Niet willen of niet kunnen?

21
Nieuwjaarsconferentie Vormingplus Niet willen of niet kunnen? Naar een multidimensioneel model van digitale uitsluiting Mariën Ilse Vrije Universiteit Brussel Februari 3, 2012 Roeselare

description

Ondertitel: Naar een multidimensioneel model van digitale uitsluiting.Op de jaarlijkse nieuwjaarsconferentie van Vormingplus (dit jaar in 't Stadhuis te Roeselare) kwam Ilse Mariën spreken over het belang van digitale geletterdheid in tijden van informatie-overvloed.Ilse Mariën is onderwijsassistente en doctoraatsstudente bij de vakgroep Communicatiewetenschappen van de Vrije Universiteit Brussel. Zij is eveneens werkzaam bij het onderzoekscentrum IBBT-SMIT waar zij onderzoek doet naar de sociale implicaties van nieuwe media. Haar doctoraatsonderzoek focust op de maatschappelijke gevolgen en beleidsaspecten van digitale uitsluiting.Meer info op http://www.vormingplusmzw.be/nieuwjaarsconferentie-digitale-geletterdheid

Transcript of Niet willen of niet kunnen?

Page 1: Niet willen of niet kunnen?

Nieuwjaarsconferentie Vormingplus

Niet willen of niet kunnen?Naar een multidimensioneel model

van digitale uitsluiting

Mariën IlseVrije Universiteit Brussel

Februari 3, 2012Roeselare

Page 2: Niet willen of niet kunnen?

IST – SVR – MIDISDigitale uitsluiting herbekeken

EMSOC – Innoviris

Veldtekening Mediawijsheid

Beleidsnota MediawijsheidDigitale Week – Digitale Kermis

Federaal Actieplan tegen de Digitale Kloof

Page 3: Niet willen of niet kunnen?

Van digitale kloof naar digitale inclusie

Beperkingen van ‘digitale kloof’ idee

Complexiteit van ‘digitale uitsluiting’

Sociale uitsluiting

ICT-gerelateerde drempels

Page 4: Niet willen of niet kunnen?

Herziening traditionele drempels

Naar een kwaliteitsvolle toegang

Thuis Betaalbaar Up-to-date materiaal Snelheid & downloadlimiet (Aantal) plaatsen van toegang

Page 5: Niet willen of niet kunnen?

Herziening traditionele drempels

Motivatie als structurele problematiek

Harde kern niet-gebruikers Algemene attitudes tav ICT Kwalitatief onderzoek

Bewustzijn vd meerwaarde van ICT Motivationele stimulansen

Digital

choice

Page 6: Niet willen of niet kunnen?

Herziening traditionele drempels

Gebruik in context

Vrijheid Autonomie Betekenis in dagelijkse praktijken

Mechanismen van uitsluiting Gebruikersprofielen

Page 7: Niet willen of niet kunnen?

Herziening traditionele drempels

Vaardigheden in volledige complexiteit

Overaanbod aan definities Mediageletterdheid – alle media Digitale vaardigheden – ICT

Conceptualisering

Operationalisering

Methodologie?

Page 8: Niet willen of niet kunnen?

Herziening traditionele indicatoren

Digital literacy is the awareness, attitude and ability of individuals to appropriately use digital tools and facilities to identify, access, manage, integrate, evaluate, analyse and synthesise digital recources, construct new knowledge, create media expressions, and communicate with others, in the context of specific life situations, in order to enable constructive social action; and to reflect upon this process.” (Martin, 2006:255)

Page 9: Niet willen of niet kunnen?

Herziening traditionele indicatoren

Digitale vaardigheden

Operationeel Formeel Communicatie Informatie – cf. mediawijsheid Strategisch – cf. meerwaarde, inclusie

Tool / Medium

Content

Page 10: Niet willen of niet kunnen?

Herziening traditionele indicatoren

Competenties

Basisgeletterdheid Probleemoplossend vermogen Bewustzijn en kennis over mogelijkheden

van beschikbare tools …

Page 11: Niet willen of niet kunnen?

Aanvullende indicatoren

Ondersteuningsnetwerken

Participatie ICT cultuur

Attitude – Gebruik – Bezit Aanwezigheid hulpbronnen

Warm experts – proxy users Keuze favoriete hulpbron

Page 12: Niet willen of niet kunnen?

Aanvullende indicatoren

Leerproces digitale vaardigheden

Informeel & formeel leren

Redenen niet-deelname, drop-out Attitude tav opleiding & training

Opportuniteiten, hulpbronnen Plaats leerproces Type leerstijl

Page 13: Niet willen of niet kunnen?

Aanvullende indicatoren

Sociale context

Micro / meso / macro niveau ICT-cultuur Dagelijkse praktijken ≈ levensstijl

Structurele mechanismen van uitsluiting Onderwijs & middenveldorganisaties

Page 14: Niet willen of niet kunnen?

Risicogroepen

Vgs traditionele SES indicatoren

ouderen, mensen met een fysieke of mentale handicap, laaggeschoolden, mensen die

zich in een illegale situatie bevinden (cf. druggebruikers, uitgeprocedeerde

asielzoekers…), chronisch zieken, mensen met geen of een laag inkomen, etnische

minderheden, eenoudergezinnen of mensen die wonen in onderontwikkelde rurale gebieden

Page 15: Niet willen of niet kunnen?

Kwetsbare groepen

A worst case scenario

Minder toegang, vaardigheden, gebruik Homogeen ICT-arm netwerk Leerdrempels

Vaak een situatie van wel willen

maar niet kunnen = Digitale uitsluiting

Page 16: Niet willen of niet kunnen?

Van digitale kloof naar digitale inclusie

Digitale uitsluiting

Digitale insluiting

Identificatie drempels & acties

In relatie tot multi-stakeholders

Page 17: Niet willen of niet kunnen?

Van digitale kloof naar digitale inclusie

Digital inclusion is all efforts by the public and private sector, civil society and the technology community

devoted to developing and using ICT to address issues of societal exclusion in any dimension;

creating new opportunities for inclusive empowerment and development through

ICT, and preventing new ICT-induced gaps from emerging (Bianchi et al., 2006)

Page 18: Niet willen of niet kunnen?

Digitaal Inclusie Beleid

Cruciale (f)actoren

Multi-stakeholdersaanpak èn / èn verhaal Binnen breder inclusiebeleid Ondersteuning middenveld

Page 19: Niet willen of niet kunnen?

Digitaal Inclusie Beleid

Cruciale (f)actoren

Informele participatieve leeromgevingen

Vraaggedreven, in lijn met leefwereld Sociaal kapitaal op lokaal niveau

Race Online – Digital Champions Pass it on

Give An Hour

Page 20: Niet willen of niet kunnen?

Digital Champions

Page 21: Niet willen of niet kunnen?

Ilse MariënIBBT-SMIT Vrije Universiteit Brussel

[email protected]. 0496 / 28 24 88

Februari 3, 2012

Roeselare