Ndôg Pôl - WordPress.com · Web viewni Ngo Lingôm ba gwal Handy Og Joseph Legrand (Le Vieux),...

Ndôg Pôl

NKU LI GWÉ u Ndôg Pôl

BAKANG baTÔNJÉ BITÉG

NDÔG PÔL

NKU LI GWÉ U NDÔG PÔL

BI PEH

INYU NOG NKU LI GWÉ U MAN MBELE NU BA SÔGÔL BÉ BA YAP LOM MPUBI

LI GWÉ LI NDÔG PÔL

LÔG NTÔMB YANA

LÔG NTÉD NTÔMB LÔG AG NTÔMB LÔG GWÔGWÔN NTÔMB LÔG SOP NTÔMB LÔG NGIJAM NTÔMB

LÔG NGÉ DIKÔM

LÔG BATÉÉ BA NGÉ LÔG BAMB BAYÉGI BA NGÉ LÔG MANYIM MA HIMBON BAYÉGI BA NGÉ LÔG NGOM HIMBON BAYEGI BA NGÉ LÔG LIKUND LI NGÉ

27/11/2004 Confidentiel

2

INYU NOG NKU LI GWÉ U MAN MBELE

NU BA SÔGÔL BÉ BA YAP LOM MPUBI

1. Nkuu ligwé u man mbele i peh li kôl u yé nkabag ngaba iaa:

I bisu i yé i bôdôl len i bet i pam ngwân lom mpubi.

Nkuu u len u. Di nyi wo longe.

I yônhe i ba i yé i bôdôl ngwañ lom mpubi i bet i pam i NGOG LI TUBA.

Nkuu u kôba u.

Di nhégda wo, tén tén ba homa di mbomna ni ma tén mape.

I yônhe iaa i yé i bôdôl i NGOG LI TUBA i bet i pam bibéé.

Nkuu u nkwãn u.

Di nlama ndigi hémle wo hala inyu le di gwé bé njel yokiyo i toñol to yi maliga mé.

2. Li bag li man mbele kôba ni kwañ, mut a nla bana man ni manjel mana le :

Mut a bii nwaa, bona nye ba gwal man: man ñem kété mbégdé nu.


3

Mut a bii nwaa, ndi nwaa a lo libii ni jém, a gwélél man i mbay nlôm.

Mut a bii nwaa, ndi nwaa a lona man libii, a ti nlôm, nlôm a neebe le man wé nu.

Mut a bii nwaa, ndi nwaa a gwal man ni m’bog linyaa: “man linyaa nu”.

Mut a bii nwaa, ndi nye ni nwaa ba gwal ndigi bon bôda bo ni bo ; a lôñôl nkol u mange wanda le a gwélél nye man munlôm ni ngond yé. “man nyañ ni nyañ nu », to le « kô u ».

Mut a bii nwaa, a wo: nwaa a yiga gwal man i bum yé.

Mut a nla yoñ man ngond yé, to le man nu mpe, to nlébga u man, a yilih nye man wé loñni ndômbôl.

Nkuu u li gwé u nsegel bé, to todol, to bagal i nya bon ini. Ngaba bum yo i nsegel ni todol ni bagal bo.

3. I mut a ngwal bé man munlôm, to le nu mboda yé i mal ni nyemb, a nséha nkuu li gwé.

4. Bôt ba ngwal ngandag bon bôlôm ba yag bo ba ngwal bon bôlôm bape, bon ba mbot mandap ma bikôkôa.

5. I MBOG kôba, jôy li ngond li ta bé i nkuu li gwé, handugi i ngond i ngwélél i mbay i sañ, ndi i sañ a yoñ i man nunu kiki man wé.

6. Môy ma baa to le ba nyañ ma nlama téédana i nkuu li gwé u len, ni ma tén map.

7. bon ba mbuh ba mbay ñamb ba mbéna néñél ba nyandôm bap i mbuh nyemb i sañ.


4

8. Ngandag i ba sôgôl sôgôl yéh, di nyi bé bañga yap môy. Yom i bi yégle ndigi nguu yap kiki bo BAMB, BITÉG (SAMNING), MANDOÑ (NYEMB), GWOO (NGIDJÔY).

9. Tjay di noñna i nya ini le :

I sañ Man Nlal Ndandi Ndindii Kitboñ Mbubuha.

10. Mut a mal bé yi. Nkuu u ligwé u nom kiki lihaa jog li nom. Hiki hiay hi nlama bôngbaha wo. Hala we, i mbuh bo 10 to 20 ma nwii, hiki ndap i Bum BAMB i nlama kodba tôbô tôbô inyu kodol i ni i i téé bé sép munu matila mana, ni kena nkuu wéh ligwé ni bisu.

Bakang ba Tônjé Biték

Hilo 27 sôn ma ye sép nwi 2004


5

LIGWÉ LI NDÔG PÔL

Ngog li tuba NGOOKILA, BÔT, NGÔÔ, BASSEMLAG,

NSANGAA, MENG, KODBA, MINDA, BAKALAG,

HITÔGÔD, PÔL.

HITÔGÔD BAKALAG nyen a ba yéñ nwa le a mbii; a yap

lom, a lôlag i (lôg) MAMBÉ (mi nsôhgô mi lôg Ntômb i

Babimbi ?) ; a pam i mbay man ndôg BÉA le (MEM ma)

MOMOH to le HIMBOK ISAAGA BÉA JÔY nu a ba a

gwé bi ngond bi saambog. MOMOH a sébél man wé nu

munlôm le KAM a kal nye le a yap lom a ke a béñge le, ni

maliga, HITÔGÔD BAKALAG a gwé toy mbay. KAM a ke,

a tehe, a lo, a añle i sañ le ha boo bé, HITÔGÔD a gwé toy

mbay, banga mbay, longe mbay. MOMOH a sébél bi ngond

gwé bi saambog bisu bi HITÔGÔD. HITÔGÔD a teb ngond

yada le KI EE (MEM ma) MOMOH. A hôl nye ; a yabna

nye lom, a huuna nye i mbay yé i lôg MAMBÉ. Kiki ba

mpam i mbay, KI EE (MEM) a nembee, a gwal man munlôm

le PÔL HITÔGÔD. I mbuh yom i nke kiki bo ngim nwii

yada, kiki PÔL HITÔGÔD a mbôdôl ndigi liké, i sañ

HITÔGÔD BAKALAG a wo. KI EE (MEM) a yégle yig. A

bana ndegle ngandag. A la bé nihbe yo ; a bada pom yé man,

a yab lom, a témb i lôg yé, i mbay i sañ, MOMOH ma

ISAAGA i ndôg BÉA. Nye i sañ le, kiki man wem a ga nañ,

ndi me témb i lôg MAMBÉ i soñ nlôm wem. Hala nyen i

bôña le PÔL HITÔGÔD a néñél ba nyandôm bé.


6

Ñañ u mpe ba nyandôm béh ndôg Béa ba ngwéh tôô u nkal

le: li nyañ li ba li kwéh jem I loñ yap i lôg Ntômb. SUGA ni

HITÔGÔD ? Ba so; ba yap lom mpubi.

SUGA a bod ndôg SUGA i ôñne téntén i KÔMBE.

Hitôgôd a pam yag (Mem ma) MOMOH Béa; a koba bôg

ngond i (Mem ma MOMOH) le KI EE (Mem ma) MOMOH. A

némbaha nye; KI EE a gwal man munlôm ; a o nye le PÔL

HITÔGÔD.

Jon ndôg Béa i nsébél Ndôg PÔL le “nsog jem” nu ba bi

heñel le “nsog jém”inyu le ba sôgôl bap ba téé mbén, ba jô

ño kembee hisi, le mut a tôbôg ha bañ i jem li.

Bon ba PÔL HITÔGÔD

I léña le PÔL HITÔGÔD a ba amb bi kônag ni ba nyandôm

bé, hiki mut a bag a gwé li noñ li li heh bi kônag. Kel li nôn li

li heh jé, PÔL a léba njog. A sul yo sôgôl wé MOMOH. Kiki

sôgôl wé a mal kab njog, a ti PÔL mañ mi njog. PÔL a kena

ñwo, a hulul mudaa le a mbii, ngond MANGÔND ma

DIMAÑ. A lona nwaa wé, a jubuh nye i ndap nyañ. Nwaa a

nembee; a gwal man munlôm. KI EE (MEM) a bada man, a

bedna nye i ndap i sañ MOMOH, nye lee : a ta, man PÔL

nunu a ngwé hana i ndap yoñ; jon me nlona nye le kiki lem,

wemede u oo nye jôy. I sañ nye lee: man wem bé me nu;

nwet man a oo man wé jôy. KI EE (MEM) a témb i ndap; a


7

kal man PÔL lee: hala kiki ba nyandôm boñ na ñyan we, oo i

man nunu lee YANA i PÔL .

MOMOH a kahal kon woñi le PÔL a jéle nye bon bé, a kadal

nye mbay. A luhul PÔL ; a kal nye le a kee a oñ i yé mbay,

hala kiki a ntémb ha bé i lôg MAMBÉ i soñ i sañ. I woñi unu

u nom tjay ndi tjay. Bebeg won u bi boñ le ba nyandôm béh

ndôg Béa (lôg Tei Momoh) ba pala bé kôbôh béh ndôg Pôl

MBOG.

PÔL a oñ yé mbay, a yén ha ni nye ni nyañ KI EE (MEM),

ni nwaa ngond MANGÔND ma DIMAÑ, ni man YANA i

PÔL. Nwaa a témb ki a nembee; a gwal ki man munlôm nu

mpe. Ba nyandôm bé boo : hi kôm hi bag ki le a gwal man

munlôm e ? Kiki KI EE (MEM) a nog hala, a kal PÔL le a oo

i man nu le DIKÔM di PÔL.

Hala nyen i bôña le YANA i PÔL a bôg gwé, a gwéne i mbay

MOMOH ma ISAAGA, DIKÔM di PÔL a noñ, a gwéne i

mbay i sañ.

Ba lal ba PÔL HITÔGÔD

YANA PÔL a gwal bon i ba le NTÔMB u YANA ni BIDJA

bi YANA

DIKÔM di PÔL a gwal man wada le NGÉ DIKÔM.

BIDJA bi YANA a bi bod bé. Inyu yé nyen ba kééne i ngén ini le : « Bidja bi Yana a jôô nyañ, a yab malép bô, a je ngi so moo; bo nye le a’ja laa? Nye, me ngi jôg ».


8

LÔG NTÔMB

Bon ba NTÔMB YANA

NTÔMB YANA a bii baa ba na : NGO NTÉD, NGO AG, NGO GWÔGWÔN, NGO SOB.NGO NTÉD a gwal NTÉD NTÔMB to le HINYEK

NTÔMB ni KI NYEMB NTÔMB.

NGO AG a gwal AG NTÔMB

NGO GWÔGWÔN a gwal GWÔGWÔN NTÔMB

NGO SOB a gwal SOB NTÔMB

KI NYEMB NTÔMB a gwal NGIJAM Ntomb

Hala nyen NTÔMB a bi bana bon ba tan : NTÉD NTÔMB ni

GWÔGWÔN bi NTÔMB, AG NTÔMB ni SOB NTÔMB,

NGIJAM NTÔMB.


9

LÔG NTÉD NTOMB

Bon ba Ntéd NtômbNtéd ntômb a gwal MASIH ma Ntéd, MATIP ma Ntéd ni Bibee bi Ntéd

Ba lal ba Ntéd NtômbMasih ma Ntéd a gwal NJOM Masih, ESOUNGA Masih, ni KWE Masih

Matip ma Ntéd a gwal MINSAN mi Matip, NJE Matip, LISOM li Matip ni BATIND ba Matip

Ndandi i Ntéd NtômbNjom Masih a gwal …?Essounga Masih a gwal…?Kwé Masih a gwal.....?

Minsan mi Matip a gwal NGOM MinsanNjé Matip a gwal NJAM Njé, MATIP ma Njé, DIMBEG di Njé ni MANGUN ma NjéLisôm li Matip a gwal EBAG LisômBatind ba Matip a gwal SAMNIG Batind

Ndindii i Ntéd NtômbNgom Minsan a gwal NYOBE Ngom, GWET bi Ngom ni YAMB Ngom.Matip ma Njé a gwal TEDGA MatipEbag Lisôm a gwal LISÖM li EbagSamnig Batind a gwal MPEG Samnig, BATIND ba Samnig, LIBONG li Samnig ni SAMNIG Samnig

Kidbon i Ntéd NtômbGwét bi Ngom a gwal NYOGOG GwétTedga Matip a gwal TEDGA TedgaLissom li Ebag a gwal DIMBEG di Lissom ni NKONJOG Lissom


10

Mpeg Samnig a gwal KAMEN Mpeg, BISE bi Mpeg, SAMNIG Mpeg, PUT Mpeg, BATIND ba Mpeg, MPEG Mpeg André, MPEG Mpeg Jean, MINKA mi Mpeg, LIKENG li Mpeg, NJOG Mpeg, MPEG Mpeg JosephBatind ba Samnig a gwal SAMNIG BatindSamnig Samnig a gwal NJOG Samnig Alphonse, MPEG Samnig Joseph, SAMNIG Samnig Jacques.

Mbumbuha Ntéd NtômbNyôgôg Gwét a gwal NYOBE NyôgôgTedga Tedga a gwal TEDGA Tedga Jean, MPEG Tedga, TEDGA Tedga, MANGENI ma Tedga, NKEMBE Tedga, NSONGAN Tedga, TONYE Tedga.Dimbeg di Lisôm a gwal LISÖM li Dimbeg PierreSamnig Mpeg a gwal MPEG Samnig LucasPut Mpeg a gwal MPEG Put Jacques ni PUT PutMpeg Mpeg André a gwal MPEG Mpeg Péris, NJAL Mpeg, SAMNIG Mpeg, NJÖG Mpeg, MPEG Mpeg Luc, NYÖGÖG MpegMpeg Mpeg Joseph a gwal MPEG Mpeg Luc ni NYOGOG Mpeg

Mbumbuha +1Nyobe Nyôgôg a gwal NSÖA Nyobe ni NYÖGÖG Nyobe.Lisôm li Dimbeg Pierre a gwal DIMBEG di Lisôm Joseph, NKÖNJOG Lisôm ni LISÖM li Lisôm Pierre


11

LÔG AG NTÔMB


12

LÖG GWÖGWÖN bi NTÖMBBon ba Gwôgwôn NtômbGwôgwôn bi Ntômb a gwal MAKON ma Gwôgwôn

Ba lal ba Gwôgwôn bi Ntômb Makon ma Gwôgwôn a gwal MBUA Makon, TIBA Makon ni NGOM Makon

Ndandi i Gwôgwôn bi NtômbMbua Makon a gwal BINYEGI bi Mbua, LIBOHO li Mbua, NKEMBE Mbua, SEHI Mbua ni ISOLA MbuaTiba Makon a gwal MBUA Tiba ni SÖNNA TibaNgom Makon a gwal MAHEND ma Ngom

Ndindii i Gwôgwôn bi NtômbNkembe Mbua a gwal BINYEGI bi Nkembe, NGI Nkembe ni MBUA NkembeMbua Tiba a gwal BILIM bi Mbua, SÖNNA Mbua, SEHI Mbua, MBEN MbuaSônna Tiba a gwal BAYEP ba SônnaMahend ma Ngom a gwal NGOM Mahend, GWET bi Mahend ni LIBÖM li Mahend.

Kidbon i Gwôgwôn bi NtômbBinyegi bi Nkembe a gwal LIBOHO li BinyegiNgi Nkembe a gwal BINYEGI bi Ngi, MBUA Ngi, TANG Ngi, NJOG Ngi ni NKEMBE NgiMbua Nkembe a gwal NKEMBE Mbua, NJAP Mbua, NYEMB Mbua ni LIBOHO li MbuaSônna Mbua a gwal NGIJOY Sônna, MBEN Sônna, MAKON ma Sônna, SÖNNA SônnaMben Mbua a gwal YEBGA Mben, MBUA Mben, BAKENA ba Mben, MBEN Mben Martin, NYEG Mben, NDEBI Mben, GWET bi Mben NTEP Mben, NJOG Mben, MBEN Mben Sylvain, BAKENA ba Mben, TONYE Mben, MBUA Mben André ni MBUA Mben


13

Bayep ba Sônna a gwal SÖNNA Bayep, SÖNNA Bayep,ni BAYOG ba BayepNgom Mahend a gwal NLEND Ngom René ni NGOM Ngom JacquesLibôm li Mahend a gwal UM Libôm

Mbumbuha Gwôgwôn bi NtômbLiboho li Binyegi a gwal HONBA LibohoBinyegi bi Ngi a gwal NDUM Binyegi ni BINYEGI bi Binyegi SimonNkembe Ngi a gwal NKEMBE Nkembe Samuel, NKEMBE Nkembe D…, ni NGI Nkembe OscarNyemb Mbua a gwal LOGA NyembLiboho li Mbua a gwal KIT Liboho ni NGOM LibohoMben Sônna a gwal SÖNNA Mben AugustinMakon ma SÖNNA a gwal SÖNNA MakonMbua Mben a gwal MBEN Mboua SamuelBakena ba Mben a gwal MINYEM mi Bakena, MBEN Bakena, BAKENA ba Bakena, NGIMBUH Bakena ni MBUA BakenaMben Mben Martin a gwal BAYIHA ba Mben, YEBGA Mben, MBEN Mben Antoine, MBUA Mben (colonel), BILON bi Mben, NKEN Mben.Nyeg Mben a gwal NYEG Nyeg Emmanuel, MBEN Nyeg…MBEN Nyeg…Ndebi Mben a gwal MBEN Ndebi PaulGwet bi Mben a gwal MBEN Gwét, NTEP Gwét, MANDEN ma Gwét ni GWET bi GwétBakena ba Mben 2 a gwal MBUA Bakena, BAYIHA ba Bakena, MBEN Bakena Sylvain, MBEN Bakena Martin, BAKENA ba Bakena Jean, BAKENA ba Bakena CélestinSônna Bayep a gwal PÖL SônnaBayog ba Sônna a gwal NJIP BayogNlénd Ngom René a gwal PAMBE Nlénd, NKÖNJOG Nléndni NLEND NléndNgom Ngom Jean a gwal NGOM Ngom, NLEND Ngom, MAHEND ma Ngom, MAKON ma Ngom, MBÉN Ngom ni NTJAM Ngom.Um Libôm a gwal LIBÖM li Um ni GWET bi Um


14

Sônna Mben Augustin a gwal NGIJOY Sônna, SÖNNA Sônna ni SÖNNA Sônna I pe Sônna Makon a gwal SÖNNA SônnaMben Mbua Samuel a gwal MINSAHME mi MbenBakena ba Bakena Célestin a gwal MBEN Bakena ni BAKENA ba BakenaNjip Bayog a gwal LIMBÖ li Njip, PÖL Njip, BAYOG ba Njip, BAYI ba Njip, NJIP Njip ni NJIP Njip I pe


15

LÔG SOP NTÔMB


16

LÔG NGIJAM NTÔMB

Bon ba Ngijam NtômbNgijam Ntômb a gwal MIH ma Ngijam

Ba lal ba Ngijam NtômbMih ma Ngijam a gwal BISO bi Mih, BISE bi Mih, BAYANLOM ba Mih, MIUMDE mi Mih ni NUG Mih

Ndandi i Ngijam NtômbBiso bi Mih a gwal NGIMBUH Biso, NGWEM Biso, BAYIHA ba Biso, MINTAMAG mi Biso, SôNNA Biso, NGIJAM Biso, NDIGII Biso, MBÖGÖL BisoBisé bi Mih a gwal TJAN BiséBayanlom ba Mih a gwal MBEM bayanlom, IKAN Bayanlom ni TJAN BayanlomNug Mih a gwal BAPOK ba Mih, LIKODOL li Mih, YAMB Mih, NJENG Mih, BABENG ba SU Mih, MANNUG Mih ni LISUG li Mih

Ndindii i Ngijam NtômbNgimbuh Biso a gwal UM Ngimbuh, NGIMBUH Ngimbuh, TONYE Ngimbuh 1, TONYE Ngimbuh 2, MAKON ma Ngimbuh, JOB li Ngimbuh, N’YOK Ngimbuh, POL Ngimbuh, TON Ngimbuh ni MANDEN ma NgimbuhMbôgôl Biso a gwal MBABI Biso, BALÖG ba Biso, NKÖNJOG BisoTjan Bisé a gwal NKEN TjanMbem Bayanlom a gwal LIKEN li MbemIkan Bayanlom a gwal IKAN IkanTjan Bayanlom a gwal TJAN TjanYamb Mih a gwal NKEMBE Yamb ni BAYIHA ba YambNjeng Mih a gwal MBUA Njeng

Kidbon I Ngijam NtômbNgimbuh Ngimbuh a gwal LIKEN li Ngimbuh


17

Tonye Ngimbuh 2 a gwal NGIMBUH Tonye 1, BIYON bi Tonye, YEBGA Tonye, TONYE Tonye, NGIMBUH Tonye 2 ni BISO bi TonyeTon Ngimbuh a gwal TON Ton 1 Philippe, MANDEN ma Tôn, TON Tôn 2, NGIMBUH Ton ni BIEND bi TonBalog ba Mbogol a gwal NGAN Balog ni BALOG ba BalogNkônjog Balog a gwal NKÖNJOG Nkônjog Abner, LBON li Nkônjog ni MBÖGÖL NkônjogNkén Tjan a gwal NKEN Nkén, UM Nkén ni TJAN NkénIkan Ikan a gwal POL Ikan, NGIMBUH Ikan, TJAN Ikan, IKAN Ikan, MINTAMAG mi Ikan ni NJIGI IkanTjan Tjan a gwal NJIGI TjanNkembe Yamb a gwal SEHI NkembeBayiha ba Yamb a gwal NGIJOI BayihaMboua Njeng a gwal BISO bi Mbua

Mbumbuha I Ngijam NtômbNgan Balôg a gwal NGAN Ngan 1, NGAN Ngan 2 ni NGAN Ngan 3Balôg ba Balôg a gwal MBILA Balog, BALOG ba Balog ni MBÖGÔL BalôgNkônjog Nkônjog Abner a gwal NYEMEG Nkônjog ni NKÔNJOG NkônjogLibon li Nkônjog a gwal NKÔNJOG LibonMbôgôl Nkônjog a gwal YÔGÔ Mbôgôl ni MBÔGÔL MbôgôlNkén Nkén a gwal BAHIDA ba NkénUm Nkén a gwal JON li Um ni UM UmTjan Nkén a gwal TJAN Tjan Emmanuel ni TJAN Tjan ErnestPôl Ikan a gwal PÔL Pôl, NGIMBUH Pôl, PONDI Pôl, NKE Pôl ni IKAN i PôlTjan Ikan a gwal BIKIM bi Tjan, TJAN Tjan, IKAN I Tjan ni BITJOGA bi TjanMintamag mi Ikan a gwal IKAN MintamagSehi Nkembe a gwal NWANAG mi Sehi, NJOG Sehi, MINTAMAG mi Séhi


18

Ngijoi Bayiha a gwal MANDENG ma Ngijoi Luc, TROPIC, BAYIHA ba Ngijoi, NGIJOI Ngijoi Etienne, NGIJOI NgijoiBiso bi Mbua a gwal MBUA Biso, BISO bi Biso, TJAN Biso.

Mbumbuha +1Njog Sehi a gwal SEHI Njog ni MANDENG ma NjogMandeng ma Ngijoi Luc a gwal MANDENG ma Mandeng MoïseBayiha ba Ngijoi a gwal GWODOG bi Bayiha ni BAYIHA ba Bayiha LucasBiso bi Biso a gwal BISO bi Biso 1, BISO bi Biso 2, BISO bi Biso 3 ni NLEND Biso.


19

LÔG NGÉ DIKÔM

Bon ba NGÉ DIKÔM

NGÉ DIKÔM a gwal bon bôlôm ba na : BATÉÉ ba NGÉ,

BAPIIBI ba NGÉ, BAYÉGI ba NGÉ, ni LIKUND li NGÉ.

BAPIIBI ba NGÉ ndigi nyen a bi bana bé mboda.

Ba lal ba NGÉ DIKÔM

BATÉÉ ba NGÉ a gwal LIKUND li Batéé, BAYOG ba

Batéé, KODI Batéé ni BAKANG ba Batéé

BAYÉGI ba NGÉ a gwal BAMB Bayégi ni HIMBOÑ

Bayégi.

LIKUND li NGÉ a gwal NJOG Likund

HIMBOÑ BAYÉGI a gwal MANYIM ma HIMBOÑ ni

NGOM HIMBOÑ.


20

LÔG BATEE BA NGE

Bon ba Batéé ba NgéBATÉÉ ba NGÉ a gwal LIKUND li Batéé, BAYOG ba

Batéé, KODI Batéé ni BAKANG ba Batéé

Ba lal ba Batéé ba NgéLikund li Batéé a gwal TANG Likund ni JON li LikundBayog ba Batéé a gwal BAYOG ba Bayog 1Kodi Batéé a gwal BAKANG ba KodiBakang ba Batéé a gwal NKOONG Bakang 1

Ndandi I Batéé ba NgéTang Likund a gwal BAYOG ba Tang, EYUG Tang, BITCHIG bi Tang ni GWET bi TangJon li Likund a gwal MBENG Jon ni TJEE JonBayog ba Bayog a gwal BAYOG ba Bayog 2Bakang ba Kodi a gwal NKOONG Bakang 2, MBOO Bakang, NYEBEL Bakang ni BALOMOG ba BakangNkoong Bakang 2 a gwal NKOONG Nkoong

Ndindii I Batéé ba NgéMbeng Jon a gwal MATIP ma MbengTjee Jon a gwal NJIP TjeeBayog ba Bayog 2 a gwal TANG BayogNkoong Bakang a gwal KOMOL Nkoong 1Mboo Bakang a gwal NGWANG MbooNyebek Bakang a gwal YANA NyebelBalomog ba Bakang a gwal BAKANG ba BalomogNkoong Nkoong a gwal KOMOL Nkoong 2

Kidbon i Batéé ba NgéMatip ma Mbéng a gwal MATIP ma MatipNjip Tjee a gwal SEHBA NjipTang Bayog a gwal …..?


21

Komol Nkoong 1 a gwal KOMOL Komol, MBONG Komol ni PAGBE KomolNgwang Mboo a gwal MIONG mi Ngwang ni LISUG li NgwangYana Nyébél a gwal BANEG ba YanaBakang ba Balomog a gwal …?Komol Nkoong a gwal KOMOL Komol 1

Mbumbuha i Batéé ba NgéSehba Njip a gwal MBENG SehbaBaneg ba Yana a gwal BANEG ba BanegKomol Komol 1 a gwal KOMOL Komol 2


22

LÔG BAMB BAYÉGI BA NGE

Bon ba BAMB BAYÉGI

BAMB BAYÉGI a bana baa ba na : NGO BITUNGI, ngond

MANGÔND, NGO MANDEN ma KAK i bisu ni NGO

MANDEN ma KAK i yônhe i ba le (KI KWÉ NJOG),

lôñni NGO NYAM KI NJAMBE, ngond MANGÔND.

BAMB BAYÉGI ni baa bé ba bi gwal : NDOÑ BAMB,

BIKUN bi BAMB, ÉÑ BAMB, HILALAÑ hi BAMB,

NGOMB BAMB, SÉHI BAMB, PONDI BAMB, ni

DIBOB di BAMB.

KI KWÉ NJOG a gwal NDOÑ BAMB ni HILALAÑ hi

BAMB ni NGOMB BAMB.

NGO NYAM KI NJAMBE a gwal BIKUN bi BAMB.

NGO MANDEN ma KAK i bisu a gwal ÉÑ BAMB ni PONDI

BAMB ni DIBOB di BAMB.

NGO BITUNGI a gwal SÉHI BAMB.


23

NDOÑ BAMB ( lôg LIBUM)

Man NDOÑ BAMB

NDOÑ a gwal LIBUM li NDOÑ

Ba lal ba NDOÑ BAMB

LIBUM li NDON a gwal MBEN LIBUM, NKU LIBUM,

NKÉN LIBUM, BAYI ba LIBUM, PUGE LIBUM,

MANDOÑ LIBUM ni MAAGA LIBUM.

Ndandi i NDOÑ BAMB

MBEN LIBUM a gwal BISÉ bi MBEN ni MANDOÑ

MBEN

NKU LIBUM a gwal KON NKU, LIBUM li NKU, NKU

NKU u bisu, NKU NKU u yônhe i ba, NKÉN NKU, BIYOÑ

bi NKU.

NKÉN LIBUM a gwal MBÔLÔ NKÉN NI NKÉN NKÉN

BAYI ba LIBUM a gwal NKU BAYI

PUGE LIBUM a gwal NGÔND PUGE

MANDOÑ LIBUM a gwal LIN MANDOÑ ni NDOG

MANDOÑ


24

MAAGA LIBUM a bi bod bé.

Ndindii i NDOÑ BAMB

BISÉ bi MBEN a gwal bon 8 : MANGELE ma BISÉ,

MPEK BISÉ, MINYEM mi BISÉ, BISÉ bi BISÉ bi bisu,

NYÔGÔG BISÉ, MBEN BISÉ ,YÉBGA BISÉ, BISÉ bi

BISÉ bi yônhe i ba

MANDOÑ MBEN a gwal BAYI ba MANDOÑ

KON NKU a gwal NKU KON ni NWALAL KON

MBÔLÔ NKÉN a gwal LIBÔM li MBÔLÔ , NTEM

MBÔLÔ, NKÉN MBÔLÔ, BAMA MBÔLÔ ni BASOÑ ba

MBÔLÔ.

NKÉN NKÉN a gwal NYOBE NKÉN.

NKU BAYI a gwal NKU NKU ni KON i NKU

NDOG MANDOÑ a gwal NYOBE NDOG

LIBUM li NKU to NKU NKU u bisu to NKU NKU u yônhe i

ba to NKEN NKU to BIYOÑ bi NKU ba bi bod bé.

NGÔND PUGE to LIN MANDON ba bi bod bé

Kidboñ i NDOÑ BAMB

MPEK BISÉ a gwal BISÉ bi MPEK

BISÉ bi BISÉ a gwal bon ba na : MANGELE ma BISÉ,

GWÔDÔG bi BISÉ, BISÉ bi BISÉ ni UM BISÉ.


25

NYÔGÔG BISÉ a gwal bon baa : BISÉ bi NYÔGÔG,

LISÔM li NYÔGÔG ni MPEK NYÔGÔG.

BAYI ba MANDOÑ a gwal BAYI ba BAYI

NKU KON a gwal TONYE NKU ni KENDEG NKU

NKU NKU a gwal KON NKU, NKÉN NKU ni NKU NKU

u mpe.

KON NKU a gwal NGIJÔY KON, KON KON ni NYEK

NKON

MANGELE ma BISÉ to MBEN BISÉ to YÉBGA BISÉ to

BISÉ bi BISÉ bi yônhe ba, to MINYEM mi BISE ba bi bod bé.

NWALAL KON a bi bod bé.

LIBÔM li MBÔLÔ to NTEM u MBÔLÔ, to NKÉN MBÔLÔ

to BAMA MBÔLÔ to BASOÑ ba MBÔLÔ ba bi bod bé.

NYOBE NKÉN a bi bod bé.

NYOBE NDOG a bi bod bé.

Mbubuha i NDOÑ BAMB

MANGELE ma BISÉ bon ba na….

GWÔDÔG bi BISÉ

Ni Ngo NJENG Suzanne, ngond ndôg Tjog ba gwal NGO

GWODOG Marthe, NGO GWODOG Marie Madeleine,


26

NGO GWODOG Brigitte, GWODOG bi GWODOG

Samuel, NGO GWODOG Evelyne, NGO GWODOG

Solange.

Ni Ngo MAKON Rose, ngond Ndôg Bisoo ba gwal NGO

GWODOG Claudine, NGO GWODOG Pauline, BISE bi

GWODOG Marcel, YEBGA GWODOG, NGO GWODOG

Elisabeth, NGO GWODOG.

BISÉ bi BISÉ Moïse ni….ba gwal BISE bi BISE Moïse,

BASôM ba BISE Aaron, MEVA’A BISE Jean-Pascal, Ngo

BISE Thérèse

BISÉ bi NYÔGÔG bon i ba...

MPEK NYÔGÔG bon ba na....

KENDEG NKU bon ba na….

KON NKU ni NGO MINYEMECK mi MOMNUK

Germaine nu ba bé sébél le KISÉK i KON, ngond ndôg

Njee Bakéñ, ba bi gwal bé.

ni Ngo NJANKAL, Ngond ndôg Béle i Yabassi ba gwal

KON KON bisu, NJANKAL KON, KON KON i ba, KON

KON iaa,

ni Ngo UM MAYI ma MBEM ba gwal UM KON,

ni Ngo ba gwal KON KON i na.


27

NKÉN NKU a gwal NKU NKÉN, NKÉN NKÉN, KON

NKÉN

NKU NKU a gwal NKU NKU ni……

NGIJÔY KON a gwal KON NGIJÔY, NYEK NGIJÔY,

KON NGIJÔY, ni…….

NYEK KON a gwal NKÉN NYEK, MATUN ma NYEK

ni……

BISÉ bi MPEK, UM BISE, LISÔM li NYÔGÔG, BAYI ba

BAYI, TONYE NKU ni KON KON ba mbod bé.


28

BIKUN bi BAMB

Bon ba BIKUN bi BAMB

BIKUN bi BAMB a gwal BIKUN bi BIKUN ni NUMA

BIKUN

Ba lal ba BIKUN bi BAMB

BIKUN bi BIKUN a gwal BIKUN bi BIKUN bi pe

NUMA BIKUN a gwal NGWÉM NUMA

Ndañdi i BIKUN bi BAMB

BIKUN bi BIKUN a gwal NGOM BIKUN

NGWÉM NUMA a gwal BIEM bi NGWÉM

Ndindii i BIKUN bi BAMB

NGOM BIKUN ni NGO MANG TONDOL, ngond ndôg

BÉA i lôg KILÉM ba gwal NGWÉM NGOM, BIKUN bi

NGOM, MANG NGOM, BIEM bi NGOM ni bi ngond bi ba.

Kiki ngond yé iba inke mabii, ndi NGOM BIKUN a bii NGO

NKAK NKAK, ngond ndôg BÉA.

BIEM bi NGWÉM a yégla NGO PAMBE, a gwal NGWÉM

BIEM.


29

A bii NGO NJIP LIBOHO, ngond ndôg BÉA i lôg TJAM, a

gwal LINGÔM li BIEM ni ngond yada.

Kitbon i BIKUN bi BAMB

NGWÉM NGOM a gwal NGOM NGWÉM Gaétan, ni

NGOM NGWÉM Alphonse ni NGO NGWÉM Perpétue, ni

NGO NGWÉM Bernadette.

BIEM bi NGOM a gwal BANEM ba BIEM Malgoire

NGWÉM BIEM a gwal NGWÉM NGWÉM Paul, Ngo

NGWEM BIEM Catherine, Ngo NGWEM BIEM Marie

Thérèse, Ngo NGWEM BIEM Bernadette.

LINGOM li BIEM a bi bod bé

Mbubuha i BIKUN bi BAMB

NGOM NGWÉM Gaétan a gwal BIKUN bi NGWÉM Jean

Paul, NGWÉM NGWÉM Joseph, BIEM bi NGWÉM Jules

Gaétan.

NGOM NGWÉM Alphonse a gwal NGOM NGOM Aimé

Noël

BANEM ba BIEM a bi bod bé.

NGO NGWÉM NGOM Perpétue a gwal NGWÉM NGWÉM

Emmanuel, MANG NGWÉM René, KACK NGWÉM


30

Dieudonné, NGOM NGWÉM Aimé, BIEM bi NGWÉM

Gaétan.

NGO NGWÉM NGOM Bernadette a gwal : NGWÉM

NGWÉM Paul Eric, MAA NGWEM Daniel, BIEM bi

NGWÉM.

NGO NGWÉM BIEM Catherine a gwal BIEM bi NGWÉM

Fils.

NGO NGWÉM BIEM Marie Thérèse a gwal : NGWÉM

NGWÉM Oscar Fils

NGO NGWÉM BIEM Bernadette a gwal : NGWÉM

NGWÉM Bienvenu Fils, NTOMB NGWÉM Daniel ni HÔL

NGWÉM Pierre.

Lôg ÉÑ BAMB


31

Bon ba ÉÑ BAMB

ÉÑ BAMB

ni NGO NDUM BASOGOG ba gwal NDUM ÉÑ, NGOM

ÉÑ, HIBOÑ hi ÉÑ, LIBOHO li ÉÑ.

Ba lal ba ÉÑ BAMB

NDUM ÉÑ

a bii baa ba bisu ba sambok: NGO MBANGA, NGO

TJABAG MATJEE ngond ndôg NGÔND, NGO MAOG

ma SAMNIG, ngond PAN, NGO YEDE WAGA, ngond

ndôg NLÉT, NGO BAYÔMÔG ngond ndôg BÉA, NGO

PENDA ngond lôg Sénd, NGO LIBOHO li MATONGO,

ngond ndôg Béa i lôg Tei.

Ba gwal bon bôlôm jôm ni wada. Bo bana le : HANDI i

NDUM ni NGÉ NDUM (NGO TJABAG MATJEE), MAOG

ma NDUM (NGO MAOG ma SAMNIG), MATOY ma

NDUM, MBANGA NDUM (NGO BAYÔMÔG), SAMNIG

NDUM (nu ba bé sébél le Bitég bi NDUM inyu ngandag

bibee a bé tém inyu nol bi nuga) (NGO YEDE WAGA),

HIYUG hi NDUM, HILALAN hi NDUM, MBÔLÔ

NDUM, PÉNDA NDUM (NGO PENDA), NYOM NDUM ,

LIBOHO li NDUM (NGO LIBOHO li MATONGO).

NGOM ÉÑ


32

ni NGO ISÔG (ndôg BÉA, ndôg NKÉÑ) ba gwal ÉÑ

NGOM, NGIJÔY NGOM (nu ba bé sébél le GWOO bi

NGOM inyu ngangag yé mahuu), LISÔM li NGOM, SIHI

NGOM, NWAHGA NGOM ni NSÉGBE NGOM ni Ngo

NGOM nu ngédi i ba le Ngo SEHI BAMB.

ni NGO NJÉ KÔMB (ngond BANJEÉ) ba gwal NJÔK

NGOM.

HIBOÑ hi ÉÑ ni NGO… ba gwal NKU HIBOÑ, BÔT ba

HIBOÑ, HIBOÑ hi HIBOÑ, ÉÑ HIBOÑ.Ndap i tjé.

LIBOHO li ÉÑ ni NGO…. Ba gwal HAND LIBOHO. Ndap

i tjé

Ndandi i ÉÑ BAMB

HANDI NDUM a bii baa ba tan: NGO MBÉA, NGO

MBOM, NGO MANDJAG, NGO NSÔGA BATJÔM,

ngond ndôg béa i lôg Biem i Lép Mamb, ni NGO YANA.

Ba gwal jôm li bon ni ba na.

Ni NGO M’BÉA ba gwal : NGO HANDY, HANDY

HANDY i bisu, NDUM HANDY i bisu ni M’BÉA

HANDY.

Ni NGO MBOM ba gwal: NGO HANDY (Ngo Boog), NGO

HANDY (Ngo Kigii), NGO HANDY (Ngo Yede), HANDY

HANDY i yônhe ba, PAGI HANDY, OG HANDY,

MATOI ma HANDY ni NJOG HANDY.


33

Ni NGO MANDJAG ba gwal: NGO HANDY (Ngo Kum

Ngom), NDUM HANDY I yônhe ba ni NJÉ Handy.

Ni Ngo NSOGA BATJOM ba gwal: NGO HANDI (Njal),

NGO HANDY (Ngo Yob nu a kee libii i ndôg Béa lôg

Kilém i Bônjog), HANDY HANDY i yônhe iaa (Simon),

BATJÔM ba HANDY ni NSÔGA HANDY.

Ni NGO NKÔT MAYÔ, ngond lôg Sénd I Kombéng, ba

gwal NKÔT HANDY Pierre.

Ni NGO YANA ba bi bod bé.

NGÉ NDUM ni NGO…. ba gwal bon ba samal : NYEMB

NGÉ (MANDOÑ NGÉ), BIKAY bi NGÉ, YAP NGÉ Paul,

GWÉT bi NGÉ, MANYIM ma NGÉ ni NGÉ NGÉ.

MAOG ma NDUM ni NGO PAGBE NJOG ngond ndôg

NGWAÑ ba gwal : NGWÉM MAOG, NDIGII MAOG,

NKÔT MAOG, MAOG ma MAOG ni YANA MAOG.

SAMNIG NDUM (BITÉG bi NDUM)

ni Ngo Pagbe Njog ba gwal NJOG BITÉG (1870 –

28/08/1944 – 09 : 20

ni NGO MBÉÑGA IOG ba gwal bon baa ; ba bisu i ba ba

wo; nu mbuh le TÔNJÉ BITÉG Jean Siefried (1908 –

10/05/1952)


34

MBANGA NDUM

ni NGO LIBOBI li NKU ngond ndôg BÉA ba gwal : NJOG

MBANGA ni GWADE bi MBANGA. NJOG a mbot bé.

ni NGO NSOGBA BAKANG ngond ndôg BÉA, lôg

NJABÔG ba gwal NGO MBANGA NDUM (mudaa ndôg

BÉA, lôg GWADE), MBANGA MBANGA a wo likondo li

bebee.

HILALAN hi NDUM ni NGO…ba gwal BATIND ba

HILALAN.

PENDA NDUM ni NGO MASONGO ma KOBA, ngond

ndôg Béa i lôg Biem ba gwal BAYIHA ba PENDA.

NYOM NDUM ni ngo ba gwal MATOY ma NYOM

LIBOHO li NDUM ni Ngo LINJEK li LINJEK,ngond ndôg

Sul, yig Matoi ma Nyom ba gwal NGIMBUH LIBOHO ni

BAYIHA ba LIBOHO ni NGO LIBOHO Técla, ni NGO

LIBOHO Bertha

MATOI ma NDUM, , HIYUG hi NDUM, MBOLO NDUM ba

bi bod bé

ÉÑ NGOM ni NGO TJÔMB LIBAM ba gwal NYEMEK

ÉÑ.


35

NGIJÔY (GWOO) NGOM a gwal LISÔM li NGIJÔY

(LISÔM li GWOO) ni BAMA NGIJÔY to le Bama Gwoo.

LISÔM li NGOM ni NGO BAKIDI ba BAMA (BÉA i

BÔNJOK) ba gwal BAYIHA ba LISÔM.

SIHI NGOM, NWAHGA NGOM to NSEGBE NGOM ba bi

bod bé.

NJÔK NGOM a bi bod bé.

NKU HIBON, BÔT ba HIBON, HIBON hi HIBON ni EN

HIBON ba bi bod bé.

HAND LIBOHO a bi bod bé.

Ndindii ÉÑ BAMB

M’BÉA HANDY a gwal M’BÉA M’béa

OG HANDY

ni NGO LINGÔM ba gwal HANDY Og Joseph Legrand

(Le Vieux), NGO OG HANDY Lydia ni NGO OG (Ngo

Sim) Bertha.

ni NGO MBEM ba gwal HANDY OG Michel, MBEM OG

HANDY (London) ni NGO OG HANDY (Sondi).


36

MATOY ma HANDY ni NGO BIHÉND BI LIPOO ba

gwal NGO MATOY ma HANDY (ngo Ntumb) nu a kee

libii i nwii lom nhindi i ndog Sul.

NJÉ HANDY ni NGO MPEG MBOM NJÉ, ngond ndôg

Sul ba gwal BAYIHA ba NJÉ ni NGO NJÉ Handy Rachel.

HANDY HANDY Simon

ni NGO NKÔT MAYÔ ba gwal NSOGA HANDY, NGO

HANDY i bisu ni NGO HANDY Monica (Libado),

ni NGO NO NJOG MARTHA ngond ndôg Béa I lôg

Gwade, ba gwal HANDY HANDY Joseph René (Le Jeune),

NO NJOG Handy Samuel, HANDY HANDY Henri (De

Gaulle) ni NGO HANDY Rosa.

ni NGO BÉA NYEMEG ba gwal BÉA HANDY Victor.

NKOT HANDY Pierre ni NGO MINKA LOUISE ba gwal:

NKOT NKÔT David, HANDY NKÔT Alexandre, MINKA

mi NKÔT Emmanuel, NGO NKÔT Cécile, NGO NKÔT

Marie, NGO NKÔT Marthe.

MANDOÑ NGÉ ni NGO NDUM PAGBE YOG, ngond

ndôg NGWAÑ, ba gwal NGÉ MANDOÑ Pierre.

YAP NGÉ ni NGO BINYÉGI bi NDAMA ngond BANJEE

(MANGÔND), ba gwal MBÉA YAP Daniel mut lilog ñkeñi

nu ba bé sébél le “hi loga hi li log hi bum BAYÉGI”


37

NDIGII MAOG ni NGO BAKALAG Bernadette, ngond

ndôg NJEE ba gwal NYOBE NDIGII (kiñe mi nkana I bisu I

lôg BAMB), NDIGII NDIGII Emmanuel, BAYIHA ba

NDIGII Jean.

MAOG ma MAOG ni NGO….ba gwal MINKA mi MAOG

Fabien

NJOG BITÉG ni NGO MÔMHA NJOG ba gwal BIKIM bi

NJOG.

TÔNJÉ BITÉG:

ni NGO NYOBE NSÔG Suzanne ngond ndôg TINDI ba

gwal TÔNJÉ TÔNJÉ Gaston, NJOG TÔNJÉ Guillaume,

NGO TÔNJÉ Mispa.

ni NGO BAKANG ba MINYEM Philomène Olga ngond

lôg NGÔND i lôg HÉNDEL ba gwal TÔNJÉ TÔNJÉ Pascal

Emmanuel, TÔNJÉ TÔNJÉ Abel, BAKANG ba TÔNJÉ,

BITÉG bi TÔNJÉ, TÔNJÉ TÔNJÉ Jean, NGO TÔNJÉ

Claudine (NGO MBÉNGA IOG, Ngo Mpélén), NGO

TÔNJÉ Lucie (NGO MPEHA NKÉN), NGO TÔNJÉ Elisa

(NGO YÔBE BÉGÉ), NGO TÔNJÉ Régine.

ni NGO LIKA li NYOBE NSÔG ba gwal NGO TÔNJÉ

Delphine (NGO NYOBE NSOG), NGO TÔNJÉ Rose (NGO


38

MAKON), NGO TÔNJÉ Rachel (NGO MPEHA), TÔNJÉ

TÔNJÉ Jean Siegfried, NGO TÔNJÉ Angéline.

BATIND ba HILALAÑ ni NGO NGÉ NGWAÑ ngond

ndôg BÉA, ba gwal TÉGÉL BATIND, NGÉ BATIND,

LIBOHO li BATIND, BILÔÑ bi BATIND.

MATOY ma NYOM ni NGO LINJEK li LINJEK ngond

ndôg Sul ba gwal NDUM MATOY ma NYOM.

NYEMEG ÉÑ ni NGO MBINGA BITJÔNG ( SÉND

PIMA), ba gwal NYEMEG NYEMEG Jean.

LISÔM li NGIJÔY (LISÔM li GWOO) ni NGO BÉBGA

Pauline ba gwal NGIJÔY LISÔM, BÉBGA LISÔM,

MAKON ma LISÔM, LISÔM li LISÔM

BAMA NGIJÔY (BAMA GWOO) ni NGO MAKEY ma

NKOT ba gwal UM BAMA Thomas, BAMA BAMA

Daniel, NYEMEG BAMA David, BAYIHA ba BAMA Jean

Marc.

BAYIHA ba LISÔM ni NGO GWADE bi PUT AMA ba

gwal GWADE bi BAYIHA, NGO BAYIHA Fidèle.

HANDI HANDI i bisu, NDUM HANDI i bisu, HANDY

HANDY i yônhe i ba,

PAGI HANDI, NJOG HANDY, NDUM HANDI i hônhe i ba

ba, BATJOM ba HANDI, NSOGA HANDI, ba bi bod bé.


39

BIKAI bi NGE, GWET bi NGE, MANYIM ma NGE ni NGE

NGE ba bi bod bé

NGWEM MAOG, NKOT MAOG to YANA MAOG ba bi bod

bé.

NGIMBUH LIBOHO ni BAYIHA ba LIBOHO ba bi bod bé.

Kidbon i ÉÑ BAMB

HANDI ÔG Joseph Legrand ni NGO KOO BILIM Esther

ngond ndôg Béa I lôg Kilém ba gwal HANDI HANDI

Ruben, HANDI HANDI calvin, LIKUND li HANDI Paul,

NYUNAI HANDI Franklin Amos, NGO HANDI Catherine,

NGO HANDI Marie Madeleine, NGO HANDI Elisabeth,

NGO HANDI Marguerite, NGO HANDI Damaris, NGO

HANDI Joséphine, NGO HANDI Déborah.

HANDI ÔG Michel ni NGO BÉBGA BISU Elisabeth

ngond ndog Béa I log Biem I Bônjog, ba gwal HANDI

HANDI Victor, LIBUGA li HANDI Samuel, BÉBGA

HANDI Paul, GWÉT bi HANDI Gabriel Amos, HANDI

HANDI Michel, HANDI HANDI Jean Jacques, HANDI

HANDI Jérôme, Ngo Handy Jacqueline, Ngo Handy

Suzanne, Ngo Handy Evelyne, Ngo Handy Arlette, Ngo

Handy Paulette (Ngo Mbem).

NGO NJÉ HANDI a ke libii i lôg Sénd; a gwal MINKA mi

NJÉ, NJÉ NJÉ, NJÔG NJÉ, NTEP NJÉ, HANDI NJÉ.


40

HANDI HANDI Joseph René ni NGO NGÉ Esther ngond

ndôg Njee i Ndog Nlep, ba gwal HANDY HANDY I bisu,

HANDY HANDY i yônhe i ba, HANDI HANDI Samuel,

NGÉ HANDI Jean Paul, HANDI HANDI Augustin, NGO

HANDI Cécile, NGO HANDI Alice, NGO HANDI

Evelyne, NGO HANDY Marie Jacquard, NGO HANDI

Micheline, NGO HANDY Odile, NGO HANDI Rose, NGO

HANDY Esther, NGO HANDY Florence.

NJOG HANDI Samuel ni NGO MAYAM NJUMBE

Marthe ngond ndôg BÉA I lôg Tei, ba gwal HANDI NJOG

Simon Pierre, MAYAM NJOG Daniel, BATJÔM ba JOG

André, NJOG NJOG Balthazar, HANDI NJOG Joseph

René, NGO NJOG Rose, NGO NJOG Ruth, NGO NJOG

Jeannette, NGO MAYAM Esther Minette, NGO NJOG

Jacqueline.

HANDI HANDI Henri (de Gaulle) ni NGO…….

BÉA HANDI Victor ni NGO LISUK MARGUERITE,

ngond ndôg Béa, ba gwal Ngo Béa Flore.

NGO HANDI Monique (Libado) a gwal MBOM Raymond,

NGO BINYEGI Marie-Claire, NGO NACK (Ngo Nkôt).

NGO HANDI Rose a gwal HANDI Simon ni Ngo HANDI

Jacqueline.

HANDI NKÔT Alexandre ni NGO LISUK MARTHA ba

gwal …..


41

NSÔA NKÔT ni NGO BAHEBEG Marie

NYOBE NDIGII

NDIGII NDIGII Emmanuel

BAYIHA ba NDIGII Jean ni NGO NJOG NGWÉM

Colombe ba gwal…

MINKA mi MAOG ni NGO MINTAMAG Elisabeth ba

gwal…

NKÔT MAOG.

TÔNJÉ TÔNJÉ Gaston

ni NGO NGAN YÔN Marie, ngond ndôg SÉND i lôg

PIMA, ba gwal TÔNJÉ TÔNJE Jean Siegfried (TÔNJÉ i

NGO NGAN), TÔNJÉ TÔNJE Séraphin, BITÉG bi TÔNJÉ

Martial, TÔNJÉ TÔNJÉ Simon, NGO TÔNJÉ Colette,

NGO TÔNJÉ Jolie, NGO TÔNJÉ Louise;

ni NGO MANDEÑ Catherine, ngond ndôg BÉA, ba gwal

TÔNJÉ TÔNJE Gaston, TÔNJÉ TÔNJE Guillaume,

MANDEÑ ma TÔNJÉ, SIMB TÔNJÉ Michel, NGO

TÔNJÉ Bernadette, NGO TÔNJÉ Céline, NGO TÔNJÉ

Sylvie;

ni ZOBO Clothilde ngond TÔND, ba gwal TÔNJÉ TÔNJÉ

Charles Pascal, TÔNJÉ TÔNJÉ Aubin Benjamin, ABANDA

TÔNJÉ Boniface, NGO TÔNJÉ ZOBO Antoinette, NGO


42

TÔNJÉ Suzanne (NGO NYOBE), NGO TÔNJÉ Doris,

NGO TÔNJÉ Mispa Géraldine.

TÔNJÉ TÔNJE Guillaume (NJOG)

ni ngond pulasi le PÉRIGNON ba gwal NGO TÔNJÉ

MYRIAM ;

ni ngond pulasi i pe le LEVRAY, ba gwal LEVRAY David

ni LEVRAY Emanuelle

ni nwa wé ngond pulasi ki i BRETAGNE (TREBEURDEN)

le LEGAFRIC Suzanne, ba gwal TÔNJÉ TÔNJE Olivier,

NGO TÔNJÉ Anne, NGO TÔNJÉ Gaëlle, NGO TÔNJÉ

Gaétane, NGO TÔNJÉ Suzanne.

TÔNJÉ TÔNJÉ Pascal Emmanuel

ni ngond Bamun ba gwal TÔNJÉ TÔNJE Guy

ni NGO NKON Marie, ngond ndôg SÉND ba gwal TÔNJÉ

TÔNJE Jean Pascal, NGO TÔNJÉ Marie Odette, NGO

TÔNJÉ Lydie Emmanuelle, NGO TÔNJÉ Marthe.

BAKANG ba TÔNJÉ

ni NGO NYUNAY LIBAM ngond ndôg SUL, ba gwal

BITÉG bi BAKANG, NYUNAY BAKANG, TÔNJÉ

BAKANG, BAKANG ba BAKANG, DIKÔM di

BAKANG, NGO BAKANG Elise Olga, NGO BAKANG

Marie Paule ;


43

ni NGO INAK NJÔKI Martine Dora ngond BIKOK i lôg

BISUU i lôg BAGI, ba gwal BAMB BAKANG ni PÔL

BAKANG.

TÔNJÉ TÔNJÉ Jean Siegfried (TÔNJÉ NGO LIKAA)

ni GOUFAN TIBANA, ngond BEKPA, ba gwal TÔNJÉ

TÔNJE Anicet, TÔNJÉ TÔNJE Placid ;

ni NGO BÉA NDÉBI, ba gwal NGO TÔNJÉ Marcelle

Emilienne ;

ni NGO TELEP, ba gwal NGO TÔNJÉ Jacqueline, NGO

TÔNJÉ Pauline, TÔNJÉ TÔNJÉ…

NGO TÔNJÉ Mispa a gwal TÔNJÉ Jean Samuel ni NGO

NYOBE Suzanne, i mbuh, a ke Bikok.

NGO TÔNJÉ Delphine a gwal TÔNJÉ Jean Siegfried

(YÔGÔ) ni LIKAA Joseph Duclos nu a bi wo likondo li

bebee.

NGO TÔNJÉ Rose a gwal TÔNJÉ Jean Paul ni NGO

TÔNJÉ Jolie. i mbuh, a ke libii i ndôg Tjog.

NGO TÔNJÉ Claudine a gwal TÔNJÉ Jean Bertin ni NGO

TÔNJÉ Olga Philomène

NGO TÔNJÉ Lucie a gwal TÔNJÉ Camille. i mbuh a ke

libii i Tônd.


44

NGO TÔNJÉ Angeline a gwal NGO LIKAA Suzanne

NGO TÔNJÉ Régine a gwal… i mbuh, a ke libii Babimbi.

LIBOHO li BATIND (LIBOHO li HIOBI) ni NGO

NKÔNJOG Julienne ngond ndôg BÉA i lôg NKÔNJOG, ba

gwal NGÉ LIBOHO Philémon, NKÔNJOG LIBOHO,

BATIND ba LIBOHO Justin, LIBOHO li LIBOHO Daniel,

BILÔN bi LIBOHO, NGO LIBOHO Suzanne, NGO

LIBOHO Nicole NGO LIBOHO Isabelle.

NYEMEG NYEMEG Jean.

ni NGO BAMA MAKOÑ ba gwal NYEMEG NYEMEG

Gabriel, BAMA NYEMEG, NYEMEG NYEMEG Raphaël,

NGO NYEMEG Rosalie, NGO NYEMEG Thérèse ;

ni NGO NJIGI Agnès ngond ndôg NEN ba gwal NJIGI

NYEMEG Richard, NGO NYEMEG Marie d’Egypte, NGO

NYEMEG Rose, NGO NYEMEG Jeannette ;

ni NGO NJIGI Alvine, manyañ nu mbuh nu NGO NJGI

Agnès, ba gwal ÉÑ NYEMEG, NYEMEG NYEMEG

Charles Guy, NGO NYEMEG Christine, NGO NYEMEG

Séraphine Catherine, NGO NYEMEG Madeleine, NGO

NYEMEG Adèle.


45

BÉBGA LISÔM ni NGO NTEP Béatrice ngond ndôg Sénd i

Ngombas ba gwal LISOM li BEBGA ni Ngo BEBGA…

MAKON ma LISÔM

ni NGO NGÉ NGAMBI Maria ngond lôg Ngônd i Son

Baje, ba gwal NGE MAKON Luc, Ngo MAKON Adèle,

Ngo MAKON Pauline, Ngo NGE Florence

ni NGA OWONA Géraldine, ngond Ewondo i mvog

Amougou, ba gwal MESSI Aloys, Ngo MAKON MBANI

Richette, NGIJOI MAKON Wilfried

LISOM li LISOM

(UM) BAMA ni NGO NGWÉM BAKEDEG Agathe ngond

ndôg SÉND ba gwal BAMA (UM) Emmanuel, NGWÉM

BAMA (UM) Dieudonné, BAMA BAMA (UM) Thomas,

MBOG BAMA (UM) Jean Richard, BAMA BAMA (UM)

Etienne, BAMA BAMA (UM) Emmanuel Désiré, NGO

BAMA Pauline, NGO BAMA Irène, NGO BAMA Agathe,

NGO BAMA Blandine, NGO BAMA Angèle Doline.

BAMA BAMA Daniel ni NGO NEMI MBOGBA CECILE

…ngond ndog Ngond ba gwal BAMA BAMA Paul, BAMA

BAMA Jean Jules, BAMA BAMA Guy David, BAMA

BAMA Benjamin, NGO BAMA Pauline Nadège, NGO


46

BAMA Rose (NGO MINYEM), NGO BAMA Pauline

(NGO NEMI)

BAMA BAMA (NYEMEG) David ni NGO NDUM

MANDENG Marie Pauline (ndog TJOG i NGUY BASAL

MAKÔMOL) ba gwal NDUM BAMA, BAMA BAMA,

NGO BAMA Myris, NGO BAMA…., NGO

BAMA….,NGO BAMA…, BAMA BAMA.

BAYIHA ba BAMA ni NGO NGAN Evelyne ba gwal

BAMA BAYIHA Moïse, BAMA BAYIHA Jean Emile,

MAKEY ma BAMA Jules, NGO BAMA Madeleine.

GWADE bi BAYIHA

ni NGO NYOBE YAYI (ndog Béa) ba gwal BAYIHA ba

GWADE, GWADE bi GWADE….

ni ngond Makea ba gwal

NKÔT NKÔT David ni MINKA mi NKÔT Emmanuel ba

mbod bé.

NGÉ MANDOÑ Pierre ni Ngo MASÔK Hanna ba bi bod bé

M’BÉA YAP Daniel (hi loga hi lilog hi bum BAYÉGI) a bi

bod bé

BIKIM bi NJOG a bi bod bé.

TEGEL BATIND, NGE BATIND, ni BILÔN bi BATIND ba bi

bod bé.


47

NDUM MATOY a mbod bé.

NGIJÔY LISÔM ni NGO PONDI Cécile ba mbod bé.

Mbubuha i ÉÑ BAMB

HANDI HANDI Ruben ni NGO MASÔK Esther ngond

BIKOK, ba gwal HANDI Joseph Roger, HANDI Paul

Simon, NGO HANDI Sylvie, NGO HANDI Axelle.

LIKUND li HANDI Paul ni NGO MBOGBA Ernestine

ngond ndôg SÉND ba gwal NGO MBOGBA Paulette,

HANDI LIKUND Pascal, MBOGBA LIKUND Emmanuel,

PONDI LIKUND Patrick, NGO LIKUND Paulette, NGO

LIKUND Caroline, NGO LIKUND Ernestine Liliane, NGO

LIKUND Esther Valérie.

NYUNAY HANDI Franklin Amos ni NGAMBI Blandine

ngond LIHALA ba gwal HANDI NYUNAY Cyrille Olivier.

NGO HANDY ELISE a gwal NGO HANDY Blandine

NGO HANDY DAMARIS a gwal NDUM Handy Nicodème

NGO HANDI Déborah

HANDI HANDI Victor ni NGO BIYICK Mirabelle

(Ngond BIKOK i lôg BAGI), ba gwal

HANDI HANDI Samuel (LIBUGA) ni NGO ba gwal


48

BÉBGA HANDI Paul ni Ngo NDOG Marie, Ngond Ndôg

BÉA ba gwal

GWÉT bi HANDI Gabriel Amos

HANDI HANDI Michel ni NGO….. ngond ndôg ……ba

gwal Handy Demilton ni Ngo Handy Arlette

HANDI HANDI Jean Jacques ni NGO….. ngond ndôg ….

ba gwal

NGO HANDI JACQUELINE a gwal MBEM HANDI

NGO HANDY SUZANNE a gwal HANDY Hervé ni

HANDY Eric

MINKA mi NJÉ

NJÉ NJÉ

NJÔK NJÉ

NTEP NJÉ

HANDI NJÉ

HANDI HANDI Samuel

ni NGO NGIMBOUS. ngond ndôg SÉND ba gwal HANDY

HANDY Jeff, Ngo HANDY Gaël, Ngo HANDY Cécile,

HANDY HANDY J.M.

ni DIKANDA ba gwal HANDY HANDY Yvan


49

NGÉ HANDI

Ni NGO YANA ba gwal Handy Ngé Emile

ni NGO OTTOU Séraphine ngond … ba gwal HANDY

NGÉ Samuel, Ngo NGÉ Alice

HANDY HANDY Augustin.

NGO HANDY CÉCILE a gwal HANDY René Charles

NGO HANDY ALICE a gwal HANDY René Cristel

NGO HANDY ROSE a gwal NGO HANDY Evana

MAYAM NJOG Daniel ni NGO NACK ba gwal NGO

MAYAM ni MAYAM MAYAM Daniel

NGO NJOG ROSE a gwal NGO NJOG Marthe

NGO NJOG JEANNETTE a gwal NJOG Samuel.

MBOM Raymond ni Ngo GWET bi NJIP ngond lôg

Ngônd ba gwal MBOM Patrice, NGO MBOM ( Ngo

Handi), NGO MBOM (Ngo Nsôga), NGO MBOM ( Ngo

Kinyok).

HANDI Simon ni M’BENGONO EDOU ba gwal HANDI

Joseph Rigobert, HANDI Pascal Alain, HANDI René

Bertrand, NGO HANDI Rosalie, NGO HANDI Marthe.


50

NGO HANDY JACQUELINE JULIENNE a gwal HANDY

Pascal Simon, HANDY René Bertrand, NGO HANDY

Roseline, NGO HANDY Marthe

TÔNJÉ TÔNJÉ (i Ngo Ngan) Jean Siegfried

TÔNJÉ TÔNJÉ Séraphin

BITÉG bi TÔNJÉ Martial

TÔNJÉ TÔNJÉ Simon

TÔNJÉ TÔNJÉ Gaston ni ÉMÉTÉNÉ Angeline( ngond

Yambasa)

TÔNJÉ TÔNJÉ Guillaume ni ba gwal TÔNJÉ TÔNJÉ

Guillaume

MANDEN ma TÔNJE ni BISSA NLOMNIAT SOLANGE

ba gwal TÔNJÉ MANDENG Gaston, NLOMNIAT

MANDENG Celestin, Ngo MANDENG Catherine

SIMB TÔNJÉ

TÔNJÉ TÔNJÉ Charles Pascal


51

TÔNJÉ TÔNJÉ Aubin

ABANDA TÔNJÉ

LEVRAY David

TONJÉ TONJÉ Olivier

TONJÉ TONJÉ Jean Pascal

BITÉG bi BAKANG nu ba nsébé le NGOÑOO NJOG

NYUNAI BAKANG

TÔNJÉ BAKANG nu ba nsébél le BI TOÑ BI KÔP

BAKANG ba BAKANG nu ba nsébél le MBÔLÔ NKÔÔ BI

LOO

DIKÔM di BAKANG nu ba nsébél le TÉN PÉG

BAMB BAKANG

PÔL BAKANG


52

TÔNJÉ TÔNJÉ Anicet

TÔNJÉ TÔNJÉ Placide

TÔNJÉ Jean Samuel (Nna)

YÔGÔ TÔNJÉ

TÔNJÉ Jean Paul

TÔNJÉ Jean Bertin

TÔNJÉ Jean Camille

NGÉ LIBOHO ni NGO KWAÑ Marie Madeleine ngond

lôg NGÔND ba gwal KWAÑ Elisabeth Gislaine, NGÉ

Annie Vanessa, LIBOHO li NGÉ Amos Junior Aurélien

NKÔNJOG LIBOHO ni NGO MPECK NOGNYEMB

Nahomy ngond ndôg Béa ba gwal NGO NKÔNJOCK

Julienne Rosette, MPECK NKÔNJOCK Yannick, NGO

NKÔNJOCK Nahomy, NKÔNJOCK NKÔNJOCK Calvin,

NGO NKÔNJOCK Rachel, LIBOHO li NKONJOCK

Amos.


53

BATIND ba LIBOHO ni NGO MENGÉ Victorine (ngond

lôg NGÔND) ba gwal MENGÉ mi BATIND Antoine

Christian, LIBOHO li BATIND, NGO BATIND (NGO

LIBOHO) Suzanne Claude

LIBOHO li LIBOHO ni

BILÔÑ bi LIBOHO ni NGO Nyemeg Jacqueline ba gwal

Ngo Bilôn (Ngo Ngé) Suzie, Ngo Bilôn Brigitte.

NYEMEG NYEMEG GABRIEL ni NGO BATAMAG

AMA ba gwal NYEMEG NYEMEG i pe.

BAMA NYEMEG ni NGO NGWOS Hélène ba gwal

BAMA Jean de la Croix, BAMA Gabriel, NGO BAMA

Séraphine, NGO BAMA Pauline.

NJIGI NYEMEG Richard ni Ngo...

NYEMEG NYEMEG Charles Guy

ni NJANDOG FRIDA ba gwal NGO MINYEMEG

SIDIKI

ni MONY EPÉÉ Victorine(Ngond lôg HÉM) ba gwal

NONGO Minyemeg, MPÔDÔL Minyemeg, PÉG EN

Minyemeg.


54

NGO NYEMEG Séraphine Catherine a gwal NYEMEG

Philippe ni NGO NYEMEG Françoise ;

NGO NYEMEG Rose a gwal NYEMEG Hervé, NGO

NYEMEG Yvonne, NGO NYEMEG Catherine, NGO

NYEMEG Nadine, NGO NYEMEG Yolande, NGO

NYEMEG NGATCHA Christèle, NGO NYEMEG

Pierrette.

NGO NYEMEG Adèle a gwal ÉÑ Yann Chris Manel

HANDI HANDI Calvin a bi bod bé.


55

Lôg HILALAÑ hi BAMB

Bon ba HILALAN hi BAMB

HILALAÑ hi BAMB a gwal bon baa : BAMSEK

HILALAÑ, NUG KUL HILALAÑ, BIBUM bi BILIM bi

KOGO

Balal ba HILALAN hi BAMB

BAMSEK HILALAÑ

ni NGO NYOBE LIKUND ba gwal MANGELE ma

BAMSEK, ni NGO LIMBÔ li MAA bisu ba gwal BAYIHA

ba BAMSEK,

ni NGO LIMBÔ LI MAA i yônhe i ba, ba gwal BAMSEK

BAMSEK Gabriel, LIMBÔ li BAMSEK Pierre, NGO

BAMSEK Salomé.

NUG KUL HILALAN

ni NGO PAGBE NJOG KÔDÔG ba gwal HÔNBA NUG,

BAMSEK NUG, NUG NUG, ni bi ngond bi na,

ni NGO BADA NGENE ba gwal BISOHON bi NUG,

YAMB NUG, MATIP (ma NJOG BITÉG bi NDUM).

BIBUM bi BILIM bi KOGO a bi bod bé.


56

Ndandi i HILALAN hi BAMB

BAYIHA ba BAMSEK

ni NGO LIKÉÑ Marie ba gwal BAMSEK BAYIHA

Samson, BAYIHA ba BAYIHA Jean, LIMBO li BAYIHA

Josué, BADA BAYIHA Victor, LIKÉÑ li BAYIHA Victor;

ni NGO NGÉ NYÔGÔG Madeleine ba gwal NGÉ

BAYIHA Moïse, BIKEY bi BAYIHA Pierre, HILALAÑ hi

BAYIHA David, NGO BAYIHA Elise, NGO BAYIHA

Julienne, NGO BAYIHA Berthe.

BAMSEK BAMSEK Gabriel ni NGO PONDI Agathe ba

gwal BAMSEK BAMSEK Jean Albert, PONDI BAMSEK

Joseph, ÉÔNE BAMSEK Jules, LIMBÔ li BAMSEK Pierre,

NGO BAMSEK Christelle, NGO BAMSEK Marie, NGO

BAMSEK Agathe, NGO BAMSEK Bernadette.

LIMBÔ li BAMSEK Pierre ni NGO BASÔM Bernadette ba

gwal LIMBÔ li LIMBÔ Emmanuel, BASÔM ba LIMBÔ,

MPEK LIMBÔ, LIMBÔ li LIMBÔ, NGO LIMBÔ Marie,

NGO LIMBÔ Jeanette, NGO LIMBÔ Odile, NGO

LIMBÔ Julienne.

NGO BAMSEK Salomé a gwal BAMSEK Jean Bosco.

HÔNBA NUG;


57

ni NGO NKÔNJOG LINJEG ba gwal HÔNBA HÔNBA

Appolinaire, HÔNBA HÔNBA Jean Oscar, NGO HÔNBA

NUG (nu ba nsébél le NGOND NDÔG BÉA), NGO

HÔNBA (nu ba nsébél le NGO MBUE MAN), NGO

HÔNBA Adrienne (nu ba nsébél le NGO NKÔNJOG

LINJEG NAN) ;

ni NGO YANA GWÔDÔG ba gwal HÔNBA HÔNBA

Eugène ;

ni NGO KWÉ MAKANI ba gwal NUG HÔNBA Michel,

NGO HÔNBA (NGO NDOG), NGO HÔNBA (NGO

MAYIBI).

BAMSEK NUG ni NGO MANDEN ma BIKEY ba gwal

BAMSEK BAMSEK Joseph.

NUG NUG ni NGO NKAK TJADE ba gwal NUG NUG

Michel, NGO NUG Julienne.

BISOHON bi NUG ni NGO NYOBE ba gwal NTJAM

BISOHON, SÉ BISOHON Augustin, MATIP ma BISOHON

Guillaume, NKÔNJOG BISOHON David, NYOBE

BISOHON Simon, NGO BISOHON Rose, NGO

BISOHON.

MANGELE ma BAMSEK a bi bod bé.

YAMB NUG to MATIP ma NJOG BITEG ba bi bod bé.


58

Ndindii i HILALAN hi BAMB

BAMSEK BAYIHA Samson

BAYIHA ba BAYIHA Jean

LIMBÔ li BAYIHA Josué

BADA BAYIHA Victor

LIKÉN li BAYIHA Victor

NGÉ BAYIHA Moïse

BIKEY bi BAYIHA Pierre

HILALAÑ hi BAYIHA David

BAMSECK BAMSECK Jean Albert

PONDI BAMSECK Joseph

EÔNE BAMSECK Jules

LIMBÔ li BAMSECK Pierre

LIMBÔ li LIMBÔ Emmanuel

BASÔM BA LIMBÔ

MPECK LIMBÔ

LIMBÔ li LIMBÔ

BAMSECK Jean Bosco

HÔNBA HÔNBA Appolinaire

HÔNBA HÔNBA Jean Oscar a gwal bon i baa :


59

HÔNBA HÔNBA Eugène ni NGO HÔNBA Thérèse Nadine

ba gwal HÔNBA HÔNBA Raphaël, NUG HÔNBA Michel,

HÔNBA HÔNBA Jules, HÔNBA HÔNBA André, HÔNBA

HÔNBA Eugène, HÔNBA HÔNBA Joseph, HÔNBA

HÔNBA Jean Jacques, HÔNBA HÔNBA Ernest, NGO

HÔNBA Jeanne, NGO HÔNBA Thérèse Nadine.

NUG HÔNBA Michel ni NGO ÉKÉMB Téclaire ba gwal

NUG NUG Michel, ÉKÉMB NUG Gabriel, MATONGO

ma NUG Thomas, NGO NUG Irène.

BAMSEK BAMSEK Joseph ;

ni NGO PONDI LIMBÔ ba gwal BAMSEK BAMSEK

Emmanuel, PONDI BAMSEK Simon Pierre, BINGAN bi

BAMSEK Jean Paul Methode, NGO BAMSEK Marguerite,

NGO BAMSEK Anne Marie, NGO BAMSEK Elise

Marlyse;

ni NGO LIKAM Marie ba gwal LIKAM li BAMSEK

Joseph, BAMSEK BAMSEK Jean Pierre, BAMSEK

BAMSEK Gabriel, BIKEY bi BAMSEK Jules Sadrack,

NGO BAMSEK (NGO LIKAM) Madeleine, NGO

BAMSEK Charlotte.

NUG NUG Michel

ni NGO BISÉ Bernadette ba gwal NUG NUG René,

MINYEM mi NUG Benjamin, NUG NUG Justin, KUL


60

NUG Vincent, NUG NUG Dagobert, NUG NUG François,

NGO NUG Julienne, NGO NUG Alice, NGO NUG

Emilienne.

ni liwanda li mudaa a gwal MODE ma NUG Thomas.


61

Lôg NGOMB BAMB: Bon ba NGOMB BAMB

NGOMB BAMB a gwal bon i ba : HILALAÑ hi NGOMB

ni ISOLA i NGOMB

Balal ba NGOMB BAMB

HILALAÑ hi NGOMB a gwal BITAG bi HILALAÑ

ISOLA NGOMB a gwal HILALAÑ hi ISOLA ni GWADE

bi ISOLA Yohanko

Ndandi i NGOMB BAMB

BITAG bi HILALAÑ a gwal bon i ba : YÔMB BITAG ni

HAND BITAG

HILALAÑ hi ISOLA a gwal BAYIHA ba HILALAÑ, UM

HILALAÑ, ISOLA HILALAÑ,

GWADE bi ISOLA.

ni NGO PONDI NENLA ngond lôg KILEM i Bônjok, ba

gwal PONDI GWADE, GWADE bi GWADE Simon, ni

PÔL GWADE Pierre ni Ngo GWADE Dora;


62

ni NGO SON NKÉN, ngond lôg Sénd ba gwal : ISOLA

GWADE, KÔDÔG GWADE, NDOG GWADE, GWADE

bi GWADE Albert ni bôda i ba.

Ndindii i NGOMB BAMB

YÔMB BITAG a gwal NYOBE YÔMB Denis

UM HILALAÑ a gwal GWADE bi UM ni Ngo UM

HILALAN Madeleine ni ngond i pe yada.

PONDI GWADE:

ni NGO YÔME TJÔMB ba gwal…..

ni NGO… ba gwal PONDI Michel, PONDI PONDI

Guillaume, MINKA mi PONDI Pierre, PONDI PONDI

Marcel, MBOGBA PONDI Benjamin, PONDI PONDI

Ruben.

GWADE bi GWADE Simon

Ni OBAMA Marie ba gwal GWADE bi GWADE Moïse,

Ngo GWADE Marthe

Ni Ngo PONDI SAMNIK (Ngo MINKA) ngond ndog Béa

ba gwal GWADE bi GWADE Jean Clément, GWADE bi

GWADE Samuel, Ngo Gwade Christine


63

Ni Ngo MANDENG ba gwal NYEMEG GWADE Sadrack,

ni Ngo TJOMB TONG ngond log Sénd ba gwal TJOMB

GWADE Jean Calvin.

PÔL GWADE Pierre ni NGO LIHINAG ba gwal GWADE

bi PÔL Emmanuel, PONDI PÔL Henri, MABE ma PÔL

Jean Louis, LIHINAK li PÔL Melvin, NLÔMKÔP PÔL

Benajamin, PÔL PÔL Albert ni bi ngond bi ba.

ISOLA GWADE a gwal ISOLA ISOLA Paul, GWADE bi

ISOLA René, BIKÔY bi ISOLA Gaston, Ngo Isola 1, Ngo

Isola 2.

KÔDÔG GWADE a gwal GWADE KÔDÔG Samuel,

NYEK KÔDÔG, MATONGO ma KÔDÔG Jean Paul,

ISOLA KÔDÔG, PONDI KÔDÔG.

NDOG GWADE a gwal GWADE bi NDOG Camille,

NDOG NDOG Alain.

HAND BITAG to BAYIHA ba HILALAÑ to ISOLA HILALAN

ba bi bod bé.

Kitbon i NGOMB BAMB


64

NYOBE YÔMB a gwal NYOBE NYOBE Emmanuel,

PONDI NYOBE Célestin, NGAN NYOBE Jules, YÔMB

NYOBE Jean Paul, YÔMB NYOBE Germain, NGO YOMB

Marguerite.

Ngo UM HILALAN Madeleine a gwal PAGBE UM,

ISOLA UM, MBÔND UM, GWADE bi UM Jean Elysée,

GWADE bi UM

GWADE bi PONDI Michel ni Ngo ba gwal

PONDI PONDI Guillaume ni Ngo ba gwal

MINKA mi PONDI Pierre

PONDI PONDI Marcel

MBOGBA PONDI Benjamin

PONDI PONDI Ruben

GWADE bi GWADE Jean Clément

GWADE bi GWADE Moïse

GWADE bi GWADE Samuel

GWADE bi GWADE Sadrack

GWADE bi GWADE Jean Calvin

PÔL GWADE Emmanuel (GWADE)


65

ni ngond Pulasi ba gwal Ngo PÔL GWADE Pascale

ni Ngo LÔGMO NIB Fidèle ngond lôg Kinit Babimbi ba

gwal Ngo PÔL GWADE Marthe Félicité Sylvie, Ngo PÔL

GWADE Thérèse, Ngo PÔL GWADE Gaëlle, PÔL

GWADE Pierre, PÔL GWADE Antoine

PÔL GWADE Henri (PONDI) ni Ngo MINYEME Marie

ngond lôg Mpôô, ba gwal PÔL GWADE Chantal, PÔL

GWADE Emmanuel, PÔL GWADE Patricia, PÔL

GWADE Alex

PÔL GWADE Jean Louis (MABE) ni Ngo MAYI ngond lôg Babimbi ba gwal

PÔL GWADE Melvin (LIHINAK)

NLÔMKÔP PÔL Benjamin

PÔL PÔL Albert

ISOLA ISOLA Paul

GWADE bi ISOLA René

BIKÔY bi ISOLA Gaston

GWADE bi KÔDÔG Samuel

NYECK KÔDÔG

MATONGO ma KÔDÔG Jean Paul

ISOLA KÔDÔG


66

MINLÉND mi NDOG Camille ni NGALEU Hortense

NDOG NDOG Alain

GWADE bi UM a bi bod bé.

MBUMBUHA i NGOMB BAMB


67

Lôg SÉHI BAMB : Bon ba SÉHI BAMB

SÉHI BAMB

ni NGO NUGA MBEM ngond Mangônd ba gwal

NGÔMBOG SÉHI;

ni NGO MANG MANYIM ngond ndôg SÉND ba gwal

MBOÑ SÉHI;

ni NGO NUGA ngond ndôg SÉND ba gwal GWÉT bi

SÉHI;

ni NGO SÔNGÔ NJIP ngond ndôg BÉA i lôg KOO ba gwal

SÔNGÔ SÉHI;

ni NGO YAA, ngond lôg Ngônd ba gwal SÉHI SÉHI;

ni NGO SIMBA BAKUT ngond Hunjog ba gwal NGOM

SÉHI.

Balal ba SÉHI BAMB

NGÔMBOG SÉHI

ni NGO MINSÉGBE mi gwos ba gwal bon ba na : MBEN

NGÔMBOG, NGÔMBOG NGÔMBOG, SÉHI

NGÔMBOG, NUGA NGÔMBOG.

MBONG SÉHI


68

ni NGO HÔNBA IPUMBI (ngond ndôg SUL) ba gwal

HÔNBA MBONG, NSING MBONG, NGO MBONG SÉHI

mudaa ndôg Ngônd, SÉHI MBONG, NYOBE MBONG.

GWÉT bi SÉHI

ni NGO TITI BILOG na gwal SÉHI GWÉT, GWÉT bi

GWÉT (bi NGO TITI);

ni NGO MBUA GWOS, ngond ndôg Sénd, ba gwal

SÔNGÔO GWÉT, GWÉT bi GWÉT (bi NGO MBUA);

ni NGO LIKUND li BIKÔY, ngond lôg KILÉM ba gwal

GWÉT bi GWÉT (bi NGO LIKUND).

NGOM SÉHI a gwal NGOM NGOM, UM NGOM, NYEK

NGOM.

SONGOO SEHI ni SEHI SEHI ba bi bod bé.

Ndandi i SÉHI BAMB

NUGA NGÔMBOG ni NGO LIPOGA li KILÉM ngond

ndôg BÉA ba gwal YAP NUGA, LIPOGA li NUGA.

ni NGO LIKUND li BIKÔY (yig GWÉT bi SÉHI) ba gwal

SÉHI i NUGA, BAYIHA ba NUGA, NGOM NUGA ni bi

ngond bi ba.

HÔNBA MBONG


69

ni NGO DIKAM di NGWÉM ba gwal : MBONG

HÔNBA, DIKAM di HÔNBA.

ni NGO BASÔÔ ba BUDA (ngond lôg MBANGA) ba

gwal : NYOBE HÔNBA, SÔNGÔÔ i HÔNBA, HÔNBA

HÔNBA ;

ni NGO KOP ma TJADE (lôg koo) ba gwal HÔNBA

HÔNBA.

NSING MBONG

ni NGO NDOI i lôg Njabog (Ndog BÉA) ba gwal NSING

NSING Théophile ni NGO NSING MBONG nu NJOG

BITÉG a nip a kena ngwé i ndôg TJÔG a sem ndi a hôl

NGO PEHA NKÉN.

NGO MBONG SÉHI, kiki a ntémbna jém i lôg yé ndi a gwal

GWÉT bi LIKUND.

SÉHI MBONG ni NGO KOP ma TJADE yig HÔNBA

MBONG ba gwal SÉHI SÉHI (NGO KOP) André

NYOBE MBONG a bi bod bé.

GWÉT bi GWÉT (bi NGO MBUA)

ni NGO MBEM BAYÉMI, ngond ndôg BÉA, nkômba u

NGO NDONGO DIKAM ba gwal MBEM GWÉT


70

NGOM NGOM ni Ngo Libôk Sophie Mélanie ngond lôg

Ngônd i lôg Héndél ba gwal MPÔDÔL NGOM, GWÉT bi

NGOM, NGIJÔY NGOM, NGOM NGOM ni bingond bi ba.

UM NGOM

ni NGO NGÉ UM ngond lôg Ngônd), ba gwal NGÉ UM

ni AWA christine (ngond Tchad lihaa li Gukuni Oueddey),

ba gwal NYEK UM Paul Edouard, UM UM René, BISÉ bi

UM , NGOM UM Pierre, UM UM Tamala Ghislain, Ngo

UM Véronique, Ngo UM Elisabeth, Ngo UM Mélanie.

ni Ngo BISOHONG Marie (ngond Babimbi),ba gwal AWA

Christine ni Ngo UM Esther

NYEK NGOM ni Ngo ISOLA BIYONG Dorothée (ngond

lôg ÔÔ i lôg Sénd) ba gwal UM NYEK François René,

BIYONG bi NYECK Jules André, NYECK NYECK Paul

Benjamin, NGOM NYEK Jacques Henri, Ngo NYECK

Marguerite Joelle, Ngo NYECK Rose Mélanie ni Ngo

NYECK Marie Colette;

Ndindii i SÉHI BAMB

YAP NUGA

ni NGO YÔMB MBANGA ba gwal NGÔMBOG YAP,

NKÉN YAP, YÔMB YAP, NGIMBUH YAP, ni bodaa i ba


71

LIPOGA li NUGA

ni NGO NGWÉM NDONGO (yig NUGA) ba gwal bon ba

na : NYEMB LIPOGA, NYEMEG LIPOGA, ni bingond bi

ba ;

ni NGO NOÑJOG ba gwal GWÉT bi LIPOGA, NOÑJOG

LIPOGA, LIPOGA li LIPOGA Richard.

MBONG HÔNBA

ni NGO EÔNE (ngond lôg SÉND i Mandumba) ba gwal

EÔNE MBONG Samuel, HÔNBA MBONG Joseph,

NSING MBONG

ni NGO MINYEM mi YÔP (lôg Sénd I lôg BOBE) ba gwal

HÔNBA MBONG Sylvain (1924), MINYEM mi MBONG

Daniel.

DIKAM di HÔNBA ni NGO NJOK MAYI (lôg Sénd) ba

gwal NJOK DIKAM

NYOBE HÔNBA, to SÔNGÔÔ i HÔNBA, to HÔNBA

HÔNBA yo i ba i bi bod bé.

NSING NSING Théophile ni NGO NGÔS MUNI (ndôg

SUL i lôg Biyoñ) ba gwal : NSING NSING Robert, NGÔS

NSING Joseph.


72

GWÉT bi LIKUND ni NGO BANAM bi YAYI (ndôg BÉA

lôg KOO) ba gwal : BINAM bi GWÉT Gabriel

SÉHI SÉHI André ni NGO NLOÑ LÉMBA (ndôg BÉA lôg

NKONJOK) ba gwal : NGOM SÉHI, GWÉT bi SÉHI.

EÔNE MBONG Samuel ni NGO SÔBGA BAKANG (ndôg

BÉA lôg NJABÔK) ba gwal : MBONG EÔNE, BAYIHA ba

EÔNE, NSING EÔNE, BAKANG ba EÔNE, EÔNE ÔNE

François, EÔNE EÔNE Samuel.

HÔNBA MBONG Joseph a bi bod bé.

NSING MBONG HÔNBA a bi bod bé.

HÔNBA MBONG Sylvain ni NGO LISUK (ndôg Nen) ba

gwal HÔNBA HÔNBA Jonathan, LISUK li HÔNBA Luc,

HÔNBA HONBA Sylvain, MBONG HÔNBA Manasé.

MINYEM mi MBONG Daniel ni NGO DIYANI (ndôg BÉA

i Bôt MAKAK) ba gwal MINYEM mi MINYEM André.

NJOK DIKAM a bi bod bé.

NSING NSING Robert ni NGO……..ba gwal


73

NGÔS NSING Joseph ni NGO……ba gwal NSING NGÔS

Théophile.

BINAM bi GWÉT Gabriel ni NGO NGAN BIBUM bi

BAYI (lôg Mbông I ndôg SUL) ba gwal : GWÉT bi BINAM

Appolinaire, NYEMEG BINAM Joachin.

NGOM SÉHI a mbod bé

GWÉT bi SÉHI a mbod bé.

Kidbon i SÉHI BAMB

YÔMB YAP a ngwal YÔMB YÔMB, YAP YÔMB

NYEMB LIPOGA ni Ngo NGAN Bernadette (ngond lôg

Sénd), ba gwal NGAN NYEMB

NYEMEG LIPOGA

Ni Ngo Nyouma Jacqueline ngond lôg Ngônd i lôg Héndél

(Boum Nyébél) ba gwal Ngo Nyemeg Lipoga Elisabeth

Ni Ngo Ntap Batoum Sara, ngond ndôg Sul i Boumkok, ba

gwal Ngo Nyemeg Lipoga Rose, Ngo Nyemeg Lipoga

Madeleine, Ngo Nyemeg Lipoga Monique, Ngo Nyemeg

Lipoga Bernadette, Lipoga li Nyemeg Simon, Nyemeg


74

Nyemeg Jean Marie, Ntap Nyemeg Thomas, Nyemb

Nyemeg Pierre.

LIPOGA li LIPOGA ni Ngo Nginjel Marie ba gwal

LIPOGA li LIPOGA S R, NGINJEL LIPOGA, LIPOGA li

LIPOGA J

GWÉT bi BINAM Appolinaire ni Ngo ba gwal BINAM bi

GWÉT Antoine de Padoue, UM GWET Jean, NYEMECK

GWÉT JOACHIM, BINAM bi GWÉT Gabriel

NYEMECK BINAM Joachim ni Ngo ba gwal BINAM bi

NYEMECK Gabriel, NDUM NYEMECK Joseph, BIBOUM

bi NYEMECK Gregoire, GWÉT bi NYEMECK Valery

MPÔDÔL NGOM ni NGO

GWÉT bi NGOM ni NGO NLÔMGAN Marcelline ngond

BIKOK i lôg BAGI, ba gwal NGOM GWÉT ni NGO

GWÉT.

NGIJÔY NGOM ni …… ba gwal MPÔDÔL NGIJÔY,

NGOM NGIJÔY J D, NGOM NGIJÔY

NGOM NGOM a gwal NGOM NGOM


75

NGÉ UM Charles a gwal bon 8

NYECK UM Paul Edouard

UM UM René a gwal UM UM Paul René

BISÉ bi UM

NGOM UM Pierre

UM UM Tamala Ghislain

Ngo UM Elisabeth a gwal UM Bertrand, LOÑ Emmanuel

Serge, NYECK Thierry

UM NYECK François René ni Ngo NYECK Jeanne Olive

(ngond ndôg BEA), ba gwal NYECK UM Paul Alex

BIYONG bi NYECK Jules René

NYECK NYECK Paul Benjamin ni Ngo BIKÔY Géraldine

(ngond lôg Sénd), ba gwal Ngo NYECK Jordanie

NGOM Jacques Henri


76

LOG NGOM HIMBON BAYÉGI BA NGÉ

Bon ba Ngom HimbonNgom himbon a gwal PEM Ngom

Ba lal ba Ngom HimbonPém Ngom a gwal PEHA Pém, JÖN li Pém, KAMEN Pém, NGOM Pém, MASANAL ma Pém, SAK Pém, NYOBE Pém, NJEN Pém, NDOG Pém, GWOM bi Pém, HANDI Pém.

Ndandi I Ngom HimbonKamen Pém a gwal YAMB Kamen, KAMEN Kamen, MBOGBA Kamen, BIKUN bi Kamen, NGAN Kamen KOTOG Kamen ni HUNJE KamenMasanal ma Pém a gwal PEM Masanal

Ndindii i Ngom HimbongMbogba Kamen a gwal KAMEN MbogbaPém Masanal a gwal BAYEGI ba Pém, GWOM bi Pém, NYOBE Pém ni SAK Pém

Kidbon i Ngom HimbonKamen Mbogba a gwal MANDENG ma KamenBayégi ba Pém a gwal MBONG Bayégi, NYOBE Bayégi, BAYEGI ba Bayégi ni NTEP BayégiGwom bi Pém a gwal KAMEN Gwom ni MANG GwomSak Pém a gwal NJIGI Sak, SAK Sak 1, NGE Sak ni GWOM bi Sak

Mbumbuha i Ngom HimbonMbon Bayégi a gwal MBONG Mbong Oscar, NYOBE Mbong, BAYEGI ba Mbong, LISUG li Mbong, MANJAG ma Mbong, BIKOI bi Mbong ni BONG MbongKamen Gwom a gwal MANG Kamen 1, LIWANDI li Kamen, BINON bi Kamen, KAMEN Kamen 1, MANG Kamen 2 ni PEM Kamen


77

Mang Gwom a gwal TEGEL Mang, NYOBE Mang, BEL Mang ni MANG MangSak Sak 1 a gwal SAK Sak 2Ngé Sak a gwal NGE NgéGwom bi Sak a gwal SAK Gwom

Mbumbuha Ngom Himbon + 1Mang Kamen 2 a gwal KAMEN MangLiwandi li Kamen a gwal KAMEN Liwandi, Kamen Kamen 1 a gwal MANG Kamen 3, BINON bi Kamen ni KAMEN Kamen 2 Tégél Mang a gwal NYOBE Tégél ni BEL TégélMang mi Mang 1 a gwal MANG mi Mang 2, YON Mang, TEGEL Mang ni BIYONG bi Mang


78

LOG MANYIM MA HIMBON BAYEGI BA NGÉ

Bon ba Manyim ma HimbonManyim ma Himbon a gwal NGOH Manyim, MBABI Manyim ni BIKUN bi Manyim

Ba lal ba Manyim ma HimbonNgoh Manyim a gwal ETOGE Ngoh, MANYIM ma Ngoh, MBABI Ngoh ni TITINWEL NgohMbabi Manyim a gwal YAMB Mbabi, BANAG ba Mbabi, NGOH Mbabi, NKEN Mbabi, BOT ba Mbabi, NUMA Mbabi, MANYIM ma Mbabi, NGAN Mbabi ni NKONJOG Mbabi

Ndandi Manyim ma HimbonEtoge Ngoh a gwal SEHI EtogeManyim ma Ngoh a gwal NGOH Manyim, LINJEG li Manyim ni EYUG ManyimMbabi Ngoh a gwal NDOG MbabiYamb Mbabi a gwal GWET bi YambBanag ba Mbabi a gwal PUDA Banag ni MBABI BanagNgoh Mbabi a gwal NJOG Ngoh, NKONJOG Ngoh ni MBABI NgohNkén Ngoh a gwal PAMB Nkén ni BILONG bi Nkén

Ndindii Manyim ma HimbonSéhi Etoge a gwal ETOGE Séhi ni NKONJOG SéhiNgoh Manyim a gwal BIKUN bi Ngoh 1 ni BIKUN bi Ngoh 2Linjeg li Manyim a gwal NGOH Linjeg, WAHNYO Linjeg, YOGO Linjeg, LIBOHO li Linjeg, LISUG li Linjeg, MANYIM ma Linjeg ni MASUHI ma LinjegEyug Manyim a gwal MANYIM ma Eyug, NGOH Eyug ni BOT ba EyugNdog Mbabi a gwal MAÏ Ndog, MBADI Mdog ni NDOG NdogGwét bi Yamb a gwal SONGOO Gwét


79

Mbabi Banag a gwal BOT ba Mbabi, NDOUMA Mbabi, MBABI Mbabi, BANAG ba Mbabi, PUDA Mbabi ni BIBUM bi MbabiNjog Ngoh a gwal NGOH Njog, BAYI ba NJOG ni NYOGOG NjogPamb Nkén a gwal TUK PambBilong bi Nkén a gwal NLEND Bilong, BANAG ba Bilong, MOMHA Bilong, UM Bilong, BASONG ba Bilong, BILONG bi Bilong, NJOG Bilong ni NGAMBI Bilong

Kidbon i Manyim ma HimbonBikun bi Ngoh 1 a gwal NGAN Bikun, NKOT Bikun, NJAMA Bikun ni NGOM BikunManyim ma Eyug a gwal MANGELE ma Manyim ni MBEM ManyimBot ba Mbabi a gwal UM Bot, BANAG ba Bot, NGAN Bot, BILEMLE bi Bot, BAMA Bot, YOGO Bot ni BOT ba BotNyogog Njog a gwal NJOG Nyogog, MANDENG ma Nyogog 1, NYOGOG Nyogog 1, NGE Nyogog, BILONG bi Nyogog, SE Nyogog, NGOH Nyogog, LINJEG li Nyogog, NYOGOG Nyogog 2 ni BAYIHA ba NyogogNgoh Njog a gwal NGOH Ngoh ni NJOG Ngoh SamuelTuk Pamb a gwal BAPOUNGE ba TukBanag ba Bilong a gwal BILONG bi Banag, NLEND Banag ni NGOH BanagNjog Bilong a gwal BILONG bi Njog, MAYI ma Njog, BASONG ba Njog, NKEN Njog ni NJOG Njog.

Mbumbuha Manyim ma HimbonUm Bot a gwal YEBGA Um, UM Um ni PONDI UmBanag ba Bot a gwal NGWE Banag ni BANAG ba BanagNgan Bot a gwal BANAG ba Ngan ni NGAN NganYogo Bot a gwal BANAG ba YogoNyogog Nyogog 2 a gwal MANDENG ma Nyogog 2, NJOG Nyogog ni NYOGOG Nyogog 3Nlend Banag a gwal NLEND Nlénd, BANAG ba Nlénd 1, NKU Nlénd, BANAG ba Nlénd 2, PAGBE Nlénd ni JOB li NléndNgoh Banag a gwal NGOH Ngoh ni BINAM bi Ngoh


80

Mbumbuha Manyim ma Himbon + 1Ngwé Banag a gwal NGWE Ngwé Appolinaire, BANAG ba Ngwé, MBOO Ngwé, NGIMBUH Ngwé, KAMEN Ngwé ni BOT ba Ngwé


81

LOG LIKUND LI NGE

Likund li Ngé a gwal NJOG LikundNjog Likund a gwal BILIM bi Njog, KAMEN Njog, MBEI Njog, NOUNGA Njog ni NYEE Njog


82

Ndôg Pôl - WordPress.com · Web viewni Ngo Lingôm ba gwal Handy Og Joseph Legrand (Le Vieux),...

Documents

Transcript of Ndôg Pôl - WordPress.com · Web viewni Ngo Lingôm ba gwal Handy Og Joseph Legrand (Le Vieux),...