Mundo Magazine

M u n d okleurt je wereldjaargang 1 - nr. 1 - januari 2011 - prijs € 5,95

La Tomatina: Het grootste voedselgevecht ter wereld

Het schitterende Thaise festival Loy Krathong

Een ongeschonden bestemming: Oost-Europa

In dit nummer: Feest!

Feestelijke Nieuwjaars

recepten

8 12

37

16

24 28

L e v e n

7 Editioral

8 La Tomatina Het grootste voedselgevecht ter wereld

12 Uncle Sam’s holidays De vijf leukste feestdagen van de VS

16 Gelukkig Nieuwjaar! Bijzondere nieuwjaarsgebruiken en tradities van over de hele wereld

24 Dia de los muertas Doden komen tot leven in Mexico

28 Fotoraportage: Loy Kathong Het indrukwekkende Thaise licht- festival

Inhoudsopgave

37 Carnaval kleurt de wereld Carnaval over de hele wereld kleurt de wereld

46 Cosplay Over het keurslijf van Japan en de rebelse jeugd

53 “Ja, ik wil!” Een kijkje bij huwelijken in andere culturen

60 Cultuuragenda Uitstapjes die je echt niet wilt missen

R e i z e n

63 Column all-inclusive 68 Oost-Europa: een reis door een ongeschonden stuk continent Een treinreis door Oost-Europa

74 Dave’s Column Op Koalasafari in Australië

76 Pelgrimstocht Naar Santiago de compostella: een reisverslag

82 De jonge globetrotter Een fotoraportage van een jonge

wereldreiziger

84 Ik vertrek Alex Burke emigreert van Venezuala naar Barcelona

46 53 7660

82 94

68

88

E t e n

88 Nieuwjaarsrecepten Heerlijke recepten voor de jaarwisseling

92 Kelewele Kruidige banaan in een krokant

korstje

93 Overheerlijk Lokum Turks fruit met pistachenoten

94 Spicy snapper Een caribisch recept

96 Huwelijksrecepten Mondiale bruiloftsrecepten

99 Colofon

92 96Mundo November4 Mundo

November5

Met trots presenteren we je het eerste nummer van Mundo! Wat begon als een interesse in de schoonheid van cultuur, is gevorderd tot een magazine dat de sfeer ervan in geur en vooral

kleur vastlegt. Het begrip feest heeft voor ons een heel andere lading gekregen, na het maken van dit nummer. We dachten zelf dat we al een behoorlijke expertise hadden ontwikkeld wat betreft feesten. Echter bleek dat we buiten de Nederlandse grenzen nog weinig

ervaring hadden. Het gevoel van feest is in het buitenland goed te vergelijken met

dat van ons, maar de viering en de achterliggende cultuur en tradities zijn weer heel anders.

Feest brengt mensen nader tot elkaar, verbroederd.

Feest is gezelligheid, samenzijn, muziek en vrijheid. Het is fasci-nerend om te zien hoe de feestvierders bezig zijn met de voor-

bereidingen en rituelen die belangrijk voor het feest. Laat je meenemen op reis, neem een kijkje in andere landen. Neem een momentje voor jezelf en lees over hoe culturen op bijzondere manieren van elkaar kunnen verschillen. Een prachtig gegeven!

Met feestelijke groet,

De redactie van Mundo

Mundo November7

Een woordje van de redactie..

L e v e nL e v e n

La TomatinaIn het rustige dorpje Buñol wordt er elke laatste woensdag van augustus een terugkerend tomatengevecht gehouden. Dit is een van het bekendste interna-

tionale feest van Spanje. Er komen jaarlijks 40.000 bezoekers op dit spektakel af. Dit zijn zowel inwoners als toeristen.

De laatste woensdag van augustus

Het totale feestprogramma duurt meer dan een week, waarin er verschillende evenementen plaats-vinden zoals shows en concerten. De avond voor het festival worden er grote pannen paella klaargemaakt boven houtvuren. Zeer vroeg in de ochtend zijn om-wonenden van het plein “Plaza del Pueblo” druk bezig met de voorbereidingen van het festival. Deuren en ramen worden bedekt om deze te behoeden voor het tomatensap, de tomatenpuree,- zaden en -schillen.

Voordat het festival begint moet er eerst naar de top van een met zeep ingesmeerde paal worden geklom-men. De eerste die boven is krijgt een poot ‘Jamon Serrano’ (gerookte ham). Na de beloning te hebben gepakt, schreeuwen de mensen “tomaten!”. Deze worden dan met vrachtwagens het dorpje binnen-gereden en op het plein gestort. Vanaf de balkons om het plein heen wordt water over de menigte heen ge-gooid. Pas als het startsein luidt, mag er met tomaten worden gegooid.

Het festival begint ’s ochtends om 11.00 uur met het afsteken van vuurpijlen, die de lucht rood kleuren. Twee uur later wordt het tomatenfestijn weer afges-loten met een groot vuurwerkspektakel. Na afloop, als iedereen onder de blubber zit, is het tijd voor een grote schoonmaakbeurt. Door middel van tuin-slangen en hulp van de brandweer wordt iedereen schoongespoten. Voor de liefhebbers staan er door

2. Een groep kwajongens waren aanwezig bij de op-tocht maar kregen ruzie. Aangezien ze zich dicht bij een groentekraam bevonden, stalen ze tomaten om deze naar de optocht te gooien. De jongens werden opgepakt en moesten de schade vergoeden. Het jaar erop herhaalden ze de actie met zelf meegebrachte tomaten.

Na een aantal jaren ontstond de traditie van het to-matengooien. Deze dag werd al gauw “el dia de la tomatina“ genoemd, oftewel ‘de dag van de tomaten’. Het festival werd ieder jaar weer bekender en trok meer bezoekers.

Mag dit zomaar?

De gemeenteraad van Buñol heeft door de jaren heen een aantal aanpassing gemaakt met betrekking tot het festival. Tot 1959 is het tomatenfestival een aantal keren verboden en goedgekeurd geweest. 1957 was het voor de laatste keer verboden. De mensen waren getreurd en hebben een nep-begrafenis gehouden. Ze droegen een tomaat op een lijkkleed door het dorp en begroeven die. Ook waren er bands aanwezig om de ceremonie te begeleiden met treurige muziek. Vanaf 1959 is het festival officieel toegestaan. De ge-meente draagt zelfs bij aan La Tomatina door tomaten uit te delen.

Fiesta del tomate of La Tomatina is de officiële Spaanse benaming voor het Tomatenfestival. Dit wordt door de overheid gesponsord door jaarlijks 140 ton (overrijpe) tomaten te importeren.

Waar komt het tomatenfestival vandaan?

Er bestaan verschillende verhalen over de oorsprongvan het tomatengevecht uit 1945. Het eerste verhaal gaat als volgt: Tijdens een festival waar muzikanten optraden was een kijker niet tevreden en begon met tomaten te gooien.

Het tweede verhaal gaat iets anders: Voor 1945 was er elk jaar een ongestoorde lokale optocht van“Gigantes Y Cabezudos”, dat ‘reuzen en groothoofden’ betekent. In de Rooms-Katholieke kerk zijn dit de zogenaamde heiligen die worden vereerds als beschermers van een land, stad, individu, etc.

Hieruit volgen twee versies:

1. Een groep enthousiaste jongens wilden deelne-men aan de optocht. Ze drongen zich door de me-nigte heen waardoor iemand viel en reageerde door tomaten van een groentekraam te pakken en deze naar de jongens te gooien. De jaren erna brachten de jongeren zelf tomaten mee om deze naar elkaar te gooien.

Mundo November9Mundo

November8

het dorpje heen nog mobiele douches of kan er ge-bruik worden gemaakt van de nabij rivier Rio Buñol.

De schoonmaakploegen van La Tomatina hebben na al die jaren hun draai gevonden. Binnen een paar uurtjes zijn de pleinen en steegjes waar het festival zich afspeelde weer brandschoon.

Regels

Overal gelden regels, zo ook bij het tomatenfestival. Of deze worden nageleefd is een ander verhaal…

1. Er mag alleen worden gegooid tussen het starten het eindsein in;

2. Dit mogen alleen maar rijpe tomaten zijn die eerst platgedrukt moeten worden. Dit om te voorkomen dat de feestgangers elkaar verwonden;

3. Verder mag je als bezoeker geen flessen meene-men, want hier geldt opnieuw dat veiligheid voorop wordt gesteld;

4. En de laatste regel, maar die soms wordt vergeten: niemand mag t-shirts kapot maken of hiermee gooi-en.

Zelf een keer meedoen?

Hier een paar tips om weer heelhuids thuis te komen:

1. Draag gympen. Geen slippers of hakken want deze raak je gegarandeerd kwijt;

2. Draag kleding die je na Tomatina niet meer hoeft te dragen, want de vlekken zullen er waarschijnlijk niet meer uit gaan;

3. Tomatenpuree in je oog kan flink prikken. Als je dit wil voorkomen kan je een zwembril dragen. Niet erg charmant, maar achteraf wel fijn;

4. Als je zelf niet uit Buñol komt, zoek dan accom-modatie in Valencia. In het dorpje Buñol zelf zal waarschijnlijk geen plek (meer) zijn. Bovendien is het festijn vanaf Valencia goed te bereiken (en is Valencia ook een leuke stad om eens te bezoeken);

5. Als je nog een aandenken wilt van deze roodgekleurde dag, neem dan een waterbestendige camera mee;

6. En als laatste tip: houd er rekening mee dat als je boven de menigte uitkomt (vanuit je slaapkamer-raam of een boom) je door iedereen tegelijk bekogelt wordt…

door Lidewij van der Slikke

‘s Werelds grootste voedselgevecht

Mundo November10

L e v e nL e v e n

Uncle Sam’s holidays Proud to be independent!

Independence day is voor Amerikanen net zo belan-grijk als Koninginnedag voor ons. Maar waar komt deze feestdag eigenlijk vandaan? Onder het bewind van president Thomas Jefferson werd op 4 juli 1776 de onafhankelijkheidsverklaring getekend. Dit was het resultaat van de Amerikaanse revolutie, een oor-log tussen de Verenigde Staten en het oorspronkelijke moederland, Groot-Brittannië. Hoewel de oorlog nog even doorwoede na het ondertekenen van de onaf-hankelijkheidsverklaring, erkenden de Britten hun verlies bij het tekenen van de vrede van Versailles. Nu vieren de Amerikanen elk jaar weer de dag waarop de handtekeningen onder de onafhankelijkheidsverk-laring zijn gezet. Er zijn parades, picknicks, spelletjes en ’s avonds is er overal spetterend vuurwerk te zien. De ‘wij’ cultuur die Amerikanen typeert is tijdens deze dag ontzettend aanwezig. Independence Day is eerder een excuusdag voor inwoners van de VS om te vieren dat ze ‘Amerikaan’ zijn. Een viering van de American dream, de attitude, de wereldmacht, Amerika.

Many hands make light work

De eerste maandag van september staat geheel in het teken van de arbeider. Deze feestdag dateert uit 1882, toen de vakbond de Labor Kings deze dag voor tot feestdag bombardeerde. Een paar jaar later werd het een jaarlijks terugkomende verschijning. Kenmerkend aan Labor Day, zijn de parades; er worden enorme stoeten gehouden. Feestvierders deinzen er niet voor terug om een deel van hun werk mee de parade in te nemen. Chauffeurs rijden met hun vrachtwagen mee in de stoet. Er worden ook enorme opblaasvoorwer-pen meegesleurd. Op deze dag kunnen Amerikanen laten zien dat ze trots zijn op wat ze doen.

Say grace… Thanksgiving is de dag dat Amerikanen van heinde en verre komen om met de familie dit oogstfeest te vieren. Op deze nationale feestdag wordt God bedankt voor de oogst en andere goede dingen. Vol-gend de traditie begonnen de Pilgrim Fathers in 1621 met het vieren van dit feest toen zei een in Plymouth een nederzetting hadden gesticht. Echter doen er veel mythes de ronde over de oorsprong van Thanks-giving Day. Na de Amerikaanse revolutie wilden de Amerikanen graag een nationale identiteit scheppen. Eten speelt een hele grote rol: kalkoen, aardappel-puree, zoete aardappels, sperziebonen, cranberry’s en pompoentaart zijn de traditionele gerechten van Thanksgiving. Hoewel velen er op tegen zien om ver-plicht met de familie Thanksgiving te vieren behoort dit feest toch tot de trots van de Amerikanen.

De Amerikaanse cultuur is zo oud nog niet. Toch kennen de inwoners van de Verenigde Staten veel nationale feest

dagen met een historische achtergrond. In de Verenigde Staten zijn de nationale feestdagen een belangrijk

onderdeel van de Amerikaanse levensstijl. Een echte patriot viert deze dagen dan ook in volle glorie mee.

door Naomi Bakker

Een nieuw land ontdekt Op 12 oktober vieren Noord-Amerikanen Columbus Day. De Spanjaard Christoffel Columbus wordt door de Amerikanen gezien als een held. Hij is namelijk degene die in 1492 Amerika ontdekte en hij is daar-mee de grondlegger van de ‘American dream’. Eigen-lijk dacht Columbus dat hij India had ontdekt, maar dat maakt de Amerikanen niks uit. Op Columbus Day wordt de Amerikaanse trots gevierd!

Trick or treat Officieel komt Halloween van de Kelten. Toen de Ieren in de negentiende eeuw vanwege hongersnood massaal naar de VS vluchtten, namen ze de oude Keltische traditie mee. Op 31 oktober wordt dan het Keltische Nieuwjaar gevierd, in de Verenigde Staten betekent dat: Halloween. Deze feestdag heeft een ‘heidens’ karakter. De dood, geesten, heksen en monsters spelen de hoofdrol tijdens Halloween. Dit komt door de verwijzing naar het ‘vagevuur’ van het oorspronkelijke Keltische Nieuwjaar. In de Verenigde Staten hebben ze dit element uit de traditie genomen en enorm uitverg-root. Uiteindelijk hebben ‘trick or treat’, boos kijkende pompoenen en skeletten niks met Halloween te maken, maar het is wel leuk!

Mundo November12 Mundo

November13

L e v e nL e v e n

Gelukkig Nieuwjaar!

Geschiedenis

BabyloniërsDe eerste nieuwjaarsvieringen begonnen waarschi-jnlijk zo’n 4000 jaar geleden in Babyloniё. Het begin van het nieuwe jaar was gekoppeld aan veranderin-gen in de natuur en vond plaats aan het begin van de lente. De Babyloniërs vierden het feest door het brengen van een koningsoffer. Ze meenden dat op nieuwjaarsdag de koning het mikpunt van de goden zou zijn, dus vervingen ze de koning ti-jdelijk door een slaaf of een ter dood veroordeel-de, reden hem als koning rond en offerden hem ten slotte. Zo werd het kwaad een jaar afgewend. EgyptenarenVan het oude Egypte zijn ook vieringen bekend, maar dan in september. Voor de Egyptenaren was er een nieuw begin op het moment dat de Nijl begon te overstromen, het water van de Nijl zorgde namelijk voor nieuwe gewassen. Tijdens het Egyptische Nieu-wjaar werden alle farao’s opnieuw gekroond, om aan te duiden dat zij de levende incarnatie van zonnegod Horus waren. Dit werd gesymboliseerd door een lev-ende valk los te laten vanaf het dak van een tempel. RomeinenBij de Romeinen begon het nieuwe jaar op 1 maart, totdat Julius Caesar in 44 v.Chr. de Juliaanse kalender invoerde. Vanaf die tijd was Nieuwjaar op 1 januari. De Romeinen offerden sindsdien op die dag aan de god Janus (waarnaar januari is genoemd) om hem mild te stemmen voor het aankomende jaar. Het Ja-nusfeest werd aanvankelijk sober gevierd, met het maken van goede voornemens en het geven van ge-schenken. In Frankrijk is dit nog steeds gebruikelijk. Later ontstond het idee dat men zich tijdens de jaar-wisseling moest zuiveren van alle kwade krachten uit de achterliggende periode. Daarom gingen veel Romeinen zich bij het Janusfeest en de geleidelijk ermee verbonden saturnalia (een soort carnaval) te buiten aan wilde feesten vol seks en alcohol. Dit bracht christenen in hun begintijd ertoe an-dere data tot start van het nieuwe jaar te nemen. ChristenenHet Janusfeest bleek echter zo populair dat de kerk in de eerste helft van de vierde eeuw ‘om’ ging en 1 januari erkende als start van het jaar. Maar in plaats van te feesten, dienden christenen die dag te bidden en te vasten. De Concilies van Tours (567) en Toledo

(633) schreven voor de eerste drie dagen van het jaar boetediensten en vastenoefeningen voor. Op Oudjaar vieren de katholieken het feest van Sint Silvester (paus ten tijde van Constantijn I). ‘s Avonds, en soms ook ‘s nachts, wordt er een kerk-dienst gehouden. In protestantse kring gaat men op oudejaarsavond ook naar de kerk, om er degenen te gedenken die het afgelopen jaar zijn overleden. GermanenDe oude Germaanse Oud en Nieuw viering werd in de winter gevierd, duurde 12 dagen en nachten en heette ‘joelfeest’. Het joelfeest begon op 25 december, als de dagen gingen lengen, en duurde tot 6 januari, het huidige Driekoningen. Rond de 8e dag, ofwel 1 januari, was het hoogtepunt met grote vuren, dier-enoffers en veel eten en drinken.In hedendaagse paganistische religies (o.a. Wicca) wordt Yule gevierd rond 21 december.

NIEUWJAAR: GEBRUIKEN EN TRA-DITIES

In de Westerse Wereld wordt Nieuwjaar gevi-erd in de nacht van 31 december op 1 januari. Familie en vrienden komen bij elkaar, er wordt ge-proost op een voorspoedig Nieuwjaar en er wordt massaal vuurwerk afgestoken. Na deze viering is het tijd om voornemens te maken voor het nieuwe jaar, deze traditie gaat terug naar de vroege Babylonische tijd. Het afsteken van vuurwerk is te herleiden naar het vroegere gebruik om met veel lawaai kwade geesten te verjagen. Nieuwjaar is ook vaak ook een tijd voor bijgeloof en ‘het vertellen van de toekomst’, dit valt te zien aan de verschillende tradities en gebruiken over de hele wereld.

In sommige delen van Zwitserland en Oostenrijk vieren de mensen op 31 december ‘Sint Sylves-ter’s avond’. ’s Nachts trekt dan een groep mensen, gekleed in kostuums, met bellen door de straten. Hiermee hoopt men de kwade geesten weg te jagen. In Griekenland wordt op Nieuwjaarsdag ook het feest van Sint Basil gevierd. Sint Basil is beroemd vanwe-ge zijn vriendelijkheid. Griekse kinderen zetten hun schoenen bij de kachel op nieuwjaarsdag en hopen dat Sint Basil hun schoenen zal vullen met cadeaus. Op 1 januari wordt een gebak aangesneden waarin een munt verstopt zit. Wie de munt vindt, heeft een heel jaar geluk. Ook is er een traditie waar-bij men in de ene hand een granaatappel (symbool

van overvloed en rijkdom), en in de andere hand een stuk gietijzer (staat voor gezondheid) vasthoudt. De granaatappel moet men in de kerk laten zegenen. Wanneer men daarna terug naar huis gaat, mag men de deur niet met een sleutel openen, dat brengt ongeluk. De eerste die binnengaat, moet eerst zijn rechtervoet binnen zetten en de granaatappel achter

hem stukslaan. Dit brengt geluk, evenals een ui die men boven de deur heeft hangen.

Gelukkig Nieuwjaar! Zeer waarschijnlijk is Oud & Nieuw het oudste feest dat de mensheid kent. Nieuwjaar is de dag waarop het begin van het nieuwe jaar wordt gevierd. In de Westerse Wereld is dit op 1 januari, in andere culturen vaak op andere data. Over de hele wereld zijn er verschillende tradities rondom het begin van het nieuwe jaar.


November17

L e v e nL e v e n

In Schotland vullen ze in sommige dorpen vaten met teer en steken die aan en laten ze door de straten rollen. Op deze manier wordt het oude jaar opge-brand en mag het nieuwe jaar beginnen. De Schot-ten geloven dat de eerste persoon die je huis bin-nenkomt in het nieuwe jaar je ofwel geluk, of geen geluk brengt. Het meeste geluk zal een bezoeker met donker haar brengen die ook nog iets mee-brengt. Dit gebruik wordt ‘first-footing’ genoemd. De Spanjaarden eten om klokslag 12 een druif. De traditie van het druivenhappen (Las Uvas de la Suerte) stamt uit het begin van de 20e eeuw. Ie-dereen krijgt een schaaltje met twaalf druiven. Op het moment dat de klok 12 uur begint te slaan, eet men één druif per klokslag. Dit moet geluk en voorspoed geven voor het nieuwe jaar. Nadat de druiven zijn verorberd, wordt er met Spaanse cham-pagne (Cava) getoost op het nieuwe jaar. Deze tra-ditie vindt men ook in o.a. Guatemala en Mexico. De Italianen gaan massaal buiten de deur eten met oud en nieuw. Ze eten dan linzensoep en an-der speciale oudejaarsgerechten. In grote en kleine steden komen de Italianen bij elkaar op de grote, centrale pleinen. Het is de gewoonte wakker te blijven om de eerste zonsopkomst van het nieuwe jaar gezamenlijk te beleven. Vroeger was het in Rome traditie om om 12 uur de overtollige huisraad uit het raam te gooien. Dit is tegenwoordig verboden.

In Duitsland is er een traditie die ‘bleigiessen’ (lood-gieten) wordt genoemd. Om middernacht wordt er

een stukje lood boven een vuur gesmolten en dan in koud water gegooid. Het daaruit ontstane figuur wordt vergeleken met figuren uit een boekje. Aan de hand van het figuur wordt vervolgens de toekomst voorspeld.

In Rusland viert men de overgang naar het nieuwe jaar in de sauna. Daarna volgt een feestmaaltijd en wodka. Op 31 december, nadat de klok middernacht heeft geslagen, opent men hier dan alle deuren en ramen. Zo verwelkomt men het nieuwe jaar in huis.In Hongarije verblijden de Hongaren vrienden en fam-ilie met een gedicht, de beste wensen worden er op rijm gezet. Het is overigens verboden om op 31 december de was te doen of de was buiten te hangen. De Hongaren geloven dat er dan iemand dood zal gaan.

In Denemarken ging men vroeger tijdens Nieuwjaar de straten op om oude vaat tegen de deuren van hun vrienden en familie te gooien. Degene met het meeste bestek voor zijn deur was het populairst bij zijn dorpsgenoten.

In Iran wordt de ChaharshanbeSuri-avond gehouden. De laatste dinsdagavond van het oude jaar worden er overal in de straten vuurtjes aangestoken. Jong en oud moeten over de vuurtjes springen. Het vuur werkt zuiverend en geeft kracht en energie voor het nieuwe jaar.

In Ecuador wordt er elk jaar op 31 december een enorm feest georganiseerd. Tijdens dit feest wor-den verschillende gekke rituelen en tradities in ere gehouden om met name het afgelopen jaar te

herinneren. Zo worden er bijvoorbeeld grote pop-pen gemaakt die figuren van het afgelopen jaar moeten symboliseren. Vaak zijn het karikaturen van leiders en politici waar de makers van de pop-pen het afgelopen jaar niet mee eens waren. De poppen worden gemaakt van stro, kranten, oude kleren en papier-maché maskers en worden Anõs Viejos genoemd. Om middernacht worden de pop-pen verbrand om het afscheid van het oude, en de verwelkoming van het nieuwe jaar te symboliseren. De Filipijnen hebben vele tradities op Oudejaarsa-vond. Zo dragen zij bijvoorbeeld kleren met ronde figuren en uitbundige kleuren. Zij geloven er namelijk in dat ronde vormen geld en geluk aantrekken. De kleuren vertegenwoordigen hun enthousiasme voor de komst van het nieuwe jaar. Ook gooien ze, op het moment dat de klok 12 slaat, een hand munten in de lucht. Zij geloven dat dit hun rijkdom in het komende jaar zal vergroten.

Het Joodse Nieuwjaar (Rosj hasjana) Het Joodse nieuwjaarsfeest, Rosj Hasjana, is gebas-eerd op de cycli van de zon en maan. Bij een nieuwe maan, begint de nieuwe maand. Tijdens Nieuwjaar zeggen de joden “sjana tova” wat gelukkig nieuwjaar betekent. In Nederland viert ongeveer 5% van de joodse bevolking nog het joodse nieuwjaar Rosj Has-janah.

Tijdens Rosj Hasjanah, dat letterlijk ‘hoofd van het jaar’ betekent, staat de menselijke inkeer en de bezin-ning op daden en handelen centraal. Volgens de Joodse traditie begint Nieuwjaar in de herfst, wan-neer de natuur op het punt staat af te sterven. Juist dan wordt de hoop op een nieuw leven en een nieuw begin tot uiting gebracht. Omdat de maanden in het Joodse jaar geteld worden vanaf de lente, de Uittocht uit Egypte, valt Nieuwjaar in de zevende maand.Op de vooravond van Rosj Hasjanah wordt de feestdag thuis ingewijd met het ontsteken van twee kaarsen. Net als op Sjabbat worden er twee broden gezegend. Maar alleen deze avond zijn deze galles niet recht maar rond. Dit symboliseert de oneindige cyclus van het leven en de cyclus van het jaar. De galle wordt niet met zout bestrooid zoals op Sjabbat, maar in honing gedompeld.

Op de dag van Rosj Hasjana is er een feestelijke dienst in de synagoge. Tijdens deze dienst wordt op een ramshoorn geblazen: de Sjofar. De Sjofar kondigt de nieuwe maand aan waarin het nieuwe jaar begint. In deze periode stuurt men elkaar mooie nieuw-jaarskaarten waarop de tekst staat: “Moge u worden ingeschreven voor een goed jaar” (le Sjana tova tika-tévoe). Na Rosj Hasjana hebben joden tien dagen de tijd om tot inkeer te komen, op Jom Kippoer (de dag van de vergevingen) wordt dat afgesloten.


November19

L e v e nL e v e n

Noroez Noroez is het nieuwjaars- en voorjaarsfeest dat vol-gens de Perzische (Iraanse) kalender op of rond 21 maart wordt gevierd. Het woord Noroez betekent nieuwe dag. Het feest wordt in Iran (Perzië), Azerbeid-zjan en Afghanistan gevierd op de dag van de lente-nachtevening, als de zon pal boven de evenaar staat. Tijdens Noroez is in alle huizen Haft Sin te vinden. Haft Sin betekent letterlijk “de zeven s’en”. Door de eeuwen heen is de gewoonte om met Noroez zeven soorten planten of zaden te laten groeien als symbool van het opnieuw starten van het leven. Iedereen heeft 7 voorwerpen in huis die met de Perzische letter Sin beginnen:

1.sebzeh– tarwe-, gerst- of linzespruiten, groeiend in een schaal (staat voor wedergeboorte)2.semenu– een zoete pudding gemaakt van tar-wekiemen (staat voor overvloed)3.zeytun– het gedroogde fruit van de oleasterboom (staat voor liefde)4.sarmsak– knoflook (staat voor genezing)5.alma– appels (staat voor schoonheid en gezond-heid)6.sumak– sumakbessen (staat voor (de kleur van) zonsopkomst)7.sirke– azijn (staat voor leeftijd en geduld)

Op de tafel zijn nog meer symbolische zaken te vin-den. Zo worden er munten neergelegd voor voor-spoed en rijkdom, een mand met beschilderde eieren

voor vruchtbaarheid, een sinaasappel (de aarde) in een schaal met water (het heelal), een goudvis in een kom als symbool van het leven. Ook staat er een spiegel, als symbool (die het licht - dat als heilig wordt beschouwd - reflecteert en vermenigvuldigt), met aan weerszijden een brandende kaars voor ieder kind in de familie. De kaarsen representeren geluk.Hadji Firoez is de traditionele boodschapper met het zwarte gezicht die het Noroezseizoen aankondigt, al weken voor het eind van het jaar zwerft hij in zijn rode kostuum door de straten. Als Hadji Firoez vermomde, zwart geschminkte troubadours met felgekleurde satijnen kleren lopen zingend en dansend door de straten, met tamboerijnen, drums en trompetten, om vreugde en het nieuws van het komende nieuwe jaar te verspreiden.

Chinees nIeuwjaar

Het Chinees Nieuwjaar ofwel het Lentefeest (Chun Jie), is de belangrijkste feestdag voor de Chinezen. Het Chinese Nieuwjaar wordt gevierd van de eerste dag tot en met de vijftiende dag van de eerste maand van de Chinese kalender. De eerste dag is de dag waarop de tweede (maar heel soms de derde) nieuwe maan ná het winter-solstitium plaatsvindt. Tegelijk met het Chinese Nieuwjaar vieren ook andere Oost-Aziaten, zoals Koreanen en Vietnamezen, maar ook Mongolen en Tibetanen het begin van het nieuwe jaar. Volgens legenden was er in het oude China een mensetend prooidier, genaamd Nian, die ongemerkt huizen kon binnendringen. Heel het jaar verbleef Nian in de diepe

zee maar met de overgang van Oud- op Nieuwjaar kwam het monster tevoorschijn. Al gauw leerden de Chinezen dat Nian gevoelig was voor hard lawaai en de kleur rood, en zij verdreven hem met explosies, vuur-werk, Chinese leeuwen en veelvuldig gebruik van de kleur rood in het huis. Dit zie je nog steeds terug in de huidige Nieuwjaarsvieringen die nog traditioneel ge-vierd worden met drakendansen en leeuwendansen, felle kleuren, muziek en veel spectaculair vuurwerk. Tijdens de Nieuwjaarsperiode verblijft men bij fami-lie en bezoekt men familie, vrienden en/of kennissen in de buurt. Ook gaat men vaak samen eten. Velen bereiden nog traditionele gerechten zoals dumplings (jiaozi en noodles die staan voor een lang leven, maar ook vis, symbool van de wens naar overvloed, ver-schijnt vaak op tafel. Vaak worden de huizen opge-fleurd met potten kumquatboompjes (staat voor een vruchtbaar nieuw jaar) en kleine bloeiende bolnarcis-sen. De Chinese Nieuwjaarsperiode eindigt met het lan-taarnfestival, op de vijftiende dag van het nieuwe jaar. Lees meer over het Lantaarnfestival op onze website.

Het Koreaanse Nieuwjaar

Ook wel Seollal genaamd, valt samen met het Chinese Nieuwjaar, maar kent zijn eigen gebruiken. De vier-ingen rondom het Koreaanse Nieuwjaar nemen drie dagen in beslag en zijn de belangrijkste traditionele feestdagen. Het Koreaanse nieuwjaarsfeest is een typisch familiefeest. Veel Koreanen kleden zich voor

de gelegenheid in hanbok, de traditionele Koreaanse kledij. Ouders geven hun kinderen Nieuwjaarsgeld en er worden traditionele Koreaanse spelletjes gespeeld.

Het Vietnamese Nieuwjaar is te vergelijken met het Koreaanse Nieuwjaar en in zijn gebruiken en tradities bijna hetzelfde.

Het Tibetaanse Nieuwjaar Het Tibetaanse Nieuwjaarsfeest wordt Losar geno-emd. De viering van Losar bestond al in de voor-boed-dhistische tijd in Tibet. Voorbereidende oefeningen met het lezen van teksten en meditatie beginnen ge-woonlijk vijf dagen voor de viering. Ook vindt er in de huizen eerst een grote schoonmaak plaats, koopt de familie nieuwe kleren, worden er ruzies bijgelegd en schulden vereffend. Er wordt als het ware een nieuw leven begonnen.De eerste dag van het Losarfeest wordt overwegend met de familie gevierd. De tweede dag is aan religieuze zaken gewijd. Er worden grote thangka’s (geschilderde of geborduurde Tibetaans boeddhistische baniers) in de kloosters opgehangen, cham-dansen bewonderd en aan kloosterceremonies deelgenomen. De derde dag wordt in het openbaar gevierd, meestal in de open lucht, en wordt er chang (gerstebier) gedronken.

Het Hindoeïstische Nieuwjaar Nyepi of de Dag van de Stilte is een hindoe feestdag op het Indonesische eiland Bali, wat jaarlijks plaats-vindt op de nieuwjaarsdag van de maankalender van

het eiland. De avond voor Nyepi wordt Ogoh-Ogoh gevierd. In kleurrijke optochten worden de goden aangeroepen. Het is ge-bruikelijk veel lawaai te maken met bamboekanonnen, potten en pannen. Op deze manier worden alle boze geesten ver-dreven.

Op de Dag van de Stilte wordt er niet in gemotoriseerde voertui-gen zoals auto’s gereden, wordt er geen water gekookt, en wordt in plaats daarvan gemediteerd en gevast. Alle winkels, scholen, banken en andere instellingen zijn gesloten en de lichten blijven uit. Verder wordt de toegang tot het eiland ontzegd. De stilte en de donkerte is om de boze geesten die toch nog overvliegen in de waan te bren-gen dat Bali er niet is. Omdat er niets te zien of te horen is zul-len de geesten het eiland niet zien en er dus ook niet komen. Meer weten over Nieuwjaars-vieringen? Ga dan nu naar mundo.nl/nieuwjaarsvierin-gen.

door Emma Mulder


November21

L e v e nL e v e n

volwaardig onderdeel ervan. Door de eeuwen heen werd het Meso-Amerikaanse gebruik samengesmeed met buitenlandse religieuze over-tuigingen. Hierdoor werd het een Katholieke feestdag met de naam Día de los Muertos.

Ooit was de herdenkingsdag bedoeld om overleden voorouders te vereren. Nu wordt er tijdens de dag van de doden vooral uitbundig feestgevierd, gedronk-en en gedanst. Maar de doden spelen nog wel de grootste rol. Het maakt niet uit hoe lang je al dood bent of hoe belangrijk je was toen je nog leefde. Op Día de los Muertos komt je overleden ziel terug naar de aarde en dat moet gevierd worden! Nabestaanden gaan gezellig met z’n allen naar het versierde kerkhof toe en maken daar de graven schoon. Ze zorgen ervoor dat er eerder in het jaar

Wanneer de doden dronken zijn…

Op 1 en 2 november van elk jaar vieren de Mexicanen een voor hen typisch feest: Día de los Muertos, dag van de doden. Wat er met de doden te vieren valt? De Mexicanen geloven dat op de eerste twee dagen van november de zielen van de overledenen terugkeren naar de aarde. Op 1 november de kinderen, op de 2e van november de volwassenen.

De oorsprong van deze traditie ligt bij het oude Meso-Amerikaanse volk, van wie de Azteken en de Maya’s de bekendste afstammelingen zijn. Deze volkeren leefden in een compleet ander tijdperk, van ongeveer 2000 jaar voor Christus tot de 7e eeuw na Christus. Voor dit volk was de dood niet al-leen brenger van nieuw leven maar het was ook een

bloembollen aan het graf zijn gepland, zodat op de dag van de doden de graven er kleurrijk bijliggen met de mooiste bloemen. ‘s Avonds komen vrien-den en familie samen om een wake te houden voor de overleden dierbaren. Thuis maken de nabestaan-den een mooi altaar voor de overledenen met foto’s, bloemen, eten en versieringen.

Het is maar moeilijk voor te stellen dat zoiets in Nederland op deze manier wordt gevierd. Dit komt doordat de Mexicanen op een andere manier tegen de dood aankijken dan de Nederlanders. Ook tijdens een begrafenis wordt er in Mexico feest gevierd. Ze zijn ervan verzekerd dat de overledenen eens per jaar even terugkomen om gezamenlijk op aarde feest te vieren.


November25

Net als de meeste nationale feesten zijn er ook tijdens Día de los Muertos gerechten die bij deze dag horen. Heel populair zijn de pan de muertos, het doden-brood en calaveras, suikersnoep in de vorm van een doodshoofd. De plaatselijke bakkers werken dag en nacht om alle families van dodenbrood te voorzien.

Een kleurrijk onderdeel van de dagen zijn de parades die georganiseerd worden

De feestvierders toveren zichzelf met kostuums en schmink om tot allerlei figuren. Op straat maken ze een hoop herrie en er wordt uitbundig gedanst. Je ziet de meest aparte creaties, zo worden er van pa-pier-maché skeletten nagemaakt en meegedragen tijdens de optocht.

Dit feest is voor wereldse begrippen zo uniek dat het fenomeen genoteerd staat op de UNESCO lijst van immaterieel erfgoed. Het klinkt ironisch maar de le-vendigheid waarmee de Mexicanen de overledenen herdenken op Día de los Muertos geeft goed weer hoe kleurrijk de Mexicaanse cultuur is.

door Naomi Bakker

Mundo November26

L e v e nL e v e n

Loy KrathongHet Loy Krathong festival wordt gevierd in Thailand en omliggende landen. Duan sipsong betekent in het Thais ‘de twaalfde maanmaand’. Dit zijn de laatste week van oktober en de eerste drie weken van november. Deze periode is het hoogwaterseizoen waarbij er vaak overstromingen zijn. Als dit seizoen is

afgelopen, wordt het festival Loy Krathong gevierd.

Met het festival bedankt het volk de go-din Mae Kong Ka, de godin van het wa-ter, omdat zij regen heeft gegeven en daarmee voedsel en drinkwater voor de bevolking. Ook vraagt de bevolking vergeving voor het verspillen van water. Als de krathongs wegvaren, worden de zonden van het afgelopen jaar ‘wegge-

wassen’.

‘Loy’ betekent letterlijk ‘varen’, en ‘kra-thong’ is een vaartuigje in de vorm van een lotusbloem die bestaat uit een kaars, drie wierookstaafjes, bloemen en muntjes. Meestal zijn dit negen muntjes omdat dit getal geluk brengt volgens de bevolking. Een eindje ver-derop worden de muntjes weer uit de Krathongs gehaald. De krathongs kan je zelf maken, maar zijn ook in elk straatje te koop, variërend van grootte.


November29

L e v e nL e v e n

Het Loy Krathong Lied is overal te horen in Thailand:

Op de twaalfde maand van de volle maan,overstroomt het water in het kanaal.Iedereen, man en vrouwhebben dan veel plezier op loy krathong dagLoy, loy krathong,loy, loy krathong,Nadat we onze krathongs hebben laten wegvaren vragen we de meisjesom de Ramwong te dansen.Ramwong op loy krathong dagRamwong op loy krathong daggoede daden brengen ons gelukgoede daden brengen ons geluk!

Loy Krathong begint op de avond van de volle maan. Iedereen gaat met hun krathongs naar vijvers, kanalen, meren, rivieren en zeeën om ze te water te brengen. Hoe langer de kaars blijft branden, hoe groter je geluk is voor het komende jaar. Koppels doen dit ook vaak samen. Hoe langer de krathongs dicht bij elkaar blijven, des te langer en mooier hun relatie. Deze lampionnen worden ‘Khom Loy’ of ‘Khom Fai’ geno-emd en worden met het festival ‘los gel-aten’. Zo ontstaat er een sterrenhemel van lichtjes.


November31

L e v e nL e v e n


November 33

L e v e nL e v e n

De legende van Loy Krathong begon 700 jaar geleden. De dochter van de Brahmaan-priester, Nang Noppamas, wilde op haar eigen manier de godin Mae Kong Ka bedanken voor de regen-val van het afgelopen jaar. Zij heeft de eerste krathong gemaakt. Ze wordt beschreven als de mooiste, intelligentste en talentvolste vrouw die ooit heeft geleefd in het Sukhothai koninkrijk (een stad in Noord-Thailand). In de meeste plaatsen wordt een verkiezing gehouden waarbij vrouwen strijden om de plaatselijke ‘Nang Noppamas’ te

worden.

Door: Lidewij van der Slikke


November35

L e v e n

Carnaval kent in Nederland kent twee gezich-ten. Mensen die boven de rivieren wonen, hebben er vrij weinig mee. Zij noemen carna-val een zuipfestijn, een verkleedpartij. Voor de fanatiekelingen in het Zuiden is carnaval juist een uitlaatklep met een diepere betekenis.

Carnaval is een Katholiek feest dat drie dagen lang gevierd wordt, voorafgaand aan de Vastentijd waarin veertig dagen lang gevast wordt. Vroeger was carna-val een eetfestijn. Iedereen kon zich nog lekker even volproppen voordat het Vasten begon. In Nederland kennen we twee soorten carnaval. Zo is er de Rijn-landse variant, maar ook de Bourgondische. Het Rijn-landse carnaval vindt zijn oorsprong in het Keulense carnaval en wordt vooral gevierd in het zuidoosten van Brabant en in Limburg. Het carnaval werd aan het eind van de 19e eeuw gebruikt als ludiek protest tegen de Pruisen die het gebied in bezit probeerden te nemen. Deze variant herbergt een aantal typische feesten. De bekendste daarvan zijn de zogenoemde Oude Wijvenavonden. Deze traditie vindt zijn oor-sprong in Zuid-Limburg. Tijdens deze avonden wor-den de steden bevolkt door verklede vrouwen. Man-nen die toch een poging wagen zich te vertonen op deze avonden, lopen het risico vernederd en verjaagd te worden. Daarnaast kenmerkt dit carnaval zich door de vele verenigingen, ieder met een eigen Raad van Elf en Prins. Deze verenigingen organiseren ook ieder weer hun eigen feesten. Kostuums worden veelal zelf gemaakt en zijn over het algemeen erg warm, omdat het buiten vaak erg koud is in die tijd van het jaar.

Het Bourgondische carnaval is de meest bekende van de twee. Deze variant wordt vooral gevierd in Brabant en Zeeuws-Vlaanderen. Oorspronkelijk was het een gekostumeerd eetfestijn waarbij je elkaar be-lachelijk maakte. Het Bourgondische carnaval stond vroeger bekend om zijn eenvoudige kostuums. Dit kwam door de grote armoede die in Brabant heerste tussen de Gouden Eeuw en de Tweede Wereldoorlog. In tegenstelling tot het Rijnlandse carnaval heeft het Bourgondische carnaval maar één carnavalsverenig-ing per stad/dorp. Dat betekent dat er dus ook maar één Raad van Elf is en één Prins. Een ander verschil is dat het Bourgondische carnaval zich veelal binnen afspeelt. Kostuums zijn dus ook dunner van stof.

Carnaval kleurt de wereld

Mundo November37

L e v e nL e v e n

Daarnaast krijgen steden en dorpen traditiegetrouw een andere naam tijdens carnaval. Zo heet ’s-Herto-genbosch ‘Oeteldonk’, gaat Eindhoven schuil onder de naam ‘Lampegat’ en bevind je je in Breda wanneer je een bordje ‘Kielegat’ ziet staan.

Naast deze twee varianten is er in Nederland nog een andere soort carnaval te vinden die jaarlijks aan populariteit toeneemt: het Rotterdamse zomercar-naval. Dit carnaval lijkt in de verste verte niet op het Bourgondische en het Rijnlandse carnaval. Emigrant-en uit Kaapverdië en Zuid- en Latijns- Amerika heb-ben dit carnaval in Nederland geïntroduceerd. Het vindt plaats in de zomer en wordt gekenmerkt door exotische outfits en muziek. Jaarlijks vinden er in Rot-terdam straatparades plaats en wordt er tevens een koningin van het zomercarnaval gekozen.

In landen als België, Duitsland en Zwitserland vinden gelijkwaardige soorten carnaval plaats als het Rijn-landse en Bourgondische carnaval. Het carnaval is echter wijdverspreid over de hele wereld en ziet er niet overal hetzelfde uit.

Een ingetogener carnaval vind je in Venetië, Italië. Deze duurt maar liefst twaalf dagen lang en eindigt een dag voor Aswoensdag, op Vastenavond. In de 13e eeuw was er voor het eerst sprake van het festival, compleet met maskers. Sindsdien is vaak geprobeerd het Venetiaanse carnaval aan banden te leggen. Mensen droegen de maskers, waar het carnaval toch beroemd om is geworden, niet alleen tijdens carna-val, maar ook tijdens andere feesten en zelfs als ze

anoniem over straat wilden gaan. Onder Napoleon werd het dragen van maskers verboden, waardoor de maskers langzamer maar zeker uit het straatbeeld verdwenen. Daardoor verdween de traditie naar de achtergrond. Tegenwoordig zie je de maskers nau-welijks meer. Alleen tijdens gekostumeerde feesten in Venetië kom je ze nog tegen.

Een compleet ander carnaval vind je in Zuid-Amerika. Het carnaval in Rio de Janeiro duurt vier dagen en eindigt op de dag voor Aswoensdag. Het evenement wordt georganiseerd door mensen uit de sloppen-wijken, de zogenoemde ‘favela’s’. Sinds 1984 wordt in het Sambadrome de beroemde paradeoptocht gehouden. Het Sambadrome is speciaal voor de pa-rade voorzien van tribunes. Elke sambaschool krijgt tachtig minuten om door de Sambadrome te trekken die maar liefst zevenhonderd meter lang is (!) Deze parade wordt gezien als een competitiestrijd tussen de verschillende sambascholen en de verschillendewijken. Elke parade heeft zijn eigen thema, maar het Braziliaans carnaval is vooral bekend om zijn feestelijkuitgedoste en vooral schaars geklede vrouwen. Ieder jaar zijn honderdduizenden mensen getuige van deze kleurrijke optocht.

Kortom, waar ter wereld je ook bent met carnaval; het is overal een feest om te aanschouwen! Door Dave van den Brule


November39

L e v e nL e v e n


November41

L e v e nL e v e n

Cosplay tegen het keurslijf van Japan

Werken in Japan betekent werken totdat je er letterlijk bij neervalt. Elke dag begeven dui-zenden identiek geklede mannen en vrouwen zich naar hun hoge kantoorpanden om hun geld te verdienen. Werken wordt gezien als het primaire doel van leven. Werken is leven. Dus begeven deze arbeiders zich ’s ochtends vroeg naar hun werk om ’s avonds laat, veelal na heel wat uren overwerk, weer terug te keren naar huis. Dit lijkt misschien een eindeloze sleur, maar in Japan gaat alles net even anders.

Werk en sake voor een hoog arbeidsmoraal

Zo werk je in principe je hele leven lang bij hetzelfde bedrijf voor dezelfde baas. Een relatie voor het leven. Jouw bedrijf wil zijn werknemer niet kwijt en jij wilt zeker zijn van een baan. Daarbij zorgt het bedrijf vaak voor woningen en uitgebreide sociale voorzieningen. Werken is dus belangrijk, maar hiërarchie, relaties en beleefdheden staan ook hoog in het vaandel. De baas dient met absoluut respect behandeld te worden en naar hem luister je. Dit betekent vaak dat je alweer moet overwerken of dat je ineens ook het werk van Hajimoto-kun moet overnemen. Tel daarbij op dat het als zeer onbeleefd wordt gezien als je eerder ver-trekt dan je baas en je snapt dat het arbeidsmoraal van de werknemers in Japan net zo hoog ligt als de kantoorpanden waarin zij werken.

Een hoog arbeidsmoraal is niet het enige dat deze mensen op de been houdt. Heel wat sake doet de hoge werkdruk even vergeten en verandert je al spoedig in een blije werknemer, voor zolang het duurt natuurlijk. ’s Avonds na het werk (ook op doorde-weekse dagen) tot nog later in een sake-bar blijven hangen, is dan ook eerder regel dan uitzondering. Bovendien kun je niet anders dan ‘ja graag’ zeggen als je collega’s je vragen mee te gaan, zo belangrijk zijn relaties en je wilt niet onbeleefd zijn door het aan-bod af te slaan. Als je baas je vraagt om mee te gaan, wordt dit gezien als een eer. Tegen de baas ga je niet in, zelfs al betekent dit dat je tot ver na middernacht nog ‘aan het werk bent’.

Cosplay, de jongere generatie breekt vrij

Toch begint er beroering op te treden. Vooral de jon-gere generatie begint zich te verzetten tegen deze

werkdruk die als een vloek met hun geboorte lijkt te zijn meegegeven. Zij beginnen zich los te maken van het rijtje universiteit – werken – sake –werken en dood. Rebels? Misschien. Wat zeker is is dat hun reb-elsheid zich op een wel heel erg interessante manier uit: kleurvolle en fantasierijke cosplay.

Cosplay is een samentrekking van de Engelse woor-den costume (kostuum) en play (spelen). Onder de jongeren vanaf een jaar of 15 groeit dan ook een hele subcultuur waarin jongens en meiden zich verkleden als hun favoriete manga- (stripverhalen), anime- (Ja-panse cartoonseries) of computerspelpersonage. In vol ornaat lopen zij als hun favoriete personage over straat, maar er gaat meer schuil onder deze ve-randering dan een uitgebreide verkleedpartij. Het is een manier om los te breken uit de dagelijkse sleur en aan te geven dat je bent wie je kiest dat je bent. Deze jongeren willen niet de verplichte werksfeer be-treden, maar zelf kiezen. Cosplay biedt een kleurrijke ontsnapping aan, wat de jongeren zien als, een grauw leven.

Cosplayers worden graag gezien en gefotografeerd. Door hun kostuum zo gedetailleerd en opvallend mo-gelijk te maken proberen zij de aandacht op te eisen. Ook worden er diverse feesten en evenementen geor-ganiseerd, waar hele groepen jongeren samenkomen om zichzelf van hun beste kant te laten zien. Hier ont-moeten zij hun vrienden en worden er nieuwe con-tacten gelegd. Cosplayers met hetzelfde kostuum of een kostuum uit dezelfde serie, delen dezelfde inter-esse of zelfs fascinatie, wat nieuwe vrienden maken erg gemakkelijk maakt. Zo ontstaan er subgroepen van cosplayers. Met de komst van internet werd het nog eenvoudiger om jezelf aan de wereld te laten. Er zijn veel fora en communities waarop deze jongeren foto’s van zichzelf uploaden als zij letterlijk in de schoenen staan van hun idool.

De markt van Japan is helemaal ingespeeld op de be-hoeften van cosplayers. De Jongeren zijn eenvoudig te beïnvloeden en geven veel geld uit. Nieuwe tv-series en stripverhalen zorgen voor nieuwe cosplaytrends. Een anime-, manga- of computerspelserie heeft het pas gemaakt in Japan als cosplayers de serie omar-men en zich naar de serie gaan kleden.In de grote steden in Japan zijn diverse cosplaystores te vinden, winkels waar je hele kostuums kant-en-klaar kunt kopen. Vaker maken fanatieke cosplayers echter hun kostuums zelf. Veel van deze jongeren zijn erg perfectionistisch en doen er alles aan om hun kostuum identiek te laten zijn aan het personage dat zij willen uitbeelden. Er gaat dan heel wat handwerk

en geld in de kostuums zitten en natuurlijk heel wat tijd. Het resultaat mag er wezen, wat de cosplayers ook zo trots maakt op hun kleding en ervoor zorgt dat zij zich graag laten zien.

“Het concept van cosplay is je uiterste best doen om er zo goed mogelijk uit te zien en in de rol van je favoriete personage te kruipen.”


November47

L e v e nL e v e n

Harajuka

Harajuka is een wijk en een modern winkelge-bied in Japan. Elke zondag komen hier jongeren in verschillende kledingstijlen samen om zichzelf te tonen aan het publiek. We zien hier naast cosplay-ers ook (voornamelijk meiden) in gothic lolita stijl en jongeren in visual kei.

Gothic lolita is een kledingstijl die zich uit in een mengeling van Victoriaanse kinderkleding met een duister gotisch tintje. De meisjes krijgen zo een poppig uiterlijk in hun plofjurken, kniekou-sen en rode appelwangetjes. Gothic lolita wordt gezien als een reactie op het verplichte opgroei-en van de jeugd. Visual Kei is een subcultuur vol rockmuziek en fans die zich kleden in uitbundige, kleurrijke creaties waardoor ze vaak een andro-geen uiterlijk krijgen. Jongeren stellen zichzelf hier in Harajuka letterlijk ten toon en worden uit-gebreid gecomplimenteerd met hun kleding en gefotografeerd.

Cosplay voor 18+

Manga, anime en computerspellen, maar ook inv-loeden uit de gothic lolita en visual kei spelennaast diverse mengvormen en zelfbedachte cre-aties een belangrijke rol in de wereld van cosplay. Voor de wat oudere (vrouwelijke) cosplayers komt erotiek daar nog bij. In manga en anime speelt kawaii een grote rol. Kawaii betekent schattig en lieflijk, maar uit zich ook in schoonheid, puurheid en zelfs in lichte erotiek. Grote ogen, tengere lijfjes en korte rokjes in combinatie met flinke bor-sten of juist helemaal geen borsten vullen zowel anime als manga. Cosplay wordt dermate beïnv-loedt door deze twee, dat kawaii ook hierin een grote rol speelt.

Specifieke kostuums als schooluniformen met korte rokjes en French-maiddresses zijn erg pop-ulair onder oudere, vrouwelijke cosplayers. De rokjes en strak ingebonden lijfjes in combinatie met een onschuldig ogend (androgeen) gezichtje worden soms krijsend kawaii genoemd.

“Korte rokjes en strak ingebonden lijfjes in combi-natie met een onschuldig gezichtje worden soms krijsend kawaii genoemd.”

Terwijl volwassenen iedere dag dezelfde routine van hardwerken volbrengen, lijken de jongeren zich los te maken van de strenge geordendheid van Japan. Voor veel van deze jongeren blijft co-splay echter een vluchtige fase of in sommige gevallen een blijvende hobby. Op den duur laten zij hun wilde jaren achter en storten zij zichzelf in dezelfde routine als hun ouders en grootouders. Japan is groot geworden met deze manier van werken, zo functioneert Japan.

Voor meer foto’s en informatie kijk op Mundo.nl

Door Maikel Verweij


November49

L e v e nL e v e n


November51

Mundo Magazine

Documents

Transcript of Mundo Magazine