Nieuwsbrief nr. 15 - december 2013 2-koloms… · Een update 4 Pensioen: Toeslag per 1 januari...

12
Nieuwsbrief nr. 15 - december 2013 Indien onbestelbaar s.v.p. retour naar: Secretariaat VGV, Weeshuislaan 15, 3701 JV Zeist Inhoudsopgave per pagina 2 Voorwoord van uw voorzitter 3 Wat speelt er op dit moment op het pensioenvlak? Een update 4 Pensioen: Toeslag per 1 januari 2014? 5 Van tankmeter tot coördinator Vopak Senior: Een gesprek met Bas Vogel 6 Algemene Ledenvergadering van de NVOG van 27 november 2013 6 Stand van zaken in de kwestie Optas / Aegon 7 De “knip” weggewerkt in de Zvw, resp. zorgverzekering 7 E-health: teleconsult 8 E-health: begeleiding van chronisch minder validen 8 Inkomstenbelasting 2013 9 Informatie oud-medewerkers Interstream Barging 10 Ouderen vaak oververzekerd 10 Interen op je vermogen als je in het bejaardentehuis of verpleeghuis terecht komt? 10 De website niet bekeken. Wat heeft u dan gemist? 11 De ons ontvallen leden sinds de opgave in Nieuwsbrief 14 van juli jl. 12 Onze collectieve zorgverzekering, nieuws voor 2014 Nieuwsbrief nr. 15 december 2013 blad 1 van 12

Transcript of Nieuwsbrief nr. 15 - december 2013 2-koloms… · Een update 4 Pensioen: Toeslag per 1 januari...

Page 1: Nieuwsbrief nr. 15 - december 2013 2-koloms… · Een update 4 Pensioen: Toeslag per 1 januari 2014? 5 Van tankmeter tot coördinator Vopak Senior: Een gesprek met Bas Vogel 6 Algemene

Nieuwsbrief nr. 15 - december 2013

Indien onbestelbaar s.v.p. retour naar: Secretariaat VGV, Weeshuislaan 15, 3701 JV Zeist

Inhoudsopgave per pagina

2 Voorwoord van uw voorzitter

3 Wat speelt er op dit moment op het pensioenvlak? Een update

4 Pensioen: Toeslag per 1 januari 2014?

5 Van tankmeter tot coördinator Vopak Senior: Een gesprek met Bas Vogel

6 Algemene Ledenvergadering van de NVOG van 27 november 2013

6 Stand van zaken in de kwestie Optas / Aegon

7 De “knip” weggewerkt in de Zvw, resp. zorgverzekering

7 E-health: teleconsult

8 E-health: begeleiding van chronisch minder validen

8 Inkomstenbelasting 2013

9 Informatie oud-medewerkers Interstream Barging

10 Ouderen vaak oververzekerd

10 Interen op je vermogen als je in het bejaardentehuis of verpleeghuis terecht komt?

10 De website niet bekeken. Wat heeft u dan gemist?

11 De ons ontvallen leden sinds de opgave in Nieuwsbrief 14 van juli jl.

12 Onze collectieve zorgverzekering, nieuws voor 2014

Nieuwsbrief nr. 15 december 2013 blad 1 van 12

Page 2: Nieuwsbrief nr. 15 - december 2013 2-koloms… · Een update 4 Pensioen: Toeslag per 1 januari 2014? 5 Van tankmeter tot coördinator Vopak Senior: Een gesprek met Bas Vogel 6 Algemene

Vereniging Gepensioneerden Vopak VGV

Nieuwsbrief nr. 15- december 2013

secretariaat:

telefoon:internet: e-mail:ING-bank:

Weeshuislaan 153701 JV Zeist030 – 69 20 [email protected] 94 603

Voorwoord van uw voorzitterJoop Hoogvliet

Tien jaar VGV

Twee verheugende gebeurtenissen kunnen worden vermeld:

De redactiecommissie van de VGV presen-teert met deze uitgave de 15e nieuwsbrief. Een mooi aantal, een felicitatie waard!

Een ander heuglijk feit is dat dit jaar het 10-jarig bestaan van onze vereniging in bescheiden kring kon worden gevierd. De zittende en oud- bestuursleden stonden – samen met de nog in leven zijnde bestuursleden van het eerste uur - stil deze mijlpaal tijdens een gezellig samenzijn.

Eenvoudig en geslaagd

De achter ons liggende periode heeft het bestaansrecht van onze vereniging meer dan bewezen. De actuele ontwikkelingen op het vlak van pensioenen en zorg accentueren belangenbehartiging voor onze leden des te meer. Elders in deze uitgave leest u meer over huidige en toekomstige ontwikkelingen op de terreinen van pensioen en zorg.

Los van het informatieve karakter van de nieuwsbrief, moet ik u toch ook wijzen op het bestaan van onze website waar u geregeld gewe-zen wordt op actuele ontwikkelingen.

Ruw vaarwater

De miljoenennota zoals gepresenteerd op Prinsjesdag heeft gezorgd voor onrustig vaarwater voor wat betreft inkomen en kosten voor zowel werkenden als gepensioneerden. Een groot deel van de gepensioneerden in ons land ervaart naast stijgende kosten ook nog eens een korting op de pensioenen. Droevig maar waar. Werkgele-genheid brokkelt af waardoor vooral ook jongeren in de problemen komen.

De gepensioneerden van Vopak bleven tot op heden verschoond van kortingen en genoten in 2012 zelfs een bescheiden toeslag, zoals er ook nu en kleine verhoging in de lucht hangt. Dit moet posi-tief worden beoordeeld en zo wordt het vaarwater dus wat rustiger.

Het toekomstbeeld blijft natuurlijk ongewis maar voor ons is een gematigd optimisme gewettigd. Uw bestuur en zijn vertegenwoordi-gers binnen de bestuurscolleges van pensioenland houden de vin-ger aan de pols. Zij houden u uiteraard op de hoogte.

Samenwerkingsverbanden NVOG / CSO

Zoals u zult weten is de VGV lid van de koepel NVOG (Nederlandse Vereniging van Organisaties voor Gepensioneerden). Een conflict binnen de NVOG heeft in 2012 geleid tot halvering van het ledenbe-stand van deze koepel. Deze splitsing stond aan de basis van het ontstaan van de KNGV (Koepel van Nederlandse Gepensioneerden Verenigingen) die minder breed van opzet is en minder contacten heeft binnen de politiek. Reden voor de VGV de koepel NVOG trouw te blijven.

De relatie met de CSO (Centrale Samenwerkende Ouderenorgani-saties) als loket naar lokale en landelijke overheden was en is daar-mee geborgd. Heel belangrijk voor onze achterban.

Opmerkelijk en verheugend is het feit dat met name op het pensi-oenvlak de partijen NVOG en KNGV toenadering hebben gezocht en gevonden. Dit met alle voordelen van bundeling van kennis en daadkracht. Als het stof helemaal is neergedwarreld, is hereniging denkbaar!

In de huidige situatie vertegenwoordigt de CSO ca. 500.000 oude-ren. Bij hereniging NVOG / KNGV stijgt dit getal naar 600.000 en kan de macht van het getal, politiek gezien, een nog grotere rol gaan spelen. De tijd zal het leren.

Ontwikkelingen in zorg, welzijn en wonen

Collectief gebrek aan visie in het verleden heeft in de afgelopen jaren geleid tot een noodzakelijke aanpassing in het zorglandschap. Ik zeg “collectief” omdat zowel overheid (onafhankelijk van kleur kabinet) als vertegenwoordigende organisaties binnen "de zorg" met name de AWBZ tot een financieel onbeheersbaar monster hebben gemaakt.

Oneigenlijk onderbrengen van, weliswaar zorggerelateerde, zaken onder deze wetgeving en deze zaken tot “recht” promoveren vormt de basis voor de noodzaak van revisie.

De "kern-AWBZ" moet, zoals ooit bedoeld, uitsluitend toegankelijk zijn voor gevallen die onder de noemer "onvoorzien en onverzeker-baar risico" vallen. De wet LIZ (Langdurige Intensieve Zorg) neemt de plaats in van de AWBZ. Alle andere zaken worden ondergebracht bij de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning, uit te voeren door de gemeenten) en / of Zvw (Zorgverzekeringswet, uit te voeren door zorgverzekeraars).

Maar toch: zorg wordt wel duurder, onder andere door de vergrij-zende bevolking. Zo wordt het eigen risico in de zorgverzekering met € 10 verhoogd naar € 360 en stijgen de premies voor aanvul-lende verzekeringen. Allerlei toeslagen en compensaties worden beperkt.

Op Prinsjesdag werd het begrip “participatiemaatschappij” geïntro-duceerd: Een goede kandidaat voor “het woord van 2013”. Een eufemisme voor “zoek het maar onderling uit”?...... De invulling door de overheid is nog onbekend.

Pensioenen

Siem Griffioen heeft in vervolg op zijn artikel in de vorige Nieuws-brief een verhelderende bijdrage geschreven. Niet altijd lichte kost maar zeer lezenswaardig en informatief. Kabinet en Kamer debatte-ren nog over de inhoud en vorm van het ook door de VGV beoogde contract als tussenvorm van reëel en nominaal contract.

Afhankelijk van een voldoende "toeslagreserve" zou een besluit van het Pensioenfonds Vopak een toeslag te verlenen mogelijk zijn, zo meldt de Pensioenkrant. Het jaar is echter nog niet voorbij!!

Nieuwsbrief nr. 15 december 2013 blad 2 van 12

Page 3: Nieuwsbrief nr. 15 - december 2013 2-koloms… · Een update 4 Pensioen: Toeslag per 1 januari 2014? 5 Van tankmeter tot coördinator Vopak Senior: Een gesprek met Bas Vogel 6 Algemene

Voorwaarde is ook dat de dekkingsgraad boven de 105% moet blij-ven, ook na de eventuele toekenning van een toeslag. De dekkings-graad per ultimo oktober bedroeg 121,6%.

Schadeverzekeringen en financiële diensten

De VGV heeft met Centraal Beheer Achmea collectiviteitskorting afgesproken. Zoals 18% op autoverzerkeringen en 10% op de woonverzekering.

Het zal u niet ontgaan zijn dat de premie voor de woonverzekering met ongeveer 25% is gestegen. Dat komt door de sprong in assurantiebelasting van 9,7% naar 21%, dat is al 11,3 van de 25%. Een andere component is het schrappen van de leeftijdskorting van 10% voor 55+ verzekerden. "Deze mensen hadden vroeger minder schade; dat is niet meer zo“, aldus Centraal Beheer......

De overige 4% ligt aan de slechte premie / schadeverhouding en een stijging voor het CBS-indexcijfer voor gebouwen en glas.

Onze secretaris houdt contact met de accountmanager, ook om te proberen de korting voor senioren te handhaven.

Contributie

Begin januari zal de penningmeester de contributie gaan incasseren voor 2014. Tijdens de ALV van 24 april jl. werd besloten de contribu-tie te handhaven op € 12,50. Mocht u een gewijzigd banknummer (anders dan de IBAN-verlenging) nog niet hebben doorgegeven, doet u dat dan omgaand via [email protected] of via het secretariaat.

We verzoeken de leden die ons geen incasso-machtiging gaven zelf bijtijds te betalen en geen aanmoediging af te wachten......

Algemene Ledenvergadering

Noteert u alvast onze volgende Algemene Ledenvergadering? Deze zal plaatsvinden op woensdag 16 april 2014, 14:00 uur , als vanouds in Grand Café Rustburcht te Rotterdam. U ont-vangt natuurlijk bijtijds een uitnodiging.

Het VGV-team wenst u ondanks de langdurige tegenwind in de economie toch een gezellige jaarwisseling en een gezond 2014 toe.

Wat speelt er op dit moment op het pensioenvlak? Een update

Siem Griffioen

Ook in deze Nieuwsbrief gaan we – nu wat korter dan anders – in op de stand van zaken.

Wat korter omdat ik voor de echt geïnteres-seerden onder u kan verwijzen naar de pre-sentaties van Jos Berkemeijer en Klaas Mole-naar zoals deze gegeven zijn op de Algemene Ledenvergadering van het NVOG waarvan uw VGV lid is. Jos Berkemeijer is de pas

benoemde voorzitter pensioenen van het CSO en Klaas Molenaar is voorzitter van de commissie pensioenen van het NVOG. U vindt deze presentaties geheel in het afgeschermde gedeelte “Mijn VGV” (via Leden-info) van onze website bij de “Nieuwsbrieven NVOG”.

In aansluiting op de vorige Nieuwsbrief probeer ik hier wat punten aan te stippen.

Herziening FTK

We blijven in gespannen afwachting van berichten uit den Haag over het FTK (Financieel Toetsings Kader) en daarmee een nieuw pensi-oencontract. De staatssecretaris Jette Klijnsma heeft in een brief van 1 oktober jl. toegezegd, na de consultatie van afgelopen zomer, om voor eind december te komen met een (aangepast) voorontwerp van de wet FTK. Werd al begin november door Jette Klijnsma gezegd dat het pas eind januari naar de Tweede Kamer gaat, nu werd begin december gesteld dat zij ‘haar uiterste best’ zal doen om het voorstel eind januari te publiceren. Dus duiken er berichten op, o.a. in Investment & Pensions Nederland, dat er een verdere vertra-ging dreigt. Daarbij lijkt niet alleen de technische inhoud de moeilijk-heid, maar ook agenda-perikelen. Positief is overigens dat de staats-secretaris naar voren gebracht heeft dat zij de contouren van het FTK met betrokkenen echt wil bespreken voordat het naar buiten komt. Onder de betrokkenen is ook de NVOG/CSO.

Is er een verband tussen de gesprekken die nu gaande zijn met regeringspartijen en D66, CU en SGP over aanpassingen aan de voorstellen die gesneuveld waren in de Eerste Kamer over verlaging van de fiscale ruimte voor aftrek van pensioenpremies?

We wachten af, al zal de ingangsdatum van het nieuwe pensioen-stelsel wellicht niet verschuiven. Ik hoop dat pensioenfondsen niet in tijdnood komen hierdoor. Al op 19 september heeft het Vopak Pensi-oenfonds een kennis-sessie belegd voor betrokkenen bij het fonds. Uiteraard met de stand van zaken van toen. De planning is nog steeds dat nieuwe pensioencontracten met het daarbij behorende financiële toezicht per 1-1-2015 in werking treden. Ik wijs u hierbij ook op het artikel in de Pensioenkrant van ons Pensioenfonds van december 2013.

Met Theo Nijman, directeur van Netspar (Network for Studies on Pensions, Ageing and Retirement, gelieerd aan de Universiteit van Tilburg), ben ik het eens dat het Nederlands pensioenstelsel toe is aan groot onderhoud. We moeten dat goed, zorgvuldig en compleet doen, dan kunnen we er weer jaren mee vooruit.

In de brief aan de Tweede Kamer van 1 oktober jl. wordt aangekon-digd dat uitsluitend met de tussen-variant van nominaal en reëel con-tract (zie mijn uitleg in de Nieuws-brief van juli 2013 en de Pensioen-krant van december 2013) geko-men zal worden. Dus is de wet één soort contract en één eenduidig FTK. Er is blijkbaar goed naar des-kundigen geluisterd (consultatie in de afgelopen zomer).

Op pagina 29 van de presentatie van Jos Berkemeijer vindt u de belangrijkste punten met opmerkingen/aandachtspunten. Belangrijk is dat een fonds weer zelf zijn ambitie ten aanzien van indexatie en dus het indexatiebeleid kan gaan bepalen. Op pagina 41 de conclu-sies van Jos: hij stelt terecht dat met het nieuwe FTK solidariteit, sta-biliteit, transparantie en stuurbaarheid centraal gesteld moeten wor-den.

Netspar (Lans Bovenberg samen met Theo Nijman) heeft na bekendmaking van de keuze van de staatssecretaris een stuk gepu-bliceerd “Keuzemogelijkheden in de vormgeving van de tussenvari-ant voor het FTK: De gerechten op het Tilburgs Menu”. Het gaat hierbij om mogelijke finale keuzes die nog gemaakt moeten/zouden kunnen worden door Klijnsma.

Nieuwsbrief nr. 15 december 2013 blad 3 van 12

Page 4: Nieuwsbrief nr. 15 - december 2013 2-koloms… · Een update 4 Pensioen: Toeslag per 1 januari 2014? 5 Van tankmeter tot coördinator Vopak Senior: Een gesprek met Bas Vogel 6 Algemene

Met het nieuwe FTK ontstaat uiteraard ook steeds weer de discussie over wat nu de ‘juiste’ rekenrente is. De meningen hierover blijven verschillend. Met de rekenrente worden de verplichtingen jegens actieven, slapers en gepensioneerden bepaald. Duidelijk mag

zijn dat zekerheid van de pensioenaanspraken en te hanteren rekenrente met elkaar samenhangen. Het voert in deze Nieuwsbrief te ver om er nog dieper op in te gaan. Wel wil ik hier graag verwijzen naar het artikel in de Pensioenkrant van december 2012 over de rekenrente.

Uw VGV praat actief mee over de uitwerking / aanpassing van ons pensioenfonds wat betreft de consequenties van het nieuwe (hoewel nu nog niet in detail bekende) FTK en andere al bekende en komende wetswijzigingen. Eerste vergaderingen worden nu gepland.

Wet Versterking Bestuur Pensioenfondsen

In de vorige Nieuwsbrief is door mij al uitgebreid ingegaan op deze wet. Er zijn nog wat kleine discussies geweest ook met de Tweede Kamer, maar de zaak is nu afgerond en wacht gewoon op verdere invoering.

Alle pensioenfondsen hebben tot uiterlijk 1 juli 2014 de tijd om over te gaan naar een nieuw bestuursmodel. Welke definitieve keuze zal ons Pensioenfonds Vopak gaan maken? Ook uw VGV zal zich hier-over beraden en op een goede manier en adequaat tijdstip haar opi-nie naar voren brengen.

Verbinden wonen en pensioen

Hoewel niet geheel nieuw, worden er steeds meer ideeën gelanceerd over het verbinden van wonen en pensioen. Een interessante bijdrage hierover staat op de site van PGGM:

http://www.pggm.nl/wat-vinden-we/Paginas/Maak-vaart-met-verbinden-wonen-en-pensioen.aspx.

De varianten die genoemd worden zijn het opnemen van nu opge-bouwde pensioenaanspraken en mensen een deel van hun pensi-oenpremie laten gebruiken voor hun huis. Er zijn nog meer ideeën over wonen en pensioen. In het artikel wordt uitleg gegeven van de genoemde varianten en de uitdagingen en praktische bezwaren die daarmee samenhangen.

Er zijn vast nog meer ideeën onder de zelfde noemer. Als overigens pensioenfondsen gaan meedoen aan een Nationale Hypotheekbank (de meest abstracte vorm van verbinden wonen en pensioen) moet er wel zorgvuldig voor worden gezorgd dat dergelijke beleggingen een normale verhouding risico-rendement te zien geven.

Europa / Brussel

Heeft Michel Barnier, de Europese Commissaris voor de Interne Markt, al in mei gesteld dat de strengere kapitaaleisen voor pensi-oenfondsen (99,5%, zie vorige Nieuwsbrieven) voorlopig niet in de pensioenfondsenrichtlijn zal worden opgenomen, de EIOPA, de Europese pensioenautoriteit, gaat onverdroten door met het verder uitwerken van het concept van Holistische Balans (HBS).

HBS is een balans die ook alle voorwaardelijke toezeggingen van en aan betrokkenen, dus ook de werkgever, weergeeft w.o. pensioenpremie, indexatie en kortingen.

Na de eerste ronde onderzoek en rondvragen zijn er verdere rond-vragen ondernomen o.a. over de financiële waardering van voor-waardelijke toezeggingen van sponsors (werkgevers).

Volgens de EFRP (het samenwerkingsverband van Europese Orga-nisaties van Pensioenfondsen waarbij bijvoorbeeld de Nederlandse Pensioenfederatie is aangesloten) is de EIOPA van plan om aan de opvolger van Barnier (volgend jaar te benoemen na de Europese Verkiezingen) een compleet voorstel met betrekking tot kapitaalei-sen voor pensioenfondsen te presenteren. Dit zal eind 2014, hoogst waarschijnlijk 2015 zijn.

Op de EIOPA conferentie van afgelopen november heeft Barnier nogmaals benadrukt dat het voorstel voor een IORP-Richtlijn geen kapitaaleisen zal bevatten en uitsluitend gericht zal zijn op besturen en transparantie van pensioenfondsen.

Siem Griffioen, december 2013

Pensioen: Toeslag per 1 januari 2014?Pensioenkrant – Pensioenfonds Vopak

De Pensioenkrant van december verblijdde ons met onderstaand bericht:

Toeslag per 1 januari 2014

Het pensioenfonds streeft ernaar de pensioenen ieder jaar aan te passen aan de stijging van het prijspeil. Door de financiële situatie van Pensi-oenfonds Vopak kon deze aanpassing (toeslag-

verlening) in de afgelopen jaren echter niet plaatsvinden. Alleen in 2012 is er een toeslag van 1,5% verleend. Deze toeslag is volledig door Vopak gefinancierd door middel van een extra storting.

Eind 2012 zou de toeslagreserve nog steeds negatief zijn. Na een aanbod door Vopak kon de toeslagreserve worden aangevuld vanuit de algemene reserve. Hierdoor kon in 2013 met een schone lei wor-den begonnen. Door het behaalde rendement en de ontwikkeling van de rente verwachten we dat er op 31 december 2013 voldoende reserves zijn ontstaan voor het verlenen van een toeslag.

Het bestuur heeft besloten om, als die verwachting uitkomt, op 1 januari 2014 alle (uit te keren en opgebouwde) pensioenen te ver-hogen met 0,9%. Dit komt overeen met de stijging van het CBS-prijsindexcijfer over de periode oktober 2012 tot oktober 2013. Als blijkt dat de reserves niet voldoende zijn, kan dit besluit worden her-zien. Het bestuur onderzoekt nog of ook een inhaaltoeslag kan wor-den verleend (met het oog op de niet toegekende toeslagen in de afgelopen jaren). Een besluit hierover wordt waarschijnlijk half 2014 genomen, na de afronding van het jaarverslag over 2013.

Siem Griffioen, onze pensioen-specialist, tekent hierbij aan:

De toeslag is gebaseerd is op het CPI-cijfer AFGELEID, waarin dus NIET het effect van de BTW-verhoging wordt meegeno-men.

Het is volledig correct (volgens alle afspraken) dat men gebruik maakt van dit indexcijfer. Ik ben het er ook mee eens dat dit cij-fer gebruikt wordt. Immers men kan het pensioenfonds niet laten opdraaien voor de belastingmaatregelen die de overheid neemt en alle burgers treffen.

Nieuwsbrief nr. 15 december 2013 blad 4 van 12

Page 5: Nieuwsbrief nr. 15 - december 2013 2-koloms… · Een update 4 Pensioen: Toeslag per 1 januari 2014? 5 Van tankmeter tot coördinator Vopak Senior: Een gesprek met Bas Vogel 6 Algemene

Van tankmeter tot coördinator Vopak Senior: Een gesprek met Bas Vogel

Curt van Dijk

Op 1 april 1959 trad hij in dienst van het toenmalige Pakhuismeesteren en kwam te werken op de tankinstallatie te Pernis. “Ik was afkomstig”, aldus Bas, “van de grote vaart waar ik machinist was en ik sollici-teerde naar een baan op de wal. Ondanks de op dat moment zeer krappe arbeids-markt werd ik aangenomen”.

Wat werd je taak op de terminal?

“Bedrijfsleider Nico Witkamp, die het sollici-tatiegesprek voerde, vroeg mij wat ik wilde. Ik was niet erg op de hoogte van het soort functies op een dergelijke terminal en vroeg hem wat het bedrijf mij kon bieden. Hij stelde mij de functie als tankmeter voor.

In die functie waren er twee mogelijkheden: je kon daadwerkelijk met een meetlint de terminal op en nagaan of een af te leveren hoe-veelheid vanuit een opslagtank overeenkwam met de leveringsop-dracht. De andere mogelijkheid was ‘kantoortankmeter’. Dat hield in dat vanuit kantoor de geleverde hoeveelheden administratief werden verwerkt. In die laatste functie ben ik tot 1969 werkzaam geweest, waarna ik werd overgeplaatst naar de Botlek-terminal.

Daar kreeg ik op administratief gebied te maken met de douane en met de beveiliging, wat uiteindelijk resulteerde in aanstelling als hoofd afdeling veiligheid.

Daardoor kreeg ik ook veelvuldig contact met de Rivierpolitie, nu Zee-havenpolitie genoemd. Onder andere bij ernstige gevallen van dief-stal werd de politie ingeschakeld, maar als het enigszins mogelijk was regelden wij dergelijke zaken zelf. Dieptepunt was in 1989 een brand in één van de tanks, waarbij drie doden te betreuren vielen.

Er was ook regelmatig overleg tussen de veiligheidsfunctionarissen van vrijwel alle Rotterdamse havenbedrijven. Het uitwisselen van ervaringen vormde steeds een belangrijk element in dit overleg.”

Humor in de haven

Iemand die bij een havenbedrijf heeft gewerkt weet ongetwijfeld wel een humoristisch voorval te melden. Zo ook Bas Vogel. Hij vertelt: “Bij een tankterminal komen ook regelmatig de zogeheten aflaad-controleurs, die in dienst zijn van controlebedrijven, om leveringen te controleren.

Een van hen had als jubileumgeschenk van Pakhuismeesteren een fiets gekregen. Op zekere dag meldde hij dat hij zijn fiets niet kon vinden en dat hij hem graag nog langer wilde hebben. Een zoektocht bracht hem bij de technische dienst. Daar was men zo vriendelijk geweest om die fiets wat te verlengen: zij hadden er een pijp van maar liefst drie meter lengte tussengelast. Hij wilde hem immers lan-ger hebben! Toen bleek dat de fiets zo niet meer zo eenvoudig te berijden was werd de pijp maar weer verwijderd.”

Toneel

Pakhuismeesteren kende een bloeiende personeelsvereniging. Er bestond een mannenkoor dat luisterde naar de naam “PHM-Noten-pikkers”, onder leiding van Cor Groeneveld, en verder waren er een band die speelde op ontspanningsavonden, een tafeltennisgroep en een toneelgroep. Bas maakte deel uit van die toneelgroep.

“Ik heb zeker vier à vijf keer in een toneelstuk meegespeeld. De regie had mevrouw Meinster, de toenma-lige sociaal werker binnen het bedrijf. De stukken werden opge-voerd in zaal ‘Odeon’ in de Gouver-nestraat en hadden altijd veel suc-ces. Het was een hechte groep die,

mede dank zij de goede regie, een stuk altijd uitstekend voor het voetlicht wist te brengen. De toneelstukken werden tevens in Amsterdam opgevoerd en ook daar werd veel waardering geoogst.

Ook het mannenkoor gaf liederen ten beste, waaronder het ‘Lied van de Apotheker’, waarbij de tekst uitsluitend bestond uit het woord ‘Apotheker’. Dit leverde uiteraard de nodige hilariteit op.”

1990

“Het jaar dat ik gebruik kon maken van de toen bestaande ‘VUT’- regeling. Dat betekende dat ik mij nog meer kon inzetten voor het vrijwilligerswerk dat ik ook al tijdens mijn dienstverband bij Pakhuis-meesteren / Pakhoed deed. Al ruim 31 jaar was ik beheerder van de sportkantine in Spijkenisse. Overigens, ook al woon ik al jaren in die gemeente, ik ben een echte Rotterdammer, geboren en getogen in Hillesluis. Ik ben daar ook getrouwd en zoals in die periode een noodgedwongen feit was, betekende dat inwoning. Tot er in Spijke-nisse woningen vrijkwamen en wij daarheen zijn verhuisd.

In 1990 trad ik toe tot de redactie van ‘Paktank-Info’. Tevens richtte ik samen met Miep van der Schilt, Guus ten Bosch en Kees Vroegin-deweij het ‘Pluspunt Paktank’ op, waarbij Vutters en gepensioneer-den zich konden aansluiten. Destijds telde die groep ongeveer 90 leden. Jaarlijks organiseerden wij voor deze groep een bustocht, waaraan graag werd deelgenomen.

Verder ben ik al jaren lid van het Randstedelijk Mannenkoor en maak tevens deel uit van het bestuur. Het koor staat onder lei-ding van Arjen Breukhoven, een perfect dirigent en organist. Het is een koor dat in zijn repertoire het evenwicht zoekt tussen geestelijke en wereldlijke liederen en dat ook steeds weer weet te vinden. Mijn vrouw maakt deel uit van het koor van de Rooms-Katholieke kerk in Spijkenisse en mede daardoor ben ik als bestuurslid gevraagd voor de beheerscommissie van deze kerk”.

Dat zijn heel wat activiteiten

“Toch is dat niet alles. In het flatgebouw waar wij wonen maakte ik gedurende ongeveer vijf jaar deel uit van het bestuur van de V.V.E. (vereniging van eigenaren) en waar het Vopak betreft was ik mede betrokken bij de fusie van de pensioenfondsen van Pakhoed en Van Ommeren.

Nieuwsbrief nr. 15 december 2013 blad 5 van 12

Page 6: Nieuwsbrief nr. 15 - december 2013 2-koloms… · Een update 4 Pensioen: Toeslag per 1 januari 2014? 5 Van tankmeter tot coördinator Vopak Senior: Een gesprek met Bas Vogel 6 Algemene

En niet te vergeten: het voorzitterschap van Vopak Senior. Alle leden van Vopak Senior ontvangen het blad “Vopak Post” dat wij uit-geven en jaarlijks organiseren wij de traditio-nele boottochten. De bestuursleden en mede-oprichters zijn Olga Visser, Fred Slag-man, Roel Duizendstra en Lou Pothoven. Wij mogen ons verheugen in een goede onder-steuning door het bestuur van Vopak. Dankzij die steun kunnen wij onze leden ieder jaar weer een grandioze boottocht aanbieden”.

Koninklijk onderscheiden

In vorige interviews maakten wij melding van konink-lijke onderscheidingen die de geïnterviewden mochten ontvangen. Ook Bas Vogel is die eer te beurt gevallen: in 2003 werd hij benoemd tot Lid van de Orde van Oranje-Nassau; een onderscheiding waar hij terecht trots op mag zijn. Hij kreeg de onderscheiding als waardering voor zijn niet aflatende werk als vrijwilliger op velerlei gebied.

“Overigens”, zegt hij bescheiden, “zou ik al dat werk niet kunnen doen zonder de steun van mijn vrouw. Mijn eerste echtgenote is na een lange periode van ziekte overleden. Zij was een grote steun voor mij. Inmiddels ben ik getrouwd met een goede vriendin van haar en ook zij biedt mij de nodige steun bij alle activiteiten die ik onderneem. En ik ben bijzonder dankbaar dat ik al die jaren die steun heb mogen ervaren”.

Algemene Ledenvergadering van de NVOG 27 november 2013

Aad Kleijn

Dit soort vergaderingen heeft voornamelijk het karakter van terugblikken en vooruitzien. Zo ook in dit geval.

Een moeilijke periode, voor met name het bestuur, kan als overwonnen worden beschouwd.

Het kostte de NVOG veel inspanning zich opnieuw te positioneren, nadat ze gehalveerd achterbleef na de afsplitsing van de KNVG. Dat had grote gevolgen voor de financiën en de ver-houding met de CSO, die zelf ook flink is afgeslankt..

Succesvol is het borgen van de belangrijke richtingbepalende positie van de CSO-commissie Pensioenen binnen de koepel door hier-voor een externe materiedeskundige aan te trekken in de persoon van Jos Berkemeijer.

De NVOG-commissie Pensioenen onder lei-ding van de door ons zeer gerespecteerde Klaas Molenaar had als taak complexe onder-

delen in het pensioendossier voor te bereiden als ondersteuning voor de CSO-commissie.

Voor de toekomst is dat van groot belang want de politieke kaarten zijn geschud noch gelegd.

Het uitgebreide strategische programma is vervat in de presentaties die Jos en Klaas in de middagsessie hielden. .

Verder verwijs ik naar het informatieve artikel van Siem Griffioen elders in deze nieuwsbrief.

Van belang was ook de presentatie van Joop Blom als voorzitter van de commissie Zorg, Welzijn en Wonen van de NVOG.

Joop is inmiddels ook interim-voorzitter van de gelijknamige CSO-commissie.

In hoofdzaak werd de operationele problematiek toegelicht rond de transitie AWBZ → Wmo → Zvw. Verder aandacht voor de financiële gevolgen van het annuleren van de eerder aangekondigde splitsing van verpleging en verzorging door beide zorgelementen nu toch onder te brengen bij de Zvw, oftewel de zorgverzekeraars. Elders wordt het specifieke onderwerp verpleging / verzorging in het toe-komstige regime verder toegelicht.

U vindt de genoemde presentaties compleet in het afgeschermde gedeelte “Mijn VGV” (via Leden-info) van onze websitewww.vgv2003.nl bij de “Nieuwsbrieven NVOG”.

Uiteraard werd tijdens de vergadering ook aandacht gegeven aan het verkleinen van de kloof tussen NVOG en KNVG (samen de oor-spronkelijke NVOG). Dit voornamelijk op het vlak van het uitdragen van de inzichten naar politiek Den Haag over de constructie van het toekomstige pensioengebouw (wederom: zie ook de inbreng van Siem Griffioen).

Het erelidmaatschap van de NVOG werd verleend aan de heer E. Nypels (oud lid van de Tweede Kamer als vertegenwoordiger van D66) als voorvechter van medezeggenschap voor gepensioneerden in de diverse pensioen-colleges.

Hiermee zijn de belangrijkste onderdelen van deze vergadering benoemd .

Tenslotte een algemene indruk: De NVOG beschikt over een (weliswaar nog incom-pleet, want er is nog één zetel open) maar niettemin krachtig bestuur, ondersteund door deskundige interne commissies. De NVOG is binnen de CSO goed vertegen-woordigd op relevante posities. Het leden-

bestand behoeft uiteraard uitbreiding (zeker vanuit financieel oog-punt want ook hier draait het om geld om optimaal te kunnen functio-neren!), maar het voorzichtig rekenen op een eventuele hergroepe-ring NVOG / KNVG geeft uitzicht op een oplossing van dit probleem.

Stand van zaken in de kwestie Optas / Aegondoor Ab van Ispelen

Ab van Ispelen is bestuurslid van de Stichting Belangenbehartiging Pensioengerechtigden van de Vervoer- en Havenbedrijven (Stich-ting BPVH)

Van de vier stappen zijn er thans drie (1 t/m 3) zo goed als afgerond. Rest nog stap 4. Hiervoor is € 160 miljoen beschikbaar voor de ver-betering van pensioenrechten van huidige werknemers (actieven).

Beklemd vermogen

Nog steeds een lastige zaak. Vraag en aanbod liggen nog ver uit elkaar. Daarnaast is het lastig onderhandelen met Aegon, omdat hun delegatie met een te beperkt mandaat werkt om tot een finaal akkoord te komen. Telkenmale terugkoppelen naar de werkelijke gezaghebbers werkt niet handig om tot een oplossing te komen. Heikel punt onder meer is de hoogte van de "Cash"- en " Non- Cash"-waarde.

Dit betekent een contante waarde en een waarde vertaald in basis-punten voor verbetering van de pensioenen (onder meer in de con-tracten en de looptijd hiervan) voor de huidige verzekerden.

Op dit moment noemen van de waarden van Cash en Non-cash lijkt niet verstandig om te voorkomen dat ze een eigen leven gaan lei-den.

Nieuwsbrief nr. 15 december 2013 blad 6 van 12

Page 7: Nieuwsbrief nr. 15 - december 2013 2-koloms… · Een update 4 Pensioen: Toeslag per 1 januari 2014? 5 Van tankmeter tot coördinator Vopak Senior: Een gesprek met Bas Vogel 6 Algemene

De Stichting BPVH heeft de intentie om op korte termijn tot een acceptabel onderhandelingsresultaat te komen. Een oplossing binnen ons mandaat moet mogelijk zijn. Partijen binnen de BPVH

moeten wel een verhaal hebben - en verantwoording afleggen - naar de desbetreffende achterbannen.

Tegen de achtergrond van de aangroei van het beklemd vermogen naar € 1 miljard wordt er door ons niet overvraagd. Het is nog steeds onbegrijpelijk dat bij “ontklemming” direct een groot bedrag voor Aegon vrijvalt en dat zij dit maar blijft tegenwerken. Al met al is het een ingewikkeld proces.

De “knip” weggewerkt in de Zvw, resp. zorgverzekering

Aad Kleijn / commissie Zorg & Welzijn/NVOG

In zijn brief van 6 november over de toekomst van de AWBZ geeft de staatssecretaris van VWS (Volksge-zondheid, Welzijn en Sport) aan dat hij persoonlijke verzorging en verpleging buiten de zorginstelling vanaf 2015 wil onderbrengen in de Zorgverzeke-ringswet (Zvw), in de aanspraak wijk-verpleging. De CSO vindt dit goed

nieuws voor de ouderen.

Eerst was er sprake van dat gemeenten verantwoordelijk zouden worden voor de verzorging van mensen thuis, terwijl de verpleging voor rekening van de zorgverzekeraars zou komen.

De insteek van de staatssecretaris voorkomt dat de cliënt langs twee loketten moet om de zorg thuis geregeld te krijgen. Dus behande-lingstechnisch is dit positief in de ogen van belangen behartigende organisaties (patiënten en ouderen). De VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten) vormt een uitzondering: Deze belangrijke groepering is van mening dat de uitvoering bij hen in goede, zo niet betere handen zou zijn. Het ziet ernaar uit dat de VNG in deze het onderspit gaat delven.

De financiële gevolgen van het wegwerken van de knip

De verandering in toewijzing van de uitvoering van de thuiszorg heeft tot gevolg dat het een verzekerd recht wordt en dat is iets wat velen aanspreekt. De waarborging hiervan is belangrijk. Het moet geen verdeling van schaarste worden, maar een voorziening die aanspreekt en in samenwerking met gemeenten en medisch-sociale teams goed wordt uitgevoerd.

De huisarts wordt hierin als een belangrijke schakel gezien. In het kader van de eigen regie zou behoud van het persoonsgebonden budget welkom zijn. Een punt van politieke discussie.

Kosten van de veranderingen in de verzorging en verpleging thuis vanaf 2015

550.000 inwoners maken gebruik van verzorging en verpleging thuis, nu nog onderdeel van de AWBZ. Hiermee is meer dan € 3 mil-jard gemoeid waarvan de gebruikers +/- 12% zelf betalen.

De inkomsten van de Zvw bestaan uit nominale en inkomensaf-hankelijke premies, premies te betalen door werkgevers, gepensio-neerden en zelfstandige ondernemers en eigen eigen risico van de verzekerden.

Uit deze pot moeten de kosten van de wet bestreden worden, ook na overheveling van de thuisverpleging / verzorging.

Overheveling verhoogt de schadelast van zorgverzekeraars, maar die van de AWBZ (zorgkantoren) daalt.

Het zal nog een geschuif met potjes teweegbrengen, alvorens dui-delijk wordt wie wat gaat betalen.

Op grond van een stijgende schadelast zou forse premieverhoging en / of fikse verhoging verplicht eigen risico voor de hand liggen. De dalende last AWBZ biedt de mogelijkheid voor de regering om de stijgende last zorgverzekering (ca. 10%) uitgesmeerd over een peri-ode van drie jaar te compenseren om premiestijging te beteugelen.

Indien nodig moet de schadelast van de zorgverzekeraars evenredig worden verdeeld over de nominale en de inkomensafhankelijke pre-mie, zodat de 50/50 verhouding niet wordt doorbroken. Verlaging van de premie AWBZ is ook een compenserende mogelijkheid. Kortom er is nog veel overleg nodig tussen partijen om tot een even-wichtig en vooral tot een voor allen aanvaardbaar besluit te komen.

Zoals met alles: Er zijn plussen en minnen, ook bij voorstellen / besluiten ten gunste van de menselijke aspecten, maar betaalbaar-heid en de nodige solidariteit in de bekostiging spelen een grote rol.

E-health / zorg op afstand

De redactie meende, gezien de berichten over schraler wordende zorg en steeds grijzer wordende bevolking, eens wat nieuws te vergaren over dit onderwerp.

Doorlezend blijkt dan dat het wel steeds gaat om het fenomeem dat de zorgvrager thuis blijft en de zorgverle-ner op afstand kijkt en luistert, maar niet fysiek aanwezig is. Maar dan lopen de artikelen toch uiteen in drie richtingen:• teleconsult: consult op afstand dus, incidenteel;• begeleiding van chronisch minder validen;• begeleiding bij specifieke ziektes.

Op de eerste twee aspecten gaan we hieronder in, op begeleiding bij specifieke ziektes hopen we in een volgende Nieuwsbrief terug te komen.

E-health: teleconsultwww.pharmamarketeer.nl

Consumenten zijn positief over ‘teleconsult’ met huisarts

Bron: Telegraaf en Changinghealthcare, 11 nov 2013

Smartphone-gebruikers vinden het een goed idee om voor bepaalde klachten via de webcam contact te hebben met huisartsen. Dat blijkt uit onderzoek van MarketRespons onder 500 consumenten.

Uit het onderzoek, uitgevoerd in opdracht van 'Het beste idee van Nederland', blijkt een derde van de respondenten met een-voudige klachten een voorkeur te hebben voor contact via de webcam in plaats van naar het spreekuur te moeten komen. Tevens blijkt de helft van de ondervraag-den te geloven in een toekomst voor deze

zogenoemde ‘teleconsults’. Daarnaast denkt de meerderheid van de ondervraagden binnen vijf jaar vaker gebruik te gaan maken van health apps. De ondervraagden staan ook positief tegenover het eConsult, het doktersconsult via internet.

De ondervraagden geven verder aan dat eHealth volgens hen kan zorgen voor een gebruiksvriendelijke gezondheidszorg met lagere kosten.

Nieuwsbrief nr. 15 december 2013 blad 7 van 12

Page 8: Nieuwsbrief nr. 15 - december 2013 2-koloms… · Een update 4 Pensioen: Toeslag per 1 januari 2014? 5 Van tankmeter tot coördinator Vopak Senior: Een gesprek met Bas Vogel 6 Algemene

E-health: begeleiding van chronisch minder validenDaan Dohmen www.zorgmarkt.net

Keuzevrijheid voor de patiënt...

Daan Dohmen is Algemeen Directeur van Focus Cura Zorginnova-tie; benoemd tot meest innovatieve bedrijf van Nederland.

E-health, zorginnovatie, zorg op afstand... de media staan er vol van. Maar wat komt er nu eigenlijk van terecht? En zijn er daadwerkelijk effecten op de zorg of is het vooral veel win-dowdressing wat we zien?

De afgelopen jaren besteedde ik de tijd naast mijn werk aan een onderzoek aan de universiteit Twente waar ik in december van dit jaar op hoop

te promoveren. Dit om de juiste implementatiestrategieën voor zorg-innovaties te ontdekken en mijn ervaringen te kunnen delen. In deze zoektocht ontdekte ik dat de wijze waarop de implementatie wordt vormgegeven van eminent belang is voor het succes...

Op zichzelf niets nieuws. We weten al langer dat de organisatori-sche kant van e-health belangrijker is dan de technische.

Toch blijkt dit niet voor iedereen logisch. Internationaal is er weinig literatuur te vinden. Ook echte, methodologisch verantwoorde steek-proef-onderzoeken waarin effecten worden afgezet tegen een con-trolegroep, zijn er beperkt. Wel is er veel te vinden omtrent techni-sche specificaties, functionele visies en een breed gedragen ver-wachting dat e-health ‘het helemaal gaat maken’.

En als we kijken naar de praktijk in Nederland? Dan ontstaat een vergelijkbaar beeld. Het wiel wordt vaak opnieuw uitgevonden, zo lijkt het. En de aandacht gaat vooral naar de techniek en alle functio-naliteiten die daar mee mogelijk zijn. Wat ook opvalt, is dat de pati-ënt ‘centraal’ wordt gezet. De innovaties worden vooral vanuit deze ‘patiënt’ gedreven, zo wordt het in veel rapporten voorgedaan... Maar is dat wel zo?

In onze eigen projecten zien we inder-daad dat er een (grote) patiëntengroep is die erg graag e-health gebruikt. Toch lijkt die groep niet het meest cruciaal voor het succes. Uiteraard, e-health moet gebruiksvriendelijk en veilig zijn. En niet onbelangrijk voor de patiënt: e-health moet vergoed worden. En dit maakt dat er eigenlijk van een echte markt nauwelijks sprake is. Er is geen keuze tussen ‘traditionele zorg’ of ‘e-health zorg’ met bijbehorende voor- en nadelen voor een patiënt waar deze zelf uit kan kiezen. Het beeld dat e-health momenteel een patiënt gedreven fenomeen is, klopt dan ook niet. Op dit moment lijkt het vaak iets extra’s. En dat is precies waar de schoen wringt.

Zo lang er geen keuze is voor patiënten met daarbij behorende – eventueel financiële – consequenties. En zo lang er geen echte incentives ontstaan bij de zorgverleners; bijvoorbeeld dat zij zelf ervaren dat zij doelmatiger kunnen werken of betere kwaliteit van zorg kunnen leveren. Zo lang dat ontbreekt, blijft e-health een vrijblij-vend iets waar u en ik als we zelf patiënt zijn, waarschijnlijk weinig van zullen merken.

Gelukkig heb ik gezien dat het ook anders kan. Ik heb hele enthousi-aste zorgverleners ontmoet. Ik heb projecten gezien waar e-health niets ‘aparts’ is maar echt een onderdeel van de zorgverlening met aantoonbare gezondheidswinst. En hoe dat kan... de implementatie-aanpak blijkt cruciaal. Daarover in een volgende column meer.

Dat is het artikel: Einde van de lopende band in de zorg...:http://www.zorgmarkt.net/?m=column&f=detail&id=60252

We vonden over dit onderwerp ook het artikel “Vierstroom behaalt 1e en 2e plaats in landelijke Social Media Monitor Zorg” van 10 juni 2013:http://www.vierstroom.nl/Newsroom/Contact-op-afstand/2013/Juni

Inkomstenbelasting 2013www.belastingdienst.nl

Veranderingen inkomstenbelasting 2013

Op 1 januari 2013 zijn de inkomstenbe-lasting en de inkomensafhankelijke bij-drage Zorgverzekeringswet op een aan-tal punten veranderd. Dit kan gevolgen hebben voor de belasting die u moet betalen of die u terugkrijgt.

Wat is er veranderd?• Belastingtarieven• Bedragen heffingskortingen• Heffingskortingen• Renteaftrek voor hypotheek of

lening• Studiekosten• Specifieke zorgkosten• AOW-leeftijd verhoogd• Levensloopregeling• Lening startende ondernemer• Vrijstellingen voor 3 soorten beleggingen in box 3 vervallen• Bijtelling privégebruik auto• Inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet (Zvw)• Heffingsrente wordt belastingrente

BelastingtarievenTarieven box 1 (werk en woning)

Tarieven box 1 (afhankelijk van geboortedatum:

schijf belastbaar inkomen % indien geboren

na nov '48 vóór dec '47

1 t/m € 19.645 37 19,1

2 € 19.646 – € 33.363 42 24,1

3 € 33.364 - € 55.991 42

4 vanaf € 55.991 52

Voor wie AOW-gerechtigd werd in 2013 geldt een glijdende schaal. Vanaf 2013 is de AOW-leeftijd 65 jaar en 1 maand.

Heffingskortingen 2013

Heffingskortingen zijn kortingen op de inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen. Door heffingskortingen hoeft u minder belasting en premies te betalen. Welke heffingskortingen u krijgt, hangt af van uw persoonlijke situatie. U bent bijvoorbeeld in loondienst, of u krijgt een uitkering.

Iedereen kan de algemene heffingskorting krijgen. Als u werkt, krijgt u ook de arbeidskorting. Deze korting wordt berekend over het arbeidsinkomen.

Ook als u een laag inkomen hebt, zijn heffingskortingen mogelijk. Soms is het ook van belang of u een fiscale partner hebt.

We noemen hier alleen de kortingen die mogelijk van toepassing zijn voor gepensioneerden

Nieuwsbrief nr. 15 december 2013 blad 8 van 12

Page 9: Nieuwsbrief nr. 15 - december 2013 2-koloms… · Een update 4 Pensioen: Toeslag per 1 januari 2014? 5 Van tankmeter tot coördinator Vopak Senior: Een gesprek met Bas Vogel 6 Algemene

korting bedrag in € indien

nog geen AOW wel AOW

Algemene heffingskorting 2.001 1.034

Arbeidskorting bij laag inkomen 1.723 890

Arbeidskorting bij hoog inkomen 550 284

Werkbonus 1.100 nvt

Inkomensafhankelijke combinatie-korting (max.)

2.133 1.102

Alleenstaandeouderkorting (max.) 2.266 1.172

Ouderenkorting bij een inkomen < € 35.451 → 1.032

> € 35.450 → 150

Alleenstaande ouderen-korting nvt 429

Tijdelijke heffingsk.vroeggepensioneerden (max.)

182 nvt

Renteaftrek voor hypotheek of lening

De regeling voor de (hypotheek)renteaftrek bij nieuwe leningen voor de eigen woning is veranderd.

Alleen renteaftrek bij aflossing

Vanaf 1 januari hebt u alleen nog recht op renteaftrek voor een (hypothecaire) lening die u ten minste annuïtair aflost (maandelijks met een bedrag), in maximaal 30 jaar. Meer hierover leest u op www.rijksoverheid.nl.

Restschuld eigen woning

Hebt u na 28 oktober 2012 uw woning verkocht met verlies? En hebt u als gevolg daarvan een restschuld? Dan kunt u nog maximaal 10 jaar na de verkoopdatum daarvoor rente en kosten aftrekken. Dit geldt alleen voor de restschuld van een (hypothecaire) lening voor de woning die uw hoofdverblijf was.

Tijdelijk 2 woningen

Hebt u tijdelijk 2 eigen woningen? Bijvoorbeeld omdat uw vorige huis te koop staat? Dan mag u ook in 2013 de hypotheekrente voor de eigen woning die leeg staat, 3 jaar aftrekken.

Specifieke zorgkosten

De kosten voor bepaalde hulpmiddelen voor de mobiliteit, zoals een rollator, zijn niet meer aftrekbaar.

AOW-leeftijd verhoogd

De AOW-leeftijd is op 1 januari 2013 met 1 maand verhoogd naar 65 jaar en 1 maand. U betaalt een maand langer premies AOW en u ontvangt een maand later uw eerste AOW-uitkering. Ook kan de hogere AOW-leeftijd gevolgen hebben voor uw heffingskortingen, zoals de alleenstaandeouderenkorting.

Vrijstellingen voor 3 soorten beleggingen in box 3 vervallen

De vrijstellingen in box 3 voor sociaal-ethische beleggingen, cultu-rele beleggingen en beleggingen in durfkapitaal zijn vervallen. De vrijstelling voor groene beleggingen blijft bestaan.

Inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet

Vanaf 2013 betaalt uw werkgever of uitkeringsinstantie meestal de inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet (Zvw) recht-streeks aan de Belastingdienst. Daarom ontvangt u geen vergoeding meer voor de ingehouden bijdrage Zvw. Het loon waarover u belas-ting betaalt, is daardoor vanaf 1 januari 2013 lager.

Heffingsrente wordt belastingrente

Vanaf 1 januari 2013 is de renteregeling gewijzigd. De belas-tingrente vervangt met ingang belastingjaar 2012 de heffingsrente.

Wat verandert er?

Voor aanslagen over het jaar 2012 en later verandert de periode waarover wij rente berekenen. Belastingrente wordt berekend vanaf 1 juli in het jaar volgend op het belastingjaar. Dit was 1 januari. Voor het belastingjaar 2012 is dit dus vanaf 1 juli 2013. Dit geldt ook als wij rente vergoeden.

Gevolgen

Als u aangifte doet vóór 1 april, krijgt u vóór 1 juli een aanslag. Omdat er nu pas rente wordt berekend en uitbetaald vanaf 1 juli, hebt u minder met rente te maken:

Voor aanslagen over de jaren 2011 en eerder geldt nog de heffings-rente.

Informatie oud-medewerkers Interstream Bargingredactie

We ontvingen een brief van Interstream Barging, waarin Vopak Barging in 2002 is opgegaan.

Willen wij nieuws over bijzon-dere personeelsaangelegenhe-den binnen Interstream ontvan-

gen? Van (jongere) oud-collega's zeker wel! Uw redactie en web-master hebben zich namens de VGV aangemeld, en u kunt dat ook privé doen.

De brief luidde al volgt:

Beste oud-collega's van Interstream Barging,

Wij ontvingen van een oud-medewerker een bericht dat hij graag op de hoogte gehouden wil worden van bijzondere personeelsaangele-genheden binnen Interstream Barging.

Denk hierbij aan (oud) collega's die langdurig ziek zijn of misschien wel zijn overleden. Maar ook jubilea van oud collega's. Het idee hierachter is dat iedereen dan zelf kan bepalen of hij of zij hier ver-der iets mee wenst te doen. Het is dus puur informatief bedoeld.

Mocht u hier ook in geïnteresseerd zijn dan ontvangen wij graag uw email adres. U kunt uw email adres sturen naar: [email protected]

Aangezien wij niet over de adressen beschikken van oud-medewer-kers van Van der Sluijs Groep en Vopak Barging Europe vragen wij u deze informatie door te geven aan bekenden die hier ook eventu-eel gebruik van willen maken.

Mocht u nog vragen hebben kunt u altijd even bellen met mijn secre-taresse Stephanie Verhoeven ( 088-3377713).

Met vriendelijke groet, Namens de directie

Pieter Peeters,

www.interstreambarging.com

Nieuwsbrief nr. 15 december 2013 blad 9 van 12

Page 10: Nieuwsbrief nr. 15 - december 2013 2-koloms… · Een update 4 Pensioen: Toeslag per 1 januari 2014? 5 Van tankmeter tot coördinator Vopak Senior: Een gesprek met Bas Vogel 6 Algemene

Ouderen vaak oververzekerdPatricia Boon, de Telegraaf 25-11-2013

Bewoners van verpleeghuizen betalen vaak honderden euro’s per jaar te veel aan hun zorgverzekeraar doordat ze zijn oververze-kerd. Ook mensen die in een verzorgingshuis wonen, zouden kun-nen besparen op hun zorgverzekering.

Nederland telt 160.000 verpleeg- en verzorgingshuisbewoners. 'Hoewel cijfers ontbreken, kan het zomaar om vele duizenden men-sen gaan die te veel betalen', laat Margo Brands, beleidsadviseur van ANBO, de grootste belangenorganisatie voor senioren, desge-vraagd weten. De gemiddelde premie voor een aanvullend pakket is € 304 per jaar.

De Consumentenbond signaleert eveneens dat ouderen een aanvul-lende polis afsluiten die vaak overbodig is en veel geld kost. „Het geeft eens te meer aan dat veel consumenten geen idee hebben hoe ze zijn verzekerd. Die onwetendheid kan veel geld kosten.”

Basispolis

In een verpleeghuis hoeven bewoners doorgaans geen aanvullende verzekering te hebben, omdat ze onder de Algemene Wet Bijzon-dere Ziektekosten (AWBZ) vallen. „Dat houdt in dat de zorg die ze nodig hebben, door en in het verpleeghuis wordt verstrekt. Voor zorg die in het ziekenhuis wordt gegeven, moet wel worden betaald. Daarvoor moet wel een gewone basiszorgverzekering zijn afgeslo-ten.”

Ook mensen die in een verzorgingshuis wonen, hebben lang niet altijd een aanvullende polis nodig. „Dat hangt onder meer af van het zorgzwaartepakket. Hoe zwaarder dat is, des te minder aanvullende verzekering is er nodig. Dit omdat de zorg in de zwaardere gevallen ook onder de verzorging van het verzorgingshuis valt.”

De ANBO raadt de mensen die in een zorginstelling wonen dan ook aan om hun polis kritisch te bekijken om tegen het einde van het jaar de juiste keuze te maken over welke polis al dan niet wordt aange-schaft.

Interen op je vermogen als je in het bejaardentehuis of verpleeghuis terecht komt?

overname van Moerland Notaris

Bejaardenverzorgingstehuizen en verpleeghuizen worden gefinan-cierd via de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). Voor het verblijf betaal je een inkomensafhankelijke bijdrage. Het bijdra-genplichtig inkomen is het inkomen verminderd met loon- of inkom-stenbelasting, waarop o.a. zak- en kleedgeld en de premies voor een zorgverzekering in mindering komen.

Er wordt niet alleen gekeken naar het inko-men uit box 1 (werk en woning), maar ook naar het inkomen uit box 2 (aanmerkelijk belang) en inkomen uit box 3 (sparen en beleggen). Vervolgens wordt de eigen bij-drage verhoogd met 2%.

Nieuw is dat met ingang van 1 januari jl. feitelijk 12% van het ver-mogen in box 3 in aanmerking wordt genomen. Let wel: de inko-mensafhankelijke bijdrage bedraagt niet meer dan € 2.189,20 per maand. Indien uw inkomen lager is dan dit bedrag, gaat u feitelijk dus weer interen op uw vermogen, indien en voor zover het vermo-gen hoger is dan het vrijgestelde bedrag (2013: € 21.139,00).

Dat betekent dat u wellicht opnieuw naar uw testament moet laten kijken. Indien in uw testament een clausule is opgenomen waarbij intering op het vermogen na opname in een bejaardenverzorgings-tehuis of verpleeghuis leidt tot opeisbaarheid van de erfdelen van de

kinderen, moet nagegaan worden of dit voor u een wenselijke situa-tie is. Anderzijds kan intering op vermogen na opname in een bejaardentehuis of verpleeghuis juist voor u een reden zijn om vast te leggen dat de erfdelen van de kinderen in dat geval opeisbaar moeten zijn.

De website niet bekeken. Wat heeft u dan gemist?

redactiecommissie website en Nieuwsbrief

Wat u vooral mist als u onze website niet regelmatig bekijkt:

• De Nieuwsbrieven van de NVOG, die tegenwoordig vrijwel weke-lijks verschijnen. Wij leveren dan een inhoudsopgave en een recht-streekse link naar die NVOG-Nieuwsbrief;

• In de rubriek “Lief en Leed”: welke leden ons ontvallen zijn, waar mogelijk met een link naar de rouwkaart.

We volgen de webpagina "Wat is nieuw?" vanaf heden terug.

december

Op 2, 9, 11 en 13 december plaatsten we bulletins (en verbeteringen daarin) over de collectieve zorg-verzekering. Zie verder het artikel “Onze collec-tieve zorgverzekering, nieuws voor 2014” in deze Nieuwsbrief.

Op 6/12 actualiseerden we de informatie over Den-nenheuvel. Bij gebrek aan belangstelling kwam er geen (contributie-) korting voor VGV-leden. Kijk op onze website onder “Ledenvoorzieningen”.

november

Op 25/11 is er nieuws over de uitslag van de aanbesteding onder zes zorgverzeke-raars: ZKA wint.

Eerdere bulletins over de aanbesteding verschenen op 1 oktober, 3, 7 en 14 november. Steeds op “Welkom” een verwijzing naar tekst op de pagina “Ledenvoorzieningen”.

Op 8/11 plaatsen we een brief van Interstream Barging over soci-ale personeelsaangelegenheden. U vindt het bericht in deze Nieuwsbrief.

Op 6/11 wijzen we op het verschijnen van de Vopak-rapportage derde kwartaal. U vindt het bericht nog op de Welkom-pagina van onze website of via www.-vopak.com

oktober

Op 2/10 citeren we op de Welkom-pagina de Nieuwsbrief van de Consumentenbond. We weten nu dat de klachten in de Gezond-gids effect hebben gehad!

Op 1/10 vermelden we op de Welkom-pagina een pers-bericht van Unie KBO: Eén op drie Nederlandse zie-kenhuizen ontvangt keurmerk seniorvriendelijk zie-kenhuis....

september

Op 9/9 een terugblik van de webmaster op de Wereldhavendagen, nadat we de lezers op 3 september op de site nog eens aangemoe-digd hadden tot een bezoek.

augustus

Op 26/8 wijzen we op het verschijnen van de Vopak-rapportage 1e halfjaar.

Op 21/8 wezen we op de verschijning van de supergrote Maersk Mc-Kinney Moller in de haven van Rotterdam, dit met een link naar het videoverslag.

Nieuwsbrief nr. 15 december 2013 blad 10 van 12

Page 11: Nieuwsbrief nr. 15 - december 2013 2-koloms… · Een update 4 Pensioen: Toeslag per 1 januari 2014? 5 Van tankmeter tot coördinator Vopak Senior: Een gesprek met Bas Vogel 6 Algemene

Sinds de opgave in Nieuwsbrief 14 van juli jl. zijn ons de volgende leden ontvallen:

datumoverlijden

naam woonplaatsgeboortedatum

extra informatie

11-12-2013 Mevrouw L. van der Leer-Voogt Hoogvliet 21-07-1930 weduwe van dhr. O. van der Leer (ov.'99, VOT Botlek)

10-12-2013 Mevrouw W. Siegersma-Erdtsieck Spijkenisse 18-07-1933 Partner van dhr. J.S. Siegersma (MTW R'dam)

08-12-2013 De heer B. Versteeg Zwijjndrecht 11-07-1933 (Fedex / VO Ned) Nabest.: mevr. G.J. Versteeg-de Boer

05-12-2013 De heer J.B.S. Lankamp (ruim 100 jr) Rio de Janeiro 18-11-1913 weduwnaar van mevr. E.L.Lankamp-Fontes

05-12-2013 De heer R.W. Mouw Stadskanaal 11-01-1926 (Phs Van Ommeren directie) Weduwnaar van mevr. M.L.R. Mouw-Langhendries

01-12-2013 Mevrouw J.P.M. van Lien-Jellema Vlissingen 17-05-1942 Partner van dhr. W.L. van Lien (VO Zeevloot-officieren)

22-11-2013 De heer J. Kuip De Cocksdorp 27-07-1941 (VO Shipping) Nabest.: mevr. C. Kuip-van Heerwaarden

22-11-2013 Mevrouw M.Verschoof- Koudijs Spijkenisse 03-06-1955 Partner van dhr. W. Verschoof (VCLN)

16-11-2013 Mevrouw J. van der Zee-Bosman Barendrecht 12-06-1925 weduwe van dhr. J.F. van der Zee (ov.'11, VO Rotterdam BV)

14-11-2013 Mevrouw M.L.P. Verberkt-Janssen Venlo 10-09-1932 weduwe van dhr. H.J. Verberkt (ov.'10, Jacob Meijer Venlo)

13-11-2013 Mevrouw M.A.E. Wijgerse-Kraakman Cuyk 15-04-1947 Nabest.: dhr. G. Wijgerse (VO Horsey/Drecht)

13-11-2013 De heer J. de Graaf Rotterdam 19-01-1922 (Binnentankv) Weduwnaar van mevr. G. de Graaf-Floor (ov.'08)

05-11-2013 Mevrouw J. van Riel-Sneevliet Rotterdam 07-08-1923 weduwe van dhr. F.J. van Riel (ov. 05-04-2013, Unitcentre)

01-11-2013 De heer W.H. Brand Hoogeveen 13-04-1925 (Pakhoed Amsterdam) Nabest.: mevr. L. Brand-Booij

27-10-2013 De heer J.F. Grob Heiloo 27-05-1926 (VO Zeevaart) Nabest.: mevr. M. Grob-Westerhof

26-10-2013 De heer J. de Bruin Spijkenisse 05-10-1929 (Pakhoed Holding) Nabest.: mevr. B. de Bruin-van der Kooy

26-10-2013 Mevrouw M.P. Bax-Groenewoud Hoogvliet Rt 22-10-1943 Weduwe van dhr. J. Bax, (ov.'06, Pakhoed Rotterdam)

15-10-2013 Mevrouw W. Hovenkamp-Augustijn Pernis 27-07-1928 Partner van dhr. W. Hovenkamp ('18, Nieuwe Matex)

14-10-2013 De heer A. Schouten Putte 10-06-1926 (Matex Vlaardingen) Nabest.: mevr. H. Schouten-van Rijn

14-10-2013 De heer M. Broeder Oud-Beijerland 29-09-1929 (Matex Nederland) Geen nabestaande

13-10-2013 Mevrouw M.M.C. Wisse-Rijcks Hoogvliet 18-08-1921 Weduwe van dhr. J.A. Wisse (ov.'98, Pakhoed Rotterdam)

05-10-2013 De heer M.A. Wagemaker Hellevoetsluis 07-08-1933 (ktr Matex Europoort) Nabest.: mevr. R. Wagemaker-Schilder

04-10-2013 De heer W. van Kesteren Rotterdam 24-07-1946 (Vopak Agencies R'dam) Nabest.: mevr. J.J.M. van Kesteren-Oosterholt

03-10-2013 De heer J.P. Arents Amsterdam 15-03-1925 (Amatex) Weduwnaar van mevr. M.C.S. Arents-van Dijk (ov.'12)

29-09-2013 De heer D. Zaal Dordrecht 27-10-1922 (VO Binnentankvaart) Weduwnaar van mevr. C. Zaal-Havelaar

28-09-2013 De heer H.A. Bonsel Soest 24-10-1930 (VO Zeevloot) Nabest.: mevr. M.W.J. Bonsel-van Amersfoort

28-09-2013 Mevrouw E.J. Derks-van Triet Reeuwijk 25-12-1944 Partner van dhr. F.A. Derks (1e machinist Esseb / Broere Sh)

21-09-2013 Mevrouw K. van Kuijk Ridderkerk 14-08-1923 (VO telefooncentrale) Geen nabestaande

18-09-2013 Mevrouw I.M. Barning-Smit Rotterdam 09-12-1946 Weduwe van dhr. T.A. Barning (ov.'05, VOTT Vlaardingen)

08-09-2013 De heer P. van der Zwaal Spijkenisse 14-05-1925 (VO BTV kantoor) Weduwnaar van mevr. T. van der Zwaal-van den Dool † 28-04-2013

02-09-2013 De heer J.W. Schemkes Barendrecht 15-09-1933 (MTW R'dam) Weduwnaar van mevr. W. Schemkes-Wesdijk

31-08-2013 De heer P.C. Sigmond Capelle a/d IJssel 25-05-1927 (Panocean Pernis) weduwnaar van mevr. S. Sigmond-Weijers (ov.'11)

29-08-2013 Mevrouw E.B. van Ommen-Verboom Assendelft 30-07-1946 Partner vn dhr. R. van Ommen (Tank Terminal Amsterdam)

18-08-2013 Mevrouw H.J. van Delzen-den Hartog Vlaardingen 01-04-1924 Partner van dhr. P. van Delzen (Phs Van Ommeren Ned BV)

28-07-201330-05-2012

De heer A.J. van der DussenMevrouw M.R.G. v.d. Dussen-Gielen

Poortugaal 24-08-193924-03-1940

(Paktank) door overlijden in buitenland pas nu bericht ontvangen

Nieuwsbrief nr. 15 december 2013 blad 11 van 12

Page 12: Nieuwsbrief nr. 15 - december 2013 2-koloms… · Een update 4 Pensioen: Toeslag per 1 januari 2014? 5 Van tankmeter tot coördinator Vopak Senior: Een gesprek met Bas Vogel 6 Algemene

Onze collectieve zorgverzekering, nieuws voor 2014

Een nieuw zorgverzekeringscontract

Eind juli was er een eerste bericht van de commissie Zorgverzeke-ring. Namens het VGV-bestuur had Bert de Goeij hierin zitting. We citeren:

Koninklijke Vopak heeft de eerste stappen gezet om een aanbeste-ding te organiseren onder een zestal zorgverzekeraars, waaronder natuurlijk ook Zilveren Kruis Achmea (ZKA), voor een nieuw collec-tief zorgverzekeringscontract. Het driejarig contract met ZKA is vorig jaar nog met een jaar verlengd en loopt nu officieel per ultimo december 2013 af. De opzegtermijn is zes weken. Voor een markt-conforme keuze is aanbesteding nuttig en nodig. Het gaat hierbij om zowel de premiestelling als de inhoud van de pakketten.

De eerste stap was de instelling van een werkgroep “commissie zorgverzekering”. Deze werkgroep bestaat uit:• een vertegenwoordiger van AON: een grote verzekeringsmake-laardij die Vopak al jaren adviseert bij zorgverzekeringszaken;

• twee medewerkers van de afdeling Human Resources van Vopak Management Netherlands;

• drie vertegenwoordigers van de Centrale Ondernemingsraad; • twee vertegenwoordigers van de VGV.

We kunnen dus spreken een goede afspiegeling van belangheb-benden. Het programma van de werkgroep is als volgt:

tijdlijn met afspraken en deadlines opstellen; bepaling uitgangspun-ten; formulering opdracht; AON vraagt offertes en adviseert; bespre-ken advies; besluitvorming over pakket, premie en verzekeraar; overleg over de organisatie van een eventuele overgang.

Sindsdien verscheen vanaf oktober een aantal bulletins van de Commissie, waarin de kring gegadigde verzekeraars slonk van zes tot twee. Het vuur werd hen na aan de schenen gelegd, zo verna-men wij.

Tenslotte mochten we op 2 december jl. via onze website melden dat de Commissie haar uitgezette tijdpad niet waar kon maken. Wel was inmiddels de keuze bepaald op Zilveren Kruis Achmea, maar het moeizaam bedongen aanvullend Vopak-pakket kwam niet voor publicatie gereed. Omdat de tijd ging dringen kwam de Commissie met onderstaand bericht:

Collectieve zorgverzekering wordt voortgezet bij Zilveren Kruis Achmea

De Commissie Zorgverzekering is de afgelopen weken meerdere malen bijeen geweest.

Na een zorgvuldige afweging van alle voors en tegens is uiteindelijk besloten de collectieve zorgverzekering voort te zetten bij Zilveren Kruis Achmea. De commissie heeft een aantal punten zwaar laten wegen te wegen: de hoge klanttevredenheid, een redelijke pre-mie voor een goed pakket, een extra Vopak pakket en de toe-kenning van een gezondheidsbudget voor Vopak.

Vopak heeft een contract voor drie jaar afgesloten.

Indien u reeds bij Zilveren Kruis Achmea verzekerd bent en niets aan uw verzekering wilt wijzigen, behoeft u geen actie te onderne-men. Wij berichten u op zeer korte termijn over de administratieve afwikkeling van Zilveren Kruis Achmea.

Commissie Zorgverzekering, 22 november 2013

De actuele situatie

Op 13 december was de situatie zoals de VGV-website aangeeft:

We ontvingen van Vopak afd. Human Resources het volgende bericht:

Aanvullende informatie Zorgverzekering / Nieuwe afspraken collectieve zorgverzekering met Zilveren Kruis

Vopak heeft met Zilveren Kruis voor de komende 3 jaren nieuwe afspraken gemaakt voor de collectieve zorgverzekering. Deze afspraken houden in dat u 10% korting op de basisverzekering krijgt en 15% korting op alle aanvullende (tandarts-)verzekeringen.

Verder is er voor de verzekerden met een (aanvullende) Beter Af Vopak Polis een nieuw pakket met aanvullende vergoedingen afgesproken. Deze vergoedingen zijn: • 6 extra behandelingen fysiotherapie per persoon per jaar voor verzekerden met een Beter Af Vopak Polis met 1, 2 of 3 sterren;

• € 300 vergoeding per persoon per jaar voor telefonische psychologische hulpverlening.

Het huidige aanvullende pakket komt hiermee per 1 januari 2014 te vervallen.

Zodra beschikbaar wordt volledige informatie op onze website geplaatst maar rekening houdende met de hiervoor genoemde toevoegingen zijn de door deelnemers van Zilveren Kruis Achmea al ontvangen polis, vergoedingenoverzicht, voorwaarden en premies correct .

Informatie voor deelnemers / verzekerden :• U wilt uw pakket niet wijzigen:

U hoeft niets te doen.• U wilt uw pakket wijzigen

U kunt de wijziging in uw pakket via internet (www.zk.nl/vopak) of telefonisch doorgeven vóór 31 januari 2014. U ontvangt zo spoedig mogelijk een gewijzigd polisblad.

Informatie voor medewerkers die nog niet deelnemen

Medewerkers en hun gezinsleden die nog niet deelnemen aan de collectieve zorgverzekering bij Zilveren Kruis kunnen meer informatie nalezen op www.zk.nl.

U bepaalt welke verzekering het beste bij u past en daarmee ook hoeveel premie u betaalt. Op de website kunt u eenvoudig uw premie berekenen en vindt u alle informatie over de vergoedingen.

U kiest www.zk.nl of www.zilverenkruis.nl en gaat rechts naar het blokje "Ontdek uw korting" en klikt op [zoek een collectiviteit >"]. Op het volgende scherm "Ontdek uw voordeel" vult u onder [Vul hier uw werkgever, sportvereniging of belangenorganisatie in en ontdek uw voordeel] de collectiviteitscode in die past bij uw leeftijd: <65: 205254826 of >65: 205254827. U klikt vervolgens op de aangeboden collectiviteit "Vopak Pension Department". Op het volgende blad "Speciaal voor Vopak Pension Department" kunt u kiezen voor [verder >] voor premieberekening etc.

Zilveren Kruis zegt uw huidige verzekering op als u zich voor 1 januari 2014 aanmeldt.

Bij het opmaken van deze nieuwsbrief was het Vopak-vergoedingenoverzicht op de ZKA-website nog niet geactualiseerd. Indien gewenst kunnen wij de huidige voorwaarden toesturen.

Naar verwachting zal vanaf 1 januari 2014 de nieuwe informatie beschikbaar zijn en zullen wij die op onze website melden.

Vragen?

Mocht u vragen hebben dan kunt u zich ook telefonisch wenden tot Zilveren Kruis. U kunt hierbij gebruik maken van onderstaand telefoonnummer:

Helpdesknummer Zilveren Kruis:

071 36 52 080

Nieuwsbrief nr. 15 december 2013 blad 12 van 12