n)’- ,;n)’- ,;

Byzantijnse rijkByzantijnse rijk

• of het of het Oost-Romeinse RijkOost-Romeinse Rijk• = het oostelijke deel van het Romeinse Rijk dat bleef bestaan = het oostelijke deel van het Romeinse Rijk dat bleef bestaan

na de val van het westelijke deel van het rijk (in 476)na de val van het westelijke deel van het rijk (in 476)• De naam is afkomstig van de Griekse stad Byzantium.De naam is afkomstig van de Griekse stad Byzantium.

ConstantinopelConstantinopel • Byzantium werd door keizer Constantijn de Grote officieel Byzantium werd door keizer Constantijn de Grote officieel

omgedoopt in nieuw Rome omgedoopt in nieuw Rome • Wanneer: nadat hij het Romeinse keizerlijke hof van het 'oude' Wanneer: nadat hij het Romeinse keizerlijke hof van het 'oude'

Rome had overgeplaatst naar deze stad, Rome had overgeplaatst naar deze stad, • Waarom: die een gunstige ligging had in het hart van het Waarom: die een gunstige ligging had in het hart van het

economisch veel belangrijkere oosten van het Rijk. economisch veel belangrijkere oosten van het Rijk. • Gedurende deze ruim duizend jaar stond het eenvoudigweg Gedurende deze ruim duizend jaar stond het eenvoudigweg

bekend als Het Romeinse Rijk. bekend als Het Romeinse Rijk. • Ook omringende landen en rijken (zoals de Perzen, Arabieren in Ook omringende landen en rijken (zoals de Perzen, Arabieren in

het oosten, Europeanen in het Westen, en Russen in het het oosten, Europeanen in het Westen, en Russen in het noorden) noorden)

• noemden het Romeinsnoemden het Romeins• een grote belediging beschouwd om het rijk Grieks te noemen, een grote belediging beschouwd om het rijk Grieks te noemen,

omdat dat stond voor heidens.omdat dat stond voor heidens.

Het Byzantijnse Rijk als voortzetting van het (Oost-)Romeinse Rijk

• De Byzantijnen zich als Romeinen en de wettige voortzetting De Byzantijnen zich als Romeinen en de wettige voortzetting van het Romeinse Rijk. van het Romeinse Rijk.

• Formeel waren de Byzantijnen inderdaad de rechtmatige Formeel waren de Byzantijnen inderdaad de rechtmatige voortzetters van het Rijkvoortzetters van het Rijk

• Waarom: omdat de attributen en keizerlijke Waarom: omdat de attributen en keizerlijke waardigheidstekens van de laatste West-Romeinse keizer in waardigheidstekens van de laatste West-Romeinse keizer in 476 naar de Oost-Romeinse keizer waren toe gezonden.476 naar de Oost-Romeinse keizer waren toe gezonden.

• Toen: viel het 'hele' Romeinse grondgebied weer onder de Toen: viel het 'hele' Romeinse grondgebied weer onder de keizer van Constantinopel.keizer van Constantinopel.

• In de praktijk lieten ze zich natuurlijk niet veel gelegen liggen In de praktijk lieten ze zich natuurlijk niet veel gelegen liggen aan het verre Constantinopel en in feite handelden ze aan het verre Constantinopel en in feite handelden ze onafhankelijk.onafhankelijk.

Opkomst en neergang van het Opkomst en neergang van het Byzantijnse Rijk in beeld gebrachtByzantijnse Rijk in beeld gebracht

• ca. 550. Groen geeft de veroveringen van ca. 550. Groen geeft de veroveringen van Belisarius weer die deze in opdracht van weer die deze in opdracht van Justinianus uitvoerde. uitvoerde. Grootste omvang van Byzantijnse Rijk. Grootste omvang van Byzantijnse Rijk.

• ca. 1180. Na de desastreuze Slag bij Manzikert (1071) ging ca. 1180. Na de desastreuze Slag bij Manzikert (1071) ging centraal centraal Anatolië verloren voor Byzantium en begon de verloren voor Byzantium en begon de invasie van invasie van Klein-Azië door de Turken. Volgens vele door de Turken. Volgens vele historici betekende dit het definitieve verval van de historici betekende dit het definitieve verval van de Byzantijnse macht. Al snel moest de Keizer hulp van het Byzantijnse macht. Al snel moest de Keizer hulp van het Westen inroepen wat leidde tot de kruistochten. Westen inroepen wat leidde tot de kruistochten.

• ca. 1204. De kruisvaarders plunderden in 1204 ca. 1204. De kruisvaarders plunderden in 1204 Constantinopel. Over het algemeen neemt men aan dat Constantinopel. Over het algemeen neemt men aan dat dit op aandringen van Venetië gebeurde die de macht dit op aandringen van Venetië gebeurde die de macht over de Zwarte Zee wilde overnemen van Byzantium. over de Zwarte Zee wilde overnemen van Byzantium. Het rijk werd opgedeeld tussen de verschillende Het rijk werd opgedeeld tussen de verschillende deelnemers aan de plundering van Constantinopel. deelnemers aan de plundering van Constantinopel.

• ca. 1400. In 1261 wordt Byzantium heroverd door de ca. 1400. In 1261 wordt Byzantium heroverd door de Grieken maar kan zijn vroegere militaire kracht niet meer Grieken maar kan zijn vroegere militaire kracht niet meer herstellen en verliest steeds meer van zijn grondgebied herstellen en verliest steeds meer van zijn grondgebied totdat alleen nog maar de hoofdstad over is met nog wat totdat alleen nog maar de hoofdstad over is met nog wat kleine gebieden in Griekenland en langs de kusten van de kleine gebieden in Griekenland en langs de kusten van de Zwarte Zee. In 1453 komt tenslotte het einde als de Turken Zwarte Zee. In 1453 komt tenslotte het einde als de Turken de stad veroveren. de stad veroveren.