Doe-het-zelf wanDeling Omgeving grOte markt

thema wijkwandelingWijk omgeving grote Marktduur 1u30

ilôt-Sucré

Startpunt Beurspleineindpunt BeurspleinBereikBaarheid Premetro lijn 3 of 4 halte Beurs

UitinBrussel is een initiatief van muntpunt.be

INFO

intrO De wandeling stuurt je langs de rijke geschiede-nis van het oude centrum, het kloppende en toeristische hart van Brussel. Van de Beurs, langs de verborgen galerijen en de ‘ilot Sucré’ wijk, over het Centraal Station terug naar de grote Markt. Je komt in contact met prachtig gerestaureerde panden en vreselijke leegstand en verkrotting die als een stadskanker om zich heen grijpt. ilot Sucré is een wandeling met vele gezichten die enkele mythes ontkracht en geheime plekjes onthult.

Doe-het-zelf wanDeling ilôt-Sucré

2

INFO

plan © De Rouck geocart

140 141

.E.F.F.

LE

ERASMUS HOGESCH.

AFD. HOTEL

TOERISME

INSTITUT DES CARRIERES

OMMERCIALES

ESI(H.E.B

HAUTEECOLE

GALILEE

IHECSH. ETUDESCOM. SOC.

P

P

P

P

P

P

PARC/PARK

ANNEESSENS

BEURSBOURSE

GARE CENTRALE

CENTR. STATION

1= IMP. AUX HUITRES OESTERSGANG2= IMP. MADRILLE MADRILLEGANG

1= IMP. D.L. CUVE KUIPGANG2= IMP. D.L. POUPEE POPPEGANG3= IMP. DES EPERONNIERS SPOORMAKERS- GANG

1= IMP. D.L. GIROFLEE VIOLIERGANG2= IMP. DES CADEAUX GESCHENKENGANG3= IMP. ST.-NICOLAS ST-NIKOLAAS- GANG

4= IMP. DES METIERS AMBACHTENGANG5= IMP. DES BŒUFS OSSENGANG6= IMP. STE.-PETRONILLE SINT-PETRONILLAGANG7= IMP.DU CHAPELET PATERNOSTERGANG

R. R. VAN DER WEYDEN STR.

R. D.L.

ARTEVELD

E

RUE VA

N

ARTEVELD

ESTRA

AT

ANDERLECHTSESTWG.

PL.ANNEESSENS

PL.

PL.ROUPPE

PL.

KON

ING

SSTR

AAT

VERVERSSTR.

Z

VISVERK

OPERSST

RAAT

A.ORTS

RUE

STR.

ST.-GORIK

SSTR.

PLATTESTEEN

RIJKEKLARENSTR.

STEENSTRAAT

BORGWAL

GRO

OTE

ILAND

KOLENMARKT

R.P. DEVAUX

STR.

BEURSSTR.

KARP

ERBR

UG

KIEKENMARKT

ZESPENNINGENSTR.

KARTUIZERSSTR.

KOGELSTRAAT

ZUIDST

RAAT

ST.-KRISTOFFELSSTRAAT

PLETINCKXSTRAAT

ECLIPS STR.

OUD

EG

RAAN

MAR

KT

BIJSTANDSSTRA

LOLLEPOTSTR.

ANSP

ACHL

AAN

ANSP

ACHL

AAN

ZUID

-

STR.

BAN

KSTR

.

MAU

RICE

LEM

ONNIERLA

AN

KANTE

RSTE

EN

GASTHUISSTRAAT

KOLONIENSTR.

KEIZ

ERIN

-LN

.

PRIE

MST

RAAT

PARO

CHIAA

NSST

R.

ST.-GOEDELESTRAA

TRAPSTRAAT

KEIZERSLAAN

JONKERSSTR

.

TWAA

LFAP

OST

ELEN

S-ST

R.KA

NSEL

ARIJS

TRA

AT

STUIVERSSTR.

WARANDEBERG

LOKSUMSTR.

PUT-TERIJ

EIKSTR.

MA

GDALENASTWG

ST.-JANSSTR.

STORMSTRAAT

R.LE

OPOLD ORATORIENBERG

DE LIGNESTRAATWA RM

OES

BERG

SCHILDKNAAPSSTRAAT

ARENBERGSTR.

GREE

P-ST

R.

BERGSTR.

GRASMARKT

ZINNIK-STRAAT

RUE PHILIPPE DE CHAMPAG NE STRAAT

CELLEBROERSSTRAAT

BOGAARDENSTR.

KLEE

RKOP

ERS-

STRA

AT

MUGGEN

STR.

HOED

ENMA

KERS

STRA

AT

VIOLETSTR.

HARIN

GSTR.VLEE

S-EN

BROODS

TR.

BOTERSTR.

MARKIE

SSTR

.

MAAGDE

NSTR.

MOSASTR

.

R.VIL

LAHER-

MUSSENSTRAAT

OLIVETEN

-HOF

MAKE

RSST

R.

SPOOR-

VRUNTSTR.

BROUWERSSTR. KAASMARKT KERSTEN-

MANNE-

KENS-STR.

HOOFDSTR.GULDEN

HEUVELSTR.

STOOF-

STRA

AT

STO

OFS

TRAA

T

K. BULS STR.R. C.

KTE BO

TERSTR

AAT

KONINGINNESTR.

KTEBEE

NHOUWERS

-STR.

PRED

IKHER

ENST

R.

GETROUWHEID

SG

BEENHOUWERSSTR.

COLLEGIALESTR.

WILDE WOUDSTRAAT

R. TERARKENSTR.

GOOT-ST

R.

KARD. MERCIER STR.R. DU CARD. MERCIER

RAVENSTEIN

GAL.GAL.

KOUDEN

BERG

GALERIJ

PRINSEN-

KONI

NGIN

NEGA

LERIJ

KONI

NGSG

ALER

IJ

HUIDE

NMARKT1-

MANS

-ST

R.

CENTR.GAL.

ST.-HONORE

PEPERSTR.

CARR.DE L'EUROPE

EUROPA-KRUISPUNT

OUDKORENHUIS

PL. D.L. JUSTICE

KEIZER

SLAAN

HARENGS

KUNSTBERGMONT DES ARTS

L IEVEVROUWBROERSSTR.

ROZE

NDAAL

'T SERCLAES-RUE

STR.

R. ROUPPE

STR.

JAGERSSTR.

RADSTR.

DOORNIKSTR.

STAL

INGRA

DLAA

N

NIEU

W-

LAND

BRIGITTINENSTR.URSULINENSTR.

REGEN

TSCHAPS

STRA

AT

NAAM

SE STRAAT

R .LE

BEAU

STR.

HOFBERG

ZAVELSTRAAT

STROSTR.

RUE BODENBROEK STR. RUEBODENBROEK

STR.

LEUVENSEWEG

IJZERENKRUISSTR.

KANDELAARS-STR.

TANE

SSE

STRA

AT

RUISBROEKSTR.

ST.-ANNASTR

.

RUE STE

.-ANNE

KO RTE

MI NIMENSTR.

DU I VENSTR.

PARADIJSSTR.

SINT-JA

COBSGANG

MUSEUMSTR.

KORTE MUSEUMSTR.PL.DE DINANT

PL.

PL. DU GRAND SABLON

GERECHTS-PLEIN

H.GEESTSTR.

KAPELLEMARKTPL. D.L.

CHAPELLE

STR.

BRIGITTINEN

KORTEPETITERUE DES

ONS-HEERSTRAAT

R. STEVENS STR.

KAPE

LLESTR

. GROTE ZAVEL

STAATSBLADSSTR.

HERTOG

STR.

KONINGS-PLEIN

PLACE ROYALE

KARMELIETENSTR.

R. WAWIJK

BORGVAL8= IMP. ST.-SEBASTIEN ST.-SEBASTIAANGANG

INFANTE

ISABELLASTR.

PLACEAKAROVA

PLEIN

VERDURE

LOOFSTR.

DEBE

RLAIM

ONTLN.

PL. DES WALLONSWALENPLEIN

AVEN

UEDE

STALIN

GRAD

R. DES SIX JETONS

RUE DU BOULET

S

RUE

BLAE

S

RUE T

ERRE

NEUV

E

RUE

ROYA

LE

RUE

ROYA

LE

RUE

HAUT

E

R. DESTEINTURIERS

R.DU LOMBARD STR.

R. DESPO

ISSONNIER

S

BLD.

ANSP

ACH

RUE

DUPO

INÇO

N

RUE D'ACCOLAY STRAATR. DU CHASSEUR

RUE NOTRE-SEIGNEUR

R. ST.-

GERY

RUE VA

NHE

LMONT S

TR.

GRANDS CARMES

R . DES

R. DES RICHES CLAIRES

RUE DE LA ROUE

RUE D

ESM

INIM

ES

R. DES BRIGITTINES

R.D.L

.CH

APELL

E

R. DU MIROIR

RUEDES URSULINES

RUE DES PIERRES

R. DU C HENE

R.DU

MARCHE AU CH ARBON

RUE DE LA BOURSE

R. J.VAN PRAET STR.

PONT

RUE

DU D.L.C

ARPE

GRETRY

RUERUE DU

MARCHE AUX POULETS

RUE DES ALEXIENS

DES BOGARDS

RUE

RUE DU

MIDI

R. DE TOURNAI

R. DE L'ECLI PSE

R. DES MOINEAUX

DES OLIVES

R. DU JARDIN

R.DE

L'AMIGO

RUE

DEL'E

TUVE

R.DU

VIEU

XM

A

R. DE BONSECOURS

R.DE

LAGOUT

TIERE

R. D.L.CHAUFFERETTE

RUE D

E LAGR

ANDE

ILE

R. DES CHARTREUX

RUE DESOIGNIES

RUEST.-

CHRISTOPHE

R. PLETINCKX

R.DES

MOUCHE

RONS

R.DE

S VIERG

ES

PL. D.L.BOURSE

BEURSPL.

ST.-GORIKSPL.

ST.-GERY

PL.FONTAINAS

PL.

RUE D

U

MID

I

1= IMP. DES LUNETTES BRILLENGANG2= IMP. DE LA FERRAILLE OUDIJZERGANG

IMP. D

U VAL

DES RO

SES

BAARDGANG

IMP. DE LA BARBE

R. H.MAUSSTR.

RUE DE L'HOPITAL

R. DES COLONIESR.

RAVE

NST

EIN

STR.

R. MONT. D.L.

COUR

BLD.

DEL'I

MPE

RATR

ICE

BERLA

IMONT

BLD. D

E

RUE DE

DINAN

T STR.

R.D.

PARO

ISSIEN

S

R.STE.-GUDULE

ISABELLE

R. DE L'INFANTE

R. DEL'ESCALIER

BOULEVARD DE L'EMPER

EUR

R. D.L.PAILLE

R. DU GENTIL-

HOMME

RUE D

ES12

APOT

RES

RUE D

E LA

CHA

NCEL

LERIE

R. DES SOLS

RUE MON TAGNE DU PARC

R. DE LOXUM

TREURENBERG

PUTTERIERUED.L.

MADELEINER. DUQUESNOY STR.

R. ST.-JEAN

R. DU MONITEURRUE D'ASSAUT

R. DE L'E

NSEIGNEM

ENT

R. MONT. DE L'ORATOIRE

R.DE

LABA

NQUE

RUE DE

L IGN

E

R. MONTAG N

EAU

XHE

R

RUE DE L'ECUYER

RUE D'ARENBERG

R. D.L.FO UR CHE

R. DE LA MONTAGNE

R. DUMARCHE

AU X HERBES

RUE DE

TABO

RASTR

.

RUE D

ESFR

IPIER

S

R. DE ROLLEBEEK STR. RUE DE RUYSBROECK

R. DES

CHAP

ELIER

S

VIOLETTER. D.L.

R.DES

R.CH

AIRET

PAIN

RUE AU BEURRE

VILLERS

STR.

RUEDE

R.DU

MARQUIS

R. DU ST.-ESPRIT

HORTASTR.

R. BARON

DES EP

ERONNIER

S

RU

E

R. DESBRASSEURS AUX FROMAGES

R. DU MARCHE

R. DE L'

HOMME

CHRETIEN

R. D.L.

TETE D'OR

R. D.L. COLLINE

PTERU

EAU BE

URRE

R. DE LA REINE

DESBO

UCHERS

PETITE

RUE

DES DO

MINICA

INS

RUEIM

P D.L.FIDELI

TE

R. DES BOUCHERS

R. D.L. RUE DU BOIS SAUVAGE

R. DU PARADIS

COUD

ENBE

RG

R. DU MUSEE

PETITE R. DU MUSEE

GAL. DESPRINCES

DELA

REIN

E

GAL.

DURO

I

R.DU

MARCH

EAU

X PEAU

X

R.D'

UNE P

ERS.

GAL. DUCENTRE

PASSAGE

DOORGAN

R. DU POIVRE

PL. DE LA NATIONNATIEPLEIN

RUEDUCA

LE

ST.-GOEDELEPL. EN VOORPL.

PL. ET PARVISSTE.-GUDULE

HOUTMARKTMARCHE AU BOIS

PLACE DE LOUVAIN

LEUVENSE- PLEIN

SPANJEPLEINPL. D'ESPAGNE

GAL.AGORA

GAL.

GROTE MARKT

GRAND- PLACE

PL.D.L.VIEILLE HALLE

AUX BLES

PL.ST.-JEANST.-

JANSPL.

GAL. BORTIER

GAL. ALBERTINAPL.

PL.DU MUSEEMUSEUMPL.

PLACE E.VANDERVELDE

PLEIN

PALEIZEN-PLEIN

PLACEDES

PALAIS

PL. DE L'ALBERTINE

IMP.SAINT-JA

CQUES

CANTERS

TEEN

RUE DES SABLONS

RUE BREDERODE STRAATR. DES CHANDE

-LIERS

LASA

MAR

ITAIN

E PET ITE RUE

DES MINIMES

R.DES

PIGEONS

PL. DU TRÔNETROONPLEINCITERONSMANS

1

1

2

1

2 3

4

5

68

7

3

2

GAL.

RUE DE

L'ETU

VE

ALLEE ROSALUXEMBURGDREEF

ALLEE ROSALUXEMBURGDREEF

WETSTRAATRUE DE LA LOI

BORGENDAALGANG IMP. DU BORGENDAEL

1

2

CIN.

THEATREDE QUAT'

SOUS

MARKIES-GEBOUW

BEURS-SCHOUW-

BURG

FOND.J.BREL

ALG. RIJKSARCHIEVENARCH. GENERALES DU ROYAUME

CINEMA

NOTRE DAME DE BON

SECOURSO.L.V.

VAN GOEDE BIJSTAND

ADVENTS-KERK

EGLISEADVENTISE

CATHEDRALEORTHODOXE

GREC

EGLISEPROTESTANTE

EGLISEPROTESTANTE

FILMMUS.MUS DUCINEMA

WARANDE

PARC DE BRUXELLES

RICHES CLAIRES

RIJKE KLAREN

BOURSEBEURS

MUS.ARCH.BRUX.

HOTEL DE VILLESTADHUIS

GAL. ROY.ST.-HUBERT

KON .ST.-HUBERTUS-

GAL.

LASAMARITAINE

THEA.TOONE

MAGDALENAMADELEINE

PARLEMENTPALEIS DER NATIES

PALEIS VOOR SCHONE KUNSTEN

PALAIS DES BEAUX-ARTS

OLD ENGLAND

REKENHOF

MUSÉEMAGRITTEMUSEUM

COUR DES COMPTES

ANNEESSENS-TOREN

TOUR D'ANGLE-ANNEESSENS

CATH. S.S.-MICHEL ET GUDULE

ST.-MICHIELS-EN ST.-GOEDELEKATH.

MUS. SCIENTASIC

MUS. CACAO &

CHOC.

JIJE STRIPMUSEUMMUSEE BD JIJE

NATIONALE BANKBANQUE

NATIONALE

K.U.BRUSSEL

ST.-NIKLAASST.-NICOLAS

ST.-ALOYSIUSEHSAL

N.D. D.L. CHAPELLEO.L.V. TER KAPELLE

BRUSSELS PARLEMENTBRUXELLOIS

GOEDE HULP

SCHONE KUNSTENACADEMIE

ACADEMIE D. BEAUX-ARTS

ACADEMIE D. ARTS

BON SECOURS

INST.ST.-JORIS

INST.J.P.

LALLEMAND

CESARDE PAEPE

F. FERRERTECH.

PARAM.

KONINKLIJKE BIBLIOTHEEKVAN BELGIË

CONGRESPALEIS

MUSEUM VOOR OUDE EN MODERNE

KUNSTEN

KONINKLIJK PALEIS

MUZIEKINSTRUMENTENMUSEUM

O.L.V. V.D. ZAVEL

ST.-JACOB OP DE KOUDENBERG

BIBLIOTHÈQUE ROYALDE BELGIQUE

PALAIS DES CONGRÈS

MUSÉE D'ART ANCIEN ET MODERNE

ST.-JACQUES SURCOUDENBERG PALAIS ROYAL

MUSEE DES INSTRUMENTS DE MUSIQUE

EGLISE N.D. DU SABLON

INST.K.BULS

MANNEKEN-PIS

MUS.MANNEKEN-PIS

A.B.

ATH.L.LEPAGE

MUS. DE LA DYNASTIE ET MEM. ROI BAUDOUIN

MUS. VAN DE DYNASTIE EN HET MEM. VAN KON. BOUDEWIJN

BELLEVUE MUSEUMMUSEE BELLEVUE

CENTR. STATION

GARE

GARE CHAPELLE

STATION KAPELLE

0 100 m(1/5.000)

© De Rouck Geocart - a brand of De Rouck Geomatics Head office : Av. du Château Jaco, 1- 1410 Waterloo

Registered offices : Sint-Niklaas & WaterlooTel. 03/760 14 60 - 03/760 15 29

mail: carto@derouckgeocart.com Site : www.derouckgeocart.com

(0512)

13

24

567 8

9 amau

al

anao

bn

bo

bp

bq

bu

bl at

as

ar

aq

ap

bm

A12ANTWERPEN

E411NAMEN

E19ANTWERPEN

E40LEUVEN

E40GENT

OOSTENDE

E19PARIJS

Jette

Ganshoren

St.-AgathaBerchem

St.-Jans Molenbeek

Koekelberg

Vorst

Ukkel

Anderlecht

EvereSchaarbeek

St.-Joost-ten-Node

St.-LambrechtsWoluwe

Etterbeek

Oudergem

Elsene

Watermaal-Bosvoorde

St.-PietersWoluwe

Brussel-Stad

St.-Gillis

BRUSSELNATIONALE

LUCHTHAVEN

De wandeling vertrekt in het ondergrondse premetrostation Beurs, dat na meer dan een kwarteeuw dienst dringend aan een opknapbeurt toe is. De tunnel waarin de tram rijdt is de oorspronkelijke koker waardoor de zenne stroomde, na diens overwelving in de tweede helft van de 19de eeuw. in een breed schilderij roept de surrealistische kunstenaar Paul Delvaux de voorbije wereld van de oude Brusselse trammetjes op. De 75 stalen cilinders die zijn collega Pol Bury tegen het plafond aanbracht moesten door ventilatoren in een trage, onregelmatige beweging worden gebracht. helaas is het systeem al jaren buiten werking.

Kies uitgang nr. 2 (groene borden) richting ‘Kiekenmarkt/Anspach (II)’. Neem boven rechtsomkeer en volg het voetpad tot aan de eerste straathoek.

het Beursplein verdient niet echt de naam van plein: het is veeleer een kruis-punt. Koning auto voert er nog steeds het hoge woord. het imposante beurs-gebouw i 1 wordt door toeristen wel eens verward met de Muntschouw-burg. allebei tonen ze hun verheven karakter door middel van een klassieke zuilengalerij. ironisch genoeg zijn beide tempels van de 19de-eeuwse bourgeoisie gebouwd op een middeleeuws klooster van een bedelorde, de franciscanen en de dominicanen. Neem links de Beursstraat tussen een lange reeks caféterrassen en een archeologische site waar je door een glazen wand de resten van het franciscanenklooster kan bekijken. De afwijkende steensoort in de stoep duidt de omtrek van de kerk aan. even verder links vind je café cirio i 2 uit 1883. het rijkelijke interieur laat ook de trendy jongeren niet onberoerd.

De Sint-niklaaskerk i 3 verbergt achter een moderne façade een gotische kerk. niet te verwonderen dat vlakbij de grote Markt de patroonheilige van schippers en handelaars met een kerk vereerd werd. loop langs rechts om de kerk heen. Voor het fonteintje met de Drie Blinden haalde beeldhouwer Jos De Decker zijn inspiratie bij Pieter Bruegel de oude. zo zag de schilder-humanist zijn tijdgenoten: domme mensjes die vertrouwen stelden in wie al even blind en dom was als zijzelf. Deze visie wordt uiteraard genegeerd door de toeristi-sche industrie die verkoos om Bruegel als een symbool van de Bourgondische slampamperij voor te stellen. De aan de kerk geplakte huisjes creëren een ou-derwetse sfeer. het allereerste, ‘de gouden huyve’, toont een authentieke ba-rokgevel, afkomstig uit de nabijgelegen Stoofstraat en hier in 1929 heropgericht. echt of vals? let ondermeer op de bedaking. in deze wijk is niets wat het lijkt...

Loop tot aan de Grasmarkt, de drukke straat achter de kerk, ooit een onderdeel van de handelsweg die Brugge met Keulen verbond.

Brussel ontstond nabij de plek waar deze belangrijkste middeleeuwse weg de zenne kruiste. De straat telt nog heel wat oude huizen, vaak in een erbarmelijke staat. Kijk achterom en geniet van het gotische kerkkoor dat oprijst boven de 18de-eeuwse huisjes. in het brede huis aan de overzijde, dat dateert uit 1700, vind je twee poortjes die toegang geven tot een aloud gangetje. hoeveel toe-risten beseffen dat die mooie barokpoortjes niet ouder zijn dan de 20ste eeuw? het linkerpoortje brengt je naar het stemmige café ‘a l’imaige de nostre-Da-me’, ingericht in pseudofolkloristische stijl, maar onze wandeling loopt echter via het rechterpoortje. De Sint-niklaasgang i 4 leidt je langs de zijkant van het eerder genoemde café, maar ook langs ‘au bon vieux temps’ en mondt uit in de Centrumgalerij. Dit geheel van winkelpassages, kantoren en appartemen-ten uit 1951 is een van de weinige bouwwerken in deze wijk die ronduit uitkomt voor zijn bouwdatum en niet pretendeert ouder te zijn.

Draai in de galerij naar links en volg de draaiende hoofdweg tot bij de uitgang met het bord ‘Ilot sacré’. In enkele winkels merk je de typische mezzaninestructuur, erg geliefd in de jaren 1950. De uitgang brengt je in de smalle Greepstraat. De Ossengang i 5 aan de overzijde, een van de weinige overgebleven gangen die in middeleeuwse steden de straten verbonden en toegang gaven tot achterhuizen, is gedegradeerd tot een kille

2 i café cirio

& i Beursgebouw © luc notschaele

Doe-het-zelf wanDeling ilôt-Sucré

3

INFO

4 i Sint-niklaasgang

onaantrekkelijke binnenkoer. Loop enkele huizen meer naar rechts de ingang van hotel arlequin i 6 binnen, en dan meteen weer naar rechts richting Actor’s Studio. Je belandt in een modernere winkelpassage die het nooit ‘gemaakt’ heeft. het is altijd moeilijk te voorspellen of het publiek de weg zal vinden, maar een be-kende zaak als trekijzer kan zeker helpen. De bioscoop actor’s Studio i 7 die betere films uit het commerciële circuit brengt, vervulde blijkbaar die rol niet voldoende.

Deze galerij eindigt in de Korte Beenhouwersstraat (indien de toegang versperd is, keer je op je stappen terug naar de grasmarkt, neem je links en de eerste straat opnieuw links. Dit is de Korte Beenhouwersstraat.) Draai links in deze straat, één lange opeenvolging van restaurants die vooral mikken op de eenmalige toerist.

naast elk terras staat steevast een ‘binnenwipper’ die heel erg zijn best moet doen om de voorbijgangers niet meer aan te spreken om hen tot consumptie te overhalen. Deze aloude – verboden – praktijk werd lange tijd gedoogd, maar vandaag wordt opnieuw strenger opgetreden. op het einde van de Schudde-veldgang aan de rechterzijde vind je het befaamde marionettentheater toone i 8, met een café waar de poppen aan het plafond hangen. Sinds 1966 speelt toone Vii op deze plek zijn Brussels-franse en Brussels-Vlomse versie van be-faamde theaterwerken. ten behoeve van het internationale cliënteel zelfs in het Brussels-engels en het Brussels-Duits.

Het T-vormige kruispunt van Korte Beenhouwersstraat en Beenhouwersstraat is het hartje van het Ilot Sacré.

De wijk rondom de grote Markt moest bij het Koninklijk Besluit van 1960 in zijn historisch en folkloristisch karakter bewaard én hersteld worden. Die laat-ste maatregel zorgde ervoor dat er uiteindelijk meer nep-oud dan echt oud te beleven valt. het zal de vele busladingen toeristen die hier elke dag weer doorheen draven, een zorg wezen. immers, de doorsneetoerist verkiest vaak namaak boven authentiek. namaak kan namelijk perfect aangepast worden aan de verwachtingen. Kijk omhoog en tracht zelf de ouderdom van de trapgevel-tjes te bepalen. ook de echtheid van wat je op je bord krijgt in vele etablisse-menten van deze wijk lijdt onder een gelijkaardige verwarring. in die zin kan je de ironische benaming ilot Sucré begrijpen: zoet doet makkelijker consumeren zonder al te diep na te denken. Loop rechts de Beenhouwersstraat en meteen weer links de Predikherenstraat in. Restaurants als Scheltema, vincent i 9 en l’ogenblik trachten de culinaire eer hoog te houden. het interieur van Vincent bezit een schitterend tegelta-bleau uit het begin van de 20ste eeuw. even verder biedt Bifanas een verzorgde Portugese lunch. Jammer dat een groot deel van de linkerzijde van de straat beheerst wordt door een hardnekkige ‘stadskanker’. zo noemt men de be-wuste leegstand en verkrotting die vastgoedfirma’s om speculatieve redenen organiseren.

De straat eindigt in de drukke Schildknaapstraat, waarvan de overzijde, tot voor kort ook een langdurige stadskanker, nu eindelijk gerestaureerd werd. Blijf de stoep naar rechts volgen. op het kruispuntje aan de overzijde heeft de katachtige fietsster van de franse kunstenaar alain Séchas beslist je aandacht getrokken, net zoals het beroemde café ‘a la mort Subite’ i au dat met een schoongemaakte gevel pronkt. het interieur uit 1910 is van de hand van Paul hamesse, bekend als art-nouveaukun-stenaar. hier werkte hij evenwel in een neo-neo-klassieke stijl, jawel, twee keer neo. hij greep namelijk terug naar het neoclas-sicisme dat honderd jaar eerder populair was.

Loop rechts de Sint-hubertusgalerijen i al binnen, een nog steeds oogverblindend mooie realisatie uit 1847, in vele steden nagebootst en enkele jaren geleden gerenoveerd door het architectenbureau A-2R-C (Architecture et Construction entre Rêve et Réalité) dat in de galerij zelf huist.

Doe-het-zelf wanDeling ilôt-Sucré

4

INFO

8 i marionettentheater toone

au i café a la mort Subite

in deze galerij vind je de tweede cinema die de betere film brengt, het théâtre royal des galeries i am. als toeschouwer zit je er onder een door Magritte beschilderd plafond, dat een blauwe hemel met witte wolkjes voorstelt. De reputatie van de mokafé i an met uitnodigend terras in de galerij is ondermeer te danken aan de kwaliteit van de taarten. ook cultureel kom je hier aan je trekken: naast een zijingang van de befaamde boekenwinkel tropismes i ao vind je, op de hoek met de Been-houwersstraat, de in kunstboeken gespecialiseerde librairie Saint-hubert. De Sint-hubertusgalerij is het resultaat van een eerste grote krotopruiming in de Brusselse binnenstad. een kwaliteit van het complex blijft de gemengde functie: appartementen op de eerste en tweede verdieping, winkels, cafés en theaters op de benedenverdieping.

Draai linksaf in de Beenhouwersstraat, die in dit segment wel een totaal ander beeld toont dan zo-even. Vroeger lag er in de buurt een slachthuis, maar daar is nu he-lemaal niets meer van te merken. zelfs lauffer, een messenwinkel die het lang heeft volgehouden, is verdwenen. Bij het dwarsen van de Bergstraat moet je de beide zijden ervan even vergelijken. wat is echt oud, wat is nep? het antwoord is helaas eenvoudig: beide zijden zijn nep... De passage aan de overzijde leidt je met een kronkel naar een binnenplein met de pompeuze naam Spanjeplein. is het omwille van het beeld van don Quichotte i ap en zijn onafscheidelijke Sancho de la Panza, een cadeau van Spanje en repliek van het beeld uit Madrid? of omdat de omringende architectuur de bouwstijl van de 16de eeuw poogt te imiteren, toen de nederlanden bij Spanje hoorden? wat er ook van zij, onze voorkeur gaat naar het bescheiden beeld van de hongaarse componist Bela Bartok i aq gekleed in een lange impermeable, beter aangepast aan het Brus-selse klimaat.

Als je dit plein diagonaal dwarst, vind je achter een lelijke betonnen ventilatiekoker de nagelnieuwe ingang van de horta gallery i ar, een winkelpassage die toegang geeft tot het Centraal Station via een rotonde uit de jaren 1950. Stripliefhebbers kunnen hier hun hartje ophalen. Moof is kort voor ‘Museum of original figurines’. Je vindt er uiteraard beeldjes van stripfiguren, maar ook verzamelobjecten en originele tekeningen. gebruik de mooi gerestaureerde houten roltrap. Sla rechtsaf en je komt in een grote galerij die toegang geeft tot de sporen. loop deze naar rechts tot het einde. De vele snacks en winkels mikken op de hongerige en wachtende reizigers in dit drukste station van het koninkrijk. helemaal achterin, onder de glazen koepel, vind je rechts een uit-gang naar het Magdalenaplein. Je bereikt een parkje, trefpunt van clochards en nozards, jonge daklozen met honden. het gotische magdalenakerkje i as vlak voor je overleefde de kaalslag veroorzaakt door de bouw van de noord-zuidverbinding.

Loop links van dit kerkje naar de Magdalenasteenweg, die slechts aan één kant huizen bewaard heeft. Loop bergop. Op nr. 55 vind je, tussen een paar zware zuilen, de ingang van de Bortiergalerij i at.

een jaar na de succesrijke Sint-hubertusgalerijen bouwde dezelfde architect, Jean-Pierre Cluysenaar, deze passage, een paradijs voor liefhebbers van twee-dehandsboeken. Je vindt er ook antiquariaten zoals tristan Schwilden gespecia-liseerd in reclameaffiches. loop de galerij ten einde. Die maakt een bocht rond de voormalige stadsfeestzaal. Men merkt op het einde een nieuw initiatief, de kunstgalerij B-gallery, een initiatief van het schepenkabinet voor Cultuur van de Stad Brussel. tijdens de zomermaanden zijn er geen expo’s. zou dit het begin inluiden van de stille verdwijning van de boekhandelaren? Sla rechtsaf de Sint-Jansstraat in, waarvan de rechterzijde grotendeels bewust wordt verkrot. ooit was deze straat wijd en zijd beroemd wegens de winkels gespecialiseerd in muziekinstrumenten en -partituren. Vergelijk met de linkerkant van de straat

Doe-het-zelf wanDeling ilôt-Sucré

5

INFO

at i Bortiergalerij

ap i Standbeeld van don Quichotte

waar door een ‘architecturale’ ingreep uit de jaren 1960 monofunctionaliteit in de vorm van kantoren (de hoofdzetel van de socialistische mutualiteiten) naar de hoofdstad kwam. Recht voor je uit zie je een moderne glazen bovenbouw bovenop een klassiek gebouw: het parlement van het Brussels gewest i bu.

De straat loopt uit op het Sint-Jansplein, gedomineerd door het beeld van ga-brielle Petit. Deze ziekenzuster en weerstandster uit Doornik werd in 1916 door de Duitsers gefusilleerd. haar laatste trotse woorden staan op de sokkel vermeld: “... et je leur montrerai comment une femme belge sait mourir”. Van het oorspronkelijk homogeen neoklassieke plein resten nog twee segmenten, aan weerszijden van de Duquesnoystraat. Verlaat het plein langs de Spoormakersstraat, rechts van de apotheek. aan de rechterzijde vind je café de dolle mol i bl, in de woelige jaren na 1968 het trefpunt van de Brusselse anarchisten. ernaast ligt de cultwinkel Plaizier die heel wat artistieke én grappige postkaarten uitgeeft. als je boven de etalages kijkt, merk je dat ook hier de verkrotting heeft toegeslagen. wandel verder en steek de Kaasmarkt over. hier vind je een buurt met voornamelijk goedkope griekse en libanese eethuisjes. Verderop in de Spoormakersstraat draai je links in de agoragalerij i bm uit 1963, vooral bekend omwille van de winkeltjes met lederen kleding. Blijf in deze wirwar van drukke smalle passages steeds zoveel mogelijk links houden, dan kom je automatisch uit in de heuvelstraat. Steek die straat over en kijk even om naar de architectuur van de galerij: nep.

De Heuvelstraat voert je, linksaf, naar de Grote Markt.

in het aanschijn van zoveel pracht, neem je bijna spontaan een moment van ingetogen stilte in acht. luister even discreet naar wat weinig scrupuleuze reis-leiders hun publiek hier wijsmaken. nu eens hoor je het plein middeleeuws noemen, dan weer herbouwd na de beschieting door de soldaten van de zon-nekoning in 1695, of nog ‘een perfecte illustratie van alchemistische ideeën’. een ander houdt het dan weer bij vrijmetselaarssymboliek. om van de vele simpelere verhalen maar te zwijgen. De periode die het minst vermeld wordt, heeft het plein het sterkst aangepast aan de eigen verzuchtingen: de 19de eeuw. De grootsheid van het nieuw gecreëerde België moest in zijn architectuur tot uiting komen, en men aarzelde niet de gildenhuizen van passende rijke deco-ratie te voorzien. ook het gotische stadhuis i bn, dat na de beschieting van 1695 al was heropgebouwd, werd nogmaals zwaar gerestaureerd, en alle nis-sen kregen beelden. het Broodhuis er tegenover werd zelfs totaal afgebroken om nadien veel ‘echter’ heropgebouwd te worden. De drijvende kracht achter deze renovatiegolf was burgemeester Charles Buls, die in de buurt met twee monumenten en een straatnaam terecht geëerd wordt. in de gulden Boot, nu een stijlvolle gelegenheid, werd ooit de Vlaams-nationalistische partij de Volks-unie boven de doopvont gehouden. Daarnaast verbleef de franse schrijver in ballingschap Victor hugo. in het huis De zwaan er tegenover is nu een luxe-restaurant gevestigd. tussen 1845 en 1848 schreef de Duitse jurist in balling-schap Karl Marx er het Communistisch Manifest, en in 1885 werd de Belgische werkliedenpartij er gesticht. De grote Markt behield zijn marktfunctie tot in de jaren 1920. in de glorieuze jaren 1960 twijfelde men niet om van dit Unesco-monument een parking te maken.

Loop onder de stadhuistoren door.

nog steeds hoor je vertellen dat de architect zelfmoord zou gepleegd hebben, toen hij merkte dat de toren niet precies in het midden van het gebouw stond. Via een binnenkoer bereik je de Vruntstraat. het oud-Brabantse woord ver-wijst naar de vrunte, de stadsgevangenis. De Spaanse soldaten begrepen ‘vrind’ en maakten er ‘amigo’ van. amigo i bo werd ook de naam van het luxehotel gelegen aan de overzijde van de straat, een groot gebouw in een traditionele bouwstijl in bak- en zandsteen, dat evenwel niet ouder is dan enkele tientallen jaren.

Doe-het-zelf wanDeling ilôt-Sucré

6

INFO

bo i hotel amigo

huis de Zwaan

De Vruntstraat leidt rechts naar de Kolenmarkt. Loop rechtdoor in de Steenstraat. Op de linkerstraathoek loop je voorbij de Homo Erectus. De tekening op het raam is een allusie op de neanderthaler en de woorden ‘homo’ en ‘erectus’ laten geen twijfel bestaan over de aard van dit café. Rechts loop je voorbij the music village i bp, een jazzcafé/restaurant waar elke avond live concerten zijn.

Bij het volgende kruispunt neem je rechtsaf. De Zuidstraat brengt je opnieuw bij het beursgebouw. Volg links van de Beurs de Henri Mausstraat, zo bereik je het Beursplein, eind- en beginpunt van de wandeling. tussen de frituur ‘fritland’ (uitgebaat door Macedoniërs) en het beroemde art-nouveaucafé Falstaff i bq liggen een reeks 19de-eeuwse appartementen te wachten op een grondige restauratie. Deze stadskanker wordt grondig gereno-veerd, maar enkel de façades blijven behouden.

Doe-het-zelf wanDeling ilôt-Sucré

7

INFO

goesting in meer Brussel? op www.uitinBrussel.be vind je naast een pak gratis downloadbare doe-het-zelf wandelingen ook de volledige cultuur- en vrijetijdsagenda van Brussel en een pak tips om de stad te ontdekken. uitinBrussel is een initiatief van Muntpunt.

uitinBrussel i 0800 13 700 i info@uitinbrussel.be i www.uitinbrussel.be i www.muntpunt.be

Voor deze wandellussen deed UitinBrussel een beroep op de gidsenvereniging Brukselbinnenstebuiten. De gidsen van Brukselbinnenstebuiten tonen je de stad te voet, per bus of met de tram. Daarbij vertrekken ze steeds van de stedelijke realiteit, de vele tegenstellingen, uitersten en mogelijkheden van de stad. Bruksel keert de hoofdstad binnenstenbuiten en heeft aandacht voor kleine gevoeligheden. Brukselgidsen praten dus niet vrijblijvend, ze houden van hun stad en die liefde geven ze je graag mee.

andere wandelingen in deze reeks:Maak kennis met volksbuurten zoals de Marollen of oud-Molenbeek, de europese instellingen in de leopoldwijk of de tgV aan ’t zuid. luister naar boeiende verhalen over 19de-eeuwse grandeur onder leopold ii, de streling van de art nouveau bij de squares, of de charme van stedelijke parken. Maar hoor ook confronterende verhalen over sociale, politieke en economi-sche achtergronden en mechanismen.

Brukselbinnenstebuiten i 02 218 38 78 i bruksel@skynet.be i www.brukselbinnenstebuiten.be

eerste publicatiedatum: 08/12/2008 i herwerkte versie 31/07/2012alle foto’s vallen onder het copyright van Muntpunt, tenzij anders vermeld onder de foto.

een initiatief van Muntpunt met de steun van de Vlaamse overheid en Vlaamse gemeenschapscommissie

INFO