COLOFON

ODULPHUSN I E U W Sis een uitgave van het Sint-OdulphuslyceumNoordhoekring 99, 5038 GC Tilburg

RedactieJan BeesemsCor van der HeijdenJan Verweij

OntwerpYvonne Mathijsen

Druk: ELKA

Opvattingen verkondigd in artikelen die met vermelding van denaam van de auteur worden gepubliceerd, zijn niet noodzakelijkdezelfde als die van de redactie of van de schoolleiding.

I N H O U D

Column in de Roos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3

Omzien in verwondering 1 . . . . . . . . . . . . . . .3

Omzien in verwondering 2 . . . . . . . . . . . . . .4

Twee coryfeeën en een diva . . . . . . . . . . . . .6

Romereis: blaren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7

Romereis: zinvol? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7

Comenius-project: samen zijn . . . . . . . . . . . .8

Beeldengroep ‘de ontmoeting’ . . . . . . . . . . . .9

Schouwburgabonnement . . . . . . . . . . . . . . . .9

Griekenland: bron van beschaving . . . . . . . .10

Alpe d’HuZes: foto-impressie . . . . . . . . . . . .12

Grote Avond van de Geschiedenis . . . . . . . .16

Romereis: onderwijs onderweg . . . . . . . . . .18

40 jaar Odulphiaan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20

Odulphus bouwt: profilering . . . . . . . . . . . .22

Jaaragenda 2011-2012 . . . . . . . . . . . . . . . . .24

Toch komen in zo’n laatste nummer van het schooljaar vaak deeindjes weer bij elkaar. We blikken op de eerste plaats terug opwat is geweest. Eindexamenleerlingen, altijd wat weemoedig en melancholiekaan het eind van hun middelbareschooltijd, zien om in verwon-dering. Rosalie ter Meulen, onze vaste columniste, vertrekt enverontschuldigt zich daarvoor! Bedankt voor alles Rosalie. Hetzal niet meevallen een gelijkwaardige opvolg(st)er voor je tevinden! De voorzitter van de MR en de Ouderraad neemtafscheid. Drie collega’s gaan met de VUT, FPU, prepensioen ofhoe dat ook heten mag. Twee collega’s zijn veertig jaar aanonze school verbonden. Samen staan ze garant voor een grootdeel van het collectieve Odulphusgeheugen: een rijkdom aanherinneringen, een schat aan ervaring die je doen realiserendat de tegenslagen van het afgelopen jaar wel relatief en tijde-lijk van aard moeten zijn.

Vervolgens staan we stil bij het Alpe d’HuZes project dat vanstart ging in de aanloop naar de kerstviering medio december,doorfietste naar een gezamenlijk onder- en bovenbouwfeest inmaart, piekte tijdens de Cityrun in mei, en zijn apotheosebeleefde in de beklimming van de Alpe op 9 juni. Veel belang-rijker nog dan de sportieve prestatie en het ingezamelde geld

was de saamhorigheid die het project binnen school genereer-de in een periode dat we elkaar hard nodig hadden en hebben.Daarbij past ook mooi het artikel van de hand van onze archi-varis en oud-collega Gérard de Laat over het standbeeld ‘DeOntmoeting’ van de twee leerlingen op de plaats. Een verslagvan het Comenius-project toont aan dat ‘samen’ geen grenzenkent en overal in Europa deuren opent.

Tenslotte blikken we vooruit. De procedure voor een nieuwerector loopt nog op het moment dat de redactie de kopij moetaanleveren. Toch gaan we er vanuit dat we aan het begin vanhet schooljaar een doorstart kunnen maken met een stoereschipper aan het roer. Een nieuwe koers zijn we inmiddels aanhet uitzetten, zoals u verder in dit nummer kunt lezen. Eennieuw professioneel roosterteam gaat er voor zorgen dat wemet de wind vol in de zeilen kunnen beginnen aan het school-jaar 2011-2012.

Voor het zover is wens ik u mede namens mijn mederedacteu-ren Cor van der Heijden en Jan Verweij een fantastische zomer.

Jan Beesems, conrector

Door elk nummer van het OdulphusNieuws proberen we een rode draad te weven. Dat valt ditmaal niet meevanwege de rijke schakering aan artikelen die de redactie moeiteloos bij elkaar scharrelde.

VO O R W O O R DOMM ZZ II EE NN EENN VV OO OO RR UU II TT BB LL II KK KK EE NN

2 juni 2011

Zes jaar op het Odulphuslyceum en ineens zit het erop. Na het eindexamen val je in een gat en heb jezeeën van tijd om na te denken over de afgelopenjaren, die zo snel voorbij zijn gegaan.

AU T H E N T I E K

Wat heb ik geleerd van deze tijd? Hoe heb ik deze tijdervaren? Wat heeft de toekomst voor mij in petto?Want immers: de wereld ligt toch aan mijn voeten? Maaronzekerheden en vraagtekens zullen er blijven. Als je jongbent en een goede jeugd hebt gehad met ouders die jesteunen en vertrouwen, dan lijk je ‘beresterk’, maar juistin de middelbareschoolfase van een opgroeiende puberzijn er veel momenten van onzekerheid en kwetsbaarheid.Nachten waarin je ligt te piekeren wat je aan zult trekkenop het gala. Bang om voor gek te staan. Waarvoor ben jebang? Dat iemand je uitlacht? Of omdat je er andersuitziet? Waar ik achter ben gekomen is dat je authentiekmoet blijven. In ieder mens schuilt een uniek individu.De huidige maakbare tijd dwingt ons vaak om te voldoenaan een ideaalbeeld, maar wat is ideaal?

KE U Z E S E N

P R I O R I T E I T E N

Er is geen vast ideaal in dit leven.Mensen proberen ieder op huneigen manier hun eigen ideaal tebereiken. Met de massa meegaanis een ideaal van de media, maarniet van het individu. Dit maakthet leven moeilijk, want je moetkeuzes maken en prioriteitenstellen.

Ik heb de afgelopen 6 jaargeleerd om mezelf te zijn enmijn eigen hart te volgen.Met de opbouwende kritiek vanmijn ouders en docenten heb ikgeprobeerd iets te doen,maar besef inmiddels datkeuzes gemaakt uit vrije wilmeer kans van slagen hebben dan gedwongen keuzes.Met een middelbareschooldiploma in je zak zijn ertoekomstmogelijkheden genoeg om met overtuiging endoorzettingsvermogen je eigen idealen in dit leven tebereiken.

Leonoor van Aubel, V6C

AFSCHEID

COLUMNINN DDEE ROOOOSS

SO R R Y

Nog niet zo heel lang geleden vond ikin onze brievenbus een LINDA.

Met een briefje. Van de post-codeloterij. Je hebt een

abonnement van viermaanden gewonnen!!!Aha. Ik sprong geen gatin de lucht. Ik ben nietzo’n tijdschriftlezer, dushet exemplaar met een

immense foto van Lindade Mol (verrassend) op

de voorkant kwam op de‘tijdschrift-stapel’ en ik heb

er niet meer naar omgekeken.

GR O T E K L A S S E

Twee weken geleden kwam nummer vier van de reeks. Aangezienmijn ‘studie ontwijkend gedrag’ een hoogtepuntje had bereikt,besloot ik me te wagen aan dit – naar eigen zeggen – ‘glossy lifestylemagazine’. Het thema was ‘sorry, ik zal het echt nooit meer doen’.Linda de Mol herself stond met betraande ogen op de cover – hetzag er bijna aandoenlijk uit. De Mol en haar gevolg hadden er werkvan gemaakt om de uitgave zo gevoelig mogelijk te maken. De zieligeverhalen en de tranentrekkers waren werkelijk niet aan te slepen.Echt interessant vond ik het pas toen lezers op de website van deLINDA mochten schrijven waar ze spijt van hadden. Ook dit werdgroot gepubliceerd in het blad. ‘Aan mijn lieve vriendje: sorry dat ikje bedrogen heb. Met je broer.’ ‘Aan mijn beste vriendin: sorry dat ikje bruiloft vergeten was. Op je tweede kom ik zeker!’ Nou, datgetuigt van grote klasse, moet ik zeggen.

Toen ik me weer boog over mijn boeken vroeg ik me af of ik aanschool eigenlijk een excuus verschuldigd was. Wat had ik niet moe-ten doen? Wat had ik anders moeten doen? Want ja, zelfs Odulphusen ik hebben onze ups en downs gehad. Zelfs aan de Noordhoekringis niet alles rozengeur en maneschijn.

RU W G E S C H E I D E N

Toch weet ik niet waar ik spijt van heb. Wat ik anders had moetendoen. Odulphus en ik, zes jaar. Samen. En nu worden we ruw vanelkaar gescheiden. Ze zeggen wel eens ‘je middelbareschooltijd is debeste tijd van je leven’. Maar vanaf nu gaat toch het echte levenbeginnen? Wat moet ik zeggen? Sorry dat ik er nooit uitgezet ben?Sorry dat ik zo’n goede punten gehaald heb? Sorry dat ik te vaak mijnhuiswerk niet af had? Nee. Sorry dat ik geloof dat je middelbare-schooltijd de leukste tijd van je leven is. Sorry dat ik slaag. Sorry datik niets anders zou doen. Sorry dat ik niet nog langer van je maggenieten, Odulphus. Sorry, het ga je goed.

Rosalie, V6H

OM Z I E NIINN VV EE RR WW OO NN DD EE RR II NN GG 1

3

(E I G E N ) A A R D I G

Om meer te zijn dan een vader die tussende soep en aardappelen vraagt: ‘en, hoegaat het op school?’, waarna hij zonder opantwoord te wachten zijn eigen verdien-sten uit de schooltijd voor de zoveelstekeer vertelt, heb ik me aangemeld als lidvan de ouderraad (OR). Mijn vrouw wasdat op de basisschool geweest en haarverhalen waren niet bepaald enthousias-merend te noemen, maar na zoveel jaarzelf ‘niks doen’ voor alles wat buiten mijnvakgebied viel, meende ik deze stap maarte moeten wagen.Ik moet zeggen dat de ouderraad een bij-zondere mengeling is van goedwillendeouders (waarvan ik er zelf overigens ookéén was). De eerste jaren dat ik lid was lagde nadruk van de OR vooral op ‘eigenaar-dig’, later duidelijk meer op ‘aardig’. Zo’nOR vertegenwoordigt in theorie alleouders, maar omdat het een door zichzelfbenoemd gezelschap is, komt het er in depraktijk op neer dat de ouders voorname-lijk zichzelf vertegenwoordigen. De bij-eenkomsten van de OR zijn een tweege-sprek met de schoolleiding (SL) over: ‘hoe

komt het toch dat…’, of ‘kunt u eens uit-leggen hoe…’, etc. Gezegd moet wordendat de SL de OR positief benadert enbereid is onvolkomenheden in de gangvan zaken op school waar mogelijk op telossen.

SC H E L L E N V A N D E O G E N

Ook aan de medezeggenschapsraad (MR)heb ik mijn steentje mogen bijdragen. Bijde eerste vergadering werd al gevraagd,dus zonder enige ervaring, de voorzitters-hamer te hanteren. Dat was peentjeszweten, want wat weet een eenvoudigeouder van buiten het onderwijs eigenlijkvan onderwijs? Niet veel, kan ik u vertel-len. Vroeger was alles anders! Zo’n MR is samengesteld uit docenten,ouders en leerlingen en de SL is toehoor-der & uitlegger & aangever & doorduwer,maar géén beslisser. Dat was wennen,want de SL wil graag dat hun voorstellendoor de MR wordt aangenomen. In hetbegin viel mij op dat de docenten mindervooruitstrevend waren dan ik had ver-wacht. Pas later vielen mij de schellen vande ogen, omdat de vooruitstrevendheid

(of beter gezegd: de vernieuwingsdrang)van de SL op sommige fronten verkeerduitpakte met alle gevolgen van dien. Eénvan die gevolgen – de roosterproblema-tiek – hebben we allemaal (alle leerlin-gen, alle ouders en ook alle docenten)aan den lijve gevoeld. Een antireclamevoor ons mooie Odulphus.Ook hierop terugkijkend – de grote belan-gen voor de school in acht nemend –meen ik dat een onafhankelijke voorzittermet grote kennis van het onderwijs deMR zou moeten aansturen.

GE M O P P E R E N

Z E L F S T A N D I G H E I D

Oh ja, waarom was ik ook weer betrokkenbij die school? Juist ja, onze dochter wasdaar leerling en ze heeft het er naar haarzin gehad. Natuurlijk werd er veel gemop-perd over docenten, over compo’s, overde onbegrijpelijkheden van het portofo-lio, over zinloze tussenuren, over wat alniet. Hoewel er erg veel is veranderd inhet onderwijs, is dat gemopper door dedecennia heen onveranderd gebleven.Gelukkig maar. Wat vonden wij als ouders? Het meest bij-zondere was wel dat het Odulphus deleerlingen al vanaf de eerste klas duidelijkmaakt dat ze moeten beseffen dat hethalen van het diploma hun eigen verant-woordelijkheid is. De school dwingt deleerling tot zelfstandigheid, iets waar zelater heel veel profijt van hebben. Oudersdenken in het begin: ‘dat gaat niet goed!’Immers: ‘zo weinig huiswerk, dat kan tochniet!’ Bij onze dochter (weliswaar metveel aanmoediging) ging het goed: in 6jaar VWO.

VE E L G E B E U R D

Het Sint Odulphuslyceum, net een gewo-ne school met z’n ups en downs, maartoch een school met een naam. Die zesjaar had ik niet willen missen, ondanksalles. Ik denk dat ook dochterlief later metplezier aan de school terug denkt en dezeschool niet had willen missen. Terugkij-kend is er de verwondering dat er in zesjaar heel veel gebeurd is en dat de tijd isomgevlogen. Ik zeg: dankjewel, thank youvery much, merci bien en vielen Dank,want door de school heb ook ik veelgeleerd.

Jan de Graaff

AFSCHEID

In 2005 was de schoolkeuze voor onze dochter gemakkelijk: natuurlijk naar hetSt.-Odulphuslyceum in Tilburg, één van de beste HAVO-VWO scholen vanNederland. Het eerste kennismakingsbezoek viel wat tegen: het was een killeregenachtige avond en de uitstraling van de school was niet optimaal, geenopenheid, geen gezelligheid.Evenwel niet zeuren, het is een karakteristiek gebouw waar een blind paardslechts zichzelf kan beschadigen, maar niet het gebouw; gewoon een goedeschool met gevoel voor traditie in het hart van Tilburg.

OM Z I E N IN V E R W O N D E R I N G 2

juni 20114

AFSCHEID

OD U L P H U S O F

MA X I M A C O L L E G E?

Hun antwoorden op mijn eerste vraag zijnté typerend om die niet weer te geven.Op de vraag of ze eigenlijk wel weten wietoch die Odulphus is, antwoordt ‘beel-dend’ met een volmondig ‘ja’ omdat zevaak in het Catharijnenconvent in Utrechtzijn drinknap heeft bewonderd, geeft‘wiskunde’ een feitelijk verslag: ‘een heili-ge die leefde in de 8e en de 9e eeuw in debuurt van Oirschot’ en antwoordt deimmer twijfelende en weifelende schei-kundige met de tegenvraag wat weteneigenlijk is! Misschien een andere naamgaan kiezen, het Maximacollege of zo?Niets ervan! Geen van drieën: nee …….die moet zo blijven!

KO L E N K E L D E R…

Ik vraag ze elkaar te typeren en dat doenze beter dan ik dat zou kunnen: Mariëth isvolgens Wouter jeugdig, gedreven,betrokken en altijd bereid zich ergensvoor in te zetten, Wouter is volgens Anton‘Mister Odulphus (Zomerkamp)’, eenechte Odulphiaan, en Anton is volgensMariëth de hardwerkende docent diealtijd optimaal bereid is de leerling tebegeleiden. We verliezen dit jaar heel watzo!Over het mooiste plekje op school is menhet niet met elkaar eens. Lokaal 128! Néé,de hal met die schitterende ramen!Welnéé, de kolenkelder! Als je dáár nietweemoedig en nostalgisch wordt van hetzomerkamp, word je het nergens!Natuurlijk komen ook de veranderingenter sprake. Wouter snapt de laatste jarenwat hij zelf uitlegt allemaal (maar zou nuwel zakken voor ál zijn tentamens), Antonvindt zichzelf enorm veranderd, maar nietin gevoelsleeftijd (‘ik ga nog zo graag metze om!’) en Mariëth is blij dat ze juist blijftveranderen!

En het onderwijs? Men steunt en menzucht….Op school krijgen we binnenkortnog een verandering: een nieuwe rector.Wat moet hij veranderen, wat moet hijwegdoen? Over dat laatste: de zoemer, deteamvergaderingen, de ingehuurde pro-bleemoplossers, maar behouden moetblijven het Odulphuslied, de vrijdagmid-dagborrel, het Odulphiaanse, het compli-menten kunnen geven. Op mijn vraag wathun mooiste complimenten waren komtmeteen: ‘de allerliefste en behulpzaamstelerares’, ‘die Van Hoek kan zelfs een aapwiskunde leren’ en Wouter kleurde blijk-baar bij ‘mooi stukkie geschreven,jochie!’.

WA T G A A N Z E D O E N?

En wat gaat het scheidende deel noudoen in de vrije tijd? Mariëth gaatItaliaans leren, fotograferen en vrijwilli-gerswerk verrichten voor buitenlandsevrouwen, Wouter gaat zich nuttig makenop een basisschool, Anton fietsen,bridgen en tuinieren. Vandaar dat Wouterover een jaar aan hem zou vragen hoe hetmet de asperges staat (Anton wil vanMariëth dan wel eens weten hoe ze er zojeugdig kan blijven uitzien….! (wie niet?))

MO G E N W E Z E B E L L E N?

Maar stel, ja stel nou toch eens dat er zichvolgend jaar 397 trappelende eersteklas-sers opstellen voor de poorten van hetOdulphus, wat dan? Mogen we dan bel-len? Wouter meteen, zonder aarzelen,maar dan wel onbetaald en als ongeleidprojectiel! Anton komt ons ook verster-ken, Mariëth vertrouwt op de nieuwelichting docenten (maar wat nou als we jeecht, héél echt nodig hebben Mariëth?).We gaan jullie missen, échte Odulphi-anen. Ik ga gewoon hopen op die 397leerlingen.

Jan Verweij, docent filosofie

In het virtuele Odulphus-café zitten drie aanstaande ex-collega’s voor me, drievertrouwde gezichten die na jaren en jaren onze school gaan verlaten: Mariëthvan den Bungelaar, Wouter Schoorel en Anton van Hoek, beeldend, schei- enwiskunde dus.Mijn eerste probleem is het vinden van een kopje bij het interview: ‘Tweetenoren en een sopraan’ lijkt me wel wat, totdat ik me realiseer hóe verbondenze zich voelden en voelen met onze school. Niet alleen zijn ze 20, 30 en 40 jaarhier op school geweest, zijn kinderen leerling geweest, heeft er één – Anton –hier zelf als leerling gezeten en laat een ander – Mariëth – een zoon als collegaachter, hun bijdragen bij allerlei buitenschoolse activiteiten is groots geweest.Nee: ik besluit hieraan een andere titel te geven: twee coryfeeën en een diva!

TWEE C O R Y F E E Ë N EN EEN D I V A

5

Mariëth van den Bungelaar

Wouter Schoorel

Anton van Hoek

ROMEREIS

Weet je hoe het voelt als je jezelf om twee uur ‘s nachts uit bed sleept, je halvekoffer nog moet inpakken en jezelf troost met de gedachte dat je twaalf uur laterin Rome zult zijn? Ik weet het nu wel. Om vier uur ‘s nachts zat ik met de achttienandere leerlingen en drie begeleiders in de bus naar het vliegveld van Brussel.We waren doodop en daardoor hyperactief. De sfeer zat er goed in.

ST E E K V L A M

Helaas kreeg ons vliegtuig een probleempje in de vorm van een steekvlam in één van demotoren en konden we anderhalve dag doorbrengen in Brussel voordat we opnieuw delucht in konden gaan. Op dat moment was het een teleurstelling, maar achteraf gezien washet niet zo heel erg. We sliepen die nacht in een heerlijk viersterrenhotel in Brussel, kregeneen maaltijd die mijn hond niet eens zou lusten – waardoor het eten in Rome extra lekkerwas – en er werd iemand aan ons reisgezelschap toegevoegd.

FL I P P E N D E W C

De volgende dag kwamen we zonder problemen in de stad aan. Mijn eerste indruk vanRome was: o mijn god, waar moet ik kijken? Er was (en is) zo ongelooflijk veel te zien:metro’s, enorme roltrappen, bouwwerken, mensen van verschillende nationaliteiten, ver-keer dat zo hard door de straatjes scheurde dat je dacht dat er elk moment doden kondenvallen… Ons hotel was heel gezellig. Het ontbijt bestond uit een kop koffie, een broodje zogroot als een vuist en een bak jam. De wc op onze kamer flipte als je meer dan drie velle-tjes wc-papier gebruikte, we hadden elke avond ongeveer een kwartier de tijd om vijf per-sonen te laten douchen voordat meneer Hasper ons ‘vriendelijk’ verzocht te gaan slapen enmeneer Van Trier heeft mijn koffer moeten openbreken omdat het slot er niet meer afwilde, dus het was een avontuurlijke week.

HE T G E V O E L D A T J E L E E F T

Ik heb geen idee hoe ik alles het beste kan samenvatten. We hebben gerend met meneerHasper, kerken bezocht, heuvels beklommen, ruïnes in Ostia bezichtigd, het Colosseumbekeken en het beroemde Forum Romanum gezien. We hebben Latijnse teksten vertaald,het Vaticaan bezocht, op de Sint Pieter gestaan, presentaties gehouden (die van mij en mijnpartner ging ongeveer zo: ‘O ja, dit moest ik nog vertellen… o ja, we zijndit en dit ook nog vergeten… sorry, maar…’, heerlijke pizza’s gege-ten en ‘s avonds bij de mooiste fontein ter wereld gezeten. Romeis een stad die je echt het gevoel geeft dat je leeft. De reislei-ders wisten precies waar we moesten zijn en lieten ons hoek-jes zien die ik in mijn eentje nooit had kunnen vinden. Vantevoren was ik bang dat de overload aan cultuur, Latijn engeschiedenis misschien saai zou worden, maar niets bleekminder waar. Als ik de foto’s van de reis terugkijk, wil ik hetallerliefst in het eerste vliegtuig naar Rome stappen.

VE R R A S S E N D E R E I S M E T B O N U S

Door de vertraging van ons vliegtuig hebben we wat program-maonderdelen gemist, maar ik moet zeggen dat de drie docen-ten die meegingen dat fantastisch hebben opgelost. De kleinegroep was erg leuk en we hebben zoveel gezien dat dit stukje tekstalweer veel te lang wordt.

Hopelijk is mijn punt duidelijk: als je een verassende reis vol sfeer, geschiedenis en als bonuslekker eten wilt, ga dan naar Rome. Ik beloof je dat je, zodra je weer thuis bent na eenweekje rondrennen in die stad, zelfs heimwee krijgt naar de blaren op (en onder) je voeten.

Marjolijn van de Gender, V4B

MET BLAREN ONDER DE VOETENDD OO OO RR DDEE EEE UU WW II GG EE STTAADD Menige leerling heeft op onze school

in de brugklas de gelegenheid gehadom in een studieles kennis te makenmet de vakken Latijn en Grieks. Vaakkomt dan de vraag waarom de schooldat Latijn en Grieks aanbiedt. Wevertellen dan over de geschiedenisvan onze cultuur, over de Griekse enRomeinse elementen daarin, over desporen die in de taal nog van datLatijn en Grieks terug te vinden zijn,over de moderne wetenschap diezoveel aan de oudheid te dankenheeft, over de Romaanse talen zoalshet Frans.

ZO G A A N W E D O O R …

Vervolgens gaan we in klas twee echt aande slag met de twee klassieke talen.Gymnasiasten leren dan grammatica enwoorden en leren teksten te vertalen.Meteen vanaf het begin is duidelijk dat deklassieke talen anders en vaak moeilijkerzijn dan de andere talen die ze opOdulphus leren. Met behulp van deLatijnse en Griekse teksten komen deleerlingen ook in aanraking met hetgedachtegoed van de oudheid. In hetbegin is dat uiteraard niet al te ingewik-keld; als we het hebben over de dierenge-vechten, is de vergelijking met bijvoor-beeld stierenvechten al gauw gemaakt;en voor gladiatorengevechten is ook weleen parallel te vinden. En zo gaan wedoor…. In de derde klas nog steeds met

Latijn én Grieks. En dan devierde klas. Nog meer

klassieke literatuur,nu voor de mees-

ten óf in hetLatijn óf in hetGrieks en vooreen minder-heid in beídetalen. En nogsteeds hebben

we het naast deliteratuur over

ander gedachte-goed: over de

invloed van het Grieksop het Latijn bijvoorbeeld

of over de drijfveren van mensen bij watze doen, over de overeenkomsten en ver-schillen tussen toen en nu. Daarbij komende lessen in klassieke culturele vorming,waarbij nog meer de focus komt te liggenop de cultuurhistorische aspecten van deoudheid.

WA A R O M IS

6 juni 2011

ROMEREIS

EN T H O U S I A S M E

Als dan in klas vier er ook nog de mogelijkheid wordt gebodenom de plaatsen waar dat alles ontstaan is en vorm heeft gekre-gen te bezoeken, is dat natuurlijk helemaal te gek. Dan kun je deplek zien waar Cicero zijn triomfen vierde, waar het klooster ende tempel van Vesta hebben gestaan; als je de schatten van derenaissance en de barok kunt bewonderen, de kunststromingendie in feite de verbinding vormen tussen de oudheid en demoderne tijd. En dan hebben we nog niet gesproken over deinvloed van tweeduizend jaar christendom: over de vroegchriste-lijke kerken waar de resten van en de verhalen over martelareneen parallel vormen met hen die heden ten dage om hun geloof

martelen of gemarteld worden, over de contrareformatie en demateriële verschijningsvorm daarvan, over het ‘urbi et orbi’ datal vele eeuwen over de wereld gaat.Ja, dan dringt met des te meer kracht tot je door wat je tot dietijd op school in de lessen Grieks, Latijn, tekenen, geschiedenisen vele andere lessen tot je hebt genomen en doe je een enthou-siasme op dat, te oordelen naar wat leerlingen in klas zesopschrijven in hun ‘afscheidsboek’, niet meer verflauwt. Velengaan dan ook vroeg of laat weer terug naar de ‘eeuwige stad’,ofwel kort na hun schoolreis en gidsen dan hun ouders en ande-re gezinsleden door de stad zoals de docenten hen hebbengegidst, om een jaar de Italiaanse taal te studeren, of met hungeliefde om iets te vieren.

ZO N D E R S I Ë S T A

Toen we dus dit jaar door motorpech van het vliegtuig minderlang in Rome konden zijn, hebben de leerlingen eigener bewe-ging aangegeven dat ze het wel zonder hun vrije middag en zon-der siësta wilden doen, teneinde zo min mogelijk te hoeven mis-sen van het programma. Ik geloof niet dat er iemand is die daarspijt van heeft gehad, net zomin als er makkelijk mensen te vin-den zijn die spijt hebben van hun ‘culturele en taalkundige trai-ning’ die gymnasiumopleiding heet.

Een ervaring als de Romereis is een bezit voor altijd. Daaraanmee te mogen werken als begeleider is geweldig. Niet voor nietsdoen we dat al vele jaren.

Julius Hasper, docent klassieke talen

EEN RE IS NAAR ROME EEN Z INVOLLE ERVAR ING ?

7

COMENIUS-PROJECT

‘ O R I G I N A L B R A B A N D I S H

S O U S A G E R O L L S ’

Theme one ging over school. Hoe zat hetmet roosters, regels en inhoud van lessenvroeger en hoe is dat nu? En wat is danhet verschil met hoe dat in die andere lan-den gaat? Met die vragen hebben we onsin groepjes bezig gehouden en de uitkom-sten hebben we op de groepsblogsgeplaatst. (www.vagabnetherlands.blog-spot.com) Daarna kon er via facebook enaanverwante digitale wegen wordengecommuniceerd over de resultaten metonze partnerscholen in het buitenland Onze eerste ‘Comenius-meeting’ vondplaats in november. Bestemming:Noorwegen. Een school in Bergen waseen week gastheer voor een dolenthousi-aste Odulphusdelegatie. Een prachtigland, een dito gezelschap (afvaardigingen

van alle scholen) en dus een fantastischeweek!En hoe duf het misschien ook klinkt: voor-al het ‘samenzijn’ was fijn. InternationalFood Evenings (met ‘original brabandishsousagerolls’) en oeverloze Engelsegesprekken in het hostel over overeen-komsten en verschillen.

GL O R I E U Z E G A S T R O L L E N

Weer thuis wachtte theme two: Leisure.Er moest een documentaireachtig filmpjeworden gemaakt over vrije tijd. Wat doeje dan zoal? En wat deden en doen jeouders in hun vrije momenten? Het eindresultaat pendelde van verstildebeelden van sereen pianospel naar flit-send tumult op het hockeyveld, gelar-deerd met enkele glorieuze gastrollen vanouders. Hulde!

In april gingen we naar Spanje. Mooiweer. Dát was een verschil met Noor-wegen. Voor de rest was er weinig anders.Samenzijn. Tijdens activiteiten als presen-taties, taallessen en het schilderen vanhet VAGAB-logo op een muur van deschool, tijdens boottochtjes en tijdens hetstruinen door Barcelona. Samen zijn. Endaarvan leren. Kan het mooier?

VE T

Op dit moment werken we aan themethree. Dat gaat over moderne communi-catiemiddelen. Daar weten wij alles van.Dus dat wordt vet.Net zo vet als die week, volgend jaarmaart, als de Comenius-tour naar Tilburgkomt. Daar gaan wij voor zorgen. Samen.Vol vertrouwen. Op naar de volgendemooiste week van ons leven…

Jehannes Reitsma, docent muziek

Zo, we zitten op de helft. Het Comenius-project, dat in september 2010 isgestart, heeft ons in een jaar tijd al héél wat en héél ver gebracht. Dit Europesesamenwerkingsproject tussen scholen uit Polen, Noorwegen, Duitsland, Spanje,Portugal en Nederland heeft als titel: ‘VAGAB’, een afkorting voor ‘Values AcrossGenerations And Borders’. Via verschillende thema’s proberen wij teonderzoeken hoe het zit met normen en waarden: vroeger en nu, binnen enbuiten de grenzen.Dat doen wij op school, elke week een uur na de lessen, maar natuurlijk is zo’nproject niks zonder de bijbehorende werkbezoeken. Ook daarvan hebben we erinmiddels een paar achter de rug.

‘S A M E N Z I J N ’

Achterste rij vlnr Joep van de Sanden, Bas Adriaanse, Guido de Moor, Joris Gregoire en IndyDiependaal. Voorste rij vlnr Zina Burgers, Eva Korte, Ruby de Brouwer, Nina Peters en Cindy deJong. Uiterst rechts staat de begeleidende docent Jehannes Reitsma.

Bergen, Noorwegen, vlnr: Nelleke Brouwer,Frederieke van de Langerijt, Frédérique Bruijnen Jenny Zijlmans.

juni 20118

MONUMENTENPRIJS

Het beeld ‘De Ontmoeting’ op de binnenplaats was een geschenk van deouders aan de school ter gelegenheid van het eeuwfeest in 1999. Het werdonthuld tijdens de viering van dit eeuwfeest op maandag 27 september doormevrouw Kortmann uit Oisterwijk namens de ouders, en door rector VanVelzen. Het stelt de ontmoeting voor van twee leerlingen. Het geeft aan datde school draait om de leerling; die is immers de bestaansreden van deschool.

I D E E E N U I T V O E R I N G

Het idee voor dit beeld is afkomstig van Harry van Beek, leraar handvaardigheid.Enkele leerlingen uit de 2 gymnasiumklas, waarvan hij toen mentor was, hebbenmet rugzakjes geposeerd. Hij en Erik Gijsbers, assistent handvaardigheid, maaktenieder een klein model in boetseerwas. Beide modellen zijn voorgelegd aan de exa-menklas handvaardigheid 5 havo. Deze koos voor het ontwerp van Erik Gijsbers.Diens model werd uitvergroot tot de ware grootte met betonijzer, gaas en was. Dezeruwe versie van de beeldengroep werd vervolgens naar de bronsgieterij Willem vanTussenbroek in Velddriel gebracht. Daar werd één exemplaar in brons gegoten. Dekosten van dat gieten bedroegen 12.000 gulden. De afwerking vond op schoolplaats. Dit hield onder andere in het verwijderen van gietnaden, het schuren en hetpatineren. Dat laatste is het versneld aanbrengen van een oxidatielaag, die zoweleen beschermende functie heeft als ter verfraaiing dient.

VO R K H E F T R U C K

De plaatsing van het beeld vond geheel in eigen beheer plaats. Harry van Beek enErik Gijsbers hebben, samen met Theo Heiligers, ook docent handvaardigheid, delocatie van het beeld bepaald. Conrector Ton Vriens zorgde voor een vorkheftruck.De beeldengroep werd in een strop gehangen, naar de beoogde locatie vervoerdwaar de juiste positie gekozen werd. Onderhoudsmedewerkers Jack Godefroy enJan Stil stortten een betonnen voet waarop het beeld nu al weer bijna 12 jaar staat.

RE L A T I E - E N E X A M E N G E S C H E N K

Van het beeld is een aantal kleine modellen gemaakt in roestvrij staal in het plattevlak, gelaserd via een computerprogramma, en een aantal kleine modellen in giet-hars, een twee-componenten-materiaal. Deze modellen zijn gebruikt als relatiege-schenk. Ook zijn er zeefdrukken van gemaakt die gedurende enkele jaren als exa-mengeschenk aan geslaagde leerlingen uitgedeeld werden.

Gérard de Laat, beheerder Odulphusarchief

BE E L D E N G R O E P‘D EE ONN TT MM OO EE TT II NN GG ’

UIT HET ARCHIEF

Links Harry van Beek en rechts Erik Gijsbers met een klein model van het beeld.

20 J A A R

A B O N N E M E N T E N

S C H O U W B U R G

Dit jaar is op school voor het twintigstejaar de verkoop van schouwburgabon-nementen van start gegaan: leerlingenuit de bovenbouw 2011-2012 kunnenvoor een zeer gelimiteerde prijs eenpakketje van vier voorstellingen kopen.Zowel muziek in de concertzaal alstoneel in de studiozaal als dans encabaret in de grote schouwburgzaalworden aangeboden.

MI N P U N T J E

Zoals gebruikelijk is er altijd begeleidingvan docenten, het enige minpuntje voor deleerlingen is dat er géén rekening gehou-den wordt met het huiswerk voor de daar-opvolgende dag(en).

9

GE D A C H T E G O E D ,A R G U S O G E N E N S P O R T

Dat is duidelijk in een groot aantal zaken.In het oude Griekenland van de zesdeeeuw voor Christus vond de democratie(letterlijk vertaald: regeren door het volk)haar oorsprong.In die tijd, en in de eeuwen daarna, leefdeer een groot aantal schrijvers van wie hetwerk nog dagelijks gelezen wordt en vanwie toneelstukken overal op de wereldworden opgevoerd, omdat de daaringeschetste problemen en satire ook indeze tijd goed herkenbaar zijn. Hetgedachtegoed van de filosofen vormt nogsteeds een rijke bron van inspiratie voormoderne filosofen en denkers. Zelfs dechristelijke theologie is sterk beïnvloeddoor deze denkers uit de Griekse oud-heid. Zowel in het Oude als in het NieuweTestament vinden we de sporen van het

Griekse denken terug.En dan is er nog de Griekse taal die in talvan Nederlandse woorden is terug te vin-den. Maar ook in tal van uitdrukkingendie je alleen maar kunt begrijpen vanuitde Griekse cultuur. Hoe komen we, omenkele willekeurige voorbeelden tenomen, aan zegswijzen als ‘draconischemaatregelen nemen’ en ‘iets met argus-ogen volgen’?We mogen ook niet de sport vergeten. Alin de zevende eeuw voor Christus werdener Olympische spelen gehouden, een tra-ditie die aan het einde van de negentien-de eeuw weer is opgepakt en uitgegroeidtot een vierjaarlijks wereldspektakel.

KU N S T , S T E D E N E N D E

RO M E I N E N

Wat beeldhouwers, architecten en schil-ders uit die tijd produceerden, wordt nog

steeds gekopieerd en verwerkt in moder-ne kunstwerken en gebouwen. HetPantheon op de Akropolis in Athenewordt algemeen erkend als het ultiemevoorbeeld van een groot gebouw metideale verhoudingen (‘gulden snede’). DeGriekse mythologie en de historische ver-halen zijn vooral sinds de renaissanceinspiratiebronnen geweest voor tal vanandere kunstuitingen zoals de opera ende musical, de literatuur en de schilder-kunst. En wie de oorspronkelijke bronnenkent, kan er meer van genieten en begrij-pen.De oude Grieken bouwden steden inItalië, West-Turkije en Noord-Afrika enverspreidden zo hun culturele erfgoed. DeRomeinen hebben vervolgens eenbelangrijke rol gespeeld in het doorgevenvan al deze verworvenheden aan onzehuidige samenleving. Vanaf ca. 200 voorChristus hebben ze Hellas bezet. Ze wer-den verliefd op de Griekse cultuur, namenveel van het Griekse gedachtegoed overen transporteerden veel kunstwerken, ofkopieën daarvan, naar Rome, waar we zetot op de dag van vandaag kunnenbewonderen.

GRIEKENLANDREIS

Dat onze school jaarlijks een reis naar Griekenland organiseert, is het logischegevolg van het feit dat je je leerlingen meer wilt bieden dan de vastgesteldeexamenstof.Elke reis doet dat natuurlijk, maar de Griekenlandreis gaat – meer dan anderereizen – terug naar de bronnen van onze beschaving.

GR I E K E N L A N D : B R O N VAN

10 juni 2011Griekenlandgangers in Epidavros.

VE R R I J K I N G V O O R I E D E R E E N

Het bovenstaande kan worden opgevat als een pleidooivoor goed gymnasiaal onderwijs, maar het is in ditkader toch vooral een pleidooi voor het laten voortbe-staan van onze Griekenlandreis. Voor de gymnasiastvalt er in deze reis veel op zijn plaats. Maar het zou jam-mer zijn als we ons met deze reis uitsluitend zoudenrichten op onze gymnasiasten. Ook voor de atheneum-en havoleerlingen is er veel te halen. De wortels vanonze beschaving zijn immers voor iedereen van belang,ermee kennismaken is voor iedereen een verrijking.

KU N S T S C H A T T E N…

Er zijn dus redenen genoeg om deze bronnen van onzebeschaving, die nog steeds in veel gedaanten opduikenin onze huidige samenleving, met een bezoek te ver-eren. In Athene staan onze leerlingen op het spreekge-stoelte van de Pnyx, waar onze huidige democratie zijnoorsprong vond. Ze klimmen op de Areopaag waar eenmoderne vorm van rechtspraak plaats vond. We bezoe-ken het theater van Epidavros waar het volk nog steedskan genieten van klassieke drama’s en waar in satiri-sche stukken de draak gestoken werd met de politieken de godenwereld. We bezoeken antieke bedevaarts-oorden zoals het heiligdom van Apollo waar we – netals in Lourdes – ex voto’s zien van mensen die om gene-zing kwamen bidden. We gaan naar Delphi en horen dewaarzegsters orakelen, de geest bedwelmd door dezwaveldampen die daar uit de grond kwamen. We gaannaar Korinthe waar de Romeinen grote invloed haddenen waar de apostel Paulus zijn sporen naliet. En natuur-lijk bezoeken we musea en tempels waar we ons kun-nen vergapen aan de kunstschatten die soms meer dan3000 jaar oud zijn.

…E N M E E R

Griekenland heeft meer te bieden. De geschiedenis isniet gestopt bij de verovering door de Romeinen. Er isin de tijd na Christus een rijke Byzantijnse kunst ont-staan met kerken, kloosters, iconen, muurschilderingenen fresco’s, geïnspireerd door de verhalen uit de bijbelen de heiligenverhalen uit de rijke geschiedenis van hetChristendom. Er zijn kastelen uit de tijd van de kruis-vaarders en moskeeën uit de tijd van de bezetting doorde Turken (1454-1828). Een diversiteit aan cultureelerfgoed dus. Maar ook de moderne samenleving heeftz’n aardige kanten: de Griekse keuken, de muziek, debeleving van de religie, enz. En dan zijn er ook nog denatuur, de zee en de zon.

Een kennismaking met Griekenland is dus van harte aante bevelen, voor iedereen!

Cor Luijsterburg, conrector

O N Z E B E S C H A V I N G

GRIEKENLANDREIS

11Byzantijnse bouwkunst in Ossius Loukas.

Leerlingen houden een presentatie bij het Parthenon.

12 juni 2011

13

14 juni 2011

15

GESCHIEDENISQUIZ

NI E U W E A A N P A K

Tijdens deze avond stonden het nieuweeindexamenprogramma en de nieuwebenadering en aanpak bij het vak geschie-denis centraal. Het doel van het geschie-denisonderwijs is niet meer om zo veelmogelijk feitjes te vertellen die vervol-gens door de leerlingen van buitengeleerd moeten worden. Nee, tegen-

woordig draait het om het bijbrengen van‘historisch besef’. Tijdens het CentraalSchriftelijk Eindexamen moet de leerlinglaten zien in hoeverre hij/zij aan deze ver-wachtingen voldoet. Zoals in Nederlandgebruikelijk, stroomt er veel water naarde zee voordat een ideaal in daden wordtomgezet. In 2006 werd op acht pilotscho-len op de havo-afdeling voor het eersteen eindexamen afgenomen op basis van

deze nieuwe indeling van de leerstof. In2010 volgde ook een aantal vwo-scholen.Hiertoe behoort ook het Sint Odulphus-lyceum.

VE R D R A A I D M O E I L I J K

De leerlingen uit 5 vwo hebben op basisvan het nieuwe eindexamenprogrammaeen geschiedenisquiz samengesteld. Zijkregen de opdracht om een flink aantalmeerkeuzevragen te bedenken (twee pertijdvak, dus twintig in totaal) en een aan-tal open opdrachten. De meerkeuzevra-gen moesten voldoen aan de strenge cri-teria die aan dit vraagtype gesteld wor-den: er mag maar één antwoord goed zijnen er moeten (foutieve) alternatievengenoemd worden die enigszins in debuurt van het correcte antwoord komen.Veel leerlingen merkten tot hun eigenontsteltenis dat het verdraaid moeilijk isom goede meerkeuzevragen te bedenken.De open opdrachten moesten uitgebreidtoegelicht worden. Dit mocht met eenpakkende anekdote, met een animatie ofmet een kort filmfragment. De inhoud vandeze toelichting moest vooral boeiendzijn: ‘de aanwezigen’, zo werd in deopdracht vermeld, ‘moeten er ademloosnaar luisteren en nieuwsgierig zijn naarde vraag die daar over gesteld wordt’.Hierbij vormde het format van het beken-de televisieprogramma Twee voor Twaalfeen richtsnoer.

VO R M E N I N H O U D

De leerlingen leverden de inhoud en col-lega Frank van Gils zorgde – met de hulpvan zijn twee zoons – voor de vormge-ving. Ook tekenden zij voor de inrichtingvan de nieuwe gymzaal, die op donderdag24 februari tijdelijk in een televisiestudioherschapen was. Alle aanwezigen warenhet er over eens dat het er uiterst profes-sioneel uitzag. Zoals bij een amusements-programma op tv ook gebruikelijk is, werdhet serieuze gedeelte afgewisseld metmuziek en spel. Voor het spel zorgden deleerlingen die drama als keuzevak heb-

De vaksectie geschiedenis van het Sint Odulphuslyceum probeert elk jaarminstens één keer flink aan de weg te timmeren. Twee jaar geleden verteldenenkele slachtoffers van de concentratiekampen tijdens de Holocaust MemorialDay over deze bizarre levensfase en de wissel die dit op hun verdere levenheeft getrokken. Vorig jaar stond tijdens de Indië-dag een latere fase uit degeschiedenis centraal: het moeizame einde van de eeuwenlange verbintenistussen Nederland en de ‘gordel van smaragd’ (het huidige Indonesië).Dit jaar gooide de vaksectie het over een andere boeg en organiseerde zij voorde leerlingen van 5 vwo – en hun ouders – De Grote Avond van de Geschiedenis.

DE GR O T E AV O N D

16 juni 2011

Muur van Hadrianus Chinese Muur Berlijnse Muur Israëlische Muur

Beeldmerken van tijdvakken

GESCHIEDENISQUIZ

ben. Ergens halverwege de eerste rondenamen zij voor een kwartiertje (letterlijk)de regie over en voerden een aantal sket-ches op. De openingsact werd verzorgddoor een gelegenheidsband: leerlingenuit H3L maakten samen muziek en von-den het een hele eer om de aftrap temogen verrichten. Het eerste intermezzowerd opgevuld door Goolse Vrouwen enUnieke Mannen, leerlingen van muziek-school Factorium uit Goirle, die (onderleiding van hun docente TaetskeStrouken) een vijftal stukken uit het klas-sieke repertoire speelden. Tijdens deandere pauzes – nodig om de antwoord-vellen na te kijken – speelden de vwo-5leerlingen met muziek als keuzevak enke-le door hen ingestudeerde nummers.

MU R E N

De prachtige omlijsting kon en mocht nietverhullen dat het op eerste plaats om deinhoud te doen was. Af en toe draaide hetbij de vragen om de grote lijnen, somswerd ingezoomd op details en een enkelekeer moesten verbanden gelegd worden.Een mooi voorbeeld van de integratie vande verschillende onderdelen en de aardvan de vraagstelling was deze serie vra-gen. Nadat de vwo-5 leerlingen een frag-ment speelden van een nummer van PinkFloyd, The Wall, verschenen op het grotescherm vier foto’s van een muur.Achtereenvolgens waren dit de Muur vanHadrianus, de Chinese Muur, de Muur inBerlijn en de Muur om de Palestijnsegebieden in Israël. De eerste vraag wasom deze vier menselijke bouwwerken inde goede chronologische volgorde te zet-ten (gerekend vanaf het begin van debouw ervan). Daarna kwam de vraagwelke van deze vier muren om een ande-re reden gebouwd werd dan de anderedrie. Benieuwd naar het antwoord? DeBerlijnse muur werd gebouwd om men-sen ‘binnen’ te houden, terwijl de drieandere muren gebouwd werden met debedoeling om ongewenste indringers‘buiten’ te houden.

RO N D E S E N G R O E P E N

De Grote Avond van de Geschiedenisbestond uit vier rondes. Aan de eersteronde deden alle aanwezigen mee: zowelde leerlingen en hun eventueel aanwezi-ge ouders als enkele ‘prominenten’, onderandere de wethouder Onderwijs van degemeente Tilburg, de directeur vanErfgoed Brabant en de uitgever van het ophet Sint Odulphuslyceum gebruiktegeschiedenisboek Feniks.In de tweede ronde werden vier groepengeformeerd. Uit elke clustergroepgeschiedenis, kortweg aangeduid als deGroep van Trier, de Groep van Gils en deGroep van der Heijden, werden de drieleerlingen met de hoogste score uit deeerste ronde geselecteerd, aangevuldmet de beste ouder van een van de leer-lingen uit elke groep. Vier gasten vorm-den de vierde groep. Na deze ronde ble-ven er nog twee clustergroepen over diehet in de volgende ronde weer tegenelkaar opnamen. In de finaleronde washet adagium: ‘ieder voor zich en God voorons allen’. Rond tien uur was duidelijkgeworden dat Fleur Petit de eerste editievan de Grote Avond van de Geschiedenis

gewonnen had. Uit handen van de wet-houder Onderwijs van de gemeenteTilburg, mevrouw Moorman, kreeg zij heteerste exemplaar van het boek Door hetleven getekend overhandigd.

RI J K E R

Moe, voldaan en uitgedroogd – dat zullenwe een volgende keer beter doen – maareen ervaring rijker keerden allen huis-waarts. De aanwezige ouders hadden meteigen ogen en oren kunnen waarnemendat leerlingen tot heel veel in staat zijn endat geschiedenis tegenwoordig op eenheel andere manier ingevuld wordt dan inhun eigen middelbareschooltijd. Het washen bekend dat geschiedenis ‘a neverending story’ is, maar het was nieuw dathet verhaal steeds op een andere manierverteld wordt. En de huidige aanpak, datwas wel duidelijk, smaakt naar meer.

Cor van der Heijden, docent geschiedenis

VAN DE GE S C H I E D E N I S

17

De winnares: Fleur Petit

ROMEREIS

IM P R O V I S E R E N

De Romereis liep dit jaar al vanaf de eer-ste dag anders dan gepland. Vóór vertrekwas er een goed gevuld programma voor-bereid. Op de dag van aankomst zoudende leerlingen meteen op pad gaan.Motorstoring van het vliegtuig maakte dereis twee dagen korter. De eerste nachtmoest zelfs in Brussel worden doorge-bracht. Het gezelschap arriveerde paszondagmiddag in Rome, in plaats vanzaterdagochtend zoals gepland. Iedereenheeft geprobeerd er toch het beste van temaken. En zodoende werd ook de nieuwehoofdstad van Europa goed verkend. Dereisbegeleiders werden gedwongen hetvastgestelde programma om te gooien.Voor de leerlingen betekende dat mindertijd om overdag te rusten en – met huninstemming – werd ook de vrije middaggeschrapt. Improviseren en leren omgaanmet onverwachte gebeurtenissen stondvooraf niet op het programma, maar hetwerd een belangrijk deel van deRomereis.

CU L T U U R G A A T L E V E N

Het aangepaste programma was ruim vol-doende voor vele indrukken. Het klassie-ke gedeelte omvatte onder andere eenbezoek aan het Forum, het Colosseum enOstia Antica. Eigenlijk een overweldigen-de hoeveelheid indrukken in relatief kortetijd. De leerlingen werden daar actief bijhet programma betrokken, omdat ieder-een over een specifiek (vooraf opgege-ven) onderwerp een presentatie hadvoorbereid, die op de historische locatiegehouden moest worden; bijvoorbeeld bijde Engelenburcht, op Piazza Navona enop het Forum Romanum. Verder stondeen aantal bezienswaardige kerken zoalsde Sint Jan van Lateranen en de SintPieter op het programma. Zo vormde zichna een paar dagen het beeld van een stadmet veel facetten. Op deze manier gaatcultuur leven en krijgt geschiedenis eengezicht.

DU I Z E N D P O T E N

De rol van de meereizende docenten – inRome waren dat Laura Stijnen, JuliusHasper en Jac. van Trier – kan moeilijkworden overschat. Het zijn een soort dui-zendpoten. Allereerst letten ze op het

In april is het gros van de leerlingen uit de vierde klas van het Odulphus, zoalsieder jaar, uitgevlogen naar verschillende bestemmingen in Europa:Griekenland, Londen, Tsjechië, Venetië, Rome of Istanbul. Dit jaar verliep nietelke reis zonder incidenten; een gebeurtenis haalde zelfs de krant. Een reis metschool maken is al vele jaren een gewoonte en het gaat eigenlijk altijd goed.Zo’n meerdaagse excursie is zo vanzelfsprekend geworden, dat de vraag naarnut en waarde van het reizen met school zelden wordt gesteld. Toch is hetmisschien de moeite waard om er bij stil te staan. Veel leerlingen reizentenslotte ook al met hun familie. Wat is dan de meerwaarde van het reizen metschool? Als vader van een leerling uit vier gymnasium was ik onverwacht in degelegenheid om een paar dagen mee te gaan naar Rome en de begeleidendedocenten vroegen me achteraf om hierover wat op papier te zetten.

RE I Z E N MET OD U L P H U SOO NN DD EE RR WW II JJ SS OO NN DD EE RR WW EE GG

juni 2011

Exterieur en interieur van het Colosseum

18

19

ROMEREIS

welzijn van de leerlingen. Niet op eennadrukkelijke wijze maar wel met aan-dacht. Ze proberen te voorkomen dat deonstuimigheid van de jeugd doorschiet inslaaptekort. Ze zijn verantwoordelijk voorde samenstelling van het programma engeven aan de leerlingen uitleg over deprogrammaonderdelen en weten te boei-en en te overtuigen met wat ze weten enkunnen overbrengen. Bij dat alles nemenze ook de verantwoordelijkheid voor hetgroepsproces, voor veiligheid en voorgezelligheid, om het voor iedereen toteen geslaagde reis te maken. Geen gerin-ge taak, maar als ‘t allemaal lukt geeft datonbetwistbaar meerwaarde aan het rei-zen met school.

PI Z Z A E N P A S T A

Leerlingen en hun begeleiders verblevenin Hotel Bolognese, dat bestond uit eenpaar verdiepingen van een appartemen-tencomplex in de wijk ten noorden vanTermini. Een eenvoudig ontbijt, maar hethotel was in het bezit van een fatsoenlijkekoffiemachine. ‘s Avonds werd er gegetenin een gezellig, onpretentieus restaurantdat een traditioneel Italiaans driegangen-menu serveerde. Odulphus is er al jareneen vaste en gewaardeerde gast. Zo kre-

gen leerlingen ook iets mee van deItaliaanse eetcultuur, dat net iets verderging dan pizza en pasta.

I E T S B I J Z O N D E R S

Ik heb in Rome weer kunnen zien dat rei-zen met school iets bijzonders is. Het isblijkbaar niet voor niets een traditie. Zelfben ik in 1975 met Odulphus in het toennog gedeelde Berlijn geweest en daardenk ik nog steeds met plezier en somswat weemoed aan terug. Is het risico dater tijdens de reis iets mis kan gaan daneen reden om het maar niet te doen? Erzijn voldoende – min of meer – objectieveredenen om juist wél te gaan, zoals hetkennismaken met een nieuwe omgevingof het feit dat je in een groep, samen metdocenten, andere dingen ziet en hoortdan wanneer je zelfstandig op stap gaat.Uiteindelijk is het belangrijkste argumentvóór het op deze manier reizen: hetenthousiasme waarmee de leerling weerthuiskomt. Dat zegt eigenlijk al meer dangenoeg.

Ton Op ‘t Hoog, ouder

Het Pantheon: een tot kerk omgebouwde Romeinse tempel, die nu een mausoleum is met graftombes van enkele belangrijke Italianen.

Een beeld van Bernini:de roof van Persephone, door Hades, de godvan de onderwereld. Dit beeld is een van detopstukken in de weergaloos prachtigeVilla Borghese.

40 JAAR ODULPHIAAN

Tot voor kort was er één goedemaatstaf om te bepalen wie eengoede werkgever was: de lengte vanhet dienstverband van het personeel.Hoewel het vandaag de dag niet meerzo vaak voorkomt dat iemand veertigjaar bij dezelfde baas in dienst is,vieren op het Odulphus aan het eindvan dit schooljaar twee personen ditheuglijke feit: Harrie Hamers en Janvan Keulen.

DI E N S T P L I C H T

Zowel Harrie Hamers (1949) als Jan vanKeulen (1953) hebben het bij hun aller-eerste werkgever zo goed naar hun zindat ze zich nooit uitgedaagd voelden omuit te proberen of op een andere plek hunkwaliteiten beter tot hun recht zoudenkunnen komen. Dat de een ongeveer vierjaar ouder is dan de ander heeft te makenmet een verschil in vooropleiding en deverplichting om de militaire dienstplichtte vervullen. Harrie Hamers bracht na zijnmiddelbareschooltijd als dienstplichtig

militair twee jaar in Duitsland op eenluchtmachtbasis door. Jan van Keulen ont-sprong deze dans. Hij kon vrijwel meteenna afronding van zijn opleiding aan de LTS,waar hij voor de richting ‘fijnmetaal’gekozen had, op het Odulphus aan deslag. ‘De eerste vraag die de rector me bijhet sollicitatiegesprek stelde was: ‘Moetje nog in dienst?’ Als ik ‘ja’ had moetenantwoorden, dan was het hele feest nietdoorgegaan’, kan hij veertig jaar later totzijn opluchting opmerken.

KR U I P O L I E

Harrie en Jan zijn, zo concluderen ze ach-teraf, op een gelukkig moment op hetOdulphus gaan werken. De herstructure-ring van het voortgezet onderwijs na deinvoering van de Mammoetwet had dewerking van kruipolie: als er in het onder-wijs al zaken waren vastgeroest, danmoesten ze nu wel losgewrikt worden.Bovendien werd in de exacte vakken eenverjonging doorgevoerd: een nieuwegroep ambitieuze en uiterst gemotiveer-de docenten deed zijn intrede. Er kon dus

samen iets nieuws en iets moois opge-bouwd worden. Vol enthousiasme volg-den Harrie en Jan samen de amanuensis-opleiding in Eindhoven. Hier bleek datHarrie iets meer affiniteit had met alleswat met de levende natuur te maken haden dat het hart van Jan sneller klopte –niet vreemd voor een instrumentmaker –bij alles wat met techniek te maken had.Er was op dat moment nog ‘ein Dritte imBunde’: Sjef Bertens, die opgeleid was totgoudsmid. Gelet op hun voorkeuren enspecialisaties was de taakverdeling snelgemaakt: Sjef was en bleef de amanuen-sis bij scheikunde, Jan ondersteunde devaksectie natuurkunde en Harrie de biolo-gen. Hun werk regelden ze onderling; deschoolleiding hoefde (en wilde) zich daaramper mee te bemoeien. Vrijheid, blij-heid.

DBK

De doorvoering van de Mammoetwet ende verjonging van het personeelsbestandzorgden ervoor dat het onderwijskundigklimaat in de exacte vakken veranderde.

HA R R I E HA M E R S EN JAN VAN KE U L E NVV EE EE RR TT II GG JJ AA AA RR ODD UU LL PP HH II AA AA NN

Harrie Hamers

20 juni 2011

40 JAAR ODULPHIAAN

In de jaren tachtig van de vorige eeuwwas DBK het toverwoord. Deze afkortingklinkt nu, dertig jaar later, als abracada-bra. ‘Differentiatie binnen klassenver-band’, zo legt Jan van Keulen met pret-oogjes uit. Dit vond hij, terugkijkend, deboeiendste fase uit zijn Odulphusloop-baan. ‘Goede leerlingen, die gemakkelijken snel door de reguliere stof gingen, kre-gen extra opdrachten ter verbreding enverdieping. Deze leerlingen werden dan’,zo vertelt Jan, ‘aan ons toevertrouwd. Zelfelektromotortjes bouwen: prachtig.’

KO E I E N O G E N E N

F R U I T V L I E G J E S

Harrie Hamers kwam ook in een vaksectieterecht die in onderwijskundig opzicht totde voorhoede behoorde (en nog steedsbehoort). ‘Veel van de practicumopdrach-ten die we dertig jaar geleden uitvoerden,behoren nu tot het verleden. Ik was vasteklant bij het slachthuis, net voorbij deRingbaan Oost. De koeienogen kon ik zovan de grond oprapen. Ook andere orga-nen kreeg ik zonder problemen mee. Opmijn verzoek deden de slachters hunuiterste best om ze zo onbeschadigdmogelijk te verwijderen. En op schoolging het scalpeermesje er dan in. Menigeleerling hebben we met vlugzout weer op

de been moeten brengen.’ Met enigetrots merkt hij op dat Pieter Doevendans,nu een internationaal vermaarde cardio-loog, tijdens de biologielessen op hetOdulphus heeft leren omgaan met descalpel. Harrie heeft er ten volle begripvoor dat dit soort practicumopdrachtenniet meer kunnen, maar hij vindt het weljammer. Ook aan andere experimenten,zoals die met vlinders en de geneticaproe-ven met fruitvliegjes, bewaart hij goedeherinneringen.

RE S E R V E S L E U T E L S E N

L I N K E R H A N D E N

Behalve als steun en toeverlaat voor dedocenten biologie en natuurkunde, werdop tal van andere plekken in de schoolvan de kennis en kunde van Harrie en Jangebruik gemaakt. Op die momenten dathun hulp bij de lessen niet nodig was,werden ze ingezet bij klein technischonderhoud. Daarnaast zijn beide herennog verantwoordelijk voor een strikteigen domein. Jan van Keulen is verant-woordelijk voor alles waar een ‘sleutel’aan te pas komt: er zijn op het Odulphusmeer dan tweeduizend lokalen, kamer-tjes, kasten en kluisjes die met een sleutelafgesloten kunnen worden (en waarvanJan de reservesleutel beheert). Harrie

Hamers is – en dat is gelet op zijn elektro-technische vooropleiding niet vreemd –belast met de audiovisuele zaken.Vroeger was dat een hele klus. ‘De eersteopnameapparatuur was een bakbeest datwe met ons tweeën moesten dragen.Bovendien was de apparatuur storingsge-voelig. Dat er veel docenten rondliepenmet twee linkerhanden, zorgde ervoordat ik regelmatig moest komen opdravenom de zaak weer aan de praat te krijgen.’

Harrie heeft voor zichzelf uitgemaakt dathij er na dit schooljaar nog één jaar aanvastplakt en Jan wil nog wel een jaar ofvijf doorgaan. Tot hun vertrek blijven zezich met hart en ziel voor school inzetten,trouw aan hun motto: ‘Eens Odulphiaan,altijd een Odulphiaan’. ‘In voor- en integenspoed’, zo voegen ze er eenstemmigmet een knipoog aan toe.

Cor van der Heijden, docent geschiedenis

Jan van Keulen

21

PROFILERING

1 (PR E - )G Y M N A S I U M

Een gymnasiumafdeling vanaf klas 1 eneen pre-gymnasium voor goede leerlin-gen van de basisschool.Tilburg is de enige grote stad in Noord-Brabant die geen categoraal gymnasiumheeft. Dat is vreemd; categorale gymnasiazijn erg populair. En de gymnasiumafde-lingen op scholengemeenschappen wor-den juist kleiner. Odulphus heeft nogsteeds een grote gymnasiumafdeling. Diebegint nu echter pas in de tweede klas.Door vanaf 1 augustus 2012 al in de eer-ste klas met gymnasiaal onderwijs te gaanbeginnen, hopen we het onderwijs vooreen grote groep van onze leerlingen uit-dagender te maken. Als we kijken naar decitoscores en de schooladviezen van debrugklassers, kan een groot deel van heneen extra uitdaging best aan. Een speciaalteam van docenten gaat er zorg voor dra-

gen dat het gymnasiumprogramma in deonderbouw niet alleen een atheneum-programma met Grieks en Latijn is, maardat de gymnasiale sfeer ook in anderevakken merkbaar wordt. Onze insteek zalzijn dat veel leerlingen gaan starten metgymnasiaal onderwijs in klas 1. Ook als zeer daarna mee stoppen, hebben ze heelwat extra’s geleerd, waar ze in de boven-bouw profijt van zullen hebben. Voor goede leerlingen uit groep acht star-ten we volgend jaar al met een pre-gym-nasium. De leerlingen komen een aantalmalen onder schooltijd naar het SintOdulphuslyceum om daar alvast kennis temaken met het gymnasiale onderwijs.Dat we al in de eerste klas beginnen metgymnasiumklassen, past in de visie van deschool. Een belangrijk uitgangspunt daar-in is dat we leerlingen zo snel mogelijk –wat belangstelling en capaciteiten betreft– in homogene groepen willen plaatsen.

Geen lange brugperiode dus. Maarnatuurlijk blijft het in de onderbouw altijdmogelijk over te stappen naar een andereafdeling. Door de start met gymnasiumklassen zul-len ook de leerlingen die gaan kiezen tus-sen havo en atheneum, beter bediendkunnen worden. Ook hun groep wordtimmers homogener.

2 CA M B R I D G E EN G E L S

V O O R I E D E R E E N

We zijn geen groot voorstander van twee-talig onderwijs. Toch kiezen veel ouderser wel voor.We denken dat we een goed alternatiefgevonden hebben in het aanbieden vanCambridge Engels aan al onze leerlingen.Cambridge Engels bestaat al lang enwordt in de hele wereld gegeven enerkend. Via een uitgebalanceerde lesme-thode worden leerlingen voorbereid opde Cambridge examens die buiten deschool en onder auspiciën van deCambridge University en de Engelse

OD U L P H U S B O U W TPRR OO FF II LL EE RR II NN GG PPEERR 1 AA UU GG UU SS TT UU SS 2012

In de afgelopen maanden hebben directie en docenten niet stil gezeten.Ze hebben discussies gevoerd over een duidelijker profilering van de school tenopzichte van de andere scholen in de regio. Die discussies hebben drie concreteresultaten opgeleverd.

22 juni 2011Discussie in het onderwijscafé.

PROFILERING

Ambassade worden afgenomen. Deniveaus van deze examens zijn hoger dande ERK-niveaus van onze huidigeNederlandse examens.Cambridge Engels gaat vanaf 1 augustus2012 gegeven worden aan alle leerlingenvan de vierde klassen. Leerlingen die datwillen, kunnen in december van het exa-menjaar meedoen aan de examens eneen Cambridge Certificate behalen. Voorde havo-leerlingen is dat het FirstCertificate en voor de vwo-leerlingen hetAdvanced Certificate.De leerlingen die niet meedoen aan deCambridge examens zullen ruim voldoen-de zijn toegerust voor de reguliere lande-lijke examens. Het komend jaar gaan onze docentenEngels zich scholen in het geven vanCambridge Engels, zodat ze goed voorbe-reid in het jaar daarop aan de slag kunnengaan. Ook in de onderbouw zal het pro-gramma worden aangepast zodat hetbeter aansluit op de eisen voorCambridge Engels.

3 VA N R E P R O D U C T I E F

N A A R C O N S T R U C T I E F

L E R E N

Op een onlangs gehouden discussiemid-dag met onze docenten, waren we het openkele punten roerend met elkaar eens.Leren moet voor een belangrijk deel in deles gebeuren. Lessen moeten een meer-waarde hebben. Leerlingen moeten het

gevoel hebben uitgedaagd te worden. Ende relatie docent – leerling is daarbij cru-ciaal. We realiseren ons dat dat op dit momentlang niet altijd het geval is. En dus zijn wemet elkaar in gesprek over mogelijkhedenom onze lessen te verbeteren. Diegesprekken vinden tijdens studiemidda-gen en in het zogeheten onderwijscaféplaats. Dit jaar hebben we er daarvanenkele gehad, voor komend jaar staan zewat veelvuldiger gepland. Tijdens de ver-gaderingen van de vaksecties en tijdensteambijeenkomsten zal ook over dezeonderwerpen gesproken worden. Speciale aandacht zal er zijn voor het leer-proces en de toetsen. Je kunt leerlingenalles voorkauwen en laten reproduceren.Maar je kunt leerlingen ook zelf ´kennislaten construeren´. Kennis die je op dezemanier opdoet, blijft beter hangen.Bovendien maakt het leerlingen actiever.

GE E N M O D I E U Z E F R A T S E N

Via de drie bovengenoemde stappenbouwt Odulphus aan de toekomst. Na deafgelopen twee jaren met veel tegen-spoed, lijken deze speerpunten te zorgenvoor een nieuw elan onder docenten. Zezullen bijdragen aan het profiel dat vanoudsher bij onze school gepast heeft:degelijk onderwijs, geen modieuze frat-sen, maar wel met oog voor het kind vanvandaag.

Cor Luijsterburg,conrector

23

Wat we belangrijk vinden.

Michel Pijpers vat de discussie samen.

A U G U S T U S ‘1129 Introductie (zie website t.z.t. en informatie einde

schooljaar):- kennismaken met mentor- rooster ophalen- inleiding profielwerkstuk (5havo en 6vwo)- inleiding maatschappelijke stage (3havo en 5vwo)- schoolfotograaf

30 Herkansingen 6vwo

S E P T E M B E R ‘115 Herkansingen 5havo en 5vwo7 Ouderavond 2vwo8 Ouderavond 2havo en 3havo10–17 Taizé-reis (5havo en 6vwo)12 Ouderavond 3vwo14 Ouderavond 4havo15 Ouderavond 4vwo19 Ouderavond 5vwo21 Ouderavond 5havo22 Ouderavond 6vwo

O K T O B E R ‘111 Cijfers in Magister up-to-date4 40-minutenrooster i.v.m. studiemiddag personeel7 Feest onderbouw op school14 Feest bovenbouw20 Excursiedag 24–28 Herfstvakantie

N O V E M B E R ‘111 Cijfers in Magister up-to-date21–28 Toetsweek 1

D E C E M B E R ‘111 Cijfers in Magister up-to-date12–16 40-minutenrooster i.v.m. leerlingbesprekingen23 Kerstvieringen26–31 Kerstvakantie

J A N U A R I ‘121–6 Kerstvakantie7 Cijfers in Magister up-to-date11 Ouderavond over profielkeuze 3vwo12 Ouderavond over profielkeuze 3havo13 Galafeest bovenbouw16 Ouderavond advisering brugklas19 40-minutenrooster i.v.m. studiemiddag personeel23 Excursiedag

F E B R U A R I ‘121 Cijfers in Magister up-to-date3 Feest onderbouw op school6 Voorlopig advies klas 18–9 Oudermiddagen/-avonden met vakdocenten15 Open avond20–24 Carnavalsvakantie

M A A R T ‘111 Cijfers in Magister up-to-date5–12 Toetsweek 213–18 Comenius-project: gasten in Nederland13, 15 Aanmelding nieuwe leerlingen23 Excursiedag26–30 40-minutenrooster / toetsweek voor

examenklassen / leerlingbesprekingen

A P R I L ‘121 Cijfers in Magister up-to-date2 Oudermiddag/-avond mentoren klas 1, 3, 5havo,

6vwo4 Oudermiddag/-avond mentoren klas 2, 4, 5vwo6–9 Lang Paasweekend12 Keuzes klas 1 en klas 3 definitief18 Herkansingen 5havo en 6vwo21–30 Reisweek voor 4havo en 4vwo24–29 Activiteiten op school o.a. examentrainingen

M E I ‘121–4 Meivakantie9 40-minutenrooster i.v.m. studiemiddag docenten14–31 Centrale eindexamens15 Excursiedag / ckv-dag17–18 Vrij vanwege Hemelvaart28 Vrij vanwege Pinksteren

J U N I ‘121 Cijfers in Magister up-to-date8 Personeelsdag11–19 Toetsweek 314 Uitslag centraal examen 1e tijdvak20 Herkansingen 4havo, 4vwo / feest onderbouw21 Feest bovenbouw23–30 Zomer- en zeilkamp29 Rapportuitreiking / diploma-uitreiking en

examenfeest

Zomervakantie: 2 juli–17 augustus 2012

Alle data zijn onder voorbehoud. Raadpleeg regelmatig onze website en let op de uitnodigingsmails (via Magister)voor de ouderavonden.