Natura 2000 (Vogel- en habitatrichtlijn)

Gerbrand van ‘t Klooster

coördinator RO LTO Nederland

LTO Nederland

Bestuursraad:

Voorzitter: A.J. Maat

Bodem Water Lucht : A.J.M. Vermeer

Ruimtelijke ordening: T. Beishuizen

Kennis en onderwijs: N. Janssen

Plantaardig: J. Haanstra

Rundveehouderij: S.J. Schenk

Glastuinbouw: N. Ruiter

Sociaal economisch: M. Vulto

Natura 2000

1. Natura 2000 gebieden2. Artikel 6 lid 2,3,4 Habitatrichtlijn

- beheerplannen- vergunningen

3. Natura 2000 probleemschets4. LTO Nederland over Natura 20005. Crisis- en herstelwet

6. Uitwerking N problematiek beheerplannen

7. Conclusies

1. Natura 2000-gebieden

Aanwijzingsbesluiten:- Instandhoudingsdoelen

- habitats en soorten: wat willen we?

- Begrenzing

- perceelsniveau, geen gebouwen

Totaal - 162 Natura 2000-gebieden1.117.000 ha

31% land / 69% water

10% van Nederlandse landoppervlak

2. Artikel 6 EU Habitatrichtlijn, lid 2

Lid 2

- Verplichting tot nemen passende maatregelen handhaving kwaliteit natuurlijke habitats en habitats van de soorten

HOE IN NEDERLAND:

Door beheerplannen:

- beoordeling bestaand gebruik

- opsomming niet-vergunningplichtige activiteiten

- regeling voor stikstof/ammoniakdeposities

- maatregelen niet afdwingbaar

- wel ingrijpen (aanschrijvingsbevoegdheid) mogelijk- binnen 3 jaar na aanwijzing gebieden- Provincie/Rijk bevoegd gezag- AWB procedure

2. Artikel 6 EU Habitatrichtlijn lid 3 en 4

Lid 3- Verplichting passende beoordeling voor elk plan of project dat

significante gevolgen kan hebben- Rekening houdend met instandhoudingsdoelstellingen gebied- Alleen toestemming plan/project als natuurlijke kenmerken

gebied niet worden aangetast en inspraak mogelijk is geweest

Lid 4- Uitzondering voor groot openbaar belang met compensatie

HOE IN NEDERLAND?- vergunningplicht plannen en projecten met mogelijk significantie- voorzorgsbeginsel- aanvulling op andere vergunningen- provincie bevoegd gezag

3. Natura 2000, probleemschets

Raad van State: voorzorgsbeginsel

- te hoge N-deposities natuur- bedrijfsuitbreiding: potentieel significante gevolgen- ook bestaand gebruik ‘vogelvrij’

LNV:- impact Natura 2000 onderschat- teveel ecologie, te weinig economie- voldoende inzet op beheerplannen ?- adequate sturing op doelen en onderbouwing ?

4. LTO Nederland over Natura 2000

Stand still slecht voor boer en natuur:

- 25.000 veehouderijbedrijven op slot: onaanvaardbaar- ontwikkeling noodzakelijk voor:

- (milieu)investeringen- integrale gebiedsopgaven

- wijziging NB-wet nodig:- bestaand gebruik- ontwikkeling binnen plafond moet kunnen- beheerplannen juridisch borgen

- verlagen N deposities onontkoombaar- probleem van landbouw, verkeer en industrie- alle sectoren zullen moeten bijdragen- mix van generieke en gebiedsgerichte maatregelen

5. Crisis- en herstelwet: inzet LTO beloond

Wijziging Natuurbeschermingswet:

– vrijstelling vergunningplicht bestaand gebruik 2004• vraagpunten: vaststelling en ontwikkelingen na 2004

– specifiek beoordelingsregime stikstof• ontwikkeling binnen plafond toegestaan• vraagpunten:

– aanschrijvingsbevoegdheid voldoende? – aanvullend juridische borging maatregelen?– programmatische aanpak

– zwaar N 2000 regime vervalt voor oude NB-gebieden

Stroomlijning en vereenvoudiging procedures

Onteigening ook mogelijk zonder ruimtelijk plan

6. Uitwerking N problematiek beheerplannen

1. Proces

2. Doelen N depositie

3. Discussie N maatregelen

4. Instrumenten zijn communicerende vaten

5. Voorbeeld De Peel

1. Proces

Inventarisatie

huidige depositiesituatievaststelling bronnen (landbouw,verkeer etc.)staat van instandhoudingsdoelen

Analyse ontwikkeling

groei en krimpgebiedsopgaven LOG etc.

Doelen

vaststelling van de specifieke N gebiedsopgave, samenhang water ed.relativering kritische depositiewaarde: ‘tussenwaarde’fasering over meerdere beheerplannenmonitoring en hand aan de kraantoets op haalbaar en betaalbaar

3200 mol

1500 mol

400 mol

2027

2. Doelen N depositie: extra inspanningen in ruil voor flexibiliteit

autonoom

jaar

N-depositie

3. Discussie N maatregelen

Welke instrumenten inzetten:– Drempelwaarde

• 1-2 % hoe onderbouw je dit

– Saldering

• Voorwaarden ?

– Sanering piekbelastingen (> 50 % KDW)?

• techniek of verplaatsen: financiering

– Inzet van techniek

• Incasseren van winst AmvB

• Ontbreken mogelijkheden rundveehouderij

– Aanvullend RO en milieu?

• Drempelwaarde

• Techniek

• Compartimentering/ monitoring

• Salderingsmethodiek

• Piekbelastingen

4. Instrumenten zijn communicerende vaten

5. Voorbeeld De Peel

De opgave in de Peel mol N/ha.jr 

Huidige depositie 3200Tussendoel depositie 2027 1500Te behalen reductie 1700Waarvan landbouw 46% 780

Betekent tot 2027:40 % reductie melkveehouderij80 % reductie IVH

Conclusies

Processtappen, regie en betrokkenheid beheerplan cruciaal

Instandhoudingsdoelen zijn leidend, niet heilig

Maatregelen toetsen op haalbaar en betaalbaar

Benut ruimte Richtlijn door fasering en monitoring

Benut techniek, innovatie en kracht van ondernemen

ZONDER BOEREN LUKT HET NIET, ZONDER NATUUR KAN HET NIET