Krishnamurti- Indiase filosoof

Geweldloze communicatie

SHARDA BADLOE-BALLA

Ik denk een gezellig dagje strand te doen en besluit naar Kijkduin af te rei-zen. Daar aangekomen moet ik proberen een parkeerplaats zien te vinden.Na twintig minuten rondrijden wenkt een oudere dame mij dat zij gaat ver-trekken.Gelukkig! Opgelucht haal ik adem want mijn geduld was al op en ikwas bijna huiswaarts gekeerd. Ik geef richting aan en rustig wacht ik tot zijde auto van de plaats rijdt. Vriendelijk zwaai ik nog naar de oudere damemaar wat schets mijn verbijstering? Een andere dame stapt uit een wagenen gaat op mijn plek staan om de plek te claimen voor de auto waar zij uit-stapte!!! Ik voel de woede naar mijn hoofd stijgen. Met de neiging om mijnauto bóven op haar te parkeren draai ik mijn raampje naar beneden en zeghaar eens goed de waarheid. Al kijvend staan wij daar op die plek en uitein-delijk geeft zij al vloekend toe. Ik parkeer de wagen op míjn parkeerplaats engeniet van mijn overwinning, maar kan het voorval de rest van de dag nietmeer van mij af zetten en heb eigenlijk geen plezier meer van mijn dagje uit.

mij verdiepte in de toepasbaarheidvan geweldloosheid in het dagelijksleven stuitte ik op het boek vanMarshall Rosenberg over geweld-loze communicatie. Uit dit boekwerden mij twee zaken duidelijk.Ten eerste moeten wij ons ervanbewust zijn dat één van de veroor-zakers van geweld de taal is. De taalgebruiken wij niet alleen om deander iets woordelijk duidelijk temaken. We gebruiken de taal vooralom weer te geven hoe wij ons voe-len, hoe wij denken en wat wijervaren. Helaas gebruiken wijhet woord 'voelen' vaak zonder erdaadwerkelijk een gevoel mee uitte drukken. Wij hebben geleerd omgevoelens voor onszelf te houden.Wij zijn erop getraind om ons terichten op de ander. Wij leren om inons hoofd af te vragen wat anderengoed of fout vinden van wat wijdoen en zeggen. Dit is een manierdie vaak (ongewild) gewelddadig is.De taal is een gebrekkig instrumentdat problemen met zich meebrengtwanneer wij trachten een realiteitte beschrijven dat voortdurend aanverandering onderhevig is. In detweede plaats geeft hij aan dat alser tussen twee mensen of groepeneen verschil in de manier van den-ken is, wij denken in termen vangoed en fout. En het foute denkenvan de ander dient te wordengecorrigeerd.Boosheid wordt opgewekt wanneerwij ervan overtuigd zijn dat deander 'fout' is. Wanneer wij leren

41


accepteren dat er meerdere inter-pretaties van dezelfde gebeurteniszijn dan zullen wij ook mindergeneigd zijn met alle geweld onsgelijk te halen. Geweldloze communicatie traint onsin het zorgvuldig waarnemen.Bovendien leren we duidelijk te ver-woorden wat wij precies willen ineen bepaalde situatie. Het helptwanneer wij een duidelijk onder-scheid maken tussen een waarne-ming en onze beoordeling ervan.Een ervaring wordt al snel omgezet

in een mening. Ik nam bijvoorbeeldwaar dat de vrouw op mijn plaatsparkeerde en had meteen mijn oor-deel klaar dat die dame de parkeer-plaats inpikte om mij te pesten.


42

Geweldloze communicatie vraagtons onze diepste behoeftes engevoelens naar buiten te brengen.Het herkennen van onze eigengevoelens en behoeftes wordtmakkelijker nadat wij ons hebbeningeleefd in de gevoelens van deander. Het draagt bij tot een meervreedzame samenleving wanneerwij leren onszelf te herkennen inde ander. Als ik mij dit eerdergerealiseerd had, misschien had ikdan anders, in ieder geval minderagressief, gereageerd ten opzichtevan die dame die dezelfde par-keerplaats claimde. En dan wasmijn dag waarschijnlijk een stukaangenamer verlopen.Luister ook naar de Lotusvijver op

zo. 1 oktober om 15.00 uur

◆ MARSHALL B. ROSENBERG:

GEWELDLOZE COMMUNICATIE,

ONTWAPEND EN DOELTREFFEND, LEMNISCAAT,

ROTTERDAM, 1999

◆ CENTRUM GEWELDLOZE COMMUNICATIE

TEL: 070 363 78 63

Statenlaan 78 * 2582 GR Den Haag

Tel. 070 - 3586187

AAKHRI BIDAAIAAKHRI BIDAAIuitvaartverzorging

VVoor de melding van een sterfgeval oor de melding van een sterfgeval zijn wij dag en nacht bereikbaarzijn wij dag en nacht bereikbaar..

Aakhri BidaaiAakhri Bidaaiis een uitvaartonderneming

voor allochtonen.

Aakhri BidaaiAakhri Bidaairegelt uitvaarten volgens

uw geloof,cultuur en ook inuw eigen taal.

Health and Training Center

Ayurvedische (Oud Indiase) behandelingen,Massage (Tuina, Shiatsu, Qi-Gong),

Acupunctuur, Prana (Universele) Therapie,Touch For Health, Levend Bloed Analyse

Lessen: Tai Chi Chuan, Kung Fu, Qirobics,

Qi-Gong/Yoga/Meditatie

Cursussen/Opleidingen: Ayurvedische Geneeswijzen, Oosterse Massage,

Prana-Therapie, Acupunctuur, Afvallen

Elke dinsdag van 10.00 - 11.30 uurGratis diagnose en Prana-behandelingen

Chan Makhan: Chinese Doctor/Ayurvedisch Therapeut

Frieda de Putter: Acupuncturiste

Adelaarstraat 13, 3514 CA UtrechtTel.: 030 - 2734171

J J A D EA D E

M

43


Maar er is ook een ander genie-ten. Ik duid nu op de perma-

nente staatvan genieten van binnenuit. Hoekomt dit genieten tot stand?Op dit punt verschillen de westerseinzichten sterk van de oos-terse. De westersepsychologie kentaan de menseen aantaloerdriftentoe. De mensis altijd opzoek om dezeoerdriften tebevredigen. Ditbevredigen doet hemgenieten van het gevoelvan voldaanheid. De oosterse psy-chologie onderscheidt naast dezeoerdriften ook nog de drijfveer naareeuwig geluk en eeuwig bestaan.Deze drift heeft betrekking op hetstadium van het bovenbewuste. Inde Hindoe gedachtegang onder-scheiden we namelijk vier stadia van

bewustzijn, de slapende (susupti),de dromende (swapna), de ont-waakte (jagrat) en het bovenbewus-te stadium (turiya). In turiya ervaartde mens zijn relatie met Bramha,Het Allerhoogste Beginsel. Door die

ervaring is er een staatvan gelukzaligheid

en dus een per-manent genie-

ten. Dooronwetend-heid echtervoelt de ziel

zich afge-scheiden van

de Het Absolute,Bramha. Het Sat-

Chit- Ananda, hetOneindig Bestaan-Bewustzijn-Geluk,is dan niet aanwezig. De ziel zal dan smachten naarGoddelijke Eenheid en Geluk.Helaas tracht de mens steeds hethoogste geluk te vinden in dewereld van de zinnen, dat wil zeg-gen in bevrediging door externe

Genieten.JACQUES HOEK (SPIRITUELE NAAM JAYADEVA)

Als we praten over genieten, moeten we eerst duidelijk maken dat we hetniet hebben over het kortstondig lol hebben of over het gedurende kortereof langere tijd plezier aan iets beleven. Als we het hebben over genietenbedoelen we de psychische gesteldheid, welke in het woordenboek zo mooiomschreven staat als het 'genoegen hebben van'. Dit kan plaats vinden alsgevolg van een externe gebeurtenis. In dat geval is er wel sprake van eeninnerlijke gesteldheid, maar deze heeft een tijdelijk karakter en isafhankelijk van externe omstandigheden.


een vorst waaraan gehoorzaamddient te worden en in wiens dienstmen is. Deze zienswijze heeft m.i.grote gevolgen voor 'genieten'.'Genieten ' wordt dan al gauw uit-gelegd als rebellie tegen De Heer enwordt als duivels gezien. Het druistin tegen dienstbaarheid. Genietenwordt in zo'n denkpatroon uitge-steld naar het paradijs, dat men ver-werft na de dood, mits aan voor-waarden wordt voldaan welke gele-gen zijn in de dogma's van hetgeloof. Let wel, het drama van hetniet mogen genieten is hier niet eengevolg van het Goddelijke, maarvan volgelingen die dogma's ver-warren met religiositeit. Gelukkigzijn er talloze Christelijke en

zaken. Teleurstelling en onvredezijn het gevolg. Gezien vanuit deVeda's is yoga, de relatie met deGoddelijke kern in jezelf en in alwat is, de enige weg. Dit betekentdat er pas sprake van permanentgenieten kan zijn, als die relatiemet de Goddelijke bron wordt erva-ren. Immers, dan is er genieten doorde staat van 'Zijn'.Hier nu spreiden zich de wegen vande diverse Godsdiensten. DeChristelijke, Islamitische en JoodseGodsdienst plaatsen God buiten demens en zelfs buiten het bestaandeals een schepper en regeerder. We zien hier God als een projectievan de middeleeuwse koningen.Dan wordt God een toezichthouder,

Marbella Property Advisors s.lMarbella Property Advisors s.lPesonal advice. Dream homes

“Uw vertrouwens partner in het buitenland”

Spreekt het volgende u aan?

♦ Zon, zee en strand

♦ Een heerlijk klimaat (het hele jaar door gem. 23 graden)

♦ Op 2,5 uur vliegen van Nederland

♦ Een prachtige natuur

♦ Een ontspannen manier van leven

♦ Een jaarlijkse verhoging van uw kapitaal van op z’n minst 25%

Zo ja, neem dan vandaag nog kontakt op met Marbella Property Advisors, want wij kunnen U dit alles aanbieden.

Investeren en tegelijkertijd genieten van de Costa Del Sol (Zuid-Spanje), terwijl uw rendement tenminste 25% per jaar bedraagt!

Dit alles onder ‘persoonlijke’ begeleiding van ons Nederlands-Hindoestaan sprekend team.

U kunt direct (en vrijblijvend met ons hoodkantoor bellen:

Marbella Property Advisors s.lMarbella Property Advisors s.lTel/fax: 0034 952932075 of direkt met mevr. L Ramsahai 0034 619 000 692. E-mail: [email protected]

44

45


Islamitische mystici en vele klooster-lingen die laten zien dat opperstegelukzaligheid, het constante genie-ten, mogelijk is door het opgaan inde relatie met God,hetgeen zichmeestal uit in blij-moedige dienst-baarheid aan demedemens. Dedenkwijze van eenGod op afstand alsbestuurder is niet-oosters. De ooster-ling plaatst Godniet buiten demens en niet bui-ten de wereld.Alles wat is, is God.God is de constante wording engeeft als zodanig leiding aan demens, niet door regels en geboden,maar door het constant aanwezigzijn in alles, dus ook in de mens. Demens draagt God in zich. Het volgenvan de innerlijke stem van God ishet volgen van de Goddelijke weg(Dharma). Wie het Dharma volgt,komt tot 'Het zelf'. Dharma is tevertalen als Zelf-aard. Dat houdt indat je als mens tot je kern, de Godin jou (Jîvâtmâ), komt. Wat houdtdit in? Door de zelfaard te ervarenkomt men tot zelfrealisatie, datwil zeggen: ervaren dat je deel bentvan het Goddelijk geheel. Die zelf-realisatie geeft een permanentgeluksgevoel en er is dan sprakevan permanent genieten.Yoga,ofwel verbinding met de Goddelijke

kern, is dus de sleutel tot blijvendgeluk. Yoga is de realisatie van endienst aan het absolute, deAllerhoogste Geest, welke in ons

allen zetelt. Ommet de BhagavadGîta te spreken:"Moeiteloos ver-krijgt de yogi hetOneindige Gelukdoor de verenigingmet het Aller-hoogste. De yogiziet Hem in allewezens en allewezens in Hem.Door die verbin-ding geniet demens permanent

door het bovenbewuste ervarendeel te zijn van Het Allerhoogste.Om te genieten hoeft men dus nietste bereiken. Men hoeft niet ergensnaar toe. Het is een zaak van 'zich-ontwikkelen'. Dat wil zeggen: hetafleggen van de wikkels van demaatschappij, de opvoeding enz.Daarbij hoort ook het afleggen vande wikkels van het ego. Zolang wenog zeggen ik zal, ik doe, ik ervaar,is er nog het ego. Pas als het egozwijgt, pas als er 'ontwikkeling'heeft plaats gevonden, is er ruimtevoor de zuivere relatie met God enis er een permanent genieten bijelke ademtocht en bij elke hande-ling, omdat men bewust is van het'Gij werkt door mij'. ❖Luister ook naar ons radioprogram-

ma op zo. 3, 10, 17, december.

I

46


Ik zwierf met vrienden in eenvolkswagenbusje zeven maanden

door de wereld. We kwamen inNederland, vliegveld Zestienhoven.We zouden naar New York gaan, viaHeathrow. In delaatste minuutdacht ik, watmoet ik in NewYork? Ik ga naarParijs! Ruzie metmijn vrienden,die waren aldoor de douaneheen. Maar ikging terug naarmijn busje,schroefde denummerplatener weer op enging naar Parijs.Ik was nooit eer-der in Parijsgeweest. Wist erwel iets van,maar in Indiaheb ik toch wei-nig contactgehad met de Franse literatuur enfilosofie. India is meer op Engelandgeoriënteerd. Ik sprak geen woordFrans. Dat ik naar Parijs ging was

zeer impulsief. Het is een trekkers-mentaliteit. De mentaliteit van eenzigeuner. Ik heb dat in mijn bloed,die trekkersdrang om voortdurendin beweging te zijn: fysiek letterlijk,

figuurlijk geeste-lijk. Je moetvoortdurend inbeweging blij-ven. Zo voel ikdat. Ik wil geengevangene wor-den. Niet vaneen plek, nietvan een filosofie,niet van een ide-ologie, niet vaneen cultuur. Ikwil ieder dogmaomver gooien. Jemoet je voortdu-rend afvragenwelke dialectiekje moet hante-ren.

Bhalotra woonten werkt sinds

begin jaren '70 in Nederland. ZijnNederlandse vrouw ontmoette hij inParijs. Aldo van Eijck nodigde hemuit voor een gastdocentschap

Ashok BhalotraGER ROLSMA

Hij is geboren in India, 1943. Studeerde wiskunde en architectuur aan de uni-versiteit van New Delhi en werkte er een jaar als architect-stedenbouwkun-dige. Vervolgens een jaar Koeweit en drie jaar Parijs. Daarna Nederland.

Bouwkunde in Delft. Dat was aan-leiding om hier te komen, zijn gezinheeft hem hier gehouden, althans,doet hem steeds terugkeren. Maarhij blijft reizen. Fysiek en mentaal.Over de wereld, in Nederland, inIndia.

In Nederland is Bhalotra bekendgeworden met het stedenbouwkun-dig- en inrichtingsplan voorKattenbroek een woonwijk vanruim 5.000 woningen ten noordenvan Amersfoort. Momenteel is hijbezig met het ontwerp van tweeHindoe scholen, één in AmsterdamZuidoost en één in Den Haag.

Bij mij begint het altijd met eendroom. Het mooiste moment is alsje ergens in je stoel, tijdens hetkoken, of achter je tekentafel dieeerste gedachten krijgt, die eerste

droom. Dat is zó mooi. Dat koesterik altijd. Dat kan niemand van jeafnemen. Dat is je eigen bezit. Ookals het niet uitgevoerd wordt. Alseen opdrachtgever niet uitvoert watjij bedacht hebt, nou dan heeft híjpech gehad. Eerst moet je dromen.En realiteiten, die kun je makenvanuit je dromen en idealen. Nietde realiteit accepteren zoals die isen dan proberen je idealen daaropaan te sluiten. Nee, omgekeerd.Voortdurend moet je je dromen,idealen, verlangens, verleidingencentraal stellen. ❖

47


SHRI LAKSMI BASISSCHOOL AMSTERDAM

48


D

Hindoestanen met een verstandelijke handicap.ROHINA RAGHOEBIER

In de afgelopen 5 jaren is veel onderzoek gedaan naar de positie en de situ-atie van migranten met een handicap in Nederland. Deze aandacht werdgerechtvaardigd vanwege het feit, dat de Nederlandse instellingen en voor-zieningen in de gehandicaptensector in toenemende mate te maken kregenmet migrantenclienten met een handicap.Zo blijkt uit onderzoek, dat Surinamers oververtegenwoordigd zijn in insti-tuten voor licht verstandelijk gehandicapte jongeren. Bij de SociaalPedagogische Diensten (SPD-en) in de vier grote steden is de helft van hetclientenbestand van buitenlandse komaf. Deze aantallen gelden ook voordeelname aan het speciaal onderwijs.

verstandelijk gehandicapt kindwordt node gemist.

Bij het merendeel van de migran-tengroepen - en dit geldt eveneensvoor hindoestanen - is vaak eengrote onbekendheid met de profes-sionele zorg en onduidelijkheid overde structuur van de zorg. Oorzaakhiervoor is de afwezigheid van ver-gelijkbare professionele zorg in hetland van herkomst en de geringebekendheid met – en het andersaankijken tegen het verschijnsel(mensen met een ) verstandelijkehandicap.In Suriname zijn instellingen, medicien hulpverlerners een autoriteit,waar men vaak geen kritiek opdurft te hebben. Het gevolg is datonvrede niet wordt geuit en datmen soms hun heil ergens anderszoekt. In Nederland leidt dit gedragtot grote isolement van migrantenmet een handicap of hun ouders.

Deze instituten worden gecon-fronteerd met nieuwe vragen,

met andere talen en communicatie-patronen en ook met andere opvat-tingen, normen en waarden vanverschillende bevolkingsgroepen.Dit maakt, dat de zorgverlenersvaak maar moeizaam hun houdingtegenover migranten kunnen bepa-len. Zij voelen zich onzeker om indeze gezinnen hulp te verlenen.Ondanks de inzet van extra tijd enmiddelen hebben zorgverleners hetidee, dat eigenlijk nooit goed zichtwordt verkregen op de wensenbehoeften en mogelijkheden vanmigrantenclienten of van hunouders.

Informatie over hoe deze oudershet hebben van een kind met eenhandicap beleven, hun opvattingenover de zorgverlening maar ookhun opvattingen over bijvoorbeeldgeloof en de opvoeding van het

49


In Nederland richt de professionelezorg zich met nadruk op het bevor-deren van de zelfstandigheid vanmensen met een (verstandelijke)handicap. Mensen met een functie-beperking dienen zoveel mogelijkte worden opgenomen in de maat-schappij om daarin zo normaalmogelijk te kunnen funktioneren. Om deze belangrijke doelstelling tekunnen bereiken worden mensenmet een handicap en/of hun oudersin Nederland nauw betrokken bijde zorgverlening . Zij hebben eenactieve stem bij de organisatie,vormgeving en uitvoering van dezorg- en dienstverlening.Uitgangspunt hierbij is dat de zorg-verlening alleen effectief is, als devraag, inbreng, invloed en zeggen-schap van de client is gegarandeerd.Zo zijn in de loop der tijd velebelangenverenigingen, oudergroe-pen, klachtencommissies, patienten– en consumenten platforms voormensen met een handicap ontstaan.

Helaas lukt het ook binnen dezestructuren niet om migranten tebereiken met hun activeiten.Om uit deze impasse te geraken isinspanning en dialoog vereist vanbeide partijen. Instellingen voor ver-standelijk gehandicapten moetenheel hard gaan werken aan optima-le toegankelijkheid, aan adequateoplossingen om de communicatie enhet contact met migrantengroepente verbeteren en aan aanpassingvan voorzieningen m.a.w. aan inter-culturatie van de zorgverlening.

Naast allerlei structuren en regelsvraagt dit van de zorgverlening eenbepaalde visie op verhoudingen tus-sen – en de omgang met mensenwaar het om gaat..

Als gebruiker van zorgvoorzienin-gen worden migranten en dus ookhindoestanen geconfronteerd metvolstrekt andere communicatie-patronen, communicatiestijlen en –codes. Men krijgt te maken met eenonderhandelings- en praatcultuur,waar men niet zo goed mee weetom te gaan. Toch zullen ook hin-doestanen zich beter moeten oriën-teren op deze cultuurpatronen ende verwachtingen die daaruit voort-vloeien. Op grond hiervan kunnenzij dan zelf bepalen en aangeven,wat zij onderschrijven en waar hungrenzen liggen. Dit is ook hetmoment waarop zij instellingenkunnen steunen en adviseren omhun dienstverlening af te stemmenop hun mogelijkheden, wensen enbehoeften.Het zal enige tijd duren voor hetzover is, omdat migranten als groepen dus ook hindoestanen niet vol-doende georganiseerd zijn. Men is nog teveel gefocused op deeigen individuele stituatie.

Daarnaast is men vaak van huis uiterg terughoudend in het uiten vanpersoonlijke gevoelens en menin-gen. Ook kritiek wordt niet explicietgeuit. Het liefst brengt men de kri-tiek met een glimlach, om toch eenbeetje vriendelijk over te komen.

In Suriname heeft men de gewoon-te dingen te zeggen met weinigwoorden. Men voelt elkaar goedaan en dus heeft men een halfwoord nodig om elkaar iets te ver-tellen of uit te leggen.Ook nonverbale communicatiespeelt een belangrijke rol binnen degedachten – en belevingswereld vanhindoestanen. Er wordt bijvoor-beeld veel gebruik gemaakt vanoogcommunicatie of de tsjoerie,een non-verbale uiting van iets ofiemand af te wijzen.

Bij hindoestanen is er geen sprakevan een praatcultuur zoals diegebruikelijk is binnen Nederlandsevoorzieningen en zeker niet over ditthema. Het praten over het hebbenvan een gehandicapt kind en hoeouders dit beleven is in hindoe-staanse kringen voorlopig min ofmeer taboe. Het is een gegevenwaar men zo goed mogelijk meemoet zien te leven.Omdat de onderlinge familiebandzeer sterk is worden problemen metbetrekking tot het gehandicapt kindvaak met meerdere familieledenbesproken, voordat er een beslissingwordt genomen. Zorgverleners kun-nen daarom niet verwachten dathindoestaanse moeders zelf meteeneen beslissing nemen ten aanzienvan de verzorging en / of behande-ling van hun kinderen.Anderzijds is het vooral de moeder,die zich bezighoudt met de opvoe-ding en verzorging van het gehan-dicapt kind. De belangrijkste ken-

merken van de opvoeding zijn;grote toegeeflijkheid (verwennen)tijdens de eerste levensjaren‘ fatsoenlijk ‘gedrag aanleren In voorzieningen komt het nogaleens voor, dat jonge hindoestaanseverstandelijk gehandicapten moeitehebben met het aangeven van hunbehoeften. Zij zijn gewend dat hunouders meteen reageren zonder datze hun behoeften duidelijk hebbenkunnen maken. Zorgverleners diedit weten kunnen kinderen dezevaardigheid leren hun behoeftenduidelijk te maken.Bij de opvoeding wordt niet zozeerde nadruk gelegd op het ‘proble-men zelfstandig oplossen’van hetkind , maar meer op ‘discipline enregels leren’.Door dergelijke verschillen in onderandere communicatie en opvoe-dingspatronen tussen ouders envoorzieningen kunnen kinderen dekluts kwijtraken als ze opeens terchtkomen in een situatie vanoverleg.Dat is niet goed voor hen.Zowel de voorziening als de oudershebben een opvoedende rol, en alsde verschillen zo uiteenlopen gera-ken kinderen tussen het wal en hetschip. Het is dus winst voor beide partijenen de samenleving om dit vraagstukserieus te nemen en gezamenlijkoplossingen te bedenken. ❖

50


Kervelstraat 30-34 • Telefoon: (31) 55 366.46.667322 PW Apeldoorn • Telefax: (31) 55 366.85.97

Nederland • E-mail: [email protected]

Digital International Tv Standards ConversionVideo Duplication, TV-Postproduction Facility

15 jaar in

business

TV-PostproductieWij verzorgen: op Lineair en op Non-Lineair Digitale normen de verwerkingen van TV-programma's,Commercials en Bedrijfsfilms.Wij produceren van script tot eindmontage van: TV-Documentaires, Corporate-Video en Commercials.Wij maken Computer-Animaties van logo's tot productie-processen.Wij hebben ENG-Production-crews.

Digital Video-normvertalenWij kunnen video omzetten van en naar verschillende videosystemen: NTSC, PAL SECAM.(ook Braziliaans PAL-M en Argentijns PAL-N).Wij werken met een HIGH BAND BROADCAST QUALITY Converter Compleet van en naar elke videomastertape:Digital D3, Digital Betacam, 1"C-Format Betacam-SP, Mll, BVU, U-matic, S-VHS, DV, Hi-8.

Video - duplicerenWij werken met kwaliteits VHS-video dupliceermachines.Wij kunnen dupliceren in elke gewenste hoeveelheid, alles in real time.Wij dupliceren op hoogwaardige TAVS videocassettes en op videocassettes naarkeuze: BASF, SONY.Wij zorgen voor een professionele videoband-presentatie d.m.v. bedrukte stickers, diverse videoboxen en colour inlay.

De Vedische cultuur, filosofie,religie en wetenschap in devorm van strip en literaireboeken.

Ook voor Bhagavad-Gita,Bhagavatam,Vegetarische kookboeken,etc.

Voor meer informatie over abon-nementen en verkooppunten:

Gopal Jiu Publications,Postbus 21342, 3001 AH,

Rotterdam.Tel.: (010) 202 65 65, Fax: (010) 202 58 68.

Internet: www.gopaljiu.com

Leden betalen ƒ19,95voor 1 exemplaar.Andere exemplarentegen niet-ledenprijsvan ƒ29,95. Inclusiefverzendkosten

OHM Vani 4e kwartaal 2000

Documents

Transcript of OHM Vani 4e kwartaal 2000