MozaïekBrabant krant #1 (editie Eindhoven)

1Pagina

MoZAïEKBRABAnT

Eindhoven

MOZAÏEKBRABANT

Gedeputeerde Yves de Boer over Mozaïek-Brabant

Pagina 5

6 november 2014

Een krant over het Nieuwste Brabant #1

deze krant is een

uitgave van

provincie Noord-Brabant,

bkkc en Pop-Up City

GRATIS

De nieuwe boerenfamilie is boer én stedeling

Pagina 3

Geen riool, geen put, maar Rain’a’way

Pagina 2

2Pagina

Traditionele boerenfamiliebedrijven bestaan nog, maar hun aantal neemt af. Steeds vaker kiezen boerenzonen en -dochters ervoor om het bedrijf van hun ouders niet over te nemen. Aan de andere kant zien tal van (jonge) stedelingen het boerenleven wel zitten, maar weten ze niet hoe ze erin terecht komen. De Nieuwe Boeren-familie wil daar verandering in brengen.

Door Anne Reijnders

De landbouwsector is behoorlijk ontoegankelijk, waardoor

burgers en boeren grotendeels langs elkaar heen leven.

Kenmerkend hiervoor is een uitspraak van Corné, zoon in

MozaïekBrabant

Brabant is een afwisseling van stad en land. De stad is altijd dichtbij en het landschap altijd op fietsafstand. De ruimtelijke, eco-nomische en landschappelijke ontwikke-lingen hebben de stad de afgelopen jaren gemaakt tot een mozaïek van allemaal verschillende ruimtelijke invullingen. Dat maakt het Brabantse landschap uniek.

van leegstaande panden en complexen. Dat vraagt

om veel creativiteit en nieuwe partners rondom die

woningopgave.

Energie

Als samenleving zijn we er inmiddels van overtuigd

geraakt dat we toe moeten naar duurzame energie.

Maar wat we ons nog niet zo realiseren is dat dat grote

invloed gaat hebben op de inrichting en vormgeving

van onze omgeving. Het gaat niet meer om het sim-

pelweg ‘inpassen’ van een windmolen. Integendeel,

de opgave is om nieuwe energielandschappen vorm

te geven in het Brabants mozaïek. Aantrekkelijke

landschappen en woonomgevingen, waarin energie-

voorziening is geïntegreerd. Hoe doen we dat? En

welke ideeën worden hiervoor in Brabant al bedacht?

Voedsel

De relatie tussen voedsel en ruimte is voor veel men-

sen niet direct duidelijk. Maar hoe onze leefomge-

ving eruit ziet, is historisch gezien voor een belangrijk

deel bepaald door het eten dat we eten. Steden zijn

opgebouwd rondom het voedsel dat de stad binnen

moest komen om haar bewoners te voeden. En land-

bouwactiviteiten bepalen voor een groot deel het

karakter van ons buitengebied. De landbouw- en voe-

dingssector staat middenin een transitie. We lopen

tegen de grenzen van het huidige systeem aan. Eco-

nomisch, ecologisch en maatschappelijk. Er moeten

keuzes gemaakt worden over welke ontwikkelingen

de ruimte krijgen. We hebben daar allemaal invloed

op, wat u en ik eten bepaalt mede hoe de toekomst

eruit ziet.

Het tapijt van MozaïekBrabant is in Eindhoven haar

tour begonnen door Brabant. 15.000 Mensen zagen

het tapijt in de afgelopen weken en honderden gaven

suggesties voor hoe om te gaan met de ruimtelijke

opgaven voor Brabant. Ik roep mensen uit de regio’s

Tilburg, Breda, ’s-Hetogensbosch en Helmond op om

ook te komen kijken wanneer het tapijt bij hen in de

buurt is en mee te praten over de ruimtelijke toekomst

van onze provincie. Kijk voor meer informatie op

www.mozaiekbrabant.nl

Foto’s: Frederiek Dijkstra

een melkveefamiliebedrijf: “Ik ben geen burger, ik ben een

boer.” Zou een boerenfamilie, waarin burgers en boeren bij

elkaar worden gebracht de brug kunnen slaan tussen deze

twee werelden? De zeer diverse groep enthousiastelingen

die op 15 oktober bij elkaar kwam, gelooft van wel. Samen

willen ze een boerenfamilie vormen en een boerderij star-

ten waar ze, sommigen parttime en anderen fulltime, gaan

werken aan een duurzame toekomst voor de agrarische

sector en de consument. Dat is een pittige ambitie.

Op de eerste ‘familiedag’ bleken alle aanstaande boeren

grootse dromen en ideeën te hebben over hun invulling

van het boerenleven. Wellicht komen al die mooie plannen

in de toekomst samen in een kleinschalige, innovatieve,

sociale, duurzame, circulaire, rendabele boerderij die de

verbinding tussen stad en platteland en tussen burgers en

boeren maakt. Een verbinding die de Brabantse Mozaïek

nog meer verweven kan maken.

Voor een extra dosis dromen, kennis en realisme is de

Nieuwe Boerenfamilie nog op zoek naar familieleden. Als

je meer wilt weten of ook de stille wens hebt om boer te

worden, neem dan contact op via denieuweboerenfami-

[email protected]. Het project is ook te volgen op Twitter @

nieuweboerenfam en Facebook De Nieuwe Boerenfamilie.

De nieuwe boerenfamilie is boer én stedeling

De komende jaren staat dit landschap voor een aan-

tal ingrijpende ontwikkelingen die grote impact heb-

ben op de ruimtelijke inrichting. In aanloop naar een

nieuwe omgevingsvisie voor de provincie bekijken

we in het project MozaïekBrabant hoe Brabant nu al

omgaat met die veranderingen, welke goede ideeën

er al zijn en hoe Brabanders zelf tegen de ruimtelijke

toekomst van de provincie aankijken. MozaïekBra-

bant is dus ook een uitnodiging aan alle Braban-

ders om mee te praten en mee te denken over de

toekomst van de provincie. Een aantal thema’s staat

daarbij centraal: water, wonen, energie en voedsel.

En de uitdaging is om de problemen op het ene vlak

de oplossing voor het andere te laten zijn.

Water

De klimaatverandering gaat ook aan Brabant niet

voorbij. We zullen steeds vaker met ‘extreem weer’

te maken hebben, periodes met veel regen en lange

droge periodes. Hoe richten we de ruimte hierop in?

Dat geldt zowel voor uw eigen achtertuin als voor

hele steden en gebieden binnen het Brabants moza-

ïek. Water is een verbindend element, en heeft een

reelatie met alle andere ruimtelijke thema’s en daar

kunnen ook de oplossingen liggen.

Wonen

In Brabant hebben we een woningbouwopgave van

100.000 woningen voor de komende tien jaar. Daarbij

moeten we er rekening mee houden dat steeds meer

huishoudens uit één persoon bestaan. De kunst is om

die woningopgave goed te verweven in het Brabants

mozaïek, met zowel nieuwbouw en het aanpassen van

de bestaande woningvoorraad als het herbestemmen

Gedeputeerde Yves de Boer over Mozaïek-Brabant

3Pagina

KWIEK maakt van de stad een gymzaalSenioren in de Eindhovense buurt Woenselse Heide kunnen vanaf deze zomer een fitness-wandeling maken met behulp van het aanwe-zige straatmeubilair.

Door Joop de Boer

KWIEK is een slim ontworpen beweegroute die handig

gebruik maakt van de aanwezige objecten in de openbare

ruimte. Zo vormt een lantaarnpaal ondersteuning bij een

balansoefening op één been en worden stoepranden voor

evenwichtsoefeningen gebruikt. De route werd in opdracht

van de gemeente Eindhoven en Capital D bedacht door

een groep ontwerpers samen met een fysiotherapeut.

De alledaagse inrichting van de openbare ruimte wordt met

dit idee op een simpele manier getransformeerd tot een

uitdagend parcours waarmee ouderen zichzelf gezond en

fit kunnen houden. Met een ogenschijnlijk kleine ingreep

wordt een nieuw gebruik van de openbare ruimte mogelijk

gemaakt. Voor het project is nauwgezet onderzoek gedaan

en is intensief overleg gevoerd met de senioren zelf. “We

ontdekten dat mensen geen fitnesstoestellen buiten wil-

len; dan voelen ze zich te veel bekeken.”

Alle oefeningen staan aangegeven op helder vormgege-

ven bordjes en stoeptegels. Vanuit het zorgcentrum wor-

den bovendien speciale door fysiotherapeuten begeleide

groepsroutes aangeboden. Hierbij is naast het gezond-

heidsaspect ook het sociale element van belang.

Eén miljoen zou het kosten om de kerk van Bossuit te renoveren. Maar op zondag zaten er hooguit tien zeventig-plussers in de ban-ken. Slopen was echter ook geen optie voor de burgemeester van het West-Vlaamse dorpje, dus moest er een andere oplossing komen. De Amerikaanse kunstenares Ellen Harvey kwam met een gedurfd plan: de kerk herbestemmen tot ruïne.

Door Evelien Pieters

Van de kerk van Bossuit staan nu enkel de muren en klok-

kentoren nog overeind. Bezoekers gaan de kerk binnen

via de originele deuren, maar in plaats van in een donkere

ruimte met houten banken, staan zij ineens op een zonnig

binnenplein onder de blauwe lucht. Het licht dat binnen-

valt via de lege raamopeningen vormt spannende schadu-

wen op de wanden en vloer. Pas in tweede instantie wordt

zichtbaar dat een deel van de ‘schaduwen’ gemaakt is uit

donkere terrazzo steentjes op de vloer, die het silhouet vor-

men van de ruïne van de oorspronkelijke kerk die tijdens de

Eerste Wereldoorlog is vernield. De ruimte is helemaal uit-

gekleed en opnieuw gevuld door het spel van licht en scha-

duw. Een mooi detail is dat de kerkklok nog steeds slaat.

Leegkomende kerken zijn ook in Brabant een grote uitda-

ging. De provincie kent al fantastische voorbeelden van

herbestemming zoals de Pastoor van Arskerk in Eindho-

ven (nu kantoren voor Jeugdzorg) en de Sint Gertrudis van

Nijvelkerk in Heerle (nu een dorpshuis en dokterspraktijk).

Maar niet altijd is het mogelijk een passende functie te vin-

den, of is het financieel haalbaar een kerk te verbouwen.

In die zin is Bossuit een goed voorbeeld. Door sloopbudget

aan te vullen met Europese subsidies voor plattelandsont-

wikkeling, kon de sacrale gemeenschapsfunctie voor het

dorp worden bewaard en kreeg de kerk een doorstart als

attractieve ruïne. Ineens vinden allerlei activiteiten er hun

plek: van de start van een wielerkoers en lichtprojecties

door de jeugdvereniging tot spontane concerten onder de

sterrenhemel. De kerk in Bossuit is een gedurfde toevoe-

ging aan het arsenaal van herbestemmingsmogelijkheden:

herbestemming onbestemd.

Eindhoven

Vooruitblik Trenddag 2014: de toekomst is nu!Op 28 november organiseert BrabantKennis de Trenddag ‘De toekomst is nu’. We blikken voor-uit met Joks Janssen, Hoofd Kennis en Onder-zoek bij de provincie Noord-Brabant.

Door Anne Reijnders

Wat gebeurt er op een Trenddag?

“We gaan met elkaar bekijken of we de toekomst van Bra-

bant nu al kunnen zien. Er gebeurt al heel veel in Brabant

op het gebied van innovatie en vernieuwing. Daar moeten

we linksom of rechtsom onze koers op afstemmen, want

veel ideeën die nu in de kinderschoenen staan vormen de

alledaagse praktijk over een aantal jaar.”

Wat leert Brabant hier van?

“De dag is mede bedoeld om politici, bestuurders en

beleidsmakers te laten zien dat vernieuwing al plaatsvindt.

We moeten het wiel niet opnieuw uitvinden. In plaats

daarvan moeten huidige ontwikkelingen opgeschaald en

ondersteund worden.”

Is er een rode draad?

“Thema’s op de Trenddag zijn onder meer gezonde verste-

delijking, toekomst van middelgrote steden in Brabant en

het slimmer en energiezuiniger maken van de bebouwde

omgeving door middel van technologie.”

Kijk voor meer informatie op brabantkennis.nl/brabantken-

nis-trenddag-2014-de-toekomst-nu/

Foto: Willem Kuipers

Foto: Jeroen Verrecht

Leren van de zuiderburen: kerk herbe-stemd tot ruïne

Foto: KWIEK + Griffioen

Stadsgesprek Eindhoven: napraten met Fulco Treffers

1 Laat een halve liter melk warm worden

2 Giet dit op 300 gram oud brood en laat het een

uurtje weken

3 Plet het brood met een vork

4 Bak 300 gram spinazie en wat pijnboom pitten

en voeg dit samen met geitenkaas, 4 eieren, zout

en peper aan de broodmix toe

5 Beboter een bakvorm of ovenschaal en giet daar

het mengsel in

6 Zet de ovenschaal of bakvorm 45 tot 50 minuten

in de oven op 200 graden

Variatie

Ook lekker met noten of zalmsnippers

Kijk in de koelkast wat er nog aan groente ligt en

voeg dit toe aan het mengsel

4 MozaïekBrabant Pagina

Op maandag 20 oktober werd tijdens een Stadsgesprek in het Designhuis in Eindhoven de toekomst van het Brabantse landschap bespro-ken. We blikken terug met gespreksleider Fulco Treffers.

Door Joop de Boer

Zeg, waar ging het Stadsgesprek over?

“De manier waarop de stad is verbonden met het omlig-

gende platteland. Hoe dat verbeterd kan worden en hoe

verschillende toekomstige situaties daarin van elkaar kun-

nen profiteren. Architect Floris Alkemade lanceerde zijn

‘honderdlanenplan’ voor Brabant. Lanen zijn kenmerkend

voor het Brabantse landschap, maar kunnen eigenlijk veel

beter ingezet worden. Ze kunnen niet alleen worden her-

ontwikkeld en verbeterd om zo de recreatieve verbinding

tussen stad en land mogelijk te maken, maar ook een grote

rol spelen voor twee andere kwesties, namelijk het water-

en het hitteprobleem. In de winter is er te veel water en dat

wordt nu afgevoerd via de rivieren, terwijl er in de zomer

vaak extra water nodig is, ook om de steeds warmer wor-

dende steden af te koelen. De nieuwe lanen die stad en

land verbinden kunnen een soort wadi’s vormen waarin

water terecht komt en meteen langs getransporteerd kan

worden van land naar stad, of andersom als dat nodig is.

Op die manier kan het gebruikt worden waar het nodig is

en afgevoerd worden waar het te veel is.”

Wat was het grootste discussiepunt tijdens de avond?

“Eindhoven is een oprukkende stad waardoor bebouwing

steeds meer ruimte afsnoept van de groene ruimte om de

stad heen. De A2 is een belangrijke barrière die stad en

land scheidt. Maar moet deze rol van barrière behouden

worden, of is de A2 een centrale levensader van de ont-

wikkeling van Eindhoven als Brainport? En moet de snel-

weg daarmee juist een verbinding vormen waarlangs de

Brainport zich verder kan ontwikkelen in samenhang met

het groen?”

Kwamen er concrete ideeën aan bod?

“Bouwbedrijf Heijmans en ontwerper Daan Roosegaarde

zijn momenteel bij Oss en Nuenen oplichtende verf voor

snelwegen aan het testen. Vanuit Heijmans kwam de sug-

gestie dat deze toepassing ook gebruikt kan worden om

de visuele barrière die de geluidsschermen langs de A2

vormen tot een gemeenschappelijk beeldmerk te maken.

Zoals de geluidsschermen in en om Den Bosch allemaal

transparent geel zijn, zouden ze in Eindhoven kunnen

oplichten als het donker is. Op die manier wordt van de

scheiding een verbindend element gemaakt.”

Het volgende Stadsgesprek gaat over de toekomst van

Strijp-S en vindt plaats op 10 november om 19.30 uur in het

Natlab in Eindhoven. Toegang is gratis.

Foto: K

liekjeskar

Kliekjeskar redt voed-selresten van de vuilnisbakEindhoven is met de Kliekjeskar een bijzonder restaurant rijker. Deze mobiele keuken, die zo nu en dan opduikt in de straten van de Lichtstad, serveert hapjes gemaakt van voedselresten.

Door Frank Vloet

We weten allemaal hoeveel eten er dagelijks wordt weg-

gekieperd bij supermarkten, restaurants en thuis, terwijl er

nog prima mee gekookt kan worden. Design Academy-stu-

denten Aina Seerden, Simone Wouters en Leonie Schepers

willen deze voedselresten redden van de vuilnisbak. De

drie fietsen zelf door Eindhoven om bruikbare kliekjes op

te halen bij bewoners en bedrijven. Zo werden oud brood,

sinaasappelschillen en koffiedik van Brood2Day getrans-

formeerd in broodpudding, snoepjes van sinaasappelschil

en koffielikeur.

De Kliekjeskar bezoekt verschillende wijken in Eindhoven

waar steeds wordt gekeken welk voedsel het meest wordt

weggegooid. Op locatie wordt met de bewoners van de

wijk gekookt. Samen wordt ervaren en geproefd wat je

kunt maken met de etensresten die je normaal gesproken

zou weggooien.

Wil je aan de slag met restjes uit jouw keuken? Dat kan

met de recepten van de Kliekjeskar. Hieronder vind je het

recept voor hartige broodpudding. Kijk voor meer recep-

ten op kliekjeskar.nl.

ReceptHartige broodpudding

Eindhoven 5Pagina

60+ en 30- onder één dak in EindhovenIn het nieuwe woonconcept 60+ 30- wordt één huis gedeeld door mensen uit twee generaties. De ene helft van de bewoners is dertig jaar of jonger, de andere helft bestaat uit zestig-plus-sers. De twee groepen delen niet alleen woon-ruimte, maar dragen ook zorg voor elkaar. Wij spraken met stedenbouwkundige Cees Donkers, één van de initiatiefnemers van 60+ 30-.

Door Frank Vloet

Een leegstaand schoolgebouw aan de Riebeeckstraat in

Eindhoven zal als proeftuin gaan dienen voor het bijzon-

dere woonexperiment. ‘Share and Care’ is het basisprin-

cipe van het project. “Door bewoners niet alleen faciliteiten

te laten delen maar ook voor elkaar te laten zorgen, wordt

het zorgvraagstuk vertaald naar de gebouwde omgeving,”

zegt Donkers. De initiatiefnemer denkt dat Brabant de per-

fecte plek is voor 60+ 30- vanwege het dorpse karakter.

“In Brabant heerst een gemeenschapscultuur. Dat is een

natuurlijk basisklimaat voor dit soort ontwikkelingen.”

Cees behoort met zijn 64 jaar tot de generatie-60+. Hij

zorgt zelf één of twee dagen per week voor zijn kleinkinderen.

Op die manier creëert hij een balans tussen werk, inkomen

en vrije tijd, zowel voor zichzelf als voor zijn kinderen. “60+

30- biedt een mogelijkheid om wat ik met mijn gezin doe,

ook mogelijk te maken voor mensen waarbij het gezin ver-

der weg is.”

Grote inspiratiebron voor het project zijn gemeenschap-

pelijke woonvormen als de wooncommunes uit de jaren

zestig en zeventig en de kommunalka’s, gedeelde woon-

blokken uit de voormalige Sovjet-Unie. Bij 60+ 30- is een

derde van het woonoppervlak privé (het slaap- en douche-

gedeelte), de rest is gemeenschappelijke ruimte. Het delen

van de energierekening en onderhoudskosten zorgt voor

lagere woonlasten voor alle bewoners.

De efficiëntie van het project zit in de wederzijdse uitwis-

seling: iedereen offert een stuk privacy op, maar krijgt daar

iets waardevols voor terug. De zestig-plussers helpen met

oppassen en de dertig-minners schieten te hulp als men-

sen slecht ter been raken. Ook kennisuitwisseling staat

centraal. De oudere generatie heeft veel ervaring en kennis

in huis die doorgaans verdwijnt als ze met pensioen gaat.

Omgekeerd kunnen ouderen bijvoorbeeld hulp gebruiken

bij computerproblemen. Zo onstaat synergie tussen gene-

raties die anders los van elkaar staan.

De pilot is tot stand gekomen in de Brabant Academy. In

dit kennisplatform werken studenten van onder andere

de TU/e, Fontys en NHTV sinds 2000 samen met overheid

en bedrijfsleven aan innovatieve oplossingen voor maat-

schappelijke veranderingen in Brabant. “De maakindustrie

is al bijna twintig jaar weg uit Eindhoven, maar de denkin-

dustrie is overgebleven,” aldus Donkers. Naast de pilot in

Eindhoven is hij van plan 60+ 30- de komende tijd op meer

plekken uit te rollen, bijvoorbeeld in kerken die niet meer

gebruikt worden.

Geen riool, geen put, maar Rain’a’way

MoZAïEKBRABAnT |

onTWERPEn AAn hET nIEuWSTE BRABAnT

Datum 6 november 2014, 12:00 – 14:00 uur

Locatie bkkc, Spoorlaan 21 i-k, Tilburg

Info www.bkkc.nl/mozaiekbrabant

BKKc connEcTS |

dE KRAchT VAn culTuuR In REgIoBRAndIng



Regio’s en gemeenten besteden steeds meer aan-

dacht aan de promotie van hun gebied. Tijdens deze

editie van bkkc connects, die we in samenwerking

met VisitBrabant organiseren, laten we aan de hand

van enkele recente voorbeelden zien wat de kracht

van cultuur in city-marketing en regio-branding is.

Info www.bkkc.nl/agenda

dE oudE gEBIEdSonTWIKKElIng IS FAIllIET;

hoE nu VERdER In hET BuITEngEBIEd VAn

TIlBuRg nooRd



CAST organiseert een lezing- en discussieavond

naar aanleiding van het IABR Projectatelier Brabant-

Stad. De oude manier van gebiedsontwikkeling is

failliet. Wat betekent dit voor de ontwikkeling van

het buitengebied van Tilburg Noord? Sprekers zijn

Hebe Verstappen (TextielLab), Joachim Declerck

(Architecture Workroom Brussels) en Mario Jacobs

(wethouder gemeente Tilburg).

Info www.castonline.nl

BESPREKIng TIlBuRgSE lEVEnd WATER

ATElIERS


Locatie cAST deprez gebouw, lange nieuw-

straat 172-174, Tilburg

In drie ateliers zijn de afgelopen periode de histo-

rische, ecologische, water-technische, culturele en

belevingswaarde van de levende waterlopen in Til-

burg besproken. Deze bijeenkomsten hebben geleid

tot nieuwe voorstellen voor levend water in Tilburg.

Op 26 november worden inspirerende voorstellen

voor de Spoorzone en de Piushaven aan een breder

publiek gepresenteerd.

Info www.lichtopdestad.com/levend-water

REZonE: cITy cRAFT



Themamiddag over de rol die ‘gaming’ kan beteke-

nen voor gebiedsontwikkeling.

Info waveoftomorrow.com

TREnddAg 2014 | dE ToEKoMST IS nu!



& Spoorzone, oud-noord, Tilburg

BrabantKennis nodigt belangstellenden uit om in

gesprek te gaan over het Brabant van nu en straks.

Hoe ziet dat Brabant er uit? Worden we volledig

zelfvoorzienend? Wekt iedere Brabander straks zijn

eigen energie op? Printen we onze huizen? Tijdens de

Trenddag 2014 verkennen we deze en andere vragen.

Info brabantkennis.nl

Afvoer van water na hevige regenval is een van de grote uitdagingen in de waterhuishouding van Noord-Brabant. Ontwerper Fien Dekker ont-wikkelde een transparant systeem om regenwa-ter in de stad geleidelijk af te voeren: Rain’a’way.

Door Frank Vloet

Dekker, die met de Rain’a’way afstudeerde aan de Design

Academy in Eindhoven, liet zich inspireren door Japanse

architectuur, waarbij veel aandacht is voor de natuur. De

afvoer van het regenwater wordt met Rain’a’way niet weg-

gestopt onder de grond in riolen, maar blijft juist zichtbaar

in de straten waardoor voorbijgangers in aanraking komen

met de puurheid en openheid van deze natuurlijke cyclus,

die doorgaans wordt onttrokken aan het zicht.

Het regenwater wordt aan de oppervlakte opgevangen en

trekt langzaam de grond in. De combinatie van verschil-

lende materialen die juist wel of juist geen water doorla-

ten zorgt voor een geleidelijke afvoer van regenwater.

Hiervoor gebruikt Dekker bodemmaterialen uit de directe

omgeving van Eindhoven, zoals klei en grind. Zo verbindt

dit ontwerp de verwerking van het regenwater met de

lokale identiteit.

Foto: Lisa Klappe

Festivalkalender MozaïekBrabantNovember

MozaïekBrabant 6Pagina

Het is moeilijk om een idee te krijgen van de rampzalige effecten van klimaatverandering. Daarom bedacht Gideon Duschek RAMPZALIG, een pretpark waarin natuurrampen worden beleefd door de bezoeker.

Door Frank Vloet

Wie gezellig een dagje door het Sprookjesbos wil strui-

nen komt bedrogen uit bij RAMPZALIG. In dit pretpark is

geen plek voor elfjes, dansende schoentjes en vliegende

tapijten. In plaats daarvan wordt een dijkdoorbraak nage-

bootst, kun je met een wildwaterbaan door een onderge-

lopen stad varen en aanschouw je een smeltende ijsberg.

RAMPZALIG is Duscheks afstudeerproject aan de Design

Academy in Eindhoven. Het pretpark is nu nog een teken-

tafelidee, maar de jonge ontwerper is vastbesloten het

tot uitvoering te brengen in de toekomst. Door bezoekers

rampen als een dijkdoorbraak of een tornado te laten erva-

ren worden ze zich beter bewust van de mogelijke effecten

van klimaatverandering, denkt Duschek. RAMPZALIG is

niet alleen maar educatief: de attracties laten ook de door-

gewinterde pretparkbezoeker aan zijn trekken komen.

Noord-Brabant is een provincie die kwetsbaar is voor de

gevolgen van klimaatverandering. Als de zeespiegel stijgt

zorgt dit voor extra risico’s, omdat Brabant gedeeltelijk

onder het zeeniveau ligt. En als het weer extremer wordt,

kunnen grote rivieren als de Maas vaker buiten hun oevers

treden. RAMPZALIG geeft op een speelse manier aanlei-

ding voor een serieuze discussie over de gevolgen van

klimaatverandering en de mogelijke impact op het per-

soonlijke leven van de Brabander.

In dit pretpark geen dansende schoentjes maar dijkdoorbraken

Foto: Designstudio BOMM

Restaurant in een appelkratDe afgelopen jaren trok ontwerper Ardie Van Bommel langs steden en dorpen met de Veld-keuken, een openlucht-pop-up-restaurant dat ze tijdens haar afstuderen in 2011 aan de Design Academy in Eindhoven ontwikkelde.

Door Joop de Boer

Van Bommels mobiele restaurant is volledig gemaakt van

houten appelkratten die normaal gesproken gebruikt

worden om de oogst uit boomgaarden in te verzamelen

en te transporteren. De kratten van de Veldkeuken zijn

getransformeerd tot flexibele ziteenheden waardoor het

pop-up-restaurant werkelijk overal kan neerstrijken: in een

weiland, onder een viaduct (zoals afgelopen jaar tijdens de

Dutch Design Week), of in een appelboomgaard tussen het

verse fruit. Op deze manier worden alledaagse plekken in

de stad of op het land in een mum van tijd omgetoverd tot

prettige verblijfsplaatsen.

Met de Veldkeuken sluit Van Bommel naadloos aan op

de pop-up-trend in de horeca. Eten, en in het bijzonder

uit eten gaan, draait steeds meer om beleving, waarbij

de gasten soms meer honger lijken te hebben naar frisse

en nieuwe concepten dan naar het eten zelf. Waar res-

taurateurs in vroeger tijden lang hun best deden om via

mond-op-mondreclame en constant presteren een goed-

lopende zaak te vestigen, gaat het de nieuwe generatie

restaurants om snel en tijdelijk pieken. Bij de Veldkeuken is

verandering van omgeving en beleving ingebakken in het

concept. Daardoor is het concept in al zijn flexibiliteit toch

duurzaam. En al vier jaar ‘on the road’.

Een online markplaats voor lokaal etenLocafora is een online marktplaats voor vraag en aanbod van lokale producten. Eten dat direct van de boer of uit de achtertuin komt belandt zo eenvoudig bij consumenten in de koelkast.

Door Anne Reijnders

Consumenten weten niet meer waar hun eten vandaan

komt en boeren weten niet waar hun verbouwde produc-

ten terecht komen. De voedsellogistiek is soms schimmig.

Locafora heeft hier een oplossing voor bedacht. Het online

platform stelt producenten en klanten in staat direct met

elkaar te handelen, zonder middle man — in dit geval de

supermarkt.

Omdat het huidige systeem “eigenlijk best wel crimineel

is,” aldus mede-oprichter Jan Belon, moeten producent en

consument meer macht krijgen. Locafora past daarmee in

de peer-to-peer-trend die wereldwijd gaande is. Zoals de

website Airbnb het verhuren van vakantiewoningen heeft

opgeschud, wil Locafora de markt van vraag en aanbod

van voedsel openbreken.

Meedoen is heel simpel. Alle gebruikers van Locafora

maken op locafora.nl een profiel aan als producent of als

consument. Daarmee kunnen ze eenvoudig direct zelf

producten adverteren, of bestellen bij producenten in de

buurt. Ook stelt de website hen in staat hun ervaringen te

delen. Ideaal voor Brabant, als provincie met 2,5 miljoen

inwoners en ruim 1.100 boeren op steenworp afstand.

Eindhoven 7Pagina

Ook buiten Brabant zijn provincies en lokale overheden op zoek naar nieuwe vormen van landschapsgebruik en recreatie. We kijken bij de buren en doen nieuwe ideeën op.

Hunnie waden door de slotenUTRECHT — In de provincie Utrecht is door projectgroep Hunnie

in het kader van het nieuwe natuurinrichtingsplan onderzocht hoe

het gebied rondom de Nieuwkoopse en Vinkenveense Plassen kan

worden ingericht voor nieuwe vormen van gebruik. Hierbij werd uit

gegaan van de bestaande kwaliteiten van het gebied en samenge-

werkt met lokale bevolking en bestaande verenigingen. Het leverde

onorthodoxe en avontuurlijke vormen van recreatief medegebruik

van het bestaande veen-weidelandschap op, zoals gras kijken, wil-

gen vlechten en polder waden. Vanuit deze ideeën is een Veldwerk-

plek opgericht van waaruit bezoekers het landschap op een nieuwe

manier kunnen ontdekken.

Buiten Brabant

Ecodorp Boekel: duurzame woningen met een voedselbos en boomhutten

Foto: Lisa Klappe

Foto: R

oel van To

ur

In april volgend jaar gaat in Boekel de schop in de grond om een coöperatief Ecodorp te realise-ren. Compleet met woningen en werkplekken, maar ook met een voedselbos, boomhuttenho-tel en zelfs een viskwekerij. Allemaal duurzaam!

Door niels hansen

Ecodorp Boekel is een plan met hoge ambities. Ten eer-

ste zullen er 35 duurzame woningen verrijzen op een stuk

land van 5,5 hectare. Deze worden gebouwd met natuur-

lijke materialen en systemen. Zo wordt met behulp van

waterschap Aa en Maas een eigen waterzuiveringssysteem

opgezet op basis van biomimicry, oftewel geïnspireerd op

voorbeelden uit de natuur. Voor de fundering wordt glas-

schuim gebruikt dat is gemaakt van gescheiden oud glas.

De bouwstenen zijn van hennep en kalk; natuurlijke materi-

alen die na afbraak van de woningen gewoon weer over het

land kunnen worden uitgestrooid. Alles bij elkaar opgeteld

binden de woningen meer CO2 aan zich dan dat er bij de

bouw wordt gebruikt.

In het ecologische en autovrije mini-dorpje kan niet alleen

gewoond worden: mensen kunnen er ook hun geld ver-

dienen. Inkomsten bestaan uit de verkoop van eten uit het

voedselbos, het uitbaten van het boomhuttenhotel, het

verzorgen van cursussen in het educatiecentrum en hore-

caopbrengsten. Dit alles is organisatorisch vormgegeven

in een coöperatie waar alle bewoners lid van zijn. De coö-

peratie houdt de grond en gebouwen in bezit. Door contri-

butie te betalen krijgen de bewoners toegang tot huisves-

ting, energie en water, en delen ze in de inkomsten van het

totale dorp.

Het gemeentebestuur van Boekel werkt actief mee om het

project te realiseren. Doordat het Ecodorp als experiment

wordt gezien gelden niet alle regels en beperkingen die

normaal aanwezig zijn. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om

kleinere ramen te maken om zo energiezuiniger te kun-

nen leven. Dat dit project juist in Boekel een plek kan vin-

den is geen verrassing. Sinds een aantal jaar profileert de

gemeeente zich als welstandsvrije gemeente en probeert

zij de regels bij het bouwen flexibeler in te zetten. Dat trekt

uitgesproken initiatieven aan.

8Pagina MozaïekBrabant

“Limburg annexeren”

“Alle toeristen moeten voortaan ook met de zachte g praten”

“Auto’s uit het centrum, gratis fietsuitleen”

“Grachten weer terugbrengen in Eindhoven, gezellig”

“Dat iedereen zich thuisvoelt op zijn plekje in Brabant”

“Glasvezel voor heel Landerd”

“Rust, eigenheid en natuuronderhouden”

Wall of Dreams

“Prullenbakken in de bossen”

“Een bruisend centrum waar de jeugd graag komt en de vergrijzing niet de overhand krijgt”

“Geen intensieve veehouderij en geen Wi-Fi”

“Meer paarden overal om ze te verzorgen”

“Dat het gezellig blijft”

“Bruisende stad in een groeneomgeving” (Marco van Dorst)

Wat is jouw droom over de toekomst van Brabant?

Laat het ons weten @MozaiekBrabant

We vroegen Brabanders naar hun dromen over Brabant. Dit gaven ze ons mee:

Woordzoeker

MozaïekBrabant wordt mogelijk

gemaakt door

provincie Noord-Brabant en bkkc

Samenwerkende partijen: gemeenten

‘s-Hertogenbosch, Breda, Eindhoven,

Helmond en Tilburg, Architectuurcentrum

Eindhoven, BAI, CAST, Groen4life,

Designhuis, Cacaofabriek, Willem II

Fabriek, Stadskantoor Breda, de Brabantse

waterschappen, LOLA Landscape Archi-

tects, Floris van Alkemade Architects en

Architecture Workroom Brussels

MOZAÏEKBRABANT

colofon

Hoofdredactie

Jeroen Beekmans

Joop de Boer

Redactie

Jeroen Beekmans

Joop de Boer

nuala Burns

Frederiek dijkstra

Anne van Kuijk

Anne Reijnders

Britt Werner

Patricia van doorne

Eindredactie

Jeroen Beekmans

Joop de Boer

Met bijdragen van

yves de Boer

niels hansen

Evelien Pieters

Frank Vloet

Ontwerp

hoAX

Druk

Kampert-nauta

MozaïekBrabant krant #1 (editie Eindhoven)

Documents

Transcript of MozaïekBrabant krant #1 (editie Eindhoven)