Offoff voorjaar 2016 def

15
1 Dit seizoen voert Art Cinema OFFoff enkele veranderingen door. De program- matiekern werd uitgebreid: in het samen- stellen van het seizoen wordt de artistiek directeur bijgestaan door een team van theoretici en kunstenaars. Samen bekij- ken ze wat relevant is en bepalen ze welke artistieke koers OFFoff zal varen. Naast onze artistiek leider – Godart Bakkers – bestaat deze raad uit: Julian Ross, Gawan Fagard, Emma van der Put, Sven Dehens, Isolde Vanhee en Charlotte Van Buylaere. U vindt uitgebreidere informatie over hen op onze website. Niet alleen zetten zij hun handtekening onder het totale program- ma, maar ook zullen zij één of meerdere programma’s die ze zelf samenstelden persoonlijk inleiden. Verder beginnen de screenings om 20 uur i.p.v. 20.30 uur, zo- dat mensen die een trein te halen hebben de zaal niet halsoverkop dienen te verla- ten voor het einde van de film. Het programma vertrekt niet van een strak omlijnde thematiek, maar cirkelt eer- der rond enkele thema’s die elkaar soms overlappen, maar soms ook los besproken worden. Feminisme of het ‘feminiene’ kun- nen, samen met ‘narratie’, gezien worden als voornaamste vertrekpunten. Een eerste logische verbinding die we hiermee maken is de ‘essayfilm’, die zal regelmatig de revue passeren. We ope- nen met een focus op de Japanse experi- mentele film, in een programma samen- gesteld en ingeleid door Koyo Yamashita, directeur van het Japanse Image Forum, een archief voor Japanse experimentele film. Julian Ross, die recent zijn doctoraat over Japanse expanded cinema afgerond heeft, zal het gesprek met Koyo aangaan over de experimentele jaren zeventig in Japan. Verder starten we dit seizoen een reeks op die focust op de Zweedse ex- perimentele film en een samenwerking vormt tussen het Zweedse Filmform, de Universiteit van Stockholm, OFFoff en John Sundholm. Deze laatste is auteur van de omvangrijke studie ‘Swedish Experimental Film’ die enkele jaren ge- leden verscheen, de man achter Avant, het voornaamste Zweedse experimenteel film- en kunstenfestival, en departe- mentshoofd Film en Media Studies aan de Universiteit van Stockholm. In het eerste deel van deze reeks worden de jaren vijftig en zestig uitgelicht en wordt onderzocht hoe deze zich positioneerden binnen een internationale context. Naast deze bredere overzichten van nationale stromingen, zoomen we dieper in op het oeuvre van enkele kunstenaars. Zo tonen we, op hetzelfde moment dat er een retrospectieve over Agnes Varda in Cinematek Brussel loopt, enkele werken van haar obscure, overzeese evenknie Chick Strand en komt Keren Cytter naar OFFoff voor een gesprek over en een screening van haar werk. Verder focust Charlotte Van Buylaere zich op heden- daagse feministische tendensen waarin de selfie een hoofdrol speelt en vereert het productie- en distributieplatform Auguste Orts ons met een bezoek waarbij cineast Herman Asselberghs aanwezig zal zijn om zijn film in te leiden. ART CINEMA OFFoff VOORJAAR 2016 Yukio Mishima, Yukoku (Patriotism / The Rite of Love and Death) © Cinémathèque française

description

 

Transcript of Offoff voorjaar 2016 def

Page 1: Offoff voorjaar 2016 def

1

Dit seizoen voert Art Cinema OFFoff enkele veranderingen door. De program-matiekern werd uitgebreid: in het samen-stellen van het seizoen wordt de artistiek directeur bijgestaan door een team van theoretici en kunstenaars. Samen bekij-ken ze wat relevant is en bepalen ze welke artistieke koers OFFoff zal varen. Naast onze artistiek leider – Godart Bakkers – bestaat deze raad uit: Julian Ross, Gawan Fagard, Emma van der Put, Sven Dehens, Isolde Vanhee en Charlotte Van Buylaere. U vindt uitgebreidere informatie over hen op onze website. Niet alleen zetten zij hun handtekening onder het totale program-ma, maar ook zullen zij één of meerdere programma’s die ze zelf samenstelden persoonlijk inleiden. Verder beginnen de screenings om 20 uur i.p.v. 20.30 uur, zo-dat mensen die een trein te halen hebben de zaal niet halsoverkop dienen te verla-ten voor het einde van de film.

Het programma vertrekt niet van een strak omlijnde thematiek, maar cirkelt eer-der rond enkele thema’s die elkaar soms overlappen, maar soms ook los besproken worden. Feminisme of het ‘feminiene’ kun-nen, samen met ‘narratie’, gezien worden als voornaamste vertrekpunten.

Een eerste logische verbinding die we hiermee maken is de ‘essayfilm’, die zal regelmatig de revue passeren. We ope-nen met een focus op de Japanse experi-mentele film, in een programma samen-gesteld en ingeleid door Koyo Yamashita, directeur van het Japanse Image Forum, een archief voor Japanse experimentele film. Julian Ross, die recent zijn doctoraat

over Japanse expanded cinema afgerond heeft, zal het gesprek met Koyo aangaan over de experimentele jaren zeventig in Japan.

Verder starten we dit seizoen een reeks op die focust op de Zweedse ex-perimentele film en een samenwerking vormt tussen het Zweedse Filmform, de Universiteit van Stockholm, OFFoff en John Sundholm. Deze laatste is auteur van de omvangrijke studie ‘Swedish Experimental Film’ die enkele jaren ge-leden verscheen, de man achter Avant, het voornaamste Zweedse experimenteel film- en kunstenfestival, en departe-mentshoofd Film en Media Studies aan de Universiteit van Stockholm. In het eerste deel van deze reeks worden de jaren vijftig en zestig uitgelicht en wordt onderzocht hoe deze zich positioneerden binnen een internationale context.

Naast deze bredere overzichten van nationale stromingen, zoomen we dieper in op het oeuvre van enkele kunstenaars. Zo tonen we, op hetzelfde moment dat er een retrospectieve over Agnes Varda in Cinematek Brussel loopt, enkele werken van haar obscure, overzeese evenknie Chick Strand en komt Keren Cytter naar OFFoff voor een gesprek over en een screening van haar werk. Verder focust Charlotte Van Buylaere zich op heden-daagse feministische tendensen waarin de selfie een hoofdrol speelt en vereert het productie- en distributieplatform Auguste Orts ons met een bezoek waarbij cineast Herman Asselberghs aanwezig zal zijn om zijn film in te leiden.

ARTCINEMA

OFFoff

VOORJAAR 2016

Yukio Mishima, Yukoku (Patriotism / The Rite of Love and Death) © Cinémathèque française

Page 2: Offoff voorjaar 2016 def

32

8 |2In de late jaren zestig nam het belang van Japanse experimentele cinema toe en die kende haar hoog-tepunt in de late jaren zeventig. Onder invloed van werken van voorgangers zoals Toshio Matsumoto, die begon met het maken van avant-garde docu-mentaires en artistieke speelfilms, ontstond een nieuwe generatie van filmmakers. Velen van hen waren gefascineerd door het onderzoek naar het mechanisme van bewegend beeld.

Dit programma belicht de piekperiode van de Japanse experimentele film. Kenmerkend zijn Atman (1975) waarin Toshio Matsumoto een buitengewone tijdruimtesensatie creëert die enkel bereikt kan worden via een ‘cinemakijkervaring’, en Spacy (1980) van Takashi Ito, een werk dat hier-door sterk beïnvloed werd.

Behalve de films van Matsumoto en Ito is geen enkele film van dit programma gedigitaliseerd. Hun belang is zowel binnen als buiten Japan on-derschat. Het is dan ook een uitzonderlijke kans om deze hoofdzakelijk 16mm-werken te kunnen zien.

MAANDAG — 20:00

IN AANWEZIGHEID VAN KOYO YAMASHITA TALK BY JULIAN ROSS

BETWEEN THE FRAMES

Toshio Matsumoto— AtmanJP, 1975, 11’, kleur, 16mm

Jun’ichi Okuyama— My Movie Melodies JP, 1980, 6’, 16mm

Isao Kota— Orandjin no shashin (Dutchman’s Photograph) JP, 1974, 7’, 16mm, zonder geluid

Nobuhiro Kawanaka — Switchback JP, 1976, 9’, 16mm

Shunzo Seo — Film Display JP, 1979, 5’, 16mm, zonder geluid

Hiroshi Yamazaki— Heliography JP, 1979, 6’, 16mm

Keiichi Tanaami— Why JP, 1975, 11’, 16mm

Nobuhiro Aihara— Hikari JP, 1978, 3’, 16mm

Yoichi Nagata— Still Movie JP, 1978, 3’, 16mm, zonder geluid

Akihiko Morishita— Xénogénèse JP, 1981, 7’, 16 mm

Takashi Ito— Spacy JP, 1981, 10’, 16 mm

We screenen enkele klassiekers uit de traditie van de experimentele film op 35mm, zoals Riddles of the Sphinx van Laura Mulvey en Traité de bave et d’éternité van Isodore Isou. Daarnaast heb-ben we ook enkele bijzondere primeurs. Zo gaat de Belgische première van Dream English Kid 1969 – 1999 AD, de nieuwste film van Mark Leckey, bij ons door en toont Emma van der Put haar recentste film WTC in dialoog met Marc De Bliecks film Ricochet #2. Er worden (letterlijk) sigaren opgestoken in de cinemazaal bij het werk van Voebe de Gruyter en we organiseren een unieke historische vertoning van Andy Warhols Outer and Inner Space, op de manier zoals het bedoeld is. Vertrekkend van dit historisch ijkpunt kijken we naar kunstenaars die later veelvuldig gebruik maakten van de dubbele projectie met onder an-dere werk van Eija-Liisa Ahtila en Pauline Boudry & Renate Lorenz.

Het wordt een programma drukker dan anders, waarin we naast de vaste maandagen ook jong talent een kans geven, KASK en LUCA samen-brengen in een avond waar de studenten hun werk aan elkaar en anderen tonen, en avonden organi-seren die focussen op de bestuiving tussen poëzie en (bewegend) beeld. Als klap op de vuurpijl volgt ook dit jaar weer ‘De Nacht van de Experimentele Film’ in 019, die net als de voorbije jaren een onge-kend succes belooft te worden, met de duisterste undergroundmuziek en bijpassende films.

Maandag blijft de vaste vertoningsdag. Voor interessante cross-overs is er OFFoff-ON, dat op andere dagen plaats vindt.

Dit seizoen wordt een abonnement aan-schaffen zeer interessant. Met uitzondering van ‘De Nacht van de Experimentele Film’ krijg je hier-mee toegang tot alle OFFoff-activiteiten. Zo betaal je aan vol tarief gemiddeld 4€ en aan reductietarief slechts 2,8€ per vertoning. Verder zijn er ook steunabonnementen verkrijgbaar. Daarbij krijg je, naast onze dank, een jaar lang toegang voor twee personen tot alle reguliere OFFoff-activiteiten.

Ik wens u heel veel kijkplezier en hoop u regelmatig te mogen verwelkomen.

Godart Bakkers

ART CINEMA OFFoffBegijnhof Ter Hoye Lange Violettestraat 237 B-9000 GentEen uitgebreide routebeschrijving kan je terugvinden op www.OFFoff.be

TOEGANGSPRIJZENFilmprogramma’s: € 7 / reductietarief: € 4,5KASK meets LUCA: gratisNacht van de Experimentele Film op 15/4 in 019: € 15 / reductietarief: € 11Seizoensabonnement (21 voorstellingen): € 85 / reductietarief: € 60 Studenten, werkzoekenden, 65+’ers en houders van een CJP -kaart of lerarenkaart kunnen op vertoon van hun legitimatie gebruik maken van de reductietarieven.Steunabonnement: € 250 (hiervoor kan je alle voorstellingen met twee personen bijwonen).

Reservaties via [email protected]. De foyer is open vanaf 19.30 uur.

Om praktische redenen zijn wijzigingen in het programma altijd mogelijk. Deze worden aangekondigd op de website: www.OFFoff.be en via de facebookpagina.

OFFoff DANKTAlle kunstenaars, onze vrijwilligers, Julian Ross, Isolde Vanhee, Charlotte Van Buylaere, Sven Dehens, Emma van der Put, Gawan Fagard, Bob Mees, Koyo Yamashita, Image Forum, John Sundholm, Keren Cytter, August Orts (Marie Logie en Herman Asselberghs), KASK, LUCA, 019, Isabel Verhulst, Courtisane (Pieter-Paul Mortier), Film Makers Coop, Marc De Blieck, Labo Brussel (Els van Riel), B.A.A.D.M., Philippe Van Cauteren, Frederik Poisquet, Voebe De Gruyter, Deweer Gallery, BFI, MoMa, Light Cone, Ellen de Bruijne Projects, Les films d’ici, Re:Voir, Tamasa Distribution, LUX, Subbacultcha!

COLOFON— Redactie en samenstelling: Godart Bakkers, Sven Dehens, Charlotte Van Buylaere, John Sundholm, Koyo Yamashita, Gawan Fagard, Sofie Verdoodt— Eindredactie en vertaling: Günter Hilderson — Grafisch ontwerp: Joris Verdoodt & Mathieu Serruys— Druk: Maes Printing Deluxe, Merelbeke— V.U.: Dany Deprez, Flamingostraat 98, B- 9000 Gent

Isao Kota, Dutchman’s Photograph © Courtesy of Image Forum

Akihiko Morishita, Xénogénèse © Courtesy of Image Forum

Page 3: Offoff voorjaar 2016 def

54

15 |2

12 |218 |3 22 |4

MAANDAG — 20:00

VRIJDAG — 20:00

PREVIEW COURTISANE

OFFoff-ON: MOVING WORD PART I, II AND III

Sue Clayton & Jonathan Curling— The Song of the Shirt GB, 1979, 135’, zwart-wit, 16mm

Het volledige programa wordt tijdig gecommuniceerd via www.OFFoff.be en de facebookpagina.

Sue Clayton & Jonathan Curling, The Song of the Shirt © Courtesy of the Artists and BFI

OFFoff biedt jonge schrijvers de kans om een gevarieerde visuele invulling toe te voegen aan hun praktijk. Gespreid over drie edities komen in OFFoff-ON multi-

Aansluitend bij de lopende thematische programmareeks rond essayisme en ter aankondiging van het programma In Between Times tijdens het komende Courtisane Festival (23 tot 27 maart 2016) presenteren OFFoff en Courtisane The Song of the Shirt, een unieke en invloed-rijke film van Sue Clayton & Jonathan Curling uit 1979.

De film is een onderzoek naar de positie van werkende vrouwen in de jaren 1840, het effect van protectionistische ‘filantropie’ en de weerstand ertegen. Dit werk verkent de benarde situatie van een groep vrouwen die werkzaam zijn in de nieuwe sweated kledinghandel in Londen, een pejoratieve term voor werkplaatsen met sociaal onacceptabele werkcondities.De combinatie van meedogenloze po-litieke inhoud en de ontwrichtende en verwoestende weergave hiervan, maakt dat The Song of the Shirt – in haar am-bitie om een waarheidsgetrouwe, femi-

mediale technieken samen met literair talent: een cross-over tussen voordracht, videokunst en performance met poëzie als rode draad.

nistische, onafhankelijke film te brengen – zich onderscheidt van andere werken uit dezelfde tijdsperiode. Mederegisseuse Sue Clayton, afgestudeerd aan de Royal College of Art, bleef deze thema’s ook in later werk met de Independent Filmmakers’ Association en Screen maga-zine verkennen.

22 |2In 2006 bundelden Herman Asselberghs, Sven Augustijnen, Manon de Boer en Anouk De Clercq hun krachten en stichtten ze Auguste Orts. Wat ontstond uit een gemis aan een productie- en verspreidingsplatform in België dat hun werk op-timaal diende, werd al snel een toonaangevende groep wiens werken internationaal op bijval kunnen rekenen. Niet enkel de individuele werken van de kunstenaars worden tijdens deze vertoning onder de aandacht gebracht, ook het spraakmakende concept van ‘artist-run productie- en distributie-centrum’ wordt tijdens deze avond besproken.

MAANDAG — 20:00

GECUREERD DOOR MARIE LOGIE IN AANWEZIGHEID VAN HERMAN ASSELBERGHS

AUGUST ORTS Anouk De Clercq— Thing BE/IT/FR, 2013, 18’, zwart-wit, digitaal

Manon de Boer— One, two, many BE, 2012, 22’, kleur, digitaal

Herman Asselberghs— Speech Act BE, 2011, 29’, kleur, digitaal

Manon de Boer, One, two, many © Manon de Boer

29 |2Op hetzelfde moment van de retrospectieve over Agnes Varda in Cinematek Brussel introduceert OFFoff haar obscure trans-Atlantische pendant: Chick Strand, samen met Bruce Baillie mede-oprichtster van het legendarische Canyon Cinema maar bovenal filmmaakster. Als pionier in het mengen van experimentele film en documentaire wist ze in haar films telkens de hardnekkige rek-baarheid van de menselijke geest te bevestigen. 

We tonen een doorloop van haar oeuvre, zowel de meer etnografische onderzoeken als haar meer lyrisch werk. Van haar vroege films – waaronder Anselmo, een Mexicaans kind dat ze herhaaldelijk zou portretteren – tot Soft Fiction, on-langs plots door Tate bestempeld als hoogtepunt uit de cinema van de late jaren zeventig waarin de vrouwelijke sensualiteit in haar hardnekkigheid wordt bevestigd.

MAANDAG — 20:00

GECUREERD DOOR SVEN DEHENS

CHICK STRAND (1931– 2009)

Chick Strand— Anselmo VS, 1967, 3’, kleur, 16mm

— Waterfall VS, 1967, 3’, kleur, 16mm

— Guacamole VS, 1976, 11’, kleur, 16mm

— Mujer De Milfuegos VS, 1976, 15’, kleur, 16mm

— Soft Fiction VS, 1979, 54’, zwart-wit, 16mm

Chick Strand, Soft Fiction © Film-Makers’ Cooperative

Page 4: Offoff voorjaar 2016 def

6 7

Anouk De Clercq, Thing © Anouk De Clercq Chick Strand, Soft Fiction © Film-Makers’ Cooperative

Chick Strand, Waterfall © Film-Makers’ Cooperative

Page 5: Offoff voorjaar 2016 def

98

7 |3Tijdens deze voorstelling vertonen we het legen-darische werk Outer and Inner Space van Andy Warhol op de oorspronkelijke wijze, dat wil zeg-gen: twee 16mm-projectoren en twee schermen. Dit episch werk heeft alle warholiaanse schilder-kunstige elementen in zich: de beroemdheid, het portret, de herhaling, de verveelvoudiging van beelden … verweven met Warhols filmwerk, zodat het werk een zelfbewuste performance wordt, een homemade Warhol superstar die zo op eigen wijze het stersysteem becommentarieerd. Edie Sedgwick zit naast een monitor die een video van haar hoofd afspeelt, terwijl ze tegen zichzelf praat. Elke projectie toont deze twee beelden, zodat Edie Sedgwicks portret vier keer in beeld is terwijl ze met zichzelf in discussie treedt. Het werk beschouwt zodoende niet uitsluitend het reële en de representatie, maar onderzoekt eveneens het medium ‘video en film’ en de reproductie. Net als in de schilderijen en zeefdrukken van Warhol, waar een bestaand beeld opnieuw geplaatst wordt, filmt Warhol de monitor met het portret van Sedgwick.

Vertrekkend van dit iconisch werk, richten we ons op makers die hier later veelvuldig gebruik van hebben gemaakt en actief zijn op het snijvlak van beeldende kunst en film.

MAANDAG — 20:00

2X Andy Warhol— Inner and Outer Space VS, 1966, 33’, zwart-wit, 16mm

Yann Beauvais & Jennifer Burford— Boys and Girls VS, 1989, 9’, kleur, 16mm

Eija-Liisa Ahtila— If 6 was 9. A Split Screen Film about Teenage Girls and Sex FI, 1995, 11’, zwart-wit, 35mm

Pauline Boudry & Renate Lorenz— I Want DE, 2015, 16’, kleur, digitaal, installatie

Andy Warhol, Inner and Outer Space © MoMa

2 |3Tijdens deze OFFoff-ON: gaan Marc De Blieck en Emma van der Put in gesprek met elkaar over het concept van ‘the perfect shot ’; de zoektocht van een fotograaf of cineast om vanuit de juiste positie het perfecte beeld te genereren. De Blieck vertrok van dit concept voor zijn ‘foto-film’ Ricochet #2, waarin hij in het spoor trad van de sluipschutters John Allen Muhammed en Lee Boyd Malvo, die in oktober 2002 in Washington DC een tiental onschuldige mensen van op grote afstand neer-schoten. De Blieck bezocht in 2004 de plekken die een rol speelden in de moordtocht van Malvo en Muhammed, een poëtische reflectie op het concept van de ‘perfect shot ’ door een fotograaf die met het plaatsen van verschillende foto’s het filmische evoceert.

Emma van der Put, maakte in 2015 Ommegang, een film die ‘gefilmd’ is met de publieke webcam die uitkijkt op de Grote Markt in Brussel. Deze webcam is door iedereen te bestu-ren, wat het een praktisch onhandelbaar instru-ment maakt. Uit maanden beeldmateriaal filterde van der Put de inhoud waarmee ze uiteindelijk haar film maakte. In haar meest recente film WTC ver-trekt Emma van foto’s die ze trok vanuit haar atelier in de WTC-toren en waarmee ze uiteindelijk een film over Brussel maakte. Zowel De Blieck als van der Put vertrekken in deze werken van een voorop-gesteld kader, dat initieel hun ‘autonomie’ beknopt, daar ze gebonden zijn aan de door hen zelf gecre-eerde dogma’s. In het zoeken naar het perfecte shot, leggen ze het resultaat voor een groot deel buiten hen zelf, in de handen van toevallige om-standigheden. Tijdens een gesprek met de makers worden deze concepten verder uitgelicht. De avond wordt gemodereerd door Godart Bakkers.

WOENSDAG — 20:00

IN AANWEZIGHEID VAN DE MAKERS

OFFoff-ON: THE PERFECT SHOT

Emma van der Put— Ommegang BE, 2015, 6’, zwart-wit, digitaal, zonder geluid

— WTC BE, 2015, 5’, kleur, digitaal

Marc De Blieck— Ricochet #2 BE, 2005, 46’, dubbele digitale projectie

Emma van der Put, WTC © Emma van der Put & Courtesy tegenboschvanvreden Amsterdam

Emma van der Put, Ommegang © Emma van der Put & Courtesy tegenboschvanvreden Amsterdam

Page 6: Offoff voorjaar 2016 def

1110

21 |3Belgische première met nieuw werk van Mark Leckey: een zelfportret! 

Daarnaast, een pamflet over het Vaticaan van de kinderlijke verbeelding: Disneyland. Informeel door Disney gecensureerd is deze meer dan per-soonlijke klacht bovenal een ode aan en excitatie van het DigitalVideo beeld van begin jaren twee-duizend. Misschien kunnen we de term ‘retro’ deze avond voor eens en voorgoed stilistisch begraven!

MAANDAG — 20:00

GECUREERD DOOR SVEN DEHENS

PREMIÈRE DREAM ENGLISH KID

Mark Leckey— Dream English Kid 1969 – 1999 ADGB, 2015, 30’, kleur, digitaal, Belgische première

Arnaud des Pallières— Disneyland, mon vieux pays natalFR, 2001, 46’, kleur, DV Cam

Mark Leckey, Dream English Kid, 1969 –1999 AD © Courtesy the Artist and Cabinet, London

Mark Leckey, Dream English Kid, 1969 –1999 AD © Courtesy the Artist and Cabinet, London

10 |3Het LABO BxL is waarschijnlijk het meest interes-sante filmlab van België. Opgericht en groot ge-maakt door Sébastien Koeppel, wordt het uitge-baat door enkele enthousiaste filmfanatici die zich opwerpen als beschermheiligen van de analoge film. Naast het creëren van nieuwe werken geven zij workshops in de analoge filmtechniek. Tijdens deze OFFoff-ON: tonen we enkele recente werken uit het Labo. De makers zullen bij deze vertoning aanwezig zijn en duiding geven over hun werk en het lab.

DONDERDAG — 20:00

IN AANWEZIGHEID VAN DE MAKERS

OFFoff-ON: LABO BRUSSEL

Els van Riel— Wound Response BE, 2015, 3’, zwart-wit, digitaal

Thomas Depas— Cinefactum BE, 2015, 7’, kleur, digitaal

Khristine Gillard— Elle See BE, 2015, 4’, zwart-wit, digitaal

John Peel vs La Muerte (Marco Laguna)— La Muerte BE, 2012, 6’, zwart-wit, digitaal

Severine De Streyker— Marylyn BE, 2008, 5’, zwart-wit & kleur, digitaal

Khristine Gillard— Miramen BE, 2011, 22’, kleur, digitaal

Jen Debauche— L’Œil du cyclope BE, 2014, 50’, zwart-wit, digitaal

14 |3Het werk van Abigail Child (1948) draagt een uit-gesproken visuele en tekstuele poëzie uit, bevlo-gen door een feministisch gedachtegoed. Unbound is een imaginaire homemovie gebaseerd op de romantische auteurs Clara en Mary Shelley, en Mary’s man Percy Shelley: hun leven in poëzie, politieke dissidentie en seksuele originaliteit, het verschijnen van de horrorklassieker Frankenstein, en hun dramatische confrontaties met gedwongen uitwijzing en de dood. De film is soms een stijl-oefening gebaseerd op Britse romantische schil-derkunst, en dan weer een postmodern drama met anachronismen. Child schudde het originele 16mm-materiaal dooreen van de eerdere versie The Shape of Error en becommentarieerde die via effecten als split screen, spiegelbeeld, herkader-ingen en een verschoven geluidsband. Unbound kreeg zo een ongeziene lyrische kwaliteit, ook dankzij de genereuze locaties, de hartstochtelijke teksten (uit Clara’s en Mary’s dagboeken) en de meeslepende soundtrack van Zeena Parkins.

MAANDAG — 20:00

GECUREERD EN INGELEID DOOR GAWAN FAGARD

UNBOUND Abigail Child— UnboundVS, 2013, 67’, kleur, digitaal

Abigail Child, Unbound © Abigail Child

Page 7: Offoff voorjaar 2016 def

1312

4 |4Vanaf het voorjaar 2016 start OFFoff met een reeks over de Zweedse experimentele film. John Sundholm is departementshoofd en Professor Media- en Filmstudies aan de Universiteit van Stockholm. Daarnaast organiseert hij Avant, een festival voor experimentele en expanded film in Zweden. In het eerste deel van deze reeks worden de vroege jaren van de Zweedse experimentele film onderzocht; in volgende delen zullen de latere jaren bekeken worden en zal worden ingezoomd op het werk van Gunvor Nelson, die ook in dit deel al aan bod komt. Het eerste deel bestaat vooral uit experimentele animatie. De werken die Sundholm toont, zijn over het algemeen zeer zeldzame werken, die niet gedigitaliseerd zijn en zodoende nooit, of zeer zelden, in België vertoond werden. Deze vertoningen bieden dan ook de zeldzame kans om met deze ‘verborgen pareltjes’ en bij uitbreiding de Zweedse experimentele filmtraditie in contact te komen. John Sundholm zal de verto-ningen inleiden en er is de mogelijkheid om met hem in gesprek te gaan.

De geschiedenis van de Zweedse experi-mentele film kan gezien worden als een verzame-ling van kleine onsamenhangende verhalen. Soms bracht dit belangrijke werken voort, zoals Viking Eggelings rudimentaire Symphonie Diagonale, of prominente experimentele filmmakers, zoals Gunvor Nelson. Toch was dit eerder uitzondering dan regel. Het is de internationale context die de bindende factor is in dit programma.

Zowel Pontus Hultén als Hans Nordenström woonden in het Parijs van de jaren 50. Hultén was kunststudent op het moment dat Nordenström architectuur studeerde. Hultén zou later uitgroeien tot de drijvende kracht achter het Museum van Hedendaagse Kunst in Stockholm – Moderna Museet (MM) – en is vooral bekend door zijn werk als curator bij MM in de jaren 60 en als de eerste directeur van het Centre Georges Pompidou. Hultén was in de eerste plaats een curator en pro-ducent. Het was dan ook vooral Nordenström die de films die ze samen maakten inblikte. In Parijs raakte Hultén bevriend met Robert Breer en Jean

MAANDAG — 20:00

IN AANWEZIGHEID VAN JOHN SUNDHOLM

SWEDISH EXPERIMENTAL FILM PART I

Robert Breer & Pontus Hultén— Un MiracleSE, 1953, 30”, kleur, 16mm

Pontus Hultén & Hans Nordenström— En dag i stadenSE, 1956, 20’, zwart-wit, 35mm

Carl Fredrik Reutersvärd— FörsvinnarenSE, 1957, 3’, 16mm

P. O. Ultvedt— Nära ögatSE, 1958, 4’, zwart-wit, 16mm

Hans Nordenström— [Untitled]SE, 1950, 7’, dvd

Gunvor Nelson— Kirsa NicholinaSE, 1969, 16’, kleur, 16mm

Carl-Henrik Svenstedt— SoundtrackSE, 1968, 14’, kleur, 16mm

Gunvor Nelson— My Name is OonaSE, 1969, 10’, kleur, digitaal

Claes Söderquist— TravelogueSE, 1969, 30’, zwart-wit, 16mm

Tinguely, en richtte een centrum voor jon-ge Zweedse kunstenaars op. De zweden brachten tijd door aan de Cinémathèque, waar ze van de innovatieve kunstscène leerden dat vooral de veelgeprezen kine-tiek de avant-garde typeerde. Binnen deze context en met deze connecties werden een handvol films vervaardigd, waarvan de belangrijkste en origineelste in het programma zijn opgenomen. Heel wat van de werken werden in 1959 gescreend bij de inhuldiging van MM tijdens een avant-gardistisch filmfestival ter ere van Eggeling, met de toepasselijke naam Apropos Eggeling.

A Miracle (1953), van de hand van Breer en Hultén, is een anarchistisch juweeltje dat laat zien waarom Hultén en zijn vrienden zo gefascineerd waren door animatie. De camera was voor hen een apparaat voor metamorfose en uitvin-ding. Paus Pius XII jongleert met ballen, dan met zijn hoofd en verandert tenslotte in een engel die vertrekt naar het Paradijs. Zonder armen. Een vroege demonstratie van Breers dadaïstische humor.

En dag i staden (Een Dag in de Stad, 1956) is de bekendste film van Hultén & Nordenström. Ze maakten deze samen met Gösta Winberg, een bevriend ar-chitect, terwijl kunstenaars en collega’s als PO Ultvedt en Jean Tinguely het acteerwerk voor hun rekening namen. De film is een vrolijke dadaïstische aanval op Stockholm en haar instellingen. Zo wordt het Koninklijk Paleis en het Nationaal

Museum in brand gestoken, met gebruik van verschillende filmmontagetechnieken. Live-action animatie en een rudimentaire verhaallijn, als hommage aan de latere filmkomedies.

Met Försvinnaren (De man die verdwijnt, 1957) maakte Carl Fredrik Reuterswärd, die als tiener in Parijs arri-veerde en later student werd van Fernand Léger, een zeldzame vroege conceptuele animatie. We volgen een duister karakter dat gevangen zit binnen het frame van het scherm, maar er in slaagt te ont-snappen en daarbij gevolgd wordt door onleesbare tekens. In Nära ögat (Dicht bij het oog, 1958), gebruikte PO Ultvedt zelf gecreëerde animatietechnieken. Ultvedt stuurt geometrische vormen en figuren samen met een stereo soundtrack, die gedeeltelijk werd opgenomen aan de keukentafel van zijn familie, op avontuur. Nordenströms schijnbaar onvoltooide film over Stockholm is de laatste film in de reeks van de jaren 50 en kwam voort uit de cinefiele cultuur van Parijs en de esthetiek van de kinetiek. Deze film die nooit vertoond werd, is deels een homemovie, deels een eerbetoon aan zijn vriendschap met Hultén, en deels een weergave van dat Stockholm waarmee Nordenström een haat-liefderelatie had. Maar bovenal is de film een oprecht on-derzoek naar filmtaal en filmesthetiek.

In de jaren 60 bereikte de Amerikaanse avant-garde film Zweden, waarna er een aantal screenings volgden

Carl-Henrik Svenstedt, Soundtrack © Carl-Henrik Svenstedt

Page 8: Offoff voorjaar 2016 def

1514

bij MM in Stockholm. Deze vertoningen maakten een enorme indruk op jonge filmmakers en kunstenaars, die het tot dan niet voor mogelijk hielden dat de film tot een persoonlijk visionair medium ver-heven kon worden. Claes Söderquist en Carl Henrik Svenstedt zijn twee filmma-kers die het belang van de Amerikaanse films aan den lijve ondervonden. Een andere baanbrekende cineaste met een-zelfde ervaring, maar dan vanop op de eerste rij in San Francisco Bay Area, was Gunvor Nelson, die toen getrouwd was met Robert Nelson. Zowel Söderquist als Svenstedt benaderden de Nelsons, en Söderquist bezocht zelfs hun huis in Muir Beach. Geïnspireerd door het Amerikaans model, richtte Svenstedt Zwedens eer-ste Cooperative, het FilmCentrum, op. Söderquist langs de andere kant, werd een belangrijk curator en drijvende kracht achter Filmform, de Zweedse nationale distributeur en het archief van films en video’s van Zweedse kunstenaars.

De films uit de jaren ’60 zijn alle-maal in de Verenigde Staten gerealiseerd. Kirsa Nicholina (1969) is een eenvoudige documentatie van een thuisbevalling. Het werk is zelden vertoond, maar is zeer interessant vanwege zijn positie op het snijvlak van politieke utopie en de expressieve kracht van de Amerikaanse avant-gardecinema. Tegelijkertijd getuigt de film van Nelsons filmische vaardighe-den en zijn afstandelijke houding tot het onderwerp. Svenstedts Soundtrack (1968) is een weergave van hetzelfde Amerika,

maar de nadruk ligt op de botsing tussen radicale utopieën en het consumenten-kapitalisme. Söderquists Travelogue (1969) is een voorstelling van een handvol hedendaagse Amerikaanse kunstenaars, van New York tot San Francisco, gaande van Alfred Leslie tot Robert Nelson, die allen voorkomen in de film.

Zowel Söderquist als Svenstedt observeerden soortgelijke zaken, maar waar de eerste eerder geïnteresseerd was in het landschap, ging de aandacht van laatstgenoemde meer naar de mo-gelijkheden van een expressionistische esthetiek. Tussen deze twee weergaven van het moderne Amerika verscheen Nelsons geprezen My Name is Oona (1969). De mannelijke blik van Svenstedt en Söderquist werd aangevuld met een gevoeligheid die het niet nalaat om con-trole te mengen met vrijheid, schoonheid met angst, hoop met bezorgdheid, dit alles weergegeven in een opmerkelijke voorstelling van het universum van een kind, waarin al deze parallelle werelden op hetzelfde moment aanwezig zijn. De ritmische herhaling van ‘Oona’ gaat van de vreugde van het ontdekken van de muzikale aspecten van alledaagse taal, tot de dreiging en de implicaties van macht.

Claes Söderquist, Travelogue © Claes Söderquist

Laura Mulvey & Peter Wollen, Riddles of the Sphinx © BFI

11 |4Riddles of the Sphinx van Laura Mulvey en Peter Wollen behoort tot de meest iconische werken uit de naoorlogse Britse filmtraditie. Het werk ligt in het verlengde van Mulveys feministische theorie die ze enkele jaren voor ‘Riddles’ uiteenzette in Visual Pleasure and Narrative Cinema, waarin ze de mannelijke blik in de Hollywoodcinema, en hoe films voornamelijk voor een mannelijke toe-schouwer gemaakt zijn, bespreekt. De film vertelt in dertien scènes over de mythe van Oedipus en de Sfinx en het verhaal van een jonge moeder. Daarnaast vertelt Mulvey over het film-maken zelf, zowel narratief als beeldend. In het merendeel van de scènes is er een trage panbeweging van 360°, letterlijk rond het hoofdpersonage, zonder uitdruk-kelijk positie in te nemen of in te zoomen op het (vrouwelijke) hoofdpersonage. Ook de voice-over en de pancartes weigeren resoluut om positie in te nemen, of de toeschouwer te verleiden. Fragmenten van tekst – zinnen die niet afgemaakt zijn – verschijnen tussen de verschillende scenes, terwijl de vertelstem verandert als de scene ver-andert. De toeschouwer wordt niet verleid, maar krijgt een schijnbaar ‘neutraal’ verhaal, dat de grens tussen fictie en realiteit opzoekt, terwijl hij zelf de rechter is die het laatste oordeel velt.

MAANDAG – 20:00

LAURA MULVEY Laura Mulvey & Peter Wollen— Riddles of the SphinxGB, 1977, 90’, kleur, BluRay

Laura Mulvey & Peter Wollen, Riddles of the Sphinx © BFI

Page 9: Offoff voorjaar 2016 def

16 17

15 |4

NACHT VAN DE EXPERIMENTELE FILM

Peter Tscherkassky, Dream Work © Light Cone

Page 10: Offoff voorjaar 2016 def

18 19

15 |4

Jaarlijks focussen we tijdens de Nacht van de Experimentele Film op de zintuiglijke ervaring van historische film op het grote scherm in combinatie met radicale muziek van nu. Het programma wordt voorafgegaan door Young Vagrants: een selectie van de beste inzendingen die we ontvingen van piepjonge debutanten in het experimentele veld. Afsluiten doen we met een groot feest met dj’s en vj’s. Het Gentse platenlabel B.A.A.D.M. (Mathieu Serruys en Joris Verdoodt) vliegt drie spannende internationale live acts over: Loke Rahbek, Erik Enocksson en het duo Opéra Mort zijn centrale figuren in de hedendaagse experimentele muziek-scene. Curator Sofie Verdoodt liet zich inspireren door het oudst denkbare gegeven: de onlosmake-lijke verbondenheid tussen liefde en dood, ‘eros en thanatos’. Soms letterlijk, zoals in Yukoku: The Rite of Love and Death (1966), de enige film van de Japanse schrijver Mishima, soms omfloerst geïnterpreteerd als het driftmatige zoals in Sidney Peterson’s surrealistische werk The Potted Psalm (1947). Dood en liefde zijn extreme opposities en tegelijk complementair in Freudiaanse zin, denk maar aan het orgasme dat vergeleken wordt met een ‘kleine dood’. Peter Tscherkassky en Takahiko Iimura vertaalden deze gegevens op een vormelijk vlak in contrastrijke, ritualistische beelden. In hun formalistische films Dream Work (2001) en Ai/Love (1962-1963) wordt het lichaam getoond als een ‘pars pro toto’: gefragmenteerd en afwisselend in- en uitzoomend. Ook Carolee Schneemann speelt in Fuses (1965) een spel van verdwijnen en ver-schijnen. Net als Mishima acteert ze in haar eigen film en verhoogt zo de inzet, want haar ‘sekstape’ wordt met evenveel lyriek als vernietigingsdrang omgetoverd tot een meditatie over het medium. Is liefde een repetitie voor de dood?

VRIJDAG – 19:30

019, DOK-NOORD 5L9000 GENT

GECUREERD DOOR B.A.A.D.M. & SOFIE VERDOODT

PRIJS: 15€ / REDUCTIE: 11€ENKEL PARTY: 5€ / REDUCTIE: 3€INFO & TICKETS: WWW.OFFoff.BE / WWW.BAADM.ORG

NACHT VAN DE EXPERIMENTELE FILM

Sidney Peterson en James Broughton— The Potted PsalmVS, 1947, zwart-wit, 18’, 16mm

Peter Tscherkassky— Dream WorkAT, 2001, 11’, zwart-wit, digitaal

Livemuziek: Opéra Mort (BE/FR)

Yukio Mishima— Yukoku (Patriotism / The Rite of Love and Death)Japan, 1966, zwart-wit, 30’, digitaal

Live muziek: Croatian Amor (DK)

Carolee Schneemann— FusesVS, 1965, kleur/zwart-wit, 25’, 16mm

Takahiko Iimura— Ai (Love)JP, 1962-1963, zwart-wit, 10’, 16mm

Live muziek: Erik Enocksson (SE)

SIDNEY PETERSON EN JAMES BROUGHTON— THE POTTED PSALM, 1947PETER TSCHERKASSKY— DREAM WORK, 2001LIVE MUZIEK: OPÉRA MORT

Sidney Peterson is een ‘beat poet’, schilder en een ronkende naam uit de Amerikaanse avant-garde. Als adept van Luis Buñuel en Salvador Dali verwart hij de kijker met speelse en absurdistische montages. Vreemde gemaskerde figuren, grafzerken en sculpturen duiken op in de stille kort-film The Potted Psalm (1946), waarvoor dichter en scenarist James Broughton de basis schreef. Deze allegorische film met slow motion en overlappende beelden heeft een fetisjistisch kantje en past bin-nen de traditie van het psychodrama. Geestige en provocatieve cinema!

Peter Tscherkassky (°1958) is een Oostenrijkse avant-garde filmmaker en -theoreticus die uitsluitend found foot-age gebruikt. Al zijn werken bestaan uit filmbeelden die danig werden bewerkt in de donkere kamer, zonder gebruik te ma-ken van computer-editing. Het resultaat is uiterst intens en dynamisch. Dream Work, een onderzoek naar film als een manier van collectief dromen, verwijst voortdurend naar Man Ray en diens sur-realistische beeldtaal en technieken. Het werk is het sluitstuk van Tscherkassky’s

pulserende Cinemascope Trilogy (de an-dere titels zijn L’Arrivée en Outer Space). Muzikanten Jo Tanz and Laurent Gerard vormen samen het Franse duo Opéra Mort. Hun elektronische ritmes versprei-den een rauwe, nerveuze energie, ergens tussen post-techno en avant-gardistisch experiment. Wetende dat ze als Reines d’Angleterre twee platen gemaakt heb-ben samen met Ghédalia Tazartès, staat hun muzikale stamboom buiten kijf.

YUKIO MISHIMA— YUKOKU (PATRIOTISM / THE RITE OF LOVE AND DEATH), 1966LIVE MUZIEK: CROATIAN AMOR

Liefde en dood, eros en thanatos, vinden elkaar in de romantische en zelden ver-toonde cultfilm van de Japanse schrijver Yukio Mishima. De enigmatische auteur pleegde rituele zelfmoord (seppuku) in 1970. Vijf jaar voordien repeteerde hij dit gebeuren echter al in de kortfilm Yukoku, gebaseerd op zijn novelle Patriottisme. Mishima speelt zelf de jonge officier die zijn bruid meeneemt in de dood in dit sensuele Kammerspiel geïnspireerd door het Noh theater. Binnen de statische en theatrale setting van een slaapkamer volgen we de laatste minuten van liefde en dood van het koppel. Hoewel de film in zwart-wit gemaakt is, maakt de bloede-rige apotheose veel indruk. De film wordt

Sidney Peterson & James Broughton, The Potted Psalm © Film-Makers’ Cooperative

Sidney Peterson & James Broughton, The Potted Psalm © Film-Makers’ Cooperative

Page 11: Offoff voorjaar 2016 def

20 21

meestal voorzien van de ‘Liebestod’ uit de opera Tristan & Isolde van Wagner, maar deze muziek was oorspronkelijk niet mee opgenomen. Protagonist van de Deense experimentele muziekscene Loke Rahbek maakt deel uit van Lust for Youth, Damien Dubrovnik, Vår en andere ‘split personalities’ van het ultrasexy label Posh Isolation. Zijn soundtrack voor Yukoku brengt hij onder de noemer Croatian Amor en getuigt van zijn jaren-lange fascinatie voor Mishima. Het ge-beurt slechts zelden dat deze kortfilm te bekijken is op een groot scherm!

CAROLEE SCHNEEMANN— FUSES, 1965TAKAHIKO IIMURA— AI (LOVE), 1962-1963LIVE MUZIEK: ERIK ENOCKSSON

Fuses is één van de belangrijkste state-ments van de feministische cinema. Cineaste Carolee Schneemann filmde zichzelf tijdens een vrijpartij met haar toenmalige partner en liet op de beelden zowat alle mogelijke experimentele tech-nieken los. Verschillende beeldlagen wer-den met de hand bewerkt en beschilderd, wat voor een wonderlijk tactiel effect zorgt. De energetische sensaties van het lichaam laat ze letterlijk doorschemeren in de pellicule. Takahiko Iimura maakte in het Japan van de jaren zestig van de vori-ge eeuw experimentele film, geïnspireerd

door de Amerikaanse underground, en evolueerde van poëtische, surrealistische cinema naar conceptual art en abstracte film. In het bloedmooie Ai (Love) zien we een vrijend koppel. De camera glijdt in extreme close-up over de lichaamsdelen die met elkaar lijken te versmelten om dan weer af te wisselen met zinnelijke long shots van het koppel. Iimura om-zeilde de censor en werd internationaal bejubeld voor deze grafisch ogende film. Beide films vormen een reflectie over het ‘gefragmenteerde’ lichaam maar verken-nen vooral de zinnenstrelende mogelijk-heden van het medium. Erik Enocksson uit Zweden wordt regelmatig gevraagd als filmcomponist. Meditatief en lyrisch tegelijk zorgt zijn muziek live voor een fy-sieke, overrompelende ervaring. Samen met Loke Rahbek speelt hij in Body Sculptures. Zijn LP Apan werd heruitge-bracht op diens label Posh Isolation.

Carolee Schneemann, Fuses © Light Cone

Yukio Mishima, Yukoku (Patriotism) © Cinémathèque française

Yukio Mishima, Yukoku (Patriotism) © Cinémathèque française

Takahiko Iimura, Ai © Light Cone

Page 12: Offoff voorjaar 2016 def

2322

18 |4Traité de bave et d’éternité is het Letteristisch film-manifest dat door cineasten als Godart, Cocteau en Resnais beschouwd wordt als eens van de belangrijkste Franse films. Het Letterisme – ook wel het kwaadaardige of politieke broertje van het Dadaïsme – ontstond in het Frankrijk van na de Tweede Wereldoorlog. De Letteristen die – zoals de naam al doet vermoeden – initieel vanuit de poëzie opereerden, geloofden dat alles al was ge-daan en de grote culturele en politieke structuren daarom eerst afgebroken moesten worden voor-dat er weer ruimte kon zijn voor echte en oprechte creatie. Ook de toeschouwers werden hierbij niet ontzien, en kreeg van de Letteristen een draai om de oren. Deze principes komen terug in de eerste Letteristische film Traité de bave et d’éternité waar Isodore Isou ‘Montage Discrépant ’ voor het eerst ten uitvoer brengt; de tegenstrijdige, of ver-nietigende montage die afwijkt van de ‘Synchro’ (zoals in mainstreamfilms waar geluid en beeld gelijk lopen) en ‘A-synchro’ montage (zoals in de werken van Eisenstein waar beeld en geluid los van elkaar bestaan, elkaar aanvullen). De Montage Discrépant dus waar het beeld en het geluid in veel gevallen (totaal) niets met elkaar te maken hebben om zo een absolute (visuele en auditieve) autono-mie te creëren. Het werk maakt gebruik van found footage uit de (Franse) Vietnamoorlog, waarbij een cineast de film voor het eerst letterlijk onder handen neemt door het bekrassen en betekenen van de pellicule. Het is dan ook geen verrassing dat dit werk van grote invloed was op experimen-tele cineasten als Stan Brakhage en Ken Jacobs. De versie die we tonen is een recent gerestau-reerde 35mm-film, oftewel, een prachtige film dus!

MAANDAG — 20:00

VENOM AND ETERNITY

Isodore Isou— Traité de bave et d’éternitéFR, 1951, 120’, kleur, 35mm

Isidore Isou, Traité de bave et d’éternité © Re:Voir

Isidore Isou, Traité de bave et d’éternité © Re:Voir

Isidore Isou, Traité de bave et d’éternité © Re:Voir

20 |4Tijdens deze avond van de studenten Film en Mediakunst KASK, Film Luca Gent en Luca Brussel, worden werken getoond die normaal enkel binnen de ‘veilige muren’ van de academie aan medestu-denten en docenten getoond worden. Studenten uit de Bachelor tonen experimenteel werk aan elkaar en aan ieder die het wil zien, en bieden zo een inzicht in hun activiteiten en interesses waarbij de institutionele grenzen worden doorbroken. Een avondvullend programma waarbij de studenten uitleg geven over hun werk en aan de bar gemoe-delijk het glas geheven wordt.

De avond wordt gemodereerd door Philippe Van Cauteren, directeur van het S.M.A.K. te Gent.

WOENSDAG — 20:00

GECUREERD DOOR FREDERIK POISQUET

KASK MEETS LUCA

Frederik Poisquet, Golden Gate © Frederik Poisquet

Page 13: Offoff voorjaar 2016 def

2524

steeds domineert, uit balans te brengen door zichzelf te filmen als een zelfbewust individu. Door de seksuele poses in de selfies die de vrouwen zelf op het internet posten, wordt de complexe verhouding van de kijker, de regisseur of kunstenaar en het onderwerp van de film of foto door elkaar geschud.

In The Perverts Guide to Ideology (2012) beweert Slavoj Zizek dat een individu niet zozeer fantaseert over een omgeving waarin hij/zij alles krijgt wat hij verlangt, maar eerder over een omgeving waarin hij/zij zelf verlangd wordt. In het selfie-imperium daarentegen, creëert men veeleer een omgeving waarin men naar zichzelf verlangt.1 Verschillende stemmen echter, zowel uit conservatieve als progressieve hoek, verwijten de selfie-activisten een goedkoop narcisme dat de ongelijkheid en gender-proble-matieken binnen het kapitalisme niet ondermijnt, maar net bevestigt. Het programma ‘Selfieland’ profileert zich als ‘food for thought’ en laat de kijker proe-ven van een nieuw soort feminisme dat momenteel ter discussie staat.

1. Derek Conrad Murray (2015) Notes to self: the visual culture of selfies in the age of social media, Consumption Markets & Culture, 18:6, 490-516

25 |4MAANDAG — 20:00

GECUREERD DOOR CHARLOTTE VAN BUYLAERE

SELFIELAND Videoscreening met werk van o.a.

Katie Cercone (VS) Juno Calypso (GB) Arvida Byström & Maja Malou Lyses (ZW) Casey Jane Ellison (VS)

Katie Cercone, Trilluminati Universiddhi © Katie Cercone

2 |5Level Five is een late en weinig vertoonde lang-speelfilm van Chris Marker waarin Laura, het enige fictieve personage, de bouw van een videogame over de Slag van Okinawa moet verderzetten. Dit nadat haar geliefde, de ontwikkelaar van de game, sterft. Het is een filmessay waarin de herinnering zich opdeelt in een theatrale en vir-tuele ruimte. Respectievelijk die van een rouwend personage en die van het proto-internet platform OptionalWorldLink (OWL). Met de geliefde als ava-tar en de slag als tragedie reflecteert de stem van Laura alternerend over beide ruimtes.

MAANDAG — 20:00

GECUREERD DOOR SVEN DEHENS

LEVEL FIVE Chris Marker— Level FiveFR/JP, 1996, 106’, kleur, 35mm

Chris Marker, Level Five © Tamasa Distribution

9 |5In Cuba zijn er professionele ‘voorlezers’ die elk jaar democratisch door de sigarenrollers verkozen worden. De uitverkorenen hebben de eervolle taak om een jaar lang kranten en verhalen voor te lezen die de arbeiders van de fabriek gekozen heb-ben. Via de muren en de handen van de arbeiders worden deze woorden als het ware verpakt in de sigaren. Het is alom bekend dat intellectuelen, kunstenaars en mensen met grote ideeën sigaren roken … In een poëtisch beeldverhaal doet de Gruyter dit mysterie uit de doeken. Uitzonderlijk worden er tijdens deze voorstelling sigaren gerookt in de cinemazaal als inherent deel van het kunst-werk (de sigaren zijn beschikbaar in de cinemazaal). Gelieve hier rekening mee te houden.

Naast het werk van de Gruyter tonen we Mysterious Objects at Noon, een ‘Slow Cinema’-pareltje uit Thailand. Een film als een ‘cadavre exquis’ waar Apichatpong Weerasethakul met zijn team door Thailand reist en aan elke passant vraagt om een stukje aan het verhaal toe te voegen.

MAANDAG — 20:00

IN AANWEZIGHEID VAN VOEBE DE GRUYTERGECUREERD DOOR EMMA VAN DER PUT

SECRET EXPORT OF STORIES

Apichatpong Weerasethakul— Mysterious Object at NoonTH/NL, 2000, 83’, zwart-wit, 35mm

Voebe de Gruyter— Secret Export of StoriesBE, 2009, 8’, kleur, digitaal

Voebe de Gruyter, Secret Export of Stories © Voebe de Gruyter

Apichatpong Weerasethakul, Mysterious Object at Noon © Apichatpong Weerasethakul

VISUELE RETORIEK IN EEN POST- FEMINISTISCH TIJDPERK

Het gebruik van selfies op het internet als weerwoord op de exploitatie, seksualise-ring en objectivering van het vrouwelijk lichaam in de huidige consumentenmaat-schappij manifesteert zich als een nieuwe tendens binnen het (post-) feminisme. Deze tendens speelt zich vooral af op het internet en overspoelt sociale media en blogs met snapshots van zelfbewuste tie-ners in uitdagende poses en/of met een vaak excentrieke look. Desalniettemin heerst er een troebele grens tussen de willekeurige selfie en de selfie als acti-vistisch middel voor de opvoering van een feministisch discours, waardoor het fenomeen ten prooi valt aan heel wat kritiek en misprijzen binnen de vrouwen-rechtenorganisaties zelf. Kunstenaars als Katie Cercone, Amalia Ulman, Juno Calypso en Ann Hirsh maken het onder-scheid tussen lucratieve selfies en de intentioneel gepolitiseerde zelfopnames binnen een artistiek oeuvre. Ze portret-teren hun lichaam als een post-politieke en visuele strategie ten gunste van een ommekeer in de visuele retoriek van het (geobjectiveerde) vrouwenlichaam. De post-feministische kunstenaars trachten de mannelijke blik, die de populaire cul-tuur – maar ook de kunstwereld – nog

Page 14: Offoff voorjaar 2016 def

2726

16 |5In de jaren 70 van de vorige eeuw maakte het Berwick Street Film Collective een drietal films waarvan Nightcleaners de bekendste is. Deze poli-tieke en feministische film was initieel bedoeld om vrouwen te informeren over de vakbond en de nachtelijke wantoestanden die schoonmaaksters ondervonden. Met de film probeerden de makers de fundamentele contradictie tussen de typische cinematografische waarheid over de arbeiders-klasse en de politieke esthetiek van een film die zijn eigen productie tot onderwerp heeft weer te geven. Het doel wordt dan ook veel eerder de sub-jectiviteit van een klasse te tonen op het scherm. Dit wordt bewerkstelligd door experimentele mon-tagetechnieken, vertraagde beelden, het geluid dat asynchroon loopt met de beelden en het ritmisch toevoegen van zwarte beelden.

MAANDAG — 20:00

BERWICK STREET FILM COLLECTIVE

Berwick Street Film Collective— Nightcleaners Part 1GB, 1975, 90’, zwart-wit, 16mm

Berwick Street Film Collective, Nightcleaners © Courtesy of Berwick Street Film Collective & Humphry Trevelyan, Mary Kelly, James Scott, Marc Karlin and LUX, London

Berwick Street Film Collective, Nightcleaners © Courtesy of Berwick Street Film Collective & Humphry Trevelyan, Mary Kelly, James Scott, Marc Karlin and LUX, London

30 |5Het werk van de Israëlische Keren Cytter focust op relaties, of beter de onmogelijkheid van rela-ties, alsook de onmogelijkheid van authentieke filmcreatie. Haar werken reflecteren constant op hun eigen maakproces, desillusioneren de toe-schouwer, tonen dat ‘het magisch licht’ niet zozeer magisch is, als wel een gemaakte constructie – net als relaties en seksualiteit … Dit doet Cytter nooit met enige rancune of zwartgalligheid, maar met speelse en humoristische gebaren die je weten te raken en overtuigen. Na omzwervingen in onder meer Amsterdam en Berlijn, woont en werkt ze vandaag in New York. Cytter toont haar werk over de hele wereld. Ze maakt niet enkel films, maar schrijft boeken, maakt theater en had zelfs haar eigen dansgezelschap. Tijdens deze laatste ver-toning van het voorjaarsprogramma komt Cytter naar OFFoff voor een artist talk en een vertoning van ouder en recent werk.

MAANDAG — 20:00

IN AANWEZIGHEID VAN DE MAKER I.S.M. DEWEER GALLERY

THE WORKS OF KEREN CYTTER

Keren Cytter— GameVS, 2015, 9’, kleur, digitaal

— The VictumDE, 2006, 5’30”, kleur, digitaal

— MetamorphosisVS, 2015, 11’, kleur, digitaal

— French FilmIL, 2002, 12’, kleur, digitaal

Page 15: Offoff voorjaar 2016 def

28

UNBOUND P. 10MA.

14 |3

MA.

25 |4MA.

2 |5MA.

9 |5MA.

16 |5

MA.

21 |3MA.

4 |4MA.

11 |4VR.

15 |4MA.

18 |4WO.

20 |4

PREMIÈRE DREAM ENGLISH KID P. 11

SWEDISH EXPERIMENTALFILM PART I P. 12

LAURA MULVEY P. 15

NACHT VAN DE EXPERIMENTELE FILM P. 16

VENOM AND ETERNITY P. 22

KASK MEETS LUCA P. 23

SELFIELAND P. 24

LEVEL FIVE P. 25

SECRET EXPORTOF STORIES P. 25

BERWICK STREET FILM COLLECTIVE P. 26

THE WORKS OF KEREN CYTTER P. 27

MA.

30 |5

OFFoff-ON: MOVING WORK PART I P. 4

VR.

12 |2

VR.

18 |3 OFFoff-ON: MOVING WORK PART II P. 4

22 |4VR.

OFFoff-ON: MOVING WORK PART III P. 4

15 |2MA.

PREVIEW COURTISANE P. 4

22 |2MA.

AUGUST ORTS P. 5

29 |2MA.

CHICK STRAND (1931 – 2009) P. 5

2 |3WO.

OFFoff-ON: THE PERFECT SHOT P. 8

4|3VR.

TRIPOTECA

5 |3ZA.

TRIPOTECA

7 |3MA.

2X P. 9

10 |3DO.

OFFoff-ON: LABO BRUSSEL P. 10

8 |2MA.

BETWEEN THE FRAMES P. 3

KALENDER