NUMMER 11 - WINTER 2015 PROTESTANTSE GEMEENTE WIJHEWWW.PkNWIJHE.Nl

Zes verschillende verhalen Wat maakt jouw kerk bijzonder? zocht het op.nico.

Via deze NICO. wil de Protestantse Gemeente Wijhe op een overzichtelijke manier duidelijkheid geven over tal van zaken die betrekking hebben op de kerk in uw gemeente.

Mijn kerk

11Andries Slingerland

Geloof als oplader voor de werkweek

Wim Rahajaan Wij hebben allemaal

dezelfde oorsprong

Henk WitteveenRust gevonden

in de Islam

Zoals ook jij

Die andergeen vreemdeeen mens als jijeen menseven kwetsbaar,even breekbaar,een menseven hunkerendnaar licht en gelukontzie hem,doe hem geen pijn,een mens zoals jij,zie naar hem om,doe hem recht,een mens als jij,leven wil hij,leven zoals ookjij wilt leven.

ColofonDeze NICO. is tot stand gekomen mede dankzij de inspanning van de volgende personen:

RedactieHeleen HollakRita van de StreekJasper HofmanBen WiltinkBep Teunissen

Teksten interviewsWalter de BoerBep Teunissen (eindredactie)

FotografieHeleen Hollak

Vormgeving & conceptJasper Hofman

AdvertentiesJacco Jonkman

Bijzonder bedanktAndries Slingerland, Irma en Hylke van der Zee, Dirkje Eilander, Henk Witteveen, Jan Leemereise, Wim Rahajaan

Vragen of opmerkingenheleenhollak@live.nl

www.pknwijhe.nl

Volg de NICO. ook op Facebook:www.facebook.com/NicoWijhe

Mijn kerk.... Jazeker! Een mooi thema dacht ik, toen de vraag kwam of ik het voorwoord voor Nico 11 wilde schrijven. ‘Mijn kerk…’, waarom ga jij naar de kerk en is iedereen daar welkom?’

Mijn kerk! Maar toen ik wilde gaan schrijven realiseerde ik me dat het woord kerk best lastig te definiëren is. Want wat bedoelen we nu eigenlijk precies? Het gebouw, het instituut, de kerkelijke gemeenschap of de kerk-dienst? Mensen hebben verschillende beelden bij het woord kerk. En toch horen al die beelden bij elkaar en vormen samen ‘mijn kerk’. Het ene is verweven met het andere. Voor mij wordt het hart van de kerk gevormd door de viering op zondagmorgen waar iedereen welkom is. In een viering met Bijbelverhalen, symbolen en rituelen, komen de zingevingsvragen in zicht. Het gaat dan om de ontmoeting met God, elkaar als kerkgemeenschap, maar ook om ons te richten op de samenleving. Immers de kerkgemeenschap is geroepen om Gods liefde zichtbaar en tastbaar te maken in woorden en daden. In pastoraat, het omzien naar elkaar, maar ook in diaconaat, het delen met elkaar. De kerk is naar de marge van de samenleving geschoven, maar dat wil niet zeggen dat ze niets meer in huis heeft. De kerk zal blijven staan voor die oude Bijbelse woorden van omzien naar ‘de wees, de weduwe en de vreemdeling die in uw steden zijn’. Daar waar geen hulp meer is, mag de kerk in zicht blijven.Zo is er in de kerk ook aandacht voor de scharniermomenten in het leven. Dopen, trouwen, ziekte en uitvaart zijn momenten waarop mensen een drempel overgaan. En de kerk is er niet alleen op zondag, maar heeft ook een kerkelijk centrum in de Langstraat, ’t Langhuus, waar door de week vele activiteiten plaats vinden voor jong en oud. Van clubwerk voor de basisschool tot bestuurlijke vergaderingen. En bij veel van die activiteiten is ook iedereen welkom. Of ik bewust gekozen heb voor de Protestantse kerk? Nee, niet in eerste instantie. Net als bij vele andere mensen wordt dat meestal bepaald door het gezin waarin je wordt geboren. Mijn belijdenis, het beamen van de doop, is evenals mijn keuze om predikant te worden binnen de Protestantse kerk wel een bewuste keuze geweest. Al in een vroeg stadium was ik voorstander van het toenmalige Samen op Wegproces. Dat proces heeft lang geduurd, maar ik was blij dat in 2004 de Gereformeerden, Hervormden en Lutheranen zijn opgegaan in de Protestantse Kerk Nederland. Diverse stromingen die samen kerk kunnen zijn. En als ik nu vanaf Zwolle of Deventer naar Wijhe rij dan zie ik van verre de toren van de Nicolaaskerk. Hetzelfde geldt als ik door de Langstraat loop of fiets en dan voel ik altijd, net als bij de kerken uit de voorgaande gemeenten waar ik heb gewoond of gewerkt, iets van warmte en thuis zijn. Want dat gebouw met alle activiteiten eromheen is ‘mijn kerk…jazeker!’

Ds. Martje Veenstra-Oving

nico. | pagina 3

Inhoud nico. #11

8

46 14

10

4. Gereformeerd Vrijgemaakt5. NICO.jeugd

6. Moluks8. Rooms-Katholiek9. Mijn kerk in beeld

10. Gereformeerde bond in de Protestantse kerk12. Moslim

13. Kerkbalans 201414. Leger des Heils

8

12

nico. pagina 4 |

Dirkje Eilander uit Wijhe heeft een roerig leven achter de rug, maar geniet nu in haar woning aan de Stationsweg van haar oude dag. Zes jaar woont ze er nu. Ze vertelt graag uitvoerig, maar het liefst luistert ze nog naar de cassettebandjes met kerkmuziek of zit ze te handwerken. Eilander, net 80 geworden komt uit een gezin van acht. Als kind ging ze met haar ouders mee naar de Gereformeerd Vrijgemaakte kerk in haar geboortedorp Laag Zuthem. Na verschillende uitstapjes bij andere kerken kwam ze weer terug bij haar ‘eigen’ kerk en die bevalt haar tot op heden het best. NICO ging bij haar lang en legde enkele vragen voor over haar geloof.

Dirkje Eilander

Ik geniet van mooie christelijke muziek

Heeft u bewust gekozen voor het geloof?“Nee. Ik ben er mee opgevoed. Mijn ouders gingen naar de gereformeerde kerk in het dorp en daardoor wij als kinderen ook. Het was ook geen keuze om wel of niet mee te gaan naar de kerk. Je moest mee. Het hoorde er nu eenmaal bij, maar spijt heb ik er nooit van gehad. Bij de catechisatie leerden we psalmversjes. Daar genoot ik van. Ook op mijn school (School met de Bijbel) leerden we die uit het hoofd. Later toen ik trouwde heb ik heel bewust belijdenis gedaan. Het geloof is heel belangrijk voor mij en ik zou dan ook echt niet zonder kunnen.”

Wat doet het geloof met u?“Ik put kracht en energie uit het geloof. Als je ouder wordt besef je dat steeds meer. Nog meer dan uit de preek van de dominee haal ik dat uit zingen. Dat doet heel veel met mij. De christelijke liederen zijn prachtig en brengen me terug naar mijn jeugd. Vooral ‘Er ruist langs de wolken’. Dat lied zong ik vroeger altijd al met mijn vader. Nu luister ik daar het liefst alleen naar. Heerlijk vind ik dat.”

Bent u een regelmatige kerkganger?“Elke zondag ga ik naar de kerk in Laag Zuthem. Vroeger altijd

twee keer, maar de laatste jaren lukt mij dat niet meer. Nu heb ik een lijst met namen van mensen die mij ophalen voor de ochtenddienst.

Wat is er veranderd in de kerk ten opzichte van vroeger?“Eigenlijk vind ik dat er veel hetzelfde is gebleven. Uiteraard zijn er wel dingen anders geworden, maar in onze kerk duurt dat altijd net even iets langer.”

Kunt u een voorbeeld geven?“Lange broeken bij vrouwen zag je vroeger niet in de kerk. Ook droeg iedereen een hoed. Ook de mannen en dat zie je tegen-woordig niet meer. En eigenlijk vind ik het ook niet heel belangrijk. Uiterlijk in de kerk is niet het belangrijkste. Natuurlijk moet je er wel netjes uitzien, maar verplichten moet je niks. Verder is de rol van de dominee anders dan vroeger. Op huisbezoeken mocht ik als klein meisje nooit iets zeggen voordat hij een vraag stelde. Dat is tegenwoordig anders. Bovendien zeg ik alles. Ik neem geen blad voor de mond. Aan schijnheilig gedrag of liegen heb ik een hekel. Daarnaast gaan er minder mensen naar de kerk. De jeugd wil niet meer en dat vind ik wel jammer. Het zou fijner zijn als ze dat wel deden. Het wonder van God geeft de mensen juist zoveel goeds.” •

nico. | pagina 5

jeugdSamEn zijn wij er voor de jeugd in Wijhe! Wilt u/jij meedoen ? Heb je vragen of ideeën?

Mail naar de jongerenwerker (Agnes Oostendorp) voor informatie: agnes.oostendorp@yfc.nl

Wij zijn een gezellige groep mensen die het belangrijk vinden om tijdens de eredienst de kindernevendienst (kinderkerk) vorm en inhoud te geven. Dit is niet alleen leuk om te doen, maar kinderen geven prachtige reacties en inzichten over hoe zij het geloof beleven. Mocht je mee willen draaien bij de kindernevendienst of willen meedenken bij een project? Altijd welkom! Een kinderlijk geloof is zo ongecompliceerd. Daar kunnen we nog wat van leren ….

nico.

Het is erg mooi en leuk om om te gaan met jongeren. Kinderen/jongeren blijven

mij elke keer weer veras-sen in; hoe ze vaak al zo

“volwassen “denken over bepaalde onderwerpen.

Dat is prachtig.Babette Nauta

Waarom ik niet op vrijdag avond thuis blijf?

Het is veel leuker om met oude vriendinnen te

kletsen en om al die rare spelletjes te doen.

Ook doe je toch nog wel iets wat met god te

maken heeft dus dat is ook goed!

Sanneke Dijk

Kinderneven dienst

Zondagochtend 15 februari is er een club/Rock Solid dienst om 10.00 u in de Nicolaaskerk. Thema: We hebben jou hart nodig! Iedereen welkom!

inspirerend!

Gezellig en creatief

‘s Avonds is ‘t altijd lekker

relaxt en je kan zijn zoals je

bent, dat is Rock Solid.

Jet Hemeltjen

HartverWarmenD

plezier

verdieping

verrassend Vaak erg gezellig

Aan de rand van de Milligerplas in Stadshagen in Zwolle woont Wim Rahajaan (66) met zijn vrouw. Sinds tien jaar wonen ze in een appartement met een wijds uitzicht op de plas. Een rustige plek in het najaar, maar in de zomer wemelt het er volgens Rahajaan van de mensen. De Zwollenaar is geboren op Celebes (Sulawesi) en kwam in 1951 met zijn ouders naar Nederland. Al jaren maakt hij deel uit van de Molukse kerk. Hij zet zich actief in voor de kerk en vertelt er met veel passie over. Rahajaan is een man met passie voor zijn geschiedenis en hij kent de feiten.

nico. pagina 6 |

Wim Rahajaan en de Molukse kerk

Welk geloof heeft u?“Het protestantisme. Ik behoor tot de GPMT (Gereja Protestan Maluku Tenggara d.i. Zuidoost Moluks Protestantse Kerk). Het grootste Molukse kerkgenootschap in Nederland is de Geredja Indjili Maluku d.i. de Moluks Evangelische Kerk. Daarnaast zijn er nog twee grote Molukse kerkge-nootschappen en een vijftal lokale kerken waar ik toebehoor. De versplintering heeft ook in het Moluks kerkelijk landschap toegeslagen.”

Waar vindt de kerk haar oorsprong?,,De Molukkers zijn tot hun geloof gebracht (gekerstend) door de missionarissen en zendelingen. Als eerste kwamen de Portugese handelaren naar de Molukken op zoek naar kruidnagel en nootmuskaat. Zij introduceerden onder leiding van Franciscus Xaverius het katholicisme. Later in 1605 kwamen de Hollanders

(onder leiding van Jozef Kamp, apostel van de Molukken) die het protestantisme meebrachten.”

Wat spreekt u aan in uw kerk?“Het geloof vormt voor mij een bron van inspiratie. Ik put er kracht uit om te leven. Verder is het geloof de manier om te leven zoals Jezus Christus dat van ons verwacht. Hij is het voorbeeld voor ons. In harmonie samenleven, dat is wat we proberen te doen. Onder andere door middel van het gebruik van de 10 gebo-den. Die gelden binnen onze kerk ook”

Heeft u bewust voor het geloof gekozen?“Ik heb niet bewust gekozen voor de Molukse kerk. Ik ben er simpelweg mee opgegroeid en heb het geloof meege-kregen van mijn ouders. Als kind ging ik naar de zondagsschool, maar leuk om met mijn ouders mee naar de kerk te gaan vond ik het vroeger niet altijd. Als je ouder wordt, begrijp je beter waar het geloof voor staat. Later heb ik geloofs-belijdenis gedaan en er echt bewust voor gekozen.”

Bent u een regelmatig bezoeker?“Ja, we gaan iedere zondag naar de kerk in Holterbroek in Zwolle. In die wijk wonen de meeste Molukkers.”

Wat is er veranderd in de kerk?“Vroeger was het zo dat mannen en vrouwen van elkaar gescheiden zaten in de kerk. De mannen zaten rechts en de vrouwen links. Verder is er natuurlijk in onze kerk ook sprake van kerkverlating. Dat is jammer. Ik vraag me wel eens af hoe we er voor kunnen zorgen dat er

weer wat meer mensen naar de kerk komen. Ik wil de volwassen mensen en de jeugd dan ook graag enthousiasme-ren. Natuurlijk doen we dat met het organiseren van jeugddiensten, maar de individualisering in onze samenleving is hier ook ingezet. Gelukkig zijn de familiebanden sterk. Bovendien zijn de kerken met kerst en oud en nieuw altijd goed gevuld. Dat zijn echt de hoogtijda-gen voor ons. Het is jammer dat het zo gaat, maar het hoort nu eenmaal bij de tijd.”

Heeft u nevenactiviteiten?“Omdat ik gepensioneerd ben heb ik genoeg tijd voor activiteiten voor de kerk. Ik zet mij onder andere in als dirigent voor het mannen- en vrouwenkoor en daarnaast geef ik catechisatie. Waar ik kan help ik eigenlijk wel mee. Daarnaast ben ik secretaris van de Kerkvoogdij Raad. Wij beheren 27 kerken in Neder-land, maar we bevinden ons nu eigenlijk in een crisis. Zo willen we graag dat het onderhoud van de kerken voor rekening komt voor de plaatselijke gebruikers. Zo blijven de lijntjes kort. Het is veel werk om dat goed te regelen. Ondanks dat haal ik er veel voldoening uit. Het is voor een goede zaak en daar zet ik mij graag voor in.”

Hoe kijkt u naar andere geloven?“Wij als protestanten stammen net als de joden en moslims af van Abraham, maar dan in geestelijk zin. Vanuit die optiek hebben we allemaal dezelfde oorsprong. Het verschil zit ‘m in de interpretatie van het geloof. Ik respecteer ieder geloof. ” •

nico. | pagina 7

Wim:

WIJ HEBBEN ALLEMAAL DEZELfDE OORSPRONG. Het verschil zit ‘m in de interpretatie van het geloof

Wim Rahajaan en de Molukse kerk

Pastor Jan Leemereise (86) woont samen met mijn zus Willemien (bijna 90) in een aanleuningwoning van woonzorgcentrum het Weijtendaal in Wijhe. Broer en zus kijken uit op de katholieke basisschool en de Rooms-Katholieke Onze Lieve Vrouw Onbevlekt Ontvangen kerk, die deel uit maakt van de Heilige Lebuïnusparochie. Een dierbare plek waar ze beiden vaak heen gaan en als het even kan naast de zondagse diensten ook de andere diensten bijwonen. De twee, uit een gezin van tien, groeiden op in Boerhaar. Een rooms gezin met alles wat er bij hoorde. Toen Leemereise op zijn 14e de school verliet, droomde hij ervan om postbode te worden. Het liep anders, hij koos voor het brengen van de Bijbelse boodschap. Na zijn studie op seminaries in Apeldoorn, Dijnselburg en Rijssenburg werd hij op 24 juli 1960 in Utrecht tot priester gewijd. In 2010 vierde hij zijn 50-jarig priesterfeest. Op de vooravond van 25 september een viering in de kerk van Wijhe en ook was er op die zondagmorgen een plechtige eucharistievie-

ring in de kerk van Boerhaar waar de pastor in 1928 gedoopt werd.

Heeft u bewust gekozen voor de kerk?“Bewust niet. Ik ben geboren in Boerhaar in een rooms gezin. Wij gingen als kinderen met onze ouders mee naar de kerk. In die tijd waren we daar best gelukkig mee. Het hoorde er gewoon bij.” Wat spreekt u zo aan in het rooms-katholieke geloof?“Dat Jezus ons heeft geleerd dat God de hemelse Vader is. Mij spreekt aan dat Hij én God én mens wilde zijn. Daarnaast is het fijn dat de kerk zo’n internationaal karakter heeft. Bij bijvoorbeeld de Neder-lands Hervormden is dat anders, maar katholieken kom je over de hele wereld tegen. Die verbintenis spreekt mij aan.” Komt u vaak in de kerk?“Ik ga zo vaak mogelijk naar de kerk met name als daar een dienst is. Dat is op

zondag en vaak ook nog op andere dagen in de week, maar omdat ik moeite heb met staan beperkt het vieren zich nu tot eenmaal in de week op dinsdagmorgen in de aula van het Weijtendaal. Daar was niemand anders van de collega’s voor beschikbaar. Verder ben ik blij dat pastor Skiba dichtbij is. Een auto en rijbewijs heb ik niet meer, maar mijn stok gebruik ik wel.” Kunt u een voorbeeld geven van de werkzaamheden?“Als priester vond ik het een eer om voor te gaan in de dienst en te preken. Het was altijd mooi om met mensen over hun geloof te praten, of dat nu in de kerk was of tijdens de ziekenbezoeken die ik bij de mensen thuis bracht.” Hoe komt het dat uw zus bij u in huis woont?“Toen ik een parochie kreeg toegewezen om daar pastoor te zijn hoorde daar ook een pastorie bij. Een zus die toen nog voor moeder zorgde – naast haar taak als kleuterleidster op een school in Zwolle - heb ik gevraagd om met moeder bij mij te komen wonen zodat dat zij gastvrouw kon zijn op de pastorie. Dat beviel goed.” Wat is er veranderd in de kerk?“Helaas is de deelname aan de vieringen sterk verminderd. Er zijn steeds minder mensen in de kerk. Vooral voor oudere mensen is dat jammer. Voor hen zijn er steeds minder medekerkgenoten, dat vind ik wel jammer.” Zijn er nog andere verschillen tussen nu en vroeger?“De priester praat nu veel meer met de mensen. Hij luistert naar ze en het is veel minder ‘ja en amen’. Dat is wel een verbeterpunt. Iets wat samenhangt met de ontkerkelijking is de daling van het aantal ‘roepingen’. Steeds minder jongeren willen graag priester worden in Nederland. Het is natuurlijk een heel ander leven waar je bewust voor moet kiezen. Je levert vrijheden in. Ik vind die teruggang van deelname jammer. Ik zou graag willen dat méér mensen van het geloof zouden genieten.” •

Pastor Jan Leemereise en het Rooms- Katholieke geloof

Ik zou wel willen dat er meer mensen van

het geloof genoten

nico. pagina 8 |

nico. | pagina 9nico. | pagina 9

Mijn kerk IN BEELDZes verhalen, elk met hun eigen geloof, eigen gemeenschap en elk met hun eigen gebouw. Voor de één niets meer dan een praktisch onderkomen om samen te komen, voor de ander

een heilig huis, onmisbaar voor het geloof.

De GPMT kerk van Wim Rahajan in Holtenbroek, Zwolle

De Gereformeerd Vrijgemaakte kerk van Dirkje Eilander in Laag Zuthem

De kerk van Adries, behorend bij de Gereformeerde bond in de protestantse kerk, Zwolle

De Rooms- Katholieke kerk van Pastor Jan Leemereise

Het Het Leger des Heils kerkgebouw van Hylke en Irma van der Zee in Zwolle

De Moskee in Deventer

Andries Slingerland

Geloof als oplader voor de werkweek

Ik HOUd vAN dE MANIER WAAROp dE cEREMONIE vERlOOpT. Die toon spreekt me aan. Ik ga er ook echt heen voor de geestelijke rust.

Tot welke kerk behoort u?“Wij zijn lid van de gereformeerde bond in de protestantse kerk.”

Heeft u er bewust voor gekozen?“Ik ben als kind met het geloof opgevoed. Ik ging iedere zondag met mijn ouders mee en later volgde ik catechisatie. Toen ik ouder werd heb ik door middel van de belijdenis bewust voor het geloof gekozen. Het is uiteindelijk een beslissing die je voor jezelf moet nemen. Dat geldt voor mijn kinderen net zo. Zij moeten ook een eigen keuze maken.”

Waar staat uw kerk?“In Zwolle op de hoek van de Assendorperdijk. Dat is de Jeruzalemkerk die deel uit maakt van de Grote Kerk Gemeen-te. Daarvoor gingen we naar de kerk op de markt in de stad en daarna naar de Broederenkerk waar nu boekhandel Waanders gevestigd is.”

Wat spreekt u zo aan in uw kerk?“De rust in de diensten. Ik houd van de manier waarop de ceremonie verloopt. Die toon spreekt me aan. Ik ga er ook echt heen voor de geestelijke rust. Ik heb als boer een druk bestaan. Dat er dan één dag in de week is waar ik een beetje tijd voor mezelf en mijn gezin heb vind ik heerlijk. Ik ga dan naar de dienst om even bij te tanken. Dat is ook wat ik van een dienst verwacht: voldoende voeding voor de week die komen gaat. Daarnaast vind ik ondersteuning in het geloof.”

En dat doe je samen met anderen?“Ja. Ik zie het altijd als een soort volleybalteam. Zij hebben elkaar ook nodig om een wedstrijd te kunnen winnen. Alleen red je het niet, dat kan alleen maar met elkaar. Dat is bij het geloof ook zo. Samen sta je sterk.”

Hoe vaak gaat u naar de kerk?“Als het uitkomt en het werk op de boerderij het toelaat gaan we iedere zondag twee keer naar de kerk. Als dat niet lukt dan meestal alleen in de ochtend. Mijn vrouw en ik gaan meestal samen en als er kinderen thuis zijn gaan zij ook mee.

’s Ochtends zijn de diensten het drukst. De preek van de dominee staat dan centraal, ’s avonds is er vaak een leerdienst.”

Voor de zondag is dat nog best een drukke dag.“Ja, zeker als boer, maar ik probeer naast het voederen en melken van de koeien de dag wel zo rustig mogelijk te houden.”

Hoe gaat het er aan toe in de kerk?“In de dienst is er eerst een stil gebed, waarna de dominee de zegen geeft. Daarna worden de tien geboden voorgelezen. Vervolgens volgt er weer een gebed, wordt er gezongen en daarna de preek gehouden. Dan wordt er weer gezongen en het dankgebed uitgesproken. De dienst eindigt met de collecte en het slotgebed, waarna de dominee de gemeente de zegen uitspreekt. ”

Heeft u nevenactiviteiten binnen de kerk?“Op dit moment niet, maar toen de kinderen jonger waren heb ik wel, samen met mijn vrouw, een catechisatieclub geleid. Dat was eens in de veertien dagen voor kinderen van 12 tot 16 jaar. We gingen op kamp en dagjes zeilen en kanoën. Maar dat is nu al weer een tijdje geleden.”

Hoe kijkt u naar een ander geloof?“Ik respecteer ieder ander geloof. Voor welk geloof je kiest, is voor iedereen persoonlijk.”

Wat is er veranderd in de kerk?“In tegenstelling tot de ochtenddiensten, worden vooral de avonddiensten minder bezocht. Hoewel er dus wel verloop zit in het aantal kerkgangers, valt het met de vergrijzing naar mijn mening wel mee. Er zit nog steeds wel toekomst in onze kerk. Ieder mens heeft nu eenmaal behoefte aan geestelijk voedsel, denk ik. Daarbij heeft de beamer intrede gedaan in de dienst. Ook het zingen van liederen tijdens de dienst is nieuw. Vroeger waren dat alleen psalmen. Bovendien wordt er twee maal per jaar een themadienst gehouden, die voorbereid wordt met een aantal jongeren uit de gemeente.” •

Andries Slingerland

Geloof als oplader voor de werkweek

nico. | pagina 11

Het boerenbedrijf van Andries Slingerland (56) en zijn vrouw Hanneke uit Olst is niet te missen. de grijze kasteelboerderij met de kenmerkende trapgevel is herkenbaar vanaf de Rijksstraatweg als je uit Zwolle komt. Slingerland is een druk bezet man. In 1993 nam hij de boerderij over van zijn vader. Als boer met een gemend bedrijf met melkkoeien en akkerbouw is hij altijd in de weer. Ook heeft de boerderij een zorgtak. Slingerland en zijn familie horen bij de Gereformeerde bond in de protestantse kerk in Zwolle. Iedere zondag gaat hij het liefst twee keer naar de kerk om zo weer opgeladen te zijn voor de week die komen gaat.

Op het eerste gezicht is Henk Witteveen (51) een doodnormale Deventenaar. Wie hem echter beter kent weet dat hij een bewogen leven achter de rug heeft.  Witteveen werd geboren in Nijmegen, groeide op in Doorn en toen zijn moeder niet meer voor hem kon zorgen kwam hij terecht in een pleeggezin in Wijhe. Zijn vader heeft hij nooit gekend. Na een lang huwelijk, bekeerde hij zich tot de Islam. Hij trouwde met een Marokkaanse vrouw en samen kregen ze een dochter. Een leven vol verandering die hem nu stabiliteit en rust hebben gebracht. NICO sprak met hem.

Henk Witteveen, medewerker Elit meubels in Wijhe

Rust gevonden in de Islam

Bent u opgevoed met het geloof?“Als kind ben ik opgevoed zonder geloof. Pas toen ik als kind in een katholiek pleeggezin in Wijhe kwam, werd ik in aanraking gebracht met het geloof. Ik moest mee naar de kerk en bidden voor het eten. Waarom begreep ik niet, maar een keuze had ik niet. Het was gewoon zo. Drie of vier jaar was ik toen dan stel je die vragen nog niet.”

Hoe bent u met dan met de Islam in aanraking gekomen?“Voordat ik weer bij mijn moeder en pleegvader woonde, ben ik eerst jaren getrouwd geweest. Na een huwelijk van 22 jaar zijn we gescheiden. Ook mijn twee dochters (nu 20 en 23 jaar) mocht ik niet meer zien. Het ging in die periode daarna niet goed met mij. Toen vond ik onderdak bij Turkse vrienden in Arnhem. Ongeveer vier jaar heb ik daar gewoond. Zij waren als ouders voor mij en hebben mij bij de hand gepakt en geholpen mijn leven weer op de rit te krijgen. In die periode ben ik mij gaan verdiepen in de Islam.”

Wat vond u in dat geloof?“De steun bij Allah. Ik kon verder met mijn leven. Het hoe en waarom van dat geloof sprak bij enorm aan. Ik haalde er vertrouwen uit. Toen heb ik belijdenis gedaan waarmee je trouw zweert aan Allah en je leeft naar de wetten van de Islam. Er startte daarna een nieuw leven voor mij. De teller stond weer op nul. Na een vakantie in Marokko ontmoette ik mijn huidige vrouw Nadia. Na een aantal jaren in Marokko zijn we via Duitsland verhuisd naar Nederland. Samen hebben we een dochter Khadija. Zij is nu 2,5 jaar. ”

Werd er door vrienden en familie niet raar tegen aan gekeken?“Ja en nog steeds wel soms. Sommige mensen kunnen er maar moeilijk aan wennen en denken dat ik ‘van het padje’ ben. En dat begrijp ik ook wel. Voorheen was ik zelf best rechts en moest ik ook weing van het geloof weten. In de loop van mijn leven is mijn mening veranderd en haal ik er nu juist veel steun en kracht uit. Bij sommige mensen gaat dat er nog echt moeilijk in. Maar dat komt omdat zij er te weinig van weten. Onbekend is onbemind en dat spreekwoord is in dit geval zeker waar.”

Bezoekt u de moskee vaak?“Nee, eigenlijk niet. Daar wordt voornamelijk Arabisch gesproken en dat beheers ik slecht. Ik ken een paar woorden, maar te weinig om het goed mee te krijgen. Bidden kan bovendien op iedere plek en dus niet perse in de moskee.”

Hoe kijkt u naar andere geloven?“Ik heb respect voor ieder ander geloof. Iedereen maakt zijn eigen keuzes en dat vind ik prima, zolang zij mij maar niet hun geloof proberen op te dringen.”

Wat doet u buiten de deur aan uw geloof?“Klaarstaan voor anderen met raad en daad. Ik help bovendien veel Marokkaanse en Turkse mensen in Deventer met het invullen van belastingpapieren, verzekeringen en financiële kwesties. Dat doe ik allemaal om niet.” •

nico. pagina 12 |

Voor 2015 is de totale begroting aan uitgaven vastgesteld op € 234.000,-. Deze uitgaven betreffen : onderhoud,verwarming en licht € 50.000,-. Pastoraatslasten € 141.000,- . Administratieve kosten/verplichte afdrachten € 31.000,- en overige kerkelijke activiteiten € 12.000,-.

Om al deze kosten te kunnen betalen ramen wij de inkomsten als volgt: Kerkbalans € 138.000,-. Verhuur gebouwen en rente € 63.000,-. Collecten en giften € 25.000,- en subsidies € 9.000,-.

Kerkbalans 2014 Mijn kerk in balansDe Actie Kerkbalans is de belangrijkste inkomsten-bron van onze kerk.Wij bevelen haar van harte bij u aan.De bijdrage die u betaalt,wordt gebruikt voor de lopende kosten van onze plaatselijke gemeente, zoals blijkt uit bijgaande grafiek.Het gaat om al die kosten die gemaakt moeten worden om onze kerkelijke ge-meente levend en vitaal te laten zijn,om kerkdeuren te openen en u welkom te heten.U kunt iets voor de kerk betekenen.Door aanwezig te zijn in de eredienst.Door u in te zetten als vrijwilliger en natuurlijk door uw financiele bijdrage.

Het college van kerkrentmeesters.

Geraamde kosten 2015: e 234.000,-

onderhoud, verwarming en lichtkosten menselijke inzetverplichte kostenkerkelijke activiteiten

Geraamde opbrengsten 2015: e 235.000,-

opbrengsten Kerkbalansverhuur gebouwen en rentecollecte en giften

inkomsten subsidies

21%

59%

60%

27%

14% 11%5 3

nico. | pagina 9nico. | pagina 13

opbrengst2015 in %

kosten2015 in %

Hoeveel schenkt u? Als richtlijn vragen wij u uw bijdrage voor dit jaar als volgt vast te stellen. De linkerkolom geeft de situatie van 2014 weer en de rechterkolom is de gevraagde bijdrage voor 2015. Voor tussenliggende bedragen kunt u zelf de hoogte vaststellen door uw bijdrage van vorig jaar met ongeveer

5% te verhogen.

Bijdrage 2014 > Bijdrage 2015

€ 50 of minder € 50 of meer€ 75 € 80€ 200 € 210€ 300 € 315€ 500 € 525€ 750 € 790

€ 1.000 en hoger € 1.050 en hoger

Van jongs af aan zijn Hylke (65) en Irma (64) van der Zee lid van het Leger des Heils in Zwolle. Allebei geboren in Zwolle wonen ze nu toch al sinds 1977 in Wijhe. ,,Ik kon destijds als verslagge-ver van de Zwolse Courant een baan krijgen op de regioredactie in Salland. Toen er een kavel vrij kwam in Wijhe hebben we voor deze plaats gekozen”, legt Van der Zee uit. Na zijn tijd bij de krant ging Hylke werken als docent aan de opleiding journalistiek van de hogeschool Windesheim in Zwolle en sinds dit schooljaar is hij met pensioen. Dat geldt niet voor Irma. Zij werkt nog steeds en zet zich in als geestelijk verzorger, ook bij het Leger des Heils in Zwolle, maar dan voor de maatschap-

pelijke ‘poot’. ,,We zijn de enige inwoners in dit dorp die bij het Leger des Heils zijn”, weet Hylke. Maar hij is er trots op. ,,De vrijmoedigheid en blijmoedigheid van de organisatie spreekt ons enorm aan. In het Legers des Heils komen mijn theologische en maatschappelijke over-tuigingen samen. Ze staan dicht bij de mensen. Wij staan beiden achter die doelen.” De twee werden opgevoed met het Leger des Heils en zijn overtuigd christen. Vooral in het verleden werd er door mensen nog wel eens raar tegen het Leger des Heils aan gekeken. Irma: “Er waren en er zijn nog steeds mensen die een beetje moeten gniffelen als je ze vertelt dat je bij het Leger des Heils

nico. pagina 14 |

Het Leger des Heils zegt velen van ons wel iets. Zo zal de naam Majoor Bosshardt bij de meeste mensen wel een belletje doen rinkelen en ook de collectes rond kersttijd zullen bij velen wel bekend zijn. Dat Het Leger des Heils ook iedere week kerkdiensten houdt, weten misschien minder mensen. Hylke en Irma van der Zee uit Wijhe zijn aangesloten bij het kerkgenoot-schap van Leger des Heils en zetten zich allebei actief in.

In het leger des Heils handen en voeten geven aan het geloof

Hylke en Irma van der Zee

nico. | pagina 15

bent, maar het is vaak ook het onbe-kende. Het Leger des Heils is ook een kerkgenootschap zoals er zoveel zijn.” Iedere zondag gaan ze naar de kerk in Zwolle. ,,De diensten van het Leger des Heils worden gehouden in de voormalige Andreaskerk in Zwolle Noord.” Maar weinig mensen weten dat daar kerkdiensten worden gehouden. Dat ze zich beiden inzetten voor het Leger des Heils is vooral te zien aan hun uniform. ,,Als het kan dragen we

het uniform zoals dat bij iedereen wel bekend is. Irma vanuit haar werk-zaamheden als geestelijk verzorger voor het Leger en Hylke als hij optreedt met het brass-ensemble of samen met Irma voorgaat in een dienst. ,,Met het uniform draag je uit dat je onderdeel bent van het kerk-genootschap. De herkenbaarheid is belangrijk”, legt Hylke uit. Uiteraard is er binnen het Leger des Heils in de loop der tijd ook het nodige

veranderd, maar de bezetting is volgens Van der Zee op dit moment redelijk stabiel. Van leegloop is volgens hem geen sprake. In tegen-deel: er komen de laatste tijd juist veel jonge mensen met kleine kinderen naar de bijeenkomsten. Dus met de vergrijzing valt het wel mee. Irma: ,,We doen er dan ook alles aan om de jeugd betrokken te houden bij het Leger des Heils. Zo lopen bijvoorbeeld de scoutinggroep en het shantykoor heel goed.” En het Leger des Heils is een organisatie waar iedereen welkom is. ,,We zijn heel oecumenisch ingesteld”, aldus Hylke. ,,We vormen een open gemeenschap. Iedereen die wil kan zich bij ons aansluiten.” •

Hylke:

WIJ WE VORMEN EEN OPEN GEMEENSCHAP. Iedereen die wil kan zich bij ons aansluiten.

Kluswijs van GurpBoerhaar 9 - 8131 ST Wijhe T: 0570 52 12 86

Vriendelijk, betrokken en professioneel

Dag en nacht bereikbaar op: T 0570 60 62 66

Werkzaam in Olst-Wijhe, Heino en Raalte

info@dwuitvaartverzorging.nl www.dwuitvaartverzorging.nl

Aangesloten bij

Dag en nacht bereikbaar op: T 0570 60 62 66

www.dwuitvaartverzorging.nl

Vriendelijk, betrokken en professioneel