Uitgevoerd door: Newcom Research & Consultancy B.V.

Auteurs: drs. Neil van der Veer, drs. Steven Boekee, drs. Hans Hoekstra

Publicatiedatum: 25 januari 2020

Nationale Social Media Onderzoek 2020 Het grootste trendonderzoek van Nederland naar het gebruik en de

verwachtingen van social media #NSMO

Social Media zijn niet meer weg te denken uit het media landschap en staan volop in de belangstelling. Maar welke platformen worden op dit moment gebruikt? En met welke frequentie? Wat zijn de stijgers en dalers?

Newcom voert al sinds 2010 het grootste onderzoek van Nederland uit naar het gebruik van Social Media. Dit grootschalige landelijk onderzoek is in 2020 voor het tiende jaar op rij gehouden, met opnieuw een indrukwekkende respons (n=7.000).

Woord vooraf: een korte inleiding

Copyright 2020 Newcom Research & Consultancy B.V.

Alle rechten voorbehouden. U mag publiceren. Maar niets uit dit document mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevens bestand of openbaar gemaakt worden zonder bronvermelding.

De bron die u dient te vermelden is Newcom.nl, inclusief (indien online) een werkende hyperlink en logo vermelding.

3

Het grootste trendonderzoek in Nederland

In januari 2020 heeft Newcom Nederlanders van 15 jaar en ouder uitgenodigd om deel te nemen aan het Nationale Social Media Onderzoek. Via een online vragenlijst kon men deelnemen aan

het onderzoek.

De steekproef van 7.000 respondenten vormt een representatieve afspiegeling van de

Nederlandse bevolking van 15 jaar en ouder.

Mocht u vragen hebben, dan staan de uitvoerende onderzoekers u graag te woord

op 088 – 7704 600 of op service@newcom.nl

De absolute aantallen in deze rapportage zijn een projectie van de resultaten op basis van

de volgende gegevens (Bron: CBS):

• Aantal Nederlanders: 17.282.163• Doelgroep Nederlanders 15+: 14.542.248• Internetpenetratie: 97%• Populatie: 14.064.537

Welke social media platformen worden gebruikt?▪ Hoeveel maken er in totaal gebruik van per

platform?▪ Hoeveel dagelijkse gebruikers zijn er?▪ Wat zijn de trends?

5

Conclusie 1: we zijn met zijn allen meer gebruik gaan maken van social media.

6

Het gebruik van social media groeit overall. Met name Instagram en YouTube worden door meer mensen gebruikt.

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

Gebruik totaal van social media (%)

Whatsapp Facebook YouTube LinkedIn Twitter Instagram

N.b. De getoonde percentages hebben betrekking op de totale steekproef.

N.b. Gebruik WhatsApp is in 2016 voor het eerst gemeten.

7

De volgorde in de top 5 blijft gelijk. Alle platforms in de top 5 groeien. De meeste winst zit bij Instagram.

2019 2020 +/- (#) +/- (%)

11,9 miljoen 12,1 miljoen + 220.000 + 2%

10,1 miljoen 10,4 miljoen + 230.000 + 2%

8,7 miljoen 9,1 miljoen + 430.000 + 5%

4,9 miljoen 5,6 miljoen + 710.000 +14%

4,6 miljoen 4,7 miljoen + 70.000 + 2%

8

TikTok trekt 700.000 Nederlandse gebruikers van 15 jaar en ouder. Twitter en Snapchat groeien.

2019 2020 +/- (#) +/- (%)

3,5 miljoen 3,5 miljoen + 45.000 + 1%

2,5 miljoen 2,8 miljoen + 310.000 + 13%

2,4 miljoen 2,7 miljoen + 310.000 + 13%

- 0,7 miljoen - -

0,4 miljoen 0,4 miljoen + 30.000 + 8%

9

In het dagelijks gebruik van social media is een toename te zien. Instagram is de voornaamste stijger.

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

Dagelijks gebruik van social media (%)

Whatsapp Facebook YouTube LinkedIn Twitter Instagram Snapchat

N.b. De getoonde percentages hebben betrekking op de totale steekproef.

N.b. Gebruik WhatsApp is in 2016 voor het eerst gemeten.

10

Het dagelijks gebruik in aantallen (top 5)

2019 2020 +/- (#) +/- (%)

9,1 miljoen 9,3 miljoen + 195.000 + 2%

6,8 miljoen 7,1 miljoen + 280.000 + 4%

2,4 miljoen 2,8 miljoen + 345.000 +14%

2,7 miljoen 3,4 miljoen + 770.000 +29%

1,3 miljoen 1,5 miljoen + 220.000 +17%

11

Het dagelijks gebruik in aantallen (overige platforms)

2019 2020 +/- (#) +/- (%)

908.000 1.132.000 + 224.000 +25%

734.000 717.000 - 17.000 - 2%

611.000 771.000 + 160.000 + 26%

- 280.000 - -

115.000 133.000 + 18.000 + 15%

12

Conclusie 2: gering vertrouwen zorgt er niet voor dat we afscheid nemen van social media.

13

In de afgelopen vijf jaar bleef het vertrouwen in social media laag. Desondanks vertoont het aantal gebruikte platforms een stijgende lijn.

17% 17% 19%14% 14%

3,3

3,63,7

3,63,7

1,51,7

1,8 1,81,9

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

3,5

4,0

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

2016 2017 2018 2019 2020

Social media - algemene ontwikkeling

vertrouwen aantal platforms aantal platforms dagelijks

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

Gebruik totaal van social media

Facebook Twitter

14

Cambridge Analytica zorgde ogenschijnlijk alleen voor een tijdelijke terugloop in gebruik van Facebook en Twitter.

78%73% 74%

20% 18%20%

15

Het belang van vertrouwen als reden om af te haken van social media neemt niet toe.

48%

16%

46%

20%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

Facebook Twitter

Waarom maakt u geen gebruik meer van Facebook/Twitter?

Percentage dat afgehaakt is vanwege vertrouwen/privacy/nepnieuws*

2019 2020

Basis: gestopt met het gebruiken van Facebook en/of Twitter.* Ik vertrouw het social media platform niet; Vanwege het nieuwe privacybeleid; Te veel nepnieuws; Ik vind de berichten niet betrouwbaar (meer)

Gemiddeld zitten we dagelijks 98 minuten op social media, oplopend naar 143 minuten onder jongeren van 15 t/m 19 jaar.

16Het aantal minuten is in 2020 voor het eerst gemeten; vraagstelling: ‘Hoeveel tijd besteedt u per dag aan het gebruik van soc ial media?’

7,0

90

Basis/LBO/ VMBO/MAVO

MBO/ HAVO/VWO HBO/WO

98102

1027,095

98 minuten

Gemiddeld besteden we elke dag

tijd aan social media

143

114

85

82

15-19 jaar

20-39 jaar

40-64 jaar

65+ jaar

17

Zelfs mensen die zich zorgen maken over nepnieuws, privacy of doorverkoop van gegevens besteden ruim 1,5 uur per dag aan social media.

Leeswijzer: 17% van de ondervraagden is het oneens met de stelling ‘Ik maak mij zorgen over nepnieuws op social media’. Deze groep besteedt gemiddeld 105 minuten per dag aan social media. 59% van de ondervraagden is het eens met de stelling. Deze groep besteedt gemiddeld 96 minuten per dag.

10596

114

94

123

92

0

20

40

60

80

100

120

140

Maakt zich geen zorgen

over nepnieuws op social

media (17%)

Maakt zich wel zorgen over

nepnieuws op social media

(59%)

Maakt zich geen zorgen

over gegevens waarover

social media netwerken

beschikken (15%)

Maakt zich wel zorgen over

gegevens waarover social

media netwerken

beschikken (53%)

Heeft niet het gevoel dat

gegevens door social

media netwerken worden

doorverkocht aan

adverteerders (9%)

Heeft wel het gevoel dat

gegevens door social

media netwerken worden

doorverkocht aan

adverteerders (62%)

Gebruik social media in minuten - Uitgesplitst naar zorgen over privacy en nepnieuws

18

Conclusie 3: in de leeftijdsgroep 15-65 jaar maakt minder dan 10% géén gebruik van Whatsapp. Gemiddeld zit men in 7 Whatsapp-groepen.

Tot aan de 65 jaar heeft Whatsapp een vrijwel volledig bereik. Alleen in de oudere leeftijdsgroepen is nog ruimte voor groei.

19

96%90%

78%

53%

17%

96%93%

85%

61%

36%

97%93%

86%

67%

38%

98%

91% 90%

76%

38%

97%

89% 90%

78%

56%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

15-19 jaar 20-39 jaar 40-64 jaar 65-79 jaar 80+ jaar

Gebruik Whatsapp - Naar leeftijd

2016

2017

2018

2019

2020

20

Whatsapp heeft inmiddels een ogenschijnlijk onmisbare status.

46%

63% 64%61%

47%

3%

15%

21%

25%

35%

14%

7%3% 3% 4%

18%

8%

2% 1% 2%

14%

1% 0%4%

6%9% 9%

12%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

15-19 jaar 20-39 jaar 40-64 jaar 65-79 jaar 80 jaar of ouder

U maakt van verschillende social media platformen gebruik. Welk

platform is voor u op dit moment het meest belangrijk?

WhatsApp Facebook YouTube Instagram SnapChat Anders

Bij deze vraag was één antwoord mogelijk

Gemiddeld zitten Whatsapp-gebruikers in ongeveer 7 Whatsapp-groepen. Onder studenten/scholieren ligt dat ruim hoger.

21Basis: gebruikt Whatsapp

7,0

10,6

7,0

5,8

4,4

3,2

Studerend/schoolgaand

Werkzaam

VUT/ gepensioneerd

Werkloos/ bijstand

Arbeidsongeschikt

5,9

Basis/LBO/ VMBO/MAVO

MBO/ HAVO/VWO HBO/WO

6,47,4

7,0 7,06,7

6,8

Whatsapp-gebruikers bevinden zich gemiddeld genomen in

Whatsapp-groepen

In Zeeland zit men in het minst aantal Whatsapp-groepen, in Overijssel in het grootste aantal.

22Basis: gebruikt Whatsapp

6,2

8,3

5,8

6,0

6,4

6,5

6,5

7,0

7,0

7,2

7,3

7,7

6,8

Whatsapp-groepen

Landelijk gemiddelde

23

Conclusie 4: in een jaar zonder grote schandalen weet Facebook lichtjes te groeien in gebruikers,

behalve onder jongeren.

24

Onder jongeren wordt Facebook minder gebruikt. Onder de andere leeftijdsgroepen is sprake van marginale groei of stabiliteit.

88% 86%

72%

59%

46%

80%

89%

77%

68%

61%

72%

89%

77%

69%

58%60%

82%

74%

66%

56%51%

82%77%

67%

59%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

15-19 jaar 20-39 jaar 40-64 jaar 65-79 jaar 80+ jaar

Gebruik Facebook - Naar leeftijd

2016

2017

2018

2019

2020

25

Drie op de tien dagelijkse Facebook-gebruikers geeft aan (veel) minder vaak Facebook te gebruiken dan voorheen.

Ben ik veel minder gaan

gebruiken

8%

Ben ik minder gaan

gebruiken

22%

Mijn gebruik is niet

veranderd

56%

Ben ik meer gaan

gebruiken

9%

Ben ik veel meer gaan

gebruiken

5%

Ben ik sinds kort gaan

gebruiken

0%

In welke mate is uw gebruik van Facebook veranderd in de

afgelopen 12 maanden? Selectie: dagelijkse gebruikers

Basis: gebruikt Facebook dagelijks

26

Na Whatsapp is Facebook onder alle leeftijden van 20 jaar en ouder nog altijd het belangrijkste social media platform.

3%

15%

21%

25%

35%

18%

8%

2%1% 2%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

15-19 jaar 20-39 jaar 40-64 jaar 65-79 jaar 80 jaar of ouder

U maakt van verschillende social media platformen gebruik. Welk

platform is voor u op dit moment het meest belangrijk?

Facebook Instagram

Bij deze vraag was één antwoord mogelijk

27

Conclusie 5: de groei van Instagram vlakt af, met name onder de doelgroep 15-19 jaar.

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

2016 2017 2018 2019 2020

Ontwikkeling gebruik Instagram per leeftijdsgroep

15-19 jaar 20-39 jaar 40-64 jaar 65-79 jaar 80+ jaar 28

De groei van Instagram vlakt af, met name binnen de doelgroep 15-19 jaar.

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

15

jaar

16

jaar

17

jaar

18

jaar

19

jaar

20

jaar

21

jaar

22

jaar

23

jaar

24

jaar

25

jaar

26

jaar

27

jaar

28

jaar

29

jaar

30

jaar

31

jaar

32

jaar

33

jaar

34

jaar

35

jaar

36

jaar

37

jaar

38

jaar

39

jaar

Facebook vs. Instagram - Gebruik naar leeftijd

Facebook Instagram

29

Het omslagpunt voor het ‘overstappen’ van Facebook op Instagram ligt rond de 20 jaar.

30

Conclusie 6: TikTok wordt op dit moment gebruikt door 700.000 gebruikers van 15+, maar ook door

425.000 gebruikers van 6 t/m 14 jaar.

31

TikTok wordt op dit moment gebruikt door 700.000 gebruikers van 15+, maar ook door 425.000 gebruikers van 6 t/m 14 jaar.

85

185

155

180

110100 105

60

145

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

6 t/m 8 jaar 9 t/m 11 jaar 12 t/m 14 jaar 15 t/m 19 jaar 20 t/m 24 jaar 25 t/m 29 jaar 30 t/m 34 jaar 35 t/m 39 jaar 40 jaar en

ouder

Gebruik TikTok naar leeftijd (x 1.000)

Het gebruik van social media onder de 15 jaar is gemeten onder de ouders.

32

TikTok wordt vooral door meisjes tussen de 9 en 14 jaar omarmd.

25%

41%39%

28%

9%

24%

15%14%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

50%

6 t/m 8 jaar 9 t/m 11 jaar 12 t/m 14 jaar 15 t/m 17 jaar

Gebruik TikTok naar geslacht

Meisje Jongen

Het gebruik van social media onder de 15 jaar is gemeten onder de ouders.

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

6-8 jaar 9-11 jaar 12-14 jaar 15-19 jaar 20-24 jaar 25-29 jaar 30-34 jaar 35-39 jaar

Gebruik social media vanaf 6 jaar

Facebook Instagram YouTube TikTok Snapchat

33

In het totale spectrum heeft TikTok vooralsnog alleen onder de 12 jaar een serieuze positie. Daarna neemt de interesse af.

Het gebruik van social media onder de 15 jaar is gemeten onder de ouders.

Conclusies Nationale Social Media Onderzoek 2020

De conclusies van het Nationale Social Media Onderzoek 2020

35

1. We zijn met zijn allen meer gebruik gaan maken van social media.

2. Gering vertrouwen zorgt er niet voor dat we afscheid nemen van social media.

3. In de leeftijdsgroep 15-65 jaar maakt minder dan 10% géén gebruik van Whatsapp. Gemiddeld zit men in 7 Whatsapp-groepen.

4. In een jaar zonder grote schandalen weet Facebook lichtjes te groeien in gebruikers, behalve onder jongeren.

5. De groei van Instagram vlakt af, met name onder de doelgroep 15-19 jaar.

6. TikTok wordt op dit moment gebruikt door 700.000 gebruikers van 15+, maar ook door 425.000 gebruikers van 6 t/m 14 jaar.

Meer informatie? Neem contact met ons op!

36

drs. Neil van der Veer | drs. Steven Boekee | drs. Hans Hoekstra

www.newcom.nl | service@newcom.nl

Vestiging Enschede

Hengelosestraat 221

7521 AC Enschede

Vestiging Amsterdam

Herengracht 564

1017 CH Amsterdam

Newcom Research & Consultancy B.V.

T: 088 – 7704 600

▪ Wij geloven dat succesvolle organisaties in nauw contact staan met hun doelgroep. Dit betekent dat succesvolle organisaties de doelgroep écht kennen en begrijpen. Alleen dan zijn organisaties in staat de beste klantervaring te geven.

▪ www.exploratio.nl is een label van Newcom.

Titelstijl van model

bewerken

38

• Newcom Research & Consultancy is een onafhankelijk bureau dat organisaties met full-service marktonderzoek inzicht geeft in hoe zij optimaal kunnen aansluiten bij de wensen van de doelgroep. Denk aan het testen van concepten, onderzoek naar de behoeften en tevredenheid van klanten en imago onderzoek.

• Newcom werkt vanuit kantoren in Enschede en Amsterdam.

• Newcom is aangesloten bij de MarktOnderzoekAssociatie (MOA), bestempeld als een Fair Data Company en bovendien is Newcom, NEN-ISO 9001 en ISO27001 gecertificeerd.

* De certificering van ISO272001 is geregistreerd onder nummer 1281702 en met de scope ‘Het leveren, ontwikkelen en de support van de SAAS-oplossingen onderzoekstool.nl en explora-zorg.nl en het uitvoeren van klant- en marktonderzoek.

Het veldwerk voor dit onderzoek vond plaatsin samenwerking met Panel Inzicht

Panel Inzicht is gespecialiseerd in het uitvoeren van online kwantitatief onderzoek. Panel Inzicht beschikt over één van de

grootste ISO gecertificeerde onderzoekspanels van Nederland. Wij helpen u graag bij het uitvoeren van uw online

onderzoek.

Mogen wij u ook in contact brengen met uw doelgroep?

Neem dan contact op met ons:

Panel Inzicht

0341-760055

INFO@PANELINZICHT.NL

WWW.PANELINZICHT.NL

31

Uw partner bij online veldwerk!

Bijlagen

41

Totaal gebruik naar leeftijdsgroep

% gebruik 15-19 jaar 20-39 jaar 40-64 jaar 65 - 79 jaar 80+

97% 89% 90% 78% 56%

51% 82% 77% 67% 59%

90% 79% 63% 46% 35%

82% 57% 33% 18% 16%

9% 47% 37% 19% 15%

21% 32% 25% 19% 11%

17% 26% 21% 11% 11%

72% 35% 8% 2% 3%

17% 9% 2% 1% 0%

De getoonde percentages hebben betrekking op de totale steekproef.

42

Dagelijks gebruik naar leeftijdsgroep

% gebruik 15-19 jaar 20-39 jaar 40-64 jaar 65 - 79 jaar 80+

85% 78% 66% 50% 28%

26% 57% 53% 48% 37%

60% 41% 17% 6% 3%

53% 29% 14% 7% 4%

52% 21% 2% 0% 1%

9% 10% 9% 4% 4%

1% 7% 7% 2% 2%

4% 6% 5% 5% 5%

6% 4% 1% 0% 0%

De getoonde percentages hebben betrekking op de totale steekproef.