Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de...

28
Show me the money! Nieuwe ontwikkelingen en hernieuwde initiatieven in Sustainable Finance & Accounting

description

Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM) Onderdeel van presentaties lectoraat symposium Finance & Sustainability.

Transcript of Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de...

Page 1: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

Show me the money!

Nieuwe ontwikkelingen en hernieuwde initiatieven in

Sustainable Finance & Accounting

Page 2: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

Achtergrond

• Econoom

• >20 jaar journalist

• Auteur aantal (MVO) boeken

• >10 jaar columnist tijdschrift P+

• Oprichter Platform Pure Winst

• 3 jaar institutionele beleggers, Eumedion

• Nu Sustainability Manager Koninklijke DSM

• Per 1 december 2014 Lector Sustainable Finance & Accounting Avans

© Marleen Janssen Groesbeek, Hogeschool Avans, 11 september 2014

Page 3: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

Is geld eigenlijk wel duurzaam?

3

Page 4: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

Vertrouwen in kapitaal flink geslonken

© Marleen Janssen Groesbeek, Hogeschool Avans, 11 september 2014

Page 5: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

Reputatieschade

© Marleen Janssen Groesbeek, Hogeschool Avans, 11 september 2014

Boekhoudschandalen; Misbruik van positie leidt tot zelfverrijking; Kredietcrisis: samenleving moest de kosten betalen en economische

recessie; Klanten voelen zich achtergesteld; Te hoge beloning, niet alleen de variabele; Te laag rendement van pensioenfondsbeleggingen door

vermogensbeheerders; Beleggingen in controversiële zaken: kinderarbeid en clusterbommen; Vastgeroeste vaste aannames en weinig open voor niet-financiële zaken

als goed bestuur, milieu, mensenrechten, uitputting, grondstofprijzen.

Page 6: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

Tempel der Reputatie

Page 7: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

Tijd voor eerherstel door juiste keuzes

© Marleen Janssen Groesbeek, Hogeschool Avans, 11 september 2014

Moreel kompas – een (bankiers)eed is een beginnetje; Reële economie centraal stellen; Rendement op meerdere manier meten – impact; Breder pakket aan financiële producten; Innovatie van financiële producten en diensten; Betere kostenberekeningen = betere prijskaartjes; Niet bang zijn zaken ter discussie te brengen; Als je een mens gelukkig wilt maken, draag dan niet bij aan zijn rijkdom, maar bevrijd hem van zijn verlangens. Grieks filosoof Epicurus (341-271 v.Chr.)

Page 8: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

Tijd voor nieuwe duurzame superhelden

Acco

un

tant

Fin

ancier

© Marleen Janssen Groesbeek, Hogeschool Avans, 11 september 2014

Page 9: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

Financiële sector F

inan

cier

© Marleen Janssen Groesbeek, Hogeschool Avans, 11 september 2014

Stellingen: Geld is niet om geld te maken, band met

reële economie houden; Verantwoording nemen voor

consequenties van keuzen; Betrekken van prestaties op milieu-,

sociaal en governancegebied; Aangesproken door samenleving:

populariteit van de Eerlijke Bankwijzer. Transparantie en rapportage:

Verantwoording afleggen;

Page 10: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

Lang meelopende superhelden

© Marleen Janssen Groesbeek, Hogeschool Avans, 11 september 2014

Page 11: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

Nieuwe superhelden

© Marleen Janssen Groesbeek, Hogeschool Avans, 11 september 2014

Duurzaam bankkrediet Groene obligaties Private Equity Pensioenfondsen Vermogensbeheerders Verzekeraars Effectenbeurzen Microverzekeringen Kredietunies Particuliere

beleggingsinitiatieven

Page 12: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

12

Rol van de aandeelhouders

Banken, verzekeraars, vermogensbeheerders, beleggingsmaatschappijen

en pensioenfondsen zijn allemaal aandeelhouders

Betrokken aandeelhouderschap

Weten waarin je belegt en stemmen over beleid

Dialoog met bedrijven over hun prestaties en strategie

Motor voor investeringen voor de lange termijn

Corporate governance en duurzaamheid

Page 13: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

Zachte regels voor aandeelhouders

• Transparantierichtlijn

• Oeso richtlijnen voor multinationale ondernemingen

• Principles for Responsible Investment

• Principles for Sustainable Insurance

• Natural Capital Declaration

• Sustainable Stock Exchanges initiative

• Equator Principles

• Global Compact

13

Page 14: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

Duurzame vragen voor pensioenfondsen

14

Maximaal rendement? Hoogste uitkering? Intragenerationele solidariteit? Intergenerationele solidariteit? Verantwoord beleggen? Duurzaam beleggen? Korte versus lange termijn?

Page 15: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

Obligatiemarkt ontdekt groene obligaties

© Marleen Janssen Groesbeek, Hogeschool Avans, 11 september 2014

Markt van $ 50 mrd in 2014

Aantrekkelijk voor bedrijven

Page 16: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

Consumenten doen het zelf duurzaam, soms

© Marleen Janssen Groesbeek, Hogeschool Avans, 11 september 2014

Page 17: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

Rol van de burger

• Monomaan: wat is het hoogste rendement? Geen oog voor risico

• Financieel slecht onderlegd: besteed meer tijd aan kopen van auto en televisie dan aan hypotheek en pensioenbelegging;

• Verward veel geld vaak met geluk;

• Onmiddellijke behoeftebevrediging: niet meer sparen, maar gelijk lenen.

17

Page 18: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

Financiële dienstverleners

Acco

un

tant

© Marleen Janssen Groesbeek, Hogeschool Avans, 11 september 2014

Stellingen: Rekenschap afleggen en

verantwoording nemen; Transparantie en rapportage:

Vele soorten verslagen; Rol van accountant: zorgen

dat organisaties integer en transparant verantwoording afleggen.

Page 19: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

“Accountants gaan de wereld redden”

Registeraccountant Peter Bakker President van de World Business Council for Sustainable Development

© Marleen Janssen Groesbeek, Hogeschool Avans, 11 september 2014

Page 20: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

Duurzaamheidsverslagen top-250 bedrijven

© Marleen Janssen Groesbeek, Hogeschool Avans, 11 september 2014

Page 21: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

Duurzame verslaggeving groeit, regels ook

© Marleen Janssen Groesbeek, Hogeschool Avans, 11 september 2014

Sinds 1997 Global Reporting Initiative: in 2013 versie vier (G4) van richtlijnen (multistakeholder);

In Nederland meegenomen in RJ400, richtlijn van de Raad voor de Jaarverslaggeving;

Sinds 2011 International Integrated Reporting Council, initiatief grote beleggers;

Sinds 2012 Amerikaans initiatief Sustainable Accounting Standards Board, SEC gesteund;

Europese wetgeving die OOB’s verplicht niet-financiële informatie te publiceren.

Page 22: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

Transparantiebenchmark van Ministerie EZ

© Marleen Janssen Groesbeek, Hogeschool Avans, 11 september 2014

Sinds 2003 worden bedrijven in Nederland de maat genomen over de mate waarin ze transparant zijn over maatschappelijk verantwoord ondernemen (duurzaamheid)

Nadeel:

Gaat alleen over transparantie, niet over prestaties

Wegens gebrek aan succes geen MKB bedrijven meer in benchmark

Heel Nederlands, lastig om Nederlandse dochters van buitenlandse bedrijven goed te beoordelen

Al lang plannen om een Europese TB te maken

Page 23: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

Geïntegreerd of afzonderlijk

• Geïntegreerde verslaggeving helpt strategie, doelstellingen en prestaties bij elkaar te brengen, maar een onderneming moet er wel aan toe zijn.

• Op uitzonderingen na – DSM, Philips, Akzo Nobel, Aegon, Nutreco – is beter om te wachten met integratie.

• Beleggers en overheid willen bedrijven juist stimuleren om naar een integratie van alle informatie te gaan.

• Sommige bedrijven – Unilever – kiezen bewust voor apart duurzaamheidsverslag

23

Page 24: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

24

Verwachtingenkloof

PwC maakte voor ministerie van Economische Zaken over verschil van ideeën en inzicht bij bedrijven waarover gerapporteerd moet worden

Page 25: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

Materialiteit

25

Page 26: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

Nieuwe ontwikkelingen

© Marleen Janssen Groesbeek, Hogeschool Avans, 11 september 2014

Beprijzen en meten van externalities via het maken van een milieuwinst & verliesrekening. Sportkledingfabrikant Puma daarin de eerste;

Gevolgd door nieuwe ideeën over sociale winst & verliesrekening en meten van sociale vooruitgang en (positieve/negatieve) impact;

Interne prijzen voor water, CO2, andere broeikasgassen, recycling en hergebruik;

Onvrede over manier waarop bedrijven belasting betalen.

Page 27: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

Afwezigen in deze discussies

© Marleen Janssen Groesbeek, Hogeschool Avans, 11 september 2014

Het midden- en kleinbedrijf en zijn belangenverenigingen;

De middelgrote en kleine financiële dienstverleners: accountants, adviseurs;

Als MKB toeleverancier is van grote bedrijfsleven komt de vraag om meer uitleg er over duurzame prestaties er vanzelf aan;

MKB doet zichzelf te kort, met te weinig oog voor gezamenlijke initiatieven en kostenbesparingen en kansen om te groeien.

Page 28: Nieuwe financieringsvormen en beleggingen in het perspectief van de duurzame ontwikkeling van de Nederlandse economie door Marleen Janssen Groesbeek (DSM)

Conclusie Financiële superhelden van morgen

Waarderen financiële en niet-financiële prestaties volgens de nieuwste methoden;

Hebben oog voor positieve en negatieve externe effecten;

Zijn op de hoogte van maatschappelijke onvrede;

Spreken organisaties en burgers aan op hun eigen financiële verantwoordelijkheid;

Vinden financiële innovatie een geweldige ontwikkeling in hun vakgebied mits die innovatie niet ten koste gaat van het grotere belang van de samenleving c.q. wereld;

28