ZO

ME

R2005

TENTOONSTELLING MAJESTEIT!

Op 22 juni is de overzichtstentoonstelling “Majesteit, 25 jaar Koningin Beatrix” onder grote belangstelling geopend door premier Balkenende en burgemeester Deetman van Den Haag. In het juiste decor dat de Grote Kerk biedt, wordt een tipje van de sluier gelicht van wat het koningschap in de praktijk inhoudt.Die kerk waarin Prinses Beatrix ooit ten doop werd gehouden, biedt nu een gebalan-ceerd beeld van de veelzijdigheid van het koningschap en – via video’s – van de invulling van deze taak door onze vorstin.

Tijdens de officiële opening memoreerde burgemeester Wim Deetman dat de banden tussen de Oranjes en de Hofstad zo rond 1575 zijn ontstaan. Destijds bestonden snode plannen om ’s-Gravenhage met de grond gelijk te maken. Willem van Oranje wist dit echter te voorkomen. Met een sprong in de tijd belanden wij dan bij Prins Willem I, de latere Koning Willem I, die op 30 november 1813 in Scheveningen landde. Sindsdien waren de banden tussen de Hofstad met haar Grote Kerk en de leden van het koningshuis hecht. Deetman typeerde de expositie dan ook als “Een ode aan onze vorstin” .... “Een hulde aan een bijzonder inspirerende inwoonster van Den Haag.”

“MAJESTEIT” IN PASSEND DECOR“MAJESTEIT” IN PASSEND DECOR

“Slechts de wil om te dienen geeft en gaf inhoud aan Beatrix’ Koningschap,” merkte premier Jan Peter Balkenende in zijn korte inleiding op. Hij schetste een kort overzicht van de tentoonstelling: “In deze Kerk wan-del je door onze constitutionele monarchie.

Eigenlijk komt in deze Prinsjesdagstoet alles tezamen: traditie, staatkundige positie, symbool van de natie en de toekomst.”

PERFECTE VOORBEREIDINGBalkenende omschreef het optreden van de Koningin met: “Er gebeurt iets als de Koningin verschijnt. Het is prachtig om te zien op welke wijze de Koningin met mensen omgaat. Zij weet hen op hun gemak te stellen. De perfecte voorbereiding typeert Koningin Beatrix. Zij toont zich betrokken in vreugde en verdriet. De Koningin is een bindende factor. Ze staat op de trappen met een nieuw Kabinet, maar zij is ook de Majesteit die babykleertjes koopt op de Albert Cuyp.”

In de aanwezigheid van vele hofdignitarissen, politici en militairen werden bij de openings-ceremonie door premier Balkenende twee levende manschappen uit de wassenbeelden-

opstelling vóór de Gouden Koets geplukt. Daarmee lag tevens het accent op een van de klapstukken van deze expositie. Bij binnenkomst verkeert de bezoeker name-lijk even in de waan dat de Gouden Koets nét passeert. En het is en blijft een droom van velen om die koets nu eens van dichtbij te zien. Nu kan dat dus!Een ander hoogtepunt vormt de tafel, die gedekt staat voor een staatsbanket diner. Tafellinnen, serviesgoed en lakeien worden weergegeven in geraffineerd opgestelde spiegels.

Wie interesse heeft in Koninklijke Onder-scheidingen, het aanbieden van Geloofsbrieven door Ambassadeurs – deze dag wordt ook wel klein-Prinsjesdag genoemd –, de buitenlandse reizen van onze vorstin, de wijze waarop zij haar gasten ontvangt en wie ze heeft ontvangen, haar functie in ons staatkundig bestel, maar ook in haar optreden als symbool van onze natie, kan tot en met 21 augustus 2005 terecht in

de Grote Kerk. Buitengewoon aantrekkelijk is het om dan deze imposante tentoonstel-ling te combineren met de jaarlijkse beelden tentoonstelling op het Lange Voorhout, waarvoor de kunst dit keer de veelbetekenende naam: “De Paleistuin” heeft meegekregen.

Openingstijden 23 juni tot en met 21 augustus, dinsdag t/m zondag 10 uur tot 17 uurToegangsprijs € 5,00 / € 4,00 Pas 65, CJP, kinderen 13 t/m 17 jaar, donateurs Grote Kerk, kortingsbon / € 2,00 kinderen tot 12 jaar / € 1,00 VakantiePas

Beursmogelijkheden Grote Kerk onder de loep

Oóit studeerde hij geografie, maar hoewel hij zijn

studie afrondde heeft geen kind ooit les van hem

gehad. En dat is jammer voor die kinderen!

Pratend met Andreas Zwager (45), salesmanager van

de Grote Kerk, valt al snel op dat hij tot de zondags-

kinderen hoort, die alles uit het leven weten te

peuren, wat er uit te halen valt. Hij had een reeks van

banen in de marketing-, reclame- en communicatie-

wereld – zowel bij KLM, MARAT-televisie en ook als

kleine zelfstandige – maar diep in zijn hart voelde

hij al die jaren dat hij zijn draai nog niet had

gevonden. De wereld van schijn en glamour was hem

op den duur toch te vluchtig.

Een beetje gesetteld ging hij zich pas voelen toen

hij zijn parttime betrekking bij de Grote Kerk ging

combineren met community boatbuilding voor

nieuwe bewoners in waterrijke VINEX-locaties.

Mocht het bovenstaande een zweverig beeld

oproepen, dan doet hij dit zélf onmiddellijk teniet

door duidelijk te stellen: “Ik wil liever op budget

worden afgerekend, en daarbij dan vrij zijn.”

Andreas Zwager heeft de gave om

te enthousias meren. Met directeur

Michiel de Ligt klikte het bij zijn

binnenkomst zo’n dikke 21⁄2 jaar

geleden gelijk. Niet verwonderlijk:

twee veelzijdige idealisten, maar met beide voeten

stevig op de grond. Ook Andreas kijkt op die eerste

periode terug met het gevoel: “De organisatie moest

en kon nog verder geprofessionaliseerd worden”.

“Ik ben interviews gaan houden en heb vergelijkend

marktonderzoek gedaan. De tarieven zijn aangepast

en we hebben ondertussen alweer met vijf stagiares

onderzoeken gedaan naar bijvoorbeeld de huwelijks-

markt en de beurswereld. Kortom; de organisatie is

zakelijker en daarmee professioneler geworden.

MISVERSTANDVóór hem ligt een lijvig onderzoeksrapport. Dat is het

stageresultaat van de laatste stagiaire Wendela Luigies

(Internationale Hogeschool voor Toerisme). Zij onder-

zocht de mogelijkheden binnen de beurzenbranche

bij (potentiële) klanten. Wat zijn de voors en tegens

van de locatie Grote Kerk?

Die beurzen zijn namelijk van groot belang voor de

instandhouding van de oudste kerk in het stadshart.

Maar dat is het niet alleen. Exposities blazen het

Haags centrum ook meer leven in, want zo bruisend

is dat nu ook niet altijd.

Andreas Zwager doet er dan ook veel aan om het

aantal beurzen te verhogen.

“Onze huidige klanten kiezen voor de Grote Kerk

vanwege de sfeer en ambiance van het gebouw plus

de centrale ligging in het stadshart. Uit dit onder-

zoek blijkt een rare misvatting. Wij hebben namelijk

de schijn tegen dat de Grote Kerk als beurslocatie

duur zou zijn. Het omgekeerde is het geval.

Men betaalt hier voor één vierkante meter expositie-

ruimte gemiddeld € 1,50 per dag, terwijl exposanten

elders voor hetzelfde oppervlak ongeveer € 2,50

moeten neerleggen.

Het enig echte “nadeel” van onze locatie zijn de

prijzige parkeergarages van Q-park en daar ga ik

met dat bedrijf over praten. Voor mensen die met

het openbaar vervoer komen, ligt deze locatie weer

ideaal!”

De nieuwe stadsentree aan de zijkant van de kerk

zal – daarvan is hij overtuigd – drempelverlagend

werken om eens een kijkje te komen nemen.

Die toegang is uitnodigend voor het publiek.

Ook is de Grote Kerk aantrekkelijker geworden voor

kleinere beurzen die een eigen ruimte kunnen huren

op het Hoogkoor.

DE VRIJE HANDAl doende leert men en de kleine staf van de

Grote Kerk is leergierig en efficiënt. Begon men bij

de eerste lichting beurzen met ondersteuning op het

gebied van alle beursfaciliteiten, nu is men zover dat

dit nu tot de essentie is terug gebracht. Degenen die

ruimte huren voor een beurs in de Grote Kerk krijgen

ruimte, verwarming, elektra, schoonmaak en

– eventueel – stoelen. De exploitanten zorgen zelf

voor de rest. “Mocht daar behoefte aan bestaan,

zegt Andreas Zwager, dan staan we de klanten

uiteraard met raad en daad bij. Verder is iedereen

vrij om een eigen cateraar in te huren of bijvoor-

beeld met eigen belichtingsspecialisten te werken.

Met iedere nieuwe klant heb ik een uitvoerig

gesprek. Daarna gaan ze door naar Peter Kruithof,

onze floormanager. We helpen mensen goed op weg,

maar laten hen vrij bij de verdere invulling.”

Reny Dijkman

BEURSMOGELIJKHEDEN GROTE KERK ONDER DE LOEPBEURSMOGELIJKHEDEN GROTE KERK ONDER DE LOEP

Na het teleurstellende voorgaande jaar laat 2004

weer een groei in de verhuurresultaten zien ondanks

het feit dat de economische recessie nog steeds

merkbaar was. Zo nam de omzet van beurzen nog

verder af en bleef de schaal van vele evenementen

relatief beperkt. Ondanks de groei van de verhuur-

resultaten sloot de stichting het jaar af met een

klein tekort. Met het opgebouwde vermogen kon het

tekort ook in 2004 worden opgevangen. Het is echter

wel noodzakelijk het vermogen in de komende jaren

te doen groeien om zo een grotere reserve en

liquiditeit op te bouwen. De financiële positie van de

Grote Kerk blijkt nog steeds precair. De gesprekken

met het Haagse gemeentebestuur om tot een eerste

bescheiden, maar structurele, subsidie te komen zijn

vooralsnog op niets uitgelopen.

JAARVERSLAG 2004JAARVERSLAG 2004

Aan het versterken van de positie van de Grote Kerk

is de hoogste prioriteit gegeven. Gekozen is voor een

beleid waarbij de culturele output wordt vergroot.

Zo is het streven erop gericht de Grote Kerk te

ontwikkelen tot een van de belangrijke tentoon-

stellingslocaties in Den Haag. De lijn van één of

meer grote tentoonstellingen per jaar zal worden

voortgezet. De door de Grote Kerk georganiseerde

expositie ‘Breakthrough’ – met kunst uit de tien

nieuwe lidstaten van de Europese Unie – paste in

die lijn. Voor de periode 2005 tot 2008 zijn concepten

in ontwikkeling voor nieuwe exposities op een zo

hoog mogelijk niveau. Voor deze ontwikkeling

ontbreekt het de Grote Kerk echter aan (financiële)

middelen. Daarom is in 2004 gestart met een actie

om sponsors voor dit doel te werven. De eerste

toezeggingen van ‘Vrienden van de Grote Kerk’ zijn

gedaan en zullen eerst in 2005 worden ontvangen.

In het kader van de ambitie om de culturele compo-

nent te vergroten heeft de Grote Kerk besprekingen

gevoerd met Haagse koren en het Centrum voor

Amateurkunst met als streven te komen tot twee

korenweken, een voor Pasen en een voor Kerstmis.

Ook is in 2004 overleg gevoerd met de Stichting

Orgelconcerten Grote Kerk Den Haag. De jaarlijkse

twee orgelweken zullen worden opgevolgd door een

jaarlijks orgelfestival waarbij ook het straks

gerestaureerde kabinetorgel een rol zal vervullen.

Tenslotte is het de bedoeling de Grote Kerk te maken

tot een levendig centrum in het hart van Den Haag.

Tot de belangrijke culturele evenementen behoorden

o.a. de tentoonstelling ‘Breakthrough’, de twee

Haagse Orgelweken met concerten door befaamde

Nederlandse en buitenlandse organisten, de manifes-

tatie ‘Pelgrimsreis’, het concert door de Wiener

Sängerknaben, de uitvoering van de Mis in

D van Antonin Dvorak door het Residentie Orkest

o.l.v. Jaap van Zweden en de diverse koor- en kerst-

concerten.

Daarnaast vonden er maatschappelijke evenementen

plaats, zoals de jaarlijks terugkerende Hofstadlezing

dit keer door de Burgemeester van Den Haag, de

heer W.J. Deetman, de herdenkingsbijeenkomst op

4 mei, de maaltijden voor dak- en thuislozen,

Open Monumentendag en de bijeenkomst op

Prinsjesdag ter gelegenheid van de opening van het

parlementaire jaar en de kerstnachtdienst.

Op zaterdag 12 juni 2004 vond in de Grote Kerk de

doopplechtigheid plaats van Hare Koninklijke

Hoogheid Prinses Catharina-Amalia Beatrix Carmen

Victoria der Nederlanden. De Grote Kerk was voor

deze gelegenheid prachtig met bloemen versierd.

Boven het midden van het schip hing een papieren

doopjurk gemaakt van felicitatiebrieven van school-

kinderen uit het hele land. Naast leden van het Huis

van Oranje gaven diverse vertegenwoordigers van

buitenlandse vorstenhuizen acte de présence. Aan de

plechtigheid werkten mee: het Nationaal Kinderkoor

en het Nationaal Jeugdkoor. Ds Carel ter Linden

leidde de dienst. De ceremonie was live op televisie

te volgen.

Tot het aanbod van beurzen behoorden o.a. de

Nationale Art Decobeurs, de Britse reis- en lifestyle-

beurs, een antiekbeurs, een Glasbeurs en de beurs

‘Managers Only’.

Daarnaast waren in de kerk en de Van Assendelftkapel

tal van besloten evenementen zoals diners, recepties,

presentaties, (bedrijfs)feesten, vergaderingen, trouwe-

rijen, netwerktrainingen, congressen en conferenties.

In het kader van een in 1998 geformuleerd beleids-

plan werd verder gewerkt aan het realiseren van

nieuwe voorzieningen die tot doel hebben de exploi-

tatiemogelijkheden van het gebouw te verbeteren en

te voldoen aan de moderne veiligheidseisen. Het jaar

2004 stond vooral in het teken van het verkrijgen

van een monumenten- en een bouwvergunning voor

de nieuwe ‘Stadsentree’ aan het hoogkoor.

Dit project behoort samen met de restauratie van

het kabinetorgel van Christian Müller tot de twee

laatste onderdelen van het masterplan.

Beide projecten zullen gereed zijn in 2005.

Net op tijd voor de Gouden Koets kwam de zogeheten Stadsentree gereed. De realisatie van deze lang gekoesterde wens heeft heel wat voeten in de aarde gehad. De eerste concrete plannen werden al in 1998 ingediend bij Bureau Monumentenzorg en de Welstandscommissie. Na vele aanpassingen werd uiteindelijk in 2004 het groene licht gegeven. De Stadsentree heeft meerdere functies: in de eerste plaats nooduitgang, maar ook ingang aan de zijde van het centrum en laad- en losdeur voor grotere voorwerpen. Met de ambitie om de Grote Kerk meer te gaan gebruiken voor grote publiekstentoonstellingen is dit laatste een absolute noodzaak. De ingang onder de toren heeft weliswaar hoge deuren, maar de deuren tussen toren en kerk zijn daarentegen slechts 2.20 m hoog. De doorgang van de nieuwe entree is 2.50 meter breed en 5 meter hoog en heeft zowel loopdeuren als daarboven laad- en losdeuren. Om de tentoonstelling “Majesteit! 25 jaar koningin Beatrix” mogelijk te maken is de voltooiing van de Stadsentree met spoed ter hand genomen.

STADSENTREE VOLTOOIDSTADSENTREE VOLTOOID

Vooral in de zomermaanden was de Haagse toren een toeristische attractie. Vanaf 60 meter hoogte kon je over Den Haag en de omgeving uitkijken. Je zag de schepen varen op de Noordzee. Gidsen van ’t Gilde verzorgden de rondleidingen en vertelden op weg naar boven allerlei wetenswaardigheden: over het oudste wapen van Den Haag met de ooievaar, de Jhesus klok, de klap wakers enzovoorts. Aan deze torenbeklimmingen is dit jaar een einde gekomen. De toren zou volgens de Arbo-wetgeving niet voldoen aan de vereiste veiligheid. Daarbij dienen de gidsen speciale opleidingen te volgen. Het is te hopen dat de Gemeente Den Haag, eigenaar van de toren, een vervolg zal weten te geven aan de toren beklimmingen, anders valt hiervoor definitief het doek. En dat zou een verlies betekenen voor Den Haag.

Deze zomer gaat het nieuwe “Internationaal Orgelfestival” in de Grote Kerk van start. Deze concertserie is de opvolger van de bekende “Haagse Orgelweken”, die sinds 1992 met groot succes in de maanden juli en augustus door de Stichting Orgelconcerten Grote Kerk Den Haag werd georganiseerd. Ook het nieuwe orgelfestival zal een jaarlijks terugkerend evenement worden, nu echter bestaande uit vijf concerten in de laatste week van augustus. Aansluitend op de grote tentoonstellingen, die jaarlijks tijdens de zomermaanden in de Grote Kerk plaatsvinden, zal het orgelfestival voortaan de muzikale afsluiting van het zomerseizoen vormen. Naast het imposante Metzler-orgel zal het bijzonder fraaie 18e eeuwseMüller-kabinetorgel eveneens in de program mering van het nieuwe orgelfestival worden opge-nomen. Dit kabinetorgel, dat jarenlang in de Assendelftkapel stond opgesteld en vanwege de slechte staat nog maar zelden werd bespeeld, is onlangs geheel gerestaureerd door de orgel-maker Henk van Eeken en zal binnenkort in herstelde luister in het hoogkoor van de kerk worden geplaatst.

27 AUGUSTUS T/M 3 SEPTEMBER: INTERNATIONAAL ORGELFESTIVAL IN DE GROTE KERK

De Grote Kerk ziet het als haar taak het kerkgebouw niet alleen te behouden en te onder-houden, maar ook om het een waardevolle bestemming te geven die past bij zijn allure. De Grote Kerk moet in het hart van Den Haag een levendig centrum worden met een herkenbaar aanbod. In dat kader organiseert de Grote Kerk jaarlijks een grote publieks-tentoonstelling. Zo vond in 2003 de expositie “De Grote Verbeelding” plaats met Nederlandse beeldhouwkunst, in 2004 de tentoonstelling “Breakthrough” met kunst uit de tien nieuwe lidstaten van de Europese Unie en dit jaar is het de tentoonstelling “Majesteit!, 25 jaar koningin Beatrix”. Het is de bedoeling meer hoogwaardige exposities in de komende jaren te organiseren. Dat kan de Grote Kerk niet alleen.

Met ingang van 2005 heeft een aantal grotere bedrijven binnen de Haagse regio zich bereid verklaard de Grote Kerk voor meerdere jaren te steunen. Met dit budget kunnen nieuwe ideeën, plannen en tentoonstellingsconcepten worden ontwikkeld. De Grote Kerk is al deze sponsoren uitermate dankbaar voor hun genereuze ondersteuning.

VRIENDEN VAN DE GROTE KERK

TOREN GESLOTEN

27 AUGUSTUS T/M 3 SEPTEMBER: INTERNATIONAAL ORGELFESTIVAL IN DE GROTE KERK

VRIENDEN VAN DE GROTE KERK

De Stichting Orgelconcerten Grote Kerk Den Haag is er in geslaagd om voor deze eerste editie van het nieuwe orgelfestival beroemde toporganisten uit binnen- en buitenland te contracteren.De serie van vijf concerten wordt geopend op zaterdag 27 augustus met een exclusief concert in Nederland door de virtuoze Amerikaanse organist Todd Wilson. Hij is de vaste organist van het wereldberoemde Cleveland Orchestra en geldt als een van de meest prominente organisten van de Verenigde Staten. Dit concert op het grote Metzler-orgel belooft een spectaculaire opening van het festival te worden. Het programma, dat Todd Wilson ten gehore zal brengen, bevat naast composities uit het ijzeren orgelrepertoire tevens een aantal interessante Amerikaanse orgelwerken, die men in ons land zelden kan beluisteren.Vervolgens is het op dinsdag 30 augustus de beurt aan de populaire Nederlandse organist Klaas Jan Mulder uit Kampen, die dit jaar zijn 75e verjaardag viert. Bij eerdere concerten in de Grote Kerk bewees deze rasorganist dat hij zich op het Metzler-orgel als een vis in het water voelt. De concerten van Klaas Jan Mulder mogen zich altijd in een grote belangstelling verheugen. Ook dit speciale concert zal orgelminnend Nederland

niet willen missen. Op de avond erna, woensdag 31 augustus, zal niemand minder dan Gustav Leonhardt het officiële ingebruik-nameconcert geven op het gerestaureerde kabinetorgel van Christiaan Müller uit ca. 1755. Ongetwijfeld zullen velen komen luisteren hoe prachtig dit historisch klank-juweel onder de handen van deze groot-meester op de fraaie nieuwe locatie in het hoogkoor klinkt. Op donderdag 1 september zal de vaste organist van de Grote Kerk, Ben van Oosten, een aantrekkelijk en gevarieerd programma met Duitse (Bach, Mendelssohn, Brahms) en Franse (Guilmant, Dupré) orgelwerken op het Metzler-orgel ten gehore brengen. Het slotconcert van dit eer-ste orgelfestival zal op zaterdag 3 september worden gegeven door de wereldvermaarde Franse organist Jean Guillou, hoofdorganist van de Saint-Eustache te Parijs. Hij zal op het Metzler-orgel een integrale uitvoering geven van “Das Musikalische Opfer” van Bach. Bovendien zal hij tot slot de bekende Prelude en Fuga over de naam B.A.C.H. van Franz Liszt vertolken.

Zo klinkt tijdens de eerste editie van dit nieuwe orgelfestival in de Grote Kerk breed scala aan prachtige orgelmuziek, uitgevoerd door meesterlijke bespelers van het koninklijk instrument.

Voor de programma’s wordt verwezen naar publicaties in de pers en de website van het Haags Orgel Kontakt (www.haagsorgel-kontakt.nl). Alle concerten beginnen ’s avonds om 20.15 uur.

Toegangskaarten (inclusief programmaboek-je) zijn uitsluitend verkrijgbaar aan de kerk op de avond van het concert vanaf 19.45 uur. Toegangsprijzen € 10,00 / € 8,00 (27 augustus en 3 september) en € 7,00 / € 6,00 (30 augustus, 31 augustus en 1 september). Laag tarief CJP, 65+, donateurs Grote Kerk, Ooievaarspas (kinderen gratis).

BEREIKBAARHEID VAN DE GROTE KERKOPENBAAR VERVOER

Tramlijn 17, halte Gravenstraat; tramlijnen 10 en 16, halte Lange Vijverberg. Zie www.htm.nlAUTO

Parkeergarages Torengarage in de Torenstraat, Grote Marktstraat (Kalvermarkt) en Cityparking (Jan Hendrikstraat). Zie www.q-park.nl FIETS

Fietsenstalling Biesieklette, Grote Halstraat; open fietsenstalling op het Buitenhof.Zie www.biesieklette.nl

BUREAURond de Grote Kerk 12Postbus 5552501 CN Den HaagT 070 302 86 30F 070 361 74 86info@grotekerkdenhaag.nlPostgiro: 3732Fortis Bank: 88.17.38.689Informatielijn evenementen: 070 365 65 50

HOOFDINGANG GROTE KERKOnder de toren aan de Torenstraat.

BESTUUR STICHTING GROTE KERKJ. Schinkelshoek, voorzitterMr G.J.C. van Engelen, vice-voorzitterdrs. P.C. Neervoort, secretarisH. Hollander, penningmeesterdrs. P.W. Martens; S.A. TrommelW.F. Vader; W.J. de Vlieger-Moll

MEDEWERKERSMichiel de Ligt, directeurAndreas Zwager, salesmanagerBrigitte Wolf, officemanagerPeter Kruithof, floormanagerMaarten Bal, beheerder

REDACTIE NIEUWSBRIEFReny Dijkman

GRAFISCH ONTWERPTelDesign, Den Haag

DRUKKoninklijke drukkerij Broese & Peereboom B.V., Breda

PREPOSTALE VERWERKINGAdrepak, Den Haag

Aan deze publicatie kunnen geen rechten

worden ontleend.

COLOFONCOLOFON