Naar Een Eerlijk Asielbeleid in 5 Stappen

19
Actieplan Naar een eerlijk asielbeleid in 5 stappen

Transcript of Naar Een Eerlijk Asielbeleid in 5 Stappen

Page 1: Naar Een Eerlijk Asielbeleid in 5 Stappen

Actieplan

Naar een eerlijk asielbeleid in 5 stappen

Page 2: Naar Een Eerlijk Asielbeleid in 5 Stappen

 

Naar een eerlijk asielbeleid in 5 stappen Inleiding: België, het mekka van de asielzoeker Een gebrekkige wetgeving, onwil en onkunde bij de regering en een tweede generaal pardon hebben van België het Mekka gemaakt voor de illegale migratie naar Europa. België wordt vandaag overspoeld door illegalen (meer dan 17.000 asielaanvragen in 2009) en dat is meer dan terecht. In België kan de illegale migrant immers genieten van één van de meest vrijgevige asiel- en opvangstelsels, en heeft hij de grootste kansen op het uiteindelijk verkrijgen van papieren. In de lovende woorden van de reisagent: "Vanaf dag één wordt opvang verstrekt en de gelukkigen die geen opvang krijgen kunnen via de arbeidsrechtbank 500 euro per dag bekomen. De asielprocedure staat open voor iedereen, ook als je van kandidaat-EU-lidstaten als Albanië en Macedonië komt. Je hoeft geen identiteitspapieren voor te leggen, je houdt die beter achter de hand voor het geval je een tweede aanvraag moet indienen. Als je een weigering krijgt, geen paniek! Er staat een NGO klaar die je graag een advocaat toewijst die je er van zal overtuigen dat het in je belang is om beroep in te dienen. Gratis voor jou, winstgevend voor hem, en je zit nog lekker enkele maanden zoet in de opvang. Wordt je ook in beroep geweigerd, geen paniek! Fabriceer een nieuw bewijsstuk, of haal desnoods je identiteitskaart boven die je in je eerdere procedure verborgen hield. Je dient een nieuwe asielaanvraag in, en je bent weer vertrokken voor een jaartje. Vergeet ondertussen niet aan een gezin te denken, want als je kinderen hebt dan mag je in de opvang blijven tot je jongste achttien is. Vergeet ook niet je aanvraag tot regularisatie in te dienen, want als je dit spel lang genoeg volhoudt (3 jaar met kinderen, 5 jaar zonder), dan wordt je geregulariseerd. Dan moet je weliswaar uit de opvang, maar geen paniek! Je krijgt een leefloon en het OCMW zorgt voor gratis huisvesting, in elk geval beter dan dat samenhokken in die asielcentra.

Page 3: Naar Een Eerlijk Asielbeleid in 5 Stappen

 

Eenmaal geregulariseerd kan je ook je familieleden laten overkomen en misschien een vrouw zoeken in je land. En, oh ja, dan krijg je ook nog een arbeidskaart, dan kan je gaan werken… als je dat tenminste wil." Molensteen rond de nek van de welvaartstaat Het gros van de asielzoekers is laag- tot ongeschoold, soms analfabeet en meestal onze taal onmachtig. Hen aan de slag krijgen is bijzonder moeilijk. Als het al lukt, gaat het gepaard met gigantische kosten van opleiding en bijscholing. Zolang ze 'in procedure' zijn vallen ze ten laste van de opvangcentra. Wie uiteindelijk wordt erkend of geregulariseerd valt terug op een leefloon en het OCMW helpt om een woning te zoeken. Met vergrijzingsbom in zicht wordt onze maatschappij dus aangedikt met een aanzienlijke groep van mensen die amper of niet zijn in te schakelen in de formele economie. Een ongecontroleerde massa-instroom van illegalen en asielzoekers is een molensteen aan de hals van onze samenleving. LDD stelt actieplan op om asielcrisis aan te pakken LDD ging luisteren bij de diverse administraties naar de frustraties van de ambtenaren en stelt daarom een plan voor om op korte termijn een einde te maken aan de status die België geniet als asielland bij uitstek. Een plan met 'gezond verstand', dat zowel aan de opvangwet sleutelt als aan de Vreemdelingenwet zelf. Uitgangspunt is dat België voldoet aan zijn internationale verplichtingen: het opvangen van kandidaat-vluchtelingen en het beschermen van mensen op de vlucht voor vervolging, oorlog geweld. Hierbij gaat LDD uit van de Europese richtlijnen, en de procedures die in onze buurlanden gelden. Het voorliggende actieplan is dus juridisch perfect uitvoerbaar. LDD gaat er van uit dat er drie hoofdmotieven aan de grondslag liggen van de grootschalige asielmisbruiken in België: materiële voordelen, door het ideale opvangsysteem het vooruitzicht van een algemene of individuele regularisatie de bescherming tegen een eventuele repatriëring Neem die drie motieven, die niets te maken hebben met een nood aan bescherming tegen oorlog of vervolging, weg en de lokroep voor potentiële oneigenlijke asielzoekers om in België asiel aan te vragen zal snel verstommen. Tegelijk worden de rechten van 'echte' asielzoekers gevrijwaard: mensen op de vlucht voor oorlog of vervolging. Zij blijven op elk moment genieten van opvang en kunnen rekenen op een spoedige en faire behandeling van hun zaak. Het actieplan is dus een positieve en constructieve methode om ons asielbeleid bij de wortel aan te pakken. Met gezond verstand dus!

Page 4: Naar Een Eerlijk Asielbeleid in 5 Stappen

 

Ter illustratie: Aantal asielaanvragen, tegenover aantal repatriëringen

Asielaanvragen Repatriëringen

2006: 11.587 6.629

2007: 11.115 4.311

2008: 12.252 3.644

2009: 17.186 (+35%) 3.443 (-48%)

Noot: Van die pogingen tot repatriëring is slechts 75 % gelukt. Tot ¼ van de repatriëring zijn bovendien geen echte repatriëringen maar terugleidingen via de lucht naar het Schengenland van binnenkomst. In 2009 werden dus nog geen 2.000 mensen effectief naar hun land van herkomst gerepatrieerd.

België is de op 2 na grootste aantrekkingspool van asielzoekers pro rato van haar bevolking van de ganse EU, na het ministaatje Malta en Zweden. (Cijfers sept 2008- sept 2009, eurostat)

Totale cijfers Ratio per 1000 inwoners

1. SE 23.305 2,57

2. BE 18.290 1,75

3. NL 14.235 0,85

4. FR 46.280 0,72

5. UK 32.055 0,52

6. DE 24.655 0,29

7. Tot EU 258.605 0, 52

Vergelijking aantrekkingskracht met buurlanden :

België trekt verhoudingsgewijs 2 keer zo veel asielzoekers aan als Nederland, 2,5 maal zo veel als Frankrijk, 3,3 keer zoveel als het Verenigd Koninkrijk en 6 keer zoveel als Duitsland.

Page 5: Naar Een Eerlijk Asielbeleid in 5 Stappen

 

De 5 stappen van LDD:

1. Saneer de opvangcapaciteit

- organiseer alleen opvang voor en gedurende eerste procedure

- sta geen verlengingen meer toe

- vorder de gedane kosten terug

2. Beperk de toegang tot asielprocedure

- schrap de toegang uit 'veilig land'

- verstreng de criteria voor meervoudige aanvragen

- geef DVZ de macht om aanvragen 'kennelijk ongegrond' te verklaren

3. Verhinder kennelijk misbruik van de procedure

- beperk het pro deo carrousel

- beloon proceduremisbruik nooit met regularisatie

4. Uitgeprocedeerd is uitgeprocedeerd

- na weigering volgt direct Bevel om het Grondgebied te Verlaten (BGV)

- zet na BGV de opvang en de steun onmiddellijk stop

- biedt na BGV geen enkel perspectief op regularisatie

5. Maak werk van terugkeer

- richt vrijwillige terugkeercentra op

- repatrieer onmiddellijk de illegalen met BGV

- organiseer eigen repatriëringsairline voor DVZ

- richt gesloten centra in voor gezinnen

Page 6: Naar Een Eerlijk Asielbeleid in 5 Stappen

 

1. De opvangcapaciteit saneren.

De Europese 'opvangrichtlijn' verplicht elke lidstaat om te voorzien in opvang voor kandidaat-vluchtelingen. Momenteel schiet België aan deze plicht tekort, met meer dan duizend hotelkamers en loodzware dwangsommen tot resultaat. LDD stelt voor de voorhanden capaciteit voor te behouden voor wie er werkelijk recht op heeft: asielzoekers in hun eerste procedure. De Europese richtlijn (2003/9/EG ) verplicht tot opvang voor asielzoekers en hun familieleden, en dit tot aan de definitieve beslissing in hun asielaanvraag (art. 3), maar meervoudige asielaanvragers mogen worden geweerd uit de opvang (artikel 16 § 1 a). De Belgische wetgever voorziet in veel ruimere opvangcriteria, zoals het recht op opvang na een tweede asielaanvraag, bij het instellen van een procedure bij de Raad van State, er zijn ook medische gronden, overmacht, het gezelschap hebben van minderjarige kinderen, tot 18 jaar, en het ondertekenen van een verbintenis tot vrijwillige terugkeer. Als men zich beperkt tot wat Europeesrechtelijk verplicht is (zoals het geval is in onze buurlanden) volstaan de vrijgekomen plaatsen om het probleem van de opvang in hotels op te lossen en om eindelijk elkeen die op een correcte manier asiel aanvraagt een dak boven zijn hoofd en passende begeleiding te geven. Cijfers afkomstig van maart ’09 waar LDD de hand op kon leggen, tonen aan dat slechts 69 % van de bewoners in de feitelijke asielprocedure zit, waaronder dan nog veel meervoudige asielaanvragers. Voorstellen LDD: 1. Enkel opvang gedurende de eerste asielprocedure Veel meervoudige asielaanvragen werden ingediend met en louter materialistisch motief, om langer te genieten van de opvang. Daarom moet die geweigerd worden aan hen die een tweede asielaanvraag indienen, wat in lijn is met de Europese minima en de wetgeving in onze buurlanden. 2. Geen verlengingen meer van de opvang LDD wil de verlenging van de opvang na een negatieve beslissing in zijn geheel afschaffen. Hierdoor wordt de opvangcapaciteit voorbehouden voor de groep asielzoekers die 'in procedure' zijn. Men is 'in procedure' vanaf de indiening van de asielaanvraag tot de beslissing van het Commissariaat Generaal voor Vluchtelingen en Staatlozen (CGVS) of desgevallend het arrest van de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (RvV), indien beroep wordt aangetekend. Vanaf dan is de beslissing definitief afgesloten en dient men de opvang te verlaten. Een eventuele administratieve cassatieprocedure voor de Raad van State (RvS)kan geen verlenging van de opvang met zich meebrengen. Een procedure bij de RvS schorst het arrest van de RvV immers niet en heeft slechts een hypothetische kans op slagen. De opvangcapaciteit wordt vandaag voor een groot deel opgeslorpt door mensen die na hun weigering een procedure van aanvraag van machtiging tot verblijf wegens medische gronden ('9 ter') indienen. LDD verzet zich tegen deze praktijk, die volledig los staat van de eigenlijke asielproblematiek. De aanvraag voor medisch verblijf dient ingediend te worden bij het

Page 7: Naar Een Eerlijk Asielbeleid in 5 Stappen

 

consulaat van België in het landen van herkomst, dus voor de komst naar België. De visa die verstrekt worden moeten beperkt zijn tot de duur van de behandeling en kunnen geen aanleiding geven tot een verblijfsrecht voor gezinsleden. LDD kant zich ook tegen de verlenging van opvang indien de uitgeprocedeerde één of meerdere minderjarige kinderen heeft. Gezinnen zijn immers uitgeprocedeerd als zij een weigering krijgen en dienen het grondgebied te verlaten. Hen verder opvangen na de weigering is discriminatoir ten opzichte van andere asielzoekers. Het uitzetten van uitgeprocedeerden is niet onmenselijk, daar de gezinnen gewezen worden op de mogelijkheid tot opvang en onderwijs voor hun kinderen indien zij zich inschrijven in een vrijwillig terugkeerproject (zie verder). 3. Terugvordering van de kosten De Belgische staat verschaft gratis opvang aan asielzoekers en, zoals hoger en aangeklaagd, om allerhande redenen nog aan een half leger uitgeprocedeerde asielzoekers. De asielcrisis die hieruit is gevolgd culmineerde in de beruchte en onwerkelijke dwangsommensaga: asielzoekers die geen opvang kregen werden 500 per dag per persoon in bankbiljetjes uitbetaald. Deze farce bleek voor sommige asielzoekers bijzonder vruchtbaar, zo incasseerden verschillende asielzoekers meer dan 10.000 euro, die snel en triomfantelijk met Western Union naar het thuisland werd verzonden. De regering was dan nog verbaasd toen enkele maanden later een nieuwe volksverhuizing op gang kwam en de asielcapaciteit, ondanks de inspanningen van Fedasil, helemaal ontplofte. Voor LDD is elke euro belastinggeld die op deze manier aan asielzoekers werd uitgekeerd je reinste diefstal. Niet enkel moet deze praktijk nu stoppen, de dwangsommen moeten tot de laatste frank teruggevorderd worden. Zowel Frankrijk als het V.K. hebben in hun respectieve opvangwetten een mechanisme van terugvordering ingebouwd. België blinkt opnieuw uit door laksheid en gaat er waarschijnlijk van uit dat elke asielzoeker per definitie onvermogend is. De realiteit is dat vele asielzoekers duizenden euro's neergeteld hebben voor hun reis naar België. De vermogendheid van sommige ex-asielzoekers werd onlangs aangetoond doordat sommigen bereid zijn tot 5000 euro neer te tellen voor een vals arbeidscontract in de hoop op regularisatie. Ook de asielzoekers die via de chantage van de dwangsommen tot 10.000 euro hebben geïncasseerd hebben, kunnen bezwaarlijk ‘onvermogend’ zijn. LDD pleit er dan ook voor om de bepalingen van artikel 13 punt 3 en 4 van de Opvangrichtlijn om te zetten in de Opvangwet. Indien blijkt dat de asielzoeker vermogend is kan een vergoeding worden geëist voor de verschafte opvang. Het forfaitaire bedrag van deze dagvergoeding dient de regering bij KB vast te stellen. Indien de asielzoeker niet vermogend is, blijft het verschuldigde bedrag openstaan. Deze kan, de dag dat de asielzoeker via arbeid of via uitkeringen eigen inkomsten vergaart, worden teruggevorderd op dat inkomen. Bovendien wordt binnenkort de mogelijkheid geboden aan asielzoekers om na zes maand procedure een arbeidskaart C te bekomen. LDD juicht dit als voorstander van een soepeler arbeidsmigratie toe. Maar het spreekt voor zich dat de asielzoeker die via arbeid inkomsten genereert, een tegemoetkoming dient te betalen voor de opvang die hem verstrekt wordt.

Page 8: Naar Een Eerlijk Asielbeleid in 5 Stappen

 

2. Beperk de toegang tot asielprocedure De bedoeling van een asielaanvraag is bescherming krijgen indien je in je thuisland een 'gegronde vrees voor vervolging' koestert of dat je aldaar een 'reëel risico op ernstige schade' loopt. Dat gaat van onmenselijke behandeling, foltering, executie of ernstige schade door willekeurig oorlogsgeweld. Voor deze 'echte' asielzoekers dient het opvangsysteem, de vluchtelingenstatus en de subsidiaire beschermingsstatus. De realiteit van vandaag is dat slechts 1/5 van de asielaanvragers onder deze categorie valt. De grote meerderheid van de asielaanvragers maakt nul kans op erkenning, simpelweg omdat zij niet voldoen aan de wettelijke criteria. Die grote meerderheid is zich daar ook van bewust, maar vraagt desalniettemin in België asiel aan omdat zij daar twee goede redenen toe hebben: ze worden sowieso toegelaten tot de procedure en krijgen, maandenlang recht hebt op hulp in de opvangcentra, en als ze het lang genoeg volhouden worden ze uiteindelijk toch geregulariseerd. Kortom: het kost niets en levert veel op, in het slechtste geval een bed en maaltijdcheques voor enkele maanden, in het beste een verblijfsvergunning in het rijke Westen. Vandaag staat de asielprocedure in België open voor elkeen die zich 'vluchteling verklaart'. Het volstaat je aan te melden bij DVZ, waar je identiteitskaart of internationaal paspoort wordt gevraagd, maar als je dit achterhoudt is er geen probleem. Je wordt vanaf dag 1 geregistreerd en hebt vanaf dag 1 recht op opvang. Je bent vertrokken voor een verblijf van enkele maanden in afwachting van je beslissing van het CGVS. Dat verblijf kan je gratis nog enkele maanden verlengen door één van de advocaten die aan je mouw trekken beroep te laten aantekenen bij de RVV. Ook je nationaliteit is van geen tel. Een groot deel van de aanvragers komt uit kandidaat-lidstaten van de EU, zoals de honderden Macedoniërs die in februari hun geluk kwamen beproeven. Om het feest compleet te maken worden zelfs aanvragen uit EU-landen Roemenië en Bulgarije behandeld. Op deze 'iedereen-is-welkom-in-onze-asielprocedure'-regel kent onze wet slechts drie uitzonderingen:

- Onderdanen van EU-lidstaten (min Bulgarije en Roemenië) worden gekanaliseerd naar een versnelde procedure die uitmond in een niet-in-overwegingname. - Als je al eerder geregistreerd werd in een Schengenland is de kans groot dat je een 'Dublin'-beslissing krijgt, wat wil zeggen dat België je zal doorverwijzen naar het 'land van binnenkomst' voor de behandeling van je dossier. - Meervoudige asielaanvragen dienen voorzien te zijn van een 'nieuw’ element.

Voor de meeste asielaanvragers stellen er zich bij deze voorwaarden geen problemen, ook niet met de Dublin-regels. Het gros van de asielzoekers komt immers op legale weg de Schengenzone binnen, met een toeristen-, studenten- of familiebezoeksvisum van drie maand, uitgegeven door één van de Schengenlanden. Bij zo'n binnenkomst in de Schengenzone worden geen vingerafdrukken genomen. Je wordt dus nergens geregistreerd en lost gewoon op in de massa. Eenmaal binnen de Unie kun je naar Brussel trekken voor een asielaanvraag. Uiteraard hou je je paspoort met visum achter en verklaar je illegaal met een ‘vervalst’ exemplaar te hebben gereisd, dat uiteraard door de 'smokkelaar' werd ingehouden. Simple comme bonjour, en geen risico op een ergerlijke Dublin-terugleiding naar het land waar je binnenkwam. Ook de vereisten om een na afwijzing een nieuwe asielaanvraag in te dienen zijn niet onoverkomelijk. Voor een 'nieuw element' bel je gewoon naar je thuisland en vraag om een

Page 9: Naar Een Eerlijk Asielbeleid in 5 Stappen

 

'verklaring van je dorpsoudsten', of ga naar je consulaat en vraag een attest van nationaliteit. Je kan ook je identiteitskaart, die je bij je eerste asielaanvraag wijselijk hebt achtergehouden voor de dossierbehandelaar, toch nog voorleggen in je tweede aanvraag. Voorstellen LDD: 1. Strengere eisen voor meervoudige aanvraag

De Belgische wetgeving laat toe dat afgewezen asielzoekers een nieuwe asielaanvraag indienen en zo opnieuw in de procedure komen (en ten laste vallen het overbelaste opvangsysteem). Dat waren er 2.800 in het jaar 2007 (25 %), 2.689 in 2008 (22 %) en vorig jaar maar liefst 4.250! In de laatste drie jaar diende de administratie bijna 10.000meervoudige asielaanvragen te verwerken, met alle kosten van dien, en onmetelijke vertraging in een kwaliteitsvolle verwerking van de gewone asielaanvragen. Bovendien is de slaagkans van meervoudige verklaringen extreem laag: van de 2686 meervoudige asielaanvragen in 2008 verkregen er amper 155 een positieve beslissing. De noodzaak om misbruik van dit stelsel te vermijden is voor iedereen duidelijk.

Ook de Belgische wetgeving voorziet in een ‘filterprocedure’ voor nieuwe asielaanvragen. De asielzoeker dient ‘nieuwe gegevens aan te brengen’, die volgens de wet betrekking moeten hebben op ‘feiten of situaties die zich hebben voorgedaan na de laatste fase van de procedure waarin de vreemdeling ze had kunnen aanbrengen’ (artikel 51/8 van de Vreemdelingenwet). Maar DVZ neemt te veel meervoudige asielaanvragen in overweging, omdat ze het begrip ‘nieuw’ simpelweg als 'nog niet voorgelegd' interpreteert. Zo volstaat een nationaliteits- of identiteitsbewijs van een ambassade, of een nieuw gefabriceerd stavingstuk. De laksheid van DVZ is de bron van grote ergernis bij de dossierbehandelaars van het CGVS en van het personeel van de RvV. Een verstrakking én een striktere toepassing van de wet is nodig.

Voor LDD moeten ‘nieuwe elementen’ betrekking hebben op nieuwe feiten, en moeten met nieuwe stukken worden ondersteund. De nieuwe stukken moeten bovendien de kans op erkenning aanzienlijk groter maken. Hiervoor moet een eigen schriftelijke procedure worden geïnstalleerd bij het CGVS (niet langer DVZ!), zodat de Commissaris-generaal binnen de 15 dagen kan beslissen.

2. Geen toegang voor asielzoeker uit 'veilige landen'

Veel van de asielzoekers die ons land rijk is komen uit landen waarvan je niet zou vermoeden dat ze door oorlog of vervolging worden geteisterd. Zo bevinden er zich zeer veel mensen uit Balkan-landen in de opvangcentra. Hun landen van herkomst vallen onder het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens (EVRM) en sommige zijn zelfs aanvaard als kandidaat-lidstaten van de Europese Unie; zoals Albanië, Macedonië en Turkije. Er is ook een grote groep afkomstig uit, weliswaar arme, maar toch politiek stabiele en veilige landen als Senegal, Mongolië, Oekraïne en Servië. Asielzoekers uit die landen hebben vrijwel geen enkele kans op het verkrijgen van een status en weten dat ook op het moment dat ze een aanvraag indienen. Waarom verspeelt ons land zoveel mensen en energie aan het behandelen van aanvragen waarvan men op voorhand weet dat ze zinloos zijn?

Page 10: Naar Een Eerlijk Asielbeleid in 5 Stappen

 

Het V.K. en Frankrijk hanteren een no-nonsense politiek voor mensen uit veilige en stabiele landen: ze worden eenvoudigweg niet toegelaten tot de procedure en krijgen geen toegang tot de opvang. Opvallend is dat voor hen de ganse Balkan 'veilig' is, terwijl België de meer dan 1000 Serviërs en Macedoniërs die in februari 2010 de bureaus van DVZ bestormden vrolijk toeliet tot de asielprocedure. Het V.K. werkt met een 'Safe Country list' met de volgende landen: "Albanië, Jamaica, Macedonië, Moldavië, Servië, Montenegro, Bangladesh, India, Bolivië, Brazilië, Ecuador, Sri Lanka, Ukraïne en Zuid-Afrika. Deze lijst wordt bijgevoegd bij de Vreemdelingenwet van het VK (UK Nationality, Immigration and Asylum Act, section 94) en wordt door regering opgesteld en aangepast aan de instroom. Indien een burger afkomstig van een land op de lijst asiel aanvraag krijgt hij een beslissing dat zijn zaak 'kennelijk ongegrond' (clearly unfounded) is, tenzij hij zelf het tegendeel kan bewijzen. Hij zal hiertegen beroep kunnen aantekenen, maar slechts wanneer hij is teruggekeerd naar zijn land van herkomst! De Franse tegenhanger van het CGVS, het OFPRA, stelt zelfstandig een lijst op van veilige landen die zij naar believen kan aanpassen. Criteria daarvoor zijn respect voor de rechtstaat en respect voor politieke rechten en vrijheden. De lijst van veilige landen bevat onder meer de volgende landen: Albanië, Benin, Kaapverdië, Ghana, Mali, Mauritius, India, Senegal, Mongolië, Georgië, Ukraïne, Bosnië, Kroatië, Tanzania, Madagascar, Macedonië, Niger. Na het invoeren van dit systeem daalde het aantal aanvragers uit die landen met 80 % in zes maanden tijd! Indien je uit een land op de lijst komt wordt je verzoek behandelt binnen 15 dagen, je krijgt geen recht op opvang en geen voorlopige verblijfsvergunning. Beroep aantekenen kan, maar op eigen kosten en beschermt niet tegen uitwijzing! De honderden economische asielzoekers uit Servië, Macedonië en Albanië die ons land in februari overspoelden zouden vergeefs op de Franse deur geklopt hebben. Het Commissariaat-generaal moet een lijst van 'veilige landen' op stellen, naar analogie met het Franse systeem. Criteria zijn respect voor de mensenrechten, persoonlijke vrijheid en fysieke integriteit. Als DVZ een asielaanvraag registreert uit een land op de lijst, neemt hij binnen de 15 dagen een beslissing tot onontvankelijkheid. Slechts als de asielzoeker met stukken en verklaringen kan aantonen dat er voor hem ernstige redenen bestaan dat hij in zijn land van herkomst bloot staat aan vervolging of ernstige schade, kan DVZ de asielaanvraag mits motivatie ontvankelijk verklaren. Tegen een beslissing van onontvankelijkheid staat voor de asielzoeker uit een veilig land enkel een annulatieberoep open bij de RVV, waarvoor geen pro-deo vergoeding wordt voorzien. 3. Mogelijkheid voor DVZ om een aanvraag 'kennelijk ongegrond' te verklaren In de huidige Belgische asielprocedure gelden in wezen geen ‘ontvankelijkheidsvoorwaarden’. Dit betekent dat asielzoekers die geen enkel probleem hebben gekend zomaar opgenomen worden in de procedure en de opvang. Zo verklaarden meer dan duizend etnische Albanezen letterlijk bij DVZ dat ze ‘economisch asiel’ wensten. Deze oneigenlijke asielzoekers werden geregistreerd en zitten heden in de asielprocedure. Vóór de grote hervorming van de Vreemdelingenwet in 2007 bestond er wel een ontvankelijkheidsprocedure, die DVZ in staat stelde om verzoeken onontvankelijk te verklaren die kennelijk ongegrond waren. Bij de hervormingen sneuvelde deze procedure om

Page 11: Naar Een Eerlijk Asielbeleid in 5 Stappen

10 

 

alles te vereenvoudigen en te versnellen. Ze zette veel asielzoekers ertoe aan om louter materiële motieven opvang en asiel te vragen. DVZ dient na registratie van de verklaringen van de asielzoeker binnen de 15 dagen te beslissen of hij het asielverzoek ‘in overweging neemt” dan wel “kennelijk ongegrond verklaart”. In geval van “in overwegingname” wordt de asielzoeker doorverwezen naar het Commissariaat-generaal. Indien uit de verklaringen blijkt dat de motieven van het asielverzoek geen uitstaans hebben met de criteria van de Vluchtelingenstatus of de subsidiaire bescherming, kan DVZ het asielverzoek op basis van die verklaringen ‘kennelijk ongegrond verklaren’.

Page 12: Naar Een Eerlijk Asielbeleid in 5 Stappen

11 

 

3. Verhinder misbruik van procedure Het Belgische asielsysteem wordt gekenmerkt door grootschalig misbruik van procedure. Elk rechtsmiddel wordt aangewend om de bestaande procedures volledig uit te putten. Daar zijn drie beweegredenen voor: 1. Langer ‘in procedure’ betekent langer genieten van opvang 2. Hoe langer in procedure, hoe meer kans om geregulariseerd te worden. 3. De advocatuur heeft financieel belang bij het aanwenden van elk rechtsmiddel. Deze drie motieven hebben een gecombineerd effect wat de vastberadenheid van de asielzoekers om elk rechtsmiddel dat maar voorhanden is te gaan uitputten. Asielzoekers hoor je, in tegenstelling tot wat vaak gezegd wordt, niet klagen dat een beslissing uitblijft, omdat ze zo lang in de opvang blijven. Die beslissingen zin in 80 % van de gevallen toch negatief, en dus een vervelend feit, waartegen zo spoedig mogelijk beroep tegen wordt aangetekend of een nieuwe procedure wordt opgestart. 1. Proceduremisbruik niet langer belonen Maar meer ingrijpend is de regel dat de administratie nu mensen regulariseert op basis van de duur dat ze in procedure zitten. Dit is quasi een subjectief recht geworden wegens de nieuwe rondzendbrief, die 4 jaar in procedure, 3 jaar indien men kinderen heeft, automatisch beloont met een automatische regularisatie. Het klopt natuurlijk dat asielzoekers geen slachtoffer mogen worden van onredelijk talmen van de overheid. Wanneer zij ‘in procedure zijn’ gaan zij zich immers door een natuurlijk proces hechten aan hun nieuwe omgeving en gaan zij gerechtvaardigde verwachtingen koesteren. Maar het feit is dat de asielzoeker zijn procedure nu probeert te rekken tot deze drempels zijn bereikt.

Door de vernieuwde procedure wordt een asielaanvraag afgerond in minder dan een jaar, beroepsprocedure incluis. Daar ligt niet langer een struikelblok. Maar de administratie rekent nog altijd de termijn vanaf het indienen van de eerste aanvraag, waardoor de opeenvolgende procedures worden samen geteld. Bovendien rekent de administratie ook de periode van een procedure voor de Raad van State mee, die met gemak enkele jaren duurt. Dat zorgt voor duizenden zaken achterstand en duizenden geregulariseerden. Gelukkig werd door de nieuwe filterprocedure voor de RvS het ergste misbruik van deze procedure beperkt, zodat het probleem voor de nieuwe asielaanvragers zal verdwijnen. Voorstel LDD LDD stelt voor om de periode die in aanmerking komt voor een regularisatie te beperken tot de periode vanaf het indienen van een aanvraag tot de betekening van het arrest van de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen. Een afwijzing stuit de termijn. Pas bij een in-

Page 13: Naar Een Eerlijk Asielbeleid in 5 Stappen

12 

 

overwegingname van een nieuwe aanvraag kan een nieuwe termijn starten, en een procedure bij RvS telt uiteraard niet mee. Op die manier wordt het artificieel en vrijwillig rekken van procedure aangepakt. Maar voor de rest wordt de asielzoeker correct behandeld, omdat hij snel duidelijkheid krijgt in de vorm van een beslissing van de Commissaris-generaal. Neem het perspectief op die regularisatie weg, en het proceduremisbruik verdwijnt met een gigantische ontlasting van zowel het asiel- als het opvangsysteem tot gevolg. 2. Pro deo aan banden leggen Het riante Belgische systeem van gratis rechtsbijstand is natuurlijk ook mede oorzaak voor het uitputten van alle mogelijke rechtsmiddelen. ‘Gratis’ betekent niet alleen ‘gratis’ voor de asielzoeker, het betekent ook ‘lucratief’ voor de advocaat want deze wordt voor zijn prestaties vergoed met belastinggeld in de vorm van een pro-deovergoeding. De advocaat wordt per tussenkomst vergoed en die vergoeding is volledig onafhankelijk van de slaagkansen van de procedure. Bij dit systeem lopen de belangen van asielzoeker en advocaat duidelijk samen zodat elke beslissing sowieso aangevochten wordt bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (RvV). Dit vertaalt zich in de cijfers van de Raad: in de Nederlandstalige kamer voor asielzaken (vierde kamer), worden amper 1 op 200 ingediende verzoeken hervormd in een positieve beslissing. De advocatuur gaat dus op grootschalige wijze, quasi automatisch, in beroep tegen elke beslissing die perfect gemotiveerd is en wettelijk correct. Erger nog, de advocaat die weet hoe de vork in de steel zit ‘specialiseert’ zich en maakt standaard verzoekschriften, zodat hij of zij enkele tientallen beroepen per maand kan indienen. In die ‘copy-paste-kant-en-klare’ verzoekschriften worden naam en nationaliteit aangepast, en de pro-deo teller, excuseer: de pro fisco-teller, dikt aardig aan. Het gaat zover dat bepaalde advocaten actief klanten gaan ronselen in asielcentra om toch maar zoveel mogelijk afgewezen asielzoekers te mogen ‘verdedigen’. Helemaal pijnlijk wordt het, als diezelfde advocaten nog een pro-deo vergoeding opstrijken voor het eisen van een dwangsom. Het is duidelijk dat deze perverse en deontologisch onverantwoordelijke houding van een deel van de advocatuur zeer grote kosten met zich meebrengt. Het gaat om extra uitgaven voor de asielzoeker die langer in de opvang blijft, voor de behandeling van al deze pro-forma beroepen bij de RvV, en voor de uitbetaling van de pro-deovergoedingen. De overheid sponsort dus massaal en royaal het procederen tegen haar eigen beslissingen. Het systeem integraal afschaffen is geen optie, want er is een Europeesrechtelijke verplichting tot het verschaffen van ‘kosteloze rechtsbijstand’ in bepaalde gevallen. Maar opnieuw blijkt dat België bijzonder ruim is in het toekennen van die kosteloze bijstand. Artikel 15 van de zogenaamde ‘Procedurerichtlijn’ (richtlijn 2005/85/EG) stelt tal van voorwaarden aan de pro deo verplichting, die alleen geldt voor het eerste beroep, voor de asielzoeker niet zelf over voldoende middelen beschikt, voor een beroep dat kans op slagen heeft, en bovendien kan gerecupereerd worden indien de asielzoeker vermogend blijkt te zijn of naderhand wordt.

Page 14: Naar Een Eerlijk Asielbeleid in 5 Stappen

13 

 

België blinkt in zijn pro-deoregeling uit in Sinterklaaspolitiek. Voor nagenoeg elke procedure is in een pro-deovergoeding voorzien. Van aanwezigheid op het gehoor bij het CGVS tot het indienen van een verzoekschrift bij de RvV, tot een extra premie voor het verschijnen ter zitting bij de RvV, het indienen van een beroep bij de Raad van State en, juist, het eisen van een dwangsom voor de arbeidsrechtbank. Indien de asielzoeker afgewezen wordt, begint met een nieuwe asielaanvraag de 'pro fisco carrousel' opnieuw te draaien als een 'perpetuum mobile'. Voorstel LDD Om die misbruiken in te tomen pleit LDD voor de introductie van een rolrecht voor het indienen van een verzoekschrift bij de RvV. Deze Raad moet de mogelijkheid krijgen om de verzoekende partij te ‘verwijzen in de kosten’ indien het geding ‘tergend en roekeloos’ is, zoals bij de gestandaardiseerde en gedepersonaliseerde ‘copy paste’-verzoekschriften. De pro deo moet worden afgeschaft voor meervoudige asielaanvragers, voor beroep bij de Raad van State, voor het afdwingen van dwangsommen, en voor het annulatieberoep tegen een beslissing van niet-in-overwegingname van DVZ. Tot slot moet een terugvorderingsysteem worden ingevoerd, naar analogie met dat voor verstrekte opvang als de asielzoeker vermogend blijkt of naderhand wordt.

Page 15: Naar Een Eerlijk Asielbeleid in 5 Stappen

14 

 

4. Uitgeprocedeerd is uitgeprocedeerd. Een logische stelling, maar 'uitgeprocedeerd' wil in België in feite iets anders zeggen dan uitgeprocedeerd. Het wil in feite zeggen: “geen paniek, we bedoelen het niet zo, gelieve een ander formulier in te dienen en wacht rustig af”. Sommigen die nu reeds onze nationaliteit verworven hebben stapelden in het verleden de ‘Bevelen om het Grondgebied te Verlaten’ (BGV) op. Een ‘BGV’ verhindert immers niet dat de uitgeprocedeerde ex-asielzoeker een ‘regularisatieaanvraag’ kan indienen wegens ‘buitengewone omstandigheden’ of wegens bijzonder populaire 'medische redenen', of met een aanvraag tot gezinshereniging wegens samenwonen, huwelijk of het vaderschap van een legaal verblijvend kind. Zij die na het verkrijgen van een BGV een aanvraag tot medische regularisatie indienen mogen gewoon verder in de opvang blijven, net als de uitgeprocedeerde ex-asielzoeker met kinderen onder de 18. Ook indien de nieuwe aanvragen, die wel een poosje kunnen duren, geen positief resultaat opleveren is het devies: geduld. De eerste en in die tijd als eenmalig voorgesteld ‘generaal pardon’ van paars werd vorig jaar immers gevolgd door een tweede ‘eenmalige’ algemene regularisatie . Het maatschappelijk signaal van die twee grootschalige regularisaties is dat zij die gevolg geven aan hun BGV de domste zijn. Geduld is het devies, en voor geduld wordt de uitgeprocedeerde ex-asielzoeker beloond met een verblijfsvergunning en kans op een levenslang leefloon. 1. Herstel gezag van BGV Dit ondoordacht en onverantwoordelijk optreden van de politiek is ook een kaakslag voor de ambtenaren van de betrokken diensten. Door het nieuwe ‘algemeen pardon’ heeft de regering met CD&V en Open VLD met één pennentrek jaren van arbeid door DVZ, het CGVS en de RvV van tafel geveegd. De ambtenaren hebben gewetensvol de asielaanvraag van al wie nu wordt geregulariseerd onderzocht en na afloop van dat onderzoek geweigerd, en het bevel gegeven het grondgebied te verlaten. Nu beloont de overheid het leger van uitgeprocedeerde asielzoekers dat verkoos de wet te overtreden . Menig ambtenaar vraagt zich nu af waarom hij of zij al die jaren zo gewetensvol de dossiers heeft afgehandeld. Om een effectief en rechtvaardig vreemdelingenbeleid te voeren is het van primordiaal belang dat de autoriteit van een BGV wordt hersteld. Een 'Bevel' is geen vodje papier maar een klaar en duidelijk wettelijk bevel om het grondgebied te verlaten. Dat brengt met zich mee dat ook de opvang dient te stoppen. Dat betekent ook dat de betrokkene geen regularisatie meer kan aanvragen, om wat voor reden dan ook. Dit wil zeggen dat voor uitgeprocedeerde asielzoekers geen taalcursussen, integratiecursussen, of andere opleidingen moeten worden georganiseerd. Dit is niet harteloos, maar de logica zelve. Een uitgeprocedeerde asielzoeker wordt immers geacht het land te verlaten. Waarom dan verder investeren in hun integratie? Elke les Nederlands, inburgeringsles en/of vdab-cursussen geven een totaal verkeerd signaal en wekt weer hoop. Daarom moet dit ‘gedoogbeleid jegens illegaliteit’ stoppen.

Page 16: Naar Een Eerlijk Asielbeleid in 5 Stappen

15 

 

Voorstel LDD LDD wil daarom dat na het afleveren van het BGV op korte termijn alle opvang, cursussen, onderwijs e.d. aan de betrokkenen meteen te worden stopgezet. Enkel dringende medische zorgen moeten voorhanden blijven. De betrokkene wordt medegedeeld dat hij effectie het land moet verlaten op straf van boete, wordt een terugkeerproject aangeboden in een vrijwillig terugkeercentrum en wordt geïnformeerd over het risico op gedwongen repatriëring als hij hiermee niet instemt. Bovendien moet Art. 9 Vw worden geschrapt, zodat er geen regularisatie mogelijk is na BGV. Ook de mogelijkheid tot regularisatie via gezinshereniging door huwelijk, samenwonen of vaderschap van kind met verblijfsrecht moet voor illegalen verdwijnen. De betrokkenen dienen terug te keren naar hun land van herkomst, en kunnen van daaruit een aanvraag tot hereniging doen. Door deze hervormingen zal de autoriteit van een Bevel om het Grondgebied te Verlaten hersteld worden. De ex-asielzoeker zal verstaan dat België effectief wil dat hij vertrekt en niet langer op zijn aanwezigheid rekent. Blijven rondlummelen zal tot niets leiden. Er is immers geen enkel perspectief op regularisatie.

Page 17: Naar Een Eerlijk Asielbeleid in 5 Stappen

16 

 

5. Maak werk van terugkeer. België voert een echt gedoogbeleid voor uitgeprocedeerde asielzoekers. Dat wordt mee ondersteund door hen verder opvang te verstrekken, en door het aanreiken van toekomstperspectieven in de vorm van een toekomstige regularisatie (nu bijna een zekerheid). Bovendien is de kans op gedwongen repatriëring zeer hypothetisch. 1. Terugkeercentra Door de voorgaande actiepunten zal het aantal asielaanvragen op zich al spectaculair dalen en zal tegelijk een groot aantal uitgeprocedeerde asielzoekers geprikkeld worden om te vertrekken via het stelsel van de vrijwillige repatriëring. Het uitbouwen van minstens één goed uitgebouwd terugkeercentrum is voor LDD de hoeksteen van het nieuwe terugkeerbeleid. Het gedwongen repatriëringbeleid wordt als laatste middel ingeschakeld en dient eveneens te worden versterkt. Om geen uitgeprocedeerde asielzoekers in de kou te laten staan pleit LDD vooreen 'terugkeercentrum', naast de bestaande opvangcentra. Als de opvang van de asielzoeker door een definitieve beslissing in zijn asielaanvraag wordt stopgezet, wordt de asielzoeker (en zijn familie) gewezen op zijn verplichting tot terugkeer en gewezen op de mogelijkheid tot onmiddellijke, maar tijdelijke opvang als hij zich inschrijft op een vrijwillig terugkeerproject. De open terugkeercentra voorzien in afwachting van de vrijwillige repatriëring in kwalitatieve opvang en begeleiding. Op deze wijze verzekert de Belgische staat op elk moment en aan elkeen die dat wenst humanitaire opvang. Dit geldt ook indien uitgeprocedeerde asielzoekers met minderjarige kinderen uit de opvangcentra worden gezet, die in de terugkeercentra verdere zorg en onderwijs krijgen. Indien de uitgeprocedeerde asielzoeker niet op de aangeboden opvang en de aangeboden terugkeer wenst in te gaan, draagt hij zelf de verantwoordelijkheid voor de eventuele penibele situatie waaraan hij zichzelf en zijn gezin blootstelt. Het terugkeerbeleid steunt op het aanmoedigen van de vrijwillige terugkeer van uitgeprocedeerde ex-asielzoekers en andere illegalen die een BGV ontvingen. Het wegvallen van de opvang en het verdwijnen van enig perspectief op regularisatie zullen deze mensen doen inzien dat hun toekomst niet in ons land ligt. België moet wel terugkeerprogramma’s uitwerken en begeleiden. Wie hierop intekent krijgt opvang in open terugkeercentra. In deze centra wordt kwalitatieve opvang verzekerd, onderwijs en animatie voor de gezinnen die wensen in te gaan op de aangeboden hulp bij terugkeer. Ze krijgen een terugkeercoach toegewezen die hun dossier opvolgt, hen informeert en voorbereidt op reïntegratie in hun land van herkomst. De overheid kan ook een terugkeerpremie uitreiken aan wie op deze legale manier het land verlaat, om te helpen bij de nieuwe start in het land van herkomst. De vrijwillige terugkeer geschiedt steeds met de hulp van commerciële luchtvaartmaatschappijen.

Page 18: Naar Een Eerlijk Asielbeleid in 5 Stappen

17 

 

2. Effectief en onmiddellijk repatriëren van criminelen In België heeft iemand die aangetroffen wordt zonder papieren en opgesloten wordt met het oog op verwijdering, het recht om alsnog een asielaanvraag in te dienen, ook als het een illegale crimineel betreft die op heterdaad werd betrapt. Voor deze 'opportunistische' asielaanvragers is een versnelde procedure uitgewerkt. Maar geen enkele internationale rechtsregel verplicht België om dit soort asielaanvragen te behandelen. Het principe van voorzichtigheid zit zowel in de Vluchtelingenconventie zelf als in de Europese procedurerichtlijn vervat. Deze absurde Belgische institutionalisering van asielmisbruik moet worden afgeschaft. 3. Repatriëring airline Repat.be voor DVZ: DVZ hangt voor zijn repatriëringen af van de private markt, via allerlei luchtvaartmaatschappijen en van defensie. Gedwongen repatriëringen met begeleiding voor weerspannige mensen kunnen alleen met militaire toestellen. Maar die vloot is zeer beperkt en wordt ook in beslag genomen door de regering zelf. Daarom stelt LDD voor om DVZ uit te rusten met een kleine eigen vloot van toestellen zodat de repatriëringdiensten een eigen en effectief uitwijzingsbeleid kunnen voeren, zonder hinder van de beperkte capaciteit van defensie of de grillen van een cdH minister die zelfs durven ingrijpen op het tijdstip van repatriëringen. Dat mag een duit zal kosten, omdat het oprichten van een repatriëringairline een belangrijk dubbel maatschappelijke signaal geeft: een krachtige boodschap naar de illegalen in België en een even krachtig signaal naar potentiële illegale migranten in het buitenland. Er is geen twijgfel over dat er een ruim maatschappelijk draagvlak is om deze uigaven te verantwoorden. 4. Een gesloten centrum voor gezinnen. Momenteel worden er in België geen gezinnen meer gedwongen uitgezet. Dit is een desastreus maatschappelijk signaal naar uitgeprocedeerde gezinnen en vormt een grote discriminatie ten aanzien van de uitgeprocedeerden zonder kinderen. Voor LDD is het duidelijk dat ook voor uitgeprocedeerde gezinnen hier geen plaats meer is, en dat ze vrijwillig als het kan, gedwongen als het moet, het grondgebied dienen te verlaten. Het opsluiten van gezinnen met minderjarige kinderen in gesloten centra heeft voor veel commotie gezorgd in de pers en in de publieke opinie. LDD pleit dan ook voor een gesloten centrum dat speciaal wordt ingericht voor gezinnen met een BGV, die weigeren in te gaan op het aanbod van vrijwillige repatriëring. Er wordt voorzien in een aparte leefruimte voor elk gezin, zodat niet geraakt wordt aan de gezinscel. Uiteraard kunnen deze gezinnen die gedwongen worden gerepatrieerd niet rekenen op de hoger vermelde terugkeerpremie. Het verblijf in het gesloten gezinscentrum zal trouwens zo kort mogelijk worden gehouden. De eigen toestellen waar DVZ kan over beschikken geeft DVZ de nodige manoeuvreerruimte om

Page 19: Naar Een Eerlijk Asielbeleid in 5 Stappen

18 

 

prioriteit te verlenen aan deze repatriëringen en deze ook in een kindvriendelijker kader uit te voeren. Het huidige beleid van gedwongen repatriëringen wordt gehinderd door flagrante tegenwerking van enkele regeringspartijen. Dit bleek onder meer toen Minister Milquet (cdH) tijdens haar verblijf in Congo niet wilde dat een geplande repatriëringsvlucht naar Kinshasa doorging. Uitgeprocedeerden die al jaren een BGV hebben bezetten in de aanloop naar de illegale regularisatiecampagne kerken in het centrum van Brussel om via hongerstaking hun papieren af te dwingen. De kabinetchef van Minister Milquet kwam de uitgeprocedeerden bezoeken en de pers kwam de hongerstakers voor de camera's interviewen. Door haar jarenlange desinteresse en tegenwerking van de repatriëringsdiensten van DVZ is de regering er op enkele jaren tijd in geslaagd om het aantal effectieve pogingen tot repatriëring naar het land van herkomst meer dan te halveren: van 7.742 (2003) tot amper 2.656 (2009). Dit bewust gedoogbeleid ten aanzien van illegalen in België is een permanent risico voor de grote informele economie en de criminaliteit in ons land. Maar door de schrijnende socio-economische toestand in vele landen van herkomst zal voor veel uitgeprocedeerden een verblijf in volledige illegaliteit nog steeds te verkiezen zijn boven een terugkeer. Daarom is dit punt van het actieplan het moeilijkste om te realiseren. België dient immers van elk land van herkomst de toelating (laissez-passer) te verkrijgen om een uitgeprocedeerde te repatriëren. Europa dient in dit opzicht een sterkere rol te spelen. De Unie maakt daar ook werk van, onder meer via de oprichting van Frontex. België dient de mogelijkheden die door deze samenwerking worden geboden met beide handen te nemen. Toch kan ook België veel meer doen

Tot slot

Anonieme top-ambtenaar DVZ in HLN 17/9/9

“De ramingen van de regering, dat er door de regularisatieperiode 50.000 of 80.000 mensen zullen bijkomen, zijn belachelijk laag. Het zullen er 350.000 zijn. De ervaring leert dat minstens 1/3 van hen terugvalt op een leefloon of vervangingsuitkering.”

LDD

Jean-Marie Dedecker, Piet Deslé, Joren Vermeersch