Naar een andere beleidscultuur in Vlaanderen? Beleidscultuur door een politieke bril: naar good...

Naar een

andere beleidscultuur

in Vlaanderen?

Beleidscultuur door een

politieke bril: naar good

governance in Vlaanderen?

Dries Verlet

Studiedienst van de Vlaamse

Regering

Dries Verlet Studiedienst van de Vlaamse Regering2

Inhoud

1. Inleiding

2. Good governance als concept

3. Na de theorie, de praktijk: Beter Bestuurlijk Beleid in Vlaanderen

4. Op naar een (nog meer) slagkrachtige overheid?

5. Uitleiding


Inleiding

De context van de groeiende aandacht voor “good governance” in Vlaanderen

• Vanzelfsprekend en niet nieuw

• Wel een nieuwe context: De overheid onder druk: luide roep naar afslanking (Post-) New public management: Vlaanderen mee op

algemene stroming, internationaal vinden hervormingen plaats

Efficiëntie en effectiviteit boven: relatie met financiële beperkingen

• Normatieve geladenheid van de thematiek: welke overheid wil men?



• Een diversiteit aan verwachtingen, stakeholders en criteria omtrent het wezen van “good governance”

• Van een “corporate governance” naar een “government governance”?

• Het “goede” en de “governance” samen gebracht in drie dimensiesStructureleProcesmatigeCulturele



• Het “goede” aan good governance: Culturele aspect

Normatief geladen: grote diversiteit aan publieke waarden en interpretaties ervan

Good governance is meer dan efficiëntie en effectiviteit alleen. Er is een cultuuromslag nodig en besef van sense of urgency

Voornaamste uitdaging: integratie van verschillende waarden en normen die het goede aan “good governance” omvatten

• “governance” Structurele en procesmatige aspecten

Multi-dimensioneel government-governance raamwerk (cf. Spanhove & Verhoest) : 3 niveaus, 4 processen, rekening houdend met de instrumenten binnen de beleid-, contract- en financiële cyclus


Governance

Bron: Vrij naar Bossert, 2002, 246 en eigen bewerking


Organisatiebeheersing

Bron: Vlaamse overheid, IAVA, 2008


2. BBB in Vlaanderen

• Beter Bestuurlijk Beleid (BBB):Optie voor een New Public Management-benadering

steunend op de principes van “good governance”Lang traject: start vanaf 2000 met Verklaring van Leuven Wat omvat BBB:

› Grondige hervorming op grond van 10 basisprincipes› Verankerd in drie decreten:

– Kaderdecreet Bestuurlijk Beleid– Rekendecreet– Kaderdecreet Strategische adviesraden


Basisprincipes van Beter Bestuurlijk Beleid (BBB)

1. Het primaat van de politiek2. Transparantie3. Deugdelijk bestuur4. Een duidelijke verdeling van de kerntaken tussen de

verschillende overheden5. Beter afgelijnde verantwoordelijkheden binnen de Vlaamse

overheid6. Een nieuwe organisatiecultuur7. Een betere beleidsafstemming over de grenzen van de

beleidsdomeinen heen8. Een afslanking van de kabinetten9. Meer autonomie voor de managers van de administratie10. Gedeeltelijke keuzevrijheid inzake managementondersteunende

diensten


2. BBB in Vlaanderen

• Deugdelijk bestuur: 3 R’s en 4 E’s Rechtmatigheid, rechtszekerheid en rechtsgelijkheid Economy (zuinigheid), efficiëntie, effectiviteit en ethiek

• BBB-hervorming nog niet afgerond• In de context van recente E&E-discours, hernieuwde aandacht

voor een aantal basisprincipes• Enkele knelpunten: beperking tot 4 groepen rechtspersonen,

één-op-één–relatie, strategische adviesraden, …• Enkele pluspunten: stabiliteit in 13 beleidsdomeinen,

vooruitgang inzake HRM, …• Voornaamste horde/uitdaging: cultuurverandering verder

doorvoeren doorheen alle geledingen van de Vlaamse overheid



- College van Ambtenaren-Generaal (CAG) als initiator en uitvoerder: - 10 sporen in de richting van een meer efficiënte en effectieve

overheid- Gemeenschappelijke Bijdrage aan nieuwe regering vanuit

topmanagement- Voorbereiding en uitvoering van Meerjarenprogramma

Slagkrachtige overheid: opdracht van VR aan CAG- Commissie voor een Efficiënte en Effectieve Overheid (CEEO):

aanbevelingen aan Vlaamse regering in eerste rapport, opvolging en evaluatie van MJP

- Verankering in het Vlaamse regeerakkoord (politiek engagement voor legislatuur) en in Pact 2020 (stakeholders engagement op langere termijn)



• Efficiëntie en effectiviteit van de overheid: waarover gaat dat eigenlijk? Vooreerst: wat bedoelen we met “de” overheid:

› Hoe omlijnen we de overheid? › Welke overheid willen we?

De begrippen van naderbij bekeken: › Efficiëntie: verhouding tussen inputs en outputs› Effectiviteit: in welke mate draagt de output van de overheid

bij tot gewenste maatschappelijke veranderingen?Enkele knelpunten in het streven naar een efficiënt en effectief

overheidsoptreden: › Kostenbesparing ≠ efficiëntiewinsten› Gegevens nodig over het overheidsfunctioneren


Het productieproces in de publieke sector



• Alle belanghebbenden mee aan de slag: Vlaanderen in Actie!

- 2008: grootschalige consultatierondes met diversiteit aan stakeholders

- Januari 2009: ondertekening Pact 2020

- Eind 2009 validatie van indicatoren door Vlaamse Regering na ruime consultatie van stakeholders:Sociale partners: VESOC Middenveld: ‘de Verenigde Verenigingen’Vlaamse administratie: CAG en Platform Statistiek

- Voorjaar 2010: installatie van Raad van Wijzen ter opvolging van de uitvoering van Vlaanderen in Actie en het Pact 2020



• Typering van de aanpak van Vlaanderen in actie en het Pact 2020: - Gefaseerd- Gelaagd- Gedragen- Duidelijke sturing en opvolging

• Een diversiteit aan initiatieven, met elk hun eigenheid en drijfveren: samenhang bewaken

• Doorgedreven afstemming en een degelijk belanghebbendenmanagement in alle fasen van het proces is onontbeerlijk

• Transitie is lang en moeilijk proces, iedereen moet volhouden: nood aan stimuli en goede communicatie


Veranderingen in de cultuur?

• Op meerdere fronten veranderingen merkbaar: Verhoudingen politiek – administratie

› CharterBinnen de administratie

› CAG als coördinator en gangmaker, doorbraakgroep slagkrachtige overheid, domeinoverschrijdende projecten

Tussen politiek en andere stakeholders› Ruim overleg ter voorbereiding, uitwerking en

opvolging van Vlaanderen in Actie en het Pact2020

Tussen overheden› Interne staatshervorming, debat over

federalisering


Uitleiding

• Good governance als ruimer kader voor het efficiëntie- en effectiviteitdebat

• Good governance als dankbaar, maar lastig, begrip Is een gedeelde interpretatie van “good governance”

mogelijk en überhaupt wenselijk? Hoe breng je “good governance” in kaart?

• Een diversiteit aan benaderingen mogelijk: kiezen en keuzes maken

• Met de slagkrachtige overheid beschikt men alvast over een ambitieus toekomstplan. Het moet een nieuwe beweging worden, geen samenraapsel van projecten of een BBB-bis


Met dank voor uw aandacht!

Dries Verlet

Adviseur beleidsevaluatie

Vlaamse overheid

Studiedienst van de Vlaamse Regering

Boudewijnlaan 30 - bus 23

1000 Brussel

[email protected]

Naar een

andere beleidscultuur

in Vlaanderen?

Beleidscultuur door een

politieke bril: naar good

governance in Vlaanderen?

Dries Verlet

Studiedienst van de Vlaamse

Regering

Naar een andere beleidscultuur in Vlaanderen? Beleidscultuur door een politieke bril: naar good...

Documents

Transcript of Naar een andere beleidscultuur in Vlaanderen? Beleidscultuur door een politieke bril: naar good...