14Reacties op het Ketenakkoord Kunststof Kringloop

NETWERKFederatie NRK • PVT • VMK • Jaargang 22 • nr. 1 • februari 2014

B l i j m e t p r o d u c t e n v a n r u b b e r e n k u n s t s t o f

PVT, brancheverenigingvoor kunststofverwerkers

4“Begin met een warme jas voordat je naar buiten gaat.” Vertegenwoordigers kunststof isolatie aan het woord

2 Netwerk Inhoud

Netwerk in een nieuwe jasVoor u ligt de geheel vernieuwde uitgave van Netwerk, het blad voor de rubber- en kunststofindustrie. De Federatie Nederlandse Rubber- en Kunststofindustrie (NRK) fungeert als koepelorganisatie en vertegenwoordigt de belangen van ruim 470 bedrijven in twintig brancheverenigingen. Die zijn ieder actief met hun eigen producten en technieken in hun eigen markten. Maar lidbedrijven die elkaar stimuleren, ken-nis delen en samen ontwikkelen, creëren een gezonde bran-che. Daarom is de trend dat de rubber- en kunststofindustrie in Nederland steeds hechter samenwerkt. In dat kader past ook het gezamenlijk vormgeven van de nieuwsvoorziening. De afzonderlijke nieuwsbrieven van de Vereniging Kunst-stofverpakkingen Nederland (VMK) en PVT (branchevereni-ging voor kunststofverwerkers) zijn opgegaan in Netwerk. Het nieuws uit de VMK leest u op pagina 6 en 7, nieuws uit de PVT staat op pagina 12.Reden om de naam NRK Netwerk te veranderen in Netwerk en het blad een frisse, nieuwe jas te geven. Met veel ver-trouwde rubrieken, maar ook enkele nieuwe items.Veel leesplezier!

Wij horen graag wat u van Netwerk vindt, redactie@nrk.nl.

Eén keer tanken. Dat is omgerekend in gewicht de hoeveel-heid kunststof die iedere Nederlander jaarlijks gebruikt in de vorm van verpakkingen. Tel je al het kunststofverbruik bij elkaar op, dan kom je op zo’n 100 kilo per persoon per jaar. Pakweg 40 kilo is verpakking, dit zijn alle PET-flessen, draagtasjes, koffiebekers, folies en shampooflessen, maar ook emmers, kratten en bakken. Dat staat in schril contrast met de 16.000 kilo materiaal die wij als Europeaan jaarlijks gemiddeld gebruiken. En daarvan verdwijnt er ook nog eens 6.000 kilo op de vuilnishoop. Waarom deze tegenstelling? Dit heeft voor een belangrijk deel te maken met het feit dat kunststof als materiaal zo ontzettend efficiënt is. Je hebt maar weinig nodig om veel te kunnen doen. Zo heb je voor het verpakken van 100 gram product gemiddeld maar 3 gram kunststof nodig. De trend is zelfs dat dit steeds minder wordt. In andere toepassingen is deze dematerialisering nog veel spectaculairder. Denk maar eens aan de omschakeling van een cd-speler naar de mp3-speler en nu naar toepassingen zoals Spotify. Vroeger heette dit preventie en daar zijn kunststoffen enorm goed in. Eigenlijk zijn kunststoffen de ‘champions of prevention’. En daar zit meteen een probleem. Kunststoffen lijken overal te zijn, mede door hun veelzijdigheid. Immers kunststoffen worden niet alleen gebruikt in verpakkingen maar je vindt ze ook in transportmiddelen, in de elektro- nische industrie zijn ze onmisbaar en wat te denken van vrijetijdsbesteding. Al eens geskied zonder kunststof? Waar het wat minder gaat, is de afvalfase. Daar is zeker nog een slag te maken. Gelukkig lopen er in Nederland nu ver-schillende programma’s die hetzelfde doel nastreven: het verduurzamen van de kunststofketen. Voor verpakkingen hebben wij de Raamovereenkomst II en onlangs is het Ketenakkoord Kunststof Kringloop van kracht geworden. Dit omvat alle kunststofmaterialen en –toepassingen. De kunststofkringloop: van afval naar grondstof. Het wordt tijd dat wij de afvalfocus verlaten en naar een grondstoffen-beleid gaan. Verduurzaming is voor een belangrijk deel ook het vinden van de goede balans tussen fossiel, biobased en recyclaat. Dan blijven wij zeker volop kunststofverpakkingen zien, want die scoren nu eenmaal goed. Want zeg nou zelf, van welk ander materiaal heb je zo weinig nodig als maar één keer tanken?

Deze colomn wordt in iedere uitgave gevuld door een bestuurder van NRK, PVT of VMK.

Eén keer tanken

Deze keer in Netwerk3 Groeien over de grenzen

4 Begin met een warme jas voordat je naar buiten gaat

6 Nieuws uit de VMK

8 Nieuws uit de NRK

12 Nieuws uit de PVT

13 Eén loket voor ondernemers

14 Inhoud geven aan Kunststof Kringloop

15 Groencertificaat opstap naar groene kunststof

16 Industrieberichten

18 Verbinden en samenwerken in 2014

19 Agenda en colofon

20 Fotorubriek

Aafko Schanssema directeur Vereniging Kunst-stofverpakkingen Nederland (VMK)

Column van een bestuurder

3 Groeien over de grenzen Netwerk

Export en internationalisatie zijn extreem belangrijk voor de Nederlandse economie. De jaarlijkse exportwaarde bedraagt ruim 400 miljard euro, oftewel bijna dertig procent van het bruto nationaal inkomen. Daarmee is Nederland de zevende grootste exporteur ter wereld. “Export krijgt nu gelukkig ook in Den Haag meer aandacht”, aldus Ad van Hamburg, voorzitter Fenedex, “want over de grenzen liggen mogelijkheden.”

Groeien over de grenzen

Voedingsmiddelen- en verpakkingsindustrie trekken samen op

“Door met elkaar te investeren in innovatie en samen te werken in verticale clusters, kunnen Nederlandse bedrijven nog meer kansen grijpen in het buitenland. Op dit moment gaat bijna 75% van alle export naar landen in West-Europa. Daarin schuilt gelijk het gevaar. Het zou goed zijn als de export naar landen buiten Europa verder toeneemt. Want ook daar zien ze Nederlandse bedrijven graag komen”, aldus Van Hamburg. De voorzitter van het grootste exportnetwerk van Nederland heeft tijdens de nieuwjaarsbijeenkomst een uiteenzetting gegeven van de kansen en bedreigingen, zowel binnen als buiten Europa. Fenedex helpt bedrijven om te exporteren naar het buitenland.

VoedingsmiddelenindustrieSleutelsectoren in de Nederlandse export zijn de chemische industrie (waar rki-sector deel van uitmaakt), technologische industrie, logistiek, zakelijke dienstverlening en de agri & food. Nederland is een van de grootste voedselexporteurs ter wereld. Cijfers van de Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI) laten zien dat de export van alleen voedings- en genotsmiddelen in 2012 al 37,7 miljard euro bedroeg. “Ongeveer 85% daarvan wordt binnen Europa afgezet en met name in onze buurlanden. De grote retailers uit die landen zijn belangrijke klanten van de Nederlandse voedingsmiddelen- industrie. Bier, zoetwaren, verwerkt vlees, bakkerijgrondstoffen, geconserveerde groenten, zuivel en zuivelproducten gaan in enorme hoeveelheden de grens over”, aldus Philip den Ouden, directeur van FNLI.

Pijler industrieVolgens Den Ouden heeft de export in 2013 het niveau van 2012 overstegen en ook de prognoses voor 2014 zijn positief. “Wij danken onze groei gedurende de afgelopen crisisjaren met name aan de export. Het is een hele belangrijke pijler

onder onze industrie en wij zijn er alert op dat die positie behouden blijft. Veel ondernemers knokken er hard voor om hun omzet in de Europese markt te behouden. De FNLI helpt ze daarbij maar richt zich ook op de ondernemers die nog niet exporteren. Wij zijn van mening dat er in de ons omringende landen voor veel MKB-bedrijven nog volop kansen liggen.”

WereldwijdPhilip den Ouden bevestigt de stelling van Ad van Hamburg dat ook de export van levensmiddelen naar landen buiten Europa achter blijft. “De export van fysieke producten naar verre landen blijft met name voorbehouden aan niche- producten. De vraag naar zuigelingenvoeding vanuit China is daar een voorbeeld van”, licht Den Ouden toe. “Daarom kijken wij vanuit de topsector Agri&Food met name naar het exporteren van kennis naar gebieden zoals India, China en Afrikaanse landen. Door de bundeling van kennis over de productie van machines en levensmiddelen ondersteunen wij Nederlandse bedrijven die zich in groeimarkten elders op de wereld willen vestigen.”

Verpakkingsindustrie“De Nederlandse verpakkingsindustrie speelt een belangrijke rol in het behouden van onze concurrentiepositie in het buiten-land”, onderstreept Den Ouden. “De aandacht voor de milieu- impact en het recyclen van verpakkingen geeft ons een voor-sprong. Ook het gewicht van verpakkingen en de houdbaarheid van de levensmiddelen blijft een aandachtspunt. Daarom moeten producenten van voedingsmiddelen en verpakkingen gezamenlijk blijven zoeken naar innovatieve oplossingen.”

Netwerk maakt export zichtbaar

Met circa 65% van de omzet zijn de bedrijven in de rubber- en kunststofindustrie een belangrijke exporteur. Daarom wordt in de komende nummers van Netwerk aandacht besteed aan bedrijven uit de branche die actief zijn in de export. Bent u al jaren met export bezig, actief op vele buitenlandse markten of een expert in contacten over de grens? Deel uw verhaal met de lezers van Netwerk.

redactie@nrk.nl

Foto: Oerlemans Plastics

4 Netwerk Begin met een warme jas voordat je naar buiten gaat

“Begin met een warme jas voordat je naar buiten gaat”De ambitie van het onlangs gesloten Energieakkoord is om de Nederlandse gebouwde omgeving in 2050 energieneutraal te maken. De overheid heeft daarvoor 150 miljoen euro in het Nationaal Energiebesparingsfonds gestort om meer energiebesparende maatregelen in bestaande woningen te stimule-ren. “Mensen denken dan direct aan een nieuwe ketel of zonnepanelen op het dak. Laten we echter beginnen aan de basis, met een goede isolatie. Je kunt tenslotte het beste eerst een warme jas aandoen voordat je naar buiten gaat”, bepleiten André Donders en Benedikt van Roosmalen.

Kunststof isolatie stille kracht energieneutraal bouwen

Als vertegenwoordigers van respectievelijk de Nederlandse Vereniging van Polyurethaan Hardschuim-fabrikanten (NVPU) en Stybenex, vereniging van fabrikanten van EPS-producten volgen zij de maatschappelijke ontwikkelin-gen rondom energiereductie en milieu op de voet. Op dit moment neemt de gebouwde omgeving 41% van het totale energiegebruik voor haar rekening, maar is voor ongeveer 35% verantwoordelijk voor de CO₂-uitstoot. “En daar draait het allemaal om”, aldus Donders. “Woningen voorzien van een isolatieschil is essentieel om energie te besparen en de CO₂-uitstoot te ver-minderen. Dankzij goede isolatie verstoken burgers minder gas, gebruiken ze minder energie en dat merken ze direct in hun portemonnee. Daarnaast neemt ook het wooncomfort toe, in een warm huis is het ten slotte aangenamer wonen.”

FutureproofKunststof isolatiemateriaal in de vorm van polyurethaan of EPS heeft een aantal voordelen ten opzichte van andere meer traditionele isolatiematerialen. Je hebt er niet alleen minder van nodig dan bijvoorbeeld glas- of steenwol, maar het is ook in heel veel vormen leverbaar. PU-isolatie is licht van gewicht en door de lage thermische isolatie is er een veel dunnere laag van nodig dan bij de meeste andere isolatiematerialen. “Ook EPS is een zeer goed isolerend materiaal met de beste LCA-score. EPS is volkomen ongevoelig voor vocht, het zakt niet uit, het kan niet rotten of schimmelen en het is 100% recyclebaar dus futureproof”, vult Van Roosmalen aan.

Verkeerde methodiekKunststof isolatie kan daarmee een belangrijke rol spelen bij het realiseren van de doelstellingen voor 2050 als ook de bestaande woningvoorraad energieneutraal moet zijn. Van Roosmalen: “Helaas hanteert de Nederlandse overheid de EPC-methodiek (energieprestatiecoëfficiënt) die daar niet voor geschikt is. Bij deze methodiek worden als het ware punten toegekend aan bouwkundige- en installatieoplos-singen waarbij installaties gunstiger naar voren komen dan isolatieoplossingen. Dat doet geen recht aan de werkelijk-heid. Maar mensen grijpen daarom wel gemakkelijk naar installatieoplossingen. Een ketel vergt echter onderhoud en heeft een beperkte levensduur. Isolatie breng je eenmalig aan, het gaat zeker zeventig jaar mee en vergt geen onder-

houd. Isolatie is altijd kostenefficiënter maar de EPC-methodiek doet lijken alsof dat niet het geval is.”

Aanscherping EPCHet loslaten van deze methodiek zorgt voor een andere waardering van de woningen met ongunstige huuraanpassingen voor woningbouw-coöperaties tot gevolg. Aanpassing

lijkt door alle politieke consequenties een onneembare vesting. Aanscherping van de EPC van 0,6 naar 0,4 blijft echter wel op de politieke agenda staan. “Dit betekent dat de isolatie-eisen omhoog gaan en dat juichen wij toe. Het is echter alleen van toepassing op nieuwbouwwoningen en dus op slechts een beperkt woningarsenaal. Wat ons betreft mag het sneller gaan, maar dat wil de politiek niet. De stichtingkosten van woningen worden dan duurder, hoewel de exploitatiekosten naar verhouding meer naar beneden gaan. Dat is gezien de huidige methodiek niet gewenst”, legt Van Roosmalen uit.

Slanker bouwenDonders: “Wij bemerken als kunststof isolatiebranche heel duidelijk dat niet alle partijen achter de verdergaande eisen staan. De bouw is geneigd in traditionele oplossingen te denken en hogere eisen vergen aanpassingen. Met kunst-

Donders: “In Nederland wordt isole-ren en het opwekken van energie momenteel op één lijn gesteld. Persoon-lijk vind ik dat jammer.”

5 Begin met een warme jas voordat je naar buiten gaat Netwerk

stof isolatie kun je ‘slanker’ bouwen dan met minerale wol. Dat scheelt materiaal maar het betekent ook dat je bij de bestaande constructiediktes meer dan een verdubbeling van de isolatiewaarde realiseert. Dat is heel gunstig maar dan zullen partijen wel de traditionele manier van bouwen moeten loslaten. Ik verwacht echter op termijn dat er steeds minder met spouwmuren gebouwd gaat worden.”

SubsidieDonders is à priori geen voorstander van subsidies maar ziet het Nationale Energiebesparingsfonds wel als de manier om iets voor de bouw te doen. “Dankzij de subsidie wordt

een substantieel bedrag in mindering gebracht op de kosten voor isolatie. Wij hopen dat mensen nu ook daadwerkelijk daartoe overgaan en niet alleen kiezen voor de gemakkelijke oplossingen, zoals een andere ketel of dubbel glas. Het is in elk geval van belang dat de subsidie voor een langere periode beschikbaar blijft omdat het anders te weinig effect

sorteert. En of Nederland hierdoor structureel echt grote stap-pen gaat zetten, zal de praktijk moeten uitwijzen.”

Duits voorbeeldDat het wel kan, blijkt uit het KfW-project in Duitsland. Daar heeft de federale overheid € 1,4 miljard beschikbaar gesteld om het Duitse woningarsenaal energetisch op te waarderen. De Duitse bevolking heeft massaal het hele huis onder handen genomen en woningen goed geïsoleerd. Deze investering heeft uiteindelijk € 7,2 miljard opgeleverd. “Elke euro die is geïnvesteerd in energiebesparing is vijf keer teruggekomen. Het is een zeer succesvol project dat als vliegwiel dient voor de hele Duitse economie. Tevens daalde de werkloosheid en namen de werkloosheidsuitkeringen af, kortom een groot succes. Duitsland is dus een stuk verder. Uit deze rigoureuze aanpak van de Duitse regering kan Nederland lering trekken”, stelt Donders.

RekenvoorbeeldenVanuit Stybenex zijn er verschillende rekenvoorbeelden beschikbaar die aantonen hoeveel bewoners dankzij goede

Van Roosmalen: “Het probleem van de

politiek is dat zij alle par-tijen tevreden wil stellen

waardoor Nederland niet zo hard loopt.”

isolatie kunnen besparen (zie kader). “Door de grote ver-schillende tussen een vrijstaande woning, appartement of tussenwoning verschillen de terugverdientijden. Ook de gezinssamenstelling en de aanwezigheid van de bewoners overdag is van invloed. Daarom gaan wij vaak uit van een gemodelleerde situatie. Er zijn praktijkvoorbeelden bekend waarbij een besparing van 40 tot 50% op de energiekosten verwacht werd en dit bleek maar 20% te zijn. De bewoners stookten echter eerst alleen in de woonkamer en na isolatie ook op zolder, waar een speelkamer gerealiseerd was. Hier-door bespaar je dus minder maar naast het wooncomfort is ook het bruikbaar woonoppervlak aanzienlijk toegenomen. Voorzichtigheid met rekenvoorbeelden is daarom altijd gebo-den”, aldus Van Roosmalen.

Stille krachtBeide heren zijn het erover eens dat isolatie geldt als een stille kracht die zwaar wordt onderschat. “De milieu-impact van kunststof isolatiemateriaal is heel laag. Het beter isoleren van woningen vereist meer materiaal, maar dat beetje extra ma-teriaal moet je vergelijken met de exploitatie van al die jaren dat je minder stookt. Dat is een veelvoud dat de milieu-im-pact dubbel en dwars teniet doet.”

Twee rekenvoorbeelden

Besparing bij spouwmuurDe kosten van spouwmuurisolatie bedragen circa € 15,- tot € 25,- per m2, afhankelijk van het materiaal en de spouwbreedte en uitgevoerd door een gecertificeerd bedrijf onder IKOB/BKB- garantie. Een woning met ongevulde spouw, gebouwd tussen 1930 en 1975, verbruikt circa 9 m3 minder gas bij na-isolatie met gebonden EPS-parels. Bij een gasprijs van € 0,66 levert dit een besparing op van € 6,- per jaar per m2 zodat de terugverdientijd ongeveer 30 maanden is.

Besparing bij vloerisolatieIsolatie van de kruipruimte resulteert in een besparing van circa € 3,- à € 4,- per m2. Dit is weliswaar afhankelijk van de methode en het werk. Welke mogelijkheden zijn er? Wat is de beschik-bare werkruimte en is het er altijd nat en vochtig of niet? Ga je het zelf doen of laat je het doen? Op basis van al deze factoren loopt de terugverdientijd uiteen van 4 jaar tot circa 11 jaar als het werk volledig wordt uitbesteed en het een complexe situatie betreft.

Isolatie speelt een wezenlijke rol bij het ener-gieneutraal maken van gebouwen. Het is dé manier om een woning van een doeltreffende warme jas te voorzien.

Nieuws uit de VMK

6 Netwerk Nieuws uit de VMK

De circulaire economie is voor de kunststof verpakkingsketen niet alleen een interessant gedachtegoed, er wordt ook al volop aan meegedaan. Uit een Frans onderzoek is gebleken dat 85% van de respondenten uit de ver-pakkingsketen de circulaire economie al in de praktijk brengen. Eenzelfde trend was zichtbaar op het seminar over de circulaire economie dat de VMK en PlasticsEurope organiseerden.

Bij de circulaire economie is het grondstofgebruik minimaal en er is geen afval aan het eind van de keten. Ook is het energie-gebruik van producten in alle fasen van hun levenscyclus zo gering mogelijk. ‘Design for recycling’ is een belangrijke insteek om dit te bereiken, aldus de deelnemers aan het seminar op 14 november 2013. De deelnemers waren van mening dat prominente bedrijven het voortouw moeten nemen als de omschakeling naar een circulaire economie wil slagen.

Hoge scoreTwee kringlopen vormen het uitgangspunt van de circulaire economie. Een technische kringloop waarbij de materialen worden gerecycled en een biologische kringloop waarbij de materialen na gebruik weer in de natuur terugkeren. Zo blijven de materialen maximaal behouden voor het nageslacht. Met name op die technische kringloop is de kunststof verpakkingsketen al bijzonder actief. In het rapport ‘Plastics – the facts’ rapporteerde PlasticsEurope samen met EuPC, EuPR en EPRO, de recyclingprestaties van de Europese Unie plus Zwitserland en Noorwegen. In 2012 is er 5,4 ton gerecycled, dat is 34,7% van al het kunststofverpakkingsaf-val. Daarmee komt de sector ver boven de EU-doelstelling van 22,5% uit. Als ook de bijdrage van ‘energy recovery’ wordt meegerekend, komt de kunststof verpakkingsketen uit op een recycling en recovery score van 69%.

Plastics - the facts 2013De Europese ‘kunststofalliantie’ brengt jaarlijks de prestaties van kunststof in beeld in de publicatie ‘Plastics - the facts’. Deze publicatie geeft niet alleen cijfers over recycling en recovery op Europese schaal, maar ook over kunststofverbruik in de verschillende Europe-se landen en de prestaties van kunststof. De fraai geïllustreerde uitgave kan worden gedownload via de website

www.nrk.nl/kunststofverpakkingen

Gestage veranderingOndanks het enthousiasme van betrokkenen over de circulaire economie en de goede prestaties van kunststof verpakkingen, is de transitie van de lineaire naar de circulaire economie niet in een paar jaar geregeld. Het proces wordt onder andere vertraagd door kosten, onbekendheid en verouderde ontwer-pen en technologie. De grootste obstakels zijn de bestaande economische structuur en het absolute omdenken voor de circulaire economie. Maar traag of niet, er komen steeds meer initiatieven in de geest van TurnToo. Deze organisatie heeft zijn kantoor bijvoorbeeld ingericht conform de pijlers van de circulaire economie. Er zijn geen stoelen maar zituren inge-slagen bij Steelcase, bij tapijtleverancier Desso zijn loopuren ingekocht en Philips levert de lichturen.

OmdenkenHet daadwerkelijk invoeren van een circulaire economie vergt een geheel andere manier van denken. Het draait om het gebruik van producten en niet (meer) om het bezit ervan. Bedrijven leveren een dienst, een prestatie door middel van een product dat de consument dan (tijdelijk) gebruikt. Ver-gelijk het met reizen per trein. Mensen kopen geen integrale trein, maar alleen een zitplaats voor die ene rit. Met een heel grote groep mensen wordt zo die trein gezamenlijk gebruikt. In de circulaire economie kopen we ook geen koelkast meer, maar we kopen de prestatie om het voedsel koel te houden. Verpakkingen blijven bijvoorbeeld eigendom van de fabri-kant, die de logistiek levert en de verpakking na gebruik weer meeneemt. Bij voedselverpakkingen is dat misschien nog wat lastig, maar wellicht dat daar de komende jaren ook oplossin-gen voor worden bedacht. De circulaire economie is in ieder geval een serieuze koers voor eigentijds ondernemen.

Verpakkingssector omarmt circulaire economie

Duurzaam Verpakken

Begin 2014 brengt het Kennisinstituut Duur-zaam Verpakken (KIDV) de Verduurzamings-agenda uit. Dit is de routekaart waarin alle ac-tiviteiten staan vermeld die het KIDV wil gaan uitvoeren. De wijze waarop het Kennisinsti-tuut het wetenschappelijke deel van haar taken gaat invullen, wordt ook eerste kwartaal 2014 bekendgemaakt. Daarnaast is er veel te doen rond draagtassen. Het Kennisinstituut gaat een studie uitvoeren naar de milieudruk van diverse materialen voor draagtassen. De VMK heeft zitting in de klankbordgroep.

www.kidv.nl

Bijeenkomst voedselveiligheid

Voedselveiligheid en verpakkingen, deze combinatie staat hoog op de agenda bij de VMK. Op 27 mei organiseert de VMK daarom weer een themabijeenkomst over de laatste ontwikkelingen op het gebied van wetgeving voor kunststof verpakkingsmaterialen en ge-bruiksartikelen. Deelnemers zijn in één mid-dag op de hoogte van de nieuwste verplich-tingen. Door de gezamenlijke organisatie met de Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI) kunnen de deelnemers tevens netwerken met hun ketenpartners.

www.vmk.nl

Nieuws uit de VMK

7

Brancheplan voor kunst-stof

Het bedrijfsleven moet zijn inspanning voor verduurzaming vastleggen in branche-plannen. Dat is afgesproken in de Raam-overeenkomst Verpakkingen II. Dit jaar en volgend jaar gaat de VMK net als andere verpakkingsbranches aan de slag met het opstellen van de plannen. De branches worden hierover geïnstrueerd op een geza-menlijke workshop van het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken. De branches moeten zelf hun ambities vastleggen, het Kennisin-stituut bewaakt dat branches het zich niet te gemakkelijk maken. Om alle branches eenduidig te kunnen doorlichten, werkt het Kennisinstituut aan een overkoepelende methodiek voor de brancheplannen. De VMK heeft zitting in de klankbordgroep.

Meer weten? Aafko Schanssema, schanssema@nrk.nl

Ketenregisseur kunststof verpakkingsafval

Het sorteren en vermarkten van kunststof verpakkingsafval gaat volgend jaar veran-deren. Gemeenten zamelen nu het afval in en dragen het over aan de Kunststof Hergebruik BV, die vervolgens zorgt voor sortering en vermarkten van het kunststof verpakkingsafval. In 2015 is dit echter geen vanzelfsprekendheid meer. Gemeenten kunnen dan namelijk zelf kiezen aan wie zij het ingezamelde materiaal leveren. De Kunststof Hergebruik BV heeft de afgelopen jaren veel ervaring opgedaan als ketenregisseur voor kunststof verpak-kingsafval. Om die kennis te behouden, is Kunststof Hergebruik BV verkocht aan 2 Circular Value BV die zich toelegt op grond-stofmanagement.

Nieuws uit de VMK Netwerk

pen nu wat nadrukkelijker naar voren zoals de ‘not intentionally added substances’. De VMK zal de standaard-DoC aanpassen aan de handleiding van de Europese Unie. Bo-vendien gaat de VMK DoC’s ontwikkelen voor tussenproducten (masterbatches, granulaat) en coatings, lijmen en inkten, zodat adequate informatie van de leveranciers kan worden gevraagd. Op de VMK/FNLI-themabijeen-komst van 27 mei 2014 komt dit onderwerp ook zeker aan bod.

Handleiding downloaden? www.vmk.nl Informatie: Jolanda Neeft, neeft@nrk.nl

EU publiceert handleiding voor DoC

De Europese Unie heeft eind 2013 de langverwachte handleiding gepubliceerd voor een Declaration of Compliance (DoC). Niet alleen het doel van deze ‘verklaring van overeenstemming’ wordt beschreven, maar ook wanneer zo’n verklaring moet worden aangeleverd.

In de handleiding is eveneens informatie opgenomen over coatings, lijmen en inkten die deel uitmaken van kunststofmaterialen en -producten. Het bevat geen nieuwe vereisten ten opzichte van de kunststofverordening 10/2011/EC. Wel komen bepaalde onderwer-

Bedrijven moeten een DoC aanleveren voor materialen en producten die in aanraking kunnen komen met levensmiddelen. www.vmk.nl

Verpakkingssector omarmt circulaire economie

Nieuws uit de VMK

8 Netwerk Nieuws uit de NRK

Pensioenfonds bestaat 50 jaar!Het is lang niet bij iedereen bekend dat de ar-beidsvoorwaarden-CAO en het pensioenfonds voor de kunststof- en rubberindustrie al lang bestaan. De Stichting Bedrijfstakpensioenfonds KRI viert dit jaar zelfs haar vijftigjarig jubileum. Dit geeft wel aan dat het fonds degelijke en stabiele arbeidsvoorwaarden biedt, die aan-trekkelijk zijn voor elk bedrijf in de rubber- en kunststofindustrie. Hoewel het jubileum reden is voor een feestje, viert het fonds dit met gepaste bescheidenheid. Door de lage rente, de lange levensverwachtingen en de verande-rende regelgeving hebben pensioenfondsen het momenteel niet gemakkelijk. Ook het Bedrijfstakpensioenfonds KRI blijft anticiperen op alle veranderingen en werken aan een nieuwe toekomst. Daarover wordt in de loop van het jaar meer bekend. Om het vijftig jarig bestaan te vieren, gebruikt het Bedrijfstak-pensioenfonds KRI het hele jaar een speciaal jubileumlogo.

Nieuwe driejarige pensioen-CAO Niet alleen door het jubileum maar ook uit de onlangs afgesloten pensioen-CAO blijkt dat het goed gaat met het pensioenfonds voor de kunststof- en rubberindustrie. Afgesproken is om een driejarige stabiele premie te gaan heffen bij een opbouwpercentage van 2,0% en een nabestaandenpensioen op opbouw basis. De al aangesloten medewerkers betalen in de periode 2014-2016 een premie van 25% van de pensioengrondslag. Daarvan wordt minimaal 60% door de werkgever betaald. Van de vastgestelde 25% is een klein percentage gereserveerd als compensatie voor de in 2012 en 2013 verleende premiekorting. Voor zowel werkgevers als werknemers is het prettig om duidelijkheid te hebben over de pensioenlas-ten voor de komende jaren.

www.bpfkunststof-rubber.nl/ werkgevers/kerncijfers

Margo de Kort, dekort@nrk.nl

VKCN-voorzitter Ten Busschen zwaait af

Eind vorig jaar heeft de VKCN afscheid geno-men van voorzitter Albert ten Busschen. Hij heeft de voorzittershamer na bijna acht jaar overdragen aan twee interim voorzitters, die leidinggeven aan de VKCN totdat de nieuwe koers helder is.

De twee zittende bestuursleden René Homan van Nedcam en Jos ter Laak van CTC Engineering vervullen beide tijdelijk de voorzittersrol. “De markt van de kunststof composieten is een dynamische, snel groei-ende markt”, aldus René Homan. “Als VKCN hebben wij gemerkt dat wij niet helemaal meer voldoen aan de eisen die tegenwoordig aan een branchevereniging gesteld worden. Veel traditionele composietbedrijven zijn wel lid, maar wij willen als VKCN alle composiet gerelateerde bedrijven vertegenwoordigen. Ook de nieuwere hightech bedrijven willen wij aan ons binden. Daarvoor moeten wij onszelf anders positioneren en besloten is om een transitieproces in te gaan. Een externe adviseur doet momenteel onderzoek naar de manier waarop wij slagvaardiger kunnen gaan optreden en voor alle bedrijven een aantrek-kelijke vereniging worden. Wij verwachten dat er over circa drie maanden een plan voor de komende drie jaar ligt.”

Interim-voorzittersAfhankelijk van de resultaten van het onder-zoek en het geschetste profiel wordt straks een nieuwe voorzitter voor de VKCN gezocht.

“Het bestuur is van mening dat zowel de voorzitter alsook het bestuur moeten passen bij de nieuwe situatie. Daarom ligt nog niets vast en neem ik samen met Jos tijdelijk de rol van voorzitter op me. Albert ten Busschen heeft zelf voor het inzetten van de transi-tie afscheid genomen. Wij vinden het heel jammer dat hij dit proces niet meer mee-maakt. Hij was een ontzettend betrouwbare en gedegen voorzitter, maar vooral ook een integer persoon die wij gaan missen binnen de verenging”, besluit Homan.

Terugblik“Ik kijk met veel voldoening terug op bijna acht jaar voorzitterschap van de VKCN”, aldus Albert ten Busschen. “Samen met de andere bestuursleden en de branchecoördinator hebben wij de vereniging uitgebreid met een flink aantal ingenieursbureaus en testinstitu-ten. Dit is goed geweest voor de diversiteit van ons ledenbestand. Bovendien hebben wij bijgedragen aan een forse ontwikkeling van het onderwijs in composieten op mbo, hbo en postacademisch niveau. Het LinkedIn-net-werk Young Composites is opgezet en voor deze inmiddels driehonderd jonge leden zijn diverse composietactiviteiten georganiseerd. Ik vind het tijd om ruimte te maken voor een nieuwe voorzitter. Voor de VKCN is het nu de grootste uitdaging om zich vooral naar buiten toe sterker te profileren. Het draait meer om marketing en daar is in mijn ogen een andere voorzitter voor nodig.”

Albert ten Busschen

Nuon Solar Team met de Nuna7 waarmee de World Solar Challenge 2013 is gewonnen.

Nieuws uit de NRK Netwerk 9

Stijgende lijn piepschuim- recycling

Ambitie 2020 gelanceerdNederland wereldvoorbeeld van een cir-culaire en inclusieve economie. Dit is de nationale Ambitie 2020 die MVO Neder-land op 30 januari heeft gelanceerd ter gelegenheid van haar tienjarig bestaan.

Ambitie 2020 is een meerjarig actiepro-gramma gericht op het versnellen van duurzaamheid in ons land. Het moet Neder-landse bedrijven en organisaties activeren hun duurzame en sociale ambities kenbaar te maken en verder op te schroeven op weg naar 2020. Willem Lageweg, directeur MVO Nederland: “Ons land kan uitgroeien tot ‘wereldvoorbeeld van een circulaire en inclusieve economie’ , waarin iedereen meedoet en erbij hoort . In zo’n economie zijn bedrijven innovatief, gaan ze zuinig om met grondstoffen, energie en materialen en dragen zij actief bij aan een samenleving waarin iedereen naar vermogen meedoet.” De urgentie hiervoor is groot. Snel verande-rende mondiale concurrentieverhoudingen en grote maatschappelijke- en duurzaam-heidsvraagstukken noodzaken tot nationale ambitie en vergaande actie.

Online platformDe nationale focus van Ambitie 2020 biedt bedrijven legio kansen, zowel in eigen land als internationaal op de markten waar zij actief zijn. In het eind januari gepresenteer-de rapport Ambitie 2020 staan deze kansen beschreven. Alle bedrijven kunnen mee-doen aan Ambitie 2020. Op het online plat-form www.ambitie2020.nl kunnen zij hun eigen ambities kenbaar maken. Bedrijven met grote MVO-ambities, die gericht zijn op systeemverandering, kunnen in 2014 ook meedoen met zogenoemde ambitie-coalities. Dit zijn samenwerkingsverbanden die op concrete thema’s toewerken naar een gezamenlijke ambitie en een bijbeho-rend actieplan.

De heren Van de Pol en Rorije (TPP Technische Profielen Productie), de heer Fokt (Dyka Kunststof Leidingsystemen), de heer Bolink (AKG Polymers) en Jolanda Neeft (NRK).

Recyclen rest-EPS“Schoon EPS dat afkomstig is uit de bouw of van verpakkingen kan 100% gerecycled worden. Bij verpakkingsafval is er dus zelfs sprake van upcycling naar hoogwaardige isolatietoepassingen. Maar ook voor vervuil-de viskisten van EPS geldt dat deze volledig gerecycled kunnen worden. Wij blijven ons inzetten voor EPS-recycling. Als 80% van de gemeenten in Nederland zou meedoen, dan kunnen wij het rest-EPS van circa 12 miljoen inwoners hergebruiken. Dat is goed voor 3.000 ton die nu nog veelal in de verbran-dingsovens terechtkomt. Dat lijkt niet zo veel, maar het is wel een berg met een volume van 460.000 m3!”

www.epsnatuurlijk.nl

Cijfers tonen aan dat de inzameling van verpakkings-EPS via milieustraten fors blijft groeien. Van 50 ton in 2008 tot circa 450 ton in het afgelopen jaar. De campagne van Sty-benex om gescheiden inzameling van EPS bij gemeentelijke milieustraten te stimule-ren, werpt daarmee zijn vruchten af.

Aan een eerste pilot hebben 32 gemeenten deelgenomen. Deze is zeer succesvol verlo-pen, aangezien alle deelnemers ook na afloop doorgegaan zijn met het inzamelen van EPS. Daarom zijn nu ruim honderd gemeenten benaderd en het aantal gemeenten dat wil participeren groeit gestaag. Deze ontwikke-ling komt mede doordat gemeenten voor de gescheiden inzameling van verpakkings-EPS een bescheiden vergoeding krijgen van de Stichting Afvalfonds Verpakkingen. “Nedvang (Nederland Van Afval Naar Grondstof ) ziet de campagne voor EPS-recycling als een voorbeeld dat navolging verdient. EPS bestaat immers voor 98% uit lucht en voor slechts 2% uit materiaal. En zelfs dat loont om te recy-clen”, aldus Benedikt van Roosmalen, directeur van Stybenex.

Pluimen voor energie- efficiëntieTijdens de MJA themabijeenkomst op 28 no-vember hebben drie lidbedrijven de jaarlijkse pluim voor energie-efficiëntie ontvangen. Technische Profielen Productie (TPP), Dyka Kunststof Leidingsystemen en AKG Polymers hebben de pluim gekregen voor hun presta-

Meer informatie: www.ambitie2020.nl

Deze rubriek is verzorgd door MVO Nederland. NRK en MVO Nederland werken samen om lid- bedrijven te ondersteunen met dit actuele thema. Meer nieuws staat in de MVO nieuwsbrief van de NRK, die in februari verschenen is.

ties op het gebied van energiebesparing. Uit de monitoringsresultaten over 2012 blijkt dat deze bedrijven binnen de rubber- en kunst-stofindustrie het best gescoord hebben.

Meer lezen: http://bit.ly/1fjLyLe

10 Netwerk Nieuws uit de NRK

MedPharmPlast Europa opgericht

Op 28 januari vond in Brussel de startbijeen-komst plaats van het onlangs opgerichte MedPharmPlast Europe. Deze nieuwe sec-torgroep binnen de European Plastics Con-verters (EuPC) richt zich op kunststoffen in medische hulpmiddelen en farmaceutische verpakkingen. Zij gaat zich bezighouden met het ontwikkelen van marktkansen en zet zich in om het concurrentievermogen van Europese bedrijven in de internationale markt te verbeteren. Op Europees niveau monitort MedPharmPlast Europe de strenge en snel veranderende regelgeving.

EuPC jaarver- gadering 2014De jaarlijkse bijeenkomst van de EuPC wordt georganiseerd op 5 en 6 juni in Brussel. Op 6 juni vinden conferenties plaats over diverse onderwerpen. Toonaangevende sprekers uit de branche praten de aanwezigen bij over onder andere de kansen van kunststoffen in de bouw, het omzetten van kennis in duur-zame en zuinige producten, Horizon 2020 en het afvalbeheer van kunststoffen.

www.plasticsconverters.eu

Ftalaten DINP en DIDP veilig Eind januari heeft de Europese Commissie bekendgemaakt dat er geen onaanvaard-bare risico’s kleven aan het gebruik van de ftalaten DINP en DIDP in speelgoed en kinderverzorgingsartikelen die in de mond gestopt kunnen worden. Daarmee is het gebruik van deze weekmakers veilig voor gebruik in alle huidige consumenten-toepassingen. Deze verklaring zal zowel consumenten geruststellen als ook een regelgevend kader bieden voor bedrijven om deze twee hoge ftalaten toe te passen in hun producten.

www.plasticisers.org

NRK en EuPC werken samen op het gebied van de Europese ontwikkelingen omtrent kunststof. Bovenstaande berichten komen hieruit voort.

Nieuwe insteek NRK BioBased PolymerenDe vereniging NRK Biobased Polymeren krijgt vanaf 2014 een andere invulling. De ervaring heeft geleerd dat het effectiever is om de generieke belangenbehartiging via de NRK te laten lopen en de specifieke belangen op het gebied van kunststofver-pakkingen via de Vereniging Kunststofver-pakkingen Nederland (VMK).

Vanaf 1 januari 2012 heeft de NRK samen met de BCPN in NRK BioBased Polymeren getracht haar activiteiten te bundelen op het gebied van biobased kunststoffen. Doel is om op dit dossier een sterkere positie te vormen naar de toekomst. Uitgangspunt vormt met name het bereiken van de doelstelling om in 2030 25% gebruik van biobased materialen te bereiken. De focus ligt zowel op het ontwikkelen van de biobased economy en het stimuleren van biobased kunststoftoepassingen als op het

vergroten van de marktacceptatie van com-posteerbare kunststoffen en het vinden van de juiste balans tussen fossiel en biobased. Op basis van de ervaringen van de afgelopen twee jaar wordt de belangenbehartiging nu ondergebracht bij de NRK en VMK. De NRK richt zich specifiek op de ontwikkeling van de biobased economy en het stimuleren van biobased rubber, kunststof en composiet toe-passingen. Naast de aandacht voor biobased kunststofverpakkingen wordt het vergroten van de marktacceptatie van composteerbare kunststofverpakkingen opgepakt door de VMK. Daarmee worden de belangen van de composteerbare kunststoffen integraal meegenomen in activiteiten voor de gehele kunststof verpakkingsindustrie.

http://bit.ly/1f0C5oD

Vijf tips veilig en gezond werkenHet afgelopen jaar hebben in totaal 330 mensen en 45 bedrijven uit de branche deel-genomen aan trainingen gericht op veilig en gezond werken. De thema’s bevlogenheid, duurzame inzetbaarheid, leiderschap, socia-le normen en Mijn RI&E stonden centraal in deze door Arboplaats verzorgde trainingen. Er zijn veel handige tips en ‘eyeopeners’ naar voren gekomen die voor alle lidbedrijven interessant zijn.

Vijf tips: • Bevlogen medewerkers zijn productiever

en meer bereid een stapje extra te zetten. Ga met medewerkers in gesprek wat zij leuk en vervelend vinden. Is dit met elkaar in balans?

• Stimuleer eigen inbreng en laat mede-werkers meedenken over onderwerpen die voor hen relevant zijn. Zo houd je ze betrokken en gemotiveerd.

• Kijk voor duurzame inzetbaarheid verder dan alleen het fysieke gedeelte. Ook de psychosociale factoren binnen het bedrijf hebben grote invloed.

• Ga met medewerkers in gesprek over hoe lang zij nog mogen werken. Wat willen ze de komende tien jaar nog leren en hoe geef je dit samen vorm? Stilstand is hierbij achteruitgang.

• Goede communicatie is een basisvereiste. Aandachtig luisteren, feedback geven, regel-matig een compliment uitdelen en regels en afspraken op een eerlijke en consequente manier handhaven, is belangrijk.

Alle tips: http://bit.ly/1bjnqnk

Nieuws uit de NRK Netwerk 11

Lesboek basiskennis Composieten

Intensievere regiosamen- werkingOngeveer één jaar geleden nam DPI Value Centre het initiatief om de samenwerking met partijen in de regio verder te intensive-ren. Het valorisatienetwerk Top Chemie ∆ (delta) is het regionale aanspreekpunt voor het innovatieve MKB en startende bedrijven. Inmiddels is het in Amersfoort, Amsterdam, Bergen op Zoom, Geleen, Eindhoven, Emmen, Groningen, Enschede, Nijmegen, Venlo en Wageningen actief. Het valorisa-tienetwerk ondersteunt ondernemers bij innovatie van processen, slimme materialen, biobased economy en nieuwe chemische innovaties. Het bestaat uit experts vanuit de vier TKI’s (Topconsortia Kennis en Innovatie) en deskundigen op het terrein van financië-le regelingen en marketing.

In Bergen op Zoom is Jos Lobée op de Green Chemistry Campus het aanspreek-punt: “Er zijn verschillende bewoners en warme contacten van de Green Chemistry Campus, die ik in contact gebracht heb met bedrijven uit het netwerk van DPI Value Centre. Hierdoor zijn mooie samen-werkingen tot stand gekomen. Binnen de MIT-regeling is in 2013 voor meer dan 1 miljoen euro aan projecten gestart door bedrijven verbonden aan de Green Che-mistry Campus. Een krachtige impuls voor een al innovatieve club!”

Het boek is ook in een beperkte oplage ge-drukt. Een exemplaar is tegen administratie- en verzendkosten te bestellen via de VKCN. Het boek is in het Nederlands geschreven, maar naar verwachting verschijnt binnenkort ook een Engelse vertaling.

Gratis downloaden? http://bit.ly/1bAZgEX Gedrukt exemplaar bestellen? www.vkcn.nl, vkcn@nrk.nl

Sinds eind vorig jaar is het nieuwe boek ‘Composieten - basiskennis’ beschikbaar. Het is ‘open access’ gepubliceerd en gratis te downloaden via de website van de VKCN.

Reeds enkele jaren komt het ‘platform composieten in het hbo’ regelmatig bij elkaar. Dit platform bestaat uit vertegenwoordigers van circa tien hogescholen die ‘iets’ met composieten doen. Composieten is een breed vakgebied. Het platform is daarom van mening dat alle ingenieurs over een bepaalde basiskennis moeten beschikken. In 2012 is vastgesteld waar die basiskennis uit moet be-staan en is besloten een boek voor een breed (hbo-)publiek te maken. Alle deelnemers van het platform hebben hun kennis en ervaring gedeeld. De inhoud is uiteindelijk aan elkaar geschreven door Rogier Nijssen, lector Groot Composiet bij Hogeschool Inholland. Het boek is niet alleen geschikt als lesmateriaal, maar zeker ook als naslagwerk voor iedereen die meer over composieten wil weten.

Inventarisatie ideeën Green Deals grondstoffen

De NRK is gestart met de uitwerking van twee Green Deals om grootschalige toepas-sing van duurzame grondstoffen te stimule-ren. Eén Green Deal is gericht op biobased grondstoffen, de andere op recyclaat grond-stoffen in de rubber- en kunststofindustrie.

Een belangrijk element van beide Green Deals is de inventarisatie van eerdere stimule-ringsmaatregelen, die door de overheid en marktpartijen voor producten zijn uitgevoerd.

Denk daarbij aan HR++ glas, zonnepanelen of elektrische auto’s. Deze maatschappelijk wenselijke producten hebben zich ook een plek moeten veroveren op de markt. Daarbij hebben zij last gehad van bijvoorbeeld eco-nomies of scale, de pioniersfase van de markt, onbekendheid en gering vertrouwen van marktpartijen, imago, kwaliteit en kostprijs. Het initiatief voor het opzetten van twee Green Deals sluit aan op de NRK Kansenkaart 2012-2030 en het onlangs ondertekende Ketenakkoord Kunststof Kringloop en past binnen het beleid van de topsector chemie en toepassers. De inventarisatie moet resulteren in ideeën voor de stimulering van zowel biobased grondstoffen als recyclaat grondstoffen. Suggesties zijn van harte welkom.

Erik de Ruijter, deruijter@nrk.nl

Meer informatie: www.dpivaluecentre.nl

NRK en DPI Value Centre werken samen om bedrijven in de rubber- en kunststofindustrie te ondersteunen met innovatie. Deze column komt voort uit deze samenwerking.

12 Netwerk Nieuws uit de PVT

Twee PVT-leden winnen Bioplastics Awards 2013Dubbel Nederlands succes tijdens de bekendmaking van de Bioplastics Awards 2013. Pharmafilter mocht de tweede prijs in ontvangst nemen en de vierde prijs was voor PVT-lid Natural Plastics.

Pharmafilter heeft gewonnen met een nieuw systeem voor afvalbeheer in ziekenhuizen. De bioplastic onderdelen zijn ontwikkeld door PVT-lid De Jong & Maaskant. Pharmafil-ter zuivert het afvalwater bij de bron, dus bij het ziekenhuis zelf. Afvalwater wordt op een speciale manier gezuiverd waardoor medi-cijnresten en andere vervuiling niet langer bij de afvalwaterzuivering terechtkomen. Het schone restwater is volledig her te gebruiken als spoelwater voor het toilet of als bluswater voor de sprinklerinstallatie. Natural Plastics heeft gewonnen met de complete lijn producten om bomen op de meest duurzame wijze te planten. Het sys-teem, bestaande uit Eco Keepers, NatuRope, NatuDrain, NatuSheet en een Driver, zorgt voor verankering, drainage, wortelbegelei-ding en bescherming van de bomen. Beide producten zijn ontwikkeld door samenwerking in een innovatieprestatie-contract (IPC).

Vijf finalistenDe Bioplastics Award 2013 had vijf finalis-ten, waarvan twee uit Nederland. Ze zijn gekozen uit bijna twintig voorstellen en beoordeeld door vijf juryleden afkomstig uit de academische wereld, de pers en bran-cheorganisaties uit Amerika, Europa en Azië. De prijs is een initiatief van het internatio-nale Bioplastics Magazine en in december voor de achtste keer uitgereikt tijdens het Europese Bioplastics Congres in Berlijn. De Award beloont innovatie, succes en presta-ties van fabrikanten, verwerkers, merk- eigenaren of gebruikers van bioplastics.

Nu aanmelden voor workshop online marketing‘Als je door Google niet gevonden wordt, dan besta je niet’. Dat is inmiddels een be-kende uitspraak om de noodzaak van inter-net en online marketing te onderstrepen. Op 26 maart organiseert de PVT een workshop hoe bedrijven in de maakindustrie nieuwe media succesvol kunnen inzetten.

De interactieve workshop wordt verzorgd door Rob de Groot en Xaviera Ringeling, beide expert op het gebied van internet marketing en social media. Zij helpen de deelnemers deze middag op weg met de zogenaamde ‘elevator pitch’: kort en krach-tig bepalen waar je goed in bent. Ze geven inzicht in de mogelijkheden van online en offline marketing en laten zien wat bedrijven met social media kunnen en vooral hoe ze dat doen. U leert hoe u de nieuwe media kunt inzetten om nieuwe relaties te leggen en opdrachten binnen te halen.De workshop vindt plaats op het Mediapark in Hilversum, tijd: 13.30-17.30 uur.

aanmelden: www.pvt.nl

Alles over com-pounds en additie-ven op succesvolle marktdagEind januari heeft de PVT samen met DPI Value Centre een succesvolle marktdag geor-ganiseerd voor gebruikers en leveranciers van (bio)compounds en additieven.

In het Futurum in Wageningen verzamelden zich bijna vijftig deelnemers, waaronder tien leveranciers. Zij zijn bijgepraat over de laatste stand van zaken op het gebied van com-pounds en additieven. Naast de petroche-mische grondstoffen is speciale aandacht besteed aan de biovarianten, waarbij zowel biobased als bio-afbreekbare grondstoffen aan bod zijn gekomen. Karin Molenveld, DLO Onderzoek van Wageningen UR Food & Biobased Research, verzorgde een presen-tatie over kunststofverwerking en de rol van additieven, compounds en masterbatches. Verschillen tussen petrochemische kunststof-fen en bioplastics zijn uitgebreid behandeld en verduidelijkt aan de hand van voorbeelden van verschillende soorten bioplastics.

DemonstratiesDe tien leveranciers presenteerden daarna hun eigen producten. Bezoekers hebben zo kennisgemaakt met een grote variatie van compounds, masterbatches en additieven, waaronder ook biopolymeren en bamboe-vezels. Elk product met unieke functies, variërend van kleuring tot verbetering van mechanische, antistatische, geleidende, hittebestendige, vlamdovende, slagvaste en zelfs antibacteriële eigenschappen. Tijdens de afsluitende netwerkborrel zijn er volop con-tacten gelegd en vervolgafspraken gemaakt. De volgende leveranciers hebben zich tijdens de marktdag gepresenteerd: Albis, Addcomp Holland, BASF Nederland, Colorex Master Batch, Kafrit Group (Constab Engineering Plastics), Novamont, Parx Plastics, PolyOne, Tosaf en Transmare Compounding. De PVT kijkt terug op een zeer geslaagde bijeenkomst die zeker voor herhaling vatbaar is.

www.pvt.nl

Pharmafilter scoorde hoog met de Olla met deksel, gemaakt van bioplastic.

(foto: Colorex Master Batch)

PVT, brancheverenigingvoor kunststofverwerkers

Nieuws uit de PVT Nieuws uit de PVT

13 Eén loket voor ondernemers Netwerk

RVO.nl richt zich op het ondersteunen en stimuleren van innovatie, duurzaamheid, internationale samenwerking en landbouw. Het gaat daarbij zowel om het uitvoeren van financiële regelingen en wet- en regelgeving als het geven van voorlichting en advies met betrekking tot regelingen. Ondernemers kunnen door deze fusie met hun vragen terecht bij één loket binnen de nieuwe organisatie. Volgens

Michaël van Straalen, voorzitter van MKB-Nederland, maakt RVO.nl de Haagse regelingen voor grote en klei-ne ondernemers in het hele land mak-kelijker en sneller toegankelijk. “Dankzij het samengaan ontstaat een organisa-tie die een grote bijdrage kan leveren

aan de verdere economische ontwikkeling van Nederland. RVO.nl zet overheidsbeleid om in concrete resultaten”, aldus minister Kamp tijdens de officiële start op 6 januari.

KvKDe nieuwe KvK richt zich op informatie, voorlichting en advies met het oog op groeimogelijkheden voor MKB-on-dernemers. De nieuwe KvK gaat nauw samenwerken met RVO.nl. De KvK blijft het handelsregister verzorgen en vormt daarnaast de basis voor de ondernemingspleinen. Hierdoor kunnen ondernemers in het vervolg op één plek terecht voor alle informatie, voorlichting en advies over onderne-merschap en (digitale) transacties met de overheid. “Wij blij-ven ondernemers informeren over alle aspecten van start,

Agentschap NL en Dienst Regelingen zijn per 1 januari opgegaan in de nieuwe Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl). Tegelijkertijd zijn de twaalf regionale Kamers van Koophandel en Syntens Innovatiecentrum samenge-voegd tot één landelijke organisatie, de nieuwe Kamer van Koophandel (KvK).

bedrijfsovername, innovatie en internationaal ondernemen. Ook blijven wij tot diep in de regio actief met verschillende projecten en adviesdienstverlening voor groepen onderne-mers”, aldus Piet van Staalduinen, lid Raad van Bestuur van de KvK.

Digitaal“Als nieuwe organisatie gaan wij echter nog meer dan voor-heen werken vanuit de behoeften van de huidige en nieu-we ondernemers. Die willen snel toegang hebben tot de juiste informatie, doen sector- en grensoverschrijdend zaken en participeren volop in (online) netwerken. Voor onze klanten en stakeholders willen wij een moderne publieke dienstverlener zijn die haar data, kennis en adviesdiensten zoveel mogelijk online, plaats- en tijdonafhankelijk beschik-baar stelt. Komende tijd zal dat verder vorm gaan krijgen.”

Groei benutten“Maar onze dienstverlening gaat verder. Waar de markt tijdelijk tekortschiet, bieden wij ondernemers ondersteuning om hun groeimogelijkheden beter te kunnen benutten. Samen met onze adviesraden, centraal en in de regio, zijn wij in staat deze marktimperfecties op te sporen. Wij ver-binden ondernemers met andere ondernemers, onderwijs en overheid, en faciliteren de noodzakelijke werkzaamhe-den. Alles wat wij doen staat in het teken van onze missie ondernemers in staat te stellen groeimogelijkheden beter te benutten”, besluit Van Staalduinen.

www.kvk.nl, www.rvo.nl

Wij bieden ondernemers ondersteuning om groei-

mogelijkheden beter te benutten.

Piet van Staalduinen: “Als nieuwe organisatie gaan wij nog meer dan voorheen werken vanuit de behoeften van de huidige en nieuwe ondernemers.”

De samenvoeging van de Kamers van Koophandel en Syntens tot de ondernemings- pleinen moet er toe leiden dat ondernemers op één plek terecht kunnen om op de hoogte te blijven van aanpassingen in wetgeving en brancheinformatie.

www.ondernemersplein.nl

Eén loket voor ondernemers

14

Keten aan boord“Het is belangrijk dat wij met elkaar nog beter vorm gaan geven aan de transitie naar een circulaire economie. Hoe kunnen wij gebruik van biobased kunststoffen en recyclaat stimuleren maar toch maximaal gebruik blijven maken van de efficiënte wijze waarop fossiele kunststoffen gemaakt worden? En dat op een zodanige manier dat de samenle-ving zich niet voor onnodig hoge kosten geplaatst ziet”, legt NRK-voorzitter Joan Hanegraaf uit. “Wij zijn verheugd dat in dit Ketenakkoord de volledige productieketen aan boord is. Hierdoor kunnen wij het vraagstuk van de grondstoffen be-ter positioneren en is er gelegenheid om de mogelijkheden van chemische recycling verder te verkennen. Daarbij is een stabiel en sterk ondersteunend beleid van de Nederlandse overheid wel essentieel”, stelt Hanegraaf.

Kennis benuttenHanegraaf voorziet dat een versnelling pas echt mogelijk is als de vraag uit de markt naar recyclaat en biobased groter wordt. “Noodzakelijk is dat alle schakels in de keten, van grondstoffen via productie, gebruik tot end-of-life, zoveel mogelijk samenwerken. Natuurlijk hoort daar ook de samen-werking bij met de kennisinstellingen en moeten de reeds gemaakte afspraken in andere akkoorden (ROII) in ogen-schouw worden genomen. Ik wil verder benadrukken dat materiaalproducenten en verwerkers over ontzettend veel kennis beschikken. Laten wij die kennis bij de uitvoering van het akkoord vooral maximaal benutten.”

GedragsveranderingDe branche richt zich met de derde ambitie op het voor-komen van marine litter oftewel zwerfafval in zee. Daartoe behoren projecten die bedrijven in de eigen sector stimule-ren, motiveren en ondersteunen om het ontstaan van afval en zwerfafval in de bedrijfsvoering en de keten te voorkomen. “Nederland beschikt over een van de beste afvalmanage-mentsystemen van de wereld. Ik ben er daarom van overtuigd dat de aanpak van zwerfvuil met name gericht moet zijn op het bewerkstelligen van een gedragsverandering bij consu-menten. Aandacht voor een stukje (her)opvoeding is essenti-eel, zeker in een land zoals Nederland”, besluit Hanegraaf.

Netwerk Inhoud geven aan Kunststof Kringloop

nieuwjAArSbijeenkomSt

Eind vorig jaar heeft de NRK het Ketenakkoord Kunststof Kringloop on-dertekend. Met de Topsector Chemie en de brancheverenigingen VNCI en Plastics Europe zijn concrete ambities vastgelegd in het ketenafvalplan. Door meer kunststof en rubber te recyclen, bij te dragen aan onderzoek, het ondersteunen van een programma gericht op gedragsverandering en te helpen bij het voorkomen van zwerfafval in het milieu, wil de sector bijdragen aan het sluiten van de kunststof kringloop.

Het Ketenakkoord Kunststof Kringloop is in totaal onder-schreven door ruim zestig organisaties. Daartoe behoren veel verschillende partijen, van afvalverwerkende bedrijven en in-dustrie tot de financiële sector, havenbedrijven, kennisinstel-lingen en de overheid. Alle organisaties willen binnen twee jaar concrete resultaten boeken om ervoor te zorgen dat ook voor kunststoffen een gesloten kringloop ontstaat.

Duurzame innovatie van levensbelangDuurzame innovatie is van levensbelang voor de rubber- en kunststofindustrie om groei te kunnen realiseren. Op die manier kan worden bijgedragen aan verduurzaming van de maatschappij met behoud van welvaart. Met het Ketenak-koord leggen NRK, VNCI en PlasticsEurope de ambitie neer om op drie terreinen voort te bouwen aan het verder ver-duurzamen van de sector en de samenleving. Deze ambities hebben betrekking op ketenafval, onderzoek- en onderwijs-programma’s en het voorkomen van zwerfafval in zee.

Duidelijke ambities Het door de rubber- en kunststofindustrie en overheid opgestelde ketenafvalplan moet ervoor zorgen dat kunststof en rubber (producten) in de toekomst in een meer circulaire loop komen. Naast een Europees stortverbod streeft de NRK in Nederland naar een beter design voor hergebruik en het ontwikkelen van circulaire businessmodellen. Ook zal de nadruk liggen op het verbeteren van de mechanische recycling, met als speerpunten kwaliteit en het opheffen van blokkades voor gebruik. Er wordt meegedacht over de haal-baarheid van feedstock of chemische recycling als alternatief voor energy recovery.

Inhoud geven aanKunststof Kringloop

Via groene groei naar circulaire economie

15 Groencertificaat opstap naar groene kunststof Netwerk

In 2011 hebben NRK en SABIC een Green Deal gesloten met de overheid om groencertificaten te ontwikkelen voor kunst-stoffen. Later hebben Plastics Europe, Kellpla en de VNCI zich daarbij aangesloten. Met ondersteuning vanuit Agentschap-NL is gezamenlijk een voorstel ontwikkeld voor groencerti-ficaten voor biogebaseerde rubber- en kunststofproducten. Deze groencertificaten waarborgen dat de als biomassa toegepaste grondstof op duurzame wijze is geproduceerd en verwerkt. Daarnaast wordt in groencertificaten vastge-legd of en hoe biomassa gemengd mag worden met andere biomassa en fossiele grondstoffen.

Groeiende vraagTijdens de NRK MJA-bijeenkomst op 28 november zijn de resultaten van de Green Deal gepresenteerd en bediscus-sieerd. Uiteindelijk moet er een werkbaar systeem voor certificering komen, dat kan worden opgenomen in de her-ziene NTA 8080, de Nederlandse standaard voor duurzaam geproduceerde en verwerkte biomassa. De NRK constateert dat er een groeiende behoefte is aan groene kunststoffen. “De klanten van onze lidbedrijven, bijvoorbeeld in de ver-pakkings- en automotive-industrie, vragen steeds meer om groene producten”, aldus Erik de Ruijter.

Internationale standaardVoor de certificering van groene kunststoffen is aansluiting ge-zocht bij internationaal erkende standaarden voor de productie van biomassa. Voor milieubelasting en biodiversiteit worden

De toekomst van de polymeer- en chemische industrie is volgens de Routekaart Rubber- en Kunststofindustrie 2030 en Routekaart Chemie 2030 grotendeels gebaseerd op groene grondstoffen. Om daar te komen moeten nog wel de no-dige stappen worden gezet. Certificering is essentieel om die transformatie tot stand te brengen, groencertificaten maken een geleidelijke overgang mogelijk.

Groencertificaat opstap naar groene kunststof

Vraag naar groene producten groeit

dezelfde criteria gebruikt als die gelden voor biobrandstoffen. Die criteria zijn indertijd ontwikkeld door de Commissie Cramer en zijn grotendeels overgenomen in de Renewable Energy Directive (RED) van de Europese Unie. Daarnaast bevat het groencertificaat een brede set criteria, waaronder sociale crite-ria en economische eisen. Daarmee zit Nederland op één lijn met het Duitse INRO-initiatief, dat ook een certificeringsysteem ontwikkelt voor biogebaseerde producten.

Chains of CustodyNaast het certificeren van biomassa moet het certificaat ook inzicht geven in de ‘chains of custody’ (zie kader), de verwer-king van de grondstof tot product. Dat is van belang omdat niet in alle gevallen gecertificeerde kunststofproducten 100% groen zijn. Er kan ook sprake zijn van een mengsel van groene en al dan niet gerecyclede fossiele grondstoffen. De ‘plant bot-tle’ van Coca Cola bestaat bijvoorbeeld uit 22% groene grond-stoffen, 25% gerecyclede kunststof en 53% virgin materiaal.

Chains of CustodyEr zijn in principe vier soorten ‘chains of custody’: 1. De methode ‘identity preserved’, waarbij het product te herleiden

is naar de boerderij of plantage waar de biomassa is geteeld. Die methode zal voor weinig kunststof producten weggelegd zijn.

2. De methode ‘physical segregation’. Daarbij wordt de gecertificeer-de biomassa van een aantal bedrijven samengevoegd en verwerkt.

3. De methode ‘massabalans’, waarbij het product daadwerkelijk voor een deel biogebaseerd is. Een voorbeeld is biobrandstof.

4. De methode ‘book and claim’, waarbij het product administratief voor een deel of geheel biogebaseerd is. Voorbeelden zijn groene stroom en groen gas.

Wanneer groen“We laten het over aan onze leden om te bepalen welke me-thode ze willen gebruiken”, zegt Erik de Ruijter. “Wel moet er een duidelijke afspraak komen bij welk percentage groene grondstoffen je mag claimen dat een product biogebaseerd is. De NRK denkt zelf aan een minimum van 25 à 30%, maar dat is iets wat we met de bedrijven en maatschappelijke organisaties willen bespreken.”

ProefprojectenNu de Green Deal nagenoeg is afgerond moeten de groencertificaten geïmplementeerd worden. Voor het zover is willen betrokken partijen in 2014 een aantal pilotprojecten uitvoeren. Bedrijven die bezig zijn met vergroening van hun producten of vergevorderde plannen hebben, kun-nen zich aanmelden bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.

Edith Engelen, edith.engelen@rvo.nl

Foto: Haval

Gebaseerd op artikel in Chemie Magazine,

een uitgave van de VNCI, auteur Joost

van Kasteren

Inhoud geven aanKunststof Kringloop

16

Van der Windt neemt Mecari Plastics over

Van der Windt Verpakking heeft begin 2014 de activiteiten van Mecari Plastics uit Oud-Beijerland overgenomen. Beide bedrijven maakten al deel uit van Paardekooper Van der Windt Groep. Door de samenvoe-ging van activiteiten ontstaat een grote speler in de markt, die het voordeel van ‘one stop shopping’ biedt. De verkoop wordt gecentra-liseerd vanuit de vestiging van Van der Windt in Honselersdijk en de handelsnaam Mecari zal verdwijnen. Mecari Plastics is vooral bekend als producent van folieproducten, waaronder automatenfolie, stretchfolie, flowpackfolie, zakken, vellen en hoezen voor diverse sectoren. Van der Windt neemt de levering van het complete productenpakket over en ook contactpersoon Steven van der Pol maakt de overstap. Voor bestaande opdrachtgevers verandert er dus weinig

Opbouw promowagen uit een stuk

Poly Products behaalt spraakmakende resultaten met de ongekende mogelijkheden van composiet constructies. Het bedrijf heeft promo-wagens geëngineerd en geproduceerd die regelmatig in de schijn-werpers staan. Door de opbouw van de wagens eerst in 3D-software op te bouwen, is de mal tot in detail direct goed. “Voor de engineering

Netwerk Industrieberichten

Nederland in schijnwerpers op JEC

Nederland is ‘Country of Honour’ tijdens de jaarlijkse grote Europese Composietenbeurs JEC Europe in Parijs. Van 11 t/m 13 maart 2014 staat Nederland als gastland volop in de schijnwerpers. In de Netherlands-area staan alle Nederlandse stands bij elkaar. Verder is er een Dutch-lounge en een Nederlandse poster-lounge, voor bedrijven die zich wel willen pre-senteren maar geen hele stand bemannen. Het JEC-Magazine bevat een apart Holland-katern en Nederland zal sterk vertegenwoordigd zijn bij de Innovatie showcases. Ook minister Kamp heeft het voornemen de beurs te bezoeken. Er is tijdens de beurs volop gelegenheid tot netwerken. Bijvoorbeeld tijdens de receptie op dinsdagmiddag 11 maart. Er is een groot aantal leden van NRK en VKCN aanwezig, waaronder Cato Com-posite Innovations, Chromaflo Technologies, Compoworld, Eurocarbon, KVE Composites Group, Lantor, Mouldcam, Polyworx, Refitech, Schaap Composites, Van Dijk Pultrusion Products.

Vragen? Margo de Kort, dekort@nrk.nl www.jeccomposites.com

Weener Plastics breidt uit in India

Weener Plastics Packaging Group heeft Weener Empire Plastics overge-nomen. De Duitse onderneming had al langer een minderheidsbelang in het Indiaase bedrijf. Eind vorig jaar heeft Weener Plastics Packaging ook de resterende aandelen verworven. De overname omvat zeven fabrieken, verspreid over India. “Deze overname past binnen de strategie om onze aanwezigheid in de opkomende markten te versterken. Weener Empire Plastics heeft de afgelopen jaren goed gepresteerd en wij willen deze groei in de komende jaren verder uitbreiden”, aldus Roel Zeevat, CEO van Weener Plastic Packaging Group. Weener Empire Plastics produceert kunststof doppen en verpakkingen voor diverse sectoren.

Parker Hannifin in lean top 10

Parker Hannifin staat op de vierde plaats in de top 10 van beste lean producerende bedrijven. Met deze zeer verdienstelijke plek is het bedrijf geëindigd achter de bekende merken Toyota, Ford en John Deere, maar voor toonaangevende namen als Intel, Caterpillar, Kimberley-Clark en Nike. De lijst is onlangs gepubliceerd door het Amerikaanse magazine Digital Manufacturing. Parker Hannifin wordt in de lijst geroemd voor het implementeren van programma’s gericht op productiviteit, kwaliteit, service- en kostenbeheersing.

Volledig bericht: http://bit.ly/1kRuAYt

Ook nieuws of mooie foto’s?

Heeft u nieuws te melden? De redactie van Netwerk ontvangt graag uw nieuws voor het blad of de website. Met deze platforms bieden wij extra bereik in de rubber- en kunststofsector. Ook goed beeldmateriaal (rechtenvrij) van uw producten en toepassingen is van harte welkom. Die zijn uitstekend bruikbaar ter illustratie bij tal van artikelen on- en offline waarvan niet direct beeld voorhan-den is. Wij plaatsen uw beeld met bronvermelding.

Mail de redactie, redactie@nrk.nl

17 Industieberichten Netwerk

derbrug in Diemen. De lichtgewicht panelen van 15 x 3,5 m kunnen een gewicht dragen van circa 800 kg/m² en wegen zelf slechts 25 kg/m². Dit heeft geresulteerd in een enorme projectbesparing. De brug is als prefab constructie gebouwd langs het Amsterdam-Rijnkanaal en daarna zeer snel ingevaren. Het betonnen rijdek is vervolgens gestort zonder stremming of hinder voor de scheepvaart. De uiteindelijke winnaar wordt op 11 maart bekendgemaakt.

KVE werkt mee aan lichtere vliegtuigen

Nederlandse luchtvaartbedrijven gaan met de Franse vliegtuigbou-wer Airbus werken aan de ontwikkeling van lichtgewicht kunststof materialen. Deze samenwerking is op 20 januari officieel bekrachtigd in het bijzijn van premier Rutte, de Franse president Hollande en minister Kamp van Economische Zaken (EZ). Airbus, Fokker en TenCate hebben het contract voor TAPAS2 ondertekend en VKCN-lid KVE Composites Group trad namens de deelnemende MKB-bedrijven op als vertegen-woordiger. TAPAS2 is de volgende fase van Thermoplastic Affordable Primary Aircraft Structures, een ontwikkelingsprogramma van een consortium van Nederlandse aerospace bedrijven. Daarin gaat KVE de verbindingstechnologieën voor thermoplastische componenten verder ontwikkelen. Ook compression moulding van thermoplasti-sche compounds wordt verder ontwikkeld binnen dit programma. De onderzoeksresultaten van TAPAS2 zullen samenvloeien in een vliegtuig met een volledig thermoplastisch staartdeel. Daarbij wordt onder andere gebruikgemaakt van de inductielas technologie van KVE.

Rubber en kunststof in de media

bestond het product nog uit meerdere kappen. Wij zijn met het idee gekomen om een enorme mal te bouwen waardoor de kap, met uitzondering van de zijdeur en het grote luik, uit één stuk gemaakt wordt. Door de prefab opbouw na het lossen direct op het chassis te monteren, blijven de bouwkosten laag. Deze naadloze constructie is beter dan de oude opbouw. Lekkage is uitgesloten en de productie-snelheid is toegenomen. Klanten gebruiken de promowagens op grote evenementen, bijvoorbeeld als podium of videowagen”, aldus Jeroen van der Vlis.

Poly Products genomineerd ESEF Award

VKCN-lid Poly Products is een van de acht genomineerde bedrijven voor de ESEF Award 2014. Het bedrijf uit Werkendam dingt mee in de categorie ‘Innovatieve toegepaste materialen’. De inzending betreft een composiet zichtbekisting, in 2013 geproduceerd voor de Uyllan-

Producten van de kunststof- en rubberindustrie zijn zeer bekend en wijdverbreid in de Nederlandse maatschappij. Dat is de conclusie van Schuttelaar & Partners, naar aanleiding van mediaonderzoek eind 2013. De producten worden echter niet neergezet als innovatief of duurzaam. Het goede nieuws is wel dat het sentiment neutraal is en een verbetering ten opzichte van het beeld van een vervuilende chemische industrie uit de jaren tachtig.

Gedurende vier weken heeft het bureau gedrukte en online media gemonitord op de termen plastic, kunststof, rubber, composiet en poly-meren. Uit het onderzoek blijkt dat de term plastic de meest gangbare aanduiding is voor kunststofproducten. Polymeren en composieten wor-den in vergelijking met plastic, kunststof en rubber veel minder gebruikt. Gekeken naar de automatische sentimentanalyse blijkt dat er weinig zeer positieve of negatieve uitschieters zijn. Hoewel minder negatief dan ver-wacht, geldt dat de zoektermen plastic en kunststof een relatief groter negatief sentiment kennen dan de zoektermen polymeren en compo-sieten. Dit wordt in belangrijke mate veroorzaakt door de associatie met (zwerf )afval. Het gewenste imago van kunststofproducten is dat deze een bijdrage leveren aan de verduurzaming van de samenleving, de sec-tor is in hoge mate innovatief. Dit komt nauwelijks terug in de media. De

schaarse berichten over innovatie en duurzaamheid relateren met name aan de zoektermen composieten en polymeren. Innovatieve industrieSchuttelaar & Partners concludeert dat kunststofproducten in de media duidelijk niet worden neergezet als innovatief of duurzaam. Veel vaker staan ze in verband met zwerfafval en laagwaardig toepassingen. Het beeld van kennisintensieve, mondiaal concurrerende, innovatieve maakindustrie is grotendeels afwezig in de media. Dit imagoprobleem is wel minder hardnekkig dan vooraf gedacht. Het goede nieuws is dat het sentiment doorgaans neutraal is. Dit is een duidelijke kentering ten opzichte van het beeld van een vervuilende chemische industrie uit de jaren tachtig.

ConclusieNRK roept de leden op er met z’n allen aan te werken de sector na-drukkelijker als probleemoplosser te positioneren. Verlaat defensieve stellingen, neem verantwoordelijkheid en laat zien hoe maatschappelij-ke uitdagingen worden opgepakt.

Meer weten? Erik de Ruijter, deruijter@nrk.nl

18 Netwerk Verbinden en samenwerken in 2014

nieuwjAArSbijeenkomSt

Tijdens NRK’s nieuwjaarsbijeenkomst op 16 januari waren verbinden en samenwerken de sleutelwoorden. Tussen ondernemingen onderling, in de keten, met de banken en ook internationaal. Dat schept komende jaren kansen voor bedrijven in de rubber- en kunststofindustrie. De sprekers tij-dens de drukbezochte bijeenkomst in Utrecht onderstreepten ieder vanuit hun eigen perspectief de noodzaak van verbinden.

Gastspreker Wim Boonstra, chief economist bij de Rabobank, heeft de aanwezigen met zijn presentatie deelgenoot gemaakt van zijn ‘Visie op 2014’. Hij begon met enkele feiten over de economische omgeving wereldwijd, in Europa en in Neder-land. De economie in de Verenigde Staten groeit weer, maar de begrotingsdiscussie blijft daar een terugkerend probleem. Ook in Japan is het niet alleen maar positief, de slechte condi-tie van de overheidsfinanciën baart de economen zorgen. De terugkeer van groei in Europa is goed nieuws, maar de Europe-se Monetaire Unie (EMU) blijft zo sterk als de zwakste schakel.

Geen schuldenland“Groeiherstel is mooi, maar we zijn er nog niet”, aldus Boonstra. Hij heeft uiteengezet dat Nederland uit de recessie omhoog krabbelt, maar dat de lage groei onderliggende

dynamiek verhult. “Terwijl de krimp vooral merkbaar is bij op binnenlandse vraag gerichte sectoren, groeit de export. Nederland is geen schuldenland en heeft een ijzersterke concurrentiepositie. De vraag naar krediet is de afgelopen jaren enorm gedaald. Nederlandse bedrijven investeren weinig en de recessie heeft geleid tot meer afwijzingen van aanvragen. Het kredietverlenend vermogen en de winstge-vendheid van banken staat onder druk. Aan banken echter de taak om bij het aantrekken van de kredietvraag te zorgen dat de balans weer in orde is en daar dus nu al oplossingen voor te bedenken”, stelde Boonstra.

Kansen MKBMichaël van Straalen, de nieuwe voorzitter van MKB-Neder-land, is deze middag ingegaan op de kansen voor het MKB. Het MKB geldt als de grote kartrekker van de Nederlandse economie en Van Straalen stelde dat het MKB veel meer verbindingen moet leggen. Samenwerken met andere bedrijven, met onderwijsinstanties, kennisinstellingen en vooral met de politiek is essentieel. Ook de rol van de export en internationale handel is cruciaal. MKB-Nederland zet zich in om deze verbindingen tot stand te brengen. In dat kader benadrukte Van Straalen ook de rol van de NRK als branchevereniging. “De rubber- en kunststofindustrie is sterk in innovatie. De NRK pakt veel initiatieven op en is op alle vlakken sterk in verbinden. Verbinden lijkt bepalend voor het succes van het MKB en dus voor de economische groei”, aldus Van Straalen.

Wim Boonstra: “Het gaat beter met de woning-markt in Nederland, de vraag, de prijzen en het vertrouwen nemen toe. De markt herstelt zich langzamerhand. Dat is positief want de woningverkoop fungeert ook als vliegwiel voor de Nederlandse economie.”

Michaël van Straalen: “In onze gesprekken met de regering is lastenverlichting een heel belangrijk thema. Wij bemerken optimisme bij ondernemers. De uitdaging van groei en inno-vatie gaan zij aan. Nieuwe lastenverzwaringen moeten boven alles voorkomen worden.”

Ad van Hamburg, voorzitter van Fenedex heeft tijdens de nieuw-jaarsbijeenkomst zijn licht laten schijnen op het belang van de export voor Nederland. Meer over deze presentatie staat in het artikel op pagina 3. De hand-outs van de presentaties van Wim Boonstra en Ad van Hamburg staan op de website:

http://bit.ly/1gDAAU7

Verbinden en samenwerken in 2014

Inspirerende presentaties tijdens nieuwjaarsbijeenkomst

19

Partners in Kunststof en Rubber

‘Sociale Innovatie versterkt concurrentie-kracht’ is het thema van de vierde editie van Partners in Kunststof en Rubber op 10 april 2014 in Eindhoven. Mensen die het naar hun zin hebben op het werk, deskundig zijn en zich kunnen ontplooien, zitten goed in hun vel en leveren betere prestaties. Daardoor kunnen organisaties zich beter ontwikkelen en staan ze sterker. In essentie gaat sociale innovatie over nieuwe vormen van samen-werken en omgang met elkaar, waardoor het veel raakvlakken heeft met de thema’s communicatie en organisatie.

www.partnersinkunststofenrubber.nl

Golfdag 2014

Vrijdag 19 september organiseert de NRK voor de 21ste keer de NRK-golfdag. Deze dag vindt plaats op de oudste golfbaan van Nederland bij de Rosendaelsche Golfclub in Arnhem. Noteer de datum nu alvast in uw agenda. Meer informatie over deelname en aanmelden volgt ter zijner tijd via de website en de nieuwsbrieven.

Short links

In dit nummer ziet u regelmatig een vermel-ding naar een bit.ly webadres onder berichten staan. Dit is een zogenaamde ‘short link’ om te voorkomen dat hele lange webadressen ingetypt moeten worden. Zet de link in uw browser en u komt direct bij de juiste informa-tie terecht.

Verbinden en samenwerken in 2014

Agenda en colofon Netwerk

Colofon

Netwerk is een uitgave van de NRK, PVT en VMK.

Verschijning: vier maal per jaar Jaargang 22, nummer 1

Redactieadres:NRKPostbus 420 2260 AK Leidschendam(070) 444 06 60redactie@nrk.nl www.nrk.nl

Redactie: Erik de Ruijter, Yolanda Boeters, Martin van Dord, Aafko Schanssema en DeJong&Verder

Opmaak: emjee | grafische vormgeving, Varik

Druk: De Swart, Den Haag

PVT, brancheverenigingvoor kunststofverwerkers

ESEF

Bezoek van 11 t/m 15 maart de ESEF in de Jaarbeurs in Utrecht. Op het paviljoen ‘Smart Solutions in Plastics’ hebben ver-schillende NRK-leden de krachten gebun-deld om op een aantrekkelijke manier hun toepassingen en oplossingen te tonen aan het publiek.

www.esef.nl

Voor in de agenda:11-03 : Start ESEF 2014

18-03 : Workshop businesskansen recyclestromen

04-04 : Masterclass Ondernemingsdossier

10-04 : Partners in Kunststof en Rubber

16-04 : Start Materials 2014

27-05 : VMK Themabijeenkomst

10-06 : Voorlichtingsbijeenkomst REACH en stoffen

13-06 : Masterclass Ondernemingsdossier

Kijk voor meer activiteiten en informatie over deze bijeenkomsten op www.nrk.nl en www.innovatienetwerk-rki.nl.

Blij met producten van rubber en kunststof

De rubber- en kunststofindustrie is een gezonde en duurzame bedrijfstak met producten die van grote toegevoegde waarde zijn voor de maatschappij. De NRK behartigt de belangen van ruim 470 bedrijven in 20 brancheverenigingen, waaronder de PVT en de VMK. Als koepelorga-nisatie heeft de NRK een duidelijke koers en is de vereniging spreekbuis en aanspreekpunt voor de rubber- en kunststofindustrie in Nederland. De leden ondernemen duurzaam en met oog voor people, planet, profit en polymeren. Met innovatie en energiebesparing lopen zij voorop.

Binnen de NRK verenigt de PVT ondernemende kunststofverwerkers die kennis hebben van ont-werp, engineering en fabricage van kunststofproducten. Naast de eigen expertise hebben de leden via de PVT toegang tot een breed netwerk van partners.

De VMK komt op voor de belangen van alle spelers in de keten en treedt op als belangenbehar-tiger en woordvoerder van de Nederlandse kunststofverpakkingsindustrie. De VMK behartigt de belangen van circa 175 aangesloten bedrijven: producenten van en handelaren in kunststofver-pakkingen, leveranciers van machines, recyclers en producenten, importeurs en handelaren van kunststoffen en additieven.

20 Netwerk Fotorubriek

StrandbeestMet zijn Strandbeesten creëert kunstenaar Theo Jansen (1948) nieuw leven. Hij maakt ze al jaren: enorme con-structies van PVC-buizen, die zich zelfstandig voortbewe-gen door middel van kunststof gewrichten, zenuwen en luchtaandrijving. De strandbeesten waren oorspronkelijk bedoeld om het strand en het duinlandschap te beïn-vloeden. Uiteindelijk heeft Theo Jansen een zelfstandig lopend strandbeest gemaakt met behulp van luchtdruk in petflessen (opgeslagen wind) en een loopmechaniek. Het mechaniek ontwierp hij met computersimulaties die de evolutie nabootsen.

In de turbinehal van de E.ON Electriciteitsfabriek in Den Haag is vanaf half maart tot begin mei het maakproces van een nieuw Strandbeest van dichtbij te volgen. In de hal construeert Jansen een groot, nieuw dier; de Animaris Suspendisse (10 x 4 meter, bij 4 meter hoog).

Kijk op http://electriciteitsfabriek.nl/ voor meer informatie.

20

Kunststof is een buitengewoon veelzijdig materiaal; licht, veilig, duurzaam en energie-zuinig. Dat maakt kunststof niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven. Op steeds meer plekken kiest men er voor. Ook ontwer-pers van kunst en design hebben de mogelijk-heden van kunststof ontdekt. Deze fotorubriek toont niet alledaagse toepassingen.