1. 30/11/2013 Talentidentificatie a.d.h.v. spiervezeltypering, een wereldprimeur Wim Derave Vakgroep Bewegings- en Sportwetenschappen UGent en spiervezels Kracht Snelheid samentrekking vermoeidheid Groot vermogen Grote vermoeibaarheid Laag vermogen Onvermoeibaar Een constante strijd in de natuur tussen spiervezeltypes Waar zit de homo sapiens? Wim Derave - Universiteit Gent 1

2. 30/11/2013 en Mens bestaat uit rood of wit vlees? 50-55% trage /rode / type I vezels Niet elke mens heeft 50/50 verdeling Combinatie (mozaiek) van rode (trage) en witte (snelle) vezels is noodzakelijk Evolutionair compromis Gauss-verdeling (tussen 20 en 95% trage vezels) Sprinters en duurlopers hebben uitzonderlijke SVTS Costill, Saltin, jaren 70, studies met biopten bij eliteatleten Wim Derave - Universiteit Gent Spiervezeltypesamenstelling (SVTS) is bepalend voor prestatievermogen en in belangrijke mate genetisch bepaald! 2

3. 30/11/2013 Genetische basis voor SVTS SVTS: prestatiebepalend en genetisch waarom wordt er dan zo weinig mee gedaan in de sport? Simoneau & Bouchard 1995 Hoe SVTS bepalen? Spierbiopsie = gouden standaard Nadelen: Invasief Pijnlijk (onaangenaam) weinig representatief (klein stukje weefsel) Omslachtig, arbeidsintensief Bestaat er een niet-invasief alternatief? Monozygote tweeling Dizygote tweeling (Komi et al 1977) Tot nu geen goede alternatieven om SVTS in te schatten Pogingen met EMG %1RM bepaling number of reps at 80% muscle fibre type 50% fast twitch (FT) 7 to 12 equal proportion of fiber type > 12 > 50% slow twitch (ST) Pogingen met NMR-scanner Chronometer, prestatiecurves, trainingsprogressie, Carnosine (mM) Niet-invasieve estimatiemethode (UGent) 10 Trage (rood) 5 Snelle (wit) 0 carnosine 3T NMR-scanner Spoel rond kuit voxel Wim Derave - Universiteit Gent spectrum 3

4. 30/11/2013 Carnosine (mM) Carnosine is typerend voor snelle (witte) spiervezels 51 Belgische elite atleten en triathleten 10 5 Trage (rood) Snelle (wit) 0 Sigmodaal verband tussen beste loopafstand en [carnosine] % dat in beide nummers in top 10 staat 35 Top 10 aller tijden: atletiek 30 25 20 15 10 5 0 100/200 200/400 400/800 800/1500 1500/5k 5k/10k 400m 800m 1500m Farah vs. Bolt 900m Wim Derave - Universiteit Gent 4

5. 30/11/2013 Verschillen in SVTS blijven duidelijk na afloop en bij start van carrire Een explosief type? Die herken ik op het zicht! Veel spieren snelle spieren Doorsneepopulatie 3 Spiervolume 2 1 0 -1 -2 -3 -3 De succesvolste sprinters hebben veel n snelle spieren -2 -1 0 Spiervezeltype 1 2 3 Spiervezeltypes bij zwemmers Sprinters 3 Spiervolume 2 1 0 -1 -2 -3 -3 -2 -1 0 Spiervezeltype Wim Derave - Universiteit Gent 1 2 3 5

6. 30/11/2013 Welke toepassing in de sport? Betrouwbaarheid Intraclass-correlatie: 0.62 tot 0.90 Variatiecofficient: 9-14% Vanaf einde puberteit stabiele waarden Grote overeenkomst binnen tweelingparen Sporten waarbij spiervezeltype belangrijk is Toepassingsmogelijkheden: Talentidentificatie bij jongeren (geen detectie) (her)orintatie van atleten Binnen sport (ploegpositie, discipline, afstand) Tussen sporten Aanpassing trainingsmodaliteiten Ook toepasbaar op andere sporten? Lopen 100-400m 800-1500m Zwemmen 50-100m 200-400m 1500m open water Wielrennen BMX Spurt piste All-round (weg) klimmen Kayak Slalom - sprint Lijn marathon Bobslee gewichtheffen teamsporten Bijsturing van atleten 5k marathon Triathlon Voor- en nadelen Voordelen t.o.v. biopt Wel bruikbaar bij topatleten en jongeren (nietinvasief) Meer representatief (100x meer spierweefsel) Snel (30 min incl. verwerking) Nadelen Relatief duur Momenteel gelimiteerd tot 1 team/scanner Onbekenden Echt voorspellend karakter in topsport (vb. vals negatieven) Wim Derave - Universiteit Gent Een meetsessie praktisch: Inhoud? Ruglig op tafel met kuit in spoel Pijnloos en onschadelijk Duur? 25-30min meettijd + verwerking Locatie? UZ te Gent (3 Tesla) Exclusiecriteria? Beta-alanine suppletie of Vegetarisme Zwangerschap Prothesen/pacemaker 6

7. 30/11/2013 Dank aan Vragen? Dr. Audrey Baguet & Tine Bex @TeamDerave Kristof De Mey, Mirko Petrovic, Adelheid Steyaert, Peter Hespel & Rik Achten Wim Derave - Universiteit Gent 7