Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat...

31

Transcript of Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat...

Page 1: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.
Page 2: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

Nog 65 lesdagen…

Page 3: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

verlangen om zo veel mogelijk

tandenborstels te bezitten

gevoel dat tandenborstels stelen niet mag

Harry

Page 4: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

gevoel dat tandenborstels stelen niet mag

verlangen om zo veel mogelijk

tandenborstels te bezitten

Harry

Harry is kleptomaan, hij kan niet anders

Page 5: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

verlangen om fiets te stelen

gevoel dat fietsen stelen niet magMirjam

Page 6: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

verlangen om fiets te stelen

gevoel dat fietsen stelen niet mag

Mirjam

Page 7: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

verlangen om fiets te stelen

gevoel dat fietsen stelen niet mag

Mirjam

Mirjam had ook iets anders kunnen doen dan ze deed…

Page 8: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

Maar is dat eigenlijk wel zo…

In beide gevallen zijn er toch oorzaken voor het gedrag?

Page 9: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

We kunnen doen wat we willen,

maar we kunnen niet willen wat we willen

Page 10: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

Determinisme

Page 11: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

Determinisme

• Oorzakelijk – alles wat we doen heeft een (neurale) oorzaak die we niet zelf gekozen hebben

Page 12: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

Determinisme

• Oorzakelijk – alles wat we doen heeft een (neurale) oorzaak die we niet zelf gekozen hebben

• Sociaal – mensen zijn sociale groepsdieren die hun gedrag op anderen afstemmen

Page 13: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

Waarom toch nog geloven aan de vrije wil?

Drie redenen (drie invullingen vrije wil):

• Vrije wil als dat waardoor we moreel verantwoordelijk zijn

• Vrije wil als doen wat je zelf wilt, zelfontplooiïng

• Vrije wil als aansturing van je lichaam

Huiswerk: lees # 1.4, 1.5

Page 14: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

Het antieke en middeleeuwse denken over de vrije wil

Page 15: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

Klassieke oudheid

Weten = Willen ( = Doen)Wie weet wat goed is wil (en doet) dat ook

Tenzij je niet kunt door: - begeerten en passies- onwetendheid- Goden

Page 16: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

Weten = Willen ( = Doen)

Socrates

Zoekt het goede, want wie weet

wat het goede is, die doet het ook

Page 17: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

Denken doorzien – Wie is de mensPlato 0.50 – 3.50

Page 18: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

Weten = Willen ( = Doen)

Plato

De ziel als een tweespan

• Rede• Hartstochten• Begeerten

Vooral de begeerten zijn moeilijk in toom te houden

Page 19: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

Weten = Willen ( = Doen)

Aristoteles

Onderzoekt akrasia (onvermogen)

• Je weet de algemene regel wel (Wees matig)

• Maar je past die niet of verkeerd toe in de concrete situatie, omdat:a. je gevoelens deden je vergeten om matig te zijnb. je vergiste je in de situatie (wodka koppiger dan je denkt)

Page 20: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

Klassieke oudheid

Weten = Willen ( = Doen)Wie weet wat goed is wil (en doet) dat ook

Tenzij je niet kunt door: - begeerten en passies- onwetendheid- Goden

Page 21: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

Klassiek:

Hij weet het niet, of

Hij kan het niet (laten).

Page 22: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

Denken doorzien – Wie is de mensChristendom 7.07 – 10.48 (na schaduwspel)

Page 23: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

Augustinus – Belijdenissen boek 2IV Hij pleegt met zijn kameraden diefstal.

Er stond een perenboom in de buurt van onze wijngaard, beladen met vruchten, die noch door schoonheid noch door smaak verlokkelijk waren. Om deze af te schudden en mee te nemen trokken wij, slechte jongelieden, er op uit in het holst van de nacht, nadat wij tot die tijd toe naar onze verfoeilijke gewoonte ons spel op pleinen en straten gerekt hadden, en wij namen vandaar geweldige vrachten mee, niet om op te eten, maar om zoomaar voor de varkens te gooien, nadat we er misschien een paar van hadden gegeten, alleen maar om iets te doen, waar we plezier in hadden, omdat het niet mocht.

Page 24: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

Ik wilde diefstal plegen en deed het, niet uit gebrek,

tenzij uit gebrek aan rechtvaardigheid en uit afkeer

daarvan en gedreven door overvloed van slechtheid.

Want ik stal, wat ik overvloedig had en veel beter, en ik

wilde niet genot hebben van wat ik door de diefstal verkreeg, maar

van de diefstal en de zonde zelf.

Page 25: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

Christendom (Augustinus)

Weten = Willen ( = Doen)Wie weet wat goed is wil dat nog niet automatisch:

de wil kan immers goed of slecht zijn

Page 26: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

Augustinus weet dat stelen slecht is (en hij wil dus eigenlijk niet stelen), maar hij houdt zoveel van

peren dat hij geen weerstand kan bieden

Ik weet dat stelen slecht is, maar ik wil het slechte

(en van peren hou ik niet)

Page 27: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

Klassiek: Christelijk:

Hij weet het niet, of Hij weet het wel

Hij kan het niet (laten). Hij kan wel (laten)

Maar hij wil het niet

Page 28: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

Augustinus

De ontdekking van de wil(als iets wat los staat van ons denken, en op zichzelf

goed of slecht kan zijn)

Page 29: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

Zonde= ongehoorzaamheid t.o. God

“Ik weet dat het niet mag”“Ik kan het laten”

Ik wil het niet laten

Sinds de zondeval in het paradijs is onze wil slecht

Alleen met Gods hulp kunnen we goede dingen willen en

doen

Page 30: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

Lees (huiswerk):

Hoofdstuk 1

http://youtu.be/zKAW96N-Vms

Page 31: Nog 65 lesdagen… verlangen om zo veel mogelijk tandenborstels te bezitten gevoel dat tandenborstels stelen niet mag Harry.

Documentaire Kuklinski

http://youtu.be/_vn7Hz2PK7s

http://youtu.be/OrPv9AUeypY psych 1

http://youtu.be/p0oIV38Q1LI psych 2