Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

40
Nederlands literatuurgeschiedenis 1

Transcript of Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Page 1: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

1

Page 2: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

2

Bloemlezing ...................................................................................................................... 3

Rutger Kopland.................................................................................................................................................................. 3 J Slauerhoff .......................................................................................................................................................................... 9

Analyse .......................................................................................................................... 19

DE MACHT VAN HET EVANGELIE .......................................................................................................................... 20 AANKOMST ...................................................................................................................................................................... 30

Biografische schets & Kenmerken ................................................................................... 36

R. Kopland ......................................................................................................................................................................... 36 J. Slauerhoff ...................................................................................................................................................................... 37

Evaluatie ........................................................................................................................ 38

Bibliografie ..................................................................................................................... 39

Rutger Kopland............................................................................................................................................................... 39 J. Slauerhoff ...................................................................................................................................................................... 40

Page 3: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

3

Bloemlezing

Rutger Kopland

DE MACHT VAN HET EVANGELIE

Page 4: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

4

Motivatie

Het gedicht van Rutger Kopland; De Macht Van Het Evangelie, heb ik gekozen voor mijn

bloemlezing en analyse omdat ik het een mooi realistisch gedicht vind.

Het gedicht is niet zo’n vaag gedicht waarbij het lijkt alsof het nergens over gaat zoals veel

andere gedichten die ik gelezen heb.(niet voor mijn bloemlezing) Maar het is juist een

realistische gebeurtenis waarbij je vragen gaat stellen bij jezelf. Hierdoor bleef ik het maar

proberen het als het ware te ontcijferen en dat is uiteindelijk ook gelukt. Doordat het gedicht zo

goed was geschreven en zo veel vragen opriep kwam er ook een soortement emotie naar boven

bij het gedicht. Door al deze dingen heb ik het gekozen om het allereerst in mijn bloemlezing te

zetten maar ook om het te gebruiken voor mijn analyse van een van de gedichten van Rutger

Kopland.

Wat ik hierboven nog niet heb genoemd is de opbouw van het gedicht. Ook dit is volgens mij erg

belangrijk omdat er een bepaald patroon ontstaat wat toch weer gebroken word. Dit is net als

alle bovenstaande een reden voor mij geweest om het gedicht te gebruiken voor een analyse en

dus ook om er meer over te weten gekomen, zoals wat de schrijver nou bedoelde met zijn

verhaal.

Page 5: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

5

OVER DE LIEFDE

motivatie

Dit gedicht is gebaseerd op de beleving van de auteur, zo lijkt. Het leek mij interessant om te

kijken hoe de dichter zijn visie van de liefde uit in dit gedicht. In het gedicht wordt beschreven

hoe onmisbaar de liefde is en dat er niks zonder liefde kan bestaan, vanwege de

Menselijke”natuur” valt het niet te missen in het leven. Volgens het gedicht is namelijk alles op

liefde gebaseerd.

Page 6: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

6

STAP STAP NAAR DE VIJVER

Motivatie

Ik heb dit gedicht gelezen uit pure nieuwsgierigheid, Ik kon namelijk niet meteen ontdekken

wat de auteur bedoelde met dit gedicht, bovendien staat het me wel aan dat het een wat korter

gedicht is omdat het dan veel meer interpretaties heeft dan een lang verhalend gedicht.

Page 7: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

7

ONZE GASFABRIEK

Motivatie

Wat mij in dit gedicht aantrok was het feit dat Kopland hier indirect probeert te vertellen dat

zijn vader overleden is, en alles waar hij mee/van leefde achtergelaten heeft, tenminste dat zou

mijn verklaring voor de tekst zijn. Het Gedicht is niet een van de mooiste gedichten van Rutger

Kopland, en het spreekt mij ook niet zo aan als het eerste gedicht of het gedicht De Macht Van

Het Evangelie.

Page 8: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

8

WANT

Motivatie

Dit gedicht heb ik gekozen omdat Ik er nog steeds niet achter ben waar het nou over gaat, Aan

de ene kant denk ik dat het over een overleden meisje gaat omdat hij woorden en uitdrukkingen

gebruikt waarmee je met respect praat over iemand die er “niet meer is” maar het kan

natuurlijk ook een voorbije liefde zijn geweest of gewoon iemand die overleden of weggegaan is.

Ook de eerste strofe is nogal vaag, maar dit maakt het gedicht juist interessanter dan vele

anderen.

Page 9: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

9

J Slauerhoff

AANKOMST

Page 10: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

10

motivatie

Wat ik mooi vind aan dit gedicht staat eigenlijk behoorlijk tegenover de redenen waarom ik

andere gedichten gekozen heb. Doordat het thema van dit gedicht namelijk erg duidelijk heeft

het weer iets anders dat mij aanspreekt dan alle andere gedichten die ik gekozen heb. Over het

algemeen hou ik namelijk wel van gedichten waarbij je niet meteen weet waar het over gaat

maar dat is bij dit gedicht niet het geval. Toen ik dit gedicht voor het eerst las leek het mij

namelijk niet eens een potentieel gedicht om te gebruiken voor mijn bloemlezing, maar doordat

het zo anders was dan alle andere gedichten die ik gekozen heb was ik uiteindelijk toch

nieuwsgierig of er niet meer achter zat dan dat ene duidelijke verhaal. Bovendien is het

standpunt van de dichter hier niet zo duidelijk als in het andere geanalyseerde gedicht. Door

deze tegenstelling vond ik het juist wel een geschikte keuze.

Page 11: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

11

WACHTEN

Motivatie

Wachten vind ik een mooi gedicht terwijl niet zo zeer het gedicht mooi is maar juist de manier

waarop de dichter tegen de lezer praat. Hij praat op een hele uitdagende toon en in combinatie

met de tekst is dat erg mooi. Het gedicht suggereert dat de schrijver heel dapper is omdat hij

meer risico loopt dan de ander terwijl de ander het niet aandurft en hij wel. Ik weet niet welke

gedachte er achter zit of met welke intentie dit is geschreven maar het komt over alsof hij zich

probeert te bewijzen tegenover iemand anders.

Page 12: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

12

UITZICHT

Motivatie

Dit gedicht heb ik niet gekozen omdat ik het interessant vond om deze te lezen maar gewoon

omdat ik het een mooi gedicht vind. Het mooie aan dit gedicht vind ik dat de dichter als het ware

zegt dat het allemaal niet uitmaakt zolang je maar drank hebt en kan hopen op bezoek ook als

dat er nog helemaal niet aankomt.

Page 13: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

13

DIALOGUE MYSTIQUE

Page 14: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

14

Page 15: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

15

Page 16: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

16

Page 17: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

17

Motivatie

Het Gedicht op de vorige bladzijdes ( DialogueMystique) heb ik gekozen omdat ik dit een heel

speciaal gedicht vind.

Het gedicht is een gesprek tussen verschillende ik-personen, een hoer en een matroos. Ook

omdat het gedicht zo lang is en met zulke korte strofe is het wel een apart gedicht, normaal heb

ik het ook niet zo op lange gedichten maar dit vind ik juist erg mooi omdat het zoals de titel al

verklaard dat het een dialoog is. Je ziet het geprek echt voor je. De matroos zit in een hoekje te

drinken, de hoer verleidt hem, maar merkt dan dat de matroos meer een trieste denker is die

niet goed weet wat hij wil.

Page 18: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

18

MANDALIKA

Motivatie

Mandalika vind ik niet zo mooi geschreven als het vorige maar er zit wel een mooie gedachte

achter. Het gaat over het feit dat de aarde niet meer puur is, in het gedicht wordt het op een

andere manier uitgedrukt waardoor het aan het begin minder duidelijk is. Maar doordat de

auteur in de laatste regel de zin “alleen op dit eenzame eiland?” heeft geschreven maakt hij heel

goed duidelijk wat hij er met de rest bedoeld. Alles behalve dit eenzame eiland is namelijk niet

zuiver meer, helemaal volgebouwd en de natuur verwoest maar op het eiland zijn er geen

andere bewegingen dan die van de bladeren, de golven en de geluiden daarvan.

Page 19: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

19

Analyse

DE MACHT VAN HET EVANGELIE ..................................................................................... 20

Zakelijke gegevens ........................................................................................................................................................ 21 Eerste reactie................................................................................................................................................................... 21 Verdieping ........................................................................................................................................................................ 22

Onderzoek...................................................................................................................... 24

Beeldspraak ..................................................................................................................................................................... 24 Rijm soorten .................................................................................................................................................................... 24 Traditioneel / modern ................................................................................................................................................. 26 Soort gedicht .................................................................................................................................................................... 26 Kernregel, kernwoord ................................................................................................................................................. 28 Thema ................................................................................................................................................................................. 28 Verband titel en thema ................................................................................................................................................ 28

Beoordeling .................................................................................................................... 29

AANKOMST .................................................................................................................... 30

Zakelijke gegevens ........................................................................................................................................................ 31 Eerste reactie................................................................................................................................................................... 31 Verdieping ........................................................................................................................................................................ 32

Onderzoek...................................................................................................................... 33

Beeldspraak ..................................................................................................................................................................... 33 Rijm soorten .................................................................................................................................................................... 33 Traditioneel / Modern ................................................................................................................................................. 34 Soort gedicht .................................................................................................................................................................... 34 Kernregel,kernwoord .................................................................................................................................................. 34 Thema ................................................................................................................................................................................. 35 Verband titel en thema ................................................................................................................................................ 35 Opbouw.............................................................................................................................................................................. 35

Beoordeling .....................................................................................................................................................................35

Page 20: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

20

DE MACHT VAN HET EVANGELIE

Page 21: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

21

Zakelijke gegevens

Titel : Alles op de fiets (oorspronkelijke bundel)

Auteur : Rutger Kopland

Uitgeverij : G.A. van Oorschot, Amsterdam

Eerste druk : 1969

Gelezen druk : Bundel Gedichten, derde druk 2000

Eerste reactie

Keuze

Het gedicht De Macht Van Het Evangelie heb ik gekozen om te analyseren vanwege het feit dat

toen ik het voor het eerst las mij niet meteen duidelijk was wat het doel en de bedoelingen van

de auteur waren.

Ik heb het gedicht dus geanalyseerd om er meer over te weten te komen.

Inhoud

Mijn eerste reactie bij dit gedicht was: verwarrend.

Ik snapte niet goed wat de schrijver bedoelde, maar toen ik bij de tweede strofe kwam werd het

duidelijk dat over het geloof ging aangezien god ook wel "de heer" wordt genoemd. Toen ik dit

doorhad viel mij op dat het gedicht heel realistisch was geschreven en over een realistische

gebeurtenis gaat, het was mooi opgebouwd en bovendien vind ik het een interessante manier

waarop de schrijver het onderwerp aansnijdt.

Page 22: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

22

Verdieping

Interpretatie

Je kunt dit gedicht op verschillende manieren interpreteren en ik heb beide opties dan ook even

weergegeven, bij de samenvatting ga ik er van uit dat Kopland optie 2 gebruikte.

Optie 1

Ik-persoon = God

De deur = Deur naar de hemel

Heer = Mens

Optie 2

Ik-persoon = Mens

De deur = Deur naar hart / Hoofd

De heer = God / Geloof

Samenvatting

De Macht van het Evangelie gaat over een heer die probeert binnen te komen bij de ik-persoon,

eerst lukt dit hem niet want de ik-persoon sluit de deur steeds op nieuw en blijft de heer

waarschuwen.

In dit gedicht heeft het goede de "rol" van de heer, en het (zogenaamde) kwade die van de ik-

persoon.

Het gedicht gaat er dus over dat de heer de ik-persoon probeert te bekeren tot het christelijk

geloof. Door het verloop van het gedicht wordt heel duidelijk hoe de schrijver tegenover dit

gebeuren staat.

In het gedicht laat deze op een wat "gepastere" manier merken wat hij vind van de manier

waarop de kerk handelt.

Page 23: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

23

Sfeer

In het gedicht heerst een hele kalme sfeer omdat de ik-persoon heel kalm en ironisch blijft

tegenover de heer en bovendien de spot met hem drijft.

De heer wil het geloof overbrengen op de ik-persoon.

In het gedicht is de ik-persoon de hele tijd aan het woord en verteld over zijn ontmoeting met

de heer en beschrijft hoe deze probeert binnen te dringen door een deur, die waarschijnlijk die

van zijn huis is. Door het maar vanuit de visie van één persoon te vertellen verandertde

schrijver de sfeer ook al.

Personen

Ik-persoon (een persoon)

De heer (god of het geloof)

De deur (deur naar het hart)

Page 24: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

24

Onderzoek

Beeldspraak

Een metafoor is een vorm van beeldspraak waarbij alleen het beeld beschreven wordt en niet de

achterliggende gedachte.

Bijv.: Jouw kamer is een zwijnenstal.

Hierbij wordt met de spreekwoordelijke zwijnenstal een grote bende bedoeld.

In het gedicht is sprake van het onderstaande metafoor.

"de deur"

Met de deur wordt de zogenaamde "deur" naar het hart bedoeld

"de heer"

De heer is een metafoor voor god en het geloof.

Rijm soorten

Binnenrijm

In Het gedicht is er sprake van binnenrijm. Dat betekend dus dat de laatste delen van de zinnen

niet op elkaar rijmen maar juist verschillende delen binnen de zinnen.

‘De heer deed de deur weer open’

‘De heer probeerde weer de deur’

‘krachtig tegenaan was gaan staan’

Page 25: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

25

Assonanties

‘De heer die de deur open deed’

‘en die ik vriendelijk vroeg’

‘De heer deed de deur weer open’

‘en toen ik hem vroeg dan ten’

‘minste zijn mond dicht te doen’

‘De heer probeerde weer de deur’

‘krachtig tegenaan was gaan staan’

en omdat ik even op zij was gegaan’

‘viel de heer op zijn knieën’

Alliteraties

Ik heb bij dit voorbeeld alleen de regels laten zien waarbij er een alliteratie toegepast wordt.

Een alliteratie is een herhaling aan het begin van de regel of de zin. Bij een alliteratie is een

herhaling van een Letter gebruikelijk, dit zie je ook in het gedicht terug.

1. 'De heer die de deur open deed'

4. 'deed dit niet. Ik sloot'

5. 'de deur. Eerste waarschuwing.'

6. 'De heer deed de deur weer open'

8. 'minste zijn mond dicht te doen'

9. 'deed hij dit niet. Ik sloot'

10. 'de deur. Tweede waarschuwing.'

11. 'De heer probeerde weer de deur'

Page 26: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

26

Traditioneel / modern

Het gedicht De Macht Van Het Evangelie is een modern gedicht.

Een traditioneel gedicht heeft namelijk vaste rijmregels en woorden schema's en dan vaak ook

een ritme, In dit gedicht is geen vast schema te vinden behalve het feit dat de eerste 4 strofen

kwintetten zijn en de laatste strofe een sextet.

Soort gedicht

Vorm

Keerdicht

Bij een keerdicht komen bepaalde regels of zinnen in elke strofe terug. Vaak is dat de eerste

en/of de laatste regel.

Dit zie je terug in het gedicht bij de eerste 4 strofen waarbij elke laatste regel bijna in zijn geheel

wordt herhaald, maar waarschijnlijk om de "waarschuwing" kracht bij te zetten heeft de auteur

bij de herhaling de "waarschuwingen” genummerd.

5. de deur. Eerste waarschuwing.

10. de deur. Tweede waarschuwing.

15. de deur. Derde waarschuwing.

20. de deur. Vierde waarschuwing.

26. voor hem open hield.

Page 27: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

27

Vrij vers

Bij een vrij vers is er geen sprake van een vast rijmschema, strofeschema en vaak ook niet van

eindrijm, maar wel vaker een vorm van binnen rijm.

Bij dit gedicht is dat ook het geval.

Er komt geen eindrijm voor en de strofe zijn van verschillende lengtes.

Ook is er zoals hierboven genoemd wel sprake van binnenrijm.

Voorbeeld binnenrijm

‘De heer deed de deur weer open’

‘De heerprobeerde weer de deur’

‘krachtig tegenaan was gaanstaan’

Strofen opbouw

Het gedicht is opgebouwd uit vijf strofen. Deze strofen zijn niet allemaal even groot. Er zijn wel

overeenkomsten tussen de eerste vier strofen maar de vijfde strofe verschilt in zijn geheel van

de andere. Zowel in vorm als in het feit dat de schrijver daar verschillende vaste patronen laat

varen.

5

5

5

5

6

Page 28: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

28

Kernregel, kernwoord

Het Kernwoord is naar mijn mening; De deur.

Dit woord komt elke keer in het gedicht terug op het moment dat de Heer weer probeert binnen

te komen, bovendien is dit voorwerp essentieel voor het gedicht omdat dit de

spreekwoordelijke muur tussen de ik-persoon en de heer is.

Het gedicht gaat over een "heer" die probeert binnen te komen door "de deur" en de ik-persoon

laat dat niet toe. Uiteindelijk lukt het de heer om binnen te komen, en druipt dan weer af, door

"DE DEUR".

Thema

Het thema van dit gedicht is de drang van het Christelijk geloof om iedereen te bekeren.

Verband titel en thema

Evangelie betekent letterlijk boodschap. het woord wordt vaak gebruikt in de vorm van "de

boodschap van god" en heeft dus sterk met het geloof te maken.

In het gedicht staat "de heer" voor het geloof of god en de "deur" voor de deur naar het hart.

Het gedicht gaat dus over het feit dat het geloof opgedrongen wordt aan de mens z'n hart. In de

laatste strofe wordt de macht die daarmee van toepassing is teniet gedaan door de uitspraak

van de ik-persoon;

..maar toen ik vriendelijk zei dat ik

niet hier maar later vreselijk zou

worden gestraft..

De macht van het thema wordt dus teniet gedaan door de ik-persoon. Waarbij het thema geloof

is.

Page 29: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

29

Beoordeling Persoonlijk vind ik dit zelf een heel mooi gedicht. Doordat het over het geloof gaat heeft het voor

mij iets onsterfelijks. De eeuwige discussie of je er nou in moet geloven is namelijk al duizenden

jaren aan de gang en zal waarschijnlijk nooit ophouden.

Ik heb bewondering voor de ik-persoon alsik lees hoe de ik-persoon in de laatste strofe duidelijk

maakt aan de heer dat hij de moed heeft om af te wachten totdat hij later eventueel gestraft zou

worden. Dit roept bij mij een gevoel van bewondering op voor de ik-persoon omdat hij de moed

heeft die al die mensen die hem voor zijn gegaan niet hebben kunnen opbrengen.

De laatste strofe vind ik daarom ook de meest positief werkende strofe van het hele gedicht.

Hierdoor blijft de kalmte in het verhaal al gebeurt er iets wat je niet verwacht. Het is dus een

anti-climax.

Toen ik het gedicht een paar keer had gelezen was ik het eigenlijk wel zat met de zogenaamde

waarschuwingen maar toch lijkt dat een heel essentieel gedeelte voor het gedicht. Dus als ik zou

moeten kijken welk gedeelte van het gedicht een negatieve vorm geeft zou dat dat stukje zijn

omdat het zo voorspelbaar is. Doordat de laatste strofe het doorbreekt is het ook wel weer een

mooi stuk, dus of er echt een negatief stuk bij zit kan ik niet zo zeggen.

Bovendien staat ook het thema me erg aan omdat het aan de ene kant wel een herkenbaar

probleem is maar aan de andere kan is het ook weer heel mysterieus omdat je niet weet wat de

ik-persoon bedoelt met ‘later’.

Page 30: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

30

AANKOMST

Page 31: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

31

Zakelijke gegevens

Titel : Verzamelde Gedichten

Auteur : J. Slauerhoff

Uitgeverij : Nijgh& Van Ditmar

Jaar van uitgave : 1941

Gelezen druk : Derde editie, vijftiende druk, 1992

Eerste reactie

Inhoud

Mijn eerste reactie op dit gedicht was de vraag wat hij mee gemaakt had en waarom hij dit

gedicht heeft geschreven.

Het gedicht zelf is een goed geschreven gedicht maar zelf vind ik het toch mooier als een gedicht

zonder een vast schema is geschreven en dus wat losser is.

Keuze

Het gedicht heb ik gekozen om verschillende redenen.

Ik vind het ten eerste een heel goed geschreven gedicht, waarbij je je gaat afvragen wat de

auteur heeft meegemaakt, door deze eerste reden ben ik nieuwsgierig geworden naar het

gedicht en toen ik het uiteindelijk meerdere keren gelezen had begon ik wat dingen te

begrijpen, zoals de tegenstelling in de stilte, maar ik werd vooral nog nieuwsgieriger dan de

eerste keer omdat ik nog steeds niet alles te weten was gekomen. Het gedicht gaat over een

zeeman die uiteindelijk, na een zware reis, aankomt in de stad Lissabon. Ook dit is een van de

redenen waarom ik dit gedicht van Slauerhoff heb gekozen. Het thema van het verhaal spreekt

mij namelijk aan.

Page 32: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

32

Verdieping

Samenvatting

In het gedicht is de ik-persoon de heletijd aan het woord.

In de eerste strofe vertelt hij over het verleden waarin hij overzee voer geteisterd werd door

weer en wind, waardoor hij verbijsterd was hoe het leven er nu voor hem uitzag. In de tweede

strofe vertelt eveneens de ik-persoon hoe hij de wereld nu ziet, als uit een raam kozijn kijkt hij

uit over de haven en de zee.

En in de derde strofe vertelt hij over hoe hij het ervaart, deze regels zouden opgevat kunnen

worden als de gevoelens van de auteur of ik-persoon, de stilte die hij op dit moment voelt

terwijl er overal lawaai om hem heen is, vandaar ook het paradox in dit gedicht.

Page 33: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

33

Onderzoek

Stijlfiguren

Paradox

In dit gedicht komt in de laatste strofe een paradox voor, ook wel een schijnbare tegenstelling

genoemd.

In de laatste strofe wordt duidelijk gemaakt dat karren en gitaren geluid maken terwijl er ook

wordt gezegd dat het stil is. Dit is de paradox.

Beeldspraak

Vergelijking met als

In het gedicht staat een vergelijking met als. Deze vorm van beeldspraak heeft waarschijnlijk

maar weinig uitleg nodig.

in de tweede strofe staat in de tweede regel; Zie ik als over hemelsbreed kozijn. Hiermee

bedoelt de schrijver de in het gedicht bovengenoemde balustrade die hij vergelijkt met een

raamkozijn.

Metonymia

In dit gedicht zit een metonymia.

Dat betekent dat er in de tekst kennis wordt gegeven van iets waarbij het beeld wel genoemd

wordt maar het "bedoelde" niet.

In de tweede strofe staat“de gele stroom”. Hiermee wordt natuurlijk de zee bedoeld.

Rijm soorten

Eindrijm

In het gedicht Aankomst wordt gebruikt gemaakt van een traditionele manier van dichten

volgens een rijmschema dat gebruikt maakt van eindrijm namelijk. Dit wordt nog steeds veel

toegepast.

Het rijmschema van de eindrijm is bij elke strofe het zelfde namelijk

A

B

A

B

Page 34: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

34

Traditioneel / Modern

Het gedicht Aankomst is een traditioneel geschreven gedicht. In een traditioneel gedicht komt

vaak een vast metro voor en een vast rijmschema net als in dit gedicht.

Deze twee aspecten zorgen er beiden voor dat het gedicht heel strak gerijmd is, volgens

bepaalde regels dus, vroeger was het namelijk heel belangrijk dat je volgens die specifieke

dingen zou schrijven, nu is dat iets minder belangrijk.

Soort gedicht

Vorm

In dit gedicht zit een rijmschema,

dit rijmschema bepaalt ook de vorm van het gedicht zelf.

ABAB (rijmschema)

Elke strofe bestaat uit vier regels die elk op een andere regel rijmen, hieruit kun je dus opmaken

dat het gedicht een even aantal regels moet hebben om alles te laten rijmen.

Elke strofe is letterlijk het rijmschema.

Als dit gedicht dus langer geweest zou zijn dan zou op de traditionele manier (zoals dit gedicht

is geschreven) zo maar door blijven gaan.

Kernregel,kernwoord

In dit gedicht kan ik niet echt een kernregel of woord vinden omdat het een soort verhaal is. Bij

de analyse van het gedicht van Kopland kon ik dat wel omdat daar heel duidelijk een thema en

een herhaling in zit.

Bij dit gedicht is het dus wat gokken maar ik volgens mij is de kernregel de zevende regel, in

deze regel wordt namelijk over elke strofe wat gezegd, 't beproeft schip; gaat over het eerste

deel van het gedicht (waar hij dagenlang door de storm is geteisterd) klein; doordat hij alles

vanuit een hemelsbreed kozijn ziet, en stil(ligt) wat slaat op de laatste strofe waar het gaat over

de stilte.

Page 35: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

35

Thema

Ook het thema is in dit gedicht moeilijk te vinden.

In het gedicht wordt bijna een verhaal verteld over de reis van een schip dat aankomt aan de

kade, dus dit heb ik ook als thema gekozen. Het verhaal luidt: Een zeeman die na lang op een

woeste zee te hebben gezeten bij het aankomen in een havenstad zich verbaast over de rust die

er heerst.

Verband titel en thema

Het verband tussen de titel en het thema is erg sterk, het gedicht gaat over een zeeman die lang

op een zware reis is geweest en eindelijk aangekomen is in Lissabon. De titel staat dus erg in het

verband met het thema van een aangekomen zeeman. Het verband is namelijk de aankomst.

Opbouw

Het gedicht is opgebouwd op een traditionele manier met een vast rijmschema en vast regel

aantal per strofe.

In elk van de drie strofen zitten vier regels waarvan het rijmschema steeds hetzelfde is zoals

hierboven beschreven.

Beoordeling

Het gedicht Aankomst van J. Slauerhoff vind ik over het algemeen een mooi gedicht maar ook

niet zo mooi als De Macht Van Het Evangelie van Rutger Kopland, dat gedicht roept veel meer

emoties op dan dat dit gedicht doet. Ook de opbouw van de het eerder genoemde gedicht van

Rutger Kopland vind ik mooier opgebouwd. Omdat er in Aankomst meer een eenmalig verhaal

in zit, namelijk dat van een zeeman die aankomt in de stad Lissabon en daar rust vindt. Dit

verhaal past wel heel erg bij de schrijfwijze van Slauerhoff en is daarom wel mooi geschreven

maar de opbouw staat daar weer tegenover. Maar ook in dit gedicht vind ik niet echt negatieve

stukken zitten, alles is namelijk wel belangrijk om het verhaal te begrijpen en door de

verschillende vormen van beeldspraak word je wel aan het denken gezet. Dit laatste vind ik

vaak erg mooi bij een gedicht omdat je dan met de schrijver mee gaat denken en vaak dan ook

zijn standpunt overneemt. Ook is het gedicht geloofwaardig en realistisch geschreven op de

laatste strofe na, hier gebruikt Slauerhoff namelijk een paradox om zijn uitspraken extra kracht

bij te zetten, wat hem volgens mij ook zeker lukt, en daarmee lukt het hem ook om een

voorstelbare situatie neer te zetten voor de lezers.

Page 36: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

36

Biografische schets & Kenmerken

R. Kopland

Biografische schets

De auteur van een deel van de gedichten die ik in mijn bloemlezing heb behandelt is Rutger

Kopland. Rutger Kopland was niet de echte naam van de auteur in het echt heet de

schrijver/dichter Rutger Hendrik van den Hoofdakker. Rutger Kopland is geboren op 4 augustus

1934. Hij is in 2005 op 5 december overleden aan een hartaanval vanwege een auto-ongeluk

Rutger Kopland heeft geneeskunde gestudeerd in Groningen en daarna is hij gaan werken bij de

faculteit biologische psychiatrie van dezelfde universiteit als waar hij gestudeerd heeft, in

Groningen dus .

Zijn gedichten werden voor het eerst uitgegeven in 1966. Pas later heeft hij erkenning voor zijn

werk als psychiater verworven met het schrijven van een bundel essays, genaamd Het Bolwerk

Van De Betweters (1970). Jij werd in 1983 hoogleraar. In 1988 kreeg hij de P.C.Hooftprijs..

Kenmerken van zijn werken

Kenmerken de werken van Rutger Kopland zijn:

- Rutger Kopland maakt niet of nauwelijks gebruik van eindrijm maar vaker van binnen rijm en andere rijmschema’s

- Ook maakt hij niet alleen maar gebruik van 1 soort strofe in zijn gedicht. Net als in DE MACHT VAN HET EVANGELIE waar hij de van de eerste vier strofen quintetten heeft gemaakt en alleen het laatste een sextet.

- Rutger Kopland maakt eveneens gebruik van het herhalen van verschillende woorden of zinsdelen in een gedicht. Ook dit is terug te vinden in het geanalyseerde gedicht. Elke strofe begint namelijk met; De heer, en ook wordt bij de eerste 4 strofen het woord waarschuwing aan het einde van de strofe herhaald.

- Vaak maakt hij ook gebruik van enjambementen.

Stroming Kopland

Ik vond het lastig om te vinden in welke stroming Kopland past. Sommigen noemen hem

romatisch en anderen weer modernistisch. In de Inleiding Letterkunde van de Open Universiteit

staat dat Kopland hoort bij de “Persoonlijk getinte vertellende poëzie. Dat klopt wel met de

gedichten die ik van hem heb gelezen. Het gaat erom dat de dichter zijn gevoelens laat merken

en dat er iets verteld wordt.

Page 37: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

37

J. Slauerhoff

Biografische schets

Jan Jacob Slauerhoff is een pseudoniem (schrijversnaam) van J. Ravenswood.

Deze schrijver werd geboren op 15 september 1898 in Leeuwarden en is overleden in

Hilversum op 5 oktober 1936 en heeft dus maar een leeftijd van 38 bereikt, Niet een erg lang

leven dus.

In 1923 wordt zijn eerste bundel, Archipel, uitgegeven; in datzelfde jaar studeerde Slauerhoff af

in zijn studie Medicijnen waarmee hij in 1916 begonnen was. Door het voltooien van deze studie

kon hij gaan reizen als scheepsarts op de Oost-Indië-vaart. Ook daarna heeft hij als arts nog veel

gereisd naar onder andere Japan en China en naar Portugal (Lissabon werd genoemd in het

geanalyseerde gedicht, Aankomst). Tussen de reizen door heeft hij veel in het ziekenhuis

gelegen vanwege een zwakke gezondheid die hij vanaf zijn geboorte al heeft gehad.

Door al het reizen had de scheepsarts niet veel tijd om zijn gedichten af te maken, dit

veranderde toen hij in 1929 stopte met reizen, hierdoor kon hij zijn gedichten afmaken en

kreeg hij de kans om in 1930 te trouwen met DarjaCollin. Helaas voor hen heeft het Huwelijk

niet lang stand gehouden doordat de dichter in 1936 overleed.

Kenmerken van zijn werken

Kenmerken van de dichter Slauerhoff zijn;

- Veel van de gedichten van Slauerhoff zijn Neoromantisch of romantisch geschreven.

- De Gedichten gaan veel over gebeurtenissen die de arts zelf meegemaakt heeft of

gebeurtenissen die collega’s en medereizigers meegemaakt zouden kunnen hebben

- In de gedichten wordt vaak directe taal met korte zinnen gebruikt. Zoals in het gedicht

DialogueMystique.

- Bij verschillende gedichten merk je dat er een neiging naar het Vitalisme is. Vitalisme is

een levensstijl waarbij je leeft om te leven , hierbij is vaak ook angst voor de dood

aanwezig.

Stroming Slauerhoff

De poëzie van Slauerhoff wordt vaak ingedeeld bij het expressionisme en het vitalisme. Daar gat

het om de levensdrift: leven om te leven. De gedichten gaan over het innerlijk van de dichter en

over kritiek op de beschaving. Ons boek Nieuw Nederlands noemt zijn gedichten romantisch.

Dat vind ik ook wel passen bij de gedichten die ik gelezen heb. Het is wel een wreed soort

romantiek: de verering van het zeemansleven en het zoeken naar perfecte rust die steeds niet

wordt gevonden.

Page 38: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

38

Evaluatie

De poëzieopdracht vond ik niet een van de gemakkelijkere opdrachten dit jaar.

De opdracht was voor mij af en toe toch nog wel onduidelijk en ingewikkeld.

De aanpak die ik bij deze opdracht heb gebruikt was uiteindelijk ook niet de beste aanpak die ik

kon gebruiken. In het eerste stadium van de opdracht ben ik vooral bezig geweest van het

motiveren van de gedichten en heb toen veel minder tijd aan alle andere delen van de opdracht

besteed waardoor ik op het laatste moment, de kerstvakantie en de weken erna, er veel meer

aan moest werken dan dat ik gepland had.

Ook heb ik delen van de opdracht een keer opnieuw moeten maken omdat ik ze niet goed

begrepen had, dit is voorgekomen bij het analyseren van de gedichten.

En toen ik het bijna af had kwam ik er achter dat ik fouten had gemaakt in mijn vorige

leesverslag die ik ook hier had fout gedaan, deze onderwerpen heb ik dus ook op het allerlaatste

moment nog moeten verbeteren. Over het algemeen was de planning van mijn aanpak niet goed,

en de uitvoering was ook niet erg overdonderend maar het resultaat dat er uitgekomen is ben ik

wel tevreden mee.

Het resultaat van het verslag ben ik zoals hierboven ook al gezegd heb ben ik tevreden met het

resultaat van mijn onderzoek. Ik ben behoorlijk wat te weten gekomen over de dichters en hun

gedichten, bovendien vond ik poëzie voorheen niet erg interessant maar juist een beetje raar

om te lezen. Deze mening is door het verslag zeker veranderd. Ik vind vooral de gedichten van

Rutger Kopland mooi geschreven en realistisch.

Het verdere resultaat ben ik ook blij mee. Door zoveel gedichten te lezen ben ik namelijk ook

veel te weten gekomen over hun stijl, en bedoelingen van de gedichten, sommige gedichten

vond ik juist heel saai om te lezen en deze heb ik dan ook niet gekozen voor mijn verslag. De

resultaten van de analyses zijn ook goede resultaten in de zin van dat ik antwoorden heb

gevonden op alle vragen die ik moest beantwoorden soms waren die niet even duidelijk

waardoor ik e niet erg goed kon formuleren maar alles is er uiteindelijk in gekomen.

Page 39: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

39

Bibliografie

Rutger Kopland

Bronnen

OVER DE LIEFDE

Gedichten, oorsponkelijke bundel Alles op de fiets, Rutger Kopland, uitg.G.A. van Oorschot,

derde druk, 2000

STAP STAP NAAR DE VIJVER

Gedichten, oorsponkelijke bundel Alles op de fiets, Rutger Kopland, uitg.G.A. van Oorschot,

derde druk, 2000

ONZE GASFABRIEK

Gedichten, oorsponkelijke bundel Alles op de fiets, Rutger Kopland, uitg.G.A. van Oorschot,

derde druk, 2000

WANT

Gedichten, oorsponkelijke bundel Alles op de fiets, Rutger Kopland, uitg.G.A. van Oorschot,

derde druk, 2000

DE MACHT VAN HET EVANGELIE

Gedichten, oorsponkelijke bundel Alles op de fiets, Rutger Kopland, uitg.G.A. van Oorschot,

derde druk, 2000

Secundaire bronnen

http://www.literatuurplein.nl/persdetail.jsp?persId=7567

http://international.poetryinternationalweb.org/piw_cms/cms/cms_module/index.php?obj_id

=4035

http://nl.wikipedia.org/wiki/Rutger_Kopland

http://www.dbnl.org

Inleiding Letterkunde, Open Universiteit Nederland, faculteit Cultuurwetenschappen, Liesbeth

Goossens

Page 40: Nederlands Poëzie Rutger Steens V5c

Nederlands literatuurgeschiedenis

40

J. Slauerhoff

Bronnen

WACHTEN

Verzamelde gedichten, J. Slauerhoff, Nijgh& Van Ditmar, vijftiende druk 1992

UITZICHT

Verzamelde gedichten, J. Slauerhoff, Nijgh& Van Ditmar, vijftiende druk 1992

DIALOGUE MYSTIQUE

Verzamelde gedichten, J. Slauerhoff, Nijgh& Van Ditmar, vijftiende druk 1992

MANDALIKA

Verzamelde gedichten, J. Slauerhoff, Nijgh& Van Ditmar, vijftiende druk 1992

AANKOMST

Verzamelde gedichten, J. Slauerhoff, Nijgh& Van Ditmar, vijftiende druk 1992

Secundaire Bronnen

http://www.nieuwnederlandsliteratuur.noordhoff.nl

http://nl.wikipedia.org/wiki/J._Slauerhoff

http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=Slau001

http://www.kunstbus.nl/literair/j.j.+slauerhoff.html