Nederlandstalige ondernemingsrechtbank Brussel

Nederlandstalige ondernemingsrechtbank Brussel – Beschikking Voorzitter - pag. 1

Repertoriumnummer

2019/

Datum van uitspraak

Rolnummer

C/19/00040 C/19/00041 C/19/00053

Niet aan te bieden aan de ontvanger

Uitgifte Uitgereikt aan op €

Uitgereikt aan op €

Uitgereikt aan op €

Nederlandstalige ondernemingsrechtbank Brussel

Beschikking Voorzitter

Kort geding

Aangeboden op

Niet te registreren


IN DE ZAAK VAN: Rolnummer C/19/000-40 :

1. De naamloze vennootschap BRUSSELS AIRLINES, met maatschappelijke zetel te

1050 Elsene, Jaargetijdenlaan 100-102 (bus 30), ingeschreven in de K.B.O. onder

het ondernemingsnummer 0400.853.488; Hierna “Brussels Airlines”;

2. De naamloze vennootschap BRUSSELS AIRPORT COMPANY, met

maatschappelijke zetel te 1030 Schaarbeek, Auguste Reyerslaan 80, ingeschreven

in de K.B.O. onder het ondernemingsnummer 0890.082.292; Hierna “BAC” of

“Brussels Airport”;

Eisers;

Vertegenwoordigd door Meesters O. V., JP. K. en S. T., advocaten.

3. SWISSPORT BELGIUM, een naamloze vennootschap naar Belgisch recht, met maatschappelijke zetel te Nationale Luchthaven van Brussel, Gebouw 32, bus 3, 1930 Zaventem, ingeschreven in de KBO onder het nummer 0477.051.641; 4. SWISSPORT CARGO SERVICES BELGIUM, een naamloze vennootschap naar Belgisch recht, met maatschappelijke zetel te Bedrijvenzone Machelen-Cargo 704 / 22, 1830 Machelen, ingeschreven in de KBO onder het nummer 0441.184.110; 5. SWISSPORT BELGIUM CLEANING, een naamloze vennootschap naar Belgisch recht, met maatschappelijke zetel te Nationale Luchthaven van Brussel, Gebouw 32, bus 3, 1930 Zaventem, ingeschreven in de KBO onder het nummer 0568.788.796; vrijwillig tussengekomende partijen; Vertegenwoordigd door D.V. en K.G., advocaten; TEGEN:


Het autonoom overheidsbedrijf SKEYES, voorheen gekend als BELGOCONTROL,

met maatschappelijke zetel te 1000 Brussel, de Meeûssquare 35, ingeschreven in

de K.B.O. onder het ondernemingsnummer 0206.048.091;

Verweerster; Vertegenwoordigd door K.D., B.M., J.DV., J. DB en L. H., advocaten;

EN IN DE ZAAK VAN :

Rolnummer C/19/00041 :

1. De naamloze vennootschap TUI AIRLINES BELGIUM, met maatschappelijke

zetel te 1930 Zaventem, Luchthaven Brussel Nationaal 40P (bus 1),

ingeschreven in de K.B.O. onder het ondernemingsnummer 0861.741.466;

2. De naamloze vennootschap TUI BELGIUM, met maatschappelijke zetel te

8400 Oostende, Gistelsesteenweg 1, ingeschreven in de K.B.O. onder het

ondernemingsnummer 0408.479.965; 3 en 4 samen aangeduid als “TUI” of

Eisers;

Vertegenwoordigd door Meesters O.V., JP. K. en S.T., advocaten.

TEGEN :




Verweerster; Vertegenwoordigd door K.D., B.M., J.DV., J. DB en L. H., advocaten;


EN IN DE ZAAK VAN : Rolnummer C/19/00053 :




Eiseres op derdenverzet; Vertegenwoordigd door Meesters K.D., B.M., J.DV., J. DB en L. H., advocaten; TEGEN :

De naamloze vennootschap BRUSSELS AIRLINES, met maatschappelijke zetel te

1050 Elsene, Jaargetijdenlaan 100-102 (bus 30), ingeschreven in de K.B.O. onder

het ondernemingsnummer 0400.853.488; Hierna “Brussels Airlines”;

Verweerster op derdenverzet;

Vertegenwoordigd door Meesters O.V., JP. K. en S.T., advocaten.

I. DE PROCEDURE : Het proceduredossier bevat volgende stukken : - de dagvaarding in kort geding, betekend op 16 mei 2019 (Rolnummer

C/19/00040); - het verzoekschrift tot vrijwillige tussenkomst, neergelegd ter griffie op 24

mei 2019 (Rolnummer C/19/00041) - de dagvaarding in kort geding, betekend op 17 mei 2019 (Rolnummer

C/19/00041); - de dagvaarding in derdenverzet, betekend op 31 mei 2019 (Rolnummer

C/19/00053); - de conclusies van partijen.

- de stukken van partijen.


De zaak werd gepleit op de openbare terechtzitting van de kamer van het kort geding op 18 juni 2019.

De zaak werd in beraad genomen voor uitspraak ten laatste op 3 juli 2019. De wet van 15 juni 1935 inzake het gebruik der talen in gerechtszaken werd nageleefd.

II. DE VORDERINGEN 1. Eisende partijen BRUSSELS AIRLINES NV, BRUSSELS AIRPORT COMPANY NV, TUI AIRLINES BELGIUM en TUI BELGIUM, vorderen in hun laatste conclusie, en zoals onder punt d) aangevuld ter zitting :

“De zaken C/19/00040, C/19/00041 en C/19/00053 samenvoegen.

De vordering in kort geding van Eisers (C/19/00040 en C/19/00041) ontvankelijk

en gegrond te verklaren, en vervolgens:

Skeyes te bevelen om de diensten waaromtrent zij over een monopolie beschikt,

inclusief het in stand houden van de luchtverkeersleiding, te verzekeren en zulks

op straffe van volgende dwangsommen:

a) Per annulering, vanaf betekening, van een vlucht die door of voor rekening van Brussels Airlines (C/19/00040) of TUI (C/19/00041) wordt uitgevoerd, t.g.v. een volledige of gedeeltelijke onderbreking van de dienstverlening van skeyes, een dwangsom aan de betrokken eisende partij, van:

- € 50.000,00 indien het een korte afstandsvlucht betreft (m.a.w. een vlucht binnen Europa, alsook van/naar Armenië, Oekraïne, Rusland en Israël).

- € 250.000,00 indien het een midden of lange afstandsvlucht betreft (m.a.w. van of naar Afrika, Midden-Amerika, de Caraïben en / of de Noord-Amerika).

b) Per vertraging, vanaf betekening, van een vlucht die door of voor rekening van Brussels Airlines (C/19/00040) of door of voor rekening van TUI (C/19/00041) wordt uitgevoerd t.g.v. een volledige of gedeeltelijke onderbreking van de dienstverlening van skeyes, een dwangsom aan de betrokken eisende partij, van:


€ 25.000,00 voor vertragingen tussen 15 minuten en 60 minuten.



€ 100.000,00 voor vertragingen van meer dan 240 minuten.

c) Per omleiding van een vlucht die door of voor rekening van Brussels Airlines (C/19/00040) of door of voor rekening van TUI (C/19/00041) wordt uitgevoerd t.g.v. een volledige of gedeeltelijke onderbreking van de dienstverlening van skeyes: een dwangsom van € 50.000,00 aan de betrokken eisende partij.

d) Per vlucht van eender welke luchtvaartmaatschappij die, vanaf betekening, gepland stond voor aankomst en / of vertrek vanaf Brussels Airport en welke moet worden geannuleerd, vertraagd en / of omgeleid ten gevolge van een volledige of gedeeltelijke onderbreking van de dienstverlening van Skeyes: een dwangsom van € 50.000 aan Brussels Airport (C/19/00040).

Te verklaren dat het gebod geldt tot een nieuwe rechterlijke beslissing.

De uitspraak op de minuut uitvoerbaar te verklaren.

Overeenkomstig art. 47, 2° Ger.W. de betekening van de uitspraak toe te

staan, indien nodig op een zaterdag, zondag of wettelijke feestdag.

Skeyes te veroordelen tot betaling aan Eisers van de kosten, incl. de R.P.V.

van € 1.440,00 (basisbedrag) en de dagvaardingskosten.

Het derdenverzet van skeyes (C/19/00053) onontvankelijk, minstens ongegrond te

verklaren.

Skeyes te veroordelen tot de kosten, incl. de R.P.V. van € 1.440,00 (basisbedrag) aan Brussels Airlines.”

2. De vrijwillig tussenkomende partijen SWISSPORT BELGIUM, SWISSPORT CARGO SERVICES BELGIUM, SWISSPORT BELGIUM CLEANING, vorderen in hun laatste conclusie, en zoals onder punt d) aangevuld ter zitting :

“Deze tussenkomst ontvankelijk en gegrond te verklaren; De vorderingen van concluanten bijgevolg toe te wijzen en bijgevolg


Ten eerste: de door Brussels Airlines en Brussels Airport Company ingestelde vorderingen toe te kennen zoals door hen geformuleerd, t.t.z.:

- Skeyes te bevelen om de diensten waaromtrent zij over een

monopolie beschikt, inclusief het in stand houden van de

luchtverkeersleiding, te verzekeren en zulks op straffe van volgende

dwangsommen:

a) Per annulering, vanaf betekening, van een vlucht die door

of voor rekening van Brussels Airlines wordt uitgevoerd

t.g.v. een volledige of gedeeltelijke onderbreking van de

dienstverlening van skeyes, een dwangsom aan de

betrokken eisende partij, van:

▪ € 50.000,00 indien het een korte afstandsvlucht

betreft (m.a.w. een vlucht binnen Europa alsook

van/naar Armenië, Oekraïne, Rusland en Israël).

▪ € 250.000,00 indien het een midden of lange

afstandsvlucht betreft (m.a.w. van of naar Afrika,

Midden-Amerika, de Caraïben en / of Noord-Amerika).

b) Per vertraging, vanaf betekening, van een vlucht die door

of voor rekening van Brussels Airlines wordt uitgevoerd

t.g.v. een volledige of gedeeltelijke onderbreking van de

dienstverlening van skeyes, een dwangsom aan de

betrokken eisende partij, van:

▪ € 25.000,00 voor vertragingen tussen 15 minuten en

60 minuten.


120 minuten.


240 minuten.

▪ € 100.000,00 voor vertragingen van meer dan 240

minuten.

c) Per omleiding van een vlucht die door of voor rekening van

Brussels Airlines wordt uitgevoerd t.g.v. een volledige of

gedeeltelijke onderbreking van de dienstverlening van

skeyes: een dwangsom van € 50.000,00 aan de betrokken

eisende partij.


d) Per vlucht van eender welke luchtvaartmaatschappij die,

vanaf betekening, gepland stond voor aankomst en / of

vertrek vanaf Brussels Airport en welke moet worden

geannuleerd, vertraagd en / of omgeleid: een dwangsom

van € 50.000,00 aan Brussels Airport.

- Te verklaren dat het gebod geldt tot een nieuwe rechterlijke

beslissing.

- De uitspraak op de minuut uitvoerbaar te verklaren.

- Overeenkomstig art. 47, 2 Ger.W. de betekening van de uitspraak

toe te staan, indien nodig op een zaterdag, zondag of wettelijke

feestdag.

Ten tweede: ten voordele van concluanten eveneens de volgende maatregelen te bevelen onder verbeurte van de volgende dwangsommen ten voordele van concluanten:

- Skeyes te bevelen om de diensten waaromtrent zij over een

monopolie beschikt te verzekeren en aldus te verzekeren dat er geen

onderbrekingen of verstoringen in het luchtverkeer plaatsvinden

waardoor het opstijgen en/of landen van luchtvaartuigen op

Brussels Airport en / of op Liège Airport onmogelijk zou gemaakt

worden en waardoor de respectieve concluante in de

onmogelijkheid wordt gesteld haar geplande diensten te verlenen en

zulks op straffe van een dwangsom vanaf betekening:

a) Per annulering van een dergelijke vlucht alsook per

omleiding van een vlucht naar een andere luchthaven (dan

respectievelijk Brussels Airport en Liège Airport) t.g.v. een

volledige of gedeeltelijke onderbreking van de

dienstverlening van skeyes die aan skeyes te wijten is: €

25.000,00;

b) Per vertraging van een dergelijke vlucht t.g.v. een volledige

of gedeeltelijke onderbreking van de dienstverlening van

skeyes die aan skeyes te wijten is:

▪ € 2.500,00 voor vertragingen tussen 15 minuten en 60

minuten.


120 minuten.


▪ € 10.000,00 voor vertragingen van meer dan 120

minuten.

- Te verklaren dat het gebod geldt tot een nieuwe rechterlijke

beslissing en voor een maximumduur van zes maanden.

- De uitspraak op de minuut uitvoerbaar te verklaren.

- Overeenkomstig art. 47, 2 Ger.W. de betekening van de uitspraak

toe te staan, indien nodig op een zaterdag, zondag of wettelijke

feestdag.

In elk geval, skeyes te veroordelen tot betaling aan concluanten van de kosten, en in het bijzonder van de rechtsplegingsvergoeding voorlopig begroot op 1440 EUR.”

3.

SKEYES vordert in de zaken met rolnummer C/19/00040 en 41 in haar laatste

conclusie :

“In hoofdorde, Zich zonder rechtsmacht te verklaren om SKEYES de door NV BRUSSELS AIRLINES, NV BRUSSELS AIRPORT COMPANY, NV TUI AIRLINES BELGIUM, NV TUI BELGIUM, NV SWISSPORT BELGIUM, NV SWISSPORT CARGO SERVICES BELGIUM en NV SWISSPORT CLEANING gevorderde maatregel op te leggen; In ondergeschikte orde, Zich materieel onbevoegd te verklaren om kennis te nemen van de vordering van NV BRUSSELS AIRLINES, NV BRUSSELS AIRPORT COMPANY, NV TUI AIRLINES BELGIUM, NV TUI BELGIUM, NV SWISSPORT BELGIUM, NV SWISSPORT CARGO SERVICES BELGIUM en NV SWISSPORT CLEANING en de zaak naar de Nederlandstalige rechtbank van eerste aanleg te verwijzen; In meer ondergeschikte orde, De vordering van NV BRUSSELS AIRLINES, NV BRUSSELS AIRPORT COMPANY, NV TUI AIRLINES BELGIUM, NV TUI BELGIUM, NV SWISSPORT BELGIUM, NV SWISSPORT CARGO SERVICES BELGIUM en NV SWISSPORT CLEANING ongegrond te verklaren;


In uiterst ondergeschikte orde, Het totaal van de te verbeuren dwangsommen te beperken in omvang; In ieder geval, NV BRUSSELS AIRLINES, NV BRUSSELS AIRPORT COMPANY, NV TUI AIRLINES BELGIUM, NV TUI BELGIUM, NV SWISSPORT BELGIUM, NV SWISSPORT CARGO SERVICES BELGIUM en NV SWISSPORT CLEANING te verwijzen in de kosten van het geding, met inbegrip van de rechtsplegingsvergoeding per partij.”

4.

SKEYES, als eisende partij op derdenverzet, vordert in de zaak met rolnummer

C/19/00053 in haar laatste conclusie :

“In hoofdorde, Het derdenverzet van SKEYES ontvankelijk en gegrond te verklaren; De beschikking op eenzijdig verzoekschrift van de voorzitter van de Nederlandstalige ondernemingsrechtbank te Brussel van 16 mei 2019 op verzoek van NV BRUSSELS AIRLINES met rolnummer EV/19/00086 en haar gevolgen integraal teniet te doen; Zich zonder rechtsmacht te verklaren om SKEYES de door NV BRUSSELS AIRLINES gevorderde maatregel op te leggen; In ondergeschikte orde, De beschikking op eenzijdig verzoekschrift van de voorzitter van de Nederlandstalige ondernemingsrechtbank te Brussel van 16 mei 2019 op verzoek van NV BRUSSELS AIRLINES met rolnummer EV/19/00086 en haar gevolgen integraal teniet te doen; Zich materieel onbevoegd te verklaren om kennis te nemen van de vordering van NV BRUSSELS AIRLINES ingesteld bij eenzijdig verzoekschrift;


In meer ondergeschikte orde, De beschikking op eenzijdig verzoekschrift van de voorzitter van de Nederlandstalige ondernemingsrechtbank te Brussel van 16 mei 2019 op verzoek van NV BRUSSELS AIRLINES met rolnummer EV/19/00086 en haar gevolgen integraal teniet te doen; De oorspronkelijke vordering van NV BRUSSELS AIRLINES onontvankelijk te verklaren; In meer ondergeschikte orde, De beschikking op eenzijdig verzoekschrift van de voorzitter van de Nederlandstalige ondernemingsrechtbank te Brussel van 16 mei 2019 op verzoek van NV BRUSSELS AIRLINES met rolnummer EV/19/00086 en haar gevolgen integraal teniet te doen; De oorspronkelijke vordering van NV BRUSSELS AIRLINES ongegrond te verklaren; In uiterst ondergeschikte orde, De beschikking op eenzijdig verzoekschrift van de voorzitter van de Nederlandstalige ondernemingsrechtbank te Brussel van 16 mei 2019 op verzoek van NV BRUSSELS AIRLINES met rolnummer EV/19/00086 en haar gevolgen integraal teniet te doen; Het bedrag van de aan NV BRUSSELS AIRLINES toegekende dwangsommen te beperken; In ieder geval, NV BRUSSELS AIRLINES te verwijzen in de kosten van het geding, met inbegrip van de rechtsplegingsvergoeding per aanleg. De beschikking uitvoerbaar bij voorraad te horen verklaren.” III. DE SAMENHANG :

De vorderingen zijn samenhangend. De zaken worden bijgevolg gevoegd.


IV. HET DERDENVERZET : zaak met Rolnummer C/ 19/00053 : SKEYES tekent derdenverzet aan tegen de beschikking gewezen na eenzijdig verzoekschrift, neergelegd door Brussels Airlines, in de zaak EV/19/00086. Deze beschikking verklaarde de vordering van Brussels Airlines gegrond en luidde als volgt : “De dd. voorzitter verklaart de vordering van Brussels Airlines ontvankelijk en verklaart ze gegrond in de volgende mate:

beveelt Skeyes om binnen 12 uren na betekening van deze beschikking de

diensten waaromtrent zij over een monopolie beschikt te verzekeren, onder

verbeurte van een dwangsom:

a) per annulering van een vlucht die door of voor rekening van Brussels Airlines wordt uitgevoerd t.g.v. een volledige of gedeeltelijke onderbreking van de dienstverlening van Skeyes:

10.000 euro indien het een vlucht met vertrek en aankomst in Europa betreft;

20.000 euro indien het een vlucht betreft van of naar Afrika of de Verenigde Staten van Amerika.

b) per vertraging van een vlucht die door of voor rekening van Brussels Airlines wordt uitgevoerd t.g.v. een volledige of gedeeltelijke onderbreking van de dienstverlening van Skeyes:

10.000 euro voor vertragingen tussen 60 minuten en 120 minuten;

20.000 euro voor vertragingen van meer dan 120 minuten.

c) per omleiding van een vlucht die door of voor rekening van Brussels Airlines wordt uitgevoerd t.g.v. een volledige of gedeeltelijke onderbreking van de dienstverlening van Skeyes: 20.000 euro.

zegt dat geen dwangsommen zullen verbeuren boven een bedrag van 5.000.000

euro;

zegt dat deze beschikking ophoudt uitwerking te hebben op 26 mei 2019 om

middernacht;

verklaart deze beschikking uitvoerbaar op de minuut.

laat toe om deze beschikking te betekenen op een zaterdag, zondag of wettelijke

feestdag (artikel 47, 2° Ger.W.);


legt de bijdrage van 20 euro voor het fonds voor de juridische tweedelijnsbijstand

ten laste van verzoekende partij en veroordeelt haar tot betaling van het rolrecht

van 165 euro aan de FOD Financiën, na uitnodiging.”

De beschikking legde bepaalde verplichtingen op aan SKEYES binnen een welbepaalde termijn : zij namen een einde op 26 mei 2019. Partijen bevestigen allen in conclusie dat er tijdens de geldigheidsduur van deze beschikking geen inbreuken zijn geweest en dat er dus geen aanleiding is geweest om dwangsommen op te eisen. SKEYES heeft derdenverzet aangetekend op 31 mei 2019, op een ogenblik dat de bevolen maatregelen reeds verlopen waren. Op het ogenblik van het derdenverzet kon SKEYES niet weten dat BRUSSELS AIRLINES officieel zou bevestigen dat geen dwangsommen worden gevorderd voor de periode bedoeld in de beschikking en de dwangsommen waren nog niet verjaard. SKEYES had dus een belang bij het instellen van de vordering. Het derdenverzet is dus ontvankelijk. Het belang moet echter ook voorhanden blijven gedurende het gehele geding. Valt het belang weg gedurende het geding, dan moet de rechter vaststellen dat het geding zonder voorwerp is geworden (zie o.m. Cass., 29 mei 2015, RABG 2015, 1047, RABG 2015, 1239, noot P. Vanlersberghe). Hier dient bijgevolg te worden vastgesteld dat de vordering zonder voorwerp is geworden. V. DE ZAKEN MET DE ROLNUMMERS C/19/00040 en C/19/00041 : 1. DE FEITEN


BAC is een onderneming die de luchthaven Brussel-Nationaal (ook “Brussels Airport”) uitbaat. Met in 2018 ongeveer 235.000 vliegbewegingen en ruim 25,7M passagiers betreft het de belangrijkste luchthaven van België.

Brussels Airlines is een Belgische luchtvaartmaatschappij die op dagelijkse basis vluchten verzorgt, hoofdzakelijk van en naar Brussel.

TUI is een reisorganisator met eigen luchtvaartmaatschappij, TUI fly, die op dagelijkse basis vluchten verzorgt, hoofdzakelijk van en naar Brussel.

Swissport Belgium is een grondafhandelaar gespecialiseerd in de levering van

verschillende grondafhandelingsdiensten voor de luchtvaartmaatschappijen.

Grondafhandeling bestaat uit alle activiteiten rondom het vliegtuig na aankomst

en vóór vertrek, met uitzondering van technische werkzaamheden aan het

vliegtuig.

Op de luchthaven Brussel-Nationaal (gelegen te Zaventem) biedt Swissport Belgium landside en airside grondafhandelingsdiensten aan voor passagiers(vluchten).

Swissport Cargo Services Belgium is eveneens een grondafhandelaar

gespecialiseerd in de levering van verschillende grondafhandelingsdiensten voor

de luchtvaartmaatschappijen.

Op de luchthaven Brussel-Nationaal biedt Swissport Cargo Services Belgium landside en airside diensten van vrachtbehandeling (cargo(vluchten)) aan.

Swissport Belgium Cleaning is eveneens actief als grondafhandelaar op de luchthaven Brussel-Nationaal en levert vliegtuigservicing diensten

SKEYES is een autonoom overheidsbedrijf in de zin van de wet van 21 maart 1991 tot hervorming van sommige economische overheidsbedrijven (art. 1, § 4, 4°).1 SKEYES is met ingang van 7 november 2018 de nieuwe benaming van BELGOCONTROL.2 De activiteiten van SKEYES werden voor de inwerkingtreding van de wet van 21 maart 1991 uitgevoerd door de Regie der Luchtwegen. SKEYES is een zuiver publiekrechtelijke rechtspersoon. Hoewel de wet de Koning die bevoegdheid wel had toegekend (art. 172bis van de wet van 21 maart 1991), is SKEYES in tegenstelling tot de andere autonome overheidsbedrijven (met name

1 BS 27 maart 1991. 2 Wet 13 april 2019 tot wijziging van de wet van 21 maart 1991 betreffende de hervorming van sommige

economische overheidsbedrijven teneinde de maatschappelijke benaming van het autonoom overheidsbedrijf "Belgocontrol" te wijzigen in "skeyes", BS 7 mei 2019.


PROXIMUS3, NMBS4 en BPOST5) niet omgevormd tot een naamloze vennootschap van publiek recht. Zij behoort dus volledig toe aan de Belgische Staat en kent geen aandeelhouders. Art. 170 van die wet definieert de aan SKEYES toevertrouwde taken als volgt: "Skeyes heeft tot doel: 1° de veiligheid van het luchtverkeer waarborgen in het luchtruim waarvoor de Belgische Staat verantwoordelijk is krachtens de Overeenkomst betreffende de Internationale Burgerlijke Luchtvaart van 7 december 1944, inzonderheid bijlage 2, goedgekeurd bij wet van 30 april 1947, of krachtens enig ander internationaal akkoord; 2° op de luchthaven Brussel-Nationaal de bewegingen van de luchtvaartuigen controleren bij de nadering, de landing, het opstijgen en op de landings- en rolbanen, alsook de geleiding van de luchtvaartuigen op de platforms, en de veiligheid van het luchtverkeer blijven waarborgen op de gewestelijke openbare luchthavens en luchtvaartterreinen overeenkomstig het samenwerkingsakkoord dat op 30 november 1989 met de Gewesten is gesloten; 3° aan de politie-, luchtvaart- en luchthaveninspectie-diensten inlichtingen verschaffen betreffende de luchtvaartuigen, de besturing, de bewegingen en de waarneembare gevolgen ervan; 4° weerkundige inlichtingen verschaffen voor de luchtvaart, alsook telecommunicatiediensten of andere diensten verstrekken die verband houden met de activiteiten genoemd in 1° en 2°." De wet bepaalt dat de taken onder 1°, 2° en 3° taken van openbare dienst zijn (art. 171). Voor de uitvoering van dit takenpakket heeft SKEYES met de Belgische Staat een beheerscontract gesloten (art. 3 e.v.), dat eveneens duidelijk maakt dat haar taak erin bestaat de veiligheid in het Belgische luchtruim te waarborgen (Stuk Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. van Skeyes, art. 3). Naast dit organiek

3 KB 16 december 1994 betreffende de omvorming van Proximus in een naamloze vennootschap van

publiek recht en de vaststelling van haar statuten, BS 22 december 1994. 4 Art. 154quinquies wet 21 maart 1991 tot hervorming van sommige economische overheidsbedrijven, BS

27 maart 1991; art. 3, §1 wet 30 augustus 2013 betreffende de hervorming van de Belgische spoorwegen, BS 13 september 2013.

5 KB 17 maart 2000 tot goedkeuring van de omzetting van De Post in een naamloze vennootschap van publiek recht en tot goedkeuring van haar statuten, BS 22 maart 2000.


wettelijk kader worden de activiteiten van SKEYES gereglementeerd in een Belgisch en voornamelijk Europees wettelijk kader.6 De eisende partijen en de vrijwillig tussenkomende partijen menen dat er een ernstige dreiging bestaat dat SKEYS haar taken niet naar behoren zal vervullen en met name het luchtverkeer zal hinderen, waardoor zijzelf ernstige economische gevolgen zullen ondervinden. 2. DE RECHTSMACHT VAN HOVEN EN RECHTBANKEN : SKEYES betwist dat hoven en rechtbanken rechtsmacht zouden hebben omdat zij over een discretionaire bevoegdheid zou beschikken. Het begrip “rechtsmacht” heeft betrekking op de uitoefening van de rechterlijke macht. De grondwetgever heeft de beslechting van geschillen waarbij subjectieve of materiële rechten betrokken zijn, expliciet aan hoven en rechtbanken toevertrouwd, behoudens de bij wet gestelde uitzonderingen (art. 144 en 145 Gw en art. 556 en 584 Ger.W.). Een administratieve overheid die op grond van haar discretionaire bevoegdheid een beslissing neemt, beschikt over een beoordelingsvrijheid die haar de mogelijkheid biedt zelf te oordelen over de wijze waarop zij haar bevoegdheid uitoefent en de haar meest geschikt lijkende oplossing te kiezen binnen de door de wet gestelde grenzen. De rechterlijke macht is bevoegd om elke onrechtmatige aantasting van een subjectief recht waaraan de administratieve overheid zich schuldig maakt in de uitoefening van haar discretionaire bevoegdheid, te voorkomen of te herstellen. Daarbij mag de rechterlijke macht aan de administratieve overheid haar

6 Zie in het bijzonder verord.Raad nr. 550/2004, 10 maart 2004 betreffende de verlening van

luchtvaartnavigatiediensten in het gemeenschappelijk Europees luchtruim, Pb.L. 31 maart 2004, afl. 96, 10; uitvoeringsverord.Comm. nr. 923/2012, 26 september 2012 tot vaststelling van gemeenschappelijke luchtverkeersregels en operationele bepalingen betreffende luchtvaartnavigatiediensten en -procedures en tot wijziging van Uitvoeringsverordening (EU) nr. 1035/2011 en Verordeningen (EG) nr. 1265/2007, (EG) nr. 1794/2006, (EG) nr. 730/2006, (EG) nr. 1033/2006 en (EU) nr. 255/2010, Pb.L. 13 oktober 2012, afl. 281, 1; verord.Comm. nr. 2015/340, 20 februari 2015 tot vaststelling van technische eisen en administratieve procedures met betrekking tot vergunningen en certificaten van luchtverkeersleiders overeenkomstig Verordening (EG) nr. 216/2008 van het Europees Parlement en de Raad, tot wijziging van Uitvoeringsverordening (EU) nr. 923/2012 van de Commissie en tot intrekking van Verordening (EU) nr. 805/2011 van de Commissie, Pb.L. 6 maart 2015, afl. 63, 1.


beleidsvrijheid niet ontnemen noch zich in haar plaats stellen. Binnen de perken van de wet is die bevoegdheid ook toegekend aan de rechter in kort geding (Cass. AR C.10.0537.F, 24 januari 2014). De rechter die ervan uitgaat dat alleen maatregelen waartoe de overheid volstrekt gebonden is, aanleiding kunnen zijn tot een maatregel in kort geding, miskent art. 144 GW ( cfr. Cass. AR C.04.0317.N, 24 november 2005). De huidige vorderingen van eisende partijen hebben betrekking op hun subjectieve rechten en zijn niet bij wet onttrokken aan de bevoegdheid van hoven en rechtbanken. Wij hebben dus rechtsmacht. 3. DE TOELAATBAARHEID EN DE ONTVANKELIJKHEID VAN DE VORDERINGEN VAN EISENDE PARTIJEN EN VRIJWILLIG TUSSENKOMENDE PARTIJEN : SKEYES meent dat de vordering voor de voorzitter van de ondernemingsrechtbank niet toelaatbaar zijn omdat zij geen onderneming is. Volgens SKEYES is de rechtbank van eerste aanleg bevoegd.

Art. 573 GER.W. bepaalt :

“De ondernemingsrechtbank neemt in eerste aanleg kennis van de geschillen tussen ondernemingen als bedoeld in artikel I.1, 1°, van het Wetboek van economisch recht, die niet vallen onder de bijzondere bevoegdheid van andere rechtscolleges en die, wat betreft natuurlijke personen, betrekking hebben op een handeling die niet kennelijk vreemd is aan de onderneming. De vordering gericht tegen een onderneming kan onder de in het eerste lid bepaalde voorwaarden eveneens voor de ondernemingsrechtbank worden gebracht, zelfs indien de eiser geen onderneming is. Elk beding tot aanwijzing van een bevoegde rechter dat is gemaakt voor het ontstaan van het geschil is, in dat opzicht, nietig.”

https://jura.kluwer.be/secure/documentview.aspx?id=rn300077908&bron=doc



https://jura.kluwer.be/secure/documentview.aspx?id=ln140964&anchor=ln140964-423&bron=doc


Art. I.1 WER bepaalt :

“Behoudens andersluidende bepaling 3[...], wordt voor de toepassing van dit Wetboek verstaan onder: 1°

onderneming: elk van volgende organisaties: (a) iedere natuurlijke persoon die zelfstandig een beroepsactiviteit uitoefent; (b) iedere rechtspersoon; (c) iedere andere organisatie zonder rechtspersoonlijkheid.

Niettegenstaande het voorgaande zijn geen ondernemingen, behoudens voor zover anders bepaald in de hierna volgende boeken of andere wettelijke bepalingen die in dergelijke toepassing voorzien: (a) iedere organisatie zonder rechtspersoonlijkheid die geen uitkeringsoogmerk heeft en die ook in feite geen uitkeringen verricht aan haar leden of aan personen die een beslissende invloed uitoefenen op het beleid van de organisatie; (b) iedere publiekrechtelijke rechtspersoon die geen goederen of diensten aanbiedt op een markt; (c) de Federale Staat, de gewesten, de gemeenschappen, de provincies, de hulpverleningszones, de prezones, de Brusselse Agglomeratie, de gemeenten, de meergemeentezones, de binnengemeentelijke territoriale organen, de Franse Gemeenschapscommissie, de Vlaamse Gemeenschapscommissie, de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie en de openbare centra voor maatschappelijk welzijn; …” SKEYES meent dat zij een publiekrechtelijke rechtspersoon is, die geen goederen of diensten aanbiedt op een markt. Uit de voorbereidende werkzaamheden die hebben geleid tot art. I WER blijkt dat het uitgangspunt is dat publieke rechtspersonen NIET als een onderneming worden gekwalificeerd, tenzij ze goederen of diensten aanbieden op een markt. In dat geval stelt de memorie van toelichting : “omdat ze deelnemen aan het economische leven en in concurrentie treden met privaatrechtelijke actoren, is het verantwoord dat ze principieel aan dezelfde regels als privaatrechtelijke ondernemingen worden onderworpen” (Kamer, doc 54 2828/001, p. 12)


Terecht stelt SKEYES dat zij een publiekrechtelijke entiteit is waaraan de wetgever in het kader van de wet van 21 maart 1991 verschillende taken heeft toevertrouwd : zij staat in voor "de veiligheid van het luchtverkeer in het luchtruim waarvoor de Belgische Staat verantwoordelijk is" en "de veiligheid van het luchtverkeer op de gewestelijke openbare luchthavens en luchtvaartterreinen" (art. 170). Dat zijn taken van openbare dienst (art. 171). Als publiekrechtelijke rechtspersoon is zij dus in principe geen onderneming in de zin van art. I.1 1° WER, tenzij zij goederen of diensten op een markt zou aanbieden. Dat is het enige criterium dat op vandaag relevant is om te bepalen of de publiekrechtelijke rechtspersoon een onderneming is. Eveneens terecht stelt Skeyes dat goederen of diensten aanbieden op een markt veronderstelt dat zij in concurrentie treedt met privaatrechtelijke actoren. Dat is hier niet het geval. Het Belgische luchtruim behoort tot de volledige en uitsluitende soevereiniteit van de Belgische Staat (art. 1 Verdrag inzake de internationale burgerluchtvaart van 7 december 1944, BS 2 december 1948). Zij bepaalt in principe wie onder welke voorwaarden toegang heeft tot het Belgische luchtruim. De controle van het luchtverkeer is een overheidsprerogatief bij uitstek, zo verduidelijkt ook de toepasselijke regelgeving van de EU:7 "Het verlenen van luchtverkeersdiensten als bedoeld in deze verordening, hangt samen met het uitoefenen van overheidsbevoegdheden die geen economisch karakter hebben dat de toepassing van de mededingingsregels van het Verdrag zou kunnen rechtvaardigen." SKEYES is bij wet opgericht. SKEYES is wettelijk en feitelijk de enige luchtverkeersleidingsinstantie voor het Belgische luchtruim en is daarvoor door de Belgische Staat aangewezen. Zij is met andere woorden gelast door de Belgische Staat en de enige die de leiding van het luchtverkeer mag, kan en daadwerkelijk waarneemt in België en treedt niet in concurrentie met andere actoren. Ingevolge deze wettelijke monopoliepositie is het bijgevolg niet toegelaten dat andere bedrijven in België luchtverkeersleiding aanbieden, bestaan er geen concurrerende activiteiten op een markt en bestaat er evenmin een markt. Eisende partijen verwijzen naar een regeling die Skeyes heeft kunnen treffen met luchtverkeersleiders uit Duitsland om moeilijkheden in verband met de luchtverkeersleiding m.b.t. de Luikse luchthaven te treffen. Zij menen dat hieruit blijkt dat wél concurrentie mogelijk is. Wij treden dit standpunt niet bij : Skeyes zet op overtuigende wijze uiteen hoe ingewikkeld de luchtverkeersleiding is, die specifieke personen vereist voor elke laag van het luchtruim (3 lagen waarvoor Skeyes bevoegd is, bovendien

7 Overw. 5 verord.Raad nr. 550/2004, 10 maart 2004 betreffende de verlening van

luchtvaartnavigatiediensten in het gemeenschappelijk Europees luchtruim, Pb.L. 31 maart 2004, afl. 96, 10. Zie ook art. 8.1.


opgesplitst in oost en west), en dat deze personen niet inwisselbaar zijn. Skeyes kon een regeling treffen m.b.t. Luik, waar de luchthaven niet ver is van Duitsland, waarbij de vliegtuigen die vanuit Luik vertrokken in de onderste zone van het luchtruim bleven, en dat zij pas verder opstegen wanneer de luchtverkeersleiding door Duitse luchtverkeersleiders kon worden overgenomen. Dergelijke regeling lijkt niet mogelijk vanuit Zaventem, dat niet grenst aan enig ander land. Hieruit blijkt dus geen mogelijkheid van concurrentie op een markt. Er blijkt dus niet dat SKEYES een onderneming is in de zin van artikel I.1, 1° WER. De voorzitter van de Nederlandstalige ondernemingsrechtbank Brussel dient dus op grond van art. 573 Ger.W. en art. 584 Ger.W. haar onbevoegdheid vast te stellen. De rechter zetelend in kort geding die zijn onbevoegdheid vaststelt, put zijn rechtsmacht uit en dient de zaak niet te verwijzen naar de bevoegde rechter.

4. MET BETREKKING TOT DE KOSTEN : Art. 1, eerste en tweede lid, KB 26 oktober 2007 bepaalt dat de in dat besluit vastgestelde basis-, minimum- en maximumbedragen van de rechtsplegingsvergoeding bedoeld in art. 1022 worden vastgesteld per aanleg. Dit staat er niet aan in de weg dat de rechter, wanneer twee of meer rechtsvorderingen wegens samenhang worden gevoegd, twee of meer rechtsplegingvergoedingen kan toekennen, indien hij oordeelt dat de samengevoegde zaken afzonderlijke geschillen uitmaken (Cass. 22 april 2010, AR C.09.0269.N). Wanneer de rechter oordeelt dat de samengevoegde zaken geen afzonderlijke geschillen zijn, is slechts één rechtsplegingsvergoeding verschuldigd (Cass. AR F.10.0142.N, 19 januari 2012). Hier zijn er 2 afzonderlijke geschillen :

- het derdenverzet, ingeleid door Skeyes, - de andere vorderingen ingesteld door Brussels Airlines, Brussels

Airport Company, Tui Airlines Belgium, Tui Belgium, Swissport Belgium, Swissport Cargo Services Belgium en Swissport Belgium Cleaning, die samen als één geschil kunnen worden beschouwd

https://jura.kluwer.be/secure/documentview.aspx?id=ln140964&anchor=ln140964-423&bron=doc






Er is aan Skeyes 2 maal een rechtsplegingsvergoeding verschuldigd van 1.440 EUR, zijnde het basisbedrag voor een niet in geld waardeerbare vordering. Dit bedrag is 1 maal volledig verschuldigd door Brussels Airlines m.b.t. het derdenverzet, en 1 maal door alle andere partijen samen, elk voor een gelijk deel, m.b.t. de andere vorderingen. De rolrechten dienen te worden betaald aan de FOD Financiën na uitnodiging zoals hieronder bepaald.

BESLISSING : G.V., voorzitter van de Nederlandstalige ondernemingsrechtbank Brussel, zetelend in het gerechtsgebouw te 1000 Brussel, Waterloolaan 70, inzake kort geding, Zaal E, bijgestaan door X, griffier, Rechtsprekende op tegenspraak, Voegt de zaken met de rolnummers C/19/00040, C/19/00041 en C/19/00053 samen; Verklaart het derdenverzet ingesteld door het Autonoom overheidsbedrijf SKEYES zonder voorwerp. Verklaart zich onbevoegd m.b.t. de vorderingen van de NV Brussels Airlines, de NV Brussels Airport Company, de NV Tui Airlines Belgium, de NV Tui Belgium, de NV Swissport Belgium, de NV Swissport Cargo Services Belgium en de NV Swissport Belgium Cleaning;

Veroordeelt de NV Brussels Airlines tot de kosten van het derdenverzet, rolnummer C/19/00053, begroot in hoofde van het Autonoom overheidsbedrijf SKEYES op de kosten van de dagvaarding in derdenverzet, en de rechtsplegingsvergoeding van 1.440 EUR. Veroordeelt de NV Brussels Airport Company, de NV Tui Airlines Belgium, de NV Tui Belgium, de NV Swissport Belgium, de NV Swissport Cargo Services Belgium en de NV Swissport Belgium Cleaning tot de kosten van het geding in de zaken met rolnummers C/19/00040 en C/19/00041, enkel nuttig begroot voor het Autonoom overheidsbedrijf SKEYES op de rechtsplegingsvergoeding van 1.440 EUR, te betalen in gelijke delen door alle in het ongelijk gestelde partijen.


De rolrechten dienen te worden betaald aan de FOD Financiën na uitnodiging :

- 1 maal 165 EUR m.b.t. het derdenverzet, zaak met rolnummer C/19/00053) : door de NV BRUSSELS AIRLINES;

- 1 maal 165 EUR m.b.t. de zaak met het rolnummer C/19/00040 : door de NV BRUSSELS AIRLINES, de NV BRUSSELS AIRPORT COMPANY elk voor de helft (82,50 EUR);

- 1 maal 165 EUR m.b.t. de zaak met het rolnummer C/19/00041: door de NV TUI AIRLINES BELGIUM en de NV TUI BELGIUM elk voor de helft (82,50 EUR).

Aldus uitgesproken ter openbare en buitengewone terechtzitting van de kamer, zetelend in kort geding, zaal E, van de Nederlandstalige ondernemingsrechtbank Brussel , op 3 juli 2019.

Nederlandstalige ondernemingsrechtbank Brussel

Documents

Transcript of Nederlandstalige ondernemingsrechtbank Brussel