Nieuwsbrief Pensioen Maart 2016 - CNV Vakmensen...Nieuwsbrief Pensioen Vakmensen Maart 2016 | editie...

3
Nieuwsbrief Pensioen Vak mensen Maart 2016 | editie 8 Pensioenbestuurder Marcel Hulsegge zegt het met zowel aarzeling als nadruk tegelijk. Want risico’s nemen met het geld van anderen ligt de CNV Vak- mensen-penningmeester van nature nogal slecht op de maag. Hulsegge: “Maar de huidige tijd vraagt erom. Politici en bewindslieden verlangen dat er een ander bestendig pensioenstelsel komt in Nederland. Zelf schuiven ze die hete aardappel behendig vooruit in de tijd, tot ná de verkiezingen in 2017. Laat een volgende ministersploeg zijn tanden er maar op stuk bijten. Des te meer reden dat wij als vakbond - en mede- bestuurder van het beheer van al dat pensioengeld - hen onze visie aanreiken. Overigens, zelfs in de Tweede Kamer wordt nu driftig de noodklok geluid. Omdat Europese beslissingen de nood ineens heel hoog maken.” Europese rente Hulsegge doelt daarmee op het besluit van de Eu- ropese Centrale Bank (ECB) om de rente nog langer extreem laag te houden. Gunstig voor armlastige Europese landen, die zo heel goedkoop hun dure schulden kunnen saneren of laten voortbestaan. Maar lastig voor een land als Nederland, waar pensi- oenfondsen enorme geldvoorraden moeten aanleg- gen om aan hun wettelijke betaalverplichting jegens toekomstig gepensioneerden te kunnen voldoen. En de huidige rendementen van beleggingen zijn onvol- doende om die stijgende verplichtingen het hoofd te bieden. Pandjesbazen De (bijna-)gepensioneerde voelt zich genomen. “Na pandjesbazen en woekerpolisverkopers hebben pensioenfondsen onderhand de slechtste naam opgebouwd bij burgers, als het gaat om vertrouwen”, vervolgt Hulsegge zijn verhaal. Een verhaal dat hij ook hield ten overstaan van de bondsraad van CNV Vakmensen. “Wij vragen mensen een behoorlijk deel van hun bru- toloon opzij te zetten voor later. Vervolgens maken we amper waar dat dit ook een zeker pensioen op- levert. En dus zoeken we naarstig naar oplossingen. Want we willen nog altijd proberen werknemers een reëel uitzicht op fatsoenlijk pensioen te bieden. En wij moeten dus als werknemer- en werkgevers- organisaties met een goed plan, een gedegen visie komen. Een plan van waaruit de wetgever alleen met goede argumenten en heldere keuzes en garanties kan shoppen. Want de geschiedenis heeft wel ge- leerd dat de overheid niet echt als betrouwbare part- ner de boeken in kan. Die bespeurt nog altijd enorme bergen geld die met nieuwe, plotseling ingevoerde belastingregels kunnen worden aangeboord ten gun- ste van de rijksbegroting.” Van garantie naar risico “Maar alleen als we van garanties op pensioenuitke- ring durven af stappen komen we in de buurt van een haalbaar systeem. Want de renteregels zal de ECB heus niet aanpassen omdat VVD en PvdA dat graag willen. En met hen overigens heel pensioenbeherend Nederland. Dus moeten we uitkijken naar alternatieven. Bijvoor- beeld een oplossing waar het pensioen individueel wordt opgebouwd, maar waarbij risico’s collectief worden opgevangen. Een pensioenstelsel waarin tegelijkertijd heel doorzichtig is wie voor wat geld spaart. Die onderlinge solidariteit is er nu ook wel, maar niet transparant genoeg. Het leidt zelfs tot wantrouwen en onbedoelde tegenstelling tussen generaties.” Rode potlood Volgens Marcel Hulsegge zijn de sociale partners (werkgevers en vakbonden) deels afhankelijk van wat de politiek er van vindt. “Maar onze voorzetten zijn wel van fors belang. Het nieuwe kabinet van 2017 beslist. De samenstelling daarvan is bepalend voor het antwoord op de vraag of nieuwe pensioenstelsel vooral individueel zal zijn geënt of niet. En ook op de mate waarin sociale partners een rol hebben in het sturen en vormgeven van het Nederlandse pensi- oenstelsel. Mijn inschatting is dat een rechtsliberaal kabinet de uiteindelijke pensioennota zoveel mogelijk in eigen voordeel zal aanpassen. Volgens het ieder- voor-zich-en(-nee)-daarna-niks-meerregime. Poli- tiek rechts wil het pensioenstelsel openbreken. De collectieve draagkracht wordt onderuit gehaald. Dus is de volgende vraag ineens enorm belangrijk: op wie ga je stemmen als je pensioen van belang vindt? In welk vakje krast het rode potlood straks?” Reëel pensioen Onder gelijkblijvende economische omstandigheden is een beter pensioenresultaat - voor fondsen en burgers - ondenkbaar, zo schetst Hulsegge de situ- atie. “Een reëel pensioen, dat wil zeggen met reële beleggingsrisico’s maar ook reële meeropbreng- sten, biedt werknemers nog de beste kans. Juist omdat het opbrengstrisico toe neemt vindt CNV Vakmensen het van belang dat voor werk- nemers een solide basis in het pensioen wordt gelegd. Wij spreken daarom met zoveel mogelijk werkgevers af - in de cao - dat de franchise voor de pensioenopbouw zo laag mogelijk wordt. Dat houdt automatisch in dat er maximaal opzij wordt gezet voor later. Vooral voor jonge werknemers én werk- nemers met lagere lonen is dat van belang.” Het illustreert ook de rol van de vakbond in het pen- sioenstelsel, meent Hulsegge. “Die cao, met daarin de afspraken over pensioenopbouw, is het spilpunt. Daar kun je dingen regelen.” Den Haag niet enthousiast Maar nog niet voor alle vraagstukken ligt er een antwoord klaar. Hulsegge: ”Want, zoals vanuit de bondsraad ook al terecht werd opgemerkt, hoe los je het dilemma op dat de beroepsbevolking krimpt - door robotisering of verdere flexibilisering - terwijl er ook dan nog steeds een forse pensioenaanspraak ligt? Dat geld moet toch ergens vandaan komen? En in Den Haag heb ik nog niemand enthousiast horen roepen dat de oudedagsfinanciering wel plezierig zal blijven door simpelweg de AOW te verhogen. Hinkelen Wie had er ooit gedacht dat we nog eens verdrietig zouden worden van het feit dat we langer blijven leven? En toch is daar waar ons in 1946 bedachte pensioenstelsel vandaag de dag al hinkelend over struikelt. We moeten die hinkelbaan anders op de stoep tekenen met z’n allen. En vlug, voordat het gaat regenen.” Wouter de Jong Pensioenbestuurder CNV Vakmensen Marcel Hulsegge: “Afscheid nemen van ‘garantie’ en ‘risico’ voorzichtig omarmen” “Garanties zijn voor het Burgerlijk Wetboek en niet voor pensioenen. De definitie van, en de reglementen rondom het fenomeen ‘garantie’ staan in het Burgerlijk Wetboek. Dat is waar het hoort. Daar moet elke burger in dit land op kunnen terugvallen. Wij hebben met z’n allen dat fenomeen ‘garantie’ echter jaren- lang geplakt op pensioenen. Het wás ook lange tijd houdbaar. Maar nu niet meer. Ons Nederlandse pensi- oenstelsel is alleen houdbaar als we afscheid nemen van ‘garantie’ en ‘risico’ voorzichtig omarmen.” “Helemaal niet nodig”, zo stelt socioloog dr. Levi van den Bogaard uit Liempde vast. Zijn conclusie in het promotieonderzoek gaf juist zicht op het tegenovergestelde: pensioen, goed voor u! Van den Bogaard vol- tooide in februari zijn promotieonderzoek aan de Universiteit van Amsterdam. “De overgang van werken naar pensioen wordt vooral eenvoudiger als de persoon in kwestie al vóór dat pensioneringsmo- ment ook iets anders deed naast het betaalde werk. Die vrijwillige – of lichtjes betaalde – ver- volgbaan verdringt dan met gemak de zitplaats achter die figuurlijke geraniums na de pensioen- datum. Het gevoel dat je er toe doet - nog steeds – doet de betrokkene erg goed. Dat bleek uit ons onderzoek. Als een zinvolle tijdsbesteding kan worden gevonden voelt pensionering als een ruil tussen betaald en onbetaald werk. En allerminst als een waardevermindering als mens zijnde.” Tevreden Het begrip zinvol is daarbij niet echt aan erosie onderhevig, zo verduidelijkt Van den Bogaard. “Het gaat hier om - wat wij sociologen noemen - levenstevredenheid, life-satisfaction. Dat is het gevoel dat mensen hebben over hun eigenwaar- de in de samenleving en de naaste omgeving. Of dat nu betaald of onbetaald is blijkt van onder- geschikt belang. Als er sprake is van duidelijke toegevoegde waarde, dat je iets kunt betekenen, dan geeft dat een belangwekkend tevredenheids- signaal.” Gouden horloge Heel bijzonder noemt Van den Bogaard zijn be- vinding rondom het pensioneren zelf: “De pen- sionerende man of vrouw heeft op dat moment grote behoefte aan persoonlijke aandacht. Aan- dacht voor zijn/haar bewezen diensten. Als op dat moment nadrukkelijk wordt stilgestaan bij alles wat je hebt betekend voor het bedrijf of onderne- ming, dan strekt de levenstevre- denheid zich zelfs geruime tijd tot in de pensioenjaren. Want er wás duidelijk erkenning voor de geleverde inzet. Die erkenning levert op zijn beurt brandstof voor de inzet of tevredenheid na pensioendatum. Daar kan zelfs geen gouden horloge tegen op, zo werd ons duidelijk. Markeer dat pensioen dus met een duidelijke, persoonlijke ceremonie. Daar heeft de betrokkene, en dus ook zijn omgeving, erg veel profijt van.” Wouter de Jong Pensioen, goed voor u! Pensioneren, en dan? Achter de geraniums…. Vaak wordt dit beeld gebruikt als het gaat om de tijd na het werkzame leven. Het zwarte gat dat pensioen heet.

Transcript of Nieuwsbrief Pensioen Maart 2016 - CNV Vakmensen...Nieuwsbrief Pensioen Vakmensen Maart 2016 | editie...

Page 1: Nieuwsbrief Pensioen Maart 2016 - CNV Vakmensen...Nieuwsbrief Pensioen Vakmensen Maart 2016 | editie 8 Pensioenbestuurder Marcel Hulsegge zegt het met zowel aarzeling als nadruk tegelijk.

Nieuwsbrief Pensioen Vakmensen

Maart 2016 | editie 8

Pensioenbestuurder Marcel Hulsegge zegt het met zowel aarzeling als nadruk tegelijk. Want risico’s nemen met het geld van anderen ligt de CNV Vak-mensen-penningmeester van nature nogal slecht op de maag. Hulsegge: “Maar de huidige tijd vraagt erom. Politici en bewindslieden verlangen dat er een ander bestendig pensioenstelsel komt in Nederland. Zelf schuiven ze die hete aardappel behendig vooruit in de tijd, tot ná de verkiezingen in 2017. Laat een volgende ministersploeg zijn tanden er maar op stuk bijten.Des te meer reden dat wij als vakbond - en mede-bestuurder van het beheer van al dat pensioengeld - hen onze visie aanreiken. Overigens, zelfs in deTweede Kamer wordt nu driftig de noodklok geluid.Omdat Europese beslissingen de nood ineens heelhoog maken.”

Europese renteHulsegge doelt daarmee op het besluit van de Eu-ropese Centrale Bank (ECB) om de rente nog langer extreem laag te houden. Gunstig voor armlastige Europese landen, die zo heel goedkoop hun dure schulden kunnen saneren of laten voortbestaan. Maar lastig voor een land als Nederland, waar pensi-oenfondsen enorme geldvoorraden moeten aanleg-gen om aan hun wettelijke betaalverplichting jegens toekomstig gepensioneerden te kunnen voldoen. En de huidige rendementen van beleggingen zijn onvol-doende om die stijgende verplichtingen het hoofd te bieden.

PandjesbazenDe (bijna-)gepensioneerde voelt zich genomen. “Na pandjesbazen en woekerpolisverkopers hebben pensioenfondsen onderhand de slechtste naam opgebouwd bij burgers, als het gaat om vertrouwen”, vervolgt Hulsegge zijn verhaal. Een verhaal dat hij ook hield ten overstaan van de bondsraad van CNV Vakmensen.“Wij vragen mensen een behoorlijk deel van hun bru-toloon opzij te zetten voor later. Vervolgens maken we amper waar dat dit ook een zeker pensioen op-levert. En dus zoeken we naarstig naar oplossingen. Want we willen nog altijd proberen werknemers een reëel uitzicht op fatsoenlijk pensioen te bieden.

En wij moeten dus als werknemer- en werkgevers-organisaties met een goed plan, een gedegen visie komen. Een plan van waaruit de wetgever alleen met goede argumenten en heldere keuzes en garanties kan shoppen. Want de geschiedenis heeft wel ge-leerd dat de overheid niet echt als betrouwbare part-ner de boeken in kan. Die bespeurt nog altijd enorme bergen geld die met nieuwe, plotseling ingevoerde belastingregels kunnen worden aangeboord ten gun-ste van de rijksbegroting.”

Van garantie naar risico“Maar alleen als we van garanties op pensioenuitke-

ring durven af stappen komen we in de buurt van een haalbaar systeem. Want de renteregels zal de ECB heus niet aanpassen omdat VVD en PvdA dat graag willen. En met hen overigens heel pensioenbeherend Nederland.

Dus moeten we uitkijken naar alternatieven. Bijvoor-beeld een oplossing waar het pensioen individueel wordt opgebouwd, maar waarbij risico’s collectief worden opgevangen. Een pensioenstelsel waarin tegelijkertijd heel doorzichtig is wie voor wat geld spaart. Die onderlinge solidariteit is er nu ook wel, maar niet transparant genoeg. Het leidt zelfs tot wantrouwen en onbedoelde tegenstelling tussen generaties.”

Rode potloodVolgens Marcel Hulsegge zijn de sociale partners (werkgevers en vakbonden) deels afhankelijk van wat de politiek er van vindt. “Maar onze voorzetten zijn wel van fors belang. Het nieuwe kabinet van 2017

beslist. De samenstelling daarvan is bepalend voor het antwoord op de vraag of nieuwe pensioenstelsel vooral individueel zal zijn geënt of niet. En ook op de mate waarin sociale partners een rol hebben in het sturen en vormgeven van het Nederlandse pensi-oenstelsel. Mijn inschatting is dat een rechtsliberaal kabinet de uiteindelijke pensioennota zoveel mogelijk in eigen voordeel zal aanpassen. Volgens het ieder-voor-zich-en(-nee)-daarna-niks-meerregime. Poli-tiek rechts wil het pensioenstelsel openbreken. De collectieve draagkracht wordt onderuit gehaald. Dus is de volgende vraag ineens enorm belangrijk: op wie ga je stemmen als je pensioen van belang vindt? In welk vakje krast het rode potlood straks?”

Reëel pensioenOnder gelijkblijvende economische omstandigheden is een beter pensioenresultaat - voor fondsen en burgers - ondenkbaar, zo schetst Hulsegge de situ-atie. “Een reëel pensioen, dat wil zeggen met reële beleggingsrisico’s maar ook reële meeropbreng-sten, biedt werknemers nog de beste kans. Juist omdat het opbrengstrisico toe neemt vindt CNV Vakmensen het van belang dat voor werk-nemers een solide basis in het pensioen wordt gelegd. Wij spreken daarom met zoveel mogelijk werkgevers af - in de cao - dat de franchise voor de pensioenopbouw zo laag mogelijk wordt. Dat houdt automatisch in dat er maximaal opzij wordt gezet

voor later. Vooral voor jonge werknemers én werk-nemers met lagere lonen is dat van belang.”

Het illustreert ook de rol van de vakbond in het pen-sioenstelsel, meent Hulsegge. “Die cao, met daarin de afspraken over pensioenopbouw, is het spilpunt. Daar kun je dingen regelen.”

Den Haag niet enthousiastMaar nog niet voor alle vraagstukken ligt er een antwoord klaar. Hulsegge: ”Want, zoals vanuit de bondsraad ook al terecht werd opgemerkt, hoe los je het dilemma op dat de beroepsbevolking krimpt - door robotisering of verdere flexibilisering - terwijl er ook dan nog steeds een forse pensioenaanspraak ligt? Dat geld moet toch ergens vandaan komen? En in Den Haag heb ik nog niemand enthousiast horen roepen dat de oudedagsfinanciering wel plezierig zal blijven door simpelweg de AOW te verhogen.

HinkelenWie had er ooit gedacht dat we nog eens verdrietig zouden worden van het feit dat we langer blijven leven? En toch is daar waar ons in 1946 bedachte pensioenstelsel vandaag de dag al hinkelend over struikelt. We moeten die hinkelbaan anders op de stoep tekenen met z’n allen. En vlug, voordat het gaat regenen.”

Wouter de Jong

Pensioenbestuurder CNV Vakmensen Marcel Hulsegge:

“Afscheid nemen van ‘garantie’ en ‘risico’ voorzichtig omarmen”“Garanties zijn voor het Burgerlijk Wetboek en niet voor pensioenen. De definitie van, en de reglementen rondom het fenomeen ‘garantie’ staan in het Burgerlijk Wetboek. Dat is waar het hoort. Daar moet elke burger in dit land op kunnen terugvallen. Wij hebben met z’n allen dat fenomeen ‘garantie’ echter jaren-lang geplakt op pensioenen. Het wás ook lange tijd houdbaar. Maar nu niet meer. Ons Nederlandse pensi-oenstelsel is alleen houdbaar als we afscheid nemen van ‘garantie’ en ‘risico’ voorzichtig omarmen.”

“Helemaal niet nodig”, zo stelt socioloog dr. Levi van den Bogaard uit Liempde vast. Zijn conclusie in het promotieonderzoek gaf juist zicht op het tegenovergestelde: pensioen, goed voor u!

Van den Bogaard vol-tooide in februari zijn promotieonderzoek aan de Universiteit van Amsterdam. “De overgang van werken naar pensioen wordt vooral eenvoudiger als de persoon in kwestie al vóór dat pensioneringsmo-

ment ook iets anders deed naast het betaalde werk. Die vrijwillige – of lichtjes betaalde – ver-volgbaan verdringt dan met gemak de zitplaats achter die figuurlijke geraniums na de pensioen-datum. Het gevoel dat je er toe doet - nog steeds – doet de betrokkene erg goed. Dat bleek uit onsonderzoek. Als een zinvolle tijdsbesteding kanworden gevonden voelt pensionering als een ruiltussen betaald en onbetaald werk. En allerminstals een waardevermindering als mens zijnde.”

TevredenHet begrip zinvol is daarbij niet echt aan erosie onderhevig, zo verduidelijkt Van den Bogaard. “Het gaat hier om - wat wij sociologen noemen - levenstevredenheid, life-satisfaction. Dat is het

gevoel dat mensen hebben over hun eigenwaar-de in de samenleving en de naaste omgeving. Of dat nu betaald of onbetaald is blijkt van onder-geschikt belang. Als er sprake is van duidelijke toegevoegde waarde, dat je iets kunt betekenen, dan geeft dat een belangwekkend tevredenheids-signaal.”

Gouden horlogeHeel bijzonder noemt Van den Bogaard zijn be-vinding rondom het pensioneren zelf: “De pen-sionerende man of vrouw heeft op dat moment grote behoefte aan persoonlijke aandacht. Aan-dacht voor zijn/haar bewezen diensten. Als op dat moment nadrukkelijk wordt stilgestaan bij alles wat je hebt betekend voor het bedrijf of onderne-

ming, dan strekt de levenstevre-denheid zich zelfs geruime tijd tot in de pensioenjaren. Want er wás duidelijk erkenning voor de geleverde inzet. Die erkenning levert op zijn beurt brandstof voor de inzet of tevredenheid na pensioendatum. Daar kan zelfs geen gouden horloge tegen op, zo werd ons duidelijk. Markeer dat pensioen dus met een duidelijke, persoonlijke ceremonie. Daar heeft de betrokkene, en dus ook zijn omgeving, erg veel profijt van.”

Wouter de Jong

Pensioen, goed voor u!Pensioneren, en dan? Achter de geraniums…. Vaak wordt dit beeld gebruikt als het gaat om de tijd na het werkzame leven. Het zwarte gat dat pensioen heet.

Page 2: Nieuwsbrief Pensioen Maart 2016 - CNV Vakmensen...Nieuwsbrief Pensioen Vakmensen Maart 2016 | editie 8 Pensioenbestuurder Marcel Hulsegge zegt het met zowel aarzeling als nadruk tegelijk.

Nieuwsbrief Pensioen Vakmensen

Maart 2016 | editie 8

Pensioen kwijt na faillissement asbestsaneerderAls een bedrijf failliet gaat, hoe zit dat dan met het pensioen van de werknemers? Goede vraag. Zeker als de werkgever al een tijdlang geen pensioenpremie heeft betaald. En het pensioen ook nog eens is ondergebracht bij een commerciële verzekeraar.

Achttien werknemers van het inmid-dels failliete asbestverwijderingsbedrijf Infinity Noord uit Drachten hebben even helemaal geen ‘Zwitserleven-gevoel’. Door een dubieuze handelwijze van de verzekeraar, waar hun pensioen was ondergebracht, lopen ze in totaal bijna 100.000 euro aan pensioengeld mis.

BetalingsregelingWat is er gebeurd? Infinity was – van-wege financiële problemen – gestopt met de premiebetaling. Het bedrijf trof een betalingsregeling met pensioen-verzekeraar Zwitserleven, maar hield zich daar vervolgens niet aan. Daarop maakte de verzekeraar de regeling met terugwerkende kracht premievrij. “Feitelijk hield de pensioenregeling hiermee op te bestaan”, zegt bestuur-der Jan Kampherbeek van CNV Vak-mensen, die nauw bij de zaak betrok-ken was. “De werknemers hadden geen pensioenopbouw meer. En dat terwijl ze er wel gewoon voor hadden betaald.”

Dan gaat Infinity failliet. Het UWV neemt normaal gesproken de beta-lingsverplichtingen over, ook de achter-stallige pensioenpremies. Maar in dit geval kon dat niet, want Zwitserleven had de regeling al premievrij gemaakt. Het gevolg: de werknemers lopen dus een jaar pensioenopbouw mis. Zwitser-leven is niet bereid om de werknemers hierin tegemoet te komen.

MediaVoor CNV Vakmensen voldoende

aanleiding om er ook in de media aandacht voor te vragen. Er volgen publicaties, onder andere in de Leeu-warder Courant en het Algemeen Dagblad. “De kwestie laat duidelijk zien dat werknemers risico’s lopen als hun pensioen is ondergebracht bij een commerciële verzekeraar”, zegt Kampherbeek. “Het gaat mis als de werkgever in gebreke blijft bij de pre-miebetalingen. Een commerciële ver-zekeraar kan de regeling dan zomaar stopzetten, zelfs met terugwerkende kracht. Als werknemer sta je op zo’n moment machteloos.”

RadarOok tv-programma Radar duikt in de kwestie. In de uitzending op 22 februari komt CNV Vakmensen-voor-zitter Piet Fortuin uitgebreid aan het woord; Zwitserleven laat het afwe-ten in de studio. Fortuin wijst bij die gelegenheid er eveneens op dat de werknemers in zo’n situatie veel beter af zijn bij een pensioenfonds. “Een pensioenfonds is verplicht om de premies te innen en kan de regeling niet eigenhandig stopzetten. Als een bedrijf failliet gaat, neemt het UWV de betalingsverplichting over. De rechten van werknemers zijn bij een pensioen-fonds dus beter afgedekt dan bij een commerciële verzekeraar.”

Meer info:www.cnvvakmensen.nl/zwitserleven

Kees de Vos

Bestuurder Jan Kampherbeek: “Bizar dat werknemers het pensioen niet ontvangen waarvoor ze wel gewoon hebben betaald. Zo worden mensen gemangeld door instanties.”

5

Wetsvoorstel ligt bij Eerste Kamer

Een variabel pensioen om mee te beginnen aan het eindWerknemers met een premieovereenkomst moeten op pensioendatum kunnen profiteren van meer rendement dan nu mogelijk is met deze (ex-treem) lage rente. Dat is de inzet van een wetsontwerp van staatssecreta-ris Jetta Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

Ongeveer 1 miljoen mensen hebben een premie- of kapitaalovereenkomst. Dit aantal neemt de laatste jaren snel toe. De lage rentestand van dit moment doet werknemers met een beschikbare premieregeling of andersoortige pensioen-kapitaalafspraak enorm veel pijn. Omdat de dagrente geldt als norm voor het uit te keren pensioenbedrag (ineens) worden deze mensen geconfronteerd met een enorm kapitaalverlies. Er resteert een veel lagere uitkering dan ooit verwacht die, eenmaal omgezet in een lijfrentepolis, resulteert in een uiterst marginale maandelijkse pensioenuitkering.

PleisterKlijnsma had in het verleden al een pleister geplakt op deze pensioenwond: mensen mochten een deel van het kapitaal ook pas twee jaar later tot uitkering later komen en omzetten in een lijfrente. Deze pensioenknip – zoals het offi-cieel heette – leverde er een onverwachte uitkomst op. De rente daalde in die twee jaar nóg verder. Het premierendement veranderde daarmee van slecht in desastreus.De staatssecretaris wil met het wetsvoorstel mogelijk maken dat voortaan een deel van het gespaarde pensioengeld ineens wordt uitgekeerd. Tegelijkertijd mag het andere deel nog worden belegd om uit te monden in een pensioenuit-kering. De hoogte van die uitkering ademt dan mee met het rendement op de kapitaalmarkt. Daarmee is het rentespook voor de beschikbare premieregeling het bos in gestuurd, zo is de gedachte. De premiebetaler mag bij pensionering bepalen of hij een variabele uitkering kiest – die meebeweegt met beleggings-resultaat – of een vaste uitkering tot aan dag van overlijden.

Het risico dat gepensioneerden lang in leven blijven moet volgens het wets-voorstel financieel worden gedeeld met een hele groep deelnemers. Het mag ook in een keer worden gedekt met een persoonsgebonden verzekering. In het eerste geval zal de hoogte van het pensioen ook meebewegen met de mate waarin mensen langer in leven blijven. Dat put immers het uitstaande vermo-gen uit.

Eerste KamerDe Tweede Kamer stemde al in met het wetsvoorstel van de staatssecretaris. Die wil de nieuwe wet graag laten ingaan op 1 juli. Maar de Eerste Kamer moet er nog over oordelen.

Wouter de Jong

Pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW) – waar ook CNV Vakmen-sen zijn pensioenen heeft ondergebracht - verkoopt de komende jaren haar belangen in bedrijven met een relatief hoge CO2-uit-stoot. PFZW wil zo de (klimaat)risico’s in de beleggingsporte-feuille verkleinen. In 2020 moet de ‘carbon-footprint’ met de helft zijn afgenomen.

PFZW kiest voor ondernemingen die het best in staat zijn in te spelen op een duurzame toekomst, zo beargumenteert het fonds de koersveran-dering. Zo wordt het pensioenkapitaal van de deelnemers beschermd.

Peter Borgdorff, directeur PFZW: “PFZW vult hiermee de grote ambities in die we in 2014 hebben vastgesteld in ons verantwoord beleggings-beleid. Sturen op financieel rendement en duurzaamheid gaan elkaar versterken. Ook verlangen onze deelnemers dat hun pensioenvermo-gen bijdraagt aan een betere wereld in plaats van deze uit te putten.’’

Wouter de Jong

PFZW wil meer lucht in beleggingen en weg uit CO2

Page 3: Nieuwsbrief Pensioen Maart 2016 - CNV Vakmensen...Nieuwsbrief Pensioen Vakmensen Maart 2016 | editie 8 Pensioenbestuurder Marcel Hulsegge zegt het met zowel aarzeling als nadruk tegelijk.

Nieuwsbrief Pensioen Vakmensen

Maart 2016 | editie 8

Colofon

Samenstelling en redactie:

Wouter de Jong | Bijdragen: de

pensioenbestuurders, Kees de

Vos | Fotoredactie: Bernadine de

Mooij / Wouter de Jong Vormge-

ving: Bernadine de Mooij | Maart

2016

Tiberdreef 4 / 3561 GG Utrecht |

Postbus 2525 / 3500 GM Utrecht

T 030 75 11 007 | e-mail redactie

[email protected] |

website www.cnvvakmensen.nl

?Wie doet wat?Als vakbond besturen wij mee in de diverse pensioenfondsen of zien wij toe op een goede bestuursvorm. Zo beheren wij mede het loon dat onze leden opzouten tot later, tot aan het moment dat ze de pensioendatum hebben bereikt.

Maar wie van onze pensioenbestuurders zit nou precies waar aan tafel? Bij wie kun je terecht als je een vraag hebt over pensioenfonds X of Y, of pensioenregeling zus en zo? Dan kan het nuttig zijn dat je beschikt over het overzicht hiernaast. Daarin zijn ook de pensioenzetels genoemd van de collega’s die (nu nog) namens de CNV Dienstenbond in een pensioenfondsbestuur deelnemen.

??Verdeling pensioenfondsen CNV Dienstenbond

Peggy Wilson

Ondernemings Pensioenfonds ING

Ondernemings Pensioenfonds ING CDC

Bpf Zorgverzekeraars

Bpf Groothandel in Levensmiddelen

Chris Lonsain

Bpf Agrarische en Voedselvoorzienings-handel

Bpf Handel in Bouwmaterialen

Bpf Wonen

Bpf Beveiliging

Pensioenfonds voor de Nederlandse

Harrie de Vaan

Bpf Architecten

Bpf Trueblue (Informatie- Communicatie- en Kantoortechnologie

Bpf Reisbranche

Vroegpensioenfonds VPtech

Gert-Jan Seffinga

Pensioenfonds Textielverzorging

Bpf Levensmiddelenbedrijf (detailhandel)

Bpf Detailhandel

Bpf Groothandel Bloemen en Planten

Stichting Pensioenfonds voor Personeels-diensten (StiPP)

Nico Passchier

Bpf Grafische Bedrijven

Bpf Banden en Wielen

Pf Coöp

Bpf Groothandel Textiel

Boos met pensioenMet een glimlach de pensioengerechtigde leeftijd instappen, om verder lekker te gaan genieten van hobby’s en vrije tijd. Het wordt een steeds zeldzamer fenomeen. Menigeen zal hooguit met een grimlach over de drempel ‘stappen’. Zoveel wordt dui-delijk uit het onderzoek van het Nederlands Interdisciplinaire Demografisch Instituut (NIDI) waarvan de uitkomsten in februari bekend werden gemaakt. Bijna de helft van de oudere werknemers is boos of zelfs woedend dat hun pensioendatum hen is afgenomen.

De afschaffing van vut in 2006 en de op-hoging van de AOW-gerechtigde leeftijd in 2012 hebben tot forse boosheid geleid onder de groep werkenden die dacht ‘bijna klaar te zijn’. De nieuwe pensioen-regels voelen nogal eens als ’overval’ door de regering. Een van de deelnemers aan het onderzoek bracht de teleurstel-ling kernachtig onder woorden: “Ik ben van 1951. Op mijn 59e moest ik nog 3,5 jaar werken. Op mijn 61e nog 2,5 jaar. En op mijn 62e weer 3,5 jaar. En op mijn 63e nog stééds 3,5 jaar…”

FatamorganaDe fatamorgana-beleving van het pensi-oenrecht maakt dat mensen zich bekocht voelen. Jarenlang is hen voorgespie-geld dat ze met pensioen konden op

een leeftijd die vast stond én bovendien hoorde bij een gezondheidsverwachting die enigszins in orde leek. Nu wekt het pensioenvooruitzicht – op de veel latere leeftijd – vooral zorgen. Ben ik nog wel in staat om te genieten van m’n vrije tijd? Dat wordt een steeds belangrijker gedachte.

Ziek70 procent van de oudere werknemers die deelnamen aan het NIDI-onderzoek had een langdurig aandoening of handi-cap, vastgesteld door een arts. Een kwart van de deelnemers meldde zelfs drie of meer aandoeningen. Vrijwel altijd lever-de dit een beperking op in de uitvoering van het dagelijks werk. Lager opgeleiden hebben hier opmerkelijk meer last van

dan hoger opgeleiden. Langer doorwer-ken gaat voor het gros van de oudere werknemers allerminst vanzelf, zoveel maakt het NIDI-onderzoek wel duidelijk.

Geen zin meer (in)De latere pensioenleeftijd maakt onder de deelnemers aan het NIDI-onderzoek verder iets opmerkelijks duidelijk: Grote groepen oudere werknemers sorteren in hun dagelijkse bezigheden voor op de nieuwe werkelijkheid. Omdat ze geen zin meer hebben of omdat ze er de zin niet langer van in zien. In het eerste geval proberen ze de werkweek zo korte mogelijk te maken (17 procent van de deelnemers). Het ontbrekende nut slaat op nog investeren in het leren kennen van nieuwe collega’s (20 procent) of het

nog leren van nieuwe dingen via scholing en cursusgebruik (35 procent).

Bovengrens“Dat laatste is best zorgelijk”, reageert pensioenbestuurder Marcel Hulsegge op de uitkomsten. “Het betekent dat onze inzet op duurzaam doorwerken en aller-hande ontziemaatregelen eigenlijk alleen maar belangrijker worden. De overheid heeft het voor doorsneewerknemers totaal onmogelijk gemaakt om eerder

met pensioen te gaan. Het is gewoon niet te betalen. Elk jaar eerder met pensioen gaan dan de wettelijke grens kost je bijna 10 procent van je pensioenuitkering. Dus moet er veel gebeuren aan het gezond én tevreden behalen van je veel latere pensioendatum. Daarin hebben wij als vakbond een belangrijke rol, die we ook nadrukkelijk spelen.”

Wouter de Jong

Aart van den Brink

Pensioenfonds Bouw

Pensioenfonds Woningcorporaties

Pensioenfonds Waterbouw

Pensioenfonds Zeevisserij

Jan Wevers

Spoorwegpensioenfonds

Pensioenfonds Openbaar Vervoer

Pensioenfonds VLEP

Marco van Straten

Pensioenfonds Bakkers

Pensioenfonds Horeca en catering

Pensioenfonds Recreatie

Henk Wuijten

Pensioenfonds Meubelindustrie en Meubileringsbedrijven

Pensioenfonds Betonproducten

Pensioenfonds Schoen- Leder- enLederwarennindustrie (PSL)

Ondernemingspensioenfonds PSS

René Lahoye

Pensioenfonds Kappers

Pensioenfonds Dranken

Pensioenfonds Bakker

Rob Vlietman

Pensioenfonds Slagers

Pensioenfonds Koopvaardij (Pensioenraad)

VUT-fonds Havens (STIVU)

John Koudijs

Pensioenfonds Landbouw

Pensioenfonds Molenaars

Pensioenfonds Sigaren

Ronald van Oostrom Bpf Rijn- en binnenvaart

Bpf Vlakglas

Harm Roeten

Pensioenfonds Kunststof en Rubber

Pensioenfonds Schoonmaak

Pensioenfonds Tandtechniek

Pensioenfonds Houtverwerkende Industrie

Pensioenfonds Orsima

Lex Raadgever

Pensioenfonds Metalectro (PME)

Pensioenfonds Houthandel

Pensioenfonds Tapijt en Textiel (MITT)

Marcel Hulsegge Pensioenfonds Metaal en Techniek (PMT)

Wyb Kusters Pensioenfonds Vervoer

Bestuurders buiten pensioenafdeling VM

Frans van der Veen Pensioenfonds Slagers