multidisciplinaire richtlijn preventie beroepsslechthorendheid · dragen van gehoorbescherming,...

multidisciplinaire richtlijn

preventieberoepsslechthorendheiddoor een effectief gehoorbeschermingsprogramma

� multidisciplinaire richtlijn Preventie van beroepsslechthorendheid

Colofon

©BA&O/NVAB/NVvA/NVVK/BAV,�006

Uitgave

NVAB

Kwaliteitsbureau NVAB

Postbus�113

3500GCUtrecht

t 030�845750

e [email protected]

w www.nvab-online.nl

Auteurs

Dhr.B.Sorgdrager,bedrijfsarts

Dhr.J.Doornbusch,veiligheidskundige

Mw.P.vanGaalen-Mulder,arboverpleegkundige

Dhr.T.A.M.Hoorenman,arbeids-enorganisatiedeskundige

Dhr.H.J.deJager,bedrijfsarts

Dhr.E.Marinus,arbeidshygiënist

Dhr.A.P.Nijboer,bedrijfsarts

Dhr.J.Putman,veiligheidskundige

Dhr.W.Tiessink,arbeidshygiënist

Coördinatie en eindredactie

Mw.A.P.Nauta,bedrijfsartsenpsycholoog

Mw.M.Lebbink,stafmedewerker

Datum autorisatie door NVAB

11september�006

Ontwerp en opmaak

CO3(T.vanLieshout)

Coverfoto

PurestockX

Druk

DrukkerijKwak&VanDaalen&Ronday

ISBN-10:90-767�1-1�-�

ISBN-13:978-90-767�1-1�-5

3

inhoudsopgavevoorwoord

inleiding

Doelvanderichtlijn

Doelgroep

Methodeenverantwoording

Waaromdezerichtlijn?

Waaromeenmultidisciplinaireaanpak?

Waaromeengehoorbeschermingsprogramma?

Herzieningvanderichtlijn

Voorwaardenvoordeuitvoeringvanderichtlijn

Opbouwvanderichtlijn

1 advies aan de werkgever om preventiebeleid te ontwikkelen en een gehoorbeschermingsprogramma op te stellen

1.1 Isersprakevanarbeidsomstandighedenmetverhoogdrisicoopberoepsslechthorendheid?

1.� Watishetadviesaandewerkgever?

2 het gehoorbeschermingsprogramma: opzet, uitvoering en evaluatie in drie stappen

stap 1 risico inventarisatie en –evaluatie (ri&e)

�.1 Zijnerwerkplekkenmetgeluidsniveausvanaf80dB(A)?

�.� Zijnerrisicotaken,risicohandelingenofrisicofuncties?

�.3 Zijnerbijzonderecategorieënvanwerknemers?

�.4 Watzijnderisico’sinmaatengetal?

�.5 Bijwelkgeluidsniveauiswelkeactienoodzakelijk?

stap 2 aanpak volgens de arbeidshygiënische strategie en effectevaluatie

a bronaanpak �.6 Isvoornieuwewerkplekkeneenveiliggeluidsniveaumogelijk?

�.7 Isvoorbestaandewerkplekkenverlagingvanhetgeluidsniveaumogelijk?

�.8 Isersprakevanadequaatonderhoud?

�.9 Watisheteffectvandebronaanpak?

5

7

7

7

7

8

9

10

10

11

11

13

13

13

14

14

14

15

15

16

16

18

18

18

18

19

19

inhoudsopgave

4 multidisciplinaire richtlijn Preventie van beroepsslechthorendheid

b technische en organisatorische maatregelen �.10 Isdegeluidsbronteisolerenenisgeluidsoverdrachttevermijden?

�.11 Kandeblootstellingverkortofhetaantalblootgesteldenverminderdworden?

�.1� Watisheteffectvandetechnischeenorganisatorischemaatregelen?

c persoonlijke bescherming werknemers en audiometrie �.13 Ispersoonlijkebeschermingvanwerknemersnoodzakelijk?

�.14 Watisheteffectvanpersoonlijkebescherming?

�.15 WatishetadviesaandewerknemernaaudiometrischonderzoekeneventueelOAE?

�.16 WatishetadviesaandewerkgevernaaudiometrischonderzoekeneventueelOAE?

stap 3 procesevaluatie

�.17 Isereenadequaatpreventiebeleideneeneffectiefgehoorbeschermingsprogramma?

�.18Hoelangishetnoodzakelijkhetgehoorbeschermingsprogrammaendeaudiometrie

jaarlijksteevalueren?

3 voorlichting over effectieve gehoorbescherming

3.1 Hoewordtvoorlichtingopgezetenuitgevoerd?

bijlagen1 Elementenwaareengehoorbeschermingsprogrammaaanmoetvoldoen

� Geluidsmeting

3 Aandachtspuntenbijvoorlichtingeninstructieoverkeuze,gebruikencontrolevanPBM

4 Minimaleinhoudvandevragenlijstvoorafgaandaandeaudiometrie

5 Audiometrie:aandachtspuntenvoorbetrouwbareuitvoering

6 Oto-akoestischeemissies(OAE)

7 Aandachtspuntenvooroverlegmetwerkgever

8 Bronnenvoorvoorlichtingsmateriaalovergehoorbescherming

9 Begrippenlijst

19

19

19

20

20

20

20

21

22

22

22

24

25

25

28

29

31

32

33

35

36

37

38

5

voorwoord Injanuari�006ondertekendendeberoepsverenigingenvandevierkerndisciplineseen

convenantmeto.a.deintentie“dat zij de mogelijkheid die zij van het ministerie van Sociale

Zaken en Werkgelegenheid gekregen hebben om gezamenlijk een (multidisciplinaire) richt

lijn te ontwikkelen voor gehoor en arbeid op een dusdanige wijze invullen, dat voor iedere

(kern)discipline de bijdrage vanuit de vereniging aan de richtlijn zichtbaar aanwezig is, waardoor

een breder en daardoor kwalitatief betere richtlijn ontstaat dan indien deze monodisciplinair

opgesteld zou zijn”.

Hetvervultonsmettrotsdatledenvanonzeberoepsverenigingenconcreteinvullinghebben

gegevenaanhetmultidisciplinairsamenwerken,metalsresultaatdethansvoorliggende

multidisciplinairerichtlijn‘PreventievanBeroepsslechthorendheiddooreeneffectiefgehoor-

beschermingsprogramma’.Bijdezemultidisciplinairesamenwerkinghebbendeberoeps-

verenigingenvandevierkerndisciplinesookdeBeroepsorganisatieArboverpleegkunde

betrokken.

Sinds1juli�005hebbenwerkgeverseengroterekeuzevrijheidbijdeinhuurvandeskundige

ondersteuningvoordeuitvoeringvanhetarbo-enverzuimbeleid.Dieondersteuningkoopt

mennietmeerverplichtinbijeenarbodienst.Daarmeeneemtmenooknietmeerstandaard

dedienstenvandecombinatievankerndisciplinesaf.Desamenwerkingtussendearbeids-

hygiënisten,A&O-deskundigen,bedrijfsartsen,veiligheidskundigenendearboverpleeg-

kundigenkrijgtdaardooreennieuwedynamiek.Deberoepsverenigingenvandevierkern-

deskundigenendearbo-verpleegkundigenzienhierineenextrastimulansomalsprofessionals

dekwaliteitvanhunwerkblijvendteverbeteren.Dezekwaliteitvanhetwerkwordtmede

verhoogddooreenbetereonderlingesamenwerking.Deproblemenwaarmeezijindepraktijk

opdewerkvloerwordengeconfronteerdzijnnamelijkvaakcomplexenmultifactorieel.

HetministerievanSocialeZakenenWerkgelegenheiderkentdatpreventievangezondheids-

schadeinbedrijveneenmultidisciplinaireaanpakvraagt.Daaromgafhetministerie

subsidievooreenprojectomdesamenwerkingtussendekerndisciplinesteverbeteren.Thans

vormtdevoorliggendemultidisciplinairerichtlijn‘PreventievanBeroepsslechthorendheiddoor

eeneffectiefgehoorbeschermingsprogramma’eenconcreetbeginvandezenogintensievere

samenwerking.

Voorliggenderichtlijnisinmultidisciplinairverbandontwikkeld.Eenuniekeervaring,diedoor

deprojectgroepledenalszeerpositiefenzeerleerzaamiservaren.Naontwikkelingen

publicatievandezerichtlijnmoeterblijvendeaandachtvoordeimplementatiezijn.Tijdensde

ontwikkelperiodevanderichtlijnisdraagvlakgecreëerddoorparticipatieindestuurgroepvan

o.a.vertegenwoordigersvanwerkgeversenwerknemersorganisaties.Henisgevraagdofzijde

aanbevelingeninderichtlijnredelijkenhaalbaarachten.VanuitzowelVNO-NCWalsvanuit

FNVenMHPishieroppositiefgereageerd.

voorwoord


Wijgaanervanuitdatdeprofessionalsderichtlijnindepraktijkgaangebruikenendatdeze

richtlijnnietdelaatsteisdieinsamenwerkingtussendearboprofessionalsisvervaardigd.

Demultidisciplinaireaanpakheeftwatonsbetreftovertuigendhaarmeerwaardeaangetoond.

Debetrokkenberoepsverenigingenzullenditblijvendvanharteondersteunen!

Dhr. Ir. H.J.J.M. Arts, voorzitter NVvA

Dhr. Mr. P.E.Rodenburg, voorzitter NVAB

Dhr. V. Roggeveen, voorzitter NVVK

Dhr. H. Tweehuysen, voorzitter BA&O

Mw. Drs. Ing. M. Bakker mwo, voorzitter BAV

7inleiding

inleiding Slechthorendheid door lawaai staat als beroepsziekte in de top 5 bij het Nederlands Centrum

voor Beroepsziekten. Dat de huidige maatregelen onvoldoende werken blijkt uit het feit dat slecht

horendheid door lawaai op de werkplek c.q. beroepsslechthorendheid nog steeds teveel voorkomt.

Tussen de 10 en 15% van de werkende bevolking wordt vandaag de dag nog steeds blootgesteld

aan schadelijk geluid. Toch is er voldoende kennis beschikbaar waarmee beroepsslechthorend

heid kan worden voorkomen. Die kennis is verzameld en in deze richtlijn weergegeven in concrete

handelingen voor de praktijk.

doel van de richtlijn

Hetdoelvandezerichtlijnisomdeprofessionalsophetterreinvandebedrijfsgezondheidszorg

eenhandvattegevenomeeneffectiefgehoorbeschermingsprogrammaoptezettenenuit

tevoeren.Zijdoenditinmultidisciplinairverbandeninoverlegensamenwerkingmetwerk-

geverenpersoneelsvertegenwoordiging.

Bijdeuitvoeringvandezerichtlijnwordtervanuitgegaandatisvoldaanaandedaartoe

gesteldevoorwaarden(ziepagina11).

doelgroep

Werknemersmeteenverhoogdrisicoopberoepsslechthorendheiddoorlawaaiopdewerkplek

zijndedoelgroepvandezerichtlijn.

methode en verantwoording

DerichtlijnkonwordengerealiseerddankzijfinanciëlesteunvanhetministerievanSociale

ZakenenWerkgelegenheid.

projectgroep DezerichtlijnistotstandgekomenonderverantwoordelijkheidvanhetKwaliteitsbureau

NVAB.Derichtlijnisopgestelddooreenprojectgroepbestaandeuitvertegenwoordigersvan

vijfberoepsverenigingen:dhr.A.P.Nijboerendhr.H.J.deJager,bedrijfsartsen(NVAB),

dhr.W.Tiessinkendhr.E.Marinus,arbeidshygiënisten(NVVA),dhr.J.Putmanen

dhr.J.Doornbusch,veiligheidskundigen(NVVK),mw.G.Vogels(totseptember�005),

dhr.C.G.W.H.Leenders(totoktober�005)endhr.T.A.M.Hoorenman(vanafoktober�005),

arbeids-enorganisatiedeskundigen(BA&O),dhr.G.A.Tichelaar(totnovember�005)en

mw.P.vanGaalen-Mulder(vanaffebruari�006),arboverpleegkundigen(BAV),onderleiding

vandhr.B.Sorgdrager,bedrijfsarts,inhoudelijkprojectleiderenmw.A.P.Nauta,bedrijfsarts

enpsycholoog,algemeenprojectleider.VerderwarenvanuithetKwaliteitsbureauNVAB

betrokkendhr.C.T.J.Hulshofenmw.M.Lebbink.


Deprojectgroepkwamvoorheteerstbijeeninmei�005envergaderdeachtkeertotdevast-

stellingvanhetontwerp.

stuurgroep Destuurgroepbestonduitbestuursvertegenwoordigersvandevijfbijderichtlijnontwikkeling

betrokkenberoepsverenigingen,vertegenwoordigersvanwerkgevers-envanwerknemers-

organisatieseninhoudelijkdeskundigen.Belangrijkedoelstellingvoordestuurgroepwashet

toetsenvanderichtlijnaandevisievanwerkgeversenwerknemersoppuntenalspraktische

haalbaarheid,endaarmeehetcreërenvandraagvlakvoorhetgebruikvanderichtlijn.

Zoweldevertegenwoordigersvanwerkgeversalsvanwerknemershebbennahetgereed-

komenvanderichtlijndaartoegevraagdexplicietverklaardachterderichtlijntestaan,met

namehebbenzedeaanbevelingenvoorperiodiekeherhalingvanhetgehoorbeschermings-

programmaredelijkenhaalbaarbevonden.

commentaarfase en praktijktest Injanuari�006iseenconceptversievanderichtlijnterbecommentariëringvoorgelegdaan

deskundigenbinnenenbuitendebetrokkenvijfberoepsgroepen.Opbasisvanhetontvangen

commentaarisdeconcepttekstaangepast.Vervolgensisdeuitvoerbaarheidvandezerichtlijn

getestdoor11multidisciplinairsamengesteldeteamsentweesolistischwerkendearbeids-

hygiënisten.Deresultatenvandepraktijktestzijngebruiktvooraanpassingvandeconcept-

tekstenhebbenbijgedragenaandetotstandkomingvandezerichtlijn.

conflicterende belangen Geenvandeledenvandeprojectgroepheeftpersoonlijkeen/offinanciëlebelangenbij

deaanbevelingendieinderichtlijnzijngeformuleerd.Erwasgeencommerciëlesponsor

betrokkenbijhetopstellenvanderichtlijn.

waarom deze richtlijn?

Preventievanwerkgebondengezondheidsschadeiseencomplexprobleemdatvanuit

verschillendeinvalshoekenbenaderddientteworden.Datgeldtzekervoordepreventievan

slechthorendheiddoorlawaaiophetwerk.In�006isdeEuropesewet-enregelgevingop

ditgebiedomgezetinnationalewetgeving:eenbelangrijkestimulansomwerkendente

beschermentegenlawaaiopdewerkplek.

Devoordezerichtlijnverzameldekennislaatziendathetaandebronbestrijdenvanlawaai

devoorkeurgenietbovenpersoonlijkebescherming.Deeffectiviteitvanhetnemenvanmaat-

regeleninhetalgemeenlijktechternogonduidelijk.Omtewetentekomenwateffectieve

maatregelenzijnomhetgehoorvanwerkendentebeschermentegenlawaai,isinhetkader

vandeontwikkelingvandezerichtlijneensystematischeliteratuurstudieverricht.Grofgeschetst

kangesteldwordendatpreventievanslechthorendheiddoorlawaaiophetwerkeenbeleids-

matigeaanpakvraagt,diegedragenmoetzijndoorallegeledingenineenorganisatie.

9

Dekernvandezerichtlijnisuitgewerktindevormvaneengehoorbeschermingsprogramma.

Inschemazietdatprogrammaeralsvolgtuit.

Hetuitvoerenvaneengehoorbeschermingsprogrammavereisteenattitude-engedrags-

veranderingvanallebetrokkenen.Zowelwerkgeveralswerknemermoetenzicheerstbewust

wordenvanderisico’senzichvervolgensinzettenomeenaantalzakenanderstegaanuit-

voeren.Daarbijkanbijvoorbeeldgedachtwordenaaneenveranderingvanwerkwijzenofhet

dragenvangehoorbescherming,maarookaanhetsystematischdoorlopenvandeverbeter-

cyclusendecontroleopveiligwerken.

waarom een multidisciplinaire aanpak?

Dezerichtlijnisontwikkeldvoordeprofessionalsophetterreinvandebedrijfsgezondheids-

zorg:arbeidshygiënisten,arbeids-enorganisatiedeskundigen,bedrijfsartsen,veiligheids-

kundigenenarboverpleegkundigen.Zijadviserenenondersteunenwerkgeversenwerk-

nemersbijdeaanpakvanovermatigeblootstellingaangeluidopdewerkplek.

Decomplexiteitvanhetprobleemendediversiteitvandeelementenvooreenpreventieve

aanpakvanberoepsslechthorendheidvragenomdeinzetvaneenmultidisciplinairteamen

eenoptimaleafstemmingtussendebetrokkendeskundigen.Hetafstemmenvantakenen

verantwoordelijkhedendientdoorhetteamonderlingindepraktijktegebeuren.Erisveel

overlapvandeskundigheidsgebiedenenerisinhetalgemeengeenstriktescheidingtussen

detakenvandeprofessiesaantegeven.Hoehetindeuitvoeringwerkt,hangtafvande

individuelecompetentiesendelocalesituatie.Hetvolgenvandezemultidisciplinairerichtlijn

vraagtduseenoptimaleafstemmingtussendeprofessionals.

inleiding

stap 1 ri&e

stap 2 arbeidshygiënische strategie

stap 2 procesevaluatie

evaluatie

effectevaluatie per onderdeel

Periodiciteit: effectevaluatie audiometrie

>80dB(A)

>80dB(A)


Samenwerkingtussenprofessionalsgaatnietaltijdvanzelf:erzalinmoetenworden

geïnvesteerd.Goedsamenwerkenheeftechterwelveelvoordelen:

- hetprobleemwordtvanuitmeerderedisciplines,dusbrederbekeken,waardoorde

analysevanhetprobleemgrondigergebeurt

- daarmeewordthetadviesaandewerkgeverbeteronderbouwd

- daarmeeisdekansopacceptatievanhetadviesgroter

- professionalskunnenniettegenelkaaruitgespeeldworden

- jeleertvandeanderedisciplineswanneerjedaarvooropenstaat.

waarom een gehoorbeschermingsprogramma?

Eengehoorbeschermingsprogrammaiseensamenhangendgeheelvanactiviteiten,waardoor

degewenstegedragsveranderingnaarveiligerwerkenlangdurigenblijvendgaatoptreden

bijwerkgevers,leidinggevendenenblootgesteldewerknemers.Doordiegedragsverandering

verminderenderisico’sopberoepsslechthorendheid.

Hetvoorkómenvanslechthorendheiddoorlawaaiopdewerkplekiszoalsgezegdeencomplex

probleem.Omdateffectiefaantepakkeniseenenkele‘losse’activiteitnietgenoeg,maar

moetereensamenhangendgeheelaanactiviteitenopgezetenuitgevoerdworden.Enzolang

ersprakeisvanpotentieelschadelijklawaai,moetendieactiviteitenblijvendwordenuitgevoerd.

Omdeactiviteiteneffectieftelatenzijn,iskennisenexpertisevanuitdiverseinvalshoeken

noodzakelijk.Ditvereisteenmultidisciplinaireaanpakéneensamenhangendgeheelvan

activiteitenenafsprakenoverbewaking:eenprogrammadus.

Erzijnineenbedrijfdiversebelanghebbendenzoalswerkgever,leidinggevende,werknemer.

Zijzijngezamenlijkverantwoordelijkvoordeaanpak.Professionalsophetterreinvande

bedrijfsgezondheidszorgkunnenhendaarbijondersteunen,adviserenendelenervanuitvoeren.

Voordeprogrammatischeaanpakisinstemmingvandepersoneelsvertegenwoordigingnood-

zakelijk.Devoortgangvanhetgehoorbeschermingsprogrammahoortinhetwerkoverlegvan

afdelingenopdeagendatestaan,waarbijderolvanbetrokkenwerknemersnadrukkelijkaan

deordekomt.Ingezamenlijkoverlegzaleenoptimumineffectvandemaatregelenmoeten

wordennagestreefd.

herziening van de richtlijn

Geziendenubestaandekennisendeontwikkelingenopditgebiedisteverwachtendatde

aanbevelingenindezerichtlijndrietotvijfjaargeldigblijven.

11

voorwaarden voor uitvoering van de richtlijn

Arbeidshygiënisten,arbeids-enorganisatiedeskundigen,bedrijfsartsen,veiligheidskundigen

enarboverpleegkundigen:deprofessionalsophetterreinvandebedrijfsgezondheidszorg,

kunneninteamverbandhetindezerichtlijnbeschrevengehoorbeschermingsprogramma

opzettenenuitvoeren.Daarbijgeldendevolgendevoorwaarden:

• Kennis en vaardigheden

Devolgendecompetentieszijnnodigendieneninhetteamaanwezigtezijn:

- Kennisovergehoor,overlawaaienoverschadelijklawaai.

- Kennisenvaardighedenvoorhetuitvoerenvanlawaaimetingenopdewerkplek.

- Vaardighedenommetwerkgeverenpersoneelsvertegenwoordigingteonderhandelen

overhetopzettenvaneenprogramma.

- Vaardighedenomdewerkgeverteadviserenoverbronaanpakendaarbijtehelpenmet

deafwegingvandekosten(kosten-batenanalyse).

- Kennisenvaardighedenmetbetrekkingtotaudiometrie.

- Kennisovergedragsverandering.

- Vaardighedeninhetgevenvanvoorlichtingoverveiligerwerkenineenomgevingmet

gehoorbeschadigendlawaai.

• Werkafspraken

Erdienengoedeafsprakentussendebetrokkenprofessionalstezijngemaaktover:

- werkwijzeentaakverdeling

- gegevensbeheer

- contactenmetwerkgeverenwerknemers

- rapportage.

• Meetapparatuur

Erdientkwalitatiefgoedeapparatuurbeschikbaartezijnvoorhetuitvoerenvanmetingen

opdewerkplek(ziebijlage�).

• Kwaliteitscriteria audiometrie

Erdienenconditiestezijnomaudiometrievolgenskwaliteitscriteriauittevoeren(ziede

bijlagen4en5).

opbouw van de richtlijn

Derichtlijnbestaatuitdriehoofdstukken:

1 Opstellenvaneenadviesaandewerkgever

� Opzet,uitvoeringenevaluatievanhetgehoorbeschermingsprogramma

3 Voorlichtingovereffectievegehoorbescherming.

inleiding

1� multidisciplinaire richtlijn Preventie van beroepsslechthorendheid

Inhoofdstuk1wordtbeoordeeldofersprakeisvaneenorganisatieineenrisicobrancheof

–sector.Opbasisdaarvanvolgthetadviesofereengehoorbeschermingsprogrammaopgezet

enuitgevoerddientteworden.Hoofdstuk�bevatdekernvanderichtlijn:opzet,uitvoeringen

evaluatievaneengehoorbeschermingsprogrammaindriestappen:

stap1 RI&E

stap� Aanpakvolgensarbeidshygiënischestrategieeneffectevaluatie

stap3Procesevaluatie.

Inhoofdstuk3wordendeindividueleendegroepsvoorlichtingovereffectievegehoor-

beschermingbehandeld.Indebijlagenstaanconcretechecklistsenoverzichtenmet

informatieenadviezen.Hetafzonderlijkeachtergronddocumentbiedtdewetenschappelijke

onderbouwingendeverantwoordingvoordeaanbevolenaanpakindezerichtlijn.Daarin

wordttevensexplicietingegaanopkennisovermultidisciplinairsamenwerkenenhet

verbeterendaarvan.Uvindthetachtergronddocumentop

www.arbeidshygiene.nl,

www.baeno.nl,

www.nvab-online.nl,

www.veiligheidskunde.nlen

www.arboverpleegkunde.nl.

13

advies aan de werkgever om preventiebeleid te ontwikkelen en een gehoorbeschermingsprogramma op te stellen

Om de werkgever te kunnen adviseren of er een gehoorbeschermingsprogramma opgesteld en

uitgevoerd moet worden, dient eerst te worden beoordeeld of het om een organisatie in een risico

branche of sector gaat.

1.1 is er sprake van arbeidsomstandigheden met een verhoogd risico op beroepsslechthorendheid?

Analyseeroferinhetalgemeenopdezewerkpleksprakeisvaneenverhoogdrisicoop

beroepsslechthorendheid.Maakhiervoorgebruikvanbranchegegevensvoorzoverdie

voorhandenzijn.

Indiversebrancheszijnarboconvenantenvantoepassing(teraadplegenvia

www.arbo.nl).Ookopwww.lawaai.nlisveelachtergrondinformatiebeschikbaar.

1.2 wat is het advies aan de werkgever?

Indienersprakeisvaneenwerkplekmetverhoogdrisico:

Adviseerdewerkgeverompreventiebeleidteontwikkeleneneen gehoorbeschermings

programmaoptestellenenuittevoerenconformhoofdstuk�vandezerichtlijn.

Eengehoorbeschermingsprogrammabestaatminimaaluit:

- RI&E,geluidsmeting(indiengeïndiceerd)enplanvanaanpak;

- Zonodig:aanpakvolgensarbeidshygiënischestrategie;

- Zonodig:periodiekaudiometrischonderzoekenvoorlichting(inaanvangmeteen

frequentievaneenmaalperjaar).

- Evaluatieenvaststellenperiodiciteitvanhetprogramma.

Eenoverzichtvandeelementenwaaraaneengehoorbeschermingsprogrammamoet

voldoenisopgenomeninbijlage1.

Wijsdewerkgeveropde(wettelijke) verplichtingen:

- Voordeprogrammatischeaanpakd.m.v.eengehoorbeschermingsprogrammais

instemmingvandepersoneelsvertegenwoordigingnoodzakelijk.

- Devoortgangvanhetprogrammahoortopdeagendatestaanvanhetwerkoverleg

vanafdelingen,waarbijderolvanbetrokkenwerknemersnadrukkelijkaandeorde

komt.Ingezamenlijkoverlegzaleenoptimumineffectvanmaatregelenmoeten

wordennagestreefd.

hoofdstuk 1 advies aan de werkgever

1


2 het gehoorbeschermingsprogramma: opzet en uitvoering in drie stappen

Nadat de risico’s in kaart zijn gebracht, wordt een gehoorbeschermingsprogramma uitgevoerd.

Dat programma start met een aanpak conform de arbeidshygiënische strategie en een effect

evaluatie per onderdeel. Die evaluatiemomenten zijn van belang voor de beslissing om binnen

het programma een volgende stap wel of niet uit te voeren. Naast deze evaluatie op uitkomsten

kent het programma ook een procesevaluatie. Jaarlijks wordt het totale gehoorbeschermings

programma geëvalueerd en wordt ook weer de periodiciteit van de effectevaluatie vastgesteld.

stap 1risico inventarisatie en -evaluatie (ri&e) Eerstwordteenoriëntatieuitgevoerddiehetbenoemenvanrisicogroepenmogelijkmaakt.

Daarbijgaathetomdelokalisatieendegroottevandegroepwerknemers,enomdemate

waarinzijwordenblootgesteld.Vervolgenskunnenderisico’sinmaatengetalgepresenteerd

worden,enkunnenpergeluidsniveauactieswordenvastgesteld.Dewijzewaaropderisico’s

bepaaldwordenisgeprotocolleerdinNENnormen(ziebijlage�).

2.1 zijn er werkplekken met geluidsniveaus vanaf 80 dB(A)?

In ieder geval zijn geluidsniveaus vanaf 80 dB(A) schadelijk voor het gehoor. Om een indruk te

krijgen hoeveel 80 dB(A) is geldt als vuistregel dat men dan met stemverheffing moet spreken om

op 1 meter afstand verstaanbaar te zijn.

Maakeenrondgangdoorhetbedrijfomeeneersteindruktekrijgenvanrisico-werkplekken.

Letdaarbijtevensophetgebruikvancommunicatieapparatuurzoalsheadsetsenoordopjes

(inverbandmetmogelijketrauma’salsgevolgvanapparatuurstoringen).

Voerzonodig indicatieve metingenuitmetbehulpvanmeetapparatuur(ziebijlage�).

Inventariseerwerkplekkenwaar geluidsniveausvan>80dB(A)kunnenvoorkomen.

Betrekhierbijdeduurvandezeniveaus.

Inventariseer(lawaai)bronnendie(zouden)kunnenleidentotgeluidsniveaus>80dB(A)

doorbijvoorbeelddegebruiksaanwijzingvandebetreffendebronnenteraadplegen.Maar

vertrouwnietalleenopgebruiksaanwijzingen.Denkbijvoorbeeldookaaneffectenvan

afstandenakoestiekvanderuimte,maarhoudookrekeningmeteenmogelijkteroos-

kleurigevisievanfabrikanten.Doedusookindicatievemetingen.

Beoordeelofersprakeisvanlawaaitengevolgevanslecht onderhoud.

15

Laatwerknemerszelfaangevenopwelkeplaatsenofbijwelkehandelingenen/oflawaai-

bronnenzijproblemenondervindenmethetelkaar verstaanofmethetvoerenvaneen

telefoongesprek.

Maakeenschattingvanhetaantalblootgestelde werknemersaaneengeluidsniveauvan

>80dB(A).

Maakeenschattingvanhetaantalpersonendatgeen persoonlijke beschermingsmiddelen

(PBM)draagtbijeengeluidsniveau>80dB(A).

uitkomst Benoemderisicogroepen met geluidsbelastende arbeid.

2.2 zijn er risicotaken, risicohandelingen of risicofuncties?

Inventariseerdetaken of handelingendieeengeluidsniveau>80dB(A)kunnenopleveren.

Ditkanbijvoorbeelddoordegebruiksaanwijzingvanmachinesteraadplegen,maar

vertrouwnietalleendaarop.

Laatwerknemersaangevenbijwelkehandelingenzijproblemenondervindenmethet

elkaar verstaanofmethetvoerenvaneentelefoongesprek.

Inventariseerhetaantalwerknemersdatgebruikmaaktvancommunicatieapparatuurzoals

headsetsenoordopjes.

Maakeenschattingvanhetaantal werknemersdattakenverrichtbijeengeluidsniveau

>80dB(A);

Inventariseerwelkefunctiesstructureeluitgevoerdwordenbijeengeluidsniveau>80dB(A).

uitkomst Benoemdegroepen werknemersmetrisicotaken,risicohandelingenen/ofrisicofuncties.

2.3 zijn er bijzondere categorieën van werknemers?

Inventariseerofdevolgendecategorieënwerknemersvoorkomen:

- jeugdigen

- leerlingen

- mensenmeteenanderecultureleachtergrond

- slechthorenden

- uitzendkrachten

- werknemersdiebeschermingsmiddelennietverdragen

- werknemersmetgecombineerderisico’s,zoalsblootstellingaanototoxischestoffen

- verstandelijkgehandicapten

- zwangeren

hoofdstuk 2 het gehoorbeschermingsprogrammastap 1 ri&e stap 2 arbeidshygienische strategie a bronaanpak b technische en organisatorische maatregelen c persoonlijke beschermingstap 3 procesevaluatie


Inventariseerofvrouwen in de vruchtbare leeftijdblootgesteldwordenaaneengeluids-

niveau>80dB(A)

Telhetaantalpersonendatbijeengeluidsniveau> 80 dB(A) geen gehoorbescherming

draagt.

uitkomst Benoemderisicogroep(en)vanbijzonderecategorieën.

2.4 wat zijn de risico’s in maat en getal?

Voereengeluidsmetinguitvolgensdedaartoegeldendenormen(ziebijlage�):

- indienhetresultaatvandeindicatievemeting(en)>80dB(A)is,

- ofindienersprakeisvanconstanteofvanwisselendegeluidsbelasting,

- ofindienerkwantitatievegegevensnodigzijnvoorhetplanvanaanpak.

Vergelijkdemeetresultatenmetgangbarepraktijksituatiesenmetde‘standdertechniek’

binneneenbranche.Schakelhierbijzonodigdeskundigeninmetspecialistische kennis.

Bijhetbestrijdenvangehoorschadeishetbeschikkenovereenfrequentieanalysevaak

zinvol.Ookhiervoorgeldtdatspecialistischekennisenvaardighedeneenvereistezijn.

Bepaalhetgeluidsvermogenvandebrondoorteinventariserenwelkegeluidsdosis

(persoonsgebondendagdosis)eenlawaaibronzalopleverentijdenseenwerkdag(ditkan

eventueelviadegebruiksaanwijzing).

2.5 bij welk geluidsniveau is welke actie noodzakelijk?

Er zijn vier categorieën geluidsniveaus te onderscheiden met bijbehorende acties.

De actiewaarden zijn gebaseerd op dagdoses en piekwaarden.

• Isereengeluidsniveautot 80 dB(A),danisergeen actienodig.

Elk geluidsniveau boven de 80 dB(A) vereist actie. Overtuig de werkgever van de noodzaak daartoe.

• Isereengeluidsniveauboven de 80 dB(A) en/of is er piekblootstelling boven 120 Pa (LCpiek):

Meldtdatarbeidbij>80dB(A)onacceptabelis.

Adviseerdewerkgevereenplan van aanpakoptestellendatinoverlegmetdepersoneels-

vertegenwoordigingwordtvastgesteld.

Laatdewerkgevereenschriftelijke verklaringopstellenmetdaarindebereidheidtot

reductievanhetgeluidsniveauopdewerkplek.

Laatdewerkgevereenactieplanopstellenvoordewijzewaarophetgeluidsniveau

gereduceerdzalwordenzondergebruiktemakenvanpersoonlijkebeschermingsmiddelen.

Adviseeruitvoeringvanhetvastgesteldeplanvanaanpakomdegeluidsniveausbovende

80dB(A)tereducerenconformstap�:aanpak volgens arbeidshygiënische strategie(zie

hierna).

17

• Isereengeluidsniveauboven de 85 dB (A) en/of zijn er pieken boven 140 Pa:

Meldtdatarbeidbij>80dB(A)onacceptabelis.

Adviseerdewerkgeverdirect maatregelentenementotverminderingvanhet

geluidsniveau

Adviseerdewerkgevereenplan van aanpakoptestellendatinoverlegmetde

personeelsvertegenwoordigingwordtvastgesteld.




gereduceerdzalwordenzondergebruiktemakenvanpersoonlijkebeschermings-

middelen.



hierna).

• Ishetgeluidsniveauachterdegehoorbescherminghoger dan 87 dB (A) en/of zijn er pieken

van 200 Pa:

Adviseeronmiddellijk maatregelentenemendoorhetblootstellingsniveauteverminderen

endeduurvanblootstellingteverkorten.

Adviseerdewerkgevereenplan van aanpakoptestellendatinoverlegmetde

personeelsvertegenwoordigingwordtvastgesteld.




gereduceerdzalwordenzondergebruiktemakenvanpersoonlijkebeschermingsmiddelen.



hierna).



stap 2aanpak volgens de arbeidshygiënische strategie

Eenarbeidshygiënischestrategieiseenwerkwijzevoorhetnemenvanbeheersmaatregelen

zoalsindeArbeidsomstandighedenwetbeschreven.Diewetverlangtdatarbo-knelpuntenin

eersteinstantiebijdebronwordenaangepaktomdeoorzaakvanhetprobleemwegtenemen

(machinesvervangendieteveellawaaiproduceren).Wanneeraanpakbijdebronnieteffectief

ismoetentechnischeoforganisatorischemaatregelengenomenworden(afschermengeluids-

bron,blootstellingsduurbeperken).Opdelaatsteplaats-inprincipealstijdelijkenood-

maatregelnadatbronaanpakentechnischeenorganisatorischemaatregelennieteffectief

blijken-moetenPersoonlijkeBeschermingsmiddelen(PBM)verstrektwordentotdaterbetere

oplossingenvoorhandenzijn.

a bronaanpak Aanschaf, onderhoud en effectevaluatie.

2.6 is voor nieuwe werkplekken een veilig geluidsniveau mogelijk?

Adviseergeluidsarme arbeidsmiddelenengeluidsarmeinstallatiesaanteschaffen.

Adviseerbijelkeaanschafvanarbeidsmiddelentecontrolerenop:

- geluidsproductieengeluidsvermogenvanhetarbeidsmiddel(ziebijlage�)

- geluidsproductievandewerkplek

- optimalegeluiddemping.

Adviseerbijdeinrichtingvandewerkplekkendewettelijke normennategaan

(ziebijlage�).

2.7 is voor bestaande werkplekken verlaging van het geluidsniveau mogelijk?

Adviseergeluidsarm te werkendoor:

- gebruikvanarbeidsmiddelenmetmindergeluidsbelasting

- werkwijzenintevoerenmetmindergeluidsbelasting

- gebruikvandempers

- gebruikfiltersofbegrenzers

- antigeluidtoetepassenindiendateffectiefis.

19

2.8 is er sprake van adequaat onderhoud?

Adviseerdearbeidsmiddelenzodanigteonderhouden,dathetgeproduceerdegeluidniet

hogerisdantentijdevanaanschaf.

2.9 wat is het effect van de bronaanpak?

Beoordeelheteffectvanallebronmaatregelendoorgeluidsmetingenteverrichten(zie

bijlage�).

• Isereengeluidsniveautot80dB(A),danisdebronaanpakeffectiefenisergeenverdere

actienodig.

• Ishetgeluidsniveaunogsteedsbovende80dB(A):

Adviseeruitvoeringvandetechnischeenorganisatorischebeheersmaatregelen(ziehierna

onderB).

b technische en organisatorische maatregelen Is de bronaanpak niet effectief? Onderneem dan acties tot afscheiden geluidbron, vermijden

geluidsoverdracht, reductie blootstelling en sluit af met een effectevaluatie.

2.10 is de geluidbron te isoleren en is geluidsoverdracht te vermijden?

Adviseer isolatie door afscheiden:

- omkastenenafschermenvandegeluidsbron

- omkastenvandewerknemer(bijvoorbeeldeencabine).

Adviseervermijden van overdracht.

Voergeluidsabsorptieinalsdatextrapositievegevolgenkanhebben.

2.11 kan de blootstellingsduur verkort en/of het aantal blootgestelden verminderd worden?

Adviseerdeblootstellingduurtebeperkendoorblootgesteldewerknemerskortertelaten

werken,waardoordeblootstellingsnormnietmeeroverschredenwordt.

EN/OF

Adviseerhetaantalblootgesteldewerknemersteverlagendoormindermensentegelijk

aanschadelijklawaaibloottestellen,bijvoorbeelddoorhetrouleren van taken.


�0 multidisciplinaire richtlijn Preventie van beroepsslechthorendheid

2.12 wat is het effect van de technische en organisatorische maatregelen?

Beoordeelheteffectvanalleblootstellingreducerendemaatregelendoorgeluidsmetingen

teverrichten(ziebijlage�).

• Isereengeluidsniveau tot 80 dB(A),danisdebronaanpakweliswaarnietgeslaagd,maarzijn

detechnischeenorganisatorischemaatregelenweleffectiefenisergeenverdereactienodig.

• Ishetgeluidsniveaunogsteedsboven de 80 dB(A):

Adviseerpersoonlijkebescherming(ziehiernaonderC).

c persoonlijke bescherming werknemers en audiometrie Onderneem pas actie voor het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) indien

zowel de bronaanpak als de technische en organisatorische maatregelen niet effectief zijn.

2.13 is persoonlijke bescherming van werknemers noodzakelijk?

AdviseerpersoonlijkebeschermingsmiddelentegebruikenenpasdecriteriavoorPBMtoe

(ziebijlage3).

Ganawatvoordezewerkplekdebestekeuzeisenbesteedaandachtaanhetdraagcomfort

endemotivatie(ziebijlage4).

Beoordeelofergenoegaandachtwordtbesteedaanhetmotiverenvoorendecontroleop

hetdragen van PBM.Indienditonvoldoendegebeurt:adviseerdewerkgeverermeeraan-

dachtaantebestedenenbiedzonodigconcretesuggestiesdaarvoor.

Beoordeeloferextraaandachtwordtbesteedaanbijzondere categorieënvanwerknemers

(zie§�.3).Indienditonvoldoendegebeurt,adviseerdewerkgeveroverextravoorlichting

eninstructie.

Adviseerdewerkplekkenmetgeluidsniveausbovende80dB(A)duidelijktemarkerenmet

pictogrammenenzichtbare zonering.

Adviseerdewerkgeverdeindividuele dagdosisvanelkeblootgesteldewerknemervastte

leggeninhetpersoneelsdossier.

2.14 wat is het effect van persoonlijke bescherming?

BeoordeelheteffectvanhetdragenvanPBMdooraudiometrischonderzoekuittevoeren.

Audiometrisch onderzoek dient als laatste vorm van effectevaluatie nadat persoonlijke

beschermingsmiddelen noodzakelijk bleken. Audiometrie en de daarbij behorende advisering

en rapportage dienen periodiek te worden herhaald, om te beginnen jaarlijks. Er is in dit kader

van preventief medisch onderzoek geen indicatie tot het bepalen van andere gezondheids

parameters, zoals bijvoorbeeld de bloeddruk.

�1

audiometrie Maakdetoegangtotaudiometrielaagdrempelig.

Stimuleerdeopkomstvoordeaudiometriedoorinformatietegevenoverdevoordelenervan.

Inventariseervoorafgaandaandeaudiometriedeklachtenenhetgebruikvanpersoonlijke

beschermingsmiddelenmeteenvragenlijstdievoldoetaandeeisendaartoe(ziebijlage4).

Het audiogram is de gouden standaard voor het vaststellen van gehoorschade. Het gaat hierbij om

het bepalen van het ‘drempel audiogram’. Een verergering van schade is aan de orde bij een verlies

van meer dan 15 dB in het gebied van 1000 tot 8000 Hz ten opzichte van de vorige bepaling. Om

een verergering betrouwbaar te kunnen vaststellen zijn frequente bepalingen een voorwaarde.

Zorgdatdeaudiometrieonderverantwoordelijkheidvaneenbedrijfsartsplaatsvindt.

Voerdemetingbetrouwbaaruit(ziebijlage5).

Legdeonderzoeks-enmeetgegevensvastinhetmedisch dossier.

Zorgervoordatallebetrokkenprofessionalstoeganghebbentotdezelfde

onderzoeks-enmeetgegevens.

Maakinhetteamafsprakenoverhetbeheer van onderzoeks en meetgegevens.

Adviseerdewerkgeverperiodiekeenaudiometrischonderzoektelatenverrichtenbijwerk-

nemersdiePBMgebruiken,omtebeginnenjaarlijks.

Benoemdelawaaislechthorendheidalsberoepsziekteofwerkgerelateerdeaandoeningals

deaandoeningendeblootstellingvoldoenaandecriteriavoorberoepsslechthorendheid

vanhetNederlandsCentrumvoorBeroepsziektenenmelddecasusdaar

(ziewww.beroepsziekten.nl).

oto-akoestische emissies (oae) BeoordeelofzinvolisomdeOAEtebepalen(ziebijlage6).

2.15 wat is het advies aan de werknemer na audiometrisch onderzoek en eventueel oae?

Geefdewerknemernaaraanleidingvanhetaudiogram(enevt.OAE)eenduidelijken

begrijpelijkadviesmetiniedergeval:

- uitlegoverdebevindingenen

- individuelevoorlichting(zie§�.19enbijlage3).

Leghetadviesschriftelijkvastinhetmedisch dossier.

VerwijsnaardeKNO-artsofaudioloogindienderesultatendaartoeaanleidinggevenen

zorgvoorfollow up.


�� multidisciplinaire richtlijn Preventie van beroepsslechthorendheid

2.16 wat is het advies aan de werkgever na audiometrisch onderzoek en eventueel oae?

Aan de werkgever mogen geen individueel herleidbare gegevens worden gerapporteerd.

Rapporteeropbasisvandebevindingenvanaudiometrischonderzoekdeeventuele

geconstateerdeberoepsziektesenadviseerdewerkgeveriniedergevalalsvolgt:

- adequate aanpakvolgensdearbeidshygiënischestrategie

- periodieke evaluatievanhetgehoorbeschermingsprogramma,inaanvangjaarlijks,

enzonodigaangevuldmetaudiometrie(ziehierna).

stap 3evaluatie gehoorbeschermingsprogramma

Hetprogrammawordtzowelopprocesalsopuitkomstengeëvalueerd.Indevoorgaandestap

isperonderdeelalsprakegeweestvaneffectevaluatie.Diemomentenwarenvanbelangvoor

debeslissingombinnenhetprogrammahetvolgendeonderdeelwelofnietuittevoeren.

Indezestapwordthettotalegehoorbeschermingsprogrammageëvalueerdenwordtdeperio-

diciteitvandeeffectevaluatieenvanhetaudiometrischonderzoekvastgesteld.

2.17 is er een adequaat preventiebeleid en een effectief gehoorbeschermingsprogramma?

Adviseeromheteffectvandebeheersmaatregelenjaarlijkste(laten)beoordelen.

oordeel jaarlijks Beoordeeljaarlijksofhetgehoorbeschermingsprogrammaeffectiefwordtuitgevoerden

verifieerdevolgendeonderdelen.

1 De RI&E bevat actuele gegevens over:

- rondgang,indicatievemetingen,geïdentificeerdebronnen

- aantalpersonendatblootstaataan>80dB(A)

- geïdentificeerderisicotaken,risicohandelingenenrisicofuncties

- geïdentificeerdebijzonderecategorieën

- geluidsniveausperwerkplek

- planvanaanpak,opgesteldinoverlegmetdepersoneelsvertegenwoordiging

- vastgesteldeperiodiciteit.

�3

2 De aanpak

Onderstaandeonderdelenmakendeeluitvanhetplan van aanpakenzijn uitgevoerd:

A Bronaanpak

- Aanschaf,installatie,onderhoudenvervangingvangeluidsproducerendearbeidsmiddelen.

B Technischeenorganisatorischemaatregelen

- Isolatieenvermijdenvanoverdracht.

- Verkortingblootstellingsduur,verminderingaantalblootgestelden.

C Persoonlijkebeschermingwerknemers

- Persoonlijkebeschermingsmiddelenzijninovereenstemmingmetdelawaaibelasting

(voldoendedemping).

- Persoonlijkebeschermingsmiddelenzijngemakkelijkteverkrijgenenerisvoldoende

keuzemogelijkheid(draagcomfort).

- ErisinstructiegegevenoverhetdragenvanPBM.

- Eriseenzichtbarezonering.

- Eriseenstimuleringsbeleidtothetdragenvangehoorbescherming.

- Eriseensanctiebeleidbijhetnietdragenvangehoorbescherming.

- Erzijnafsprakenoverhetvastleggenvanblootstellingsgegevensinpersoneelsdossieren

medischdossier.

- Eriseenperiodiekaudiometrieprogramma.

- Erisperiodiekevoorlichting(zie§3.1).

- Erisjaarlijksaudiometrischonderzoek,tenzijdeperiodiciteitkanwordenverlaagd(zie§�.18).

- Erislaagdrempeligetoegangtotaudiometrie.

- Deperiodiciteitvanaudiometrischonderzoekenevaluatieisafgesproken.

D Algemeen

- Hetonderwerp‘lawaaibestrijdingengehoorbescherming’iseenvastagendapuntinhet

werkoverleg.

- Hetonderwerp‘lawaaibestrijdingengehoorbescherming’maaktaltijdonderdeeluit

vanfunctionerings-enbeoordelingsgesprekken.

Ontbrekeneronderdeleninhetplanvanaanpak?

Adviseerdeontbrekendeonderdelenalsnogoptenemenenuittevoeren.



Zijneronderdelenniet uitgevoerd?

Adviseereeneffectiefgehoorbeschermingsprogrammauittevoerenengebruikzonodigde

volgendeargumenten:

- voorkómenvanslechthorendheiddoorlawaaiophetwerk

- voorkómenvan(claims)beroepsziekte,aansprakelijkheid

- voorkómenvanpotentieelgevaarvoorderden(bezoekers)

- voorkómenvanveiligheidsrisico’sdoorslechthorendheid

- verbeterenvancommunicatiemogelijkhedenopdewerkplek

- verbeterenvanhetconcentratievermogenvanwerknemers

- verbeterenvanhethorenvanwaarschuwingssignalen

GebruikzonodighetPMOals‘hefboomvehikel’.

2.18 hoe lang is het noodzakelijk het gehoorbeschermings-programma en de audiometrie jaarlijks te evalueren?

evalueer jaarlijks Evalueerjaarlijksheteffectvanhetgehoorbeschermingsprogrammatotersprakeisvan

eenadequaatpreventiebeleidmetdevolgendeuitkomsten:

- dalingvanhet geluidsniveauopdewerkplek

- dalingvanhetaantalblootgestelde werknemers

- toenamevandebewustwordinginhetbedrijfdoortoenamevanconsequentPBM-gebruik

- geen gehoorverslechteringbijwerknemers.

Adviseerbijeenadequaat preventiebeleidheteffectvanhetgehoorbeschermingsprogramma

jaarlijksteblijvenevaluerenen,afhankelijkvanhetresultaat,deaudiometrieteevalueren

meteenperiodiciteittussen1en4jaar.

�5

voorlichting over effectieve gehoorbescherming

Na een effectieve bronaanpak dient effectieve gehoorbescherming door werknemers zelf te

worden verricht. Zij moeten zich bewust zijn van de risico’s, hun werkmethoden aanpassen en in

de gemarkeerde zones PBM op de juiste manier dragen. Het gedrag van werknemers is dus een

belangrijk aandachtspunt. Een van de methodes om gedrag te beïnvloeden is voorlichting.

Voorlichting kan individueel en groepsgewijs worden gegeven, maar liefst gecombineerd.

Om het gedrag blijvend te beïnvloeden, dient voorlichting steeds herhaald te worden.

3.1 hoe wordt voorlichting over effectieve gehoorbescherming opgezet en uitgevoerd?

Maak gebruik van algemene kennis over gedragsverandering (zie Achtergronddocument),

en specifieke kennis over effectieve gehoorbeschermingsprogramma’s.

Gebruikbijhetopzettenenuitvoerenvanvoorlichtingsactiviteitenmetnamedevolgende

aandachtspunten.

individuele voorlichting- Combineerdeuitslagvanhetaudiogrammetindividuelevoorlichtingovergehoorschade.

- Steekinophetniveauvandewerknemer.

- Gebruikhetaudiogramalsvisueelhulpmiddelenvergelijkmeteerderemetingen.

- Geefuitlegovergehoorbeschermingenbesteeddaarbijaandachtaanhetvolgende:

- heteffectvanPBM

- draagcomfort

- voordelenvanhetdragenvanPBM

- self-efficacy,datwilzeggen‘kanikhetnieuwegedragweluitvoeren?’

- groepsnorm

- reedsontstaangehoorsverlies.

- Maakdevoorlichtingzoconcreetmogelijk,laatbijvoorbeelddewerknemerdeoordoppen

terplaatseinbrengenencorrigeerzonodig.

- Maakeventueelgebruikvanbestaandmateriaal(ziebijlage8).

hoofdstuk 3 voorlichting over effectieve gehoorbescherming

3


groepsvoorlichting- Neemhetkennisniveauvandegroepalsuitgangspunt.

- Schakelbijcommunicatiemetmensenuitanderetaalgebiedeneentolkinofmaakgebruik

vanvoorlichtersindeeigentaalvandewerknemers.

- Herhaaldeboodschapfrequentenopverschillendemanieren:metgeschreventekst,plaatjes,

mondelingenschriftelijk.

- Gebruikzomogelijkvisuelehulpmiddelen,bijvoorbeeldeengroepsaudiogram.

- Gazelfopdewerkpleknaarhetgedragvandewerknemerskijkenencorrigeerzonodigter

plekkefoutiefgebruikvanPBM.

- Betrekdeleidinggevendeerbijenmotiveertotvoorbeeldgedrag.

- Maakeventueelgebruikvanbestaandmateriaal(ziebijlage8).

�7hoofdstuk 3 voorlichting


bijlage 1 elementen waar een gehoorbeschermingsprogramma aan moet voldoen

1 Risicoinventarisatie en evaluatie (RI&E)

DeRI&Ebevatactuelegegevensover:

- Rondgang,indicatievemetingen,geïdentificeerdebronnen.

- Aantalpersonendatblootstaataan>80dB(A).

- Geïdentificeerderisicotaken,-handelingenen–functies.

- Geïdentificeerdebijzonderecategorieën.

- Geluidsniveausperwerkplek.

- Planvanaanpakdatinoverlegmetdepersoneelsvertegenwoordigingisopgesteld.

- Vastgesteldeperiodiciteit.

2 Aanpak volgens arbeidshygiënische strategie

A Bronaanpak

- Aanschaf,installatie,onderhoudenvervangingvangeluidsproducerende

arbeidsmiddelen.

B Technischeenorganisatorischemaatregelen

- Isolatieenvermijdenvanoverdracht.

- Verkortingblootstellingsduur,verminderingaantalblootgestelden.

C Persoonlijkebeschermingwerknemersenaudiometrie

- Persoonlijkebeschermingsmiddelenzijninovereenstemmingmetdelawaaibelasting

(voldoendedemping).

- Persoonlijkebeschermingsmiddelenzijngemakkelijkteverkrijgenenerisvoldoende

keuzemogelijkheid(draagcomfort).

- ErisinstructiegegevenoverhetdragenvanPBM.

- Eriseenzichtbarezonering.

- Eriseenstimuleringsbeleidtothetdragenvangehoorbescherming.

- Eriseensanctiebeleidbijhetnietdragenvangehoorbescherming.

- Erzijnafsprakenoverhetvastleggenvanblootstellingsgegevensinpersoneelsdossieren

medischdossier.

- Eriseenperiodiekaudiometrieprogramma.

- Erislaagdrempeligetoegangtotaudiometrie.

- Erisperiodiekevoorlichting.

D Algemeen

- Hetonderwerp‘lawaaibestrijdingengehoorbescherming’iseenvastagendapuntinhet

werkoverleg;

- Hetonderwerp‘lawaaibestrijdingengehoorbescherming’maaktaltijdonderdeeluit

vanfunctionerings-enbeoordelingsgesprekken.

3 Procesevaluatie

- Deperiodiciteitvaneffectevaluatie,procesevaluatieenaudiometrieisafgesproken.

�9

bijlage 2 geluidsmeting1

BepaalindB(A)degeluidsbelasting(LAeqw)voorallehandelingen,vanallemachinesen

bijelkehandelingofreekshandelingen.

Bepaalwelkehandelingenof lawaaibronnen tegelijkertijdkunnenfunctionerenenofhierbij

eengeluidsniveauoptreedt>80dB(A).

Maakeeninschattingvanhetgeluidsniveaudatkanontstaanbijslecht onderhoud of schade.

bijlagen

1 Voor het uitvoeren van een geluidsmeting is specialistische kennis vereist. Een geluidsmeting wordt uitgevoerd volgens NEN 3418;2006.Volgens Arbobeleidsregel 6.9 behoort de geluidsdosis LEX,T waaraan een werknemer is blootgesteld, te worden bepaald volgens NEN 3419 (1992). In 2006 is een nieuwe norm uitgebracht: de Nederlandse norm NEN 3418:2006. Deze norm voor het meten en beoordelen van geluid op de arbeidsplaats is nagenoeg gelijk aan de inhoud van de NEN 3418: 2003.

In Beleidsregel 6.8 is de norm:NENENISO 11689:1997 ‘Akoestiek: Procedure voor de vergelijking van geluidsemissiegegevens van machines en apparaten’ genoemd. Deze norm beschrijft de wijze van geluidsmeten aan een installatie of machine die een geluidsbijdrage geeft op een arbeidsplaats. De resultaten van deze metingen dienen te worden vergeleken met bekende geluidsniveaus die gelijksoortige installaties of equipement veroorzaken. Hiermee kan dus worden bepaald of de betreffende installatie al dan niet teveel lawaai maakt en of maatregelen genomen dienen te worden.NENENISO 116901: 1997 ‘Akoestiek: Aanbevolen aanpak voor het inrichten van geluidarme werkplekken met machines. Deel 1: Benaderingswijze’.NENENISO 116902:1997 ‘Akoestiek: Aanbevolen aanpak voor het inrichten van geluidarme werkplekken met machines. Deel 2: Maatregelen’.NENENISO 116903:1999 ‘Akoestiek: Aanbevolen aanpak voor het inrichten van geluidarme werkplekken met machines. Deel 3: Voortplanting van geluid en voorspelling van geluid op werkplekken’. NENENISO 11200:1996 ‘Akoestiek: Geluid uitgestraald door machines en toestellen Handleiding voor het gebruik van basisnormen voor het meten van geluiddrukniveaus op een werkplek en op andere aangegeven plekken’.NENENISO 11201:1996 ‘Akoestiek’ Geluid uitgestraald door machines en toestellen Het meten van geluid drukniveaus op de werkplek en op andere aangegeven plekken Praktijkmethode voor een bij benadering vrij veld boven een reflecterend oppervlak’.NENENISO 11202:1996 ‘Akoestiek: Geluid uitgestraald door machines en toestellen Het meten van geluid drukniveaus op de werkplek en op andere aangegeven plekken Globale methode in situ’.NENENISO 11203:1996 ‘Akoestiek: Geluid uitgestraald door machines en toestellen Bepaling van geluid drukniveaus op de werkplek en op andere aangegeven plekken’.NENENISO 11204:1996 ‘Akoestiek:Geluid uitgestraald door machines en toestellen Het meten van geluid drukniveaus op de werkplek en op andere aangegeven plekken Methode voor het bepalen van omgevingscorrecties’.NENENISO 11205:2002 2e Ontw. ‘Akoestiek: Geluid uitgestraald door machines en toestellen Praktijkmethode voor de bepaling van geluiddrukniveaus op de werkplek en op andere aangegeven plekken’.

De laatste norm die in de Arbowetgeving wordt genoemd staat vermeld in beleidsregel 6.8, en betreft:NENEN 458:1994 ‘Gehoorbeschermers – aanbevelingen voor keuze, gebruik, verzorging en onderhoud praktijkrichtlijn’. Ook voor deze norm bestaat een ontwerpnorm, namelijk NENEN 458:2004.


Bepaaldeblootstellingduurvanwerknemersperafdelingenganaofhetexpositieniveau

gedurendeeen8-urigewerkdag>80dB(A).

NB.Bijwisselendegeluidsbelastingwordtdegeluidsbelastinglogaritmischbijelkaar

opgeteld.

Stelmetbehulpvaneendosimeterdedagelijkseexpositiewaardeaangeluidvast.

NB.Dedagdosiskanmet’bewaakte’dosimetriewordenbepaald.

Zorgbijdosimetrievoorrepresentatieve metingen:

- kwalitatief(duidelijkeinstructiesgevenaanwerknemer/leidinggevende)

- kwantitatief(meerderewerknemersperfunctie/taakmeten).

Stelbijgrotegeluidspiekenindevormvanknallenofklappendeexpositiewaardevastaan

dehandvanhetgeluidsdrukniveau(LCpiek).

NB.MeetgeluidsdrukniveausvolgensNEN-EN-ISO11�00:1996en11�01:1996.

toelichting bij een geluidsmeting met gehoorbescherming Tercontrolevanvoldoendebeschermingdoordegehoorbeschermerenomtebepalenof

degrenswaardevan87dB(A)nietwordtoverschredentijdenshetdragenvandegehoor-

beschermerkaneenMIRE-test(MicrophoneInRealEar)wordenuitgevoerd.Hierbijwordthet

restgeluid(=geluidachterdegehoorbeschermer)gemeten.

Eénvandeoorzakenvanonvoldoendebeschermingkanzijndatdegehoorbeschermerhet

gehoorkanaalnietaltijdvolledig(lekdicht)afsluit.Ondeskundiggebruikkanookeenoorzaak

zijnvooronvolledigeafsluitingvandegehoorgang.Bepaaldetypesgehoorbeschermers,met

nameotoplastieken,biedendemogelijkheidommetspecialeapparatuurde‘lekdichtheid’

effectieftemeten.

EenMIRE-testgaatalsvolgt.

Detestdientopindividueelniveautegebeuren(tijdenshogebelasting)enkan(voorlopig)

alleenuitgevoerdwordenbijbepaaldetypesgehoorbeschermers:bijgehoorkappenenbij

otoplastiekenmeteen�-kanaaldesign.

Neemdevastgesteldedagdosisenverminderdezemetdeeffectievedempingvanhet

gebruiktegehoorbeschermingsmiddel.Fabrikantenzijnverplichtomdedempingende

standaarddeviatie(SD)vandegehoorbeschermingaantegeven.

Toelichting: Heel wat studies tonen aan dat de effectieve demping van gehoorbeschermers lager

is dan in de verplicht meegeleverde gebruiksaanwijzing . Als vuistregel kan men stellen dat

de demping zoals vermeld in de gebruiksaanwijzing, verminderd moet worden met 2 maal de

standaarddeviatie.

31

bijlage 3 aandachtspunten bij voorlichting en instructie over keuze, gebruik en controle van pbm

• Maximale keuzevrijheidvoorhetdragenvanhetsoort PBM(mitsvoldoendeeffectief):

- werknemerszijnopdehoogtezijnvansoorteneneffectiviteitvanPBM’s.

• Zorgvuldig beheer:

- reparatieenperiodiekecontroleopdeugdelijkheidenbruikbaarheidgebeurtdooreen

daartoebevoegdpersoon.

• Filtercapaciteit van PBM(bepaaltbijvoorbeeldofalarmsignalennogzijnwaartenemen):

- bijkortstondigeblootstellingaanlawaailieverkappenofoordoppen.

- bijcontinueblootstellingotoplastieken.

• Registratie:

- jaarlijksecontrolevanalleuitgegevenPBMdoordeleverancier(ziegebruiksaanwijzing).

- omgevingsfactorendievaninvloedzijnopdekwaliteitvandedemper.

• Vervangingscriteria zijn bekend bij werknemers:

- internkunnenafsprakengemaaktwordenoveromruilvandePBM.

• Voorlichtingsactiviteiten:

- hebbenalsresultaatdatdewerkgever,depersoneelsvertegenwoordiging,deleiding-

gevendeendewerknemersopdehoogtezijnvandeeffectenvanlawaai.

• Nevenblootstellingen:

- Werknemerszijnzichookbewustvannevenblootstellingen,bijvoorbeeldindehobbysfeer.

bijlagen

3� multidisciplinaire richtlijn Preventie van beroepsslechthorendheid

bijlage 4 minimale inhoud van de vragenlijst voorafgaand aan de audiometrie2

Vraagnaar:

• oor-ofgehoorklachteneneventuelebehandelingeninhetverleden.

• klachtenmetbetrekkingtotgehoorschade:

- meermoeitemethoren

- meerlastvanoorsuizen

- meermoeitemetvoerenvandialooginrumoerigeruimte

- meermoeitemetvoerenvandialooginrustigeruimte

• blootstellingaanlawaaisindsvorigeaudiogram.

• gebruikvanPBM:

- wijzevangebruik

- frequentievangebruik

- comfortvangebruik

• expositieaanlawaaivóóraudiometrie.

• hobby’smetlawaaibelasting.

- ofbijdezehobby’sookPBMwordtgedragen.

• blootstellingaanototoxischestoffeninwerkofhobby.

• zwangerschap(bijvrouwen).

�SKB Vragenlijst Services ontwikkelt en analyseert dergelijke vragenlijsten.

33

bijlage 5 audiometrie: aandachtspunten voor betrouwbare uitvoering

1 Meetineenzoveelmogelijkgeluidsarme ruimte.

Audiometrieruimten en audiometriecabines

Inruimtenwaarinwordtgeaudiometreerd,maghetgeluiddrukniveauvanhetachtergrond-

geluidbepaaldewaardennietoverschrijden,omdatandersmaskeringvandetesttonen

optreedt.IndeISO-normen6189en8�53-1wordendezemaximaaltoelaatbaregeluiddruk-

niveausgespecificeerd.Hetgeluiddrukniveauvanhetachtergrondniveaumagineen

bepaaldefrequentiebandniethogerzijndan:Lmax=k+A.Hieriniskhetmaximaal

toelaatbareachtergrondniveauterplekkevandeooropeningenAdeverzwakkingvanhet

achtergrondgeluiddoordegebruiktehoofdtelefoon(bijbepalingvandrempelsvoorbot-

geleidinggeldtA=0).

DeISO-normengevenwaardenvoorLmax,voorhetgevaldehoofdtelefooneenBeyer

DT48ofTDH39metMX41/ARoorkussensis.Vooranderehoofdtelefoonskunnendeze

waardenwordenomgerekendindiendeverzwakkingvandedesbetreffendehoofdtelefoon

bekendis.

ISO6189geeftwaardenvoorLmaxvoordesituatiedatdrempelsvoorluchtgeleidingworden

gemetenvan500Hztot8kHz.Dezenormisspecifiekisgerichtopdrempelbepalingenbij

personendieophetwerkwordenblootgesteldaanlawaai,terwijlISO8�53-1eenalgemeen

toepassingsgebiedkent.DezenormgeeftwaardenvoorLmax,voorbepalingvandrempels

voorluchtgeleidingvanaf1�5,�50en500Hztot8kHz.

Hetgeluiddrukniveauvanhetachtergrondgeluidinderuimtevooraudiometriemoet

wordengemetenopoorhoogte,inafwezigheidvaneentestpersoon.Hoeweldenormdit

nietvermeldt,moetendemetingeninmeterstandF(fast)wordenuitgevoerd.Demetingen

dienenbijvoorkeurtewordenuitgevoerdintertsbanden.Metingenvanhetgeluiddruk-

niveauinoctaafbandenvoldoenslechtsindienhetachtergrondniveaubeduidendlagerof

beduidendhogerisdandenorm.

Indecabineofkamerdiewordtgebruiktvooraudiometrie,wordtgedurendeeenbepaalde

tijdhetachtergrondniveaugeregistreerd,zonderdaterpersoneninderuimteaanwezig

zijn.Demeettijdmoetlanggenoegzijnomkarakteristieke,bepalendegebeurtenissenals

pratenopdegang,openenensluitenvandeurenenlangslopenvanpersonenteregistreren,

bijvoorkeurvakerdanéénmaal.Bovendiendientdemetingplaatstevindenopeendag

eneentijdstipwaaropdeomstandighedenrepresentatiefzijnvoordeomstandighedenop

tijdenwaaropgehoortestenwordenafgenomen.

Uitdetijdregistratiekanvoorallefrequentiebandenwordenbepaaldwathethoogsteniveau

wastijdensdemeting.Dezewaardenwordenvergelekenmetdevantoepassingzijnde

norm,waarnakanwordengeconcludeerdofderuimtealdannietvoldoet.Doortijdensde

metingnauwkeurigtenoterenwatvoorgeluidenopwelktijdstiptehorenzijn,kanworden

bepaaldwelkegebeurtenisseneeneventueleoverschrijdingvandenormveroorzaken.

bijlagen


� Audiometermoetvoldoenaantechnische eisenconformIECstandaard,publicatie645voor

audiometers.

3 Audiometermoetjaarlijkswordengeijkt.

4 Audiometermoetschoonzijn.

5 Plaatsdeteonderzoekenpersoonzodanigdatdehandelingenvandeonderzoeker niet

zichtbaarzijn.

6 Laatdeteonderzoekenpersoonbril en oorbellenverwijderen.

7 Geefduidelijke instructie.

8 Volghetprotocolmetbetrekkingtothetaanbiedenvanfrequentiesengeluidssterkte,maak

eenoctaafaudiogram,bovende1000Hzinhalveoctaven.

9 Indebedrijfsaudiometrieishetbepalenvanbeengeleiding niet betrouwbaarvanwegede

onmogelijkheidombetrouwbaartemaskeren.

10 Letop:tijdelijk effectisna14uurnietmeermeetbaar.

11 Bewaaraudiogramenadviesgedurende10jaar(wettelijke bewaarplicht).

NB. Aandewerkgevermogenalleennietopdepersoonherleidbaregegevensworden

gerapporteerd.

Gegevensbeheer

- Legdeonderzoeks-enmeetgegevensvastinhetmedischdossier.

- Zorgervoordatallebetrokkenprofessionalstoeganghebbentotdezelfdeonderzoeks-en

meetgegevens.

- Maakinhetteamafsprakenoverhetbeheervanonderzoeks-enmeetgegevens.

35

bijlage 6 oto-akoestische emissies (oae)

Deoto-akoestischeemissies(OAE)iseenmethodeomhetgehoorobjectieftetesten.Het

wordtalvelejarentoegepastbijgehooronderzoekbijzeerjongekinderenenverstandelijk

gehandicapten.DeOAEwordtvoorwerkendenaangebodenomeffectieverepreventietebereiken.

DeOAEvisualiseertschadeaandehaarcellenvoordatophettoonaudiogramafwijkendis.

HetisechternietduidelijkwatdevoorspellendewaardevaneengestoordeOAEindetijdis

enhoediezichverhoudtmethettoonaudiogram.Voorhetvaststellenvangehoorschadeblijft

hettoonaudiogramdegoudenstandaard.Evaluatieonderzoekisvoorgesteldenwordtin

verschillendebranchesuitgevoerd.

Vanuithetoogpuntvaneen preventief gehoorzorgbeleidishetbepalenvande‘OAE’zinvolin

hetkadervan;

- ‘vroegtijdige’ detectievangehoorschadedoorlawaai(preventievediagnostiek)

- ‘voorlichting’vandewerknemer(bewustzijnenmotivatie)

- ‘optimalisatie’vande audiometrische evaluatie(differentiaaldiagnose).

Gegevensbeheer - Legdeonderzoeks-enmeetgegevensvastinhetmedisch dossier.

- Zorgervoordatallebetrokkenprofessionalstoeganghebbentotdezelfdeonderzoeks-

enmeetgegevens.

- Maakinhetteamafsprakenoverhet beheervanonderzoeks-enmeetgegevens.

bijlagen


bijlage 7 aandachtspunten voor overleg met werkgever

Bijdestartvaneengehoorbeschermingsprogrammaiseenhogeintensiteitvanactiviteiten3

noodzakelijk,metonderanderejaarlijksaudiometrischonderzoek.Onderstaandenkele

argumentenomdewerkgeverdaarvanteovertuigen.

1 Dooreenjaarlijksemetingneemtdebetrouwbaarheidvandegegevenstoe.Omdater

jaarlijksgegevenszijn(inplaatsvangegevensomdevierjaar),wordthetbeloopvanhet

eventuelegehoorverliesgoedinkaartgebracht.Wanneeriemandeventueeleenclaimtegen

dewerkgeverindientvanwegeslechthorendheiddoorlawaai,daniserookvoldoende

bewijsmateriaalvoorhanden.Voordewerkgeverduseenbelangrijkhulpmiddel.

� Hetjaarlijksegehooronderzoekisquamomenttecombinerenmetpersoonlijkeaandacht

voordewerknemer,waarbijvoorlichtingeninstructiekanwordengegeven.Uitonderzoek

isbekenddatjuistopdatpuntverbeteringmogelijkis.Ookisuitonderzoekbekenddat

eenpersoonlijkebenadering-opmaat-debesteresultatengeeft.Meerwerknemersgaan

dandepersoonlijkebeschermingsmiddelendragen.

3 Zichtbaregegevensoverdetoestandvanhetgehoor(ingrafischevorm)zijngoedbruikbaar

omdewerknemeruitteleggenwateraandehandisendewerknemertemotiverende

gehoorbescherming(beter)tedragen.

4 Hetisbekenddatmensenvaaknietspontaannaardearbodienstgaanmetklachten

(bijvoorbeeldvanslechterhoren).Omdatzevolgensdezerichtlijnjaarlijkskomen,kande

tijdwaarmeezemetklachtendoorlopennooitzolangzijnalsbijeenperiodiciteitvanvier

jaar.Datbetekentdatereerderkanwordeningegrepen(beterepreventie)eneerderkan

wordenverwezen(naarbijvoorbeeldeenaudioloog),waardoorgehoorverlieswellicht

beperkteris.

5 Meteenperiodiciteitvanéénjaarkomendemeldingenvanslechthorendheidalsberoeps-

ziekteookfrequenterenkanmenalsbedrijfhetbeleidookeerderaanpassen.

6 Indiverselanden,bijvoorbeeldinDuitslandenFrankrijk,iseralsprakevaneenjaarlijks

onderzoekbijwerknemersinrisicosectoren.

3Op het moment dat de aanpak heeft geleid tot een adequaat preventiebeleid kan men de intensiteit verlagen

(Zie Richtlijn § 2.18: jaarlijkse procesevaluatie en afhankelijk van het effect van de beheersmaatregelen: audiometrie

met een periodiciteit van 14 jaar).

37

bijlage 8 bronnen voor voorlichtingsmateriaal over gehoorbescherming

Onderstaandeenaantalbronnenwaarvoorlichtingsmateriaalovergehoorbescherming

beschikbaaris.

www.geluid.pagina.nl iseenstartpaginametvelelinks.

www.hoorstichting.nl isdesitevandenationalehoorstichting.Onder‘producten’is

foldermateriaalbeschikbaar,eenaantalvoorjongeren,maar

ookvoorwerknemers,ookgratisfoldersenaffiches.Ookfolders

overdenationalehoortest(diepertelefoonwordtuitgevoerd).

www.lawaai.nl iseeninitiatiefvaneenaantalspecialistendietotdoelhebben

develemisverstandenophetgebiedvanlawaaiwegtenemen

doorinformatieteverschaffenoverderisico’svanlawaai.Eris

informatieover:

-wettelijkeregelingen,gehoorbeschermingsmiddelen

- achtergrondinfooveranatomievanhetoorenlawaaidoofheid

- aparteaandachtperrisicogroep.

www.oorakel.nl iseeninitiatiefvanEffathaGuyotGroep,waarbijdeNationale

HoorstichtingendeNederlandseVerenigingvoorSlechthorenden

(NVVS)ineenvroegstadiumzijnbetrokken.

Viade‘links’ooksitesoverpreventie.Daarstaanleveranciers

vanotoplastiekenbij.

NB. Leveranciersvanotoplastiekenhebbenhuneigenpromotiemateriaal.

bijlagen


bijlage 9 begrippenlijst

Antigeluid Antigeluidofactievegeluidbeheersing(activenoisecontrol)iseenmethode

voorgeluidbestrijdinggebaseerdopdeinterferentievangeluidsvelden

waardoorplaatselijkeuitdovingwordtveroorzaakt.Hetgeluidsniveauop

eenbepaaldeplaatstengevolgevandezogenaamdeprimairebronwordt

gereduceerddooropdieplaatsmeteensecondairebron(eenluidspreker)

eengelijkgeluidsniveau,echterintegenfase,optewekken.

Arbeidshygiënische strategie

iseenwerkwijzevoorhetnemenvanbeheersmaatregelenzoalsinde

Arbeidsomstandighedenwetbeschreven.

Audiogram isdegoudenstandaardvoorhetvaststellenvangehoorschade.

Decibel (dB) iseenlogaritmischemaatvangeluidsdrukinrelatietotvoordemenshoor-

baredrukveranderingen(referentiedruk).Hetgehoororgaanvandemens

heefteenbereikvan3-130dB.Elke3dBmeerbetekenteenverdubbeling

vanhetgeluidniveau.Geluidsniveausvan130dBzijnpijnlijk,bij

hyperacusisligtdezegrensaanzienlijklager.

dB(A) DeafkortingdB(A)betekenteenwaardegemetenmeteenA-filterdathet

(gemiddeld)bereiknabootstvanhetmenselijkgehoor(1000-4000Hz).

Equivalent geluidsniveau Leq gemiddeldewaardevandeeffectievegeluidsdruk

LAeq gemiddeldewaardevandeeffectievegeluidsdrukgemetenmeteen

ingeschakeldA-filter.

Geluid iseenvoorhetgehoorwaarneembaredrukwisseling,dedrukwisselingen

persecondewordenweergegeveninHz(Hertz).Hoorbaargeluidvoor

mensenistussen�0-�0.000Hz.

NEN (ziewww.nen.nl)iseenkennisnetwerkvoornormenenregelgeving.Het

NederlandsNormalisatie-instituut,kortwegNEN,iseenstichtingzonder

winstoogmerk.Hetbestuurervanbestaatuiteenevenwichtigeenbrede

afspiegelingvanhetNederlandsebedrijfsleven.Hetheeftdezorgvoorde

verwezenlijkingvandedoelstellingenvandestichting,stelthetalgemeen

beleidvastenziettoeopdeuitvoeringdaarvan.Hetbestuurwordt

geadviseerddooreenRaadvanAdvies.

39

OAE (OtoAkoestische Emissies)

iseenmethodeomhetgehoorobjectieftetesten.

PBM Persoonlijkebeschermingsmiddelen.

Piekniveau DeabsolutetopwaardevanhetC-gewogengeluidsniveau.

Opmerking:hetpiekniveaumoetzondertijdwegingwordenvastgesteld.

Indepraktijkvolstaateentijdconstantevanhoogstens35microseconde.

Destandenmax(hold)enpiek(hold)meteentijdsconstanteFast(F)zijn

ongeschikt.HetresultaatwordtuitgedruktindB(C).

RI&E (RisicoInventarisatie en Evaluatie)

iseenwettelijkverplichtinstrumentdatalsbasisdientvoor

arbeidsomstandighedenbeleid.

PMO ispreventiefmedischonderzoekvanwerkenden(ziewww.nvab-online.nl).

bijlagen

multidisciplinaire richtlijn preventie beroepsslechthorendheid · dragen van gehoorbescherming,...

Documents

Transcript of multidisciplinaire richtlijn preventie beroepsslechthorendheid · dragen van gehoorbescherming,...