1Neuzen in

Deinze

2NeuzeN iN deiNze is eeN uitgave vaN curieus deiNze eN curieus OOst-vlaaNdereNcurieus.deiNze@curieus.be - iNfO.OOst-vlaaNdereN@curieus.be

curieus is een progressieve vereniging die door een andere bril naar cultuur en de samenleving kijkt. We organiseren frisse, originele en gedurfde activiteiten die je goesting geven in cultuur.

3zicht Op deiNze eN de leie vaNaf het siNt-pOppOpleiN

5Neuzen in

Deinzebeste lezer,proficiat! in jouw handen rust een uniek curieus boekje dat je meeneemt op verrassende citytrip doorheen deinze. ben je curieus naar heerlijke streekgerechten, boeiende figuren, stille stekjes, schalkse verhalen, kleurrijke dialectwoorden of simpelweg de meest romantische plekjes? blader dan vlug verder en laat je verrassen door de talloze verborgen pareltjes van deze stad! Of je er nu woont of op bezoek bent, veel plezier met Neuzen in Deinze!

bruisende groeten,

freya van den bossche, voorzitter curieus Oost-vlaanderen

6

7Alle wegen leiden naar DeinzeAlle grote steden hebben er n... Een internationale wegwijzer naar alle hoeken van de wereld. Als New York en Parijs mogen pronken met hun middelpuntvlie-gende kracht, mag Deinze dat ook. Et voila, de echte curieuswegwijzer kan je vanaf vandaag vinden in zaal Voor Ons Recht, maar voor het Neuzen in Deinze-boekje kampeerden we onze richtingpaal voor de ingang van de Pulle (Stationsstraat).

8tirana, albani, 2516 km, 1 dag 3 uren. brussel, belgi, 69,1 km, 52 min. sofia, bulgarije, 2188 km, 22u40. Kopenhagen, denemarken, 953 km, 09u40. berlijn, duitsland, 803 km, 07u24. tallinn, estland, 2075 km, 1 dag 1 uur. helsinki, finland, 2076 km, 23u56. parijs, frankrijk, 281 km, 02u47. athene, griekenland, 2693 km, 1 dag 7 uren. boedapest, hongarije, 1428 km, 12u40. dublin, ierland, 905 km, 11u37. rome, itali, 1568 km, 14u49. pristina, Kosovo, 2143 km, 21u57. zagreb, Kroati, 1359 km, 12u33. riga, letland, 2020 km, 23u10. vilnius, litouwen, 1819 km, 20u37. luxemburg, luxemburg, 289 km, 02u45. skopje, Macedoni, 2333 km, 21u52. podgorica, Montenegro, 2150 km, 22u29. amsterdam, Nederland, 238 km, 02u27. Oslo, Noorwegen, 1429 km, 15u17. Kiev, Oekrane, 2097 km, 23u57. Wenen, Oostenrijk, 1199 km, 10u42. Warschau, polen, 1351 km, 13u46. lissabon, portugal, 2011 km, 18u57. boekarest, roemeni, 2237 km, 22u56. belgrado, servi, 1795 km, 17u15. ljubljana, sloveni, 1261 km, 11u22. bratislava, slowakije, 1264 km, 11u14. Madrid, spanje, 1541 km, 14u38. praag, tsjechi, 953 km, 08u49. ankara, turkije, 3219 km, 1 dag 12 uren. londen, verenigd Koninkrijk, 307 km, 04u07. Minsk, Wit-rusland, 1910 km, 21u04. stockholm, zweden, 1598 km, 16u06. bern, zwitserland, 739 km, 07u05.

PlAn je een citytriPje nAAr Deinze? curieus zocht voor je uit hoe ver het rijDen is...

9zeg niet: elke morgen eet ik mijn ap- pelflap met een kop koffie. Maar zeg: tsnuchtings eete kik mijn schietspoele met een tasse kaffie.

zeg niet: de beste wensen voor het nieuwe jaar!Maar zeg: al wadde wilt, kuuptui zelve!

zeg niet: Onze zoon is dinsdag gaan zwemmen in de leie, en is er gebeten door een spin. het doet pijn.Maar zeg: die zeune van wuldere is deissendag goan plonzen in de laaa, en em et een beete gekregen van een kobbe. toe ziere.

hoe zeg je in het Deinzes?Welkom in deinze! Je denkt dat ze er Nederlands spreken, maar think again. Wil je een pintje bestellen, iemand ongegeneerd uitschelden of vriendelijk goeiedag zeggen? curieus helpt je graag om je beste deinzes uit de kast te halen.

10

zeg niet: die mestwagen gaat niet snel vooruit. Maar het heeft geen zin hem in te halen, daarvoor rijdt een vrachtwa- gen met betonmolen. uit mijn weg!Maar zeg: die aelkerre affeseert nie rap. Mor t ee geen avanse om vulle mutse te geven, doar veuren rijdt er ne camion met een bitoneuze. uit meine geirla!

zeg niet: scheer je weg! er wordt hier zwaar gevochten.Maar zeg: schiet ui! t es ier zwoare batteringe.

zeg niet: heb jij verkering met iemand?Maar zeg: vrijde?

zeg niet: zeur niet, ik ga wel met mijn oude fiets naar het station.Maar zeg: Wurtelt niet, kzal wel mee mijn tsjuke va ne velo noar de stoasie goan.

zeg niet: Welke groenten groeien in jullie tuin? ik teel bloem- kool, rode kool en erwten. Maar zeg: Wavuur groensels edde in guldere lochtink? ik kwieke blomkuule, ruu kuule en errebeten.

zeg niet: doe je veters dicht. straks val je nog.Maar zeg: doed ui rijkeurden toe. sebiet ligde op ui muile.

11bestel eeNs eeN schietspOele biJ de baKKer

12Oude speelgOedfabrieK tOrcK iN de OMMegaNgstraat

13Oude speelgOedfabrieK tOrcK iN de OMMegaNgstraat

Deinze in 100 woordentip voor een druilerige zondagnamiddag: google eens history of the universe in 100 words or less en bewonder het resultaat. een geschiedenis van het universum in honderd rake begrippen. Wat voor de wereldgeschiedenis kan, moet ook lukken voor de geschiedenis van deinze. curieus waagt een poging. dames en heren, de geschiedenis van deinze in 100 woorden. alsjeblief!

leie. meersen. donsa. heilige poppo. feodalisme. heerlijkheid. stadsrechten. woendagse kippenmarkt. baljuw. graven van vlaanderen. lakennijverheid. scheldegotiek Onze-lieve-vrouwkerk. opstand van Kustvlaanderen. gentse belegering. brugse troepen. filips de goede. Kasteel van Ooidonk. pestepidemie. geslacht della faille. beeldenstorm. tapijtindustrie. lederbewerking. Nazarenen. rederijkerskamers. frans garnizoen. astene-sas. tabaksfabriek van der cruyssen. kinderwagen- en speelgoedindustrie. les usines torck. touroverwinning buysse. verwoestingen wereldoorlogen. Museum van deinze en leiestreek. Nieuwe visie raoul de Keyser. eerste fusie met astene, petegem, zeveren. de Mouterij. tweede fusie met bachte-Maria-leerne, gottem, grammene, Meigen, sint-Maria-leerne, vinkt, Wontergem. burgemeester van de Wielestadion. de brielmeersen. Jacques rogge ereburger. Kaandelconcerten... deiNze!

14staNdbeeld vaN lucieN buysse iN WONtergeM

15staNdbeeld vaN lucieN buysse iN WONtergeM

De held van Deinze een kleine Buysse, een grote flAnDrien

deinze telt nogal wat lokale helden, maar eentje springt er toch bovenuit. lucien buysse, legendarische tour de france-winnaar en vermaarde cafbaas van deinze verdient volgens curieus de titel held van deinze.

Met een hoofd vol bewondering en nieuwsgierige vragen trok curieus naar daniel buyze, de jongste van luciens zes telgen.

en daniel vertelt... over de memorabele touroverwinning van zijn vader...het was de tour de france van 1926, de langste (5745 km) en zwaarste uit

de tourgeschiedenis, waarin lucien zich naar de overwinning ploeterde. in die tijd waren ritten van meer dan 300 kilometer en fietsen van meer dan 15 kilo geen uitzondering. gedurende de eerste dagen hield de Kleine buysse (zijn oudere broer Marcel werd de grote buysse genoemd) zich nog koest. Maar op 2 juli, in de tiende etappe, ook wel de tocht der zombies genoemd, schoot onze lucien in actie. doorheen modder, regen, mist en zelfs een sneeuwstorm op de aubisque, zwoegden de renners zich doorheen de pyreneen. lucien kwam uiteindelijk na zeventien uur als een herosche winnaar over de

16

eindstreep in luchon. ruim een half uur later finishte de italiaanse klimmer aimo als tweede. tot diep in de nacht strandden volledig uitgeputte en afge-matte renners in luchon. sommigen werden zelfs onderweg opgepikt door een autobusje, en haalden enkel op die manier de eindstreep... uiteindelijk won lucien de tour de france met anderhalf uur voorsprong op de luxemburger Nicolas frantz.

hoe onthaalden de deinzenaren jouw vader?als een echte held! Na de tour nam onze pa gewoon de trein naar huis. en hier aan het station werd hij opgewacht door een massa Wontergemnaren. als een ware vedette reden ze hem rond in een cabriolet doorheen het dorp.

en wat na het wielrennen?Na zijn succesvolle wielercarrire nam hij het caf de aubisque over van zijn broer Marcel. zoals het hoort voor een goede cafbaas dronk hij maar al te graag een pintje mee met zijn klanten. en tegen een sigaarke of een sigaret zei hij ook nooit nee. Maar vooral hing iedereen aan zijn lippen wanneer hij honderduit begon te vertellen over zijn gloriedagen in de koers en de tocht der zombies uit 1926.

danil, verlos ons van het grootste raadsel... Wat schuilde er nu echt in zijn rugzakje waarmee we hem vaak op fotos herkennen? Was dat het geheim van zijn succes?ha, goede vraag (lacht). voor elke rit vulde hij zijn rugzakje met suiker,

17

enkele eieren, wat sandwiches met confituur, enkele schapenkoteletjes en kippenbilletjes. een echte bourgondir, onze pa.

Lucien Buysse in volle actie kan je enkel nog bewonderen op de markt Wontergem. Daar vereeuwigde de Deinse beeldhouwer Jos Mestdagh in 2003 de stevige wielerkuiten van die grote Flandrien.

Een snelle bioLucien Buysse (echte naam: Lucien Buyze)Geboren in Wontergem op 11 september 1892Gestorven op 3 januari 1980

18

dOKter caNarus vaN de huisbrOuWeriJ iN gOtteM

19

konijn Sint Canarus een Authentiek streekgerecht

deinze heeft haar eigen bier, en daar zijn we best fier op!

sint canarus tripel is een kruidig biertje, gehopt met eersteklas hop uit poperinge. het smaakt wat bitter maar niet t, alle smaken blijven mooi in evenwicht. het brouwproces verloopt volledig natuurlijk, zonder toevoegin-gen van om het even welke industrile smaakstoffen. zelfs als je er eens eentje te veel van drinkt, dan zal je daar de dag erna geen last van hebben. althans, dat heeft curieus zich laten vertellen...

sint canarus tripel is te verkrijgen in caf de pulle (stationsstraat 4 in deinze).

Ook de huisbrouwerij kan je een bezoek-je brengen, in de schaduw van de kerk in gottem (polderweg 2 in deinze). Sant!

dOKter caNarus vaN de huisbrOuWeriJ iN gOtteM

Wadesdadde?SINT CANARUS TRIPEL 7,5 vol% alc., met nagisting in de fles

20

konijn sint cAnArus

Wat heb je nodig?

1 konijn (in stukken verdeeld), 2 grote uien, 2 teentjes look, 1 flesje bier sint canarus (33 cl), olijfolie, 1 snede peper-koek, 1 snede bruin brood, 2 eetlepels graantjesmosterd, 100 gr gerookt spek (in blokjes), 8 gedroogde pruimen, peper en zout, verse tuinkruiden (een takje tijm en 2 laurierblaadjes). hoe begin je eraan?

Neem een gietijzeren pot en verwarm de olijfolie. bak de stukken konijn hierin aan alle kanten bruin. snij de ajuin in grove stukken en laat alles samen met het spek enkele minuten meebakken. Kruid af met peper en zout.

breek de peperkoek in stukken en doe deze samen met de fijngesneden look, tijm, laurier en de gedroogde pruimen in de kookpot. Overgiet dit alles met de sint canarus. besmeer een sneetje bruin brood met de graantjesmosterd en deze bovenop het vlees leggen.laat alles met deksel op de pot 11/2 tot 2 uur op een zacht vuur stoven. indien je een dikkere saus wenst, kan je deze net vr het opdienen binden met wat mazena opgelost in water.

smakelijk!

Ken je zelf nog leuke streekgerechten? Aarzel niet om ze ons door te sturen.

21

groetjes uit

Deinze

"

22

wat cultuur al niet kan postzegelaub

23

groetjes uit Deinzehet stedelijk recreatiedomein de briel-meersen biedt een plek voor jong en oud.

trap je graag een rustig balletje met vrienden? heb je de ambitie om een driepunter te scoren? Of geef je de voor-keur aan een spelletje jeu de boules? alle sportievelingen vinden hier hun gading.

Of laat je liever al dat onstuimig sporten aan je voorbij gaan? Natuurvrienden kunnen ook hun hart ophalen met een begeleide wandeling door het domein. de gids vertelt je alles over de bomen en planten die je pad kruisen. en na de inspanning, kan je rustig ontspannen in de cafetaria. hier kunnen ook de klein-sten zich volop uitleven op de reuze speeltuin.

24

Die was van hier jAcques rogge

Op 16 juli 2001 kreeg het leven van deinzenaar Jacques rogge ( 2 mei 1942) een nieuwe wending. Op de 112e iOc session in Moskou werd rogge verkozen als voorzitter van het iOc, het internationaal Olympisch comit. een hele eer en een enorme uitdaging voor deze orthopedisch chirurg en topspor-ter.

hij werkte zich in de sportwereld voor het eerst in beeld op de Olympische spelen van 1968, waar hij deelnam aan de zeilcompetitie. Ook de twee volgende spelen, in 1972 en 1976, was hij pre-sent. rogge was geen eendagsvlieg als

topsporter, zoveel is duidelijk. als zeiler werd hij nmaal wereldkampioen, pronkte tweemaal met een zilveren medaille en werd zestien keer belgisch kampioen. als rugbyspeler hielp hij zijn team aan de belgische titel.

Na zijn succesvolle loopbaan als topat-leet wenkte een tweede professionele carrire. Jacques rogge, de beleidsman doet zijn intrede. tussen 1990 en 1992 was rogge voorzitter van het belgisch Olympisch en interfederaal comit, kortweg het bOic. zijn krachtige inzet en motivatie als lid werden in 2001 beloond met de titel president of the

25fOtO: repOrters

26

iOc. rogges koppige en nauwkeurige strijd tegen doping gaat niet onopge-merkt voorbij. Mister clean, de bijnaam waarmee cNN hem bedacht, is boven-dien een oprechte promotor van fair play in de sport.

sinds hij voorzitter werd in 2001, ruilde rogge zijn huis in de achtmeersstraat in deinze voor een stekje in lausanne (zwitserland). daar bevindt zich de hoofdzetel van het iOc. de stad deinze toonde haar grote appreciatie en trots door graaf Jacques rogge in 2002 te benoemen tot ereburger van de stad. Maar de liefde en fierheid is wederzijds. rogge liet reeds een aantal keer opteke-nen dat hij zeker van plan is om na zijn ambtstermijn terug te keren naar onze leiestad. geef ons een telefoontje, Jac-ques, en we zullen je met open armen terug ontvangen!

hilde de baerdemaeker, actrice, bekend van o.a. louislouise en dossier K.

raoul de Keyzer, kunstschilder, ver-tegenwoordigde de Nieuwe visie in de schilderkunst samen met roger raveel

francesco planckaert, ex-wielrenner, bekender van zijn optreden in de plan-ckaerts (vtM) dan zijn wielercarrire

bert van poucke, acteur, bekend van o.a. de Kotmadam

Die wAs ook vAn hier:

27

De liefdesroute van Deinzehet is geen geheim, in deinze kan je prachtige wandelingen maken. de Ooidonkwandelroute en leiewandeling zijn maar enkele van die bekende en geliefde parcours bij stevige stappers. Maar curieus verlaat graag even de platgetreden paden, en creerde daar-om haar eigen fiets- en wandelroute. We trokken de markt op en vroegen de inwoners van deinze naar hun meest romantische plekjes in deinze. rode oortjes en fonkelende oogjes gegaran-deerd!

aan de hand van jullie antwoorden op de vraag Waar heb jij voor het eerst gekust? stippelden we de curieuze liefdesroute van deinze uit. deze ver-rassende fiets- en wandelroute (14 kilometer) brengt je langs dromerige groene plekjes, maar laat je ook ken-nismaken met de grijze en grauwe achterkant van het station... allee hup, we zijn weg!

28bron: Google Maps

A

BC

De

F

GH

i J

K

L

29

vertrek- en eindpunt van de liefdes-route is vosselare put.

Vosselare Put in astene. hier kan je lieflijk plenzen in een oude leiearm met prachtig uitzicht op de lokale fauna en flora. Je kan er ook gezellig picknicken in de ligweide of gewoon wat luieren in de schaduw van de bomen. Ook vissers vinden hier een rustig plekje. Naast de ligweide vind je een gezellig cafeetje, waar je alvast een aperitiefje kan ne-men om de wandeling goed in te zetten.

De Ceder (parijsestraat 34). in dit vakantiecentrum kan je heerlijk relaxen in het hartje van de leistreek. geef ons een sauna en een zwembad, en were in the mood for love.

Astenedreef aan het Kasteel van astene. geniet van deze 200 jaar oude dreef met een dubbele rij lindebomen. vooral in de herfst is het in deze warme kleurengloed heerlijk romantisch vertoeven. het ideale decor voor een koninklijke kus.

B

C

A

30

e

F

G

zaal Ter Wilgen (poelstraat 70). Ja ja, ook hier, in een haveloze kale parochiezaal in petegem-aan-de-leie zijn nogal wat mooie deinse romances ontstaan. Achterkant van het Station Deinze. Niet romantisch, horen wij je zeggen? Mmm, geef toe, iedereen denkt toch graag terug aan het stiekem frutselen en prutsen met je eerste liefje achter het station? geloof ons gerust, hier zijn vl eerste kussen uitgedeeld...

Palaestra (Kastanjelaan 35) in petegem-aan-de-leie. het hoeft niet altijd zeemzoeterig met een serenade aan een balkon te zijn. de deinse jeugd van vandaag kiest sportieve plekjes uit voor een eerste smakkerd...

Sint-Hendrikscollege (aan de tolpoortstraat). volgens insi-ders loopt er, naast apotheek No, naar de school een rustig klein paadje, waar nogal wat enthousi-aste deinse pubers hun eerste amou-reuze ervaringen opdeden. Of de jeugd van tegenwoordig dat paadje nog weet te vinden, dat is ons niet duidelijk gewor-den.

D

31

Brielpoort (lucien Matthyslaan 9). hete optredens in een broeierige zaal, wat tipsy in het hoofd en wat shaky in de benen... de ideale cocktail voor een sexy eerste zoen. enkele legendarische optredens van u2, dire straits, simple Minds... vormden de ideale soundtrack voor nogal wat eerste smakkerds.

Brielmeersen (stadionlaan 1). het stedelijk recreatiedomein biedt nogal wat gezellige plekjes voor een onver-getelijke eerste zoen. volgens jullie informatie is het onder andere tussen de boomstronken ideaal vertoeven.

de legendarische Safari (Markt). de saf was een roemrijke dancing op de Markt van deinze. vooral in de Golden

sixties flirtten jullie deinzenaren er hier nogal op los. curieus ging vol goede moed op zoek naar de authentieke ze-bra-gevel, maar moest het uiteindelijk stellen met een moderne Kbc-faade. benieuwd of er binnen deze muren nog altijd zoveel romantiek in de lucht hangt...

VTi (leon declercqstraat 1).

Nogal wat deinzenaren hebben hun eerste kus gegeven aan het kerkhof

i

J

K

H

32

achter het muurtje van het vti. Of hun brave ouders dat wel wisten? Maar mevrouw toch, we kropen s middags gewoon stiekem over de hekkens.

De Oude Leiearm aan bachte-Maria-leerne. de Oude leiarm kan je oversteken met een zelfbedieningsveer, vanwaar je weer vosselare put bereikt. Nogal wat vrouwelijke harten zijn hier gebroken door de stoere schippersar-men van het mannelijk schoon. Werp samen met je schattebout nog een lief-devolle blik op het idyllische kerkje van bachte. en geniet nog even na van deze curieuze liefdesroute met een diges-tiefje op het terrasje aan vosselare put... waar alles 14 kilometer geleden begon.

L

33

Ons werd ook nog ingefluisterd dat het heel mooi kussen is langs de leie in gottem en in Maaigemdijk. Check it out!

veel eerste zoenen zijn ook uitgedeeld in de oude cinemazaal van de pulle. tijdens welke film dat nu weer was, dat antwoord moesten de meeste deugnieten ons schuldig blijven...

verder kwamen ons ook enkele minder onschuldige verhalen ter ore. enkele daarvan willen we jullie niet onthouden. Om privacyredenen zijn alle namen uiter-aard fictief... ik deed mijn melkronde... en kuste met een klant (andr geniet na 61 jaar nog altijd van zijn stoutmoedige daad. ) ik kuste mijn liefje voor het eerst tijdens het aardappelen rooien. (tsja, grard, liefde op het werk is van alle tijden!) achteraan in de kerk kuste ik mijn vriendinnetje. ik was 14 jaar. (ge-waagde poging, leo, foei!)

nog zeemzoete zoenPlekjes...

34

casper vaN pOucKe, 12 Jaar

35

Deinze door de ogen van een 12-jarige

35

in deinze voelen jong en oud zich thuis, zoveel is zeker. aan het woord is casper van poucke. een vrolijke twaalfjarige die ons de weg wijst langs alle coole plekken in deinze. en weg zijn we...

yow, casper! vertel ons, wat is voor jou de coolste plek in deinze?de palaestra! ik vind het hl plezant dat we hier ons eigen zwembad hebben. er is zelfs een grote glijbaan en een bubbelbad. in de zomer kan je ook fijn zwemmen in vosselare put. terwijl je plenst in de Oude leie, zie je de koeien rustig grazen aan de overkant .

Wauw! Wat een sportieve waterrat ben jij, casper. en hou je ook van een streepje muziek?Ja hoor, elke zomer kijk ik enorm uit naar de Kaandelconcerten. ik geniet er samen met mijn ouders en broer van de gratis optredens. zo zag ik vorig jaar een super optreden van N8N, een mix van soul hiphop, blues en rock. Ook leuk is het knallend vuurwerk rond 21 juli.

amai mijn oren! zijn er ook mooie na-tuurplekjes te ontdekken in jouw stad? Jep, de brielmeersen is ons grote natuurdomein. daar kan je gezellig

casper vaN pOucKe, 12 Jaar

36

rondwandelen en dieren bekijken. echt cool is de nieuwe reuzegrote bijenhal. ik heb me laten vertellen dat er wel 250 000 bijen hun thuis gevonden heb-ben.

vertel ons even, casper. Mocht je bur-gemeester van deinze zijn, wat zou je veranderen? Wel, deinze is een mooie stad met veel scholen. Maar het is soms gevaarlijk met de fiets of te voet op weg naar school. sommige autos parkeren zomaar op het fietspad, en dan moet ik hele heksentoeren uithalen om te passeren. als burgemeester zou ik dus iedereen aanraden wat veiliger te zijn in het verkeer en heel wat extra fietspa-den aanleggen. en een cinema! Nu is de dichtstbijzijnde in gent, en daar mag ik niet alleen naar toe (grijnst).

hmm, curieus is alvast benieuwd of dat misschien voor casper zijn eerste kusplekje zal zijn...

dank je wel casper voor je coole rond-leiding doorheen deinze!

37

de cOOlste zaNdberg vaN deiNze ligt iN de brielMeerseN

38 beluiKeN iN de MeuleNstraat

39

wat schuilt er achter de gevel?curieus maakte een wandeling door-heen het oude centrum van de stad en verwonderde zich over de vele prach-tige historische gevels. ze getuigen van het belangrijke industrile verleden van de stad. Wij waren benieuwd naar het verhaal achter die gevels... Jullie ook?

in een zijstraatje van de Markt, de Meu-lenstraat, kan je een stukje van deinzes sociaal-economische geschiedenis ontdekken.

Op nummer n vinden we de voorma-

lige zijdefabriek lagrange. deze originele zijdehandweverij werd in 1857 opgericht door de broers camiel, charles en henri lagrange. vanaf 1887 vond hier een stoomweverij onderdak. het typische Manchesterop-trekje* bood ruim plaats aan de grote weefgetouwen. het oorlogsgedonder van de tweede Wereldoorlog maakte een einde aan de industrile naarstig-heid in dit pand.

Niet toevallig vind je naast dit histo-risch fabriekspand ook de sporen van enkele karakteristieke beluiken (nr.

beluiKeN iN de MeuleNstraat

40

8-14) en arbeidershuisjes (nr. 3-7) terug. een beluik verzamelt kleine arbeiders-woningen rond een steegje of binnen-plein. soms bestonden deze huizen uit slechts n vertrek. zo sliepen jong en oud samen in de kamer waar overdag werd gekookt en gestookt. vaak hadden deze beluiken maar n toilet voor alle arbeidersgezinnen die er woonden. Je kan je wel al gaan indenken hoe heerlijk het daar geurde, hoe graag ratten en ander ongedierte er hun warme thuis maakten, en hoe cholera er welig tier-de... de fabrieksbazen waren meestal eigenaar van deze beluiken. Op die manier konden ze hun arbeiders dicht bij hun werkplek concentreren. deze beluiken hadden maar n ingang. een listig foefje van deze fabrieksbazen, die

ziJdefabrieK lagraNge iN de MeuleNstraat

41ziJdefabrieK lagraNge iN de MeuleNstraat

zo slechts belasting voor n woning moesten betalen...

Ook in de Kattestraat vinden we typi-sche arbeidershuisjes broederlijk zij aan zij.

(Bron: De Inventaris van het Bouwkundig Erfgoed, een realisatie van het Vlaams Instituut voor het Onroerend Erfgoed.)

Wadesdadde?* ManchestergebouwMet deze term verwijst men naar de brandwerende manier van bouwen in Man-chester, de industriestad bij uitstek in de 19e eeuw. Het gaat om massieve gebouwen met een skelet van gietijzeren kolommen.

celiNO de sMet uit de MeuleNstraat

42celiNO de sMet uit de MeuleNstraat

sterren van de toekomster zit iets in het grondwater van onze stad. dat is duidelijk. zowel op sport-, theater- als filmvlak ontwaart curieus heel wat fris jong talent.

ropeskippingteam the handles do-mineert al jaren de ropeskippingwe-reld. de beste club van het land, zeg dat curieus het gezegd heeft, veroverde

op het meest recente bK (maart 2011 in dendermonde) drie keer goud, twee keer zilver en n keer brons. Ook op de

europese en wereldkampioenschappen rijft de club steeds heel wat blinkende medailles binnen!

gymnastiekclub sportac deinze vierde dit jaar (2011) haar 25-jarige bestaan en groeide doorheen de jaren uit tot een topclub in zijn soort. aanvankelijk vonden alleen artistieke turners er hun onderkomen, maar vandaag kan je er terecht voor een gamma aan sporten met duizelingwekkende namen als tumbling, glow, ropeskipping, trampo-line... de sterke prestaties van de jonge clubleden werden begin dit jaar op het

43

sportreferendum van de stad deinze beloond met de titel van sportclub van het jaar.

Niet alleen in de sportwereld maakt jong deins bloed naam en faam. Nick hollevoet won in 2011 overtuigend de cultuurprijs van de stad deinze. Nick overtuigde de jury met een ein-dejaarsmonoloog over zijn hometown. de deinse geert hoste (en dat is een compliment voor de chte geert hoste) speelt al sinds de lagere school toneel. Kenners noemen hem, vooral sinds hij in zijn jongste monoloog de ultieme uitdaging alle criticasters de mond snoerde, een waar natuurtalent. en wie zijn wij om dat in twijfel te trekken?

een cineast, een fotograaf en een journalist trokken naar de far West. het lijkt de perfecte aanzet voor een dolkomisch mopje, maar dat is het niet.

het deinse trio bram Mervillie, titus simoens en daniel dumitrescu reisde in de zomer van 2009 voor acht weken door idaho, ook wel de patattenstaat van amerika genoemd. de documentai-refilm Miles away is het ontroerende en hartverwarmende resultaat van hun zoektocht naar de authentieke cowboy. allesbehalve een spaghettiwestern is Miles away een intimistisch portret geworden van twee vrienden-cowboys en hun kudde in de desolate vlakte van idaho. Kleeft op de huid, mede dankzij fantastisch montagewerk van deinze-naar Wouter bouvijn.

zo veel jong talent in deinze, daar mag al eens mee gestoeft worden.

fotos door The Handles en Sportac

44

zozo Brozy De BruisenDe suPerster vAn Deinze

zozo brozy is een levende legende in deinze en omstreken. Meer dan 65 jaar lang speelde hij de pannen van het dak bij verschillende kleurrijke orkestjes. denk maar aan the boston five, de Nachtvlinders, the cherokees en het Olympia Orkest. Ongetwijfeld heb je op zijn walsen, chachachas, charlestons, tangos, rumbas, twists of foxtrots, gezwierd, geswingd, gehuppeld, gekust, gedanst...

curieus naar deze legendarische mu-ziekheld? Wij ook. en dus trokken we naar petegem, waar georges goethals

(oftewel zozo brozy) ons hartelijk welkom heette. een prille tachtiger met fonkelende sterretjes in zijn ogen en danskriebels in zijn benen. een warme man, een frisse uitstraling.

zijn eerste optreden herinnert hij zich nog goed. hij was 13 jaar en speelde op een gemproviseerd drumstel met twee soeplepels.

van toen af aan liet de liefde voor muziek en ritme hem niet meer los. Niet alleen in onze stad zette hij harten in vuur en vlam. Met welklinkende

45

optredens in heel belgi, frankrijk en - de toen nog twee - duitslanden werd zozo brozy zowat deinzes populairste exportproduct.

het was zijn zus Madeleine die hem zijn eerste danspasjes leerde. en met succes. zozo brozy werd al gauw de favoriete danspartner van heel wat vrouwelijk schoon, de fred astaire van deinze.

vandaag, 65 swingende jaren later, zwiert zozo brozy nog altijd vlotjes met zijn heupen. hij drumt en speelt accor-deon als een dolenthousiaste puppy.Muziek houdt zozo brozy eeuwig jong. en dus kan je deze frisse flukse tachti-ger nog altijd boeken voor de muzikale omlijsting op jouw feest, kermis of rom-melmarkt. Allez dansez! zOzO brOzy iN actie

46

zOzO brOzy iN actie

MaaigeMdiJK

47MaaigeMdiJK

slow MotionOnder het motto het moet niet altijd het zuiden van frankrijk zijn ging curieus op zoek naar het charmantste stekje in deinze. We zochten een plekje waar de levenslustige deinzenaren even in slow motion bewegen, waar de tijd een korte tel lijkt stil te staan, waar je rustig een boek kan lezen, waar je gewoon kan zitten en je zintuigen scherp stellen.

Wel, guess what, zon plekje hebben we gevonden. een verrukkelijk stukje na-tuur ligt verscholen tussen de leie en het Kasteel van Ooidonk. de Maaigem-dijk is opgetrokken om overstromingen van de leie tegen te gaan en de achter-liggende gemeente te behoeden voor

water-ellende. Maaigemdijk is een heerlijk plekje om te fietsen, wandelen en vissen. Ook heel wat artistieke zielen laten zich hier verleiden tot het sfeervol schilderen van het landschap. Maar je kan er ook gewoon... niets doen.

zoek jezelf een rustig plekje uit, neem een hap verse deinse adem en geniet van het prachtige uitzicht op de mean-derende leie.

Het oeuvre van de realistische schrijver Cyriel

Buysse (1859-1932) staat vol verwijzingen

naar Deinze. Onder andere in De roman van een

schaatsenrijder, Meester Gevers, De nachtelijke

aanranding, Tantes en Zomerleven beschrijft

Buysse enkele plekjes en personages uit Meigem,

Zeveren en Deinze zelf.

boekentip

48

Voor

foto: amsab

zaal vOOr ONs recht (1947)

49

zaal vOOr ONs recht (1947) zaal vOOr ONs recht (2011)

na

50

het mooiste groen in Deinze... is blauwde industrile geschiedenis van deinzeis niet los te denken van de traditionelevlasindustrie in de leiestreek. delinnenindustrie heeft deinze in de16e eeuw op de kaart gezet. sindsdien ontpopte de stad zich als d textielstad bij uitstek. het leiewater was onmisbaar om de vezel van de vlasplant, de belangrijkste grondstof voor het linnen, los te weken. de rivier dankt er haar potische naam the golden river aan.

in deinze kan je nog enkele vlaschaarden terugvinden. ga zekereven een kijkje nemen begin juni,wanneer ze in bloei te bewonderen zijn.een vleugje wind tovert deze blauwevlasvelden om in een vredig golvendezee...

51eeN felblauWe deiNse vlaschaard iN blOei

52

Deinzes kruiswoordraadselOmdat we bij curieus ook wel af en toe van een spelletje houden, puzzelden we een heus deinzes kruiswoordraadsel in elkaar. Neem als de bliksem een pen, pijnig even die grijze hersenmassa daarboven en ga aan de slag. Wie weet win je wel tien drankbonnetjes in de pulle.

stuur een mailtje met het juiste antwoord naar Willy bekaert (curieus.deinze@curieus.be).

veel succes!

53

horizontaal1 stammoeder - muzieknoot - rhodium 2 administratieve troepen - massa 3 dorp a/d leie en Oude Mandel 4 rustpunt - slimmerik 5 in voce - viva 6 ooievaarachtige - kippenloop 7 errore excepto - bijwoord - vluchtheuvel 8 knel - naam deinze 9e eeuw 9 vaarwater - tijdelijk (afk) 10 om de 5 jaar zijn er vlasfeesten - voorzetselverticaal1 ik - elasticiteit 2 schilder en graficus (streefde naar behoud oude rivierarm in gottem) 3 lijn-zaad - europeaan 4 dorp bezet op 25 mei 1940 5 ante meridium - afgelegen - muzieknoot 6 communicatiemiddel - stuw 7 begerig 8 ex-woonplaats acteur bert van poucke 9 muzieknoot - aanvoerder 10 weg gebruikt door heksen

1

4321 5 6 7

2

3

4

5

6

7

Sleutelwoord

1

1

2

2

3

3

4

4

5

5

6

6

7

7

8

8

9

9

10

10

54

Neuzen in Deinze werd bijeen geneusd door curieus deinze: rudy van aelbroeck, ann gunst, freija dhondt, claude gekiere, casper van poucke, yves eggermont en Willy bekaert

redactie: an pauwels

fotografie: Wouter rawoens

lay out: cindy schuddings

p.s: Krijg je het ook warm door zo veel leuke ideen? voel je het tintelen om curieus te worden? aarzel dan niet om ons te contacteren!

Colofon

55

CURIEUS?curieus is een sociaal-culturele vereniging voor volwassenen die zich bezig- houdt met alles wat mensen kan boeien. Je komt ons tegen op meer dan 300

plaatsen in vlaanderen en brussel. Je kan er komen proeven van de activiteiten die een kleine of grote groep vrijwilligers organiseren voor iedereen in hun gemeente of wijk: daguitstappen, info- en debatavonden, tentoonstellingen,

filmvoorstellingen, standupcomedy-avonden, internetklasje, quizzen, fiets- of wandeltochten Kortom: alles wat mensen curieus maakt.

curieus is er voor mensen die op zoek zijn naar een zinvolle vrijetijdsbesteding. Mensen die andere mensen willen ontmoeten in een aangename en

vriendschappelijke sfeer. curieus is er ook voor mensen die graag iets opsteken, die steeds op de hoogte willen blijven en mee willen zijn in deze steeds

veranderende maatschappij.

curieus draagt waarden als respect, gelijkwaardigheid en solidariteit hoog in het vaandel. We kiezen voor een samenleving waarin iedereen gelijke kansen krijgt om zich te ontplooien en de verantwoordelijkheid heeft om deze kansen te benutten. curieus kiest voor ontmoeting. curieus wil mensen samenbrengen,

banden smeden en netwerken bouwen.

WWW.curieus.be iNfOrMatie@curieus.be

56

v.u.: fons de geest - speldenstraat 1 - 9000 gent. Niet op de openbare weg gooien ajb.