kom

ende m

aandmaart

 Donderdag 8 maart is het Internationale Vrouwendag. In het Theater van ’t Woord komt een lezing van Marjan Bruinvels over het leven van vrouwen in het voormalig Nederlands-Indie. Van 14 t/m 24 maart is het natuurlijk Boekenweek! Hoe kunnen we dit aangrijpen om meer mensen te enthousiasmeren voor een lidmaatschap? We hebben weer vele activiteiten die de moeite waard zijn om naartoe te gaan. Zo is er, behalve de bekende lunchconcerten, maandag 18 maart in de entree van het ODE een muzikaal optreden in het thema ‘Vriendschap en andere ongemakken’ van 5 studenten van het Conservatorium. Vervolgens kan iedereen die de trap of lift naar de 7e bestijgt ook genieten van de ‘Literaire Salon’ in het Theater van ’t Woord, waar Gerrit Komrij zijn nieuwe boek ‘De Loopjongen’ presenteert. Verder is het donderdag 8 maart Internationale Vrouwendag en 19 maart ‘Wereld verteldag’ met sterke vrouwen in het Theater van ’t Woord. In Noord is een Feestelijk muzikaal poëzieprogramma over Vriendschap en andere ongemakken. In Oost is een cursus creatief schrijven en een lezing van Renate Dorrestein. I.s.m. de commissie die voor de organisatie van de Boekenweek is aangesteld, verschijnt volgende maand een kijkje in thema en de voorbereidingen. Ook zal een vervolg worden gegeven aan ‘een dag op locatie’. In komend nummer zal een bezoek worden gebracht aan de collega’s in regio Zuid Oost. Voor de volgende rubrieken is er plek voor kopij of een gastschrijver: Communicatieplein Stem even af met l.willemse@oba.nl Activiteit in… Per maand een andere regio aan de beurt, vraag je

regiohoofd of accountmanager. Hoezo Nieuwsgierig ? Durf je het aan? Mail de persoon met de pen even! Uitgelicht Welke afdeling mag volgens jou worden uitgelicht? Mail het naar eindredactie@oba.nl. Project wat ? Ben je bezig aan een project waar wij ook van moeten weten?

Laat het weten! Cijfers in Beeld Komt tot stand i.s.m. de Financiele Administratie en ICT Tentoongesteld Zelf iets tentoonstellen? Mail 300 woorden + foto naar

eindredactie@oba.nl. Speciaal De koningin op bezoek of een andere speciale gebeurtenis?

Laat het ons weten: eindredactie@oba.nl Wat nu ? Bijzondere vraag van klanten meegemaakt? Stuur zowel korte

vraag als reactie naar s.veen@oba.nl Wil je meewerken aan een rubriek, of heb je zelf ideeën hoe we onze klanten, onze collectie, collega’s en branche meer in beeld kunnen brengen? Neem even contact op met hoofdredacteur Carlijn Baarslag 020-5230 897 (ma t/m do).

nieuwspersoneelsbladnr. 3 - maart 2014

Colofon

EindredactieIet Wiersma

Copy/ideeën eindredactie@oba.nl

Opening Bibliotheek IJburg

Innovatieprijs 2014

De bibliotheek van de toekomst

Oba nieuwsmaart 2014

inhoud  3

voorwoord Veel te beleven bij de OBA 4 communicatieplein Innovatieprijs 2014 6 personeelszaken Nieuws 7 hoezo nieuwsgierig? Monika Schmidt 8 activiteit in... De Centrale Bibliotheek 10 speciaal OBA goes IJburg 12 uitgelicht De bibliotheek van de toekomst 15 extra BiebPanel 16 uitgelicht NBC+ live bij de OBA 18 In het nieuws Fundatie in de OBA

3

voo

rwo

ord

Begin deze maand ging de OBA na een lange periode van voorbereiden als eerste bibliotheek over op de NBC+. Met deze nieuwe catalogus kunnen klanten in de toekomst ook bij andere bibliotheken in de collectie kijken en materialen reserveren, waar-door er een soort landelijke collectie ontstaat. De lancering was een eerste stap, de komende periode zullen er nog veel verbeteringen en extra func-tionaliteiten worden toegevoegd. Verderop in dit nummer vertelt pro-jectleider Jolanda van Leeuwen hier meer over. Natuurlijk staat maart ook dit jaar in het teken van de Boekenweek. Met dit keer als thema reizen, onder het motto: ‘Ondertussen ergens anders’. Zaterdag 8 maart ging de Boeken-week bij de OBA van start met de presentatie van het Boekenweek-nummer van tijdschrift De Pareldui-ker: Schrijvers reizen thuis. Met onder meer Denker des Vaderlands, René Gude en Marco Daane, redacteur van De Parelduiker. Vervolgens brachten alle kopstukken van de Boekenweek een bezoek aan de OBA. Jelle Brandt Corstius werd in de Centrale Bibliotheek en Bibliotheek Diemen voor een volle zaal geïnter-viewd door Jasper Henderson. Tommy Wieringa was te gast in Boekenweek Live, de literaire talkshow voor scho-lieren die vanuit de OBA live werd uitgezonden. Wieringa gaf op uitno-diging van de OBA bovendien een lezing in De Nassaukerk. Hoewel de Boekenweek inmiddels officieel afge-lopen is, zijn er ook de komende we-ken nog veel activiteiten rond het thema reizen en literatuur bij de OBA. Bij de familiemusical Mr. Finney, op 15 maart in het Theater van ’t Woord, kregen we hoog bezoek. Laurentien van Oranje kwam met haar gezin kij-ken naar de vrolijke voorstelling die gebaseerd is op het boek dat zij samen met Sieb Posthuma maakte.

Veel te beleven bij de OBA

Na afloop signeerden beide auteurs de door het publiek meegebrachte boeken. De komende periode staat er opnieuw veel te gebeuren. Naast een druk activiteitenprogramma is er de ope-ning van twee nieuwe vestigingen. Kort na het verschijnen van dit OBA Nieuws, op woensdag 26 maart, opent Bibliotheek IJburg haar deuren. Lees verderop in dit nummer meer over dit nieuwe, experimentele filiaal. Begin april opent ook de langver-wachte Bibliotheek De Hallen. In de oude tramremise in Amsterdam West komt naast de OBA verder onder meer een hotel, bioscoop, restaurant en kunstuitleen. Daarover in het vol-gende OBA Nieuws meer. Natuurlijk nodig ik iedereen van harte uit om deze nieuwe vestigingen te komen bekijken. Ik wens je veel leesplezier met deze nieuwe editie van het OBA Nieuws.

Hans van Velzen

4

com

municatiep

lein

Verslag van het Communicatieplein van 4 maart 2014 Het derde Communicatieplein van dit jaar stond in het teken van de Innova-tieprijs. De vijf genomineerden presenteerden hun idee aan de jury, bestaande uit Hans van Velzen, Candy Duinker, Marij Jansen en van buiten de OBA: Mark Deckers. Deckers werd in 2011 uitgeroepen tot Beste Biblio-thecaris van Nederland en is strate-gisch adviseur bij de Rijnbrink Groep. Hij verzorgt bibliotheekwerk in Over-ijssel en Gelderland.

OBA Glossy Nadat Jose Remijn de jury en alle deelnemers heeft voorgesteld, krijgen alle finalisten vijf minuten de tijd om hun idee te pitchen. Monique Groe-neveld trapt af met haar idee voor een OBA Glossy. Een mooi vormgegeven handleiding voor (nieuwe) leden, over informatie zoeken in de bibliotheek. Hierin wil zij het publiek tips geven over welke bronnen er allemaal te raadplegen zijn bij de OBA. Fotoshoot trouwe leden Het tweede innovatieve idee komt van Suma Skotarczak en Ann Dreesen. Vanuit de gedachte dat mensen be-hoefte hebben aan waardering en omdat de OBA in haar jaarplan aan-geeft meer te willen doen aan leden-behoud, zijn zij op het idee gekomen om fotoshoots te organiseren voor trouwe leden. Mensen die al lang lid zijn, die heel vaak lenen of die op een

Innovatieprijs 2014

andere manier extra bijzonder zijn voor de OBA op een leuke manier, letterlijk in de schijnwerpers zetten. Rondleiding ledenbehoud Ook Dirkje Altena komt met een idee gericht op ledenbehoud. Zij zou graag rondleidingen door de Centrale Bibliotheek organiseren, niet zozeer gericht op het pand maar op de col-lectie. Door bezoekers in kleine groepjes rond te leiden is er ruimte voor persoonlijke zoekvragen en specifieke tips. Op die manier hoopt zij te voorkomen dat leden afhaken omdat ze de dingen die ze zoeken niet vinden. Power Point trainingen Hafida Madrhoume en Esther de Vries presenteren als vierde hun idee: Power Point trainingen voor mede-werkers. Om de zelfredzaamheid te vergroten en meer eenduidig te wer-ken. Ze willen processen als het inschrijven van nieuwe leden of aan-maken van een AdamNetpas vastleg-gen in presentaties die iedereen via intranet op kan zoeken. Collega’s die een vraag hebben, kunnen op die manier het antwoord direct vanaf de balie zelf opzoeken. Culturele Club Tweede Vaderland De laatste presentatie is van Dimitar Ruskov. Dimitar begint zijn pitch met prachtige Bulgaarse doedelzak-muziek.

5

com

municatiep

lein

Ooit kwam Dimitar met deze doedelzak en een koffer met kleren vanuit Bulga-rije naar Nederland. In zijn werk bij de OBA komt hij veel mensen tegen die net als hij een andere culturele achter-grond hebben. Met zijn innovatieve idee, de Culturele Club Tweede Vader-land, wil hij hen bij elkaar brengen. Om hen als nieuwe doelgroep bij de OBA te betrekken. Dimitars club sluit aan bij het idee dat de bibliotheek een ontmoe-tingsplek voor iedereen moet kunnen zijn. Juryberaad Na deze inspirerende presentaties gaat de jury in beraad. Een half uur later zijn ze eruit. Hans van Velzen neemt het woord namens de jury: “Gezien de kwaliteit van de inzendingen was het lastig een winnaar te kiezen. We prijzen ons ontzettend gelukkig met de betrok-kenheid van medewerkers uit de orga-nisatie, die blijkt uit alle ideeën die dit jaar zijn ingediend.” De jury heeft gelet op vier aspecten. Allereerst moet het winnende idee passen binnen het rapport van de Commissie Cohen, ‘De Bibliotheek van de Toekomst’. Lees meer over dit rap-port op pagina 12 van dit OBA Nieuws. Daarnaast moet het idee toepasbaar zijn én interessant voor leden.

En natuurlijk moet het winnende idee innovatief zijn. Het idee van Dimitar voldoet volgens de jury het beste aan al deze facetten. De jury noemt zijn idee “een prachti-ge invulling van de bibliotheek van de toekomst en een mooie manier om participatie te realiseren”. Dimitar wint dan ook de hoofdprijs: € 5.000 en 100 formatie uren om zijn idee in de praktijk te brengen. De aanmoedi-gingsprijs gaat naar Hafida en Esther, ook zij krijgen de gelegenheid hun plan uit te voeren.

Iet Wiersma Het volgende Communicatieplein is op dinsdag 1 april in de nieuwe Bibliotheek IJburg. De uitnodiging hiervoor is intussen via de e-mail verzonden.

6

perso

neelszaken

Korting bij MacBike Fiets kapot? Laat hem met korting repareren bij MacBike Oosterdok. Als goede buur van de Centrale Bibliotheek heeft MacBike Oosterdok namelijk een mooie aanbieding voor alle medewerkers van de OBA. Op vertoon van een voucher ont-vang je maar liefst 15% korting op de reparatie van je fiets. Deze voucher vind je op intranet, bij 'personeelsregelingen' onder de kop 'P&O'. Afscheid Nigel Quested Nigel Quested nam vrijdag 28 februari na 37 jaar werken bij de OBA afscheid. Nigel werkte onder andere op de catalogusafdeling en als muziekbibliothecaris in Bibliotheek Bijlmercentrum. Sinds 2012 werkte hij als medewerker informatie dienstverlening in de Centrale Bibliotheek.

Nieuws

7

hoezo

nieuwsg

ierig?

Wie ben je? Geboren en getogen in Duitsland ben ik mijn loopbaan begonnen met een studie psychologie in Leiden. Na ne-gen maanden rondreizen door Zuid-Amerika heb ik mijn ervaring in orga-nisatie-ontwikkeling opgedaan bij verschillende organisaties zoals de Baak, het Landelijk Opleidingscentrum Politie, de Boertiengroep en Ardis adviesbureau. In 2006 heb ik met drie collega’s het bureau .bos Ontwikke-ling in Organisatie opgericht. Mocht je nieuwsgierig zijn kun je op www.bos.oio.nl kijken. Resultaat, inspiratie en plezier maken dat ik met ruim twintig jaar werkerva-ring nog steeds kan zeggen dat ik een ontzettend mooi vak heb. Vaak werk ik in grote organisaties aan complexe vraagstukken, waarbij het de uitda-ging is beweging te organiseren. De beoogde veranderingen waar ik als adviseur bijgehaald word gaan vaak over een 'nieuwe' of 'andere' manier van werken, waarmee doelen en resul-taten effectiever en sneller gereali-seerd worden. Het coachen van mensen is ook een vast onderdeel van mijn werkzaamhe-den. Uitdagen, reflecteren, nieuwe perspectieven vinden en meedenken kenmerken de coaching. Wat doe je bij de OBA? Als regiohoofd in Oost heb ik in 2013 met veel plezier leiding mogen geven aan het team en de medewerkers. Gesprekken voeren en begeleiden van medewerkers om hun kwaliteiten te blijven inzetten en werken aan goede balans in het team waren vooral mijn taken. Een fijne tijd en ik draag de mensen in de regio Oost dan ook een warm hart toe . In mijn huidig inte-rim functie vervang ik Candy als ma-nager Informatie en Innovatie. Op 1 februari begonnen is het toch weer totaal anders dan in de regio. Dus dat is zeker wel wennen.

Monika Schmidt

Er horen veel taken bij deze functie en ook met drie dagen werken kan ik maar een deel doen van wat Candy allemaal deed. Gelukkig merk ik dat ook bij het team I&I mensen werken met hart en ziel – fijn! Hoe zou je beste vriend(in) jou om-schrijven? Enthousiast, gedreven en altijd met ontwikkeling bezig. Daarnaast kan ik ook goed genieten bij een kopje koffie en over het leven filosoferen. Wat doe je het liefst naast je werk? Ik woon samen met mijn man en wij hebben twee kinderen. Eentje stu-deert in Amsterdam en de ander maakt een wereldreis. Vanuit onze woonplek Hazwerswoude-Rijndijk, het groene hart van Nederland, skeeler ik in de zomer, hou ik van buiten in de vorm van tuinieren en wandelen aan het strand. In de winter schaats ik en doe ik mee aan de alternatieve Elfste-dentocht in Oostenrijk. Volgende maand: Wil jij de pen graag overnemen van Monika? Dat kan! Stuur een e-mail aan eindredactie@oba.nl, dan krijg je de vragenlijst toegestuurd.

8

activiteit in…

Poëzie aan het ODE Een ode is een lofdicht of lofzang, gewijd aan een persoon of zaak. Hoe toepasselijk is dit voor de Centrale Bibliotheek aan het Oosterdokseiland (ODE) én voor de poëzie, een kunst waar je nooit op uitgekeken raakt. En kijken was mogelijk op de eerste dag van de Poëzieweek, die begon op de landelijke Gedichtendag op 30 januari met de opening van de expositie De eenzame uitvaart. Poëzie als luikje naar de dood. Een tentoonstelling die bestaat uit portretten van dichters met interviews en natuurlijk de gedichten, geschreven voor een eenzame overle-dene. In 2002 is dichter F. Starik in Amster-dam begonnen met een groep dich-ters, de Poule des doods, om eenza-me doden bij uitvaarten te begelei-den. Voor mensen van wie “niemand anders en anders niemand” de uit-vaart zou bezoeken. Dit idee is oor-spronkelijk van de Groningse stads-dichter Bart F.M. Droog.

De Centrale Bibliotheek

Poëzie op zondag Op zondag 2 februari ging de ode verder met K. Schippers, auteur van het Poëziegeschenk van 2014: Bui-ten beeld. Hij was aanwezig bij de speciale editie van ‘Poëzie op zondag’ in het Theater van ’t Woord dat werd gepresenteerd door Ineke Holzhaus. K. Schippers verzorgde een concert-lezing met de pianist Marcel Worms. Schippers las voor uit zijn bundels Buiten beeld, Een leeuwe-rik boven een weiland en Tellen en wegen. Pianist Marcel Worms mengde muziek van Gershwin, Satie, Beethoven en Mompou met poëzie en proza uit het verhalen-boek Voor jou geschreven door K. Schippers waarin onder andere herinneringen aan zijn vrienden Henk Bernlef en Gerard Brands staan.

9

activiteit in…

Open Podium Eigenlijk begon de poëzieweek al eerder, met de presentatie van de tiende Open Podium bundel op zaterdag 25 januari in het Theater van ‘t Woord. Deze middag werd ingeleid door Menno Wigman, die net als F. Starik voormalig stadsdich-ter van Amsterdam was, en gepre-senteerd door Jos van Hest, zelf ook dichter en de vaste presentator van het maandelijkse Open Podium. Muzikale poëzie kwam van O Fina Da Bossa, een muzikaal project van Paul Scheepmaker (gitaar) met Ynske Silva (zang). De dag werd afgesloten met een dankwoord aan Hans van Velzen, onze directeur, die het Open Podium altijd heeft gesteund en zoals hij zelf zegt: “Het Open Podium en deze presen-tatie past helemaal bij de doelstel-ling van de OBA, namelijk om een podium voor talentontwikkeling te zijn en een ontmoetingsplaats in de Amsterdamse samenleving”.

Wat niet ontbreken mag is de ode aan de Open Podium Collectie op de derde etage. Een uniek initiatief met officiële en niet-officiële publicaties van dichters van het Open Podium. Stuk voor stuk gesig-neerde exemplaren. Behalve de Open Podium collecties vind je een ruime col-lectie met de meest prachtige dichtbun-dels in de collectie van de Centrale Bibliotheek. Stadsdichters in de hal Bezoek je de Centrale Bibliotheek kijk dan ook even naar de muur boven de balie. Hier zie je een ode van elke stads-dichter aan de bibliotheek. Hier komt straks ook de eerste ode van een vrouwe-lijke stadsdichter aan de muur. Haar naam is bekend gemaakt tijdens het Gedichtenbal, de afsluiting van de Poëzieweek: Anna Enquist. Maar waar komt haar gedicht? Is er wel plek voor deze vrouw tussen al die mannen aan de muur? Wij wachten vol spanning af… Monique Groeneveld Tip: ‘Op poëtische wijze’ is een boekje dat heel leuk beschrijft hoe je een ge-dicht kunt lezen. Te leen bij de OBA.

10

speciaal

Eindelijk is het zover! Woensdag 26 maart opent de OBA een vestiging op IJburg, aan de Diemerparklaan 79. Een filiaal openen in deze wijk staat al jaren op de planning, maar door de stagnerende ontwikkeling van IJburg werd dit steeds uitgesteld. Eind 2013 tekende Hans van Velzen dan toch het huurcontract, maandag 13 januari 2014 vond de formele sleutelover-dracht plaats en inmiddels is de vestiging bijna gereed voor opening. Feestelijke opening De officiële opening van de biblio-theek is op woensdag 26 maart om 16.30 uur, met Jeroen van Spijk, wet-houder Cultuur van Stadsdeel Oost. Vanaf 15.00 uur kunnen kinderen uit de buurt al terecht voor het kinder-programma in samenwerking met Lees je Blauw. Natuurlijk zijn ook collega’s van harte welkom om de nieuwe bibliotheek te bekijken. Na de feestelijke opening op woens-dag zijn er tot en met zondag 30 maart iedere dag feestelijke evene-menten in Bibliotheek IJburg.

OBA goes IJburg

Het programma: donderdag Kennis delen in de bibliotheek 14.00 uur: Start Tablet Café, work-shop eReader vrijdag Lezen en schrijven in de bibliotheek 10.30 uur: start leesclub Makkelijk lezen 15.00 uur oprichting Schrijvers-collectief IJburg zaterdag De bibliotheek verrijkt je leven 14.00 uur: Event! Groepslezen i.s.m. de FlexBieb 15.30 uur: Peter Faber en zijn rappers: Mens, durf te leven zondag IJburg met al je zintuigen 15.00 uur: opening van de tentoon-stelling In the beginning no bird sang van Anaïs López 15.30 uur: wandeling door IJburg 16.30 uur: borrel in de bibliotheek

11

speciaal

Nieuwe vormen van bibliotheek-gebruik In de jonge wijk IJburg gaat de OBA experimenteren met nieuwe vormen van bibliotheekgebruik. In de vesti-ging worden nieuwe concepten, pro-ducten en daarin mee veranderende functies uitgetest. Uitgangspunt: ‘Bibliotheek IJburg is een kennis- en educatief centrum, digitaal waar mo-gelijk, fysiek waar gewenst.’ Op basis van de bevolkingssamenstel-ling in IJburg gaan we ons met name richten op kinderen, jongeren, jong-volwassenen en ondernemers. Belang-rijke steekwoorden zijn: mediawijs-heid, taalontwikkeling, digitalisering, dynamische ontmoetingsplek, buurt-participatie en centrum voor zelfont-wikkeling.

Dienstverlening Ondanks het geringe oppervlakte van de vestiging, 300 m2, is het de ambi-tie van de OBA om haar volledige aanbod in IJburg beschikbaar te stel-len. Om dit mogelijk te maken wordt de gebruikelijke manier van werken op een aantal terreinen gekanteld.

Voor volwassenen komt er een kleine collectie met de nieuwste titels uit de top-500. Andere titels kunnen digitaal besteld worden uit de collectie van de Centrale Bibliotheek. Deze worden na bestelling indien aanwezig binnen een dag afgeleverd in Bibliotheek IJburg. Omdat de wijk zo kinderrijk is komt er wel een brede collectie jeugdboeken. Daarnaast bevat de collectie dvd’s en cd’s voor kinderen en volwassenen en komen er voldoende werkplekken met toegang tot internet en wifi. Bibliotheek IJburg gaat zeven dagen per week open. Van maandag t/m donderdag en op zondag is de vesti-ging open van 14.00 tot 17.30 uur. Op vrijdag en zaterdag is de bibliotheek geopend van 10.00 tot 17.30 uur.

12

uitgelicht

Op 21 januari verscheen het rapport van de Commissie Cohen: Bibliotheek van de toekomst. Het eerste exem-plaar werd aangeboden aan minister van Onderwijs, Cultuur en Weten-schap, Jet Bussemaker. In de media was er veel belangstelling voor en ook op het Communicatieplein van maart, waar de Innovatieprijs 2014 werd uitgereikt, werd gesproken over het stuk. Maar wat is nu die Bibliotheek van de toekomst, zoals besproken in het rapport? Hier een samenvatting.

De commissie Naast voorzitter Job Cohen bestond de commissie uit schrijver en filosoof Joke Hermsen, oprichter en directeur van uitgeefplatform TenPages.com Valentine van den Lande, directeur van het Sociaal en Cultureel Planbu-reau Kim Putter en Paul Rutten, onaf-hankelijk onderzoeker in de creatieve sector. Het rapport is opgesteld in opdracht van het Sectorinstituut Openbare Bibliotheken (SIOB), en geeft ant-woord op de vraag wat de rol van bibliotheken over tien jaar zal zijn. Digitalisering van de samenleving, snelle maatschappelijke en economi-sche veranderingen en een zich terug-trekkende overheid dwingen biblio-theken om zichzelf opnieuw uit te vinden. Wat is, gelet op deze ontwik-kelingen, de opdracht van openbare

De bibliotheek van de toekomst

bibliotheken in 2025? En hoe kun-nen zij hier invulling aan geven? Ontwikkelingen in de samenleving De samenleving verandert. Kennis en informatie worden steeds meer centrale productiemiddelen. On-danks dat hierdoor het belang van taalvaardigheden en lezen groeit, brokkelt de leescultuur af. Hoewel er door de opkomst van digitale media meer van schermen wordt gelezen, lezen mensen steeds min-der vaak een boek. De verdergaande digitalisering en groeiende hoeveelheid informatie die via het web wordt geboden, maakt van ‘ICT-geletterdheid’ een basisvaardigheid. Omdat (technolo-gische) ontwikkelingen elkaar blijven opvolgen, is de term ‘een leven lang leren’ blijvend van toepassing. Naast leren op het gebied van taal, informatie en ICT wordt specifieke aandacht voor zogenaamde ‘21st century skills’ steeds belangrijker. Samenwerken, creativiteit, commu-niceren, probleemoplossend ver-mogen en kritisch denken zijn essentieel. De manier waarop deze vaardighe-den worden opgedaan, verandert ook. Informeren krijgt steeds vaker de vorm van tweerichtingsverkeer. Het onderscheid tussen auteur, lezer en uitgever vervaagt. Leren vindt steeds vaker plaats buiten formele structuren en in een sociaal proces. Geholpen en gestimuleerd door moderne communicatietech-nieken organiseren mensen zich horizontaal, soms wereldwijd en op informele wijze rondom bepaalde thema’s en interesses. Onderlinge connecties, kennisdeling en samen-werking spelen een steeds belang-rijkere rol.

13

uitgelicht

Ondanks dat er digitaal steeds meer connecties tot stand worden ge-bracht, blijven fysieke ontmoetingen van belang. Voor onderling vertrou-wen, herkenbaarheid en samenhang en om eenzaamheid te voorkomen en wederzijds begrip te ontwikkelen. De commissie beschrijft tot slot de ontwikkeling in de samenleving waarbij de druk op vrije tijd steeds meer toe neemt. De invulling van vrijetijdsbesteding is hierdoor aan verandering onderhevig. De nadruk komt hierbij steeds meer op beleving te liggen. Toekomstige opdracht bibliotheek De kern van de opdracht van de bibli-otheek is dat zij bijdraagt aan en de basis vormt voor de kennis- en infor-matiesamenleving.

Haar opdracht bestaat uit het onder-steunen, faciliteren en toerusten van burgers om mee te kunnen doen in en bij te kunnen dragen aan de moderne kennissamenleving. De primaire taak van de bibliotheek begint bij geletterdheid in brede zin. Lezen is de basis voor het verwerven van kennis en stimuleert verbeeldings-kracht en creativiteit. Ondersteuning van leesbevordering en promotie van de lees- en literaire cultuur behoort daarom ook in de toekomst tot het hart van de dienstverlening van de bibliotheek. Maar daarnaast speelt ook ICT-geletterdheid een belangrijke rol in de opdracht van bibliotheken. Bibliothe-ken zijn experts in het vinden, verbin-den en overdragen van informatie en spelen als adviseur ook in de toe-komst een belangrijke rol.

14

uitgelicht

Daarnaast zal de bibliotheek zich in de toekomst moeten richten op de ande-re belangrijke vaardigheden die de 21e eeuw van mensen vraagt. Door het faciliteren van een stimulerende leesomgeving biedt de bibliotheek een platform waar mensen kunnen samenkomen en kennis kunnen delen om deze vaardigheden onder de knie te krijgen. Tot slot biedt de bibliotheek in een individualiserende samenleving juist een plaats voor ontmoeting. Bouwen aan kennis kan immers niet zonder sociaal-culturele plaatsen van samen-komst. Aan alle mogelijkheden die digitale middelen bieden, voegen bibliotheken essentiële waarden toe: een prettige en stimulerende omge-ving om te leren, te lezen, letterlijk onder de mensen te zijn of juist te ontsnappen aan de continue druk om verbonden te zijn. Van collectie naar connectie De komende jaren verschuift de wijze waarop de bibliotheek haar opdracht invult. Omdat informatie op steeds meer plekken steeds makkelijker te vinden wordt, neemt de noodzaak om een uitgebreide eigen collectie be-schikbaar te stellen voor bibliotheken af. In plaats daarvan verschuift de focus naar het tot stand brengen van connecties. Connecties tussen mensen en informatie, tussen mensen onder-ling, connecties met en binnen de gemeenschap en connecties tussen informatiebronnen. De bibliotheek faciliteert de toegang tot uiteenlo-pende activiteiten en groeit uit tot lokale gids en makelaar.

De bibliotheek als hedendaagse agora Vanaf haar oorsprong in het begin van de 20e eeuw heeft de bibliotheek zich gericht op ontwikkeling en ontplooi-ing van individu en samenleving.

In 2025 is deze basis onveranderd. De bibliotheek blijft een vitale scha-kel in de toekomstige kennissamen-leving. Ze is, naast school, de enige instelling die garandeert dat ieder-een toegang heeft tot informatie en bronnen om zichzelf te ontwikkelen. Lang is drukwerk de belangrijkste drager van deze informatie ge-weest, in de toekomst zal dit ver-schuiven naar kennis en informatie in databanken en elektronische boeken, op papier en in de hoofden van mensen. De bibliotheek van de toekomst is een knooppunt waar een groot deel van die kennis samenkomt, actief wordt gedeeld en doorontwikkeld. De bibliotheek ontwikkelt zich tot een hedendaagse agora, een mo-derne sociaal-culturele marktplaats en het kloppend hart van de ge-meenschap. De bibliotheek onder-scheidt zich van andere ontmoe-tingsplaatsen door het toegankelij-ke, laagdrempelige en niet-commerciële karakter.

Wil je het hele rapport lezen of gewoon eens doorbladeren? Kijk dan op de homepagina van intranet. Het rapport is ook terug te vinden op de website van het SIOB: www.siob.nl.

15

extra

BiebPanel onderzoekt jaarlijks allerlei onderwerpen voor de bibliotheek op het gebied van dienstverlening, assorti-ment, inrichting en activiteiten. Ze doet dit onder andere aan de hand van on-derzoek onder onze doelgroep. Op basis van de meningen uit de BiebPanel onderzoeken verbetert de OBA haar dienstverlening waar dat nodig en mo-gelijk is. BiebPanel is in het kader van de certificering ook het klanttevreden-heidsonderzoek van de OBA. Vier keer per jaar stuurt BiebPanel een online vragenlijst naar de panelleden. De resultaten uit dit onderzoek worden besproken in het Front Office overleg, waarna bepaald wordt welke punten worden opgevolgd door welke afde-ling(en). Uit het laatste onderzoek van 2013 is onder meer gekomen dat de onderzoeksresultaten actiever gedeeld zouden moeten worden met medewer-kers. Daarom lees je vier keer per jaar in het OBA Nieuws over de belangrijkste BiebPanel uitkomsten. Toekomst van de bibliotheek Het laatste BiebPanel ging over de toe-komst van de bibliotheek. 86% van de respondenten denkt dat de openbare bibliotheek er in 2023 nog is. De panel-leden in Amsterdam hebben daar nog iets meer vertrouwen in dan elders. Ouderen denken in 2023 nog lid te zijn om tijdschriften en kranten te lezen. Jongeren vinden studeren en lezen belangrijk. 40% van de leden komt naar de OBA om te studeren of te lezen (tegenover 23% landelijk). En 14% om te werken voor het eigen bedrijf (tegen-over 7% landelijk). Er is het meeste belangstelling voor de functies ‘leren en educatie’ en ‘informa-tie en kennis’. Ruim twee derde van de panelleden vindt het wenselijk dat de bibliotheek zich richt op deze klassieke functies.

BiebPanel

Panelleden zien voor de toekomst vooral al kansen voor samenwerking met kunst- en cultuurcentra, kunstuit-leen, buurthuizen en wijkcentra, de volksuniversiteit en musea. Respondenten konden daarnaast aangeven van welke alternatieven voor een reguliere bibliotheek zij het liefste gebruik zouden maken. Bij de panelleden van de OBA is er een voorkeur voor bemande servicepunten met een kleine collectie en beperkte openingstijden (gekozen door vooral ouderen), onbemande servicepunten met een kleine collectie en ruime openingstijden (populair onder jonge-ren) en afhaalpunten, waar je van tevoren gereserveerde boeken kunt afhalen (jongeren). Stimuleer deelname De mening van de doelgroep is voor de OBA erg belangrijk. Met behulp van de onderzoeksresultaten kunnen we onze dienstverlening zo beter op hen aan laten sluiten. Vraag bezoekers daarom waar mogelijk zich in te schrijven voor BiebPanel, via www.oba.nl/biebpanel. Deelnemers krijgen feedback op hun input, het onderzoek is betrouwbaar en anoniem en er worden leuke prij-zen onder panelleden verloot.

16

uitgelicht

Maandag 3 maart is de Nieuwe Bibliotheek Catalogus (NBC+) gelan-ceerd bij de OBA. Hans van Velzen en Bibliotheek.nl directeur Diederik van Leeuwen presenteerden de NBC+ tijdens een officieel moment in de entreehal van de Centrale Bibliotheek. Als eerste aangesloten De OBA is de eerste bibliotheek in Nederland die overstapt op de nieuwe catalogus. Naar verwachting zijn in de loop van 2015 alle openbare biblio-theken aangesloten op de NBC+. Zo wordt het in de toekomst mogelijk toegang te bieden tot het volledige bezit van alle openbare bibliotheken in Nederland en tot een groot aantal landelijke bronnen. Hiermee komen miljoenen documenten op een makke-lijke manier voor een breed publiek beschikbaar. Jolanda van Leeuwen (ICT) is vanuit de OBA projectleider bij de overgang naar de NBC+. Zij werkte hiervoor samen met Harriet de Man, Karin de Bruin, Rob Visser en Gert Elders. Jolanda geeft antwoord op de be-langrijkste vragen rond de NBC+.

NBC+ live bij de OBA

Waarom is de OBA overgestapt op een nieuwe catalogus? We zijn om verschillende redenen over naar de nieuwe catalogus. Allereerst wil de OBA graag mee-werken aan landelijke initiatieven om zodoende openbare bibliothe-ken in het algemeen betere en goedkopere digitale mogelijkheden te bieden. Het tot stand brengen van een “overall” catalogus van al het bezit van de openbare biblio-theken hoort bij deze doelstelling. Hierdoor wordt duidelijk hoe groot, mooi en gevarieerd het aanbod vanuit de openbare bibliotheken is. Daarnaast moet de OBA, net als andere bibliotheken, zoeken naar besparingsmogelijkheden. Door mee te liften met landelijke initiatie-ven hoeven we bepaalde investe-ringen zelf niet te doen. Tot slot wil de OBA graag voorop lopen binnen de branche. Wij heb-ben voldoende kennis en kunde in huis om dit soort projecten te doen. BNL werkt daarom graag met de OBA samen en daarom kunnen wij als eerste bibliotheek in het land overstappen op de NBC+.

17

uitgelicht

Wat is er veranderd met deze overstap? Omdat eigenlijk alles verandert, is het teveel om hier op te sommen wat er precies allemaal anders wordt. Klanten en medewerkers kunnen dit het beste ontdekken door gewoon aan de slag te gaan, via www.oba.nl of zoeken.oba.nl. Kun je wat functionaliteiten noemen die er bij zijn gekomen? Indien beschikbaar verschijnen er auto-matisch lees-en luistertips bij een titel. Ook krijg je als er informatie beschik-baar is direct een stukje uit Wikipedia gepresenteerd, bijvoorbeeld over de schrijver of specifiek over het onderwerp waarover je zoekt. Bij het zoeken zijn er ook andere moge-lijkheden om te verfijnen gemaakt. Dit zal even wennen zijn maar het werkt sneller en beter. Genres werden vroeger bijvoorbeeld alleen gebruikt bij muziek maar nu wordt de indeling gebruikt die aangeleverd wordt met de titelgegevens van alle materialen. Nu starten we nog alleen met de OBA collectie en het grootste gedeelte van de bronnen die wij hiervoor ook ontslo-ten. Uiteraard worden straks ook de beschikbare titels van het e-bookplatform getoond. En in de toe-komst komt er als functionaliteit bij dat je “gelaagd” kan zoeken. Eerst binnen de OBA collectie en als je daar niet vindt wat je zoekt binnen de provincie of omliggende gemeentes of zelfs binnen de collecties van heel Nederland. En welke functionaliteiten vervallen? Het is lastig om exact te beschrijven wat er echt vervallen is, omdat het soms net anders wel dichtbij eenzelfde functiona-liteit zit die wel beschikbaar is. Toch zijn er wel een aantal voorbeelden van func-tionaliteiten die we echt niet meer heb-ben. De woordenwolk voor het associa-tief zoeken bijvoorbeeld is komen te vervallen. My Discoveries, voor het aanmaken en publiceren van lijstjes, bestaat ook niet meer.

Gaan er in de nabije toekomst meer dingen veranderen op dit gebied? Ja zeker, we zijn nog lang niet klaar! Voor de OBA is nu een versie 1.0 gemaakt. We hebben we een hele-boel wensen al gegroepeerd voor versie 1.1. Deze versie is gepland voor begin april dus een maand nadat we live zijn met deze eerste versie wor-den de eerste wijzigingen al doorge-voerd. Deze zomer volgt er opnieuw zo’n update. Er zijn ook andere projecten die in-vloed op de NBC+ gaan hebben. Het e-bookplatform kent ook releases. Hopelijk kunnen we in de volgende release alle e-books vinden binnen de NBC en dan direct doorkoppelen naar het e-bookplatform. Ook de manier waarop leden voor verschillende services moeten aan-melden verschilt nu nog te erg. Bij muziekweb werkt het bijvoorbeeld net weer anders dan bij reserveren van een item uit onze eigen catalogus. Dit noemen we ‘Identity and Access Ma-nagement (IAM)’ en ook verbeterpun-ten op dat gebied hebben een link met de NBC+. Er is dus nog genoeg te doen en te wensen. Waar kunnen collega’s terecht met vragen en opmerkingen? Aan alle collega’s willen we vragen om veel gestelde vragen en opmerkingen van klanten of van jezelf te verzamelen en te mailen naar helpdesk@oba.nl. Gert en ik zullen die dan weer verza-melen om door te spreken met BNL.

18

in het nieuws

Fundatie in de OBA

Aprilko

mend

e maand

  Na het grote succes van vorig jaar gaat in april opnieuw een serie stadswandelingen van start. In samenwerking met het Stadswandelkantoor, Soundtrackcity en het Van Eesterenmuseum organiseert de OBA gevarieerde wandelingen door Amsterdam, met vooraf een inleiding in de bibliotheek. We trappen op zondag 6 april af met een wandeling vanuit de Centrale Bibliotheek, langs de grachtengordel. Daarnaast is er de komende maand een theatrale geluidswandeling door de Spaarndammerbuurt en Zeeheldenbuurt, en wandelen we vanuit Bibliotheek Roelof Hartplein langs de Vondelparkbuurt en het Museumkwartier. Wijnand Stomp komt op 13 april naar het Theater van ’t Woord met de voorstelling Floddertje. Een theatrale vertelling vol ondeugende peuter- en kleuterhumor, gebaseerd op de verhalen van Annie M.G. Schmidt. Stomp speelde deze voorstelling eerder al eens bij de OBA. Tijdens het Storytelling Festival in november zat het Annie M.G. Schmidt Theater drie keer tot de nok toe vol met kinderen. Franka Treur geeft op uitnodiging van de OBA dinsdag 15 april een lezing in de Nassaukerk. Onlangs verscheen haar tweede roman, De woongroep. Over een jonge vrouw die besluit in een idealistische woongroep in een voormalig weeshuis in Amsterdam-Oost te gaan wonen. Ze vertelt over eigen werk en leest fragmenten voor. Andere auteurs die deze maand de OBA aan doen zijn: Ariëlla Kornmehl, Sanne Terlouw, Daniela Hooghiemstra, Suzanna Jansen en Marjoleine Oppenheim. Tot slot is er op Nationale Tuinontwerpdag, vrijdag 11 april, traditiegetrouw een tuinontwerpspreekuur. Tuinarchitecte Miek Witsenburg adviseert iedereen die dit voorjaar eens echt werk van zijn tuin wil maken. Tussen 10.00 en 16.00 uur zit zij in de entreehal van de Centrale Bibliotheek. Kortom, een breed en afwisselend programma met voor elk wat wils deze maand! Kopij OBA Nieuws Heb je een leuk idee voor het OBA Nieuws? Wil je iets delen met je collega’s, is er een project waar wij ook van moeten weten of heb je misschien andere suggesties voor het OBA Nieuws? Neem dan contact op met Iet Wiersma via eindredactie@oba.nl of telefoonnummer 020 – 5230 897.

kom

ende m

aandmaart

 Donderdag 8 maart is het Internationale Vrouwendag. In het Theater van ’t Woord komt een lezing van Marjan Bruinvels over het leven van vrouwen in het voormalig Nederlands-Indie. Van 14 t/m 24 maart is het natuurlijk Boekenweek! Hoe kunnen we dit aangrijpen om meer mensen te enthousiasmeren voor een lidmaatschap? We hebben weer vele activiteiten die de moeite waard zijn om naartoe te gaan. Zo is er, behalve de bekende lunchconcerten, maandag 18 maart in de entree van het ODE een muzikaal optreden in het thema ‘Vriendschap en andere ongemakken’ van 5 studenten van het Conservatorium. Vervolgens kan iedereen die de trap of lift naar de 7e bestijgt ook genieten van de ‘Literaire Salon’ in het Theater van ’t Woord, waar Gerrit Komrij zijn nieuwe boek ‘De Loopjongen’ presenteert. Verder is het donderdag 8 maart Internationale Vrouwendag en 19 maart ‘Wereld verteldag’ met sterke vrouwen in het Theater van ’t Woord. In Noord is een Feestelijk muzikaal poëzieprogramma over Vriendschap en andere ongemakken. In Oost is een cursus creatief schrijven en een lezing van Renate Dorrestein. I.s.m. de commissie die voor de organisatie van de Boekenweek is aangesteld, verschijnt volgende maand een kijkje in thema en de voorbereidingen. Ook zal een vervolg worden gegeven aan ‘een dag op locatie’. In komend nummer zal een bezoek worden gebracht aan de collega’s in regio Zuid Oost. Voor de volgende rubrieken is er plek voor kopij of een gastschrijver: Communicatieplein Stem even af met l.willemse@oba.nl Activiteit in… Per maand een andere regio aan de beurt, vraag je

regiohoofd of accountmanager. Hoezo Nieuwsgierig ? Durf je het aan? Mail de persoon met de pen even! Uitgelicht Welke afdeling mag volgens jou worden uitgelicht? Mail het naar eindredactie@oba.nl. Project wat ? Ben je bezig aan een project waar wij ook van moeten weten?

Laat het weten! Cijfers in Beeld Komt tot stand i.s.m. de Financiele Administratie en ICT Tentoongesteld Zelf iets tentoonstellen? Mail 300 woorden + foto naar

eindredactie@oba.nl. Speciaal De koningin op bezoek of een andere speciale gebeurtenis?

Laat het ons weten: eindredactie@oba.nl Wat nu ? Bijzondere vraag van klanten meegemaakt? Stuur zowel korte

vraag als reactie naar s.veen@oba.nl Wil je meewerken aan een rubriek, of heb je zelf ideeën hoe we onze klanten, onze collectie, collega’s en branche meer in beeld kunnen brengen? Neem even contact op met hoofdredacteur Carlijn Baarslag 020-5230 897 (ma t/m do).

nieuwspersoneelsbladnr. 3 - maart 2014

Colofon

EindredactieIet Wiersma

Copy/ideeën eindredactie@oba.nl

Opening Bibliotheek IJburg

Innovatieprijs 2014

De bibliotheek van de toekomst