N I E U W S B R I E F - Triple-A vereniging 201409 - nieuwsbrief... · Nieuwsbrief September 2014 1...

Triple-A Vereniging Jaargang 21

Nieuwsbrief September 2014 1

N I E U W S B R I E FInhoudsopgave pag.Beste Leden 2Notulen jaarvergadering 2Bedankt van Mary Weeks 5Boek: Doel van triple-a analyse 6Boek: Weeks beschrijft type concept 7Boekje: Het uier 9De vereniging op bezoek bij: Familie Katers, Denemarken 11

Voor het 25 jarig bestaan waren Mary en Dave Dransfield overgekomen. Mary heeft verteld over haar vader BillWeeks en het ontstaan van Triple-a. De jaarvergadering werd gehouden in April omdat ze altijd al eens detulpenvelden wouden bekijken. De entreekaarten van de Keukenhof, die we cadeau gedaan hebben, hebben zeerg gewaardeerd.

Triple-A vereniging opgericht 20-10-1992.Correspondentieadres:Secretaris Joost WesselinghBurmadeweg 4 2381 NZ Zoeterwoude



Beste leden,

Het feest van 25 jaar triple-A inNederland is al weer een poosje geleden.Hoogste tijd voor een nieuwsbrief. 11april hebben we een gezelligejaarvergadering gehad, velen van uwaren erbij. Dit keer wat minderinformatie en wat meer nadruk opontmoeting en feest vieren. Heel terechtdenk ik omdat het niet altijd zovanzelfsprekend geweest is of triple-Awel stand zou houden. De beginjaren,toen Jan Schilder nog de enige analyseurin Europa was, zijn niet gemakkelijkgeweest. Er was veel tegenwerking,maar gelukkig heeft het kunnen groeientot wat het nu is. En dat gaat nog steedsdoor, er zijn inmiddels al 9 analyseursaan het werk in Europa. Triple-A leeft alsnooit tevoren. Onze analyseurs zijn zeergedreven en doen professioneel hunwerk. Uitgangspunt hierbij is misschienwel een uitspraak van Bill Weeks zelf:“De koeien zijn niet zo goed als zehadden kunnen zijn.” Als je dit tot jedoor laat dringen, word je vanzelfgedreven en ga je niet tevredenachterover leunen. Analyseurs doengoed werk voor de veehouder, zij helpenons een volgende generatie te fokken dieweer beter is. En daarom denk ik dat weondanks die 25 jaar triple-A nog maaraan het begin staan. Dat het nog verderzal groeien.

Triple-A heeft functionaliteit vooropstaan en met een natuurlijke wil ommelk te geven gedurende een langeperiode. En uiteindelijk wil iedereen dat,ook de mensen die een andere maniervan fokken bedrijven. Alleen lijken dezetwee methodes precies aan de anderekant te beginnen. Waar gangbaar eerstnaar de genen kijkt, begint triple-A juistmet de bouw van de koe, hetfundament. Eerst een dier met balans enkwaliteiten en dan komt de productievanzelf. Als je alleen naar de genenkijkt, krijg je geen variatie in kwaliteiten,dan is het allemaal hetzelfde. Maar detrein dendert door, door niemand testoppen. Logisch, er zit al zoveel geld in,dit project moet en zal slagen. Het deedme denken aan wat Lars van der Meulenin het Melkvee Magazine van mei dit jaarvertelde over de transgene maïs in

Noord-Amerika. Deze maïs bevatteminder suiker dan standaard maïs,waardoor ze gevoeliger werden voorziektes en daarom opnieuw verdergenetisch veranderd zijn. Gevolgdaarvan is weer dat de maïs nu slechtverteerbaar is en dat de loonwerkers hunbanden stuk rijden op de harde stoppels.Maar ook dit project moet en zal slagen.Er zijn nu extra sterke trekkerbandenontwikkeld die beter bestand zijn tegende harde stoppels!En wat is de oplossing voor de koe?Waarom vraagt men zich niet af of ditwel een verstandige weg is?Terugdraaien zou het beste zijn. Maargeld en grote ego`s staan dat in de weg.En in gesprek gaan lukt ook bijna niet alsje niet op dezelfde golflengte zit. Het isbelangrijk dat je dezelfde taal spreekt.Dat hebben we kunnen horen in hetverhaal van Mary Dransfield-Weeks opde jaarvergadering. Dit is ook terug telezen op onze website bij ‘artikelen’. Zijhad een mooi voorbeeld dat je elkaargoed kan begrijpen als je dezelfde taalspreekt. Twee veehouders, de ene in eenklein dorp in Pennsylvania en de anderein Nederland. Ze kijken allebei in hunstikstofcontainer op zoek naar een goede561-stier. Elke triple-A boer snapt exactwaar de andere veehouder naar op zoekis. De Amerikaanse veehouder kan zelfsde Nederlandse boer beter begrijpen,dan zijn buurman die geen triple-Agebruikt. Spraken we maar allemaaldiezelfde taal.

De voorzitter, Johan van Houwelingen.

Notulen jaarvergadering

Notulen jaarvergadering Triple-A-vereniging 2014, gehouden op 11 aprilte Wezep in restaurant ’t Trefpunt.

WelkomJohan van Houwelingen opent dejaarvergadering rond de klok van 20.10uur en heet iedereen van harte welkom.Er zijn meer mensen gekomen danvooraf opgeven, maar dat heeft niet totproblemen geleid. Een speciaal welkom(in de Engelse taal) is er voor Mary enDave Dransfield. Mary is de dochter vanBill Weeks en is met haar man Dave naarNederland gekomen om een presentatie



te geven over haar vader tijdens dezespeciale jaarvergadering. Daarbij staanwe stil bij het feit dat Phil Hasheider 25jaar geleden naar Nederland afreisde omhier voor het eerst koeien te gaananalyseren.

De voorzitter stelt dat Triple-A al 25 jaaralle stormen doorstaat, alle aanvallenvan partijen die het analysesysteem alseen bedreiging zien voor hun handel enwandel. Dat Triple-A nog bestaat isallereerst de verdienste van deveehouders die hun dieren latenanalyseren. Veehouders die tegen alle‘goed bedoelde’ adviezen hun eigen plantrokken en deden wat zij het besteachtten voor hun eigen bedrijf. Maar ookzeer zeker is veel dank verschuldigd aanJan Schilder en de personen die dicht omhem heen staan. Er zijn momentengeweest dat de Triple-A-analyse inNederland aan een zijden draadje hingen dat het niet gemakkelijk werken wasvoor Jan. Toch is het uiteindelijk geluktom Triple-A voor Nederland te behoudenen dat vieren we nu. Wij veehoudersmogen ons gelukkig prijzen dat Jan,Maurice, Marcel en Jurjen ons helpenbetere koeien te fokken.

Ook leuk zijn de actieve leden binnenonze vereniging. Zo belde LeenGroeneveld uit Tolbert naar aanleidingvan de aankondiging van dezejaarvergadering dat hij op zoek wasgegaan naar zijn eersteanalyseformulier. Toen hij zag dat dat op11 april 1989 was, vroeg hij zich af of hijde eerste was waar geanalyseerd werd.Dat was echter niet meer te achterhalen.Maar het is wel bijzonder dat hetvandaag, op de datum van dejaarvergadering, op de dag af 25 jaargeleden is dat bij Leen zijn koeien zijngeanalyseerd.

Voor vanavond hebben we geprobeerdeen programma samen stellen waarin wemeer te weten komen over Bill Weekszelf. Dit doen we door middel van eenfilm met daarin Bill in de hoofdrol en viazijn dochter Mary die hier nu bij onsaanwezig is. Mary en Dave zijn nu deeigenaren van de handelsmerken Weeksen aAa. Maar er is ook gelegenheid omelkaar te ontmoeten en een feestje tebouwen.

Na een moeizame start is er vooral delaatste jaren iets ontstaan, watmisschien nog maar het begin is. Waarzal het eindigen met Triple-A? Als degenomics zeepbel ontploft, is er metTriple-A in ieder geval een systeem waarwe met z’n allen op terug kunnen vallen.Een goede feestelijke jaarvergaderingtoegewenst.

Mededelingen

Bij de eerste mededeling wordt letterlijkstil gestaan bij het recentelijk overlijdenvan ons oud-bestuurslid ArjanHeidmeijer. Tijdens zijninseminatieronde op zondag 16 februariheeft hij een fatale hartstilstandgekregen. Arjan heeft van 2000 tot 2010in het bestuur gezeten. Niet vooriedereen bekend, want Arjan was nieteen persoon die veel op de voorgrondtrad. Vreugde en verdriet ligt zo dicht bijelkaar. De familie wordt vanaf dezeplaats veel sterkte gewenst. Arjan werdslechts 39 jaar.

De volgende mededeling betreft heteerste resultaat van het NVO-lidmaatschap. Na een stevige maargoede discussie en stemming is deTriple-A-vereniging lid geworden van deNederlandse Veeverbeteringsorganisatie.Er is door onze vereniging aan de NVOgevraagd meer te gaan doen met deaanhoudingspercentages van stieren.Een werkgroep is vervolgens gevormdmet Kees van Velzen, de NVO en Triple-A-bestuurders. Met als resultaat heteerder dit jaar geïntroduceerde‘aanhoudingscijfer’. In het MelkveeMagazine van maart is een uitgebreidverslag gepubliceerd. Ook op Melkvee.nlis er over te lezen. Het is jammer datCRV en Alta weigeren mee te werken.Maar er wordt vanuit gegaan dat zij in deloop der tijd hier op terug moetenkomen. Als wij boeren het een goedkenmerk vinden en er naar blijvenvragen, dan komen ze vanzelf over debrug. Net als destijds met de Triple-A-analyse.

Notulen jaarvergadering 2013Er zijn geen vragen naar aanleiding vande notulen van vorig jaar en dezeworden dan ook goedgekeurd. Denotulisten worden bedankt.



Financieel verslag

Penningmeester Eelco Zandvlietpresenteert het financieel verslag dat utevens in deze nieuwsbrief kunt vinden.Er zijn niet veel bijzonderheden. Er zijngeen vragen. De voorzitter bedankt ookAfke, de echtgenote van Eelco, voor haardigitale ondersteuning. De kascontrole isuitgevoerd door oud-penningmeester JanZwolle en Jan stelt de vergadering voordecharge te verlenen.

Bestuursverkiezing

Aftredend en herkiesbaar zijn Sietske deGroot en Johan van Houwelingen. Er zijngeen tegenkandidaten en beiden wordenherkozen. De voorzitter bedankt Sietskevoor haar gastvrijheid op momenten dathet bestuur bij haar vergadert enbedankt iedereen voor het vertrouwen.

Rondvraag

Geen vragen want iedereen wil feesten.

Film

De film die wordt getoond is een 15minuten durende samenvatting van eenlangere filmopname gemaakt door JanSchilder begin jaren negentig. Locatie ishet kantoortje van Bill Weeks. Hier opzijn Skyway-boerderij deelt hij op zijnunieke wijze allerlei anekdotes enervaringen met zijn plusminus 15toehoorders. De film zal niet op hetinternet worden gezet, maar in detoekomst nog wel eens getoond worden.

Voordracht Mary Weeks

Mary spreekt over haar vader. Op dewebsite van de vereniging kunt u hetvolledige verhaal lezen in het

Nederlands. Na het indrukwekkendeverhaal van Mary zijn er geen vragen.Bestuurslid Jeroen van Maanen bedankthaar namens de vereniging enoverhandigd Mary tickets voor deKeukenhof.

Jan Schilder 25 jaar analyseur

Analyseur Maurice Kaul neemt het woordnamens alle analyseurs en vraagt Jan enCoby Schilder naar voren te komen. Wevieren dit jaar namelijk niet alleen 25jaar aAa in Nederland, maartegelijkertijd het feit dat Jan Schilder 25jaar analyseur is. Maurice stelt dat hijgeen groot spreker is en het liefst tussende koeien loopt, de grootste hobbytrouwens van alle analyseurs.Maurice constateert dat Jan en Coby hetin de beginjaren niet makkelijk hebbengehad en dat dat mede de reden is datde vereniging is opgericht. Door de velejaren levenservaring wordt dat door defamilie Schilder nu goed gerelativeerd.Maurice betwijfelt echter of anderepersonen dan Jan en Coby in dezelfdesituatie net zo’n doorzettingsvermogenhadden getoond en stelt dan ook dat zijde juiste personen op het juiste momentwaren, voor de introductie van Triple-Ain Nederland en Europa.

Hiermee plaveiden zij tevens de wegvoor vele collega’s die volgden. Deveeverbetering in Nederland had eranders uitgezien als zij destijds niethadden doorgezet. Daarom namens allekoeien die beter zijn gaan functionerenen hun eigenaren: bedankt, danke,thanks, merci, tjiki, taki en gracia vooralles wat jullie in 25 jaar hebben gedaan.Een reischeque wordt namens deanalyseurs overhandigd.

Namens de vereniging en de veehoudersneemt de voorzitter ook het woord enfeliciteert Jan met het 25 jaar analyserenin Nederland. Hij bedankt hem voor zijninzet, waarbij niet alleen de koeienworden geholpen, maar ook het helebedrijf. En niet alleen dat: ook voor demens achter het bedrijf heeft Jan oog.Zijn open manier van communiceren enbereidheid om de medemens te helpenwordt door iedereen gewaardeerd. Dewens wordt uitgesproken dat we noglang van Jans kwaliteiten mogen

Financieel overzicht 1 november 2012 t/m 1 november 2013

Ontvangsten Uitgaven

Saldo rekening 1-11-2012 7342,78 Kosten jaarvergadering 2790,39Vergaderk. en nieuwsbrieven 2647,39

totaal contributie 5595,00 Contributie NVO 225,00Overige kosten 169,94

Nieuw saldo 1-11-2013 7105,06

Totaal 12937,78 Totaal 12937,78



genieten. Ook Jan en Coby ontvangentickets voor de Keukenhof.

Jan Schilder zegt in eerste instantie datie uitgepraat is, maar dan volgt toch nogeen dankwoord. Alle aanwezigen wordenbedankt voor hun komst. Analyserenbegon 25 jaar geleden voor hem alshobby en dat het zou uitgroeien inNederland tot wat het nu is, had hij nietvoor mogelijk gehouden. Bill en DorusWeeks, Meint Posthumus en Ab de Grootzijn personen die niet meer bij ons zijn,maar deze avond met ons mee beleven.Je voelt hun energie. Zij hebben veelbetekent voor de beginjaren van Triple-Ain Nederland. Vooral Ab herkende demoeilijke situatie van Jan in Nederlanden vroeg hoe hij kon helpen. Na eentelefoonronde werd een groep boerengemobiliseerd en dat was het begin vande Triple-A-vereniging.

Ook de buren Piet en Joke Beers wordenbedankt voor de vele malen dat zij eenluisterend oor hadden, toen hij pasbegon met analyseren. Jan benadruktdat als je namen gaat noemen, je sneliemand tekortdoet, maar toch wil hijenkele eruit lichten. Wim de Boer vanVeecom was een van de eersten in despermabusiness die zag dat Triple-Aantwoorden gaf op de vragen die hij hadbij het fokken van koeien. Ook KIKampen en KI Samen lieten al snelstieren analyseren. Verder wordt AnneHiemstra bedankt voor de energie die hijsteekt in de artikelen die hij schrijft overTriple-A in Melkvee Magazine. Willemvan Laarvoven voor de boekjes overTriple-A in verschillende talen. En tot slothet thuisfront (Coby en de kinderen) ende boeren die hun dieren latenanalyseren.

Jan besluit zijn betoog met woorden vanBill Weeks die met regelmaat in zijngedachten opkomen: “Koeien zijn niet zogoed als ze konden zijn.” Het is eigenlijkde essentie van de veeverbetering, hoegoed een koe ook is. Als men hieroverblijft nadenken dan worden er in detoekomst in ieder geval minder dierengeboren die door hun bouw wordenbelemmerd in hun functioneren.

En verder

Na het officiële gedeelte van devergadering is er tijd voor het buffet,cabaret van Boerenblond en eenafsluitende borrel tot in de late uurtjes.

De cabaret groep Boerenblond hier in actie

Bedankt van Mary WeeksDransfield

Ik wil jullie bedanken voor de uitnodigingom tijdens de jaarvergadering te sprekenen de viering van 25 jaar Weeks ®Analyse in Nederland.Het was een grote eer en een echte kickom zoveel melkveehouders te ontmoetendie Weeks ® in Nederland gebruiken.Mijn vader, Bill Weeks, zou heel blij zijnte zien dat zijn droom een dergelijkgroot effect op zo veel fokkers over dehele wereld heeft gehad!

Ook wil ik jullie bedanken voor dekaartjes voor een bezoek aan deKeukenhof. Ik heb nog nooit zoveelbloemen bij elkaar gezien in mijn heleleven! Het was ook geweldig tebedenken dat de verscheidenheid van debloemen die we zagen op de Keukenhofhet resultaat is van zorgvuldig kweken,net zoals wij vee fokken. De principeszijn hetzelfde. Jan liet ons zelfs zien datje tulpen kunt analyseren in rondere enscherpere vormen, hetzelfde als stierenen koeien!

Jullie land is zo mooi en zo zijn demensen ook. Nogmaals bedankt voor onsbezoek aan Nederland, een geweldigeervaring!



Met vriendelijke groet,

Mary en Dave Dransfield

Creating Balance between Formand Function blz 122:Doel van Triple-A analyse

In elke nieuwsbrief vertalen we eenstukje uit het boek Creating BalanceBetween Form and Function van PhilHasheider.

In theorie alleen al is de Triple-Aanalysemethode een belangrijke studienaar hoe je de invloed van de fysiekevorm van dieren van de ene generatienaar de volgende generatie kuntveranderen; wederkerige vermengingvan kwaliteiten tussen elke ouder – inhet bezit bij de ene en ontbrekend bij deandere – resulterend in nakomelingenmet een hardere, duurzamere en meeruitgebalanceerde structuur. Maar vanuiteen praktisch standpunt is een idee zogoed als de toepassing ervan in de echtewereld. Hoe goed zou Weeks’ idee zijnals het niet toegepast zou kunnenworden in de dagelijkse praktijk?

Vanaf het begin was het doel van deanalyse om meer winstgevend,probleemloos vee te creëren door middelvan een fokkerijprogramma dat defysieke bijdrage van de vader met debehoeften van de moeder in balansbracht.

“Het bezitten van beter vee zou definanciële situatie van boerengezinnengemakkelijker maken en Weeks geloofdedat zijn analyseprogramma kon helpendat te bereiken. Dat was zeer belangrijkvoor hem,” herinnert Jim Sarbacker zich.

De interesse om collega-fokkers tehelpen met het verbeteren van hunfinanciële positie alsook hun veestapel,zou een interessante psychologischestudie zijn. Weeks zou deze theorieënvoor zichzelf kunnen houden en zijneigen succesvolle veestapel kunnenfokken en anderen zich af laten vragenhoe hij dat deed. Maar dat deed hij niet.Hij deelde het met anderen enontwikkelde er een bedrijf mee.

Weeks vond dat het meest fundamenteledoel. Een veefokprogramma moest nietsmeer zijn dan de constructie van hetskelet van een koe zodanig beïnvloeden,dat ze op een comfortabele manier deinterne organen kan bergen en goed kanfunctioneren naar haarproductiecapaciteit. Om vervolgens nogsteeds duurzaam te zijn en omwisselende omgevingsfactoren te kunnenweerstaan.Hij stelde dat het skelet direct verbondenis met het spier- en zenuwstelsel door devorm en de functie. En dat de symmetrieen het evenwicht een grote invloedhebben op een lang productief leven.

Met de moderne telefoons maken de analyseurswel eens een foto van een beste koe. De redactievind het leuk u daar ook mee te latenkennismaken. In deze nieuwsbrief enkele koeiengefotografeerd in Denemarken.Deze koe is een Trademark-dochter bij Aldert vander Spek in Denemarken, die opvalt door haarenorme Smooth, Open, Strong en Dairykwaliteiten.

Terwijl Weeks alle mogelijkestamboekgegevens gebruikte in zijnSkyway-veestapel en dit ookondersteunde, vond hij dat deze slechtseen aanvulling op de winstgevendheidvan een dier waren. De afstamming,bloedlijn, productiegegevens,indexberekeningen en -voorspellingen enzelfs het ras op zichzelf, warensecondaire overwegingen. Hij begreepdat deze extra metingen enoverwegingen nuttige informatie zijnvoor de veehouder om de waarde vanhet dier waar te nemen, maar ze haddenniets te maken met het creëren van een



dier dat structureel goed in elkaar zit.Door het wegstrepen van deze zakenmaakte hij de invloed van vorm enfunctie op het dier tot zijn meestelementaire essentie en doel.

Weeks vond dat ondanks de waarde vande stamboekgegevens – vaak zijn diegebaseerd op promotie en marketing –dat een hoge graad van lichamelijkebalans winstgevender is voor eigenaren.Dat was zijn uitgangspunt in 1950 en isnog steeds de visie die Triple-A vandaagde dag volgt.

Weeks begreep, waarschijnlijk beter dande meesten en vooral in de beginjaren,dat er verschillende manieren zijn om dewinstgevendheid van een koe te meten.Niet exclusief door geproduceerde kilo’smelk. Hij wist ook dat koeien diemeerdere lactaties maken ook andereovererfbare kwaliteiten hebben, zoalsmakkelijk afkalven (dat voorkomtverwondingen). Meer lactaties resulterenin meer nakomelingen ter vervanging enminder gezondheidsproblemen ofverwondingen en dus lageredierenartskosten.

“Wanneer een bovengemiddeld aantalkoppelgenoten zo kan presteren,ontstaat er een overschot aan jongvee,waarmee de veestapel kan wordenuitgebreid of wat kan worden verkochtaan andere veehouders.”

“Mijn vader snapte dat er ‘freaks ofnature’ waren”, weet Tom Weeks zich teherinneren. “Je hebt altijd dieren die deextremen aantikken van de Bell-curve(klokvorm of normale verdeling). Maarhij geloofde dat de meeste vooruitgangwordt geboekt, wanneer je het ondereindweet te minimaliseren of te elimineren,door de afstand tussen de top en hetondereind van een veestapel kleiner temaken. Op een statistische manierbekeken, maakt het de Bell-curvesmaller en drukt het de prestatie van degehele veestapel gemiddeld omhoog. Ditis één van de redenen waarom hogeproductiebedrijven die steeds hoog in delijsten voorkomen geen hogelactatiewaarden weten te realiseren. Zezijn allemaal op ongeveer dezelfdehoogte met een klein beetje variatie.

De vraag die veehouders geregeld aanWeeks stelden was hoe ze dat voorelkaar kregen. En hij droeg steevast deanalyse als antwoord aan.

Creating Balance between Formand Function blz 134:Weeks beschrijft type concept

Mary Weeks heeft onlangs de koetjes opde uitlegpagina die Bill in 1962 tekende,opnieuw getekend, omdat ze van meningwas dat deze te veel vervaagd warendoor het kopiëren. Hierbij de nieuwetekeningen en de beschrijving die hoortbij dit type, verdeeld over het artikel watde gedachtegang achter deze tekeningenbeschrijft.

#1 Dairyvrouwelijk, wil om melk te geven,snel melk laten schieten, veel melk naaromvang

Weeks schreef niet vaak zijn gedachtenop papier voor openbaar gebruik, tenzijhet een belangrijke ondersteuning wasvoor zijn analyseprogramma. In 1962schreef hij echter verschillendeverklaringen die de verschillende typenduidelijk maakten en die als fundamentvan zijn programma dienden. Type iséén van de meest algemene termen dieverschillende betekenissen kan hebbenvoor verschillende mensen. Weeksdefinieerde type als het hebben van eenfundamentele toepassing op prestaties;vorm beïnvloedt functie. Vanaf het beginvan zijn analyseprogramma geloofde hijdat vorm en functie niet los van elkaarstonden en besproken konden worden,maar innig met elkaar verstrengeldwaren in het presteren van elkindividueel dier.



Een begrip van wat de analyse is en kandoen, is noodzakelijkerwijs gebaseerd ophet vermogen van een persoon om deconcepten van type te begrijpen zoalsuitgelegd door Weeks. Het is de basisvoor het begrijpen van de ontwikkelingvan Weeks’ programma. Weeksverklaard: “Type in melkvee is de fysiekebouw van het dier.” Een goed type is hetbezitten van kwaliteiten die het mogelijkmaken om veel te produceren, lang engezond te leven en er goed uit te zien.Slecht type is het bezitten van te veeleenzijdige kwaliteiten die gepaard gaanmet het niet kunnen waarmaken vanbovenstaande prestaties.

#2 Tallsnellere groei, een hoog aangehechteuier die makkelijk te melken is, meershow en verkoopwaarde

Kennis van type heeft waarde op tweeverschillende manieren. Ten eerste alshulp voor de selectie van koeien enjongvee die produceren en presterenzoals verwacht. De andere is inteelt.Door het selecteren van stieren met eengelijke extreme bouw als de veestapel,zullen bepaalde kenmerkenverslechteren en prestaties van denakomelingen achteruit gaan.

Onvoldoende studie van type, menselijkefouten en slordigheid hebben type voormelkkoeien als een gebied vanverwarring en geschil gemaakt. Grote,zware, vette koeien met stijl hebben topshowring onderscheidingen en hogeexterieurbeoordelingen gekregen terwijlde kwaliteiten voor melkproductie, uieren gezondheid niet aanwezig waren.Bijna alle hoog producerende koeien metniet de mooiste afwerking, worden laaggewaardeerd in de huidige (1962)typebeschrijvingen, ook al laten deze

koeien alle kwaliteiten zien die nodig zijnom op hoog niveau te presteren, metuitzondering van hun uiterlijkevertoning.

#3 Openruimte voor het uier, zorgt voorprobleemloos afkalven, lang vruchtbaarleven

”Alle conclusies dat type en productieniet gerelateerd aan elkaar zijn, komenuit keuringsfouten en zouden jongeveehouders niet af moeten leiden omeen veestapel op te bouwen. De AnimalAnalysis Associates handleiding isontstaan om de waarde van deverschillende typen in kaart te brengenen te gebruiken voor de paring. Dezehandleiding heeft de afgelopen twaalfjaar, door middel van accurate analyse,het verschil in typen van koeien in kaartgebracht.”

#4 Strongmeer volwassen ontwikkeling, gezondeuier, benen, klauwen en longen

Weeks vond het niet zozeer belangrijkom goede dieren te fokken, maar hijvond het vooral belangrijk om minderslechte dieren te fokken. Om op diemanier meer aan boventallige dierenover te houden, door ze voor het leven



te verkopen. Slechte dieren hoeft ookeen ander niet, die kunnen alleen voorde slacht weg.

#5 Smoothmeer eetlust, minder speen- enbeenbeschadigingen, mindermetabolische problemen

#6 Styleminder klauwverzorging, degelijkebotten, attent karakter

De koe die alle 6 kwaliteitenvertegenwoordigt. Zij is melktypisch,hoog, open, sterk, breed en heeft stijl.

De KoeLichaamsbouw en inwendigeorganen

Bestuurslid Joost Wesselingh is aan hetverhuizen geweest en kwam een boekje

tegen dat zijn opa destijds op delandbouwschool gebruikte. Het boekjekomt uit 1919 en staat vol metbeschrijvingen van de lichaamsbouw.Het boekje stamt uit de tijd voordat wede koeien veel te rond gingen fokken.Voor de vierde keer een stukje uit hetboekje.

Het UierHet uier moet groot zijn. Een groot uierkan een grote melkklier bevatten endeze alleen kan veel melk geven. Eenkleine uier die dan dikwijls nog bedekt ismet een dikke met grove haren bezettehuid, een zogenaamd wilduier, kan nooitveel melk produceren. Nu is niet elkgroot uier een goed uier. Waar de ruimtevan een groot uier voor een belangrijkdeel wordt ingenomen door bindweefselen vet, kan de melkklier klein zijn en dushet uier weinig melk leveren. Zo’n uierheet een vet- of vleesuier. Dat een grootuier gewenst is weet ieder, zodat dehandelaren de slechte gewoonte hebbenom de koeien, die zij op de marktbrengen, ’s morgens en ook wel ’savonds van te voren niet uit te melkenom het uier te doen uitzetten.

Een vleesuier is vaster op het aanvoelendan een goed, groot melkuier. Omerachter te komen of we te doen hebbenmet een goed uier is door het uier uit temelken. Een goed melkuier word danslap, klein en veerkrachtig, terwijl dehuid zich boven de spenen in plooienlegt. Een vlees of vet uier blijft groot enhard. Door verslapping van deophangband van het uier kan dit orgaansterk ontwikkeld lijken zonder echt eenmelkuier te zijn.

Het uier moet vierkant zijn, dat wilzeggen alle uierkwartieren moetenzoveel mogelijk gelijkmatig ontwikkeldwezen en elke speen moet ongeveereven veel melk geven. Gewoonlijk zijnde voorkwartieren iets groter dan deachterste, maar ook het omgekeerdekomt voor. Zijn de voorkwartieren veelgroter dan de achterste dan spreekt menvan een buikuier, is het omgekeerde hetgeval dan van een schenkeluier.Herhaaldelijk ziet men uiers waar één ofmeerdere kwartieren veel kleiner zijndan de andere. Deze kwartieren gevendan geen melk, de koe staat er droog



mee. Verharde kwartieren of knobbels inde melkklier blijven na sommigeuierziekten dikwijls bestaan. Ook zijn erwel verschijnselen van uiertuberculose.Door slecht melken wordt de uier welscheef. De klier moet gelijkmatig korreligaanvoelen. De huid op het uier is niet diken sterk behaard, zoals wij dat op hetwilduier leerden kennen, maar fijn,zacht, weinig behaard, schilferiggeelachtig van kleur en vettig op hetaanvoelen. Deze eigenschappen wijzenevenals de plooien in de huid aan deacherzijde van het uier op een fijngebouwd orgaan.

Wij moeten bij de beoordeling op despenen letten. Alle tepels moeten openzijn en dus melk geven. Men noemt dande uier “kant”. Geeft een koe met één ofmeer spenen geen melk, dan is de uier“onkant”, spreekt men van “driespeen”respectievelijk tweespeen. Ook moet dekoe gemakkelijk gemolken kunnenworden. Moet men te hard aan despenen drukken of trekken om de melkeruit te krijgen, dan zullen lichteontvellingen of kloven aan de spenenontstaan, wat de koeien bij het melkenlastig maakt. Behalve de vier spenen, dietot uitlozing van de melk dienen, treftmen achter de achterspenen nog weltwee bijtepels aan, die echter geslotenzijn. Deze bijspenen beschouwt men welals een teken van melkrijkheid. Zijmoeten dan echter niet te groot zijn engeen tepelkanaal bevatten.

De spenen moeten op een behoorlijkeafstand van elkaar staan. De tweevoorspenen staan in de regel iets verdervan elkaar dan de twee achterspenen.De tepels moeten kegelvormig, fijn envan voldoende grootte zijn. Te kleinespenen zijn zeer lastig te melken. Langeen grove spenen, zogenaamdevleesspenen zijn niet gemakkelijk temelken, terwijl zeer grote spenen weleen bewijs zijn van hardmelkerigheid. Bijzeer melkrijke dieren is de basis van despenen soms sterk uiteengezet, bij oudekoeien treft men wel eens grote, langespenen aan die aanvoelen alsof zij metlucht gevuld zijn. Fistels, kloven,wratten, verwondingen, blaren ofverstoppingen van het tepelkanaalmogen niet voorkomen.

Een Jerudo-dochter bij Mogens Kjaer in Ribe,Denemarken.

Bij het beoordelen van het uier let menbehalve op de nu genoemde kenmerkenop een aantal andere kenmerken en welop de melkaderen en de melkspiegel. Demelkaderen lopen soms zo dik als eenvinger aan de oppervlakte van het uieren naar voren langs de buikwand tot zijaan beide zijden kort bij hetschubkraakbeen van het borstbeengekomen, naar binnen dringen. Dezemelkaderen voeren het aderlijke bloeduit het uier weer in de richting van hethart. Wij zagen reeds dat de slagaderenhet voedsel houdende bloed voeren.Zulke grote, diepliggende slagaderengaan ook naar het uier, waar zij zich ineen net van haarvaten vertakken. Hieringeeft het slagaderlijke bloed het voedselaf, wordt aderlijk en komt dan in demelkaderen. Zijn de melkaderen dik enduidelijk zichtbaar, dan wijst dit op eengrote bloedstroom door het uier, die veelvoedsel naar de melkklier brengt,waaruit veel melk kan worden gevormd.Dikke melkaderen wijzen opmelkrijkheid, als tenminste het uier eengoed melken geen vlees- of vetuier is.

De eerste maanden na het kalven zijn demelkaderen het duidelijkst zichtbaar,later zijn zij dikwijls, ook bij goedemelkkoeien, niet te zien. Wil men nu nogweten of de melkaderen wel dik zijn, dankan men dit alleen nagaan aan deopening in de buikwand, waardoor demelkaderen naar binnen dringen. Dezeopeningen noemt men ook wel deonderste melknapjes. Men voelt ze doorde huid en kan door een indringende



vinger de wijdte bepalen. Wijdemelknapjes wijzen op dikke melkaderen.

Het tweede “melkteken” is demelkspiegel. Deze is gelegen boven hetachteruier. Op de vlakte tussen het uier,de aarsopening en de billen. De huid vanhet uier loopt hier meer of minder naarboven en vormt doordat de fijne haartjesvan beneden naar boven staan, eenduidelijke grens met de gewone huid,waar de haren van boven naar benedenhangen. De oplopende uierhuid heet demelkspiegel en is bij de meeste koeienduidelijk begrensd waar te nemen. EenFranse veehandelaar, Guenon, heeft hetvoor het eerst uiteengezet, hoe menzijns inziens de waarde van een koe alsmelkgeefster aan de melkspiegel kanbepalen. Hoe groter en regelmatiger demelkspiegel en hoe hoger deze oploopt,des te meer melk. Haarwervels enschildjes beschouwde hij als gunstigetekens. Kleine, smalle melkspiegelswezen op weinig melk. Heden ten dagewenst men bij een koe gaarne een flinke,evenwijdig uitspreidende melkspiegel,niet tegenstaande de ondervinding enreeksen van proeven die aangetoondhebben dat men aan dit melkteken nietzo heel veel waarde mag toekennen.

Een bijna 2e kalfs VJ Huls dochter x Q Zik bijArdjan Aarnink in Holsted, Denemarken

Een DJ Lirsk uit een DJ Malibu eveneens bijAarnink.

De vereniging op bezoek bij defamilie Katers in Denemarken.

Deze zomer ben ik op bezoek geweestbij onze vrienden Irma en EdwinVeerbeek in Gjerlev, Denemarken. Daarin de buurt in het dorpje Laesten, tennoordwesten van Randers, zijn we opexcursie geweest bij Hannele en AndréKaters en hun drie kinderen.

André is geboren in Nijeveen, als zoonvan een rector van eenscholengemeenschap. Na zijn studie aande HAS, die hij in 1995 afrondde, wildehij graag boer worden. Dit was voor hemin Denemarken mogelijk, omdat je daarmet een niet zo’n groot eigen vermogentoch aan de slag kon. Zijn vrouwHannele is geboren in Estland.

Ze kochten een bedrijf met 50 koeien opeen grupstal. In twee fases is het bedrijfin 19 jaar uitgegroeid naar de huidigeomvang. De eerste ligboxenstal diegebouwd is voor 150 koeien, doet nudienst als jongveestal voor het ouderejongvee. De nieuwe 0+6+0 ligboxenstalis gebouwd in 2009 en daarin kunnen300 koeien gehuisvest worden. Er wordthier met 4 melkrobots gemolken, die hetafgelopen quotumjaar 3,2 miljoen litermolken. De stal heeft al wel vol gezeten,maar door de productiestijging en hetfeit dat er beter niet meer dan 55 koeien



per robot gemolken kunnen worden, zijner nu 230 koeien aan de melk. Dat isalweer te veel realiseert André zich,maar in Denemarken gaat de slachterijin de vakantie gewoon een paar wekendicht.

De gemiddelde dagproductie lag tijdensons bezoek op 42,5 liter, bij 2,9melkingen per dag. Dit bij eenbuitentemperatuur van bijna 30 graden,ook in Denemarken was het warm dezezomer. André liet in de computer hetverloop van de productie zien, de koeienwaren de laatste week gezakt, maar ineen jaar tijd zijn ze gestegen van 37naar 45 liter! Het rollend jaargemiddeldestijgt dan ook elke melkcontrole en ligtnu op 12.757 kg melk met 3,81 % veten 3,50 % eiwit.Hannele en André zijn super managers,op dit bedrijf wordt niets aan het toevalovergelaten. Er zit een vast systeem inhun werkzaamheden, zo worden elkemaandag koeien drooggezet en bekapt.En elke donderdag selecteert de robot dekoeien uit die tussen de 70 en 77 dagengekalfd hebben, die door André danbekapt worden.

Maar wie nu denkt dat hier dag en nachtgewerkt wordt, heeft het mis. Ze vindenhet belangrijk om normale werkweken tehebben – dit lukt niet altijd – enproberen tijd te maken voor het gezin,ontspanning en sporten. Fietsen enhardlopen doet André graag. Ze hebbeneen prachtige tuin, waar wij ook genotenhebben van de koffie en koek.Op dit bedrijf gaat echt niet alles vanzelf,maar het kenmerk van een goedemanager is dat je wat doet met hetprobleem dat je constateert. En als jehet zelf niet op kunt lossen, moet jeexterne hulp inroepen, zonderblindelings hun adviezen op te volgen,maar zelf na blijven denken.

Zo hebben ze behoorlijk last gehad vansalmonella, het advies van de dierenartswas de drinkautomaten – waar ze zo blijmee waren – eruit te halen. Dit advies isopgevolgd en met succes, ze zijn nuweer van de salmonella af. De opfokgaat nu als volgt: het kalf krijgt één keer4 liter biest, getest met eenrefraktometer. Als de uitslag niet goedis, wordt de biest weggegooid en krijgt

het kalf biest van de biestbank. Daarnakrijgen ze gepasteuriseerde koemelk. Deeerste 3 weken in een éénlingbox,daarna in groepshuisvesting uit een trog.Hiervoor is een Moelke Taxaaangeschaft die de koude melk uit detank pasteuriseert en vervolgens weerafkoelt tot de juiste drinktemperatuurmet een tijdklok, zodat het klaarstaat opgezette tijden en met een meter voor hetvoeren waardoor het makkelijk werkenis. Door het voeren van de koemelkhebben ze het apparaat in een half jaarterugverdiend. En na het quotumtijdperkkan het gebruikt worden voor kunstmelkals ze dat zouden willen.

André Katers (midden) geeft uitleg over zijnbedrijfsvoering.

De koeienstal heeft een roostervloer enzand in de boxen. De put is 70 cm diepen met een speciaal voor deze stalontworpen schuif wordt het zand de staluitgeschoven. Zo ligt de staalkabel nietop de bodem maar op 40 cm hoogtewaardoor deze niet slijt. Eenmaal buitenkomen de mest en het zand in de silo,die af en toe leeggemaakt moet wordenmet een bobcat en kraan. De boxlengtevoldoet nu al niet meer aan de norm.Het dubbele boxdek is 5,30 meter, waar5,70 meter geëist wordt. Hier kan Andrézich echt over opwinden. “Ze kunnenbeter verplichten dat de boxbedekkingzacht moet zijn”, zegt hij. “Dat is goedvoor het koecomfort, met 5.30 mhebben de koeien ruimte genoeg.” Ditkunnen wij alleen maar beamen. ”Wezouden veel meer onze belangen moetenbehartigen, zodat zulke regels nietontstaan”, vindt hij. “Maar ik wil er ook



niet gaan zitten”, schetst hij gelijk hetprobleem.

Als je koeien veel wil laten geven, moetje er ook wat in stoppen. Nou datgebeurt hier wel. Dit bedrijf is sinds mei2013 één van de tien testbedrijven voorcompact voeren van de wetenschapperNiels Bastian Kristensen van hetagrarisch kenniscentrum Aarhus. Allekrachtvoerachtigen worden een halvedag in water geweekt, dan wordt de kuil,die dit jaar als proef op 10 mmgehakseld is, 15 minuten gemengd.Daarna de maïs erbij en nog 20 minutenmengen. Dit kost 15.000 Kronen,ongeveer 2.000 euro extra aan brandstofper jaar. Met de 36 kuub voerwagenwordt aan alle melkkoeien één keer perdag hetzelfde rantsoen gevoerd. In devoerwagen zijn extra hoekjes gelast,zodat nergens voer blijft zitten wat nietmeegemengd wordt. Ook zijn ermagneten aangebracht voor eventuelestukjes ijzer. We klimmen in devoerwagen en André geeft mij kleinestukjes ijzer die aan de magneet kleven.Eenmaal weer buiten vraagt hij bezorgdof ik de stukjes ijzer nog wel heb. Ookhier wordt niets aan het toevalovergelaten.

Het rantsoen ziet er als volgt uit:1400 liter water120 kg geplette gerst900 kg soda tarwe 70% ds (ontslotenmet natronloog)600 kg raps kager (raapschroot waarnog 12% olie in zit)725 kg soja3.300 kg kuil 37% ds (gras met rodeklaver)6.600 kg maïs 33% ds

Daarnaast krijgen de koeien in de robotnog maximaal 3,25 kg krachtvoer en3,25 kg geplette gerst. Voor het plettenvan de gerst heeft André een gebruiktepletter gekocht, die zichzelf alweer heeftterugverdiend. Voor de gerst en tarwe ishij niet helemaal zelfvoorzienend, erwordt dus ook nog aangekocht. Deeerste 60 dagen van de lactatie krijgende koeien in de robot ook nog 0,3 literpropyleenglycol.

Er wordt dus veel krachtvoer gevoerd,als je alles optelt, kom je aan 14 kg per

koe. 14 kg per 45 liter is 31 kg per 100liter. Met dit systeem krijgen deoudmelkte koeien ook veel krachtvoer enblijven ze tot droogzetten veel melkgeven. Er is nu een koe die volgendeweek droog moet en nog 50 liter geeft.In Nederland vraagt de bank naar dekrachtvoerkosten. In Denemarken vraagtde bank naar hoeveel liter je per koemelkt. De stal is duur geeft André aan,dus moet er zoveel mogelijk perkoeplaats geproduceerd worden.Het valt op dat er helemaal geenstructuur gevoerd wordt. Stro in hetrantsoen is alleen voor de fouten die jegemaakt heb, vind André. Met compactvoeren vreten alle koeien het voer zoalsje het bedacht heb, ze kunnen niet meerselecteren.

De stal biedt ruimte aan 300 koeien.

Hoe zit het op dit bedrijf met de fokkerij?De koeien zien er best uit, heel veeluniformiteit en zeer functioneel. Er wordtnu 10 jaar met Triple-A gewerkt, dat isnet zolang als Joost van der Horst inDenemarken actief is. Door de omvangvan het bedrijf kennen Hannele en Andréde afstamming van de koeien niet uithun hoofd. „Als we willen weten wat devader van een koe is, dan zoeken we hetop, maar zijn we het morgen ook weervergeten. We hebben wel interesse in defokkerij, maar kunnen niet allesonthouden.” Het vaderbeeld is heeldivers, er lopen dochters van Starleader,Woodstock, Principal, Virzil, Kian, D-Mason, Torrer en D-Limbo. Dit bevestigtmaar weer dat je ook een uniformeveestapel kunt fokken met veelverschillende stieren.



Nu wordt er geïnsemineerd met BigWinner, Twist, Climax en een kleinbeetje genomics stieren. “Maar alleen alsze een Triple-A-code hebben.” Waaromwerken ze met Triple-A? “Omdat het zolekker simpel is. Met lineair gebruikte jesoms een super benenstier en dan kreegje nog dochters met slechte benen. Nuhebben we veel minder teleurstellingen.Het is voor ons echt een helping-tool, wekunnen het zelf niet zien wat voor soortstier er op moet, daarom doen we het.”En de resultaten zijn goed, elk jaar zijner wel 50 vaarzen over om voor exportverkocht te worden, terwijl er ook nog50 Belgische Blauwe geboren worden.Wij hebben erg genoten van dit bezoeken wilden dit graag vertellen. Het is mooi

om te zien wat er haalbaar is als er metpassie en gedrevenheid gewerkt wordt.We wensen Hannele en André nog heelveel succes en bedanken ze voor hungastvrijheid.

Bedrijfsgegevens.110 ha maïs80 ha gras klaver25 ha natuurland15 ha luzerne30 ha graan

Er is één vaste medewerker op hetbedrijf. Het meeste landwerk doen Andréen Hannele zelf.

Johan van Houwelingen

Deze dochter van eigen stier Niels (Aerostar x Anne Jan x Sunny Boy) is van oud bestuurslid Aldert van derSpek, Denemarken. Ze heeft inmiddels 110.000 kg melk gegeven met 3.60% eiwit en heeft vier beste dochtersop het bedrijf lopen die het ook allemaal bovengemiddeld doen.

N I E U W S B R I E F - Triple-A vereniging 201409 - nieuwsbrief... · Nieuwsbrief September 2014 1...

Documents

Transcript of N I E U W S B R I E F - Triple-A vereniging 201409 - nieuwsbrief... · Nieuwsbrief September 2014 1...