Nieuwe Rijkdom in de Wijken

26
NIEUWE RIJKDOM IN DE WIJKEN RIJKDOM Tuinspullen lenen? Maaltijd afhalen? Ik heb teveel gekookt. Kan ik wat voor je doen? De hond uitlaten, boodschappen doen?

Transcript of Nieuwe Rijkdom in de Wijken

Page 1: Nieuwe Rijkdom in de Wijken

NIEUWE RIJKDOM IN DE WIJKENRIJKDOM

Tuinspullen

lenen?

Maaltijd

afhalen?

Ik heb teveel

gekookt.

Kan ik wat voor je doen?

De hond uitlaten,

boodschappen doen?

Page 2: Nieuwe Rijkdom in de Wijken

DEELECONOMIE EN DOE-HET-ZELF

DENKEN KOMT OP VAN BUITEN HET

BESTAANDE BESTEL

WAAROM DIT ONDERZOEK?

HAM Vraag:

Hoe kunnen de nieuwe

online deel-platformen een

bijdrage leveren aan de

zelfredzaamheid van

individuele bewoners en de

veerkracht van wijken

versterken?

ONLINE DELEN =

HET NIEUWE

HEBBEN

DE OPROEP TOT

PARTICIPATIESAMENLEVING

VANUIT DE OVERHEID EN

DE NIEUWE WMO

TIJD VAN PIONIEREN: ONTDEKKEN

VAN NIEUWE KANSEN,

VERHOUDINGEN EN

SAMENWERKINGEN

Page 3: Nieuwe Rijkdom in de Wijken

DENK KADERS

• Kracht van zwakke

banden

• Sterke netwerken

• Samenwerking van de

massa

• Wederkerigheid

• Online deelmodellen

Concepten

Gebruikersonderzoek via enquêtes op Thuisafgehaald (respons160), Peerby (respons 180) en Zorgvoorelkaar (respons 485).

Interviews met professionals: John Beckers, Zorgvoorelkaar Breda, Tamara Willems, Pluryn Nijmegen, Hanneke de Wit,

gemeente Utrecht, Margo Rijerkerk en Frans Huissen, Vrijwilligerscentrale Amstelland, Katyusha Sol, de Buurtcamping, Harry

Wassenaar, Boodschappenbegeleidingsdienst Den Haag.

AANPAK

Page 4: Nieuwe Rijkdom in de Wijken

Peerby is een app en website waarmee je spullen kan lenen en huren (inclusief

bezorgdienst) van je buren.

Peerby.com

DE PLATFORMEN

Thuisafgehaald maakt het mogelijk maaltijden te delen met buurtgenoten. Via

BijzonderThuisafgehaald koken thuiskoks speciaal voor kwetsbare mensen in de buurt.

Thuisafgehaald.nl

Zorgvoorelkaar is een online ontmoetingsplaats voor vraag en aanbod

op het gebied van vrijwillige inzet en burenhulp.

Zorgvoorelkaar.com

Page 5: Nieuwe Rijkdom in de Wijken

RESPONDENTEN PEERBY

• LEEFTIJD: 24% ONDER DE 30,

40% TUSSEN DE 30 EN 40, 24%

TUSSEN DE 40 EN 50 EN REST

ERBOVEN

• RELATIE: 68% SINGLE, 28%

PARTNER, 4% GESCHEIDEN/WED

• VROUW 56% MAN 44%

• LEEFTIJD: 5% ONDER DE 30, 21%

TUSSEN DE 30 EN 40, 21%

TUSSEN DE 40 EN 50, 37%

TUSSEN 50 EN 60, 13% TUSSEN

60 EN 70 EN 3% ERBOVEN

• RELATIE: 31% SINGLE, 51%

PARTNER, 18%

GESCHEIDEN/WED

• VROUW 55% MAN 45%

LENER IN MEERDERHEID JONGE STARTER EN SINGLE. UITLENER IS WAT

OUDER, MEER GESETTLED, MET PARTNER. REDELIJK GELIJKE

MAN/VROUW VERDELING

Page 6: Nieuwe Rijkdom in de Wijken

RESPONDENTEN THUISAFGEHAALD

• LEEFTIJD: 9% TUSSEN 21 EN 30,

15% TUSSEN DE 30 EN 40, 18%

TUSSEN DE 40 EN 50, 26%

TUSSEN 50 EN 60, 27% TUSSEN

60 EN 70 EN 5% ERBOVEN

• RELATIE: 49% SINGLE, 40%

PARTNER, 11%

GESCHEIDEN/WED

• VROUW 75% MAN 25%

• LEEFTIJD: 25% TUSSEN 21 EN 30,

31% TUSSEN 30 EN 40, 15%

TUSSEN 40 EN 50, 15% TUSSEN

50 EN 60, 13% TUSSEN 60 EN 70

• RELATIE: 27% SINGLE, 64%

PARTNER, 9% GESCHEIDEN/WED

• VROUW 85% MAN 15%

THUISKOKS ZIJN WAT JONGER EN VAKER MET PARTNER, AFHALERS

ZIJN WAT OUDER, VAKER SINGLE EN RELATIEF OOK MEER MANNEN

Page 7: Nieuwe Rijkdom in de Wijken

RESPONDENTEN ZORGVOORELKAAR

• LEEFTIJD: 2% TUSSEN 21 EN 30, 5%

TUSSEN DE 30 EN 40, 15% TUSSEN

DE 40 EN 50, 34% TUSSEN 50 EN 60,

27% TUSSEN 60 EN 70, 12%

TUSSEN 70 EN 80 EN 5% ERBOVEN

• RELATIE: 35% SINGLE, 32%

PARTNER, 32% GESCHEIDEN/WED

• VROUW 75% MAN 25%

• LEEFTIJD: 8% TUSSEN 21 EN 30,

11% TUSSEN 30 EN 40, 14%

TUSSEN 40 EN 50, 33% TUSSEN 50

EN 60, 28% TUSSEN 60 EN 70, 4%

TUSSEN 70 EN 80 EN 1% ERBOVEN

• RELATIE: 26% SINGLE, 61%

PARTNER, 13% GESCHEIDEN/WED

• VROUW 55% MAN 45%

HULPBIEDERS ZIJN VAAK VAN MIDDELBARE LEEFTIJD MET EEN

PARTNER, VRIJ GELIJKE VERDELING MAN/VROUW. HULPVRAGERS ZIJN

WAT OUDER, IN MEERDERHEID ALLEENSTAAND EN VROUW

Page 8: Nieuwe Rijkdom in de Wijken

BASISCURVE van Everett Rogers

ZIJN DE GEBRUIKERS INNOVATOREN?

0

12.5

25

37.5

50

INNOVATORS EARLY MAJORITY LAGGARDS

Page 9: Nieuwe Rijkdom in de Wijken

IMPACT OP DE GEBRUIKERS

IMPACT OP DE GEBRUIKERS

Page 10: Nieuwe Rijkdom in de Wijken

RESPONDENTEN AFNEMERS

‘Ben me bewust geworden dat helemaal niet nodig is dingen meteen te kopen.

Lenen is prima en stuk goedkoper’

‘Makkelijker klusjes doen, doordat ik specialistisch gereedschap kan lenen’

‘Ik heb niet altijd zin om voor mezelf te koken, maar wil graag wel

gezond eten en niet meteen naar snack- of magnetronmaaltijden

grijpen’‘Na meer dan 50 gehaalde maaltijden vind ik het nog steeds bijzonder om bij

wildvreemden in de keuken te staan en een praatje te maken. Bijzonder hoe gastvrij

mensen zijn en hoeveel vertrouwen er is’

‘Ik ben mentor van mijn broer en vraag hulp voor hem’

‘Ik ben blij dat iemand me kan helpen met het vervoer van de boodschappen’

‘Er was iemand die me hielp met uitzoeken verhuisdozen en weggooien

spullen na mijn verhuizing’

Page 11: Nieuwe Rijkdom in de Wijken

RESPONDENTEN AANBIEDERS

COMMUNICEREN . BESLUITEN

NEMEN . ZELFVERTROUWEN .

INLEVEN IN ANDEREN .

OVERZICHT HOUDEN . SAMENWERKEN . PLANNEN .

INKOPEN . OMGAAN MET

WEERSTAND . WERK

ORGANISEREN . IMPROVISEREN

25% THUISKOKS

30% HULPBIEDERS

VERSTERKEN OF

DOEN NIEUWE

VAARDIGHEDEN

OP

Page 12: Nieuwe Rijkdom in de Wijken

RESPONDENTEN AANBIEDERS

‘dingen uitlenen leuker is dan

achter je schutting zitten en

naar je heggenschaar kijken

die je toch maar een keer per

jaar gebruikt’

‘ik wil graag wat betekenen

voor anders mensen, dat is

toch wat voor elkaar

moeten doen’

Page 13: Nieuwe Rijkdom in de Wijken

BESPAREN DOOR TE DELEN EN TE LENEN

Nieuwe Wetgeving

40% van de hulpvragers van Zorgvoorelkaar geven aan dat de nieuwe wetgeving voor hen financiële gevolgen heeft. Een bijna even groot deel overziet de gevolgen nog niet.

BESPAREN MET PEERBY

• 20% bespaarde 10 tot 50 euro

• nog eens 20% bespaarde 50 tot 100 euro

THUISKOKS BESPAREN

• 15% meer dan 20 euro per maand

• afhalers levert het vooral beter eten

op, niet goedkoper eten

ZORGVOORELKAAR NOODZAAK

• bij 40% spelen financiële overwegingen

rol in gebruik platform, bij 29% deels

Page 14: Nieuwe Rijkdom in de Wijken

IMPACT OP JE WIJK

IMPACT OP DE WIJK

Page 15: Nieuwe Rijkdom in de Wijken

• 25% van de respondenten van Peerby en Thuisafgehaald heeft door

het gebruik van het platform een positiever beeld van buurtgenoten

• gebruikers van Zorgvoorelkaar zijn in 12% van de gevallen positiever

over buurtgenoten

• Zorgvoorelkaar richt zich op de stad en niet op de wijk, dit kan een

mogelijke verklaring zijn voor het verschil

POSITIEVER BEELD

BUURTBEWONERS

Page 16: Nieuwe Rijkdom in de Wijken

01 ETEN DOET ONTMOETENruime meerderheid thuiskoks doet paar tot

veel nieuwe contacten op

bijna helft afhaler ontmoet paar nieuwe

mensen

02 WISSELENDE CONTACTEN = MEER ONTMOETINGENthuisafgehaald en peerby leveren meer

contacten op dan zorgvoorelkaar

03 THUISKOK PROFITEERT MEESTde thuiskok maken het meest van allen

praatjes op straat, groeten bekenden van

het platform en spreekt af met iemand die

ze zo hebben leren kennen

MEER ZWAKKE BANDEN PEERBY &

THUISAFGEHAALD

Page 17: Nieuwe Rijkdom in de Wijken

MINDER GROEI IN SOCIAAL NETWERK AFNEMERS

• afnemers, leners en hulpvragers

profiteren het minst van groei in sociaal

kapitaal

• Peerby gebruikers zijn vaak jong en

hebben een goed netwerk

• Thuisafgehaald gebruikers zijn juist wat

ouder en vaker alleenwonend, een sterk

social netwerk kan voor hen van belang

zijn

• Zorgvoorelkaar hulpvragers halen maar

beperkt contacten uit het gebruik van

het platform, meer op 1-op-1 relatie

gericht en stadsbreed

Page 18: Nieuwe Rijkdom in de Wijken

IMPACT OP TECHNOLOGIE

IMPACT OP VAN TECHNOLOGIE

Page 19: Nieuwe Rijkdom in de Wijken

NIET IEDEREEN WORDT BEREIKT

ALS ER VOLDOENDE NUT IS GAAN MENSEN HET

TOCH GEBRUIKEN

Page 20: Nieuwe Rijkdom in de Wijken

MEER EN ANDERE VRAGEN DURVEN STELLEN

ZIEN VRAGEN DOET VRAGEN

HULPBIEDERS WILLEN GRAAG HELPEN, VRAGER VOELT ZICH MINDER

BEZWAARD

Page 21: Nieuwe Rijkdom in de Wijken

LOKALE MATCHMAKING VAN VRAAG EN AANBOD

Page 22: Nieuwe Rijkdom in de Wijken

TitleLorem ipsum dolor sit amet,

consecteturKORTOM

vaardigheden ontwikkelen

groei sociaal netwerk besparing van kosten

aanschaf niet nodig

bruikbare diensten

afnemerspositiever beeld buurtbewoners

.

Page 23: Nieuwe Rijkdom in de Wijken

PLATFORMEN ALS INSTRUMENT VOOR PROFESSIONALS

werkervaring opdoen

gezonde maaltijd organiseren

toegang tot spullen creëren

hulp nabij organiseren

DIT VRAAGT WEL BEGELEIDING BIJ OPSTART EN CREATIEF

MEEDENKENKEN VAN PROFESSIONALS

NU NOG WEINIG KWETSBARE DOELGROEPEN, BUITEN OUDEREN

Page 24: Nieuwe Rijkdom in de Wijken

DE AUTEURS

Minouche Besters is politicologe (UvA 1999) en al sinds eind vorige eeuw gefascineerd door de impact van internet op de samenleving. De

opkomst van sociale media, het supersnelle internet met geruisloze beeld -en geluidsverbindingen en de online tools die gewone mensen in

staat stelden om op (bijna) professionele wijze zich te organiseren veranderden het leven in rap tempo. Minouche was betrokken bij

verschillende voorbeeldprojecten die de kracht van internet en de nieuwe manieren van werken verkenden, waaronder de Digitale Pioniers

(stimuleringsregeling voor versterking publiek domein op internet) en netwerk FF contact (netwerk rond sociale technologische oplossingen

voor chronische zieke kinderen). Ze gaf advies aan tal van gemeenten en andere publieke organisaties over de veranderende verhouding

tussen burger en overheid, burgerparticipatie en zelforganisatie. De afgelopen jaren was ze als ontwikkelaar en kwartiermaker verbonden

aan de Digitale Steden Agenda, een innovatieve samenwerkingsagenda van de G32 steden waarin de digitale transitie van de steden

centraal staat. Minouche Besters is partner bij Stipo.

[email protected] van der Ham is stadspsycholoog (UvA 2008) en houdt zich bezig met de interactie tussen de mens en de stad. Hoe werken de

onbewuste processen die persoonlijke beleving en het gebruik van de stad of omgeving bepalen? Aan de hand van gedragsobservat ies,

experimenten in de publieke ruimten en diepte interviews die gedachten, gevoelens en attitudes ontrafelen bij bewoners komt hij tot

adviezen en methoden voor fysieke inrichting van de publieke ruimte en aanpakken om betrokkenheid of zelfredzaamheid te vergoten.

Sander heeft in tal van gemeenten projecten met bewoners en professionals in wijken uitgevoerd, waaronder recent in Hongerige Wolf

Groningen (story telling en activering met Bakkerij van de Eenvoud) en Lombardijen Rotterdam (thuisgevoel ontwikkelen in portiekflats). Hij

was gastdocent Smart Cities bij de Hogeschool Rotterdam. Recent bracht Sander als co-auteur het succesvolle boek De Stoep uit over het

hybride gebied tussen publieke en prive ruimten in de straat. Sander van der Ham is medewerker bij Stipo.

[email protected]

MET DANK

AAN

Alle respondenten. Marieke Hart en Annemarieke Blom van thuisafgehaald.nl, Daan Weddepohl en Anna Noyons van peerby.com en

Anne van Roosmalen en Patrick Anthonissen van zorgvoorelkaar.nl die ons de mogelijkheid gaven via hun platformen

gebruikersonderzoek te doen. Nicole Rietvelt van Stichting DOEN en Paul Klouwens van het VSBfonds die met ons benieuwd waren

naar de sociale impact van de platformen en ons via een financiële ondersteuning ook de ruimte boden om echt tijd vrij te maken voor

dit eerste deel van ons onderzoek. En natuurlijk ook dank voor onze Stipo collega’s voor feedback en geduld.

Page 25: Nieuwe Rijkdom in de Wijken

DE ONDERZOEKSOPZET

• GEBRUIKERSONDERZOEK via enquêtes op Thuisafgehaald (respons160), Peerby

(respons 180) en Zorgvoorelkaar (respons 485).

• INTERVIEWS met professionals: John Beckers, Zorgvoorelkaar Breda, Tamara Willems,

Pluryn Nijmegen, Hanneke de Wit, gemeente Utrecht, Margo Rijerkerk en Frans Huissen,

Vrijwilligerscentrale Amstelland, Katyusha Sol, de Buurtcamping, Harry Wassenaar,

Boodschappenbegeleidingsdienst Den Haag.

• PERIODE: februari tot en met juli 2015

• LITERATUUR: zie onderzoeksverslag op issuu.com

Page 26: Nieuwe Rijkdom in de Wijken

Stipo Amsterdam . Rotterdam . Stockholm .

Thessaloniki

Zomerhofstraat 84 3032 CM Rotterdam

[email protected] 0102041590

www.stipo.nl