OHM Vani 3e kw 2012

18e jaargang n juli/september 2012 n Prijs €12,00 per jaar

nr 3 VaniI N F O M A G A Z I N E

HET MYSTERIE VAN DE ZIEL

OP ZOEK NAAR DHARMA

OOG IN OOG MET HET GODDELIJKE

Foto: Adri Segaar

2 - juli / september 2012 3 - juli / september 2012

OHM-Vani is een uitgave van de Stichting Organisatie voor Hindoe Media. OHM-Vani geeft achtergrondinformatie over de programma’s van OHM en maakt melding van relevante ontwikkelingen in de hindoe-gemeenschap. Wij nodigen u uit opmerkingen of commentaar op onze programma’s of op dit blad te zenden aan Stichting OHM.

De redactie behoudt zich het recht voor om ingezonden stukken in te korten, te redigeren of niet te plaatsen. Geplaatste stukken geven niet altijd de visie van de OHM weer.

Een jaarabonnement kost e 12,-, opzegging dient uiterlijk 1 maand voor het verstrijken van dat jaar schriftelijk plaats te vinden.

Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Stichting OHM.

EindredactieSavitrie Marhe-BenieAat de Kwant

AuteursMedhi JiwaSanne VeelKoen BugterMahiema AnandMahesvari AutarWarsha NarainPetra MaartenseShantie Ramlal-JagmohansinghRobert H. Swami Persaud

Met dank aanChander MathuraFrank KrishnaMary StamCarmen SahadewAvinandha Ramsoedh

Cover ontwerp en grafische verzorging

ExLibras

Adri Segaar

Foto Cover

Adri Segaar

Druk

Practicum Grafimedia Groep b.v.Soest

Stichting OHM (redactie OHM-Vani)Koninginneweg 81217 KX HilversumTelefoon: 035 - 6260920Fax: 035 - 6280843E-mail OHM: [email protected] OHM: www.ohmnet.nl ABN-Amro: 44.09.38.694

C O L O F O N

EEN NIEUW BEGIN,EEN NIEUWE ZOMER.

LEEF HET LEVEN POSITIEF!


INHOUD

Pagina 5

Pagina 6

Pagina 9

Pagina 13

Pagina 16

Pagina 20

Pagina 23

Pagina 25

Pagina 28

Pagina 31

Pagina 30

Pagina 40

Redactioneel

Het mysterie van de ziel

Op zoek naar dharma

Oog in oog met het goddelijke

Het bewaren van ‘het leven’ begint bij jezelf

Adem is onze verbinding met de kosmos.

Guru purnima

Hindoestanen en het MKB-probleem

Britse tragedie in India. (fi lmrecensie)

Ayurveda en de ziel

OHM TELEVISIE

OHM RADIODe LotusvijverHindoewijzerDe Bestemming


Over de ziel ging het in de maand van de fi losofi e en ook in de Nacht van de fi losofi e. De ziel was weer even terug van weggeweest. Opmerkelijk, want heel lang was het not done hierover te spreken. In de spreekkamers van o.a. psychologen kwam de ziel niet ter sprake maar dat is aan het veranderen.Praten over de ziel. Het mag weer…

In deze OHM-Vani enkele verhelderende artikelen over de ziel, ofwel het mysterie van de ziel, zoals Medhi Jiwa dat verwoordt.Wat er over de ziel bekend is geeft volgens hem wel aan dat het betrekking heeft op de ‘kern’ van de mens. In verschillende religies wordt verschillend over de oorsprong en het voortbestaan van de ziel na de dood van het fysieke lichaam gedacht. In de Indiase Vedanta zijn er verschillende aspecten van de ziel die met verschillende begrippen worden aangeduid.

Op de vraag wat nu precies de ziel is, kunnen we volgens Robert Swami Persaud geen defi nitief antwoord geven, sommige mensen ‘bezield’ en anderen juist niet. In Ayurvedische zin is het van het grootste belang om je met dit vraagstuk over de ziel bezig te houden.

OHM radioverslaggever Koen Bugter laat in zijn artikel “Op zoek naar Dharma” zien hoe belangrijk het is om volledige aandacht te geven voor wat er hier en nu zich aandient en dat het volgen van deze dharma hem een geluksgevoel geeft. “Ik ervaar in mijn eigen leven dat, wanneer ik helemaal opga in wat ik doe, er op dat moment geen weerstand is.”

De programmamakers Mahiema Anand, Mahesvari Autar, Petra Maartense en Warsha Narain lichten in deze OHM-Vani, al vast een tipje van de sluier op over de achtergronden van hun documentaires en programma’s. Het maken van programma’s biedt hen staads nieuwe inzichten.

Heb je nu wel of geen Guru nodig om spiritueel te groeien? In het artikel “Guru purnima” wijst Sanne Veel erop dat binnen het Hindoeïsme het belang van een Guru wordt benadrukt, omdat zij de transcendentale kennis kan overdragen. Goed om hier eens bij stil te staan!

R EDAC T ION EEL


Waar komt het begrip ‘ziel’ vandaan? De etymologie van het woord is onbekend. In Griekenland werd het woord ziel aangeduid met psyche. Het woord psyche dat afgeleid is van het Griekse woord psuch�(blazen) en dus verwijst naar de adem. Ook het Latijnse woord anima, dat vaak vertaald wordt met ziel, betekent oorspronkelijk luchtstroom of adem en verwijst naar het oorspronkelijke levensbeginsel. Ook het Sanskriet woord âtman kent een dergelijke oorsprong. Ziel, levensbeginsel en adem zijn dus onlosmakelijk met elkaar verbonden. Bij de fi losoof Plato

wordt het begrip ziel immaterieel (geestelijk) opgevat en wezenlijk anders gezien dan het lichaam. Dit beeld wordt verder uitgewerkt in de Christelijke leer. In de Indiase Vedanta zijn er verschillende aspecten van de ziel die met verschillende begrippen worden aangeduid. Het begrip âtman verwijst naar de leven gevende kracht op individueel niveau. Deze kracht gaat voorbij aan alle persoonlijke kwaliteiten en eigenschappen. Daarnaast wordt een ander begrip gebruikt: purusha dat ‘mens’ of het ‘persoonlijke levengevende principe’

Het mysterie van de ziel Het begrip ‘ziel’ heeft in de geschiedenis van de mensheid aanleiding

gegeven tot veel verwarring. Het blijft veelal onduidelijk wat er precies

met dit begrip bedoeld wordt. Wat er over bekend is geeft wel aan dat

het betrekking heeft op de ‘kern’ van de mens en in verschillende religies

wordt verschillend over de oorsprong en het voortbestaan van de ziel

na de dood van het fysieke lichaam gedacht. Sommige spreken over een

hemel waar de ziel naar toe verhuist, andere spreken over de reïncarnatie

van de ziel in een ander lichaam, weer andere geloven niet in een

voortbestaan van de ziel als de mens gestorven is. Daarnaast wordt soms

gedacht dat alleen de mens een ziel zou hebben en dieren en planten niet,

terwijl anderen geloven dat dieren, planten, maar ook mineralen een ziel

hebben, ieder op hun eigen wijze. Kortom: er wordt veel gedacht over de

ziel en vooral wordt er heel verschillend over gedacht.

meH

Di J

iWa


betekent. Het is deze kern of ziel die zich wil manifesteren. Toch blijft ook dit begrip relatief duister en is de uitleg ervan in de diverse scholen verschillend.Het begrip ziel moet ook onderscheiden worden van het begrip ‘geest’. In onze cultuur wordt geest soms als ziel gebruikt, maar meestal als het denk- of voorstellingsvermogen of de zetel van gedachten en gevoelens. In de Vedanta wordt een ‘anatomie van de geest’ beschreven, bestaande uit de vijf mentale functies van de zintuigen (het horen, het zien, het voelen, het ruiken en het proeven), de vijf organen van handeling (het lopen, spreken, hanteren, uitscheiden en voortplanten), de denkende (bewegende) geest (de manas), het onderscheidingsvermogen of intelligentie (de buddhi), het ego (ahamkara). Deze geest wordt als het ware bijeen gehouden door de ziel, die

het levengevende en fundament is van de geest en het lichaam. De Bhagavad Gîtâ maakt een verder onderscheid: purusha die betrekking heeft op het persoonlijke en een purusha die hieraan voorbij gaat. Ziel is dus enerzijds verbonden met onze geest en anderzijds staat het hier buiten. De drie begrippen ziel, geest en lichaam zijn niet zo maar te scheiden. Dat wat het leven geeft en de bron van het leven is, kan men ziel noemen; hoe dit leven zich manifesteert als individu of het persoonlijke, kent men als geest, die echter onlosmakelijk verbonden is met het lichaam. Het sterven betekent dat de ziel het lichaam verlaat. De essentie van leven is de bezieling, terwijl het begrip dood inhoudt dat de ziel het lichaam verlaten heeft. Het lichaam is niet in staat op eigen kracht om bij elkaar te blijven als de ziel het verlaten heeft en zal uiteenvallen. Wat betreft de ziel: in de Vedanta

Illustratie Adri Segaar


wordt gesteld dat deze ziel zelf niet sterft, maar zichzelf opnieuw kan manifesteren. Pas als de ziel geheel zuiver is, geheel ontdaan van alle indrukken, komt dit proces tot rust.Ter overweging hierbij enige verzen uit de Bhagavad Gîtâ die hierop betrekking hebben:Ik ben gezeten in ieders hart; Ik ben het geheugen, de kennis en het verstand. In alle Veda’s ben Ik datgene dat gekend moet worden; Ik heb de Vedanta geschreven en ben de kenner van de Veda’s.

Er zijn twee soorten purusha’s in deze wereld, de vergankelijke en de onvergankelijke. Alle schepselen zijn vergankelijk en datgene wat onveranderlijk is, wordt het onvergankelijke genoemd.

De opperste Geest (uttamah purusha) die het allerhoogste Zelf (paramâtman) wordt genoemd is echter anders en is de onvergankelijke Heer die de drie werelden doordringt en ondersteunt.

Omdat Ik het vergankelijke en het onvergankelijke te boven ga, kennen de wereld en de Veda’s Mij als Purushottama, de opperste Geest.

O Bhârata, hij die niet misleid is en Mij kent als de opperste Geest, is alwetend en vereert Mij met zijn hele wezen.(Bhagavad Gita XV, 15-19)

Hoewel het verleidelijk is om de mens geheel ‘uiteen te rafelen’ en onder te verdelen in lichaam, geest en ziel, is het misschien praktischer om de begrippen bij elkaar te houden en ook het persoonlijke (individuele) en het onpersoonlijke (universele) als één te nemen. Met andere woorden: in plaats van deze begrippen als verschillende fenomenen te zien, is het verstandiger ze te beschouwen als verschillende staten. Als de mens overheerst wordt door zelfzuchtige motieven, dan is de ziel persoonlijk en individueel en afgescheiden. De reis van het individu naar het de staat van het universele (Goddelijke) is een zuiveringsproces waarbij de zelfzuchtige motieven en drijfveren losgelaten worden en plaatsmaken voor universele krachten. Deze mens gaat steeds meer leven in harmonie met zichzelf, maar ook met zijn omgeving en met andere mensen en andere wezens. Als dit proces zich verfi jnt, wordt de ziel steeds zuiverder en lost de ‘vergankelijke ziel’ op in de ‘onvergankelijke ziel’. Het ultieme doel is dat ook deze dualiteit te boven wordt gekomen en dat de staat van uttamah purusha (de opperste geest of ziel) wordt bereikt. De verschillende purusha’s zijn dus meer verschillende staten van de ziel dan dat zij los van elkaar bestaan. In de kern van de zaak is er slechts één ondeelbaar Zelf, âtman dat zich doet kennen op verschillende wijzen. n

Mehdi Jiwa is voorzitter van de Stichting Filosofi e en MeditatieVoor meer info: www.fi losofi eenmeditatie.nl Wil u reageren, stuur dan een mail naar [email protected]


Het begrip ‘dharma’ zou ons kunnen helpen om ons zelf nog beter te leren kennen. Dat is volgens mij altijd boeiend want wie zichzelf kent is daarmee per defi nitie vrij van confl icten en een levend voorbeeld van geluk. Voor Hindoes en Hindoestanen is dharma veelal een bekend begrip, maar voor mij, opgegroeid in een seculier Nederlands gezin, een nieuwe ontdekking. Graag neem ik u in dit artikel mee in hoe ik nu over een begrip als dharma nadenk. Er is hier heel veel over te zeggen en ik heb niet de pretentie het begrip dharma volledig te doorzien. Allereerst is het interessant om te zien wat anderen mensen verstaan onder dharma.

Levensopdracht’Tijdens mijn werk als journalist kreeg ik van verschillende hindoes en Hindoestanen diverse betekenissen. Sommigen zagen het als ‘de weg die de schepping afl egt,’ andere noemden het ‘ je persoonlijke plicht.’ Wat ik ook regelmatig hoorde was: ‘Doe dat wat je moet doen.’ Zelf vond ik ‘ je levensopdracht’ een mooie omschrijving. Volgens de encyclopedie is “dharma een Indiaas begrip dat de wezenlijke natuur van iets of de natuurlijke wetmatigheid die eraan ten grondslag ligt betekent. Het volgen van de dharma heeft betrekking op het pad van het menselijke welzijn in de ruimste zin.” Voor Hindoes vandaag de dag is dharma zowel de moraal van

Op zoek naar dharmaEen briljant kenner van het hindoeïsme? Nee. Een hindoe? Nee. Ik ben

een mens en wil mijzelf graag zo goed mogelijk leren kennen. Ik zoek

mijn ware zelf, onder andere binnen de fi losofi e van het hindoeïsme.

Ik belde ooit eens als verslaggever met OHM omdat ik geraakt was

door de liefdevolle woorden van verschillende Indiase Guru’s. Ik wilde

wel voor OHM werken en dacht dat ik al aardig wat wist over het

hindoeïsme, maar nu weet ik dat dit een zelfoverschatting was. Het

hindoeïsme is voor mij als een eindeloze oceaan. Ik ben nu ben ik

al twee jaar aan het duiken en ik dacht de bodem te zien, maar de

kennis is onpeilbaar diep. Waar al die kennis naar verwijst gaat aan

woorden voorbij. Het verwijst naar wie u en ik ten diepste zijn.

KOen

bu

gte

r


de mens als het streven naar goedheid, rechtvaardigheid en zuiverheid. Voor hindoes kan dit inhouden dat zij willen leven volgens gedragsregels, zoals deze zijn opgeschreven in de tijdloze geschriften van de Veda’s en de Upanishads. Het navolgen van zo’n moraal zou je kunnen opvatten als een plicht. Zelf zie ik dharma liever als ‘ je levensopdracht.’ Wereldleraar Buddha, geboren als hindoe, omschreef volgens de Pali Canon de dharma (of dhamma) ooit als:

“Waarneembaar

in het hier en nu,

Tijdloos,

Aanmoedigend tot onderzoek,

Voorwaarts leidend,

Door de wijzen

zelf te ervaren.”

Klinkt mooi, maar wat kunnen we hiermee? De woorden van Buddha krijgen een nieuwe glans door misschien wel Tulsidas, de auteur van de Ramcharitmanas. Hij defi nieert de essentie van dharma als mededogen. In het licht van Buddha is mededogen een tijdloos begrip en soms ook waarneembaar in het hier en nu. Compassie nodigt ook zeker uit tot onderzoek. Dharma als mededogen. Klinkt dat uitnodigend? Zoals ik eerder schreef wordt dharma ook nog weleens uitgelegd als ‘ je levensopdracht.’Maar hoe weet je nu wat je levensopdracht is? Ik ga

er vanuit dat ieder mens een of meerdere gaven en talenten heeft meegekregen. Of het nu gaven van het intellect zijn of van het hart. Ieder mens heeft zijn unieke uitdrukking in dit leven. Toch is het in ons bestaan niet altijd eenvoudig om deze gaven of talenten in je zelf te ontdekken. Sujith Ravindran is een internationaal veelgevraagde coach uit Canada en hij schreef het boek “Meesterschap in Mannelijkheid.” Hij bracht mij op een interessant spoor. “Schrijf eens drie onder-werpen op die je graag doet. Onderwerpen waarbij je tijd en ruimte volledig vergeet. Waarbij je helemaal opgaat in je actie.” Ik schreef op: “Poëzie, interviewen, inspireren.” Ik realiseerde mij dat ik inderdaad in mijn werk als journalist soms de tijd volledig kan vergeten. Helemaal als ik met mijn aandacht volledig aanwezig ben bij wat ik doe. Ja, dan ervaar ik geluk. In dit licht krijgt dharma als levensopdracht een nieuwe betekenis. Dharma krijgt in mijn leven nu meer de ruimte. Ik werk als verslaggever met veel plezier voor OHM en door het inzicht in mijn


dharma bedacht ik koensquest.com. Daarvoor interview ik nu leraren en Guru’s over allerlei levensvragen. Vragen als: “Wie ben ik?” en “Wat is het ego?” Het volgen van deze dharma geeft een geluksgevoel. Ik ervaar in mijn eigen leven dat wanneer ik helemaal opga in wat ik doe; er op

dat moment geen weerstand is. Er is geen moment van

herhalende gedachtes, geen confl ict, geen

gehechtheid aan de uitkomst.

Dit lukt alleen als ik met mijn hele aandacht aanwezig ben bij wat ik doe en niet gehecht ben

aan wat het uiteindelijk

zal brengen. Op dat moment

is er geen “ik”, maar puur en alleen

de handeling. Of met andere woorden de ervaring.

Op die manier ervaar ik dharma.Ik begon dit artikel door te stellen dat ik een mens ben en dat ik mijzelf graag zo goed wil leren kennen, dat er geen confl ict meer is tussen wie ik

ben en wat ik doe. Onlangs ontmoette ik Krishna Raj, een prachtig persoon uit India en leraar van de Oneness Academy. Ik vroeg hem tijdens een meditatie-bijeenkomst: “Wie ben ik?” En hij antwoordde: “Jij bent de ervaring die jij hebt in dit moment.” Ik dacht er even over na en realiseerde mij dat dit zo is. Ik vroeg Krishna Ray: “Wat gebeurt er als ik volledig opga in die ervaring, die ik in dit moment heb?” Krishna Ray zei: “Dat is aan jou om uit te vinden!” Nu probeer ik dat uit te vinden door volledig aandacht te geven aan de ervaring van dit moment. En wat blijkt? Op die manier is er geen confl ict, maar louter geluk. U hoeft het niet van mij aan te nemen. Probeert het u maar eens. Volledige aandacht geven voor wat er nu in uw aandachtsveld is. Zonder daar iets van te vinden of mee te moeten. Mocht dit toch lastig zijn dan kunt u vast drie onderwerpen bedenken waarin u heel gemakkelijk tijd en ruimte vergeet en opgaat in uw aandacht. Tijdens het sporten? Als u uw kinderen ziet spelen? Of misschien wel als u vol mededogen naar een vreemdeling glimlacht? Nu is het voor mij de kunst om deze aandachtsvolle dharma te blijven leven en mijn levensopdracht te vervullen. Wat is uw dharma? n

Koen Bugter is verslaggever bij OHM.


In het afgelopen halfjaar heb ik een aantal gebeurtenissen meegemaakt die hebben geresulteerd in een tweedelige documentaire voor OHMnet. Ik zou dit ‘synchroniciteit’ kunnen noemen, maar in feite werd ik ‘voorbereid’ om te dienen als ‘instrument’ voor de goddelijke machten. Ik mocht het Wonderbaarlijke ervaren en via het medium waarmee ik vertrouwd ben, aan andere mensen laten zien dat er een wereld bestaat voorbij wat wij ‘kennen’, waar ‘één-zijn met God’ alles is.Tijdens de logistieke voorbereidingen voor de opnamen, zoals het regelen van apparatuur, crew, vervoer, fi nanciering etc., bekroop me een sterk, dubbel gevoel van spanning en vreugde, maar ik liet me daar voor we daadwerkelijk

op pad gingen niet te veel door beïnvloeden. Vooral nuchter en praktisch blijven.

We zouden op 1 april richting Delhi vliegen, maar precies op de dag ervoor werd mijn cameraman zwaar ziek. En ja hoor, een dag later overkwam mij hetzelfde. Paniek natuurlijk, maar eerst moest er van alles worden omgezet in afwachting van gunstiger tekenen voor vertrek. Het was bijna alsof ons lichaam eerst allerlei gifstoffen kwijt moest en zich wilde reinigen om alles wat ons te wachten stond in zich te kunnen opnemen.We gaven ons er maar aan over en een week later waren we weer op de been. Op de 8e konden we in de ochtend alsnog vertrekken.

Synchroniciteit. Een moeilijk woord voor een gegeven waarmee we

allemaal te maken hebben. Het gaat erom dat we ons ervan bewust

worden dat synchroniciteit de verbinding legt met het “collectief

onbewuste.” Het is een bron van zingeving en verbondenheid en

vaak, zolang je nog worstelt met het principe, van confronterende

lessen voor de ziel. Wanneer je jezelf eenmaal aan het

synchronistische principe kunt overgeven wordt het een kompas om

op te vertrouwen. Het is goed dat we ons ervoor openstellen dat

synchroniciteit op vele momenten in ons leven plaatsvindt.

Oog in oog met het goddelijke

maH

iem

a an

anD


Je hoort dikwijls dat als de kosmische krachten je eenmaal in volle vaart meezuigen, je er niets meer tegen in te brengen hebt. Vanaf de 8e werd ik dus twintig dagen lang meegezogen. Het was alsof elk moment een manifestatie was van een schoonheid waar je anders alleen maar over kunt lezen of hoogstens kunt dromen.

Schillen van ‘weten’ afwerpenSadhavi Bhagwati, afgestudeerd in de kinderneurologie en promovenda aan Stanford University, gaf haar hele bestaan op (voor de ‘gewone’ wereld een benijdenswaardig leven) en nam sanyas om de rest van haar leven door te brengen in de Parmarth Niketam-ashram in Rishikesh aan de rivier de Ganges. Eén blik op de knappe jonge vrouw, voortdurend glimlachend, vol energie en zich schijnbaar volledig overgevend aan ‘seva’ (dienstbaarheid), en je ontkomt niet aan de vraag wat het ‘ware’ doel van het leven is en of het de moeite wel waard is om een leven te leiden in de chaotische wereld om ons heen.Ik besefte al snel dat ik op deze reis veel schillen van ‘weten’ zou afwerpen. Er was veel dat ik zou gaan leren en veel dat ik moest afl eren. Ik besloot me eraan over te geven en de genade van elk moment in me op te nemen.

Bij Parmarth wordt aan de oever van de Ganges, elke avond het aarti-ritueel gehouden waar een mooi looppad is aangelegd met een schitterend beeld van Heer Shiva erop. Op een avond besloot ik na de aarti te blijven zitten en te genieten van de zonsondergang tot hemel vol stond met sterren. De tijd stokte en woorden schieten tekort om de magische schoonheid te kunnen beschrijven die de natuur mij voorschotelde. Ik besloot hier opnamen van te maken, met Heer Shiva badend in het licht van de sterren. Ik kwam met mijn cameraman tot de conclusie dat we de camera dan de hele nacht moesten laten lopen. Het probleem was alleen dat we die niet de hele nacht onbeheerd achter konden laten. Snel stelde ik voor om de nacht buiten door te brengen en de apparatuur te bewaken Ik vleidde me neer op een dun laken op de grond en dekte me met een tweede laken toe. Zo lag ik daar in de winderige nacht, uitkijkend over de Ganges, met boven mij de hemel vol sterren, terwijl Shiva mij met zijn doordringende blik aanstaarde – hoe zou ik zo ooit kunnen slapen? De stilte van de nacht, het felle fl onkeren van de sterren, de Macht van Shiva en het kolken van de Ganges onder me – het was alsof alle elementen waren samengekomen en mij naar een heel ander niveau voerden. Moet ik nog meer zeggen? Tranen van dankbaarheid biggelden over mijn wangen, maar ik had de kracht niet om ze weg te wissen. Ik liet het maar gaan.

Eén harmonische eenheidNani Ma in Uttarkashi (ongeveer 300 kilometer noordelijker de Himalaya


in) liet me kennismaken met een andere spirituele kant. Rust, sereniteit, eenzaamheid, één-zijn met de natuur, maar wel vanuit een dienstbare houding. Een stille, bescheiden hut aan de Ganges, met katten, honden, vlinders, vogels, planten en bomen, en de Ganges. Het vormde allemaal één harmonische eenheid. Als ik naar haar onschuldige, vredige, blijde en hartelijke gezicht keek, was het moeilijk te geloven dat ze al bijna veertig jaar het zware leven van een sadhu leidt. Ze leefde al jarenlang in afzondering in Gangotri om sadhana te doen. Dat dorp is acht maanden per jaar volkomen van de buitenwereld afgesloten vanwege de sneeuw die er ligt. Ik werd diep geraakt door haar hartverscheurende verhalen en voelde een sterke drang om zelf naar Gangotri te gaan, een dag rijden de Himalaya in, over slechte wegen, langs diepe kloven en afgronden. Het was doodeng om over die wegen te moeten rijden. Mijn lichaam reageerde op deze ervaring met buikkrampen en misselijkheid, maar geestelijk leefde ik helemaal op. De uitgestrektheid van de kosmos en de schoonheid van de natuur gingen alle logica of menselijk verstand te boven. Ik voelde zelfs de aanwezigheid van gelukkige, goddelijke zielen, dansend in de lucht, en had de hele tijd een grote glimlach op mijn gezicht.

De Ganges leek bij Gangotri op een kind dat vol levensvreugde uit de baarmoeder komt en helemaal klaar is voor de lange reis die het leven in petto heeft. Zij is jong, puur en ongerept! Zelfs de rotsen waar zij tussendoor kronkelt, hebben de kleur van de rivier aangenomen. Ze zijn wit, en je zou ze gemakkelijk voor klompen ijs kunnen aanzien.Toen ik daar aan de Ganges zat en van haar heilige water dronk, was het alsof er een sluis in mijn binnenste openging. Er roerde zich iets in mijn ziel en ik had geen enkel verweer meer. Alsof ik mijn hele leven op dit moment had gewacht! Tranen die zich een heel leven hadden verzameld, vermengden zich met de heilige wateren. Het waren tranen van geluk, liefde, erkenning, aanvaarding en totale dankbaarheid. Iets heeft die dag mijn lichaam verlaten, klaar voor een ‘nieuwe avatar’.Bijna mijn hele volwassen leven heb ik vaak gedroomd dat ik alles achter me liet en op zoek ging naar mijn ‘ware roeping’. Die wensgedachte was misschien een waanidee, iets wat op afstand nog wel aantrekkelijk leek. Maar door deze reis te ondernemen, heb ik een ‘deur van hoop’ zien opengaan. Ik ben ontzettend dankbaar voor alles wat ik geschonken heb gekregen.Gods wegen zijn werkelijk ondoorgrondelijk. n

“Mahesvari, je gaat toch naar de winkel, wil je voor mij die hele

zoete gele mango’s kopen. Vorig jaar heb je ze ook voor mij gekocht.

Ze ruiken zo heerlijk zoet en ik wil de pitten planten, zodat ik ze kan

meenemen naar Suriname.”Met dit zinnetje begint mijn Nani (83)

altijd als ze weer eens zin heeft om plantjes te maken.

maH

esVa

ri a

uta

r


Een pit laat ze soms dagen drogen en als die droog genoeg is gaat ze haar nieuwe aanwinst planten. Wanneer zo’n pit sterk genoeg is en wortel geschoten heeft, gaat die mee naar Suriname of geeft ze iemand die op bezoek komt, een plantje mee.

Het belang van biodiversiteitIk heb nooit begrepen waarom Nani altijd pitten en planten meeneemt naar Suriname en waarom ze altijd bezig is geweest met het stekken van plantjes voor mensen die haar komen bezoeken. Nu ik een documentaire gemaakt heb over het belang van biodiversiteit en milieu activiste Vandana Shiva interviewde, begrijp ik eindelijk wat mijn Nani sinds jaar en dag doet. Ze was bezig met haar Dharma; het beschermen en bewaren van zaden om deze weer te delen met de natuur en de mensen om haar heen.

Mijn Nani is een levende zaadbank, want ze brengt haar tijd het liefst door met het verzamelen van zaadjes en pitten van groente en fruit. Het cultiveren van een zaad of pit begint bij Nani al bij de aankoop. Laatst schilde ik een kleine gele zoete mango voor haar. Ze vond de mango zo heerlijk sappig en ze vroeg mij wat ik gedaan had met de pit. Zoals gebruikelijk bewaarde ik die voor haar, want ik weet dat ze niet blij met me zal zijn als ik de pit zonder te vragen weggooi. Na het opeten van haar mango stukjes loopt ze tevreden naar de keuken om de pit te inspecteren. Een korte analyse brengt haar tot de conclusie dat het een waardige pit is om te planten en ze vraagt mij een krant voor haar te halen. Ze legt de pit de krant en zet die vervolgens buiten in de tuin om deze te laten drogen.

Het bewaren van ‘het leven’

begint bij jezelf


haar levensmissie gemaakt om zaden te cultiveren, waardoor de biodiversiteit in stand blijft. De zaden schenkt Vandana Shiva aan Indiase boeren en stimuleert daarmee de boeren om diverse soorten gewassen te planten wat ook weer voordelen met zich mee brengt. In het Westen staat de ontwikkeling van biodiversiteit op een laag pitje. Dat komt door de huidige markteconomie. Menselijke behoeften naar hoge productiviteit en groei, zorgen voor stagnatie en verarming van de natuur. Er is alleen plek voor één type gewas, meestal ook genetisch gemanipuleerd. Helaas bevordert dit niet de kwaliteit van ons voedsel, het voortbestaan van organismes onder de grond, sporen, insecten en diertjes die weer leven van insecten. Wat mij persoonlijk aan Vandana Shiva zo aanspreekt, is dat ze leeft met een bepaalde bezieling. Haar project

Volgens Vandana Shiva is het de taak van ieder mens om zaad te cultiveren en het delen van zaad vormt een onderdeel van onze beschaving.

Voedsel is de essentie van ons bestaan en de steriele Westerse kijk op de voorziener van ons voedsel, de natuur, is de wortel van het kwaad. De huidige economische crisis en milieuproblematiek zijn onlosmakelijk verbonden met de alsmaar toenemende productie en consumptie van voedsel. Er is geen oog meer voor de complexe samenhang van natuur, dier en mens. Daarom is Vandana Shiva vijfentwintig jaar geleden begonnen met haar levensproject ‘Navdanya’. Navdanya bestaat uit twee woorden:‘Nav’ en ‘Danya’. ‘Nav’ staat voor negen of nieuw en ‘Danya’ betekent zaden of het schenken van giften. Vandana Shiva heeft het tot

Foto: Adri Segaar


Navdanya draait om de principes van de Vriksha Ayurveda, een zeer specifi ek onderdeel van Ayurveda (Ayur = leven en Veda = kennis). Vrisksha Ayurveda biedt kennis over de dynamische creatie van de natuur. De manifestatie van de natuur wordt ook ‘Prakriti’ genoemd die zich manifesteert zich op verschillende niveaus. Eén daarvan is de onderlinge verbondenheid in alles wat leeft en de heiligheid van het leven in de natuur.

BurgerinitiatievenVan Vandana Shiva heb ik geleerd dat het van levensbelang is om weer terug te gaan naar onze basis. Het is goed om weer een band aan te knopen met de

natuur en dat kan zelfs in Nederland in een fl atwoning tussen de hoge wolkenkrabbers van Rotterdam. Het enige dat we nodig hebben is de wil om te veranderen en de wil om weer één te worden met onze natuurlijke omgeving. Tegenwoordig zijn er diverse burgerinitiatieven die zich inzetten voor stedelijk landbouw voor de lokale bevolking. Ze stimuleren inwoners om zelf hun eigen lokale, biologische en seizoensgebonden voedsel te verbouwen. Maar ik ga in de zomer mijn Nani helpen met tuinieren. Samen met haar ga ik ook pitten en zaden van fruit en groente planten en ze delen met mijn familie en vrienden. n

Mahesvari Autar is Programmamaker OHM - Documentaire: Web of LifeTe bekijken via www.ohmnet.nl/mediatheek

petr

a m

aart

ense


Adem is onze verbinding met

de kosmos.

Samen met de Indiase Kriya yoga guru Gyan Swami stappen we het hyperbare zuurstofcentrum in Zwijndrecht binnen, waar een nieuwe groep patiënten zit te wachten tot ze de cabine in kunnen. Het lijkt een beetje op een vliegtuig, maar het verschil is dat in deze ‘hyperbare kamer’ de luchtdruk opgevoerd wordt van 1 tot 2,4 atmosfeer en de luchtdruk in een vliegtuig juist afneemt. De patiënten zitten dagelijks een uur in deze cabine om onder deze verhoogde druk met behulp van een masker 100% zuurstof in te ademen. Meer dan 100% kan niet, maar door de verhoogde druk is de hoeveelheid zuurstof, die men inademt nog eens 2,4 keer hoger. Normaal gesproken bestaat 20 procent van de lucht die we inademen uit zuurstof. Dus op deze manier ademen mensen 12 keer zoveel zuurstof in. Arts René Bol Raap legt uit hoe het lichaam hierdoor gestimuleerd wordt

om zichzelf te herstellen. Omdat de gezonde delen van het lichaam meer zuurstof krijgen, ontwikkelen zich nieuwe bloedvaten in beschadigde delen en kunnen wonden die niet willen genezen uiteindelijk toch herstellen. Vooral voor patiënten met beschadigd weefsel na bestralingen en diabetici blijkt het een uitkomst. Guru Gyan Swami is onder de indruk van deze techniek.

“Elke cel in het lichaam vraagt om zuurstof,” weet hij. “Het meest essentiële voor de mens is de lucht, die hij inademt. En God zorgt zo goed voor de mens dat lucht altijd en overal beschikbaar is. Daar hoef je geen moeite voor te doen. Alleen, jammer genoeg weten we niet hoe we het moeten inademen. Dat is de tragedie van de mens. Als je niet weet hoe je goed moet ademen, krijg je niet genoeg zuurstof binnen. En dan heb je dus

OHM zendt op 8 september een documentaire uit over de

wetenschappelijke achtergrond van Kriya yoga: Zuurstof geneest!

Kriya Yoga Guru Gyan Swami op bezoek bij het Hyperbaar

Zuurstof centrum.


zulke apparaten nodig”. René Bol Raap trekt z’n wenkbrauwen op en vraagt zich af of ziektes ook te voorkomen zijn door goede ademhaling. Hij heeft dagelijks te maken met patiënten, die wonden hebben die niet meer uit zichzelf genezen. “Goede, diepe ademhaling, vooral die volgens de oude Kriya-yoga traditie, voorkomt ziekte, brengt je in balans, zorgt voor geestelijk evenwicht en brengt je bovendien in directe verbinding met de kosmos. Zuurstof is de drager van de kosmische energie en die is niet alleen genezend, het is de Goddelijke liefde, het brengt vreugde en vrede”, legt Gyan Swami uit. “Wij noemen dat Pranayam, wat levensenergie betekent. De adem is de levensenergie, de verbinding tussen het lichaam en de ziel. Als we niet goed ademen, krijgen we problemen, mentaal, sociaal en fysiek. Omdat

het lichaam niet gevoed wordt met voldoende zuurstof, levensenergie. Je ziet het, deze mensen hebben zuurstof nodig. “Geweldig werk!” complimenteert hij de arts. Die kan zich wel voorstellen dat een goede ademhaling veel ongemakken en lichamelijke problemen kan voorkomen. “Maar is het ook te gebruiken als remedie?” vraagt hij zich af. “Jazeker,” zegt Gyan Swami. “Door een goede ademhaling bereikt de zuurstof weer het hele lichaam. Net zoals hier gebeurt in deze cabine. Het probleem is voor deze mensen dat de zuurstof niet het hele lichaam bereikt. Toch? Als de zuurstof niet elke cel van het lichaam bereikt, heb je te maken met problemen en ziektes. Ook met deze methode pomp je eigenlijk meer en meer zuurstof in het lichaam, zodat het zich kan herstellen. Als je Kriya beoefent, gebeurt hetzelfde.”


Geheime Kriya-breathing techniekRené Bol Raap is zeker na het gesprek met Gyan Swami erg benieuwd naar de preventieve werking van meer zuurstof in het lichaam. Daar wordt op dit moment ook onderzoek naar gedaan. “Er zou meer samengewerkt moeten worden tussen de moderne medische wetenschap en de traditionele technieken die er bestaan zoals Kriya-yoga,” vindt Gyan Swami. Wat hier in de twee werelden, die deze personen vertegenwoordigen in elk geval overeenkomt, is dat het lichaam zelf ertoe aangezet wordt zich te herstellen.

Guru Gyan Swami was in mei een week in Nederland om lezingen te geven over de kracht van Kriya yoga en om hier een twintigtal Kriya-yoga studenten in te wijden in de ‘geheime’ Kriya-breathing techniek. Het zijn de leerlingen die klaar waren voor zijn eigen ‘discipel’ Mitali Debnath, die in Amstelveen les geeft. Gratis. Dat wordt benadrukt door guru Gyan Swami en

Mitali Debnath: “De liefde van God is gratis, dus Kriya yoga ook!”

De speciale Kriya-breathing, ooit door Krishna geïntroduceerd en later door Babaji onderwezen aan andere meesters, (o.a Gyan Swami) is geheim omdat het van oudsher alleen van guru op student mag worden doorgegeven. “Deze ademhalingstechniek is zo krachtig, dat het je onmiddellijk

verbindt met de kosmos en als je het niet goed leert of niet goed toepast, kan dat gevaarlijk zijn”, aldus de guru. Uiteindelijk leert een Kriya-meester zijn ademhaling, dus ook lichaam en geest, totaal te beheersen. Op ons aandringen geeft guru Gyan Swami in de documentaire

over Kriya, die op 15 september wordt uitgezonden bij de OHM, toch alvast een aantal voorbeelden van eenvoudige maar doeltreffende ademhalingsoefeningen, waar we ons voordeel mee kunnen doen. n

• Kriya yoga, wetenschappelijk bekeken, 15 september 2012 bij de OHM• In 2011 maakte de OHM ook al twee programma’s over Kriya yoga (onder andere met Mitali Debnath), die zijn terug te zien bij uitzending gemist: http://www.uitzendinggemist.nl/programmas/3058-kriya-yoga

• Wie meer wil weten over Kriya yoga kan het boek ‘Autobiografi e van een Yogi’ van Paramahansa Yogananda lezen, die een eeuw geleden de yoga naar het Westen bracht.


Nu wordt er in onze taal veelvuldig gebruik gemaakt van de term Guru, in een iets meer algemene zin. Zo wordt het gebruikt om iemand aan te duiden die veel afweet van een bepaald onderwerp, zoals management-Guru’s, mode-Guru’s, fi nanciële-Guru’s etc. Het woord ‘Guru’ duidt in deze zin wel aan dat deze fi guren naast kennis en kunde, ook een bepaald charisma hebben die er voor zorgt dat hun boodschap meer onder de aandacht komt, waardoor hij of zij een aantal volgelingen heeft gekregen. In India wordt het woord guru van oudsher nog breder ingezet, daar betekent het namelijk spirituele leraar’, en letterlijk: ‘gever van kennis’, of ‘hij die de duisternis van onwetendheid verdrijft’. Er zijn verschillende categorieën

Guru’s; spirituele adviseurs, of een verlichte meester die zijn autoriteit ontleent aan zijn ervaringen, ook kunnen Guru’s zich zien als een incarnatie van God (een avatar), zelfs een boek kan een Guru zijn (binnen het Sikhisme). Er zijn wel enkele kenmerken die een goede Guru dient te bezitten, zo dient Een Guru te werken voor het welzijn van de hele wereld zonder egoïstische motieven te hebben, hij onderwijst wanneer de leerling daar zelf aan toe is en hij dient niets terug te verwachten voor zijn service.Binnen het Hindoeïsme wordt het belang van een Guru benadrukt, omdat hij de transcendentale kennis kan overdragen. Er is veel respect voor de leraar, dit omdat de oude wijsheden van India al eeuwen lang van leraar

san

ne

Veel

Guru purnima Het Sanskriet woord Guru, is enkele decennia geleden in onze westerse

cultuur binnengedrongen, in het begin verwezen we met deze term naar

Indiase wijzen, zeer charismatische en mysterieuze fi guren die leider

waren van een spirituele beweging. Bekende voorbeelden zijn Osho en

Sai Baba, die vooral bekendheid kregen in de jaren 60 en 70. In die tijd

waren veel mensen in Europa en de VS op zoek naar alternatieven voor

de gevestigde godsdiensten, zij kwamen in contact met spirituele gidsen

en Guru’s uit India, op zoek naar antwoorden op de zin van het leven,

en om een meer directe ervaring te bereiken, vrij van intellectualisme

en fi losofi e. Guru’s uit vele denominaties reisden naar West-Europa en

de Verenigde Staten en kregen daar vele volgelingen.


Tijdens deze dag worden er in de tempels puja’s gedaan ter ere van de kosmische satguru ( de ware verlichte Guru), er worden bloemen en andere offers gebracht, heilige geschriften zoals de Guru Gita (een ode aan de Guru) worden opgelezen en er worden religieuze hymen gezongen. Het doel van het Guru Purnima feest is om het voorgaande jaar te evalueren om te zien hoeveel men is gevorderd in het leven, om zijn vastberadenheid te vernieuwen, en om te focussen op de eigen vooruitgang op het spirituele pad. Nu heb ik geen Guru, maar dit bovenstaande klinkt wel als iets wat ik ook zou kunnen doen. Refl ectie en evaluatie over waar ik sta, wat ik heb gedaan en wat ik wil bereiken op spiritueel niveau is ook voor mij nuttig. Nederlanders doen dit over het algemeen tijdens oud en nieuw, dan staan we stil bij wat het afgelopen jaar ons gebracht heeft en maken we mooie plannen en voornemens voor het komende jaar. Maar daarnaast staat deze feestdag stil bij de leraar, en iedereen heeft een leraar, zo zijn je ouders je allereerste leraar, daarna ga je naar school en leer je steeds meer, en hoe ouder je wordt des te meer je je leraar zèlf zal gaan uitkiezen, afhankelijk van welk (spiritueel) pad je wilt volgen in je leven. Vandaar dat we met guru purnima even stil staan bij wat die leraar voor jou heeft gedaan, en wat hij of zij jou heeft gebracht in je leven. Een mooi gebaar. n

op leerling worden overgedragen. Zo is een van de meest populaire boeken binnen het Hindoeïsme, de Bhagavad Gita, een dialoog tussen een leraar (God in de vorm van Krishna) en een leerling (de prins Arjuna). De Shiva Samitha, een middeleeuwse tekst over Hatha yoga, noemt de fi guur van de Guru als essentieel voor de bevrijding uit wedergeboorte, en beweert dat de leerling al zijn of haar eigendom aan de Guru moet geven wanneer deze geïnitieerd word. In de Upanishads staat dat, om de hoogste godheid te realiseren, men zichzelf moet overgeven aan de Guru, want die kent de geheimen van de Veda’s.

Reflectie en evaluatie De guru-shishya traditie, waarbij kennis door een leraar wordt overgedragen op de leerling, is een van de meest oude vormen van kennisoverdracht. In deze relatie wordt geavanceerde kennis overgebracht door middel van respect, inzet, toewijding en gehoorzaamheid van de student. De reden dat ik uitweid over de Guru, is omdat met volle maan van de maand Ashadh van de Hindoe kalender (die dit jaar valt op 3 juli), Guru Purnima gevierd wordt. Dit feest wordt gevierd door Boeddhisten en Hindoes, waarbij men de spirituele leraar of meester eert. Het is de dag waarop de leerling uiting geeft van zijn of haar dankbaarheid. Voor Hindoes is deze dag belangrijk omdat op deze dag Vyasa geboren werd, de schrijver van de Mahabharata, een van de meest belangrijke boeken in de geschiedenis van India. Vyasa wordt gezien als hèt symbool van de guru-shishya traditie.


Ik werk inmiddels al ruim vier jaar voor OHM en ben sinds februari 2011 verantwoordelijk voor het jongerenprogramma Chatney. Elke laatste zondag van de maand proberen we onderwerpen aan te snijden die leven bij de Hindoejongeren. Ook maatschappelijke kwesties die het leven van de jongeren kunnen beïnvloeden worden behandeld. Na een uitzending over alcohol-verslaving kreeg de Chatney redactie veel positieve reacties. Maar ook vragen: “Waarom maken jullie niet een programma over tienermoeders of drugsmisbruik?” Natuurlijk zouden we deze programma’s willen maken. Graag zelfs. Helaas lukt het niet altijd. Bijna elke maand lopen we tegen

de ‘Manai ka boli?’-kwestie op. Veel jongeren (maar zeker ook volwassenen) zijn bang om hun verhaal op tv te vertellen, uit angst voor negatieve reacties uit de omgeving. En helaas krijgen ze die reacties ook. Zelfs van wildvreemden.

Een voorbeeld: een paar maanden geleden maakten wij het programma “Het is ook nooit goed!”Centraal thema was de communicatie-kloof tussen ouders en kinderen. In de uitzending kwamen twee meisjes aan het woord die, door de problemen met een of beide ouders, waren weggelopen van huis. Het ene meisje had volledig gebroken met haar familie en vond het daarom geen probleem herkenbaar haar verhaal te vertellen. Het andere meisje woonde inmiddels weer thuis,

IN PLAATS VAN ‘MANAI KA BOLI’ WORDT HET HOOG TIJD VOOR ‘MANN KA BOLE HAI’

Hindoestanen en het MKB-probleem

War

sHa

nar

ain

Als er één ding is dat typerend is voor de hindoestaanse

gemeenschap, is het wel het gegeven dat de vuile was niet

buiten wordt gehangen. De angst voor wat de omgeving

zal zeggen op onconventionele keuzes en persoonlijke

problemen, wordt het makkelijkst omschreven als: ‘Manai

Ka Boli?’ (Wat zullen de mensen zeggen?)


leert dat je je kennis moet delen met anderen. Niet alleen de kennis die je opdoet uit boeken. Maar juist ook de kennis die je opdoet uit je levenservaringen. Hiermee kun je anderen inspireren en aan het denken zetten. Door je opgedane kennis voor je te houden en niet te delen met anderen doe je, volgens mij althans, afbreuk aan een belangrijke Hindoe-waarde.

Gelukkig vinden we steeds vaker jonge mannen en vrouwen die hun ervaringen willen delen met het grote publiek. Jongeren die durven op te staan en zich te onderscheiden van de rest. Die sociale moed tonen. En in feite lak hebben aan wat anderen van ze zullen zeggen. Door hun verhaal te vertellen, willen ze anderen inspireren. Ze bieden anderen een kijkje in hun levensweg. Waar kwamen zij in confl ict met zichzelf en hun omgeving? Welke reacties kregen zij?Hoe gaan ze hiermee om?En hoe zien ze hun toekomst?

Onbewust worden deze jongeren rolmodellen voor de Hindoestaanse jeugd. Door te laten zien dat je niet altijd de gebaande paden hoeft te bewandelen en je best een keer links of rechts mag afslaan, zien jongeren dat het ook anders kan. Waarom zou je je strak houden aan wat je ouders, familie en omgeving van je verwachten? Naast respect voor ouderen (waaronder je ouders), staat in het Hindoeïsme zelfontplooiing hoog aangeschreven. Iets anders doen dan wat je ouders van je verwachten,

en wilde uit angst voor reacties van de omgeving, niet herkenbaar op tv. Een paar dagen na de uitzending gaat de telefoon van mijn collega. Het tweede meisje hangt in paniek aan de andere kant van de lijn; ze is herkend en wordt gechanteerd door een paar mensen die dreigen haar identiteit bekend te maken. Het team is in shock! Dit hebben we werkelijk nog nooit meegemaakt. Hoewel we niet weten of je chanteerders serieus moet nemen, maken we ons zorgen. Ikzelf voel naast die bezorgdheid ook onbegrip. Onbegrip omdat een stel idioten het lef heeft een 16-jarig meisje onder druk te zetten. En omdat ik besef dat hierdoor het ‘manai ka boli’-probleem in stand wordt gehouden.

Kennis delen met anderenDit soort acties zorgen ervoor dat vele verhalen niet verteld worden. Verhalen die andere kunnen inspireren. Verhalen die anderen kunnen helpen een stap te zetten in het leven die ze tot dan toe niet hebben durven zetten. Omdat ze zien dat ze niet de enigen zijn die met dat probleem rondlopen. Door taboes dood te zwijgen, creëer je een gemeenschap die steeds meer op afstand komt te staan van de werkelijkheid. Hoe kun je als Hindoegemeenschap zeggen dat weggelopen kinderen, tienerzwangerschappen of drugsgebruik niet voorkomen, terwijl iedereen wel iemand in zijn of haar omgeving kent die dit van dichtbij heeft meegemaakt? Wat ik in de jaren bij OHM heb geleerd is dat het Hindoeïsme ons


wil niet meteen zeggen dat je niet respectvol bent. Leg uit waarom je bepaalde keuzes maakt. Neem ze mee in je zoektocht. En je zult zien dat ze steeds meer begrip voor je keuzes zullen hebben. Ik praat veel met jongeren en merk dat er wel een verandering aan het plaatsvinden is. Maar ik zie ook in dat we nog een lange weg te gaan hebben voordat we als gemeenschap

openlijk over pijnlijke kwesties kunnen praten en aparte keuzes niet direct worden afgestraft. Een opvoeddeskundige in de uitzending van de weggelopen meisjes verwoordde het perfect. “Hindoestanen moeten afstappen van het ‘manai ka boli’. Het wordt hoog tijd voor ‘mann ka bole hai? (Wat zegt je hart?)’! n

Warsha Narain is programmamaker

Illustratie: Adri Segaar


Als je er beter over nadenkt, wordt deze keuze echter steeds logischer. Wat de klassieke Engelse romans zo interessant maakt, zijn de immense klassenverschillen, de beperkingen die dit met zich meebrengt in bijvoorbeeld de liefde en de manier waarop de hoofdpersonen binnen dit kader vechten voor hun plek in de wereld. In het huidige Engeland zouden deze verhaallijnen niet meer tot hun recht komen, maar India, waar niet alleen verschillende klassen naast elkaar leven, maar ook verschillende tijdperken door elkaar heen lopen, vormt een zeer geschikte setting voor de negentiende-eeuwse verhalen. In 2000 was er bijvoorbeeld Kandukondain Kandukondain, een geslaagde Tamil-verfi lming van de Britse bestseller Sense and Sensibility ( Jane Austen), met Tabu en Aishwarya Rai in de hoofdrollen. In de fi lm worden de twee zussen in hun strijd voor een goed huwelijk en goed

bestaan gestuurd door fi nanciën, klassenverschillen en hun eigen kijk op de liefde. Afgelopen april opende de twintigste editie van het Open Doek fi lmfestival in België met de fi lm Trishna, geregisseerd door Micheal Winterbottom, en gebaseerd op het boek Tess of the d’ Ubervilles van de Engelse romanschrijver Thomas Hardy. Op de vraag waarom Winterbottom ervoor heeft gekozen om het verhaal naar India te verplaatsen zegt hij in een interview: “Tess of the d’ Ubervilles is niet zomaar een romantisch liefdesverhaal. Het gaat in feite over de liefde tussen twee mensen met verschillende achtergronden en culturen. Waar kan je dat beter in beeld brengen dan India? In een grote stad als Mumbai zie je de nieuwe rijken met hun mobieltjes en laptops over straat paraderen, terwijl je een straat verder kinderen water ziet pompen bij een waterput omdat er in hun buurt geen waterleiding ligt. Het contrast

RECENSIE VAN DE FILM TRISHNA

Britse tragedie in India Bij de combinatie India en het Verenigd Koninkrijk denken velen

allereerst aan een beladen geschiedenis met o.a. kolonialisme,

imperialisme en migratiestromen. De laatste jaren lijken de twee

landen elkaar echter geregeld te vinden op, in eerste instantie,

onverwacht terrein: Engelse romans uit de negentiende eeuw

worden verfi lmd in een Indiase context.

sHan

tie

ram

lal-

Jag

mO

Han

sin

gH


RECENSIE VAN DE FILM TRISHNA

Britse tragedie in India

tussen die twee werelden is exact waar Hardy over schreef. Ik vind dat voor dit verhaal India veeleer een logische locatie is dan een vergezochte.”

De fi lm Trishna gaat over Jay, opgegroeid in Engeland, zoon van een rijke Indiase hoteleigenaar en door zijn opvoeding zeer verwend. Eenmaal in India zijn er weinig prikkels voor hem om iets anders te doen dan rondhangen met vrienden (geldzorgen heeft hij immers niet). Op een van deze tripjes ontmoet hij Trishna, een dorpsmeisje van zeer eenvoudige komaf, en voelt zich sterk tot haar aangetrokken. Als haar familie in fi nanciële moeilijkheden komt, wil hij haar helpen en biedt haar een baan aan in een van de luxehotels van zijn vader. Trishna pakt haar spullen in, neemt afscheid van haar ouders en kleine zusje, en wordt onderdeel van het hotelpersoneel.

Een gevaarlijk machtsspel.Aanvankelijk heeft de fi lm iets weg van de Indiase variant van Pretty Woman. Een rijke jongen wordt verliefd op een mooi arm meisje en zorgt dat ze werk krijgt. Op de werkvloer wisselen ze stiekeme blikken uit en heel voorzichtig en subtiel groeit dit uit tot een relatie. Na allerlei ontwikkelingen besluiten ze samen weg te lopen naar de grote stad waar Jay wil werken als fi lmproducer. In Mumbai wonen ze samen. Ver weg van hun beider families en door de anonimiteit van de grote stad hoeven ze hun relatie ondanks het klassenverschil niet te verbergen. Van een dorpsmeisje in salwaar kameez zien we Trishna opeens in hippe stedelijke jurken, ze volgt danslessen en bevindt zich tussen beroemdheden. Gaandeweg worden echter barsten zichtbaar in hun relatie. Jay lijkt dubbele standaarden te hanteren,

30- juli / september 2012 31- juli / september 2012

kan zich niet verplaatsen in Trishna, doordingt haar er steeds van dat ze door hem daar is en van hem afhankelijk is. Tegelijkertijd is Trishna niet meer het naïeve meisje dat Jay innig dankbaar is voor de kans om te werken in een hotel, zodat ze met het geld voor haar familie kan zorgen. Maar juist de verandering van Trishna, het besef dat niet alleen de wereld veel groter is dan ze altijd dacht, maar vooral haar eigen kunnen en mogelijkheden, zorgt ervoor dat hun liefdesrelatie verandert in een gevaarlijk machtsspel. Ze groeien steeds verder uit elkaar. Trishna wil verder, nog meer onbekende werelden veroveren. Jay beperkt haar, ziet haar als een soort product dat hij eigenhandig heeft gecreëerd. En hoe meer Trishna zich ontwikkelt, des te meer lijkt Jay haar te behandelen als zijn speeltje. Maar waar Trishna eerst gewillig gehoorzaamde als dank aan wat hij haar heeft gegeven, begint er diep van binnen een vuur van protest te branden. Als kijker zit je te wachten op het moment dat ze hem eens fl ink de waarheid zegt. Maar als dat moment eenmaal daar is, gaat ze werkelijk alle grenzen over…De hoofdrol in Trishna wordt gespeeld door Freida Pinto, wereldberoemd geworden door Slumdog Millionaire heeft ze de rollen nu voor het

uitkiezen. In deze fi lm zien we dat Pinto de kunst beheerst van het acteren zonder woorden. Als de ingetogen en schuchtere Trishna, die veel slimmer is dan ze aanvankelijk beseft, zeggen haar blikken alles. Jay wordt gespeeld door Riz Ahmed, een acteur van Pakistaanse afkomst. Net als Jay heeft hij een kosmopolitische achtergrond en voelt zich verbonden met meerdere landen. Hij kan zich daarom goed inleven in de situatie van de ontheemde en teruggekeerde Indiër die hij speelt. Er is nog een derde hoofdpersoon in het verhaal: India. Niet alleen wordt de uiteenlopendheid van het land prachtig in beeld gebracht in de fi lm, het land fungeert ook als een metafoor. De transformaties in de relatie van de geliefden die veroorzaakt wordt door hun eigen snelle ontwikkeling (vooral die van Trishna), lijkt te staan voor de snelle veranderingen in de Indiase maatschappij. De fi lm zet aan tot denken over de vele lagen van dit fascinerende land, die werelden in werelden bevat. De manier waarop je de ene dag een arm dorpsmeisje bent en de volgende dag kans maakt om in een Bollywoodfi lm te dansen of een opleiding te volgen tot hotelmanager, lijkt alleen te kunnen in hedendaags India. n


Op de vraag wat nu precies de ziel is, kun je geen defi nitief antwoord geven. De ziel is een door de mens bedacht concept dat hij scheppen moest in zijn zoeken naar de zin van het leven. Bestaat er dan misschien geen ziel? Hoe kunnen we omgaan met dit begrip? De wijze Boeddha zei: ‘Alle bestaansvormen zijn onwerkelijk’ (XX:279). Nu gaat het niet om de discussie of er wel of geen sprake zou zijn van een ziel, het gaat erom hoe wij met dit concept kunnen omgaan. De Ayurveda verwijst naar levenskennis; om die te verwerven zul je jezelf aan een diepgaand onderzoek moeten onderwerpen. In bepaalde hindoegeschriften vinden wij twee begrippen die de persoonlijkheid van de mens overstijgen: de buddhi en de atman. De buddhi zou dan de ziel zijn en de atman de geest. De atman wordt gezien als een onsterfelijk beginsel, waar je als mens echter weinig mee hebt omdat deze in een volkomen

onbewuste staat verkeert. Zij wordt vergeleken met een bloem in de knop, slapend, onbewust en niet gekend.

Daarom zou er de buddhi zijn, de zielewerkzaamheid. Maar die is in principe weer inactief. Omdat de mens echter ook nog een ‘manas’ heeft, een bewust denkvermogen, zou hij die buddhi actief kunnen maken. Maar of hij dat nou wel of niet doet, dat is zijn eigen keuze. Dat actief maken gaat

rO

bert

sW

ami p

ersa

uD

Ayurveda en de zielFilosofi sch Nederland had de afgelopen weken het

thema ‘de ziel’ centraal staan. Er worden over dit

thema lezingen gegeven, artikelen gepubliceerd en

interessante gesprekken gevoerd. Over de ziel raak

je ook nooit uitgesproken. Omdat de Ayurveda een

levenswetenschap is, spreekt zij ook veel over de ziel.

Laten we daar ook eens even naar kijken.


volgens de geestelijke achtergrond van de Ayurveda (die de samkhya genoemd wordt), niet dankzij rituelen, gebeden of oefeningen. Want dat zouden allemaal ego versterkende methoden zijn die de mens alleen maar zouden afl eiden van die ziele-ontwaking. De buddhi kan tot ontwaking komen door de drie menselijke vermogens denken, voelen en willen daarop te richten. En dat richten vindt haar vorm in de dagelijkse levenshouding. Met andere woorden: hoe ga je met je medemens om en met het leven om je heen? Je denken kan zich omvormen van een ikgericht denken naar een jezelf kunnen verplaatsen in de ander (empathie); je voelen kan zich omvormen van een zoeken naar ikbevrediging naar een scheppen van welzijn voor de ander.

Je schept je eigen zielJe willen kan zich omvormen vaneen jezelf op de voorgrond plaatsen naar een dienen van de ander. Langzamerhand vindt er zo een soort transfi guratie plaats waarbij je buddhi tot waakzaamheid wordt gebracht: je schept dus je eigen ziel! Daarom zien wij dat sommige mensen ‘bezield’ zijn en anderen juist weer helemaal niet. Wij zouden mogen zeggen dat de ziel soms wel en soms niet bestaat; het is afhankelijk van wat je er zelf mee doet. Sterft een mens die nooit tot bezieling is gekomen, dan zal alleen de onbewuste, de zich in knop bevindende atman overblijven. Gebonden aan het aardse magnetisme zal ze als vanzelfsprekend weer aangetrokken worden door deze wereld en opnieuw vorm krijgen in een

menselijke lichaamsgestalte. Tijdens de conceptie-fase in de baarmoeder zou de schepping plaatsvinden van een hele nieuwe mens. Niet alleen de stoffelijke maar ook de onstoffelijke beginselen vormen zich dan. Behalve de atman echter die er altijd al was en alles als een onbewust en toch behoedend ei (‘hirayagarbha’) koestert. Op basis van dit uitgangspunt heeft de pasgeboren mens dus alle zielebeginselen in zich maar zoals al eerder gezegd: in een inactieve staat. Deze mens zal de mogelijkheid hebben zichzelf te bezielen of niet, met andere woorden: om de inactieve staat tot een actieve staat te maken. Neemt hij die stap, dan zal hij dankzij die ziel de weg kunnen bewandelen naar de atman, de onsterfelijke geest. De ontmoeting met die geest wordt beschouwd als


de kus van de prins aan de slapende prinses. Deze kus doet de prinses, dus de atman, ontwaken. Ze leidt tot eenwording met de prins, die zelf de ziel is. Vele prinsen echter gingen hem voor zonder resultaat. Hierin wordt gesymboliseerd wat zojuist al ter sprake kwam; al onze levens die wij geleid hebben en waarin wij niet beseften dat wij eigenlijk over een schat beschikten (ons prins-zijn). Wij gaven ons over aan de prakrutische krachten van deze aarde en stierven een zielloze dood. Maar elke keer opnieuw hebben wij als mens weer de mogelijkheid om onze eigen ziel te scheppen, dus om tot bezieling te komen. Daarom is het in Ayurvedische zin van het grootste belang om je met dit vraagstuk over de ziel bezig te houden. Het maakt je bewust van de

geweldige mogelijkheden waarover je beschikt. Maar let wel op de valkuilen: het zijn niet de spirituele trucjes die jouw ziel scheppen, maar je werkelijke levenshouding, liefdevol voorkomend uit jouw eigen hart. De basismantra van de Ayurveda luidt niet voor niets: ‘Sarve Bhavantu Sukhinah’: ‘Moge alle wezens gelukkig zijn’. De cultuur waarin de Ayurveda haar vorm heeft gevonden zegt als groet: ‘namasté’: ‘Ik groet de Geliefde in U’. Net zoals men in Oostenrijk als groet placht te zeggen: ‘Gruss Gott’. Het zijn sociale omgangsvormen waarin men elkanders ziel wil groeten. Wij kunnen veel praten over onze ziel, maar in Ayurvedische zin zou het beter zijn om er niet zoveel over te praten maar om er zuinig op te zijn, je hebt haar alleen nu. n


OHM Televisie heeft maar een beperkt aantal uur zendtijd op televisie.

Dus daarom heeft OHM Televisie een zomerstop.

Zaterdag 28 juli 23.25 uur Extra uitzending (55 minuten)Bollywood, a cry for change

Hindoejongeren in Nederland laten zich als het gaat om mode-uitingen voor speciale gelegenheden zoals een trouwerij of een culturele of religieuze hoogtijdag, leiden door hoe hun favoriete artiest in de laatste fi lm gekleed ging. Maar niet alleen kledingmode bepaalt hun keuzes. Ook de muziek, de taal, het gedrag van de populaire artiest en vooral waarden en normen uit Bollywoodfi lms bepalen het gedrag van veel Hindoejongeren in Nederland. Maar wat is de magie van Bollywood, dat het zo een sterke invloed heeft op jongeren, terwijl deze jongeren ruim 8000 km verwijderd zijn van het centrum van Bollywood?

3e kwartaal 2012Iedere zaterdagop Nederland 2

11.30 uur

Herhaling iedere zondag15.00 uur

Televisie


Zaterdag 18 augustus 2012 11.30 uur Upanishads deel 1: Wie ben ik?

Wie ben ik? Hoe kom ik aan spirituele kennis? Wat gebeurt er na de dood?Allemaal vragen die we ongetwijfeld wel eens aan onszelf hebben gesteld. Antwoorden hierop kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan zingeving in ons leven. In een van de oudste geschriften uit de Indiase traditie, de Upanishads, vinden we uitgebreide en diepgaande filosofische verhandelingen over deze en andere vragen. OHM maakte met bovenstaande vragen als leidraad een driedelige gedramatiseerde serie over de Upanishads.

27 augustus tot en met 1 september 19.00 uurZoek de verschillen XXL

In hoeverre wijkt jouw manier van de beleving van het Hindoeïsme in Nederland af van die van een leeftijdsgenoot die in Suriname, Engeland of Maleisië woont? Heeft als gevolg van lokale invloeden in deze landen zich een andere vorm van Hindoe - uitingen ontwikkeld die afwijkt van jouw manier? Zijn de verschillen nog overbrugbaar? Zo ja, waarom kan dat ondanks de verschillen? Zo niet wat maakt het verschil zo groot dat dit niet mogelijk is? OHM gaat hier naar op zoek. Gedurende één week bezoeken joodse, moslim, en hindoe jongeren een gezin in het buitenland en proberen zoveel mogelijk met alle religieuze uitingen mee te doen, maar geven daarbij ook aan als er voor hen een grens wordt overschreden.

Zaterdag 25 augustus 2012 11.30 uur.Upanishads dl 2: De weg naar kennis

Zaterdag 1 september 2012 11.30 uur, Upanishads dl 3 Sterven en dan?

HerHaling 26 augustus 15.00 uur

HerHaling 2 september 15.00 uur

HerHaling 19 augustus 15.00 uur


Zaterdag 8 september 2012 11.30 uur OHM Magazine

OHM belicht actuele ontwikkelingen die zich binnen de HIndoegemeenschap in Nederland voordoen. We besteden o.a aandacht aan initiatieven en activiteiten die er binnen de Hindoegemeenschap worden ontwikkeld met als doel het bevorderen van de eigen inworteling en burgerschap in de Nederlandse samenleving.

Zaterdag 15 september 2012 11.30 uur Kriya Yoga

Hyperbare zuurstoftherapie is een behandelmethode die de laatste tijd steeds meer wordt toegepast bij een aantal klachten zoals chronische ontstekingen, klachten tegen bestraling en versterking van het immuunsysteem. Patienten krijgen hierbij medicinale zuurstof ( 100 % zuurstof onder hoge druk) toegediend. De genezende werking van een grotere inname van zuurstof is in de Indiase traditie al eeuwen bekend. Er is daarvoor zelfs een yoga vorm ontwikkeld, de Kriya yoga. Deze yoga- vorm heeft tot doel een structurele verhoging van de zuurstofcapaciteit in het lichaam teweeg te brengen.Waarin verschillen deze twee methoden van elkaar? Kan de kriya yoga de hyperbare behandelmethode misschien vervangen?

Zaterdag 22 september 2012 11.30 uur Geweld in relaties

Volgens een onderzoek van het Verwey-Jonker instituut (onderzoeksleiding onder Trees Pels - 2011) in opdracht van de steden Amsterdam, Rotterdam, Den haag en Utrecht, blijkt dat partnergeweld verstrekkende gevolgen heeft op de karaktervorming van kinderen. Het schaadt de toekomst van de kinderen. Zelfs als de ouders uit elkaar gaan, blijft de negatieve inwerking op de kinderen groot. Dit onderzoeksresultaat klinkt simpel en zo vanzelfsprekend




Televisie


dat we er niet van opkijken. Toch is het de vraag of partners zich voldoende realiseren welke impact hun gedrag heeft op de ontwikkeling en toekomst van hun kinderen.

Zaterdag 29 september 2012 11.30 uurChatney

Iedereen vraagt zich op een bepaald moment in zijn leven wel af, wat wil ik in dit leven, wie ben ik eigenlijk. Deze vragen zijn universeel en worden juist op momenten van crisis actueel. In deze Chatney staan we stil bij deze vragen des levens. Wanneer komen deze vragen in leven van jongeren, en hoe gaan zij op zoek naar antwoorden?


OHM heeft een nieuwe website. overzichtelijk en een nieuwe look. De Chatney en Lotusvijver websites zijn nu opgenomen in de nieuwe site. De pagina’s Chatney en Spiritualiteit vervangen de oude websites. Wij wensen u veel plezier met onze vernieuwde site.

Lees eerdere edities van OHM Vani op onze website: www.ohmnet.nl/over-ohm/ohm-vani/

Blijf op de hoogte van onze programma’s en interessante artikelen over de Hindoe cultuur: neem een abonnement op onze nieuwe wekelijkse nieuwsbrief: www.ohmnet.nl/nieuwsbrief

Bezoek onze vernieuwde website

www.ohmnet.nl

3e kwartaal 2012

Zaterdag16.30 - 18.15 uurop Radio 5via de ether: 747 AMen via de kabel:DEN HAAG 88.1 FMAMSTERDAM 96.6 FMROTTERDAM 90.0 FMof vraag uw kabelexploitant naar de juiste frequentie in uw regio.


Zaterdag 7 juli Lotusvijver 16.30 - 17.00 uurReligie en welzijnEen atheïst als Richard Dawkins is van mening dat religie meer kwaad brengt dan goeds. Anderen, zoals bijvoorbeeld fi losoof Herman Philipse, zijn daar iets genuanceerder over, al heeft Philipse geen goed woord voor God over. Philipse is weliswaar ook atheïst, maar acht religie als verschijnsel niet per se schadelijk voor de mens. Het Hindoeïsme wordt tegenwoordig meer gezien als de wetenschap van de geest dan als religie. Hoe wordt er vanuit het Hindoeïsme tegen het verschijnsel religie aangekeken?

Hindoewijzer 17.00 - 18.00 uurAfsluiten door te vergevenVergelding is het eerste wat in je opkomt als iemand je iets aandoet. Toch blijkt in de praktijk dat dit op langere termijn geen oplossing is. Natuurlijk moet de dader gestraft worden, maar jij moet verder met je leven. Dit kan alleen als je het kunt afsluiten door te vergeven. Welke handvaten biedt het hindoeïsme om te komen tot vergeving?

de LotusvijverHindoewijzer

de Bestemming

3e kwartaal 2012

Zaterdag16.30 - 18.15 uurop Radio 5via de ether: 747 AMen via de kabel:DEN HAAG 88.1 FMAMSTERDAM 96.6 FMROTTERDAM 90.0 FMof vraag uw kabelexploitant naar de juiste frequentie in uw regio.


De bestemming 18.00 - 18.15 uurDe gast in dit programma vertelt over de persoonlijke zoektocht naar zijn levensbestemming. Welke gast we voor deze week hebben uitgenodigd wordt te zijner tijd op ohmnet.nl bekendgemaakt.

Zaterdag 14 juli Lotusvijver 16.30 - 17.00 uurHet beeld van het ZelfAls mensen een beeld hebben van God als een straffende vader of een Offi cier van Justitie hebben ze meestal een beeld van de mens als een machteloos, krachteloos, zondig en schuldig wezen. Zo hoort bij een sadistisch godsbeeld en een masochistisch mensbeeld een onverschillig maatschappij- en wereldbeeld. Omgekeerd: als wij mensen onszelf toestaan ons te zien als mensen die het licht mogen uitstralen in de wereld, zoals Vyasadeva dat zo prachtig formuleerde in het Lied van de Heer, de Bhagavad Gita, dan staan we de ander dat ook toe. In de Lotusvijver onderzoeken we wat het mensbeeld is in de Bhagavad Gita.

Hindoewijzer 17.00 - 18.00 uurGuru PurnimaMet Guru Purnima wordt in de hindoetraditie de (spiritueel) leraar geëerd en om zegeningen gevraagd door middel van een puja. Want alleen een Guru kan de leerling leiden naar een hoger bewustzijn. De Nederlandse ashram Sada Shiva Dham in Loenen organiseert een 6-daags Gurufestival met verschillende religieuze activiteiten. Hoe vieren de toegewijden hier Guru Purnima en wat betekent de Guru voor hen?


Zaterdag 21 juli Lotusvijver 16.30 - 17.00 uurHet lied van de bevrijde zielDe Avadhuta Gita is ver voor het begin van onze jaartelling in India geschreven. Het boek behoort tot de Veda’s, die de grondslag van het hindoeïsme vormen. De auteur ervan is Dattreya .Op zijn zoektocht naar een praktische wijze van ‘zijn’ stuitte Alfred Schmits op een tekst die behoort tot de Veda’s. Avadhuta Gita betekent ‘het lied van de bevrijde ziel’. Deze Gita stelt dat er slechts Waarheid bestaat, die uitgaat boven de dualiteit en de non-dualiteit. De Lotusijver in gesprek met de schrijver van het boek Meesters Der Verwondering, Alfred Schmits.

Hindoewijzer 17.00 - 18.00 uurWonen in een ashram in NederlandIn Loenen staat sinds 1991 Sada Shiva Dham, een hindoe-ashram. Een aantal volgelingen van de hindoeheilige Babaji heeft deze plek ingericht om te leven naar de ideeën van hun Guru. De ochtend begint met een aarti, waarna de dag wordt gewijd aan de karmayoga, arbeid verrichten zonder te hechten aan het resultaat. Na een volledige verbouwing opent de ashram opnieuw haar deuren. Wij waren daarbij.


Zaterdag 28 juli Lotusvijver 16.30 - 17.00 uur.De kunst van het aanrakenZonder liefde, zonder wezenlijk contact met een medemens gaan we dood. Als we nooit aangeraakt worden overleven we het niet. Ieder mens heeft aanraking nodig. Allereerst op zielsniveau. Maar ook letterlijk. Duizenden mensen kwijnen weg omdat ze nooit meer aangeraakt worden. De hindoetraditie kent met haar tantrische visie ruimte voor aanraking. Wat kunnen we daarvan leren voor onze gezondheid?

42- juli / september 2012

Hindoewijzer 17.00 - 18.00 uurHindoeïsme studerenNederland kende een aantal instituten en universiteiten waar op hoger of academisch niveau studie werd gedaan van het hindoeïsme. Gebrek aan belangstelling en bezuinigingen hebben een aantal doen verdwijnen. De Vrije Universiteit in Amsterdam biedt in het komende academische jaar een nieuwe opleiding Hindoeïsme aan. Wat kun je er leren en hoe groot is de belangstelling eigenlijk?

De bestemming 18.00 – 18.15 uurDe gast in dit programma vertelt over de persoonlijke zoektocht naar zijn levensbestemming. Welke gast we voor deze week hebben uitgenodigd wordt te zijner tijd op ohmnet.nl bekendgemaakt.

Zaterdag 4 augustus Lotusvijver 16.30 - 17.00 uurReligieus atheïsmeRamon Panikkar was een Spaanse mysticus, theoloog en denker. Hij had een christelijke moeder en een hindoevader en hij wees voortdurend op het belang van het gesprek tussen de godsdiensten. Hij heeft uit de hindoetraditie geleerd dat de goden belichamingen van het goddelijke op aarde zijn. Het interreligieuze dialoog zou de oplossing moeten zijn voor wereldvrede. Hij vond van zichzelf dat hij christen en hindoe was.

Hindoewijzer 17.00 - 18.00 uurHindoe echtparen beloven elkaar levenslange trouw met Vedische huwelijksmatra’s.Het Hindoeïsme kent geen echtscheiding. Bruid en bruidegom beloven elkaar voor zeven levens trouw aan elkaar te zijn. Dat is waarschijnlijk de reden waarom relatief weinig hindoehuwelijken in India stranden. In Nederland en Suriname is het anders. Het merendeel van de huwelijken eindigt voortijdig. De scheidingen zijn vaak traumatisch, langslepend en duur. In dit programma vertelt Sharita hoe belangrijk het huwelijk voor haar is en



dat zij voor geen goud ter wereld haar levensgezel zou willen verlaten, dat in tegenstelling tot andere Hindoes voor wie de huwelijksmantra’s niet zinvol bleek. Hoe komt dat en wat zijn de gevolgen?


Zaterdag 11 augustus Lotusvijver 16.30 - 17.00 uur We zijn ons breinNeurowetenschapper Dick Swaab verklaart alles in het leven, bijvoorbeeld verliefdheid, moreel gedrag, psychische problemen, van uit het menselijke brein. Alles ligt vast. Wij mensen zijn in zijn visie dusdanig bepaald door ons brein dat er geen ruimte is voor wat in de hindoetraditie Bewustzijn wordt genoemd. Vraag aan een leraar Advaita Vedanta wie je bent en je zult als antwoord het woord Bewustzijn krijgen. Nonsens, zegt Dick Swaab, bewustzijn is een product van de hersenen. We gaan in de Lotusvijver op zoek naar het brein en het bewustzijn.

Hindoewijzer 17.00 - 18.00 uur Op zoek naar stilteIn onze huidige maatschappij is het om ons heen en in ons meestal een enorm kabaal. Onze constante gedachtenstroom zorgt ervoor dat we de stilte in onszelf niet altijd terug vinden. Nu zijn er mensen die bewust op zoek gaan naar stilte. Zij zoeken die in de natuur, meditatiecentra of tempels. Wij praten met stiltezoekers en vragen ons af wat we aan de stilte kunnen hebben



Zaterdag 18 augustus Lotusvijver 16.30 - 17.00 uurIk ben het SatAan het eind van de vorige eeuw werden er in het westen door tal van spirituele leraren die kennis gemaakt hadden met de klassieke hindoe traditie, honderden satsangs gehouden. Ze staken de oosterse traditie in een westers jasje, speelden een tijdlang voor Guru en tienduizenden mensen probeerden door deze satsangs de verlichting te bereiken. Het lijkt er sterk op dat je verlichting tegenwoordig in de supermarkt kunt kopen. Je hoeft er niets meer voor te doen. Alleen maar effe dat artikel of dat boek lezen en het is gebeurd. Maar is dit wat de hindoetraditie voor ogen staat?

Hindoewijzer 17.00 - 18.00 uurKrishna JanamasthamiDe geboortedag van kleine Krishna wordt dit jaar op 10 augustus door hindoes wereldwijd gevierd. Op deze dag staat het lezen uit de Bhagavad Gita centraal. De Gita bevat de uitspraken van Shri Krishna als Guru van Arjuna. Ook wordt gevast tot middernacht, wordt de wieg met baby Krishna geschommeld en zijn er verschillende activiteiten. We kijken naar de toewijding en devotie voor Shri Krishna tijdens deze viering.


Zaterdag 25 augustus Lotusvijver 16.30 - 17.00 uur De paradox van de doodVeel mensen die oog in oog met de dood hebben gestaan kregen een andere kijk op het leven. Ze kwamen in contact met de wijsheid van het leven zelf. Alleen al daarom zouden we de dood nooit moeten willen missen. De dood kan ons leren leven. In de Bhagavad Gita probeert Shri Krishna aan Arjuna duidelijk


te maken dat als hij zijn angst voor de dood weet te overstijgen, het leven zich pas in zijn volle glorie kan openbaren. In de Lotusvijver gaan we in op zoek naar het belang van de dood voor een spirituele kijk op het leven.

Hindoewijzer 17.00 – 18.00 uurGod sta me bij!Als je ongeneeslijk ziek wordt, iets ingrijpends meemaakt, met een beperking verder moet leven of als een dierbare komt te overlijden zoek je naar houvast en steun. Veel mensen vinden die in de kracht die uitgaat van een godheid. Door te bidden tot, en te vertrouwen op het Hogere kunnen mensen uit een diep dal komen. In Hindoewijzer vertellen mensen hoe zij dit hebben gedaan.


Zaterdag 1 september Lotusvijver 16.30 - 17.00 uurDe credo-crisisHet economische woord krediet en de kerkelijke term credo (ik geloof) hebben dezelfde bron. Ze zijn afkomstig van een Latijns woord credere dat geloven en/of vertrouwen betekent. De kredietcrisis in het westen is ten diepste een vertrouwenscrisis. Veel mensen verklaren deze crisis door het feit dat het westen niet zo’n spirituele beschaving kent als bijvoorbeeld India. De Indiase traditie zou een wezenlijk antwoord bevatten op de westerse leegte. In de Lotusvijver gaan we op zoek. Welke waarden uit de Oosterse traditie zouden relevant kunnen zijn voor het westen?

Hindoewijzer 17.00 - 18.00 uurReligieus eten; de zin van spijswettenHet lichaam is een tempel, dus zou je je bewust moeten zijn wat je als voeding tot je neemt. Ook het hindoeïsme kent een uitgebreid stelsel aan spijswetten. Zo is een kokosnoot niet alleen lekker, maar heeft het ook een symbolische betekenis.


In Hindoewijzer zoeken we naar de betekenis en symboliek van voedsel tijdens het vasten, tijdens offerdiensten of voor het bewust kiezen van een spiritueel leven.


Zaterdag 8 september Lotusvijver 16.30 - 17.00 uur De ziekte van de zielHet maakt nogal wat uit of je in het bestaan van een ziel geloofd. En hoe de ziel eruit ziet. In het Westen geloven velen dat de ziel dat deel van de mens is dat beschadigd kan worden, dat verloren kan gaan, dat slechte dingen kan doen, dat ziek kan worden. Psychische problemen worden dan ook gezien als ziekten van de ziel. Een therapeut werd vroeger ook wel een zielenknijper genoemd. Deze visie staat haaks op de visie van de hindoetraditie. In de Veda’s is de ziel onsterfelijk en smetteloos. Wat zou dit kunnen betekenen voor de westerse zielszorg?

Hindoewijzer 17.00 - 18.00 uurKriya YogaKriya Yoga betekent letterlijk: Het bewust waarnemen van de ziel. Het is een aloude yogatechniek van meditatie en ademhalingsoefeningen die door Mahavatar Babaji in 1861 in de wereld in zijn gebracht. Deze techniek helpt je om eeuwige gelukzaligheid te ervaren en te komen tot zelfrealisatie. In Hindoewijzer maakt u kennis met deze specifi eke vorm van yoga en praten we met Guru’s en leerlingen over deze techniek.



Zaterdag 15 september Lotusvijver 16.30 - 17.00 uur De wereldzielEr zijn denkers als Deepak Chopra die geloven dat er een creatieve intelligentie schuilgaat achter het heelal. Kahlil Gibran zegt dat het de Liefde is die alles onderhoudt. En volgens de Gita is het heelal een samenspel tussen de krachten van Scheppen, Onderhouden en Vernietigen.De hindoetraditie ziet deze krachten belichaamd door Brahma, Shiva en Vishnu.De vraag of er een ziel bestaat heeft enorme maatschappelijke consequenties. Als de samenleving niet bezield is zoals de Veda’s vertellen, zijn we dan overgeleverd aan de wetten van de chaos?

Hindoewijzer 17.00 - 18.00 uurAandacht voor spirituele ontwikkeling van het kindVolgens sommigen is het Westerse onderwijssysteem te eenzijdig gericht op de cognitieve ontwikkeling. Er is weinig aandacht voor de spirituele kant van het kind. Purnima Zweers woont afwisselend in Nederland en in spirituele leefgemeenschappen in India. Volgens haar kunnen kinderen pas evenwichtige mensen worden als er ook aandacht is voor hun binnenwereld. Hoe kijkt zij naar de opvoeding van een kind?


Zaterdag 22 september Lotusvijver 16.30 - 17.00 uurDe kracht van het ritueelAlle religies kennen rituelen om de mens te begeleiden langs de verschillende fasen op zijn levenspad. Wat kunnen we leren van de hindoetraditie als het gaat om de kracht van het ritueel? Zijn rituelen alleen maar de restanten van een stoffi ge traditie of kunnen ze ons wezenlijk helpen ons leven vorm te geven?

Hindoewijzer 17.00 - 18.00 uurBhajans & mantra zingenBhajans (religieuze liederen) en mantra’s (heilige klanken) zingen


is een religieuze activiteit die ook onder Westerlingen steeds populairder wordt. De woorden die gezongen worden hebben een bijzondere klank en resonantie die een goddelijke ervaring met zich mee kunnen brengen. De trillingen zouden een gunstige werking hebben op onze lichaam en ziel. In deze Hindoewijzer vertellen mensen wat het zingen van deze liederen met hen doet.

De bestemming 18:00 – 18:15 uurDe gast in dit programma vertelt over de persoonlijke zoektocht naar zijn levensbestemming. Welke gast we voor deze week hebben uitgenodigd wordt te zijner tijd op ohmnet.nl bekendgemaakt.

Zaterdag 29 september Lotusvijver 16.30 – 17.00 uurBoodschappen van gene zijdeDe discussies over wat van deze zijde afkomstig is en wat van gene zijde, beheersen al eeuwen lang het religieuze gesprek. Mensen in tal van religies geloven dat hun heilige boeken rechtstreeks afkomstig zijn van gene zijde, van God of van de geestelijke wereld. Ook nu zijn er mensen die zeggen hun boodschappen rechtstreeks van Jezus of Krishna te ontvangen. Het geeft je natuurlijk wel status als je kunt zeggen dat Krishna zich tot jou gewend heeft met zijn boodschap. Is dit allemaal onzin. Of zijn alle heilige boeken een vorm van channeling?

Hindoewijzer 17.00 - 18.00 uurHet vinden van mijn Svadharma Sommige mensen raken hun baan kwijt en worden gedwongen stappen te nemen. Dat vraagt zelfkennis: Welke talenten heb je gekregen en hoe kan je die zo goed mogelijk benutten? Het hindoeïsme benoemt de Svadharma: ‘Dat wat jou te doen staat in dit leven’. Wanneer je handelt conform je Svadharma zul je ervaren dat je plezier en voldoening haalt uit wat je doet. In deze Hindoewijzer vertellen mensen hoe zij zich bewust zijn geworden van hun Svadharma.


OHM Vani 3e kw 2012

Documents

Transcript of OHM Vani 3e kw 2012